Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23 czerwca 2016 r.

Sąd Rejonowy Szczecin-Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie, Wydział III Cywilny,

w składzie: Przewodniczący – SSR Magdalena Głogowska,

Protokolant: Patrycja Frątczak

po rozpoznaniu w dniu 16 czerwca 2016 r. w Szczecinie na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Towarzystwa Budownictwa (...)

Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S.

przeciwko B. K., A. K. i M. G. (1)

o wydanie lokalu,

na skutek sprzeciwu pozwanej B. K. od wyroku zaocznego Sądu Rejonowego Szczecin-Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie z dnia 15 czerwca 2015 r.

I. uchyla rozstrzygnięcie zawarte w pkt II i IV wyroku zaocznego Sądu Rejonowego Szczecin-Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie z dnia 15 czerwca 2015 r. w stosunku do pozwanej B. K.;

II. ustala, że pozwanej B. K. przysługuje uprawnienie do otrzymania lokalu socjalnego;

III. nakazuje wstrzymać wykonanie pkt I wyroku zaocznego Sądu Rejonowego Szczecin-Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie z dnia 15 czerwca 2015 r. w stosunku do pozwanej B. K. do czasu złożenia wymienionej pozwanej przez Gminę M. S. oferty najmu lokalu socjalnego;

IV. utrzymuje w pozostałej części w mocy wyrok zaoczny Sądu Rejonowego Szczecin-Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie z dnia 15 czerwca 2015 r. w stosunku do pozwanej B. K..

Uzasadnienie w postępowaniu zwykłym

Powódka (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w S., reprezentowana przez zawodowego pełnomocnika, pozwem złożonym w dniu 29 października 2014 roku wniosła o nakazanie pozwanym B. K., A. K. i M. K. wydania powódce lokalu mieszkalnego nr (...) położonego w S. przy ulicy (...) w stanie wolnym od osób i rzeczy oraz o zasądzenie od pozwanych na rzecz powódki kosztów procesu. Uzasadniając swoje żądanie powódka wskazała, że pozwane zajmują lokal bez tytułu prawnego, gdyż z powodu zaległości czynszowych i braku zapłaty w wyznaczonym terminie najem został wypowiedziany ze skutkiem na dzień 31 lipca 2014 r.

Wyrokiem zaocznym z dnia 15 czerwca 2015 r. (k. 63) sąd orzekł zgodnie z żądaniem pozwu nakazując pozwanym wydanie lokalu (pkt I), ustalając, że pozwanym nie przysługuje prawo do lokalu socjalnego (pkt II), zasądzając od pozwanych na rzecz powódki zwrot kosztów procesu w kwocie 337 zł (pkt III) i nadając wyrokowi rygor natychmiastowej wykonalności (pkt IV).

Wydany w stosunku do pozwanych A. K. i M. K. (obecnie G.) wyrok zaoczny jest prawomocny.

Pozwana B. K. wniosła natomiast sprzeciw od ww. wyroku zaocznego (k. 68 i n.) wnosząc o oddalenie powództwa i wstrzymanie rygoru, a z ostrożności o przyznanie prawa do lokalu socjalnego. Przyznała, że umowa najmu została wypowiedziana z powodu wysokiego, nieuregulowanego zadłużenia wskazując, że powodem tego stanu rzeczy jest trudna sytuacja materialna pozwanych, dla których lepszym rozwiązaniem byłoby dwupokojowe mieszkanie o niższym standardzie.

Pozwaną zwolniono od kosztów sądowych i odmówiono ustanowienia dla niej pełnomocnika z urzędu (k. 75). Wniosek o zawieszenie rygoru natychmiastowej wykonalności oddalono (k. 86).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W lokalu przy ul. (...) w S. zamieszkuje B. K. wraz z córką ur. w (...) r. Pozwana utraciła tytuł prawny do tego lokalu wobec niespłacenia w wyznaczonym terminie zadłużenia obciążającego lokal z tytułu opłat czynszowych należnych powódce.

