Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II AKa 124/21

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

3

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

0.11.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Okręgowego w Szczecinie z dnia 15 lutego 2021 r., sygn. akt II K 124/16.

Zakres pisemnego uzasadnienia wyroku Sądu Apelacyjnego ograniczono, po myśli art. 457§ 2 k.p.k., do apelacji wniesionych przez pełnomocników oskarżyciela subsydiarnego.

0.11.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☒ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

0.11.3. Granice zaskarżenia

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☒ w części

☒

co do winy

☒

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☒

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

0.12.1. Ustalenie faktów

0.12.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

1.

S. S.

Niekaralność sądowa oskarżonego.

Informacja z Krajowego Rejestru Karnego

k. 2408

2.

P. W.

Uprzednia karalność sądowa oskarżonego.

Informacja z Krajowego Rejestru Karnego

k. 2401-2403

0.12.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

0.12.2. Ocena dowodów

0.12.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1-2.

Informacje z Krajowego Rejestru Karnego

Dokumenty wystawione przez uprawniony organ, w trybie prawem przewidzianym, których treść nie była kwestionowana przez żadną ze stron.

0.12.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

1.

I. Co do apelacji pełnomocnika oskarżyciela subsydiarnego adw. R. K..

1. Obraza prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu P. W. i S. S., a mianowicie:

- niedostrzeżenie, iż oskarżony P. W., któremu, jako prezesowi jej zarządu, pokrzywdzona powierzyła swój majątek, w okresie od 31 marca 2006 r. do 29 stycznia 2009 r. rozporządził na swoją rzecz należącą do pokrzywdzonej a powierzoną mu częścią tych środków, traktując je jako swoje wynagrodzenie,

co z kolei, poprzez stworzenie swym podpisem pod umową o pracę z dnia 31 marca 2006 r. oraz pod późniejszym aneksem do niej pozoru, iż P. W. posiada względem pokrzywdzonej roszczenie o wynagrodzenie za pracę w wysokości określonej w tej umowie, ułatwił mu S. S.,

prowadzące do:

- nieuzasadnionego wyeliminowania z kwalifikacji czynu przypisanego oskarżonemu P. W. zbiegu z art. 284 §2 w zw. z art.115 §9 Kodeksu karnego (przestępstwa przywłaszczenia w typie sprzenie-wierzenia);

- nieuzasadnionego wyeliminowania z kwalifikacji czynu przypisanemu oskarżonemu S. S. zbiegu z art. 284 §2 w zw. z art. 115 §9 i art. 18 §3 Kodeksu karnego (pomocnictwa w tym przestępstwie).

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

2.

Rażąca niewspółmierność kary wymierzonej P. W. i S. S., wyrażającej się poprzez wymierzenie im kar z naruszeniem dyrektyw wypływających z art. 53 Kodeksu karnego,

a mianowicie

- nieuwzględnienie we właściwy sposób wysokiej społecznej szkodliwości czynu;

- pominięcie celów wychowawczych kary, które ta ma osiągnąć w stosunku do sprawców,

- zlekceważenie potrzeb w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa;

- niedostateczne rozróżnienie rodzaju i stopnia naruszenia przez każdego ze sprawców ciążących na nich obowiązków, oderwanie od ujemnych następstw przestępstwa, a także niewzięcie pod uwagę zachowania się obu sprawców po popełnieniu czynu zabronionego, w tym braku okazania przez nich jakiejkolwiek skruchy czy woli zadośćuczynienia.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

3.

Obraza przepisów postępowania mająca wpływ na treść orzeczenia, polegającą na błędnym przytoczeniu w wyroku opisu czynu, którego popełnienie oskarżyciel subsydiarny zarzucił oskarżonym, a to poprzez

- pominięcie w nim okoliczności zawarcia w dniu 31 grudnia 2008 r. aneksu do umowy o pracę, gwarantującego P. W. od dnia 1 stycznia 2009 r. wynagrodzenie miesięczne w kwocie 39.000 zł brutto,

- pominięcie w nim słów o dopuszczeniu przez P. W. do ponoszenia przez spółkę kosztów jego wynagrodzenia za okres od dnia 1 kwietnia 2006 r. do 29 stycznia 2009 r. oraz wynagrodzenia E. P. za okres od 1 kwietnia 2006 r. do 30 listopada 2007 r.

