Szczegóły orzeczenia III K 120/22 - Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

III K 120/22 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Okręgowy w Białymstoku z 2023-01-19

Tytuł:: Sąd Okręgowy w Białymstoku z 2023-01-19
Data orzeczenia:: 19 stycznia 2023
Data publikacji:: 19 czerwca 2023
Data uprawomocnienia:: 29 maja 2023
Sygnatura:: III K 120/22
Sąd:: Sąd Okręgowy w Białymstoku
Wydział:: III Wydział Karny
Przewodniczący:: Sędzia Sądu Okręgowego Sławomir Cilulko
Sędziowie:: Sądu Okręgowego Grażyna Zawadzka-Lotko
Zofia Maria Kuczyńska-Harbuz
Bożena Topczewska
Tadeusz Rosiński
Protokolant:: Andrzej Wiszowaty
Hasła tematyczne:: Gwałt , Przestępstwo przeciwko życiu
Podstawa prawna:: art. 148 § 2 pkt 2) k.k. w zb. z art. 197 § 1 k.k. w zw. z art. 4 § 1 k.k.
Teza:: 1. Podstawową wartością procesową wyniku badań genetycznych jest nie tylko porównanie uzyskanego - z pozyskanych z materiału dowodowego śladów biologicznych - układu cech polimorficznych (profilu DNA) pod kątem jego zgodności z profilem DNA oskarżonego, ale też analiza statystyczna, która określa prawdopodobieństwo, czy ww. profile (dowodowy i porównawczy) pochodzą z tego samego źródła i jakie jest prawdopodobieństwo tego, że jest inaczej. Analiza statystyczna oparta na badaniach populacyjnych daje odpowiedź na pytanie czy, a jeśli tak, to z jaką częstotliwością, dany profil DNA (układ cech) może się powtórzyć w populacji u przypadkowej, niespokrewnionej osoby. Sprawozdanie biegłego genetyka (opinia) powinno zawierać ocenę, czy cechy genetyczne uzyskane z materiału dowodowego (ślady, z których pobrane próbki badano) są zgodne z takimi cechami uzyskanymi w efekcie badania materiału porównawczego (tu: pobranego od oskarżonego). 2. Każdy dorosły człowiek o dość przeciętym poziomie doświadczenia życiowego (do takich należy zaliczyć także oskarżonego) zdaje sobie sprawę z tego, że duszenie człowieka w taki sposób, jak to miało miejsce w tej sprawie, przez co najmniej minutę, połączone z utratą przytomności (co widzi i z czego zdaje sobie sprawę), skutkuje nie tylko niedotlenieniem mózgu – stąd utrata świadomości – i spowoduje ciężkie uszkodzenie ciała, ale także może z wysokim prawdopodobieństwem doprowadzić do skutku śmiertelnego i to niezależnie od czasu, w którym zostanie udzielona pomoc medyczna. Postępując w ten sposób podsądny musiał zdawać sobie sprawę z tego, że kobieta może nie przeżyć. Oskarżony silnie uciskając szyję pokrzywdzonej tak długo godził się z takim skutkiem, był on mu obojętny. 3. Oskarżony chciał zgwałcić pokrzywdzoną. Nie chciał jej jednak zabić, brak wystarczających dowodów na to, aby takie przeżycie psychiczne dotyczące celowego dążenia do śmierci człowieka towarzyszyło jego zachowaniu. Sąd stoi na stanowisku, że zamiar bezpośredni funkcjonował w świadomości napastnika, ale obejmował „tylko” skutek ujęty w art. 197§1 k.k. i 156§1 pkt 2) k.k. (zamiar ewentualny nigdy nie występuje samodzielnie, ale towarzyszy celowi, którzy zamierza zrealizować sprawca). Trudno sobie wyobrazić sytuację, w której ktoś, kto chce spowodować chorobę realnie zagrażającą życiu (a nie inny uszczerbek wymieniony w art. 156§1 k.k.), jednocześnie nie godzi się ze śmiercią swojej ofiary. Tak długie duszenie połączone z utratą przytomności powoduje następstwa niebezpieczne dla życia – taki sposób działania co do zasady (tj. obojętnie od ostatecznego skutku) przemawia za ewentualnym zamiarem zabójstwa i to nawet niezależnie od tego, czy obrażenia powstałe w wyniku takiego działania istotnie mogły prowadzić do finalnego „zatamowania” funkcji życiowych pokrzywdzonej 4. Czyn, którego dopuścił się oskarżony jest tak poważny, że jedyną reakcją na jego realizację powinno być wyeliminowanie sprawcy z życia społecznego na wolności na bardzo długi czas. Karami spełniającymi to kryterium są: 25 lat pozbawienia wolności i dożywotniego osadzenia w jednostce penitencjarnej. Ta druga, a więc pobyt w więzieniu do końca życia, orzekana jest w przypadkach wyjątkowych, wyjątkowych nie tylko jeśli chodzi o okoliczności zbrodni, ale w odniesieniu do osobistych uwarunkowań sprawcy. Dotyczyć więc powinna osobników skrajnie zdemoralizowanych, wielokrotnie naruszających dobra prawne o najwyższym stopniu ustawowej ochrony penalnej (a więc chodzi o popełnianie przestępstw przeciwko życiu i zdrowiu), sprawców nie rokujących poprawy, nieobliczalnych, zagrażających pozostałym członkom społeczeństwa, przed którymi tylko poprzez taką karę można ochronić innych. 5. Artykuł 77§2 k.k. upoważnia sąd wymierzający sprawcy karę pozbawienia wolności do tego, aby w szczególnie uzasadnionych przypadkach wyznaczył surowsze ograniczenia do skorzystania przez niego z możliwości warunkowego zwolnienia, niż określone w art. 78 k.k. Ograniczenia te, co należy podkreślić, są wyrazem represji karnej. Uprawnienie do zaostrzenia rygorów czasowych warunkowego zwolnienia jest elementem orzekania o karze, jaką ponieść ma sprawca za określony czyn. Zwiększa ono dolegliwość tak ukształtowanej kary, stając się jej istotną częścią, współdecydującą o jej surowości, także w odbiorze społecznym. Stosując normę art. 77§2 k.k. sąd zobowiązany jest zgodnie z art. 53 k.k. uwzględnić m.in. stopień winy sprawcy i społecznej szkodliwości jego czynu. To w obszarze tych przesłanek sytuują się okoliczności tworzące „szczególnie uzasadniony przypadek”, o jakim mowa w zdaniu pierwszym art. 77§2 k.k. To charakter przypisanego przestępstwa np. szczególnie brutalnego, drastycznego, bądź okoliczności jego realizacji – a nie prognozy co do resocjalizacji sprawcy – mogą skłonić do tego, aby za względu na poczucie sprawiedliwości bądź inne, ogólnoprewencyjne cele orzekanej kary, ograniczyć możliwość ubiegania się przez niego o warunkowe przedterminowe zwolnienie.
Istotność:

Dodano: 19 czerwca 2023, Opublikował(a): Beata Kamińska
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Białymstoku
Osoba, która wytworzyła informację: Sędzia Sądu Okręgowego Sławomir Cilulko, Sądu Okręgowego Grażyna Zawadzka-Lotko , Zofia Maria Kuczyńska-Harbuz , Bożena Topczewska , Tadeusz Rosiński
Data wytworzenia informacji: 19 stycznia 2023