Bezsporne, a nadto dowód: umowa najmu lokalu mieszkalnego k. 13-16v, karta ewidencyjna lokalu k. 17-17v, wezwanie do zapłaty k. 18-18v, wypowiedzenie k. 19-19v, wezwanie do wydania lokalu i zapłaty zaległości k. 20-20v, analiza opłat k. 21.

B. K. ma (...) lat, utrzymuje się z emerytury, która bez zajęcia komorniczego wynosiłaby nieco ponad 800zł, a po zajęciu wypłacana jest w kwocie 605,12 zł. Nie uzyskuje innych dochodów. Pracowała na emeryturze w przychodni portowej, jako osoba sprzątająca, ale obie z córką zostały zwolnione 2 lata temu z powodu redukcji zatrudnienia. Brała pożyczkę 2.000zł na wesele wnuczki, którą spłaciła częściowo, a reszty nie miała z czego i aktualnie egzekwuje ją komornik wraz z odsetkami i kosztami. Innych długów nie ma poza tym, że ma zadłużenie wobec powódki z tytułu opłat czynszowych. Pomimo trudnej sytuacji regularnie wnosi opłaty mieszkaniowe na rzecz powódki po 852 zł miesięcznie. Pozwana choruje. Jeszcze przed emeryturą, ponad 10 lat temu dostała rentę chorobową - III grupę inwalidzką z powodu schorzeń kręgosłupa i biodra. Te schorzenia nadal występują. Cierpi ponadto na zwężenie żył, astmę, choroby serca, nadciśnienie. Leczy się w ramach NFZ. Na stałe przyjmuje leki od astmy i na serce. Nie ma własnego mieszkania i nie ma dokąd pójść. Nie była karana sądownie. Nie toczyło się przeciwko niej postępowanie karne. Nigdy w mieszkaniu nie interweniowała policja i nie zgłaszano żadnych skarg. W przeszłości pracowała jako brygadzistka. Nie korzysta z pomocy społecznej. Pozwana prowadzi wspólne gospodarstwo z córką, która zarabia 1.250zł netto miesięcznie i też ma zajęcie komornicze.

Dowód: zeznania pozwanej k. 102-103, okazana na rozprawie książeczka opłat czynszowych z wymienionymi dowodami wpłat k. 103, odcinki emerytury k. 100-101, zaświadczenie z PUP k. 42, pismo MOPR k. 58.

Sąd zważył, co następuje:

Sprzeciw od wyroku zaocznego, skutecznie wniesiony, okazał się częściowo uzasadniony.

Stan faktyczny w sprawie był bezsporny. Pozwana przyznała, że nie posiada tytułu prawnego do lokalu pozostającego w zasobach powódki, w którym pozwana zamieszkuje i nadal ciąży na niej zadłużenie z tytułu opłat czynszowych. Jak wynika z potwierdzonych dokumentami zeznań pozwanej, systematycznie uiszcza ona bieżące należności wobec powódki.

Podstawę prawną powództwa wydobywczego stanowi art. 222 § 1 k.c. Przepis ten stanowi, iż właściciel może żądać od osoby, która włada faktycznie jego rzeczą, ażeby rzecz została mu wydana, chyba że osobie tej przysługują skuteczne względem właściciela uprawnienia do władania rzeczą.

Uprawnienia takie mogą mieć swoje źródło w umowie najmu lub innym stosunku prawnym uprawniającym do zajmowania lokalu. Do uwzględnienia powództwa konieczne jest stwierdzenie istnienia przesłanek pozytywnych w postaci uprawnień właścicielskich powoda oraz władania jego lokalem przez pozwaną, a także braku przesłanki negatywnej, jaką jest istnienie po stronie pozwanej skutecznego względem właściciela uprawnienia do władania rzeczą.

Uprawnienia powoda, a więc jego legitymacja czynna nie była w sprawie kwestionowana. Pozwana przyznała również, że nie posiada tytułu prawnego, a zatem, że nie przysługuje jej skuteczne względem właściciela uprawnienia do władania rzeczą.

