I C 1849/21 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy w Warszawie z 2021-11-19

Tytuł:
Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy w Warszawie z 2021-11-19
Data orzeczenia:
19 listopada 2021
Data publikacji:
22 sierpnia 2022
Sygnatura:
I C 1849/21
Sąd:
Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy w Warszawie
Wydział:
I Wydział Cywilny
Przewodniczący:
asesor sądowy Mateusz Janicki
Hasła tematyczne:
Bezpodstawne wzbogacenie ,  Ubezpieczenie ,  Nieważność czynności prawnej ,  Nienależne świadczenie ,  Umowa ubezpieczenia ,  Nieważność umowy ,  Zasada swobody umów ,  Umowy nienazwane
Podstawa prawna:
art. 58 § 1 k.c., art. 3531 k.c., art. 6 k.c., art. 805 § 1 k.c., art. 829 § 1 k.c., art. 36 k.c.,
Teza:
1. Teza orzeczenia: 1. Fundamentem prawa prywatnego jest, obok swobody kontraktowania, również ponoszenie skutków podejmowanych decyzji. Ryzyko inwestycyjne ponosi ubezpieczający, który inwestował w ramach ubezpieczenia na życie z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym. Ubezpieczyciel nie jest wzbogacony o kwotę stanowiącą stratę na inwestycji polegającej na ulokowaniu przez UFK środków w aktywa (np. jednostki uczestnictwa funduszy inwestycyjnych otwartych), które straciły wartość. Nie można więc kwoty tej dochodzić w reżimie odpowiedzialności z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia (nienależnego świadczenia). 2. Składka ubezpieczającego w ubezpieczeniu na życie z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym nie stanowi ekwiwalentu ochrony (świadczenia ubezpieczyciela polegającego na ponoszeniu ryzyka wydarzenia się zdarzenia ubezpieczeniowego). Stanowi ona bowiem przedmiot inwestycji. Ekwiwalentem ochrony jest natomiast niewielka opłata (nazywana „opłatą za ryzyko”, ewentualnie niewielka część jednolitej opłaty). 3. Prawo nie przewiduje minimalnego poziomu ochrony, jaka może być świadczona w ramach ubezpieczenia na życie (tym bardziej ubezpieczenia na życie z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym). 4. Brak w zawartej umowie, zatytułowanej jak umowa nazwana, jednego z essentialia negotii tej umowy nazwanej, nie prowadzi do nieważności zawartej umowy, tylko – na zasadzie falsa demonstratio non nocet – do uznania, że zawarto inną umowę, jedynie błędnie zatytułowaną. 5. To powód, dochodzący roszczenia opartego na twierdzeniu o nieważności umowy musi udowodnić swoje twierdzenie (art. 6 k.c.). W szczególności musi udowodnić twierdzenie o wynikającej z umowy możliwości arbitralnego ustalania przez pozwaną świadczeń umownych. Zarzut powoda nie skutkuje przerzuceniem na pozwaną ciężaru wykazania, że umowa jest ważna, a świadczenie nie mogło być ustalane arbitralnie. 6. Nie każde naruszenie przepisu prawa oznacza „sprzeczność z ustawą” w rozumieniu art. 58 § 1 k.c. Sankcja nieważności czynności prawnej ma miejsce wyłącznie wówczas, gdy naruszona norma ma na celu zapobieżenie powstaniu danego stosunku prywatnoprawnego, co w przypadku norm z innych gałęzi prawa nie jest regułą, jest natomiast regułą przy normach prawa prywatnego. 7. Po uchyleniu art. 36 k.c. każda osoba prawna może zawierać każdą umowę z wszelkimi tego skutkami cywilnoprawnymi – co najwyżej narażając się na sankcje ze strony organów nadzoru albo na nieważność umowy – ale tylko jeśli rzeczywiście „jej treść lub cel” sprzeciwia się ustawie albo służy jej obejściu w rozumieniu art. 58 § 1 k.c. tj. z uwzględnieniem charakteru i celu naruszonej normy.
Istotność:
Dodano:  ,  Opublikował(a):  Edyta Cuprjak
Podmiot udostępniający informację:  Sąd Rejonowy dla miasta stołecznego Warszawy w Warszawie
Osoba, która wytworzyła informację:  asesor sądowy Mateusz Janicki
Data wytworzenia informacji: