Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 lutego 2013 r.

Sąd Apelacyjny w Szczecinie I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący:	SSA Maria Iwankiewicz (spr.)
Sędziowie:	SSA Mirosława Gołuńska SSA Dariusz Rystał
Protokolant:	sekr.sądowy Magdalena Stachera

po rozpoznaniu w dniu 28 lutego 2013 r. na rozprawie w Szczecinie

sprawy z powództwa W. H. i T. W.

przeciwko Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w G.

o uchylenie uchwały

na skutek apelacji pozwanej

od wyroku Sądu Okręgowego w Szczecinie

z dnia 8 sierpnia 2012 r., sygn. akt I C 717/11

I.  zmienia zaskarżony wyrok:

1.  w punkcie pierwszym w ten sposób, że uchyla uchwałę nr (...) Walnego Zgromadzenia Członków Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w G. odbytego w dniach 12, 24, 28 kwietnia 2011 roku, 10, 12, 17, 24, 26, 31 maja 2011 roku w części, to jest co do wyboru na członków Rady Nadzorczej tej Spółdzielni R. M. i T. K., oddalając powództwo w pozostałej części,

2.  w punkcie drugim w ten sposób, że zasądza od pozwanej na rzecz powódek solidarnie w miejsce kwoty 497 złotych kwotę 204 (dwieście cztery) złote tytułem zwrotu kosztów procesu;

II.  oddala apelację w pozostałej części;

III.  znosi wzajemnie między stronami koszty postępowania apelacyjnego.

Dariusz Rystał Maria Iwankiewicz Mirosława Gołuńska

Sygn. akt I ACa 722/12

UZASADNIENIE

Powódki W. H. i T. W. wniosły o uchylenie w części uchwały nr (...) Walnego Zgromadzenia Członków Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w G. co do wyboru na członków Rady Nadzorczej tej Spółdzielni R. M., T. K. i L. K. (1). Powódki wniosły także o zasądzenie od pozwanej na ich rzecz kosztów postępowania.

W uzasadnieniu pozwu wskazały, że R. M. jest Prezesem Zarządu i Dyrektorem Naczelnym w Spółce (...) w G., T. K. pracuje w tej Spółce jako zastępca Kierownika Zakładu Wodociągów i Kanalizacji, a ze spółką tą pozwana Spółdzielnia ma zawarte umowy na usługi i roboty, co zdaniem powódek skutkuje kolizją interesów. Natomiast L. K. (1) zbyła prawo do lokalu mieszkalnego w 2009 r., zaś w lokalu użytkowym jest współwłaścicielką z żoną Prezesa Spółdzielni, co również narusza standardy.

Pozwana Spółdzielnia Mieszkaniowa (...) w G. w odpowiedzi na pozew wniosła o oddalenie powództwa i obciążenie powódek kosztami postępowania.

Wyrokiem z dnia 8 sierpnia 2012 roku Sąd Okręgowy w Szczecinie uchylił uchwałę nr (...) Walnego Zgromadzenia Członków Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w G. odbytego w dniach: 12, 14, 28 kwietnia 2011 roku; 10, 12, 17, 24, 26, i 31 maja 2011 roku w sprawie stwierdzenia wyników wyborów do Rady Nadzorczej Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w G. na kadencję 2011-2014 w części to jest co do wyboru na członków Rady Nadzorczej R. M., T. K., L. K. (1) (pkt. I.) oraz zasądził od pozwanej na rzecz powódek solidarnie kwotę 497zł zł tytułem zwrotu kosztów procesu (pkt. I.).

Orzeczenie tej treści Sąd Okręgowy wydał po dokonaniu ustaleń faktycznych, z których wynika, że Zarząd pozwanej Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w G. uchwałą nr (...) z dnia 24 stycznia 2011 r. zwołał Walne Zgromadzenie Członków tej Spółdzielni, które odbyło się w częściach w dniach: 12, 14 i 28 kwietnia, 10, 12, 17, 19, 24, 26 i 31 maja oraz 2, 7 i 9 czerwca 2011 r. Na powyższym Walnym Zgromadzeniu odbyły się wybory członków Rady Nadzorczej pozwanej Spółdzielni. W wyniku tych wyborów, do Rady Nadzorczej pozwanej zostało wybranych 9 członków, w tym m.in. L. K. (1), R. M. i T. K.. Uchwałą nr (...) Walnego Zgromadzenia Członków Spółdzielni Mieszkaniowe (...) w G. stwierdzono, że w wyniku głosowania tajnego przeprowadzonego przez Komisje Mandatowo - Skrutacyjne poszczególnych 13 części Walnego Zgromadzenia, w skład Rady Nadzorczej weszli kandydaci, którzy uzyskali największą ilość głosów, w tym L. K. (1), R. M. i T. K..

Z ustaleń tych wynika nadto, że w dacie wyboru na członków Rady Nadzorczej Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w G. T. K. pracował w (...) spółce z o.o. z siedzibą w G., gdzie pełnił funkcję Zastępcy Kierownika Wodociągów i Kanalizacji, podlegając bezpośrednio Prezesowi Zarządu Dyrektorowi Naczelnemu tej spółki, którym był w tym czasie R. M.. R. M. jako Prezes Zarządu – Dyrektor Naczelny (...) spółki z o.o. w G. zawierał z pozwaną Spółdzielnią szereg umów w tym m.in. umowy o dostawy wody, odbiór ścieków, czy umowy dotyczące konserwacji zieleni na terenach stanowiących zasoby Spółdzielni. Powyższe umowy były zawierane po przeprowadzeniu procedury przetargowej. Pozwana Spółdzielnia zawierała z (...) spółką z o.o. z siedzibą w G. także inne umowy, w tym również w drodze bezprzetargowej. Do 2011 roku podczas zawierania tych umów (...) spółkę z o.o. w G. reprezentował R. M., zaś po jego wyborze na członka Rady Nadzorczej pozwanej Spółdzielni - w imieniu tego przedsiębiorstwa działają prokurenci. R. M. w imieniu spółki (...) negocjował warunki umów zawieranych przez tę spółkę z pozwaną Spółdzielnią. Pozwana zawierała także z (...) sp. z o.o. w G. m.in. umowy na odbiór odpadów komunalnych. Spółka ta świadczy dla pozwanej Spółdzielni usługi z zakresu zaopatrzenia w wodę i odprowadzania ścieków oraz montażu i wymiany instalacji wodno - kanalizacyjnej. (...) sp. z o.o. w G. jest jedynym podmiotem świadczącym takie usługi w G.. Ceny za dostarczenia wody i odprowadzenie ścieków ustala w drodze uchwał Rada Miasta G..

Sąd Okręgowy wskazał w swoich ustaleniach, że przy niektórych z umów z pozwaną o dostarczenie wody i odprowadzenie ścieków spółkę (...) również reprezentował R. M.. Za wykonywanie związanych z tym usług natomiast odpowiedzialny był Zastępca Kierownika Wodociągów i Kanalizacji (...) w G. - T. K.. W związku z tym, zdarzało mu się podpisywać wystawiane pozwanej przez to przedsiębiorstwo faktury za dostarczanie wody i odprowadzenie ścieków, a także za wykonanie prac związanych z instalacją i montażem sieci wodno - kanalizacyjnej. Zwyczajowo faktury te podpisywał przełożony T. K. D. P.. Faktury za dostarczenie wody są wystawiane na podstawie odczytów z wodomierzy dokonywanych przez pracowników spółki (...) w G. z udziałem przedstawiciela pozwanej Spółdzielni. Zarówno T. K., jak i R. M. kandydując w wyborach na członków Rady Nadzorczej Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w G. w dniu 28 marca 2011 r. złożyli oświadczenia, m.in. o tym, że nie zajmują się interesami konkurencyjnymi wobec tej Spółdzielni w rozumieniu art. 56 ust. 3 Ustawy Prawo Spółdzielcze i § 49 Statutu Spółdzielni i jest im znana treść ww. przepisów. W trakcie I części Walnego Zgromadzenia Członków SM (...) w G., które miało miejsce w dniu 12 kwietnia 2011 r. kandydaci na członków Rady Nadzorczej dokonywali swojej prezentacji, zaś członkowie Spółdzielni mogli im zadawać pytania. Odnośnie kandydatury R. M., radca prawny SM (...) zaprezentował opinię prawną w przedmiocie konfliktu interesów, wynikających z postanowień art. 56 ust. 3 Ustawy Prawo Spółdzielcze i § 49 Statutu Spółdzielni w związku z faktem, że R. M. był wówczas (i nadal jest) prezesem spółki (...) w G., z którą pozwana miała w tamtym czasie zawarte umowy na obsługę komunalną swoich zasobów (konserwacja, pogotowie lokatorskie, dostawa wody, odprowadzenie ścieków, utrzymanie zieleni, wywóz nieczystości). R. M. w odpowiedzi na powyższe zarzuty wskazał, że jego zdaniem nie zachodzi konflikt interesów, gdyż ani zapisy statutu, ani prawa spółdzielczego nie zabraniają mu bycia członkiem Rady co poprał opinią prawną. Obecni na Walnym Zgromadzeniu podnosili także kwestię niemożności kandydowania na Członka Rady Nadzorczej przez T. K. w związku z zajmowanym przez niego stanowiskiem Kierownika Wodociągów i Kanalizacji w (...) sp. z o.o. w G.. W trakcie Walnego Zgromadzenia zgłaszane były także uwagi co do faktu członkowska w pozwanej Spółdzielni L. K. (1). Po wybraniu R. M. na członka Rady Nadzorczej Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w G. opuszczał on posiedzenia Rady Nadzorczej pozwanej Spółdzielni, gdy były dyskutowane kwestie mogące rodzić konflikt interesów z pełnioną przez niego funkcją Prezesa Zarządu (...) w G..

Sąd pierwszej instancji ustalił nadto, że L. K. (1) została przyjęta w poczet członków pozwanej Spółdzielni w dniu 5 maja 1989 r. w związku z ze złożoną w dniu 13 kwietnia 1989 r. deklaracją przystąpienia do Spółdzielni i przydziałem lokalu mieszkalnego nr (...) na warunkach lokatorskiego prawa do lokalu nr (...) w budynku przy ul. (...) w G.. Prawo to L. K. (1) zbyła 16 października 2009 r., jednakże nie otrzymała zwrotu wpłaconych Spółdzielni udziałów z tytułu jego nabycia. Dnia 2 grudnia 2008 r. L. K. (1) nabyła udziały w 1/30 części w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu użytkowego nr b przy ul. (...) w G. od B. W. i A. W., w którym prowadziła gabinet lekarski na przemian z A. W.. Po nabyciu udziałów w tym lokalu L. K. (1) nie dokonywała na rzecz pozwanej Spółdzielni żadnych wpłat z tytułu nabycia udziałów, ani nie składała wniosku o przyjęcie w poczet członków. Zbywając lokal przy ul. (...) w G., L. K. (1) posiadała udziały w lokalu przy ul. (...) w G. oraz lokalu mieszkalnego przy ul. (...) w G., w którym zamieszkiwała. W dniu 22 lipca 2009 r. L. K. (1) została upoważniona przez pozostałych współwłaścicieli lokalu użytkowego nr b przy ul. (...) w G. do ich reprezentacji w Spółdzielni Mieszkaniowej (...) od dnia 1 sierpnia 2009 r. L. K. (1) nigdy nie została skreślona z listy członków pozwanej Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w G. ani też wykluczona z grona członków. Pełni ona funkcję członka Rady Nadzorczej pozwanej Spółdzielni już drugą kadencję.

Z ustaleń tego Sądu wynika, że w pozwanej Spółdzielni obowiązuje Statut uchwalony 29 listopada 2007 r. Z § 12 pkt 1 i 3 Statutu wynika, że członkami Spółdzielni mogą być osoby fizyczne i osoby prawne, w tym również małżonkowie, choćby spółdzielcze prawo do lokalu przysługiwało tylko jednemu z nich. Zgodnie z § 21 ust. 1 i 2 Statutu, członek Spółdzielni nie wykonujący obowiązków statutowych z przyczyn przez niego niezawinionych może być pozbawiony członkostwa przez wykreślenie z rejestru członków, a wykreślenie może nastąpić w szczególności gdy członek nie wpłacił udziału i wpisowego w terminie określonym statutem. Wedle natomiast § 17 pkt 2 Statutu, członek Spółdzielni zobowiązany jest do wniesienia wpisowego i zadeklarowanych udziałów. Z kolei zgodnie z § 30 tego Statutu, udziały nie podlegają kumulacji i są liczone odrębnie dla każdego prawa. W § 46 Statutu znajduje się zakres działania Rady Nadzorczej Spółdzielni, do którego należy m.in. uchwalenie wysokości kosztów Zarządu, nadzór i kontrola działalności Spółdzielni. Statut w § 49 stanowi, że członkowie Rady Nadzorczej nie mogą zajmować się interesami konkurencyjnymi wobec Spółdzielni, a w szczególności uczestniczyć jako wspólnicy lub członkowie władz w podmiotach gospodarczych prowadzących działalność konkurencyjną wobec Spółdzielni. W myśl punktu 2 tego paragrafu, członkowie Rady Nadzorczej nie mogą zawierać ze Spółdzielnią umów o dostawy, roboty budowlane lub usługi - bezpośrednio lub pośrednio. Zgodnie z § 4 pkt 1 Regulaminu Obrad Rady Nadzorczej pozwanej Spółdzielni z 29 listopada 2007 r., do Rady mogą być wybierani wyłącznie członkowie Spółdzielni. Pkt 3 powyższego § stanowi, że w czasie dokonywania wyborów do Rady Nadzorczej kandydaci zobowiązani są złożyć swoje jednoznaczne oświadczenie dotyczące posiadania biernego prawa wyborczego, w szczególności spełniania warunków członkostwa. W myśl pkt 4, naruszenie zakazu konkurencji stanowi podstawę zawieszenia członka Rady Nadzorczej. Pkt 3 § 4 stanowi, że zgłaszanie kandydatów do Rady Nadzorczej winno być dokonane przez członków Spółdzielni, na piśmie.