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

II. Co do apelacji pełnomocnika oskarżyciela subsydiarnego adw. R. Z..

Rażąca niewspółmierność kary polegającą na wymierzeniu kary 1 (jednego) roku i 10 (dziesięciu) miesięcy pozbawienia wolności i jej warunkowym zawieszeniu, podczas gdy karą odpowiadającą stopniowi społecznej szkodliwość czynu i spełniającą cele prewencji indywidualnej i generalnej byłaby kara bezwzględnego pozbawienia wolności.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

I.  Co do apelacji pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego adw. R. K. poza zarzutem rażącej niewspółmierności kary.

Zarzuty podniesione w apelacji pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego okazały się zasadne w bardzo wąskim, bo związanym z pominięciem w opisie czynu przypisanego P. W. ustalenia, iż na mocy aneksu z dnia 31 grudnia 2008 r. do umowy zawartej w dniu 31 marca 2006 r. wynagrodzenie oskarżonego określone zostało od dnia 1 stycznia 2009 r. w kwocie 39.000 zł miesięcznie, zakresie.

Z tej ostatniej perspektywy odnotować wypada zatem, iż Sądowi Okręgowemu w trakcie redagowania opisu popełnionego przez tego oskarżonego przestępstwa okoliczność zmiany wynagrodzenia przez niego pobieranego od dnia 1 stycznia 2009 r. przez okres niepełnego miesiąca po prostu uszła, co wymagało stosownej korekty w tym zakresie, która wszakże pozostała bez wpływu na wyliczenie wyrządzonej przez niego pokrzywdzonej spółce szkody, bo w istocie i tak została ona w niej uwzględniona.

Obejmując rozważaniami tę ostatnią kwestię w szerszym zakresie, niż wynika to z przedmiotowej apelacji, podkreślić trzeba, iż w ostatecznym rozrachunku poziom szkody wygenerowanej przez P. W. ustalony został niewłaściwie, tyle tylko, że zakres apelacji na jego niekorzyść i treść zarzutów odwoławczych w niej zawartych nie pozwoliły na dokonanie stosownej zmiany na tę okoliczność.

Jakkolwiek autor apelacji podniósł zarzut pominięcia w opisie czynu przypisanego P. W. ponoszenia przez pokrzywdzoną spółkę kosztów wynagrodzenia E. P. za okres od dnia 1 kwietnia 2006 r. do dnia 30 listopada 2007 r., tym niemniej w jego ramach nie ujął rachunkowego błędu, którego dopuścił się Sąd ad meriti, próżno też szukać postulatu zmiany zaskarżonego wyroku w tym kierunku.

Tymczasem z opinii biegłego z zakresu rachunkowości wynika, iż strata w postaci uszczuplenia majątku wywołana zawyżeniem wynagrodzenia P. W. wyniosła 2.424.387,24 zł. Wyliczona została ona jako różnica pomiędzy kosztami podwyższonego wynagrodzenia poniesionymi przez spółkę jako pracodawcę sięgającymi 3.274.341,38 zl, a hipotetycznym kosztem pracodawcy przy racjonalnie ukształtowanym wynagrodzeniu w łącznej wysokości 849.954,14 zł (vide k.1834 -1837).

W istocie zatem wyłącznie tę pierwszą kwotę uwzględniono w opisie przestępstwa będącego udziałem oskarżonego, poza jego nawiasem zaś pozostawiono stratę wywołaną nieuzasadnionym podwyższeniem przez niego wynagrodzenia E. P..

W jej wypadku strata w postaci uszczuplenia majątku spółki z tego tytułu odzwierciedlona została kwotą 94.883,20 zł. Wyliczono ją również jako różnicę pomiędzy kosztami podwyższonego wynagrodzenia głównej księgowej poniesionymi przez pracodawcę na poziomie 212.037,86 zł, a hipotetycznym kosztem pracodawcy przy racjonalnie ukształtowanym wynagrodzeniu, które winno wynosić 117.154,66 zł (vide k. 1842-1843).

Bezsprzecznie P. W. działał czynem ciągłym, w sposób wyrachowany, przemyślany, z pełną premedytacją. W celu zabezpieczenia się przed zdemaskowaniem własnej sytuacji arcykorzystnej z jego perspektywy, podwyższenie swojego wynagrodzenia powiązał z podniesieniem tego przysługującego E. P. bez jej jakiejkolwiek inicjatywy (zdaniem Sądu Apelacyjnego plan ten był nawet szerszy, bo obejmował istotne podwyżki płac innych pracowników, w tym S. S. w pierwszym rzędzie). Operacje te zostały ze sobą ściśle powiązane, wzajemnie się na siebie nałożyły, o czym najlepiej przekonuje data obu przedsięwzięć, rozpatrywać zatem należy je jako jedną, generującą wszakże straty dla spółki (...) w oparciu o oba te źródła. W konsekwencji wymagało to zsumowanie tych kwot tak, aby obraz przestępczego procederu oskarżonego był pełny.

Lektura omawianej apelacji przekonuje, że jej autor domagał się ujęcia w opisie czynu dokonanego przez P. W. uwzględnienia kosztów zawyżonego wynagrodzenia E. P., jednocześnie jednak określenia wyrządzonej oskarżycielowi subsydiarnemu szkody na poziomie 2.424.387,24 gr, która już tej straty nie obejmuje. W konsekwencji ewentualna korekta w tej płaszczyźnie byłaby połowiczna, nie mogłaby bowiem z powodu ograniczeń natury procesowej przełożyć się na wykreślenie globalnej straty doznanej przez pokrzywdzonego na właściwym poziomie.

Dodatkowo, choć wyłącznie na marginesie, nieco poglądowo, wypada odnotować, przy zastrzeżeniu tych samych zakazów proceduralnych w postępowaniu odwoławczym determinowanych nie tylko kierunkiem, ale także zakresem apelacji wywiedzionej na niekorzyść oskarżonego, iż, zdaniem Sądu Apelacyjnego, w ogóle wadliwa okazują się koncepcja wyliczenia szkody wywołanej zawyżeniem wynagrodzenia P. W. (tego ustalonego E. P. już nie, bo mieściło się tu faktycznych kompetencjach oskarżonego) jako różnicy pomiędzy tym stanowiącym przedmiot procesowego zainteresowania w rozpatrywanej sprawie, a tym tzw. rynkowym, czyli możliwym potencjalnie do uzyskania przez niego.

Rzecz w tym, iż oskarżony nie dysponował żadną podstawą do uzyskania jakiejkolwiek podwyżki wynagrodzenia, skoro organem upoważnionym do podjęcia tej decyzji było wyłącznie zgromadzenie wspólników spółki z o.o. (...).

W konsekwencji był on upoważniony wyłącznie do pobierania pierwotnie ustalonego wynagrodzenia w tym właśnie trybie, o jego zwiększenie winien zwrócić się do zgromadzenia wspólników, ewentualny brak zaś satysfakcji w tej płaszczyźnie otwierał mu drogę do rozwiązania za wypowiedzeniem umowy o pracę. Koncepcja wyliczenia straty przyjęta przez Sąd Okręgowy winna być zatem traktowana jako maksymalnie korzystną dla oskarżonego, zakres zaś apelacji pełnomocnika oskarżyciela subsydiarnego przekonuje, iż przez pokrzywdzoną spółkę została ona zaakceptowana, a w konsekwencji na jej zmianę w postępowaniu drugoinstancyjnym nie było już miejsca. Oparta została ona o różnicę pomiędzy bezzasadnie określonym (i pobieranym faktycznie) przez oskarżonego swoim wynagrodzeniem (nie ulegał wątpliwości, że jego wysokość ustalił on sobie sam w sposób całkowicie dowolny), a tym racjonalnie ukształtowanym, choć tak naprawdę stratę pokrzywdzonego stanowiły koszty ponoszone z tego tytułu ponad kwotę pobieraną przez P. W. do marca 2006 r.

Zupełnie chybiony okazał się zarzut rzekomego naruszenia przez Sąd ad meriti prawa materialnego.

Żadną miarą wdrożonych przez oskarżonego działań przestępczych nie sposób rozpatrywać w ustalonym, a przecież nie kwestionowanym przez autora apelacji, stanie faktycznym w kategoriach przywłaszczenia powierzonego mu mienia.

P. W. przekraczając swoje uprawnienia jako członek zarządu spółki (...) nie tylko doprowadził do zawarcia z samym sobą umowy o pracę, w której wysokość jego wynagrodzenia bezsprzecznie określona została przez niego z celowym pominięciem organu do tego uprawnionego i zatajeniu przed nim tej aktywności, ale przecież on to całe przedsięwzięcie zaaranżował, od niego pochodził pomysł, uwikłał w niego S. S., któremu przestępczą aktywność zrekompensował podwyższeniem z kolei jego wynagrodzenia, a poniekąd także E. P., która zapisy ukształtowanej przez obu oskarżonych umowy i późniejszego aneksu do niej realizowała.