Powyższe sprawia, że kierowane wobec pozwanej żądanie wydania lokalu w stanie wolnym okazało się w pełni uzasadnione, wobec czego orzeczono, jak w punkcie IV wyroku utrzymując w mocy prawidłowe rozstrzygnięcie zawarte w pkt I wyroku zaocznego. Utrzymano również w mocy rozstrzygnięcie w przedmiocie kosztów procesu obciążających stronę przegrywającą (pozwaną), zawarte w pkt III wyroku zaocznego, gdyż zostało ono wydane zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu (art. 98 § 1 i 3 kpc).

Zgodnie z treścią art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i zmianie Kodeksu cywilnego (tekst jedn. Dz. U. z 2014 r. poz. 150 ze zm.) w wyroku nakazującym opróżnienie lokalu sąd orzeka o uprawnieniu do otrzymania lokalu socjalnego bądź o braku takiego uprawnienia wobec osób, których nakaz dotyczy. Obowiązek zapewnienia lokalu socjalnego ciąży na gminie właściwej ze względu na miejsce położenia lokalu podlegającego opróżnieniu.

Zgodnie z treścią art. 14 ust. 4 ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i zmianie Kodeksu cywilnego (tekst jedn. Dz. U. z 2014 r. poz. 150 ze zm.) sąd nie może orzec o braku uprawnienia do otrzymania lokalu socjalnego wobec kobiety w ciąży, małoletniego, niepełnosprawnego w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 29 listopada 1990 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 1998 r. Nr 64, poz. 414, z późn. zm.) lub ubezwłasnowolnionego oraz sprawującego nad taką osobą opiekę i wspólnie z nią zamieszkałą, obłożnie chorych, emerytów i rencistów spełniających kryteria do otrzymania świadczenia z pomocy społecznej, osoby posiadającej status bezrobotnego, osoby spełniającej przesłanki określone przez radę gminy w drodze uchwały - chyba że osoby te mogą zamieszkać w innym lokalu niż dotychczas używany.

Żadna z przesłanek obligatoryjnego uprawnienia do lokalu socjalnego nie została przez pozwaną spełniona. W szczególności dochody pozwanej przewyższają kryteria do otrzymania świadczenia z pomocy społecznej określone w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 14 lipca 2015 r. w sprawie zweryfikowanych kryteriów dochodowych oraz kwot świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej (Dz. U. z 2015 r. poz. 1058). Od 01 października 2015 r. jest to bowiem kwota 514 zł na osobę w rodzinie i 634 zł dla osoby samotnej (dochód to przychód minus podatek minus składki zdrowotne i na ubezpieczenia społeczne minus alimenty na rzecz innych osób). Pozwana i jej córka, prowadząc wspólne gospodarstwo, osiągają dochody przewyższające wskazane kryterium (514 zł na osobę). Pozwana nie jest też niepełnosprawna w rozumieniu ustawy o pomocy społecznej, albowiem nie legitymuje się znacznym ani umiarkowanym stopniem niepełnosprawności (dawną I i II grupą inwalidzką). Przysługująca pozwanej III grupa odpowiada obecnej niepełnosprawności w stopniu lekkim. Pozwana nie jest obłożnie chora, choć jest chora przewlekle. Pozwana nie spełnia również przesłanek z uchwały Rady Miasta S. z dnia 23 kwietnia 2012 nr XVIII/507/12, zgodnie z którą przesłanką do obligatoryjnego orzeczenia o lokalu socjalnym jest dochód za ostatnie 3 miesiące nieprzekraczający 150% najniższej emerytury dla gospodarstwa jednoosobowego i 80 % najniższej emerytury na osobę dla gospodarstwa wieloosobowego. Najniższa emerytura od 01 marca 2016 r. wynosi 882,56 zł miesięcznie.