Na podstawie tak poczynionych ustaleń Sąd Okręgowy uznał powództwo za uzasadnione w całości. Jako jego podstawę przywołał art. 42 ustawy z dnia 16 września 1982 r. Prawo spółdzielcze wskazując, że w myśl § 3 powyższego przepisu, uchwała sprzeczna z postanowieniami statutu bądź dobrymi obyczajami lub godząca w interesy spółdzielni albo mająca na celu pokrzywdzenie jej członka może być zaskarżona do sądu. Z brzmienia powyższego przepisu wynika, że ustawodawca pozostawił sądowi ocenę tego, czy konkretna uchwała organu spółdzielni jest sprzeczna np. z statutem spółdzielni, który jest umową szczególnego rodzaju, a jego postanowienia stanowią umownie wprowadzone normy obowiązujące spółdzielców i spółdzielnię. Naruszenie norm statutowych powoduje, że podejmowane czynności nie będą prawnie skuteczne.

Sąd pierwszej instancji uznał, że zaskarżona uchwała ta jest w części dotyczącej wyboru do Rady Nadzorczej R. M., T. K. i L. .K. sprzeczna z postanowieniami Statutu i dobrymi obyczajami. Wskazał, że zgodnie z § 49 Statutu pozwanej Spółdzielni członkowie jej Rady Nadzorczej nie mogą zajmować się interesami konkurencyjnymi wobec Spółdzielni, a w szczególności uczestniczyć jako wspólnicy lub członkowie władz w podmiotach gospodarczych prowadzących działalność konkurencyjną wobec Spółdzielni. W myśl punktu 2 tego §, członkowie Rady Nadzorczej nie mogą zawierać ze Spółdzielnią umów o dostawy, roboty budowlane lub usługi- bezpośrednio lub pośrednio. W ocenie tego Sądu taka sytuacja zaistniała w niniejszej sprawie w odniesieniu do R. M. i T. K., którzy będąc członkami Rady Nadzorczej pozwanej Spółdzielni i pracownikami (...) na zajmowanych stanowiskach zajmują się interesami konkurencyjnymi. Rada Nadzorcza, zgodnie z § 42 Statutu pozwanej, sprawuje przede wszystkim kontrolę i nadzór nad działalnością Spółdzielni. R. M., będąc Prezesem Zarządu (...), nie może zatem wyżej wskazanych obowiązków jako członek Rady Nadzorczej realizować bez powstania konfliktu interesów. Zresztą on sam zdaje się to dostrzegać wskazując, że opuszcza obrady Rady Nadzorczej, gdy jest na nich mowa o umowach zawieranych z (...), a od czasu gdy jest członkiem Rady Nadzorczej pozwanej, przy zawieraniu takich umów spółkę (...) reprezentują prokurenci. Jednak tak R. M. jako Prezes Zarządu jak i prokurenci tej spółki mają obowiązek działać w jej imieniu, reprezentować jej interesy i o nie dbać. W tych okolicznościach prawidłowe wykonywanie obowiązków członka Rady Nadzorczej stoi w sprzeczności z wykonywaną przez niego pracą zawodową. Zachodzi w tym przypadku również sytuacja opisana w § 49 Statutu pozwanej wykluczająca członkostwo R. M. w Radzie Nadzorczej, w postaci zawierania ze Spółdzielnią umów o dostawę, czy też o usługi.

W ocenie Sądu pierwszej instancji powyższe okoliczności wykluczające możliwość pełnienia funkcji członka Rady Nadzorczej odnieść należy także do T. K., który pełni funkcję Zastępcy Kierownika Wodociągów i Kanalizacji w (...) w G.. Nawet jeżeli nie ma on w związku z pełnioną funkcją żadnych uprawnień decyzyjnych, a zajmowane przez niego stanowisko obejmuje jedynie czynności wykonawcze związane z doprowadzaniem wody, odprowadzeniem ścieków jak też montażu i wymiany instalacji wodno- kanalizacyjnej wykonywane przez (...) w związku z zawartymi umowami na świadczenie tych usług, na rzecz pozwanej Spółdzielni to bierze on udział w rozliczaniu i kontrolowaniu faktur chociażby za zużytą przez członków Spółdzielni wodę i odprowadzane ścieki. Z jednej zatem strony T. K. kontroluje faktury spółki (...) wystawiane spółdzielni, a z drugiej strony, jako członek Rady Nadzorczej ma kontrolować prawidłowość wydatkowania przez pozwaną środków, w tym również wydatków na wodę, ścieki, remont sieci wodno- kanalizacyjnej. Powyższe wskazuje na sprzeczność i konkurencyjność pracy zawodowej T. K. i jego obowiązków jako członka Rady Nadzorczej pozwanej Spółdzielni. Sąd ten zwrócił uwagę, że niektóre z tych faktur zostały podpisane przez T. K., a ponadto posiadając uprawnienia budowlane podpisywał on faktury za wykonanie napraw instalacji wodno - kanalizacyjnej. W ocenie tego Sądu, złożenie podpisu na fakturze oznacza jej weryfikację, a zatem sprawdzenie czy to prawidłowości zawartych w niej obliczeń, czy też poprawności wykonanych prac naprawczych i remontowych, co oznacza przyjęcie odpowiedzialności za prawdziwość zawartych w niej danych. Powyższe wskazuje na to, że T. K. pośrednio realizował umowy zawarte przez spółkę (...) z pozwaną Spółdzielnią odpowiadając za ich wykonanie. Wykonywanie zatem przez niego obowiązków zawodowych pozostaje w sprzeczności z możliwością prawidłowego wykonywania mandatu członka Rady Nadzorczej pozwanej Spółdzielni i w jest sprzeczne z § 49 Statutu pozwanej Spółdzielni.

Sąd Okręgowy uznał, że w przypadku wyboru do Rady Nadzorczej L. K. (1) nie służyło jej bierne prawo wyborcze, gdyż w chwili jego dokonywania nie była ona członkiem pozwanej Spółdzielni. Doszło zatem do naruszenia § 4 Regulaminu Obrad Rady Nadzorczej, a także § 14, 17, 21 Statutu. Sąd ten uznał, że zbycie przez nią lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego przy ul (...) w G. spowodowało utratę członkostwa, a posiadanie udziałów w prawie do spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu użytkowego było niewystarczające, aby utrzymać status członka Spółdzielni. Koniecznym warunkiem członkostwa było kolejne wniesienie udziałów jako warunek sine qua non dalszego korzystania ze statusu członka Spółdzielni. Pozwana nie wyjaśniła przy tym i nie naprowadziła dowodów co do udziałów związanych z posiadanym przez L. K. (1) spółdzielczym prawem do lokalu przy ul. (...) w G..

W związku z powyższym, skarżona przez powódki uchwała jest w ocenie Sądu pierwszej instancji sprzeczna zarówno z postanowieniami Statutu pozwanej Spółdzielni, jak i z Regulaminem Obrad Rady Nadzorczej pozwanej Spółdzielni i jako taka powinna zostać uchylona również w części odnoszącej się do wyboru L. K. (1) na członka Rady Nadzorczej pozwanej Spółdzielni.

Sąd ten zaznaczył nadto, że odnośnie wszystkich członków Rady Nadzorczej pozwanej Spółdzielni, tj. R. M., T. K. i L. K. (1), pozwana nie wskazała, kto zgłosił ich kandydatury, a to także jest warunkiem ubiegania się o wybór do Rady Nadzorczej, co także wskazuje na sprzeczność skarżonej uchwały z Statutem pozwanej Spółdzielni i Regulaminem Obrad jej Rady Nadzorczej.

O kosztach postępowania Sad Okręgowy orzekł w oparciu o art. 98 § 1 k.p.c mając na względzie, że pozwana przegrała niniejszy proces w całości. Uznał zatem, ze jest ona obowiązana zwrócić powódkom poniesione przez nie koszty procesu, na które złożyła się opłata od pozwu w kwocie 200 zł obliczona na podstawie art. 27 pkt 8 Ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych oraz wynagrodzenie pełnomocnika powódek- radcy prawnego obliczone na podstawie § 10 ust. 1 pkt 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28.09.2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu ( Dz.U. Nr 163, poz. 1349 z późn. zm.) w kwocie 180 zł + 17 zł opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.

Apelację od tego wyroku wywiodła strona pozwana, zaskarżając wyrok ten w całości. Wniosła o jego zmianę i oddalenie powództwa w całości oraz obciążenie powoda kosztami procesu za obie instancje, w tym kosztami zastępstwa prawnego ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania z pozostawieniem Sądowi pierwszej instancji rozstrzygnięcia o kosztach procesu z uwzględnieniem instancji odwoławczej.

Zaskarżonemu wyrokowi zarzuciła:

- naruszenie prawa materialnego i procesowego, a w szczególności:

1. art. 42 § 3 ustawy z dnia 16 września 1982r. Prawo spółdzielcze (Dz. U. 2003r. nr 188 poz. 1848 ze zm.) poprzez błędne przyjęcie, że zaskarżona Uchwała Walnego Zgromadzenia Członków Spółdzielni nr (...) jest z tym przepisem sprzeczna, a co za tym idzie nieważna w części tj. co do wyboru na członków Rady Nadzorczej R. M., T. K., L. K. (1). Tymczasem zdaniem skarżącej przedmiotowa Uchwała ani nie naruszyła Statutu Spółdzielni Mieszkaniowej (...) nie jest też sprzeczna z dobrymi obyczajami, nie godzi w interesy Spółdzielni, nie zostało też wykazane w toku postępowania, że podjęcie zaskarżonej uchwały miało na celu pokrzywdzenie jej członka.

2. § 49 Statutu poprzez nieuprawnione przyjęcie, że wybór R. M. i T. K. w realiach niniejszej sprawy był niedopuszczalny. Sąd pierwszej Instancji niezasadnie przyjął, że R. M. i T. K. będąc zatrudnionymi w (...) w G. prowadzą konkurencyjne interesy wobec pozwanej Spółdzielni oraz że ponadto powoduje to konflikt interesów. Tymczasem uwzględniając zakres działania (...) oraz zakres działania Spółdzielni Mieszkaniowej (...) nie może być mowy o działalności konkurencyjnej pomiędzy tymi podmiotami. Skarżąca bowiem wyłącznie zarządza znajdującymi się w jej zasobach nieruchomościami, natomiast (...) świadczy usługi, między innymi dostarcza wodę, odbiera ścieki, wykonuje usługi o charakterze porządkowym, remonty instalacji wodno-kanalizacyjnej, a także zajmuje się pielęgnacją zieleni w mieście. Nie występuje też konflikt interesów z powodu wyboru T. K., do Rady Nadzorczej skarżącej. T. K. nie miał i nie ma nadal żadnych uprawnień do zawierania z pozwaną Spółdzielnią umów o dostawy, roboty budowlane lub usługi bezpośrednio lub pośrednio. T. K. ma wyłącznie uprawnienia do działania na średnim poziomie dozoru technicznego, bez prawa samodzielnej reprezentacji (...).

3. art. 45 § 1 ustawy Prawo spółdzielcze poprzez nieuprawnione ograniczenie kompetencji najwyższego organu spółdzielni jakim jest Walne Zgromadzenie dotyczące wyboru członka Rady Nadzorczej. Wybór R. M. i T. K. poprzedzony był szczegółową informacją co do funkcji, jaką obaj kandydaci pełnią w (...). Walne Zgromadzenie ze względu na dyskusję toczącą się na poszczególnych jego częściach miało pełną świadomość, że w przypadku R. M. dokonuje się wyboru osoby, która istotnie posiada w (...) kompetencje decyzyjne. Również status T. K. jako zastępcy kierownika Wodociągów i Kanalizacji był znany wszystkim biorącym udział w Walnym Zgromadzeniu Członków Spółdzielni.

4. §14, 21, 17, 30 Statutu pozwanej w szczególności poprzez ich jego błędne zastosowanie. Wbrew nieuprawnionemu stanowisku Sądu pierwszej instancji L. K. (1) uzyskane w dniu 5 maja 1989r. członkostwo posiada nieprzerwanie do chwili obecnej. Podejmowane przez nią po dacie uzyskania członkostwa czynności prawne (przekształcenie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego przy ul. (...) na spółdzielcze własnościowe prawo do tego lokalu, następnie zbycie tego prawa, a także nabycie - aktem notarialnym Rep A (...) z dnia 2 grudnia 2008r. - Kancelaria Notarialna w G. ul. (...) udziałów w prawie do spółdzielczego własnościowego lokalu użytkowego) nie miały żadnego wpływu na jej status jako członka Spółdzielni.

5. art. 233 k.p.c. poprzez nieprawidłowe dokonanie oceny materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie. Sąd orzekający bez żadnej podstawy prawnej uznał, że pozwana Spółdzielnia nie wykazała kto zgłosił kandydatury R. M.., T. K., L. K. (1). członków Rady Nadzorczej i w związku z tym stwierdził, że i w tym zakresie pozwana naruszyła Statut i Regulamin Obrad Walnego Zgromadzenia. Tymczasem jak wynika z protokołów obrad, a także przebiegu postępowania przed Sądem ta okoliczność nie była przez powódkę kwestionowana i nie zostały postawione zarzuty, że zgłoszenia kandydatur do Rady Nadzorczej były dotknięte jakąkolwiek wadą prawną. Zgłoszenia te zawierają bowiem wszystkie elementy wymagane w § 11 Regulaminu Obrad Walnego Zgromadzenia. Na większości zebrań kandydaci dokonywali osobiście autoprezentacji, natomiast na tych częściach Walnego Zgromadzenia, na których byli nieobecni, odczytywana była prezentacja sporządzona przez nich na piśmie zawierająca najważniejsze informacje: dotyczące wieku, kariery zawodowej, wykształcenia, zainteresowań, a także pisemne oświadczenie kandydata o nie zajmowaniu się interesami konkurencyjnymi wobec Spółdzielni.

6. art. 233 k.p.c. poprzez przyjęcie, że wybór R. M., T. K. i L. K. (1) do Rady Nadzorczej narusza dobre obyczaje, o których mówi art. 42 ust. Prawo spółdzielcze. Tymczasem w toku procesu w żaden sposób strona powodowa nie wykazała, że przez dokonany wybór w jakikolwiek sposób naruszone zostały dobre obyczaje.

` W uzasadnieniu apelacji pozwana podniosła, że zaskarżona uchwała numer (...) w żaden sposób nie naruszyła obowiązującego porządku prawnego, a zatem nie było podstaw do jej uchylenia. Wybór R. M. dokonany został przez najwyższy organ spółdzielni przy pełnej świadomości i wiedzy co do sprawowanych przez niego funkcji w spółce (...) i posiadanych w związku z tym kompetencji i uprawnień. Nadto R. M. będąc prezesem Zarządu Spółki (...) i jednocześnie członkiem Rady Nadzorczej pozwanej Spółdzielni w żaden sposób nie zajmuje się interesami konkurencyjnymi wobec Spółdzielni, a więc nie narusza ust 1 § 49 Statutu, bowiem zakres działania tej spółki w najmniejszym nawet stopniu nie pokrywa się z zakresem działania pozwanej Spółdzielni. Co do wyboru na członka Rady nadzorczej pozwanej T. K. to z pewnością nie doszło do naruszenia zasady, sformułowanej w ust 1 § 49 Statutu, bowiem nie miał on i nie ma jakichkolwiek uprawnień do zawierania umów a fakt, że T. K. jako pracownik średniego dozoru technicznego okazjonalnie swoim podpisem potwierdzał (komisyjnie, przy udziale przedstawiciela Spółdzielni) ilość zużytej przez Spółdzielnię wody i ilość odprowadzonych przez nią ścieków nie jest tożsamy z zawieraniem umów ze Spółdzielnią w imieniu (...). Również wykonywanie przez niego nadzoru nad świadczonymi usługami na rzecz Spółdzielni nie może być oceniane jako działanie równorzędne z zawieraniem ze Spółdzielnią umów o dostawy, roboty budowlane lub usługi bezpośrednio lub pośrednio. Apelująca wskazała też, że L. K. (1) w chwili wyboru posiadała bierne prawo wyborcze, bowiem była członkiem Spółdzielni od 5 maja 1989 roku i do chwili obecnej nie zrezygnowała z członkowstwa, nie została wykreślona z rejestru członków, nie została też wykluczona. Błędnie Sąd pierwszej instancji zinterpretował przy tym §17 pkt 2 Statutu, wyprowadzając z niego pogląd, że członek Spółdzielni zbywając prawo do lokalu spółdzielczego traci automatycznie członkostwo.

W odpowiedzi na apelację powódki wniosły o jej oddalenie w całości i zasądzenie od pozwanej na ich rzecz kosztów proces, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja okazała się zasadna jedynie w części.

Na wstępie Sąd Odwoławczy stwierdza, że ustalenia faktyczne poczynione w tej sprawie przez Sąd Okręgowy są w pełni prawidłowe i jako takie Sąd Apelacyjny ustalenia te w pełni podziela i przyjmuje za własne. Wobec powyższego nie widzi konieczności ich ponownego szczegółowego przytaczania (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 22 sierpnia 2001 roku, V CKN 348/00, LEX nr 52761, Prok.i Pr. 2002/6/40).,

W ocenie Sądu Apelacyjnego tym samym nie zasługują na uwzględnienie podniesione w apelacji zarzuty naruszenia art. 233 k.p.c. poprzez nieprawidłowe dokonanie oceny materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie. Należy rozumieć, że apelująca zarzut ten formułuje w odniesieniu do art. 233 § 1 k.p.c. gdyż § 2 tego artykułu stanowi, że Sąd oceni na tej samej podstawie, jakie znaczenie nadać odmowie przedstawienia przez stronę dowodu lub przeszkodom stawianym przez nią w jego przeprowadzeniu wbrew postanowieniu sądu. Sytuacja opisana w tym przepisie nie zaistniała w niniejszej sprawie.

Sąd Apelacyjny wskazuje, że przepis 233 § 1 k.p.c. wyraża zasadę swobodnej oceny dowodów, zgodnie z którą sąd ocenia wiarygodność i moc dowodów według swego przekonania na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału dowodowego. Przepis ten, przy uwzględnieniu treści art. 328 § 2 k.p.c., nakłada na sąd orzekający obowiązek: po pierwsze - wszechstronnego rozważenia zebranego w sprawie materiału, po drugie - uwzględnienia wszystkich dowodów przeprowadzonych w postępowaniu, po trzecie - skonkretyzowania okoliczności towarzyszących przeprowadzeniu poszczególnych dowodów, mających znaczenie dla oceny ich mocy i wiarygodności, po czwarte - wskazania jednoznacznego kryterium oraz argumentacji pozwalającej - wyższej instancji i skarżącemu - na weryfikację dokonanej oceny w przedmiocie uznania dowodu za wiarygodny bądź też jego zdyskwalifikowanie, po piąte - przytoczenia w uzasadnieniu zaskarżonego orzeczenia dowodów, na których sąd się oparł, i przyczyn, dla których innym dowodom odmówił wiarygodności. Jak trafnie przyjmuje się przy tym w orzecznictwie sądowym, jeżeli z określonego materiału dowodowego sąd wyprowadza wnioski logicznie poprawne i zgodne z doświadczeniem życiowym, to ocena sądu nie narusza reguł swobodnej oceny dowodów (art. 233 § 1 k.p.c.) i musi się ostać, choćby w równym stopniu, na podstawie tego materiału dowodowego, dawały się wysnuć wnioski odmienne. Tylko w przypadku, gdy brak jest logiki w wiązaniu wniosków z zebranymi dowodami lub, gdy wnioskowanie sądu wykracza poza schematy logiki formalnej albo, wbrew zasadom doświadczenia życiowego, nie uwzględnia jednoznacznych praktycznych związków przyczynowo-skutkowych, to przeprowadzona przez sąd ocena dowodów może być skutecznie podważona (tak min. Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 27.09.2002 r., II CKN 817/00, LEX nr 56906). Dla skuteczności zarzutu naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. nie wystarcza stwierdzenie o wadliwości dokonanych ustaleń faktycznych, odwołujące się do stanu faktycznego, który w przekonaniu skarżącego odpowiada rzeczywistości. Konieczne jest tu wskazanie przyczyn dyskwalifikujących postępowanie sądu w tym zakresie. W szczególności skarżący powinien wskazać, jakie kryteria oceny naruszył sąd przy ocenie konkretnych dowodów, uznając brak ich wiarygodności i mocy dowodowej lub niesłuszne im je przyznając (tak Sąd Najwyższy min. w orzeczeniach z dnia: 23 stycznia 2001 r., IV CKN 970/00, LEX nr 52753, 12 kwietnia 2001 r., II CKN 588/99, LEX nr 52347, 10 stycznia 2002 r.,II CKN 572/99, LEX nr 53136).

W niniejszej sprawie stwierdzić trzeba, że przeprowadzona przez Sąd Okręgowy ocena zgromadzonego materiału dowodowego w żaden sposób nie uchybia dyspozycji art. 233 §1 k.p.c. Zdaniem apelującej Spółdzielni uchybienia takie miały miejsce poprzez uznanie przez Sąd Orzekający bez żadnej podstawy prawnej, że pozwana Spółdzielnia nie wykazała kto zgłosił kandydatury R. M., T. K., L. K. (1) na członków Rady Nadzorczej i w związku z tym stwierdził, że i w tym zakresie pozwana naruszyła Statut i Regulamin Obrad Walnego Zgromadzenia. Nadto naruszenie to miało mieć postać przyjęcia przez ten Sąd, że wybór R. M., T. K. i L. K. (1) do Rady Nadzorczej narusza dobre obyczaje, o których mówi art. 42 ust. Prawo spółdzielcze. W ocenie apelującej z protokołów obrad, a także przebiegu postępowania przed Sądem okoliczność zgłoszenia kandydatur nie była przez powódki kwestionowana i nie zostały postawione zarzuty, że zgłoszenia te były dotknięte jakąkolwiek wadą prawną, przeciwnie - zawierają one wszystkie elementy wymagane w § 11 Regulaminu Obrad Walnego Zgromadzenia. Na większości zebrań kandydaci dokonywali osobiście autoprezentacji, natomiast na tych częściach Walnego Zgromadzenia, na których byli nieobecni, odczytywana była prezentacja sporządzona przez nich na piśmie zawierająca najważniejsze informacje: dotyczące wieku, kariery zawodowej, wykształcenia, zainteresowań, a także pisemne oświadczenie kandydata o nie zajmowaniu się interesami konkurencyjnymi wobec Spółdzielni. W ocenie apelującej w toku procesu w żaden sposób strona powodowa nie wykazała także, że przez dokonany wybór w jakikolwiek sposób naruszone zostały dobre obyczaje. Trudno w ustaleniach faktycznych, zaprezentowanych przez Sąd Okręgowy w pisemnym uzasadnieniu zaskarżonego wyroku dopatrzeć się stwierdzeń odpowiadających wadliwym ocenom przeprowadzonych dowodów, w zakresie zarzucanym przez stronę pozwaną. Kwestę wadliwości zgłoszeń kandydatów Sąd ten zamieścił marginalnie w końcowej części swoich rozważań prawnych, a nie w poczynionych na podstawie oceny dowodów ustaleniach faktycznych, na których oparł zaskarżony wyrok. Również ocena, że zaskarżona uchwała Walnego Zgromadzenia Członków pozwanej Spółdzielni narusza dobre obyczaje znalazła się we wnioskach Sądu Orzekającego, który użył tego określenia dla oceny wyboru R. M., T. K. i L. K. (1) na członków Rady Nadzorczej pozwanej Spółdzielni. Sąd ten stwierdził, że „Statut pozwanej Spółdzielni Mieszkaniowej (...) był tak skonstruowany, aby uniknąć nadużyć i manipulacji i zapobiec konfliktowi interesów wśród członków organów Spółdzielni, nie można przejść do porządku dziennego nad sytuacją, gdzie mandaty członków Rady Nadzorczej, powołanej ze swej istoty do kontroli poczynań Zarządu Spółdzielni, sprawują osoby, co do których zachodzi konflikt interesów z ich obowiązkami zawodowymi, czy też które w ogóle o mandat członka Rady Nadzorczej nie mogły się ubiegać. To bowiem pozostaje w sprzeczności już nie tylko z regulacjami Statutu pozwanej Spółdzielni, ale i z dobrymi obyczajami”. Tym samym zarzut ten odnosić się musi raczej do poczynionych przez Sąd Okręgowy ocen przepisów prawa materialnego niż do naruszenia procedury poprzez wadliwa ocenę dowodów.

W ocenie Sądu Odwoławczego stanowiska zajęte przez strony w toku tego procesu pozwalają na przyjęcie, że większość okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy była bezsporna i została ustalona w oparciu o dowody z dokumentów, których treść i autentyczność nie była przez strony kwestionowana. Spór powódek z pozwana Spółdzielnią koncentrował się natomiast wokół oceny tych okoliczności w świetle obowiązujących przepisów ustawy prawo spółdzielcze i postanowień Statutu Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w G..

Sąd Apelacyjny stwierdza, że Sąd Okręgowy nie dopuścił się zarzucanego w apelacji naruszenia prawa materialnego - w postaci art. 42 § 3 ustawy z dnia 16 września 1982 r. Prawo spółdzielcze (Dz. U. 2003r. nr 188 poz. 1848 ze zm.) poprzez błędne przyjęcie, że zaskarżona Uchwała Walnego Zgromadzenia Członków Spółdzielni nr (...) jest z tym przepisem sprzeczna, a co za tym idzie nieważna w części tj. co do wyboru na członków Rady Nadzorczej R. M., T. K., L. K. (1), w sytuacji gdy zdaniem skarżącej przedmiotowa Uchwała ani nie naruszyła Statutu Spółdzielni Mieszkaniowej (...) nie jest też sprzeczna z dobrymi obyczajami, nie godzi w interesy Spółdzielni, nie zostało też wykazane w toku postępowania, że podjęcie zaskarżonej uchwały miało na celu pokrzywdzenie jej członka. Przepis art. 42 § 1 ustawy z dnia 16 września 1982 r. Prawo spółdzielcze (tekst jedn.Dz. U. 2003 r. nr 188 poz. 1848 ze zm.) stanowi, że uchwały walnego zgromadzenia obowiązują wszystkich członków spółdzielni oraz wszystkie jej organy. W § 2 tego artykułu ustawodawca wskazał, że uchwała sprzeczna z ustawą jest nieważna, natomiast w § 3 – że uchwała sprzeczna z postanowieniami statutu bądź dobrymi obyczajami lub godząca w interesy spółdzielni albo mająca na celu pokrzywdzenie jej członka może być zaskarżona do sądu. W art. 42 § 6 tej ustawy wskazano na termin do wytoczenia powództwa o uchylenie uchwały walnego zgromadzenia i z takim powództwem w odniesieniu do części uchwały nr (...) wystąpiły w tej sprawie powódki W. H. i T. W. z zachowaniem przepisanego terminu. § 9 art. 42 ustawy Prawo spółdzielcze wskazuje, na rodzaje rozstrzygnięć wydawanych przez sąd w odniesieniu do zaskarżonych uchwał spółdzielni; może ono mieć formę orzeczenie ustalającego nieistnienie albo nieważność uchwały walnego zgromadzenia bądź też może uchylać zaskarżoną uchwałę. Zarówno treść punktu pierwszego zaskarżonego wyroku jak i jego uzasadnienie wskazują, że Sąd ten nie stwierdził nieważności zaskarżonej uchwały Walnego Zgromadzenia Członków Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w G. ale - zgodnie z żądaniem powódek - uchylił zaskarżoną uchwałę (...) w części szczegółowo opisanej w sentencji, uznając że w tej części jest ona sprzeczna z postanowieniami statutu oraz dobrymi obyczajami, a także godzi w interesy pozwanej Spółdzielni.

Sąd Odwoławczy nie podziela także zarzutów apelującej jakoby doszło w tej sprawie do naruszenia przez Sąd Orzekający § 49 Statutu poprzez nieuprawnione przyjęcie, że wybór R. M. i T. K. w realiach niniejszej sprawy był niedopuszczalny. Tutejszy Sąd w całości podziela stanowisko Sądu pierwszej instancji w tej mierze czyniąc je integralna częścią swoich rozważań i przypomina, że § 49 Statutu pozwanej w punkcie 1. stanowi, członkowie Rady Nadzorczej nie mogą zajmować się interesami konkurencyjnymi wobec Spółdzielni, a w punkcie 2. – że nie mogą oni zawierać ze spółdzielnia umów dostawy, o roboty budowlane lub usługi – bezpośrednio lub pośrednio. Statut ten w § 46 szczegółowo reguluje zakres kompetencji rady nadzorczej, do których należy m.in. kontrola, rozliczanie i ocena sprawozdań zarządu a także kwestie zasad wynagradzania jego członków, ich wybór i odwoływanie, uchwalanie regulaminów rozliczania kosztów np. dostawy wody zimnej i odprowadzania ścieków a także uchwalanie regulaminów zamówień dostaw i robót.

Trafnie w ocenie Sądu Odwoławczego Sąd Okręgowy ocenił, że prawidłowe wykonywanie obowiązków służbowych w ramach działalności (...) Spółki z o.o. w G. przez R. M. i T. K. musi prowadzić do sprzeczności z prawidłowym wykonywaniem przez nich obowiązków jako członków Rady Nadzorczej pozwanej Spółdzielni (...) bowiem podpisując a następnie realizując szereg umów jako pracownicy usługobiorcy - (...) Spółki z o.o. w G. popadają w konflikt interesów z usługodawcą – Spółdzielnią Mieszkaniową (...) w G., której interesów przy realizacji tych samych umów winni strzec poprzez należytą kontrolę działalności Zarządu, w ramach wykonywania obowiązków członków jej Rady Nadzorczej. Nadto, jak wynika z powyższego, jako członkowie Rady Nadzorczej mają realny wpływ na kształt uchwał podejmowanych przez tę Radę w zakresie regulaminów zamówień dostaw i robót, które może wykonywać ich pracodawca - (...) Spółka z o.o. w G.. Należy zgodzić się ze stanowiskiem Sądu pierwszej instancji, że taka sytuacja godzi w interesy Spółdzielni. Tym samym wybór dokonany w tej mierze zaskarżoną uchwałą nr (...) nie tylko jest sprzeczny ze Statutem pozwanej ale wypełnia przesłankę z art. 42 § 3 ustawy z dnia 16 września 1982 r. Prawo spółdzielcze godząc w interesy spółdzielni.

Sąd Apelacyjny nie zgadza się z twierdzeniami apelującej, że należy w takim przypadku poprzestać na ocenie zakresu działalności prowadzonej przez (...) Spółkę z o.o. w G. jak i zakresu działalności Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w G., które nie są konkurencyjne jako, że Spółdzielnia wyłącznie zarządza znajdującymi się w jej zasobach nieruchomościami, natomiast spółka (...) świadczy usługi, między innymi dostarcza wodę, odbiera ścieki, wykonuje usługi o charakterze porządkowym, remonty instalacji wodno-kanalizacyjnej, a także zajmuje się pielęgnacją zieleni w mieście. Dla Sądu Apelacyjnego jest oczywistym, że R. M. jako prezes Zarządu (...) Spółki z o.o. w G. jak i T. K. będąc zatrudnionym w tej spółce na kierowniczym stanowisku w przypadku wyboru ich na członków Rady Nadzorczej Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w G., znajdują się w sytuacji, która stwarza konkurencyjność interesów podmiotów który reprezentują. Wobec osoby R. M. jako Prezesa Zarządu (...) Spółki z o.o. w G. sprzeczność tych interesów jest oczywiście czytelna. Słusznie zresztą Sąd Okręgowy podkreśla, że musi ona być dostrzegana przez samego zainteresowanego, który nie uczestniczy w części obrad Rady Nadzorczej, gdy omawiane są kwestie współpracy pozwanej Spółdzielni z kierowaną przez niego spółką, a dokumenty w postaci umów podpisują zamiast niego prokurenci. T. K. ma takie same uprawnienia jako członek Rady Nadzorczej jak R. M., ale na gruncie działalności (...) Spółki z o.o. w G. pozostaje jego podwładnym. Nawet nie mając uprawnień do zawierania z pozwaną Spółdzielnią umów o dostawy, roboty budowlane lub usługi w sposób przynajmniej pośredni może mieć na nie wpływ z jednej strony realizując wykonanie takich umów z ramienia Spółki (...) a z drugiej rozliczając ich realizację przez Zarząd pozwanej Spółdzielni czy choćby uchwalając regulamin zamówień dostaw robót i usług na rzecz Spółdzielni (...).