W konsekwencji zarówno koszty podwyższonego wynagrodzenia ponoszone przez oskarżyciela posiłkowego z tego tytułu, jak i ta ich część, która przypadła bezpośrednio oskarżonemu jako pobory za pracę, generowane były w oparciu o rzeczywiście zawartą, choć bez upoważnienia S. S. do tego ze strony zgromadzenia wspólników, bo pełnomocnictwo, którym dysponował miało charakter jednorazowy i obejmowało tylko podpisanie umowy w 1999 r. (udzielono go z potrzeby chwili, zaś warstwa gramatyczna tego dokumentu nie pozostawia w tym zakresie żadnych wątpliwości), umowę, przekazywane były w ramach prowadzonej przez firmę polityki płacowej, po prostu oficjalnie, przez upoważnione do tego służby księgowe, po stosownej formalnej akceptacji z ich strony.

Oskarżony pobierał wynagrodzenie, a nie środki pieniężne należące do pokrzywdzonej spółki, które takiego charakteru nie posiadały, nie działał pokątnie, poza obwiązującym obiegiem dokumentów, z pominięciem księgowości, bez odprowadzenia składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne oraz zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych.

W konsekwencji oskarżony nie działał w celu przywłaszczenia powierzonych mu rzeczy ruchomych w rozumieniu art. 284 § 2 k.k.

Kwerenda orzecznictwa dokonana w apelacji pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego po pierwsze, posiada charakter wybiórczej, niepełnej, po drugie zaś, nie przystaje do realiów rozpatrywanej sprawy.

Stosunek pracy oskarżonego nie był żadną miarą fikcyjny, wykonywał on wynikające z zawartej z nim umowy o prace obwiązki, faktycznie i formalnie kierował spółką (...), pod nikogo się nie podszywał, w stosunku do pozostałych pracowników występował w istocie jako podmiot reprezentujący oskarżyciela subsydiarnego, dysponował rzeczywistymi, a na domiar tego realizowanymi, uprawnieniami do kształtowania wysokości ich wynagrodzeń, podpisywania z nimi umów o pracę, ustalania zawartych w nich postanowień i ich egzekwowania. Żadną miarą nie stworzył pozornego stanowiska dla siebie, jego przestępcza aktywność objęła tylko wysokość płacy, którą otrzymywał, praktycznie nie zmienił jakichkolwiek innych, rzecz jasna poza finalny aneksowaniem umowy o pracę obliczonym na ograniczenie możliwości jej wypowiedzenia, zapisów w stosunku do umowy pierwotnej z 1999 r. regulujących zakres jego obowiązków.

W istocie oskarżony w szerokim ujęciu dbał o jak najlepsze efekty działalności gospodarczej prowadzonej przez pokrzywdzoną spółkę, angażował się w swoje obowiązki, kierował pracą podległych mu osób.

P. W. nie pobrał z konta spółki (...) żadnych środków finansowych ponad te wynikające z umowy o pracę z dnia 31 marca 2006 r. i późniejszego aneksu do niej, nie doprowadził do wdrożenia procedury fikcyjnych przelewów, pieniądze na wynagrodzenie otrzymywał za pośrednictwem służb księgowych, w sposób jawny, nie zakamuflowany.

Sąd Okręgowy w pisemnych motywach zaskarżonego wyroku dokonał w odpowiednim stopniu analizy prawnej zrekonstruowanego przebiegu przedmiotowego procederu, wyświetli wszystkie czynności sprawcze oskarżonego, jego rolę i osiągnięty z przestępstwa efekt, a w konsekwencji bezbłędnie zdemaskował zamiar P. W. i uznał, że popełnienie przestępstwa sprzeniewierzenia nie było nim objęte.

Dorobek judykatury poświęcony tej problematyce okazuje się bardzo bogaty, a w konsekwencji za zbędne uznać wypada odnoszenie się do niego jakoś szeroko, choć poza orzeczeniami przywołanymi przez Sąd Okręgowy warto autorowi apelacji rekomendować lekturę wyroku Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 3 października 2018 r., sygn. akt II AKa 189/18, w którym zilustrowano bardzo dobrze potencjalny stan faktyczny, odbiegający wszakże od tego ustalonego w przedmiotowej sprawie, który otwiera drogę do kumulatywnej kwalifikacji postulowanej przez pełnomocnika oskarżyciela subsydiarnego.

Oczywiście przedstawiona argumentacja odnosi się w całej rozciągłości do S. S., który również, a rzec można nawet, że tym bardziej, swoją świadomością nie obejmował żadnego przedsięwzięcia P. W. obliczonego potencjalnie na przywłaszczenie powierzonego mu mienia, czyli wypłacenia sobie z konta (kasy) pokrzywdzonej spółki pieniędzy bez żądnego ku temu tytułu.

Z jego strony aktywność przestępcza ukierunkowana została wyłącznie na podpisanie z P. W. umowy o pracę i późniejsze jej aneksowanie bez upoważnienia do tego pochodzącego od zgromadzenia wspólników, wykorzystanie nieaktualnego pełnomocnictwa udzielonego w odległej przeszłości.

Rzecz jasna jego rola w powodzeniu przestępczego przedsięwzięcia była istotna, by nie powiedzieć, że wiodąca, bezsprzecznie zatem z P. W. on współdziałał, łączyło ich pełne porozumienie i wzajemne akceptowanie czynności sprawczych podejmowanych przez drugiego, w tym ustalenie bez jego udziału wynagrodzenia, skoro S. S. podpisał z nim umowę o pracę bez ujęcia w niej wówczas jego wysokości.

S. S. wspólnie i w porozumieniem z P. W. zmierzał do popełnienia przestępstwa z art. 296 § 2 i 3 k.k., dysponował pełną wiedzą o jego pozycji w firmie, statusie członka zarządu i zamierzonym przez niego przestępczym skutku, nie podjął najmniejszego wysiłku w celu przeciwstawienia się otrzymanej propozycji, nie próbował niczego wyjaśnić, ustalić, potwierdzić swoich kompetencji do podpisania kolejnej umowy o pracę z wyłącznej inicjatywy tym zainteresowanego , bez skontaktowania się z nim przez H. M., zachował w tej płaszczyznę całkowitą bierność, w pełnym zakresie podporządkował się oczekiwaniom P. W., działał bezkrytycznie, a zatem wziął pełne ryzyko, a więc i odpowiedzialność za przekroczenie przez tego ostatniego przysługujących mu uprawnień (bezsprzecznie podwyższenie jego wynagrodzenia tę postawę w istotnym stopniu tłumaczy).

II. Co do apelacji obu pełnomocników oskarżyciela subsydiarnego w zakresie podniesionego w nich zarzut rażącej niewspółmierności kary wymierzonej P. W..

Kara pozbawienia wolności dobrana wobec P. W. nie razi niewspółmiernością, nadmierną łagodnością, nieuzasadnioną pobłażliwością, ale okazuje się ze wszech miar wyważona.

Sąd Okręgowy uniknął niedoszacowania stopnia społecznej szkodliwości przypisanego oskarżonemu czynu i stopnia jego winy, na zakres jego odpowiedzialności prawnokarnej nie sposób spojrzeć wyłącznie przez pryzmat wyrządzonej przez niego szkody.

Pamiętać należy, iż oskarżony obwiązki dyrektora pokrzywdzonej spółki do czasu odwołania go z funkcji członka zarządu wykonywał, kierował prowadzoną przez nią działalnością gospodarczą, zaś stosowanie do wniosków wynikających z opinii biegłego z zakresu rachunkowości, racjonalnie ukształtowane jego wynagrodzenie powinno być jednak wyższe od tego wynikającego z pierwotnej umowy u pracę, a nie zostało ono przed kwietniem 2006 r. objęte żadną waloryzacją z inicjatywy zgromadzenia wspólników.

Przede wszystkim zwrócić należy jednak uwagę na to, że oskarżony w przedmiotowy konflikt z prawem wszedł w bardzo już odległej przeszłości, zakończył go ponad czternaście lat temu, zaś popełniając przedmiotowe przestępstwo nie był karany sądownie.

Sądowi Apelacyjnemu rzecz jasna nie jest obca kwestia późniejszych skazań oskarżonego, ale miały one miejsce dopiero w ostatnich latach, dotyczyły również przestępstw popełnionych dawno temu, a na domiar tego każdorazowo wymierzono mu kary pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem ich wykonania, w jednym zaś wypadku samoistnej grzywny.

W konsekwencji oskarżony jawi się jako osoba, która nie została dotknięta procesem demoralizacji, a jedynie okazała się nielojalna w stosunku do pokrzywdzonej spółki, posiada ustabilizowany tryb życia, na przestrzeni ostatnich kilkunastu lat przestrzegał porządku prawnego.

W zawiązku z tym nie wymaga, zdaniem Sądu Apelacyjnego, surowszego potraktowania od tego wynikającego z zaskarżonego wyroku, w ogóle zaś pamiętać należy, iż przedmiotowa sprawa nie stanowi płaszczyzny do regulowania stosunków majątkowych i osobistych pomiędzy oskarżonym, a H. M., uzyskania przez tego ostatniego satysfakcji w obszarach obejmujących wzajemne relacje wykraczające poza przedmiot procesowego zainteresowania w rozpatrywanej sprawie wyznaczony subsydiarnym aktem oskarżenia, który ją zainicjował.

Kara grzywny wymierzona P. W. ukształtowana została również na właściwym poziomie, uwzględnia z jednej strony charakter przypisanego mu czynu, z drugiej zaś strony jego sytuację majątkową i możliwości zarobkowe, przy czym ta ostatnia składowa nie może być traktowana abstrakcyjnie, w oderwaniu od realiów społeczno-gospodarczych (w istocie żaden ze skarżących tak naprawdę tego akurat rozstrzygnięcia nie zakwestionował).

Na koniec nie sposób nie objąć refleksją tego, że autorzy obu apelacji jednak bardzo różnie spojrzeli na kwestię oczekiwanej przez nich wysokości kary pozbawienia wolności ukształtowanej wobec P. W..

Jeden z pełnomocników oskarżyciela subsydiarnego domagał się podwyższenia jej do 5 lat, drugi wszakże do poziomu 2 lat i 6 miesięcy, co już w istotnym (rażącym, jak chce tego przepis art. 438 pkt 4 k.p.k.) stopniu jednak nie odbiega od kary faktycznie oskarżonemu wymierzonej.

Sąd Okręgowy zasadnie postawił wobec P. W. pozytywną prognozę kryminologiczną i sięgnął wobec niego po instytucję warunkowego zawieszenia wykonania kary pozbawienia wolności, a z racji tego, że skarżący tego rozstrzygnięcia w istocie nie zakwestionowali wprost, szersze rozważania mu poświęcone uznać wypada za zbędne.

III. Co do apelacji obrońcy oskarżonego.

Z racji tego, że obrońca oskarżonego nie złożył wniosku o sporządzenie pisemnego uzasadnienia wyroku Sądu Apelacyjnego, prokurator zaś nie wywiódł w przedmiotowej sprawie apelacji, uwzględnienie wniosku tego ostatniego o doręczenie mu jego odpisu wraz z pisemnym uzasadnieniem okazało się możliwe tylko w zakresie determinowanym wnioskami podmiotów uprawnionych – pełnomocników oskarżyciela subsydiarnego.

W konsekwencji Sąd Apelacyjny nie sporządził pisemnego uzasadnienia wydanego przez siebie wyroku drugoinstancyjnego w części obejmującej apelację obrońcy P. W..

W tej płaszczyźnie wystarczająca okazuje się konstatacja, iż po pierwsze, żaden z zarzutów podniesionych w skardze apelacyjnej obrońcy tego oskarżonego nie zasługiwał, zdaniem Sądu Odwoławczego, na uwzględnienie, przy czym szereg z nich zdyskwalifikował już Sąd Najwyższy w wyroku kasatoryjnym z dnia 23 maja 2016 r., sygn. akt V KK 414/15 (vide k.1361-1370). Po drugie, pismo procesowe obrońcy P. W. z dnia 29 kwietnia 2021 r. zatytułowane „uzupełnienie uzasadnienia apelacji” w istocie skutecznie wniesionego środka odwoławczego nie stanowi, bo złożono je po upływie terminu na to przewidzianego, zresztą bardzo istotnie przekroczonego, a zatem w ogóle rozważania mu poświęcone byłyby zbędne ponad stwierdzenie, że nie doprowadziły one do zidentyfikowania w oparciu o ich lekturę żadnej bezwzględnej przesłanki odwoławczej otwierającą drogę do procesowej reakcji Sądu Apelacyjnego z urzędu.