Jednakże zgodnie z treścią art. 14 ust. 3 ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i zmianie Kodeksu cywilnego sąd, badając z urzędu, czy zachodzą przesłanki do otrzymania lokalu socjalnego, orzeka o uprawnieniu osób, o których mowa w ust. 1, biorąc pod uwagę dotychczasowy sposób korzystania przez nie z lokalu oraz ich szczególną sytuację materialną i rodzinną.

W wyniku postępowania dowodowego przeprowadzonego po wniesieniu sprzeciwu sąd doszedł do przekonania, że rozstrzygnięcie zawarte w pkt II i IV wyroku zaocznego ostać się nie może. Pozwana naprowadziła bowiem okoliczności wcześniej sądowi nie znane, a dotyczące jej sytuacji osobistej, rodzinnej, zdrowotnej i majątkowej, w świetle których znajduje się ona w bardzo trudnym położeniu, w szczególnie trudnej sytuacji materialnej. Z powodu przewlekłych schorzeń z ogólnego stanu zdrowia, utrzymujących się od wielu lat, wymaga stałego przyjmowania leków. Jej dochody, w świetle zajęcia komorniczego i przeciętnych kosztów utrzymania są bardzo skromne i nie pozwalają na godne życie ani na wynajem najskromniejszego lokalu na wolnym rynku. III grupa inwalidzka, przyznana pozwanej przed osiągnięciem wieku i uprawnień emerytalnych sprawia, że nie sposób wymagać od niej, by podejmowała obecnie zatrudnienie, choć pomimo schorzeń kręgosłupa, narządu ruchu, układu krążenia i oddechowego takowe zatrudnienie podejmowała do czasu jej zwolnienia z powodu redukcji etatów. Stan zdrowia pozwanej i jej sytuacja materialna sprawiają, że aktualizuje się przesłanka fakultatywnego przyznania uprawnienia do lokalu socjalnego, określona w art. 14 ust. 3 powołanej ustawy. Przemawia za tym także postawa pozwanej, która regularnie uiszcza opłaty czynszowe, a także okoliczność, że wobec pozwanej nie zgłaszano zastrzeżeń co do sposobu zamieszkiwania, nie interweniowała policja i nie były kierowane pod jej adresem żadne skargi. Sąd ustalił powyższe okoliczności na podstawie zgromadzonych dokumentów i zeznań pozwanej, które nie zostały zakwestionowane, jak również nie przedstawiono dowodów przeciwnych.

Z powyższych względów, po ponownym rozpoznaniu sprawy (art. 347 k.p.c.) sąd uznał, że pozwanej przysługuje uprawnienie do lokalu socjalnego. W konsekwencji uchylono w stosunku do tej pozwanej pkt II wyroku zaocznego odmawiający przyznania uprawnienia do lokalu socjalnego i orzeczono odmiennie (pkt II wyroku z dnia 23.06.2016 r.).

Nadto sąd uchylił w stosunku do pozwanej B. K. pkt IV wyroku zaocznego nadający wyrokowi rygor natychmiastowej wykonalności, gdyż zgodnie z treścią art. 14 ust. 6 powołanej ustawy, orzekając o uprawnieniu do otrzymania lokalu socjalnego, sąd nakazuje wstrzymanie wykonania opróżnienia lokalu do czasu złożenia przez gminę oferty zawarcia umowy najmu lokalu socjalnego, o czym orzeczono, jak w pkt III.

W pozostałej części wyrok zaoczny w stosunku do pozwanej B. K. jest prawidłowy i został utrzymany w mocy - co do pkt I i III, o czym orzeczono w pkt IV wyroku z dnia 23.06.2016 r.

ZARZĄDZENIE

1.  odnotować sporządzenie uzasadnienia,

2.  odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi powódki,

3.  akta przedłożyć po wpłynięciu apelacji Przewodniczącej Wydziału, ew. ze zwrotką w razie braku środka odwoławczego, po upływie 2 tygodni od doręczenia.

S., dnia 15.07.2016 r.

Akta oddałam w poniedziałek 18.07.2016 r.

M. G.