Sąd Apelacyjny ocenił, że wbrew zarzutowi apelującej Spółdzielni nie doszło z pewnością do naruszenia art. 45 § 1 ustawy Prawo spółdzielcze poprzez „nieuprawnione ograniczenie kompetencji najwyższego organu spółdzielni jakim jest Walne Zgromadzenie” dotyczące wyboru członka Rady Nadzorczej. Przepis ten stanowi, że Rada Nadzorcza składa się co najmniej z trzech członków wybranych stosownie do postanowień statutu przez walne zgromadzenie, zebranie przedstawicieli lub zebrania grup członkowskich. Należy w tym miejscu zwrócić uwagę apelującej na treść przepisu art. 42 § 6 tejże ustawy, który daje sądowi powszechnemu możliwość oceny każdej, prawidłowo (w terminie) zaskarżonej uchwały walnego zgromadzenia spółdzielni, pod kątem zaistnienia przesłanek opisanych w art. 42 § 3 ustawy. Co więcej - w art. 42 § § 9 prawa spółdzielczego ustawodawca postanowił, że orzeczenie sądu ustalające nieistnienie albo nieważność uchwały walnego zgromadzenia bądź uchylające uchwałę ma moc prawną względem wszystkich członków spółdzielni oraz wszystkich jej organów, dając tym samym wyraz przekonaniu, że Sąd jest jak najbardziej uprawnionym organem do weryfikowania pod względem zgodności z prawem uchwał podejmowanych przez najwyższy organ spółdzielni jakim jest jej walne zgromadzenie. Wobec jednoznacznego brzmienia tych przepisów trudno zaakceptować uzasadnienie tego zarzutu zaprezentowane przez stronę apelującą.

Sąd Odwoławczy uznał natomiast apelację za skuteczną w części zarzucającej Sądowi pierwszej instancji wadliwą ocenę regulacji zawartych w Statucie pozwanej spółdzielni, a prowadzącą do przyjęcia przez ten Sąd, że L. K. (1) nie będąc aktualnie członkiem pozwanej spółdzielni, nie posiada biernego prawa wyborczego a tym samym nie mogła w sposób ważny kandydować i zostać wybrana na członka Rady Nadzorczej Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w G.. W prawidłowych ustaleniach faktycznych tego Sądu stwierdzono, że zgodnie z § 14 Statutu warunkiem przyjęcia na członka jest złożenie pod rygorem nieważności deklaracji na piśmie, w której powinna zostać wskazane dane personalne osoby ubiegającej się o członkostwo, adres zamieszkania, a także ilość zadeklarowanych udziałów, dane dotyczące lokalu, o który wnioskodawca ubiega się oraz informację dotyczącą wniesionych przez niego wkładów. Deklarację spełniającą te wymogi L. K. (1) złożyła ubiegając się o przydział lokalu mieszkalnego przy ul. (...) na warunkach lokatorskiego prawa do tego lokalu i uzyskała członkostwo w pozwanej Spółdzielni z dniem 5 maja 1989 r. Sąd Okręgowy uznał, że skoro członkostwo to było związane z nabyciem spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego przy ul. (...) to zbycie tego lokalu w dniu 16 października 2009 r. po jego przekształceniu w spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, spowodowało wygaśnięcie członkostwa L. K. (1) w Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w G.. Sąd ten stanął na stanowisku, że brak deklaracji, uiszczenia wpisowego i wniesienia udziałów do tej Spółdzielni w związku z nabyciem udziałów w lokalu użytkowym przy ul. (...) w G. wobec wymogów statutowych wskazuje, że z tym prawem nie powstało członkostwo L. K. (1) w pozwanej Spółdzielni, a poprzednio służące jej prawo wygasło. Należy zauważyć w tym miejscu, że w § 18 Statutu pozwanej przewidziano, że członkostwo w Spółdzielni ustaje na skutek: wystąpienia członka, wykluczenia członka, wykreślenia członka, skreślenia z rejestru członków w związku ze śmiercią członka (w odniesieniu do osoby prawnej w przypadku jej ustania), wygaśnięcie lokatorskiego prawa do lokalu na podstawie uchwały zarządu. § 19 tego Statutu wskazuje na możliwość wystąpienia ze Spółdzielni w dowolnym czasie przez członka, a § 20 wskazuje na warunki w jakich może dojść do wykluczenia członka ze spółdzielni. Żaden przepis prawa w tym także przepis statutu nie wskazuje na ustanie członkostwa L. K. (1) w pozwanej spółdzielni. Również strona powodowa nie wykazała by doszło do ustania jej członkostwa z przyczyn przewidzianych statutem, w szczególności by Zarząd pozwanej Spółdzielni podjął jakąkolwiek uchwałę z takim skutkiem. Bezwątpienia natomiast, co bezspornie ustalił Sąd Okręgowy L. K. (1) nie została skreślona z listy członków Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w G., ani nie zostały jej zwrócone udziały wniesione przy nabyciu członkostwa w tej Spółdzielni. Tym samym, niezależnie od oceny prawidłowości działania zarządu, który nie zażądał od niej uzupełnienia formalnych wymagań związanych z nabyciem udziału w innym lokalu niż lokal przy ul. (...), nie wykazano w tej sprawie, aby utraciła ona status członka pozwanej Spółdzielni, a tym samym bierne prawo wyborcze.

Mając na uwadze powyżej wskazane okoliczności i przepisy – Sąd Apelacyjny na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. orzekł jak w punkcie pierwszym sentencji.

O kosztach Sąd Apelacyjny orzekł na podstawie art. 100 k.p.c. zdanie pierwsze, który stanowi, że w razie częściowego tylko uwzględnienia żądań koszty będą wzajemnie zniesione lub stosunkowo rozdzielone. W niniejszej sprawie apelująca pozwana w postępowaniu odwoławczym w części apelację wygrała a w części przegrała. Obie strony były reprezentowane przez profesjonalnych pełnomocników, których wynagrodzenie z uwagi na charakter sprawy ma identyczną wysokość – 135 zł. Nadto pozwana uiściła stała opłatę od apelacji w wysokości 200 złotych. W tej sytuacji zdaniem Sądu Odwoławczego, koszty te należało wzajemnie znieść.

D. Rystał M. Iwankiewicz M. Gołuńska