Wniosek

I.  Co do apelacji pełnomocnika oskarżyciela subsydiarnego adw. R. K.

1.  Zmiana zaskarżonego wyroku w pkt 1 poprzez:

- uznanie oskarżonego P. W. winnym tego, że w okresie od 31 marca 2006 r. do 29 stycznia 2009 roku, w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, jako członek zarządu spółki z o.o. (...) i z tego tytułu będąc zobowiązanym do zajmowania się sprawami majątkowymi tej spółki, doprowadził w sposób nieuzasadniony ekonomicznie, ma mocy umowy o pracę zawartej dnia 31 marca 2006 r. oraz aneksu do niej sporządzonego 31 grudnia 2008 r., do zatrudnienia jego samego na stanowisku dyrektora spółki z o.o. (...) z wynagrodzeniem miesięcznym w kwocie 95.000 zł brutto a od 1 stycznia 2009 z wynagrodzeniem miesięcznym w kwocie 39.000 zł brutto, zaś na mocy aneksu z dnia 31 marca 2006 r. do umowy o pracę E. P. do wzrostu jej wynagrodzenia miesięcznego do kwoty 9.400 zł brutto, przywłaszczając powierzone mu mienie tej spółki w kwocie co najmniej 3.274.341,38 zł w postaci kosztów jego wynagrodzenia oraz wyrządzając spółce szkodę w wielkich rozmiarach, na kwotę co najmniej 2.424.387,24 zł, to jest winnego czynu z art. 296 §2 i §3 KK w zb. z art. 284 §2 KK w zw. z art. 11 §2 KK i w zw. z art. 12 KK i wymierzenie temu oskarżonemu kary 5 lat pozbawienia wolności

- uznanie oskarżonego S. S. winnym tego, że w dniu 31 marca 2006 r. poprzez złożenie swego podpisu w charakterze pełnomocnika zgromadzenia wspólników spółki z o.o. (...) pod umową o pracę z P. W., a następnie w dniu 31 grudnia 2008 r. poprzez złożenie podpisu w tym samym charakterze pod aneksem do tej umowy o pracę, w zamiarze aby P. W. popełnił czyn zabroniony, ułatwił mu doprowadzenie w sposób nieuzasadniony ekonomicznie do zatrudnienia tegoż P. W. na stanowisku dyrektora w spółce z o.o. (...) z wynagrodzeniem miesięcznym w kwocie 95.000 zł brutto a od 1 stycznia 2009 r. z wynagrodzeniem miesięcznym w kwocie 39.000 zł brutto, wyrządzając spółce szkodę w wielkich rozmiarach, na kwotę co najmniej 2.424.387,24 zł, a także ułatwił P. W. przywłaszczenie powierzonego P. W. mienia tej spółki w postaci kosztów jego wynagrodzenia w kwocie co najmniej 3.274.341,38 zł, to jest winnego czynu z art. 296 §2 i §3 KK w zb. z art. 284 §2 KK w zw. z art. 18 §3 KK w zw. z art. 11 §2 KK

i wymierzenie temu oskarżonemu kary 1 roku i 3 miesięcy pozbawienia wolności oraz grzywny w wysokości 100 stawek dziennych po 200 złotych

- w punkcie II poprzez warunkowe zawieszenie kary pozbawienia wolności jedynie wobec skarżonego S. S., przy pozostawieniu tego samego okresu poddania tego sprawcy próbie.

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

2. Uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi pierwszej instancji.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

II.  Co do apelacji pełnomocnika oskarżyciela subsydiarnego adw. R. Z..

Zmiana zaskarżonego wyroku i wymierzenie oskarżonemu kary w wysokości 2 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności oraz grzywny w wysokości 300 stawek dziennych po 100 zł każda.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wnioski reformatoryjne zawarte w apelacjach obu pełnomocników oskarżyciela subsydiarnego omówione zostały w istocie w częściach poświęconych zarzutom odwoławczym, a zatem powielenie argumentacji już przedstawionej jawi się jako zbędne.

Z kolei wniosek kasatoryjny wynikający z jednej z nich po prostu nie zasługiwał na uwzględnienie, jako że pierwszoinstancyjne postępowanie przeprowadzone zostało ze wszech miar prawidłowo, brak zaś jego uzasadnienia zwalnia Sąd Apelacyjny od konieczności jego szerszego omawiania.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

0.15.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

0.15.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Rozstrzygnięcia o sprawstwie i winie obu oskarżonych oraz dobranych wobec nich karach oraz kwalifikacji prawnej (co do zasady) przypisanego im przestępstwa.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Sąd Okręgowy dokonał niewadliwych ustaleń faktycznych, zdemaskował prawidłowo zamiar obu oskarżonych (w stosunku do S. S. w zakresie dotyczącym podpisania umowy u pracę z P. W. i aneksu do niej), bezbłędnie zakwalifikował przypisany im czyn (wobec S. S. z wyłączeniem art. 12 k.k.), wreszcie właściwie ukształtował wymierzone im kary pozbawienia wolności i grzywien.

0.15.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

0.0.15.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Wyeliminowanie z opisu czynu ustalenia o działaniu przez S. S. w krótkich odstępach czasu, z góry powziętym zamiarem, doprowadzeniu przez niego do wzrostu wynagrodzenia E. P. do kwoty 9.400 zł brutto na mocy podpisanego przez P. W. aneksu do umowy z nią o pracę, zaś z kwalifikacji prawnej w stosunku do S. S. art. 12 k.k., wyeliminowanie z opisu czynu na potrzeby ustalenia szkody majątkowej zwrotu „co najmniej”, a nadto uzupełnienie opisu czynu przypisanego P. W. o określenie wysokości jego wynagrodzenia na mocy aneksu z dnia 31 grudnia 2008 r. w kwocie 39.000 zł.

Zwięźle o powodach zmiany

S. S. działał wspólnie i w porozumieniu z P. W. tylko w zakresie podpisania z tym ostatnim umowy o pracę zawyżającej bezpodstawnie jego wynagrodzenie, a następnie aneksu do niej, przy czym w tym zakresie nie działał z góry powziętym zamiarem, uległ bowiem dwukrotnie presji ze strony tego pierwszego, ale podpisując umowę w dniu 31 marca 2016 r. nie obejmował swoim zamiarem, bo obejmować wówczas tego nie mógł, jej aneksowania ponad dwa lata później.

Jednocześnie S. S. nie zaangażował się w żaden sposób w podwyższenie wynagrodzenia E. P., ta aktywność P. W. była mu obca, a w każdym razie zupełnie od niego niezależna, a jakkolwiek w istocie z perspektywy tego ostatniego była ona obliczone na uzyskanie korzyści przez niego samego poprzez akceptowanie przez główną księgową jego wynagrodzenia określonego na monstrualnym doprawdy poziomie i ściśle z tym się wiązała, to nie dotoczyła absolutnie S. S..

Wymagało to w stosunku do tego oskarżonego korekty opisu czynu i jego kwalifikacji prawnej, a drogę do tego otworzyła apelacja pełnomocnika oskarżyciela subsydiarnego adw. R. K., która w stosunku do S. S. okazała się w tym akurat zakresie wniesioną na jego korzyść.

Zasada określoności czynu wymagała zmiany z urzędu zaskarżonego wyroku poprzez wyeliminowanie zwrotu „co najmniej”, bo szkoda wyrządzona przestępstwem musi być ustalona precyzyjnie, w stopniu możliwym do dowodowego wykazania, przy czym bez znaczenia okazuje się tutaj wykreślenia jej przez Sąd Okręgowy w ogóle na zbyt niskim poziomie (szczegółowo o tym we wcześniejszych rozważaniach).

Na koniec uzupełnienia wymagał opis czynu przypisanego P. W., bo Sąd ad meriti pominął kwestię zawarcia aneksu do umowy o pracę w dniu 31 grudnia 2008 r. i wynikającą z niego wysokość wynagrodzenia tego oskarżonego za styczeń 2009 r. (w wyliczeniu szkody uwzględniona ona przez Sąd I instancji już została).

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

pkt III

Na podstawie art. 636 § 1 i 2 k.p.k. w zw. z art. 634 k.p.k. rozstrzygnięto o ponoszeniu przez strony wydatków związanych z ich udziałem sprawie i wynikiem przedmiotowego postępowania odwoławczego, zaś na podstawie art. 8 w zw. z art. 2 ust. 1 pkt 4 i art.3 oraz art. 13 ust. 2 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych wymierzono P. W. i oskarżycielowi subsydiarnemu opłaty za postępowanie drugoinstancyjne, przy czym na podstawie art. 16 ust. 2 tej ustawy ustalono też opłatę należną Skarbowi Państwa od P. W. za postępowanie pierwszoinstancyjne, jako że Sąd Okręgowy obowiązku swego w tej płaszczyźnie nie dopełnił (w stosunku do S. S. musi to już nastąpić w postępowaniu wykonawczym, bowiem w przedmiotowym postępowaniu odwoławczy żadną opłatą obciążony on nie został).

7.  PODPIS

SSA Jacek Szreder SSA Małgorzata Jankowska SSA Stanisław Kucharczyk

0.11.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Pełnomocnik oskarżyciela subsydiarnego.

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Kwalifikacja prawna, opisy czynów i orzeczenie o karze.

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☒

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana

0.11.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

2

Podmiot wnoszący apelację

Pełnomocnik oskarżyciela subsydiarnego.

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Rozstrzygnięcie o karze pozbawienia wolności.

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☐ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☒

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana

0.11.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

3

Podmiot wnoszący apelację

Obrońca P. W.

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Rozstrzygnięcie o sprawstwie i winie oskarżonego.

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☒

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana