X P 1179/12 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Rejonowy Wrocław Śródmieście we Wrocławiu z 2013-03-13

Sygn. akt XP (Pm) (...)

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 13 marca 2013 r.

Sąd Rejonowy dla Wrocławia –Śródmieścia Wydział X Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie następującym:

PRZEWODNICZĄCY: SSR Anna Garncarz

PROTOKOLANT: Marzena Pietrzak

po rozpoznaniu w dniu 13 marca 2013 r. we Wrocławiu

na rozprawie sprawy

z powództwa (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością we W.

przeciwko J. K.

o zapłatę

I.  oddala powództwo;

II.  zasądza od strony powodowej na rzecz pozwanego kwotę 1800 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania.

Sygn. akt X P (Pm) (...)

UZASADNIENIE

Pozwem wniesionym w dniu 20 listopada 2012 r., przeciwko pozwanemu J. K. strona powodowa (...) spółka z o.o. we W., wniosła o zasądzenie od pozwanego kwoty 13.868,70 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 20 kwietnia 2012 r. do dnia zapłaty oraz zasądzenie od pozwanego kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu swojego powództwa strona powodowa podniosła, że pozwany był zatrudniony u strony powodowej na stanowisku inspektora robót elektrycznych z wynagrodzeniem miesięcznym w wysokości 6.364 zł. Zgodnie z § 2 umowy o pracę pozwany wykonywać miał pracę w siedzibie strony powodowej tj. we W. przy ul. (...) oraz na budowach nadzorowanych przez stronę powodową i obiektach zarządzanych przez stronę powodową. Szczegółowy zakres obowiązków pozwanego określał załącznik do umowy o pracę. W załączniku tym szczegółowo określono obowiązki inspektora. Wynikało z niego jednoznacznie, że obowiązki pracownicze pozwanego w pracy polegały zarówno na pracy „w terenie" jak i na pracy w biurze. Czas pracy pozwanego w dniach roboczych został ustalony w godzinach od 8 do 16-stej. Według § 7 regulaminu wynagradzania dla pracowników, strona powodowa przyznawała pracownikowi premie uznaniowe w zależności od możliwości finansowych pracodawcy, staranności pracy wykonywanej przez pracownika i przestrzegania dyscypliny pracy. W styczniu 2012 r. pracodawca powziął informację, że pozwany nie wykonuje należycie swoich obowiązków, t.j., że pozwany nie przeprowadził należytej analizy oferty przedłożonej przez firmę PPHU (...) w zakresie robót polegających na ułożeniu linii w budynku przy ul. (...) we W. oraz nie zebrał ofert innych wykonawców pomimo wielokrotnych bezpośrednich wniosków inwestora. W związku z tym pracodawca przygotował wypowiedzenie umowy o pracę, jednakże zaproponował pozwanemu odstąpienie od tego wypowiedzenia w razie podpisania przez niego porozumienia o rozwiązaniu umowy o pracę, na co pozwany się zgodził. Niezwłocznie po podpisaniu w/w porozumienia pracodawca odebrał pozwanemu służbowy komputer (laptop), po czym zapoznał się z jego zawartością. Okazało się, że pozwany przez cały okres zatrudnienia używał tego komputera do celów niezwiązanych z pracą wykonywaną dla strony powodowej. Pozwany w czasie pracy, korzystając ze służbowego adresu mailowego prowadził korespondencję mailową z innymi podmiotami z branży budowlanej (w tym z (...) spółka z o.o.) na temat nadzoru nad robotami wykonywanymi lub nadzorowanymi przez pozwanego, pozwany w czasie pracy przygotowywał dla w/w podmiotów dokumenty oraz w czasie pracy uczestniczył w naradach na budowach innych, niż budowy nadzorowane przez stronę powodową. W związku z powyższym strona powodowa powołując się na przepis art. 84 kc, który stanowi, że w razie błędu co do treści czynności prawnej można uchylić się od skutków prawnych swego oświadczenia woli, wskazała, że powołuje się na w/w przepis w zakresie wypłaty na rzecz pozwanego premii uznaniowych, gdyż pozwany wykorzystując komputer i adres mailowy w godzinach pracy wykonywał czynności w żaden sposób nie związany z pracą na rzecz strony powodowej, a wręcz działał na jego niekorzyść pracodawcy, tj. działał na rzecz podmiotu konkurencyjnego wobec pracodawcy. Pozwany zataił przez pracodawcą fakt wykonywania w/w czynności. Pracodawca nie mając tego świadomości przyznał pozwanemu premie w wysokości 13 868,70 zł. Przyznanie przedmiotowych premii miało charakter złożenia oświadczenia woli, a (pozwany) musiał mieć świadomość, że w okresie poprzedzającym ich otrzymanie nie wykonywał należycie swoich obowiązków z wyżej opisanych przyczyn. Oczywistym jest również, że gdyby pracodawca wiedział o w/w okoliczność, mając na względzie cel przyznawania premii uznaniowych (wyróżnienie za należytą pracę) oraz zapis § 7 regulaminu wynagradzania, nie przyznałby przedmiotowych premii. O uchyleniu się pracodawcy od skutków prawnych oświadczenia woli pozwany dowiedział się z przesądowego wezwania, które zostało wysłane w dniu 12.04.2012 r. na podany przez niego adres. Nawet gdyby pozwany podniósł zarzut z art. 409 kc i próbował wykazywać wskazane tam przesłanki - gdyż w tym przypadku na nim spoczywałby ciężar dowodu, tym trudniejszego do wykazania, że zgodnie z orzeczeniem Sądu Najwyższego jeśli korzyść stanowią sumy pieniężne nie wystarczy samo ich wyzbycie się/wydatkowanie (tak w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 04.04.2008 r., LEX nr 465977) - to i tak zastosowanie tego przepisu byłoby wyłączone z uwagi na jego brzmienie w części in fine, tj. z uwagi na niewątpliwy fakt, iż przez cały czas już od chwili otrzymania przedmiotowych premii uznaniowych pozwany miał świadomość, że je otrzymał tylko i jedynie dlatego, że pracodawca nie miał świadomości, iż pozwany wykorzystując komputer i adres mailowy w godzinach pracy wykonywał czynności nie związane z pracą na rzecz strony powodowej, a wręcz działał na jej niekorzyść wykonując prace na rzecz podmiotu konkurencyjnego wobec pracodawcy.

W odpowiedzi na pozew pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości.

W uzasadnieniu swojego stanowiska pozwany podniósł, iż w okresie zatrudnienia u powoda współpracował z firmą (...) jednakże kategorycznie zaprzeczył, jakoby w datach odbywania narad koordynacyjnych na budowie S. Olimpijskiego we W. (01.12.2010r. - 18-05-2011r.) nie świadczył pracy na rzecz powoda. Wniosku takiego nie można wyprowadzić z treści protokołów z narad koordynacyjnych dołączonych do pozwu, chociażby z tego powodu, że nie zostały w nich wskazane godziny, w których odbywały się narady, a jedynie daty przedmiotowych narad, zatem ww. protokoły nie stanowią wiarygodnego dowodu na okoliczność niewykonywania przez pozwanego obowiązków w ustalonych godzinach pracy, albowiem narady mogły się odbywać przed lub po godzinach pracy pozwanego. Żądana pozwem premia została przyznana w dniu 16 maja 2011r., podczas gdy ostatnia z narad koordynacyjnych z (...) Sp. z o.o. miała miejsce w dniu 18-05-2011r., zatem udział w naradach nie kolidował w żaden sposób z wykonywaniem przez pozwanego obowiązków przy ww. projektach, a zarówno pracodawca, jak i inwestor (...) wysoko ocenił czynności wykonywane przez pozwanego. Zatem żądanie zwrotu premii w kwocie 5000 zł jest zupełnie bezpodstawne, skoro została ona z tytułu realizacji konkretnego zadania inwestycyjnego, a nie z tytułu wykonywania pracy w całym 2011 roku. W odniesieniu do twierdzeń powoda o rzekomym wykorzystywaniu służbowego adresu mailowego i komputera do pracy z innymi niż pracodawca, pełnomocnik pozwanego wskazał, iż nie może się do nich ustosunkować, albowiem powód nie załączył wydruków ww. wiadomości e-mail, a jedynie dysk twardy, a wydruki dokumentów (wykaz uwag, wykaz usterek, wyszczególnienie, kosztorys) nie zawierają informacji o twórcy przedmiotowych dokumentów, zatem nie sposób kategorycznie że to pozwany w godzinach pracy stworzył ww. dokumenty. Ponadto pozwany podnosi, iż u strony powodowej nie został ustanowiony regulamin korzystania ze sprzętu komputerowego oraz służbowej poczty elektronicznej, który zabraniałby wykorzystywania sprzętu oraz poczty dla celów niezwiązanych z czynnościami służbowymi. W odniesieniu do premii za lata 2010 i 2011 pozwany wskazał, iż miały one charakter premii uznaniowych. Decyzje w sprawach premii podejmował zarząd spółki na wniosek bezpośredniego przełożonego pracownika. Przesłanki ustalania wysokości premii uznaniowej określone zostały w regulaminie wynagradzania i obejmują oprócz możliwości finansowych pracodawcy również przesłanki: wykonywania obowiązków służbowych i przestrzeganie dyscypliny pracy. Pozwany miał przełożonego i przełożony A. W. w okresie od dnia 01-05-2010r. nie zgłaszał żadnych zastrzeżeń dotyczących wykonywania obowiązków służbowych, pozwany nigdy nie został ukarany karą porządkową. Co więcej, przełożony pozwanego wysoko oceniał wykonywanie przez pozwanego obowiązków wnioskując o przyznanie premii uznaniowej. Strona powodowa przyznawała premie pracownikom powodowej spółki pod koniec każdego roku kalendarzowego. Zasady doświadczenia życiowego wskazują, że powód przyznając pozwanemu premię musiał być zadowolony ze sposobu wykonywania pracy przez pracownika, który w sposób należyty wykonywał swoje obowiązki niezależnie od współpracy z innymi podmiotami. Podkreślić należy, że premia przyznawana pozwanemu nie miała charakteru premii regulaminowej, która jest uzależniona od spełnienia przesłanek obiektywnych np. w postaci braku absencji pracownika, lecz była premią uznaniową uzależnioną wyłącznie od woli pracodawcy i stanowiła w istocie nagrodę. Regulamin wynagradzania nie uzależnia bowiem wypłaty premii ani jej wysokości od liczby dni absencji pracownika, a jedynie od oceny sposobu jego pracy. W związku z powyższym nawet gdyby przyjąć za prawdziwe twierdzenia powoda, iż pozwany w ogóle nie świadczył pracy w dniach narad koordynacyjnych, czemu pozwany zaprzecza, to nie można uznać za nienależną wypłatę premii za lata 2010 i 2011, zwłaszcza, że w roku 2010 odbyły się jedynie 3 narady koordynacyjne. Z ostrożności procesowej pełnomocnik pozwanego podniósł, że udowodnienie niewykonywania przez powoda pracy w dniach narad mogłoby stanowić podstawę do obniżenia premii, a nie zaś całkowitego jej pozbawienia. Pozwany zarzucił również, iż powód nigdy nie złożył mu oświadczenia o uchyleniu się od skutków prawnych oświadczenia woli złożonego pod wpływem błędu, gdyż przedsądowe wezwanie zapłaty nie zawiera żadnego oświadczenia powoda w tej kwestii. Uchylenie się od skutków oświadczenia woli powoduje utratę podstawy prawnej świadczeń i zwrotu świadczeń pomiędzy stronami tego, co świadczyły na podstawie umowy według przepisów o bezpodstawnym wzbogaceniu. Wobec braku złożenia ww. oświadczenia, powództwo o zwrot premii wypłaconych pozwanemu powinno zostać oddalone z powodu braku podstawy prawnej roszczenia. Niezależnie od powyższego, w ocenie pełnomocnika pozwanego ewentualny błąd powoda był błędem dotyczącym sfery motywacyjnej, a nie błędem dotyczącym treści czynności prawnej, a zatem był błędem nieistotny, z uwagi na okoliczność, że główną przesłanką przyznania premii była ocena wykonywania obowiązków służbowych przez pozwanego. W wyroku Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 20 grudnia 2006r. sygn. akt VI ACa 702/2006 wskazano, iż błąd w oświadczeniu woli o jakim mowa w art. 84 k.c. jest błędem dotyczącym wyłącznie treści czynności prawnej, a więc błędem postrzegania. Odróżniany jest od błędu przewidywania i wnioskowania, które należąc do sfery motywacyjnej podejmowanej czynności prawnej tworzą pobudkę, pod wpływem której wyrażone zostało oświadczenie woli uznane następnie przez oświadczającego za „błąd", gdy okazało się, że oświadczenie nie osiągnęło zamierzonego i przewidywanego celu. Pozwany podniósł również zarzut z art. 409 k.c., albowiem zużył należności z tytułu premii na utrzymanie rodziny. Nie sposób przy tym podzielić argumentacji powoda, iż pozwany liczyć z obowiązkiem zwrotu premii, skoro powód nigdy nie zgłaszał żadnych zastrzeżeń, u wykonywania przez niego obowiązków pracowniczych.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Pozwany pracował u strony powodowej na stanowisku Inspektora (...) z wynagrodzeniem miesięcznym w wysokości 6.364 zł w okresie od 1 lutego 2010 r. do 31 stycznia 2012 r. w pełnym wymiarze czasu pracy.

Strony rozwiązały umowę o pracę na mocy porozumienia stron.

Dowód: akta osobowe pozwanego

Do obowiązków pozwanego należało:

- reprezentowanie inwestora na budowie przez sprawowanie kontroli zgodności jej realizacji z projektem i pozwoleniem na budowę, przepisami oraz zasadami wiedzy technicznej, sprawdzanie jakości wykonywanych robót i wbudowanych wyrobów budowlanych, a w szczególności zapobieganie zastosowaniu wyrobów budowlanych wadliwych i niedopuszczonych do stosowania w budownictwie, sprawdzanie i odbiór robót budowlanych ulegających zakryciu lub zanikających, uczestniczenie w próbach i odbiorach technicznych instalacji, urządzeń technicznych i przewodów kominowych oraz przygotowanie i udział w czynnościach odbioru końcowego obiektu budowlanego i przekazania ich do użytkowania, potwierdzanie faktycznie wykonanych robót oraz usunięcia wad, a także, na żądanie inwestora kontrolowanie rozliczeń budowy,

- opracowywanie harmonogramów prac projektowych i realizacji robót

- przygotowanie stosownych wystąpień i uzyskanie pozwoleń niezbędnych do realizacji inwestycji

- nadzór nad uzgodnieniami z właściwymi urzędami

- weryfikacji dokumentacji projektowej i zgłoszenie Zamawiającemu ewentualnych uwag

- reprezentowanie Zamawiającego na budowie przez sprawowanie kontroli zgodności jej realizacji z projektem i pozwoleniem na budowę, obowiązującymi przepisami, Polskimi Normami oraz zasadami wiedzy technicznej i sztuki budowlanej w tym złożenie deklaracji o sprawowaniu nadzoru inwestorskiego;

- sprawdzanie jakości wykonywanych robót, wbudowywanych materiałów i wyrobów budowlanych, a szczególności zapobieganie zastosowania wyrobów wadliwych i nie dopuszczonych do obrotu i stosowania w budownictwie;

- sprawdzanie i odbiór robót budowlanych zanikających lub ulegających zakryciu, uczestniczenie w próbach i odbiorach technicznych;

- zatwierdzanie faktycznie wykonanych robót oraz usunięcie wad, a także, na żądanie zamawiającego, kontrolowanie rozliczeń budowy;

- interweniowanie w przypadkach nieprzestrzegania zasad i przepisów prawa dotyczących spraw technicznych realizacji budowlanej w pierwszej kolejności poprzez informacje przekazywane zamawiającemu, w drugiej - organom Państwowego Nadzoru Budowlanego, za zgodą i wiedzą zamawiającego;

- bieżące gromadzenie dokumentów w tym z odbiorów częściowych, robót zanikających, protokołów przyjęcia usterek oraz zbiorów atestów i świadectw dla sprawnego przeprowadzenia odbioru końcowego;

- potwierdzanie wpisem do Dziennika Budowy, zgłoszonych przez wykonawców Zamawiającego gotowości robót do odbiorów częściowych i do odbioru końcowego;

- dokonywanie zapisów w dzienniku budowy ważnych postanowień i decyzji;

- reprezentowanie Inwestora i jego interesów w uzgodnieniach i negocjacjach z projektantami i wykonawcami.

- kontrola stopnia zaawansowania rzeczowo-finansowego robót i składanie inwestorowi bieżących informacji o zagrożeniach terminu realizacji

- zbieranie ofert na roboty i przygotowanie materiałów do negocjacji umów z wykonawcami

-rozliczanie terminowego przebiegu robót pod kątem zgodności z harmonogramem

- uczestnictwo w radach budowy

- dbałość o przestrzeganie przepisów bhp na budowie

- udział w procedurze odbiorowej dotyczącej pozwolenia na użytkowanie budynku

W ramach (...) nieruchomościami, realizowanego przez (...) do obowiązków powoda należało w szczególności:

- bezpośredni nadzór techniczny nad obiektami zarządzanymi przez (...)

- kontrola stanu technicznego instalacji i urządzeń oraz sporządzanie z tego sprawozdań,

- sporządzanie rzeczowo - finansowych planów remontowych

- przyjmowanie zgłoszeń o awariach i usterkach

- organizowanie napraw przez grupę konserwacyjną, serwisy specjalistyczne i innych wykonawców

- kontrola przebiegu napraw i dokonywanie odbiorów robót

- rozliczanie rzeczowo - finansowe wykonywanych napraw

- nadzór nad planowymi pracami konserwacyjnymi

- nadzór nad remontami nie wymagającymi pozwolenia na budowę, w tym:

- przygotowanie zleceń lub umów z wykonawcami,

- kontrola przebiegu robót,

- sprawdzanie i zatwierdzanie kosztorysów,

- wykonywanie odbioru robót

- nadzór nad robotami adaptacyjnymi wykonywanymi przez najemców

- dokonywanie rozliczeń z najemcami w związku z wykonanymi przez nich robotami

- aktualizacja dokumentacji technicznej

- przygotowywanie danych technicznych i eksploatacyjnych do umów z najemcami

- przygotowanie załączników do umów

- prowadzenie wszelkiej korespondencji związanej ze stanem technicznym instalacji w budynkach i ich eksploatacją

- kontrola i rozliczanie usług świadczonych na rzecz zarządzanych obiektów

- przygotowywanie okresowych i bieżących sprawozdań, wykazów, dokumentów itp. według potrzeb właścicieli obiektów

- prowadzenie dokumentacji technicznej nieruchomości

Dowód: zakres obowiązków pozwanego - akta osobowe pozwanego

W czasie pracy u strony powodowej pozwany prowadził nadzory zewnętrzne wspólnie z innymi inspektorami np. E. P. przy pracach takich jak np. Instytut (...) w O., Instytut (...) w O., równolegle: w Sądzie w Ząbkowicach, Hali Sportowej w B., a także w budynku na ul. (...) we W..

Strona powodowa uzyskała referencje potwierdzające, że sprawowała nadzór na w/w obiektach.

Do obowiązków pozwanego jako inspektora nadzoru, oprócz obecności na naradach, należało również sprawdzenie wykonywanych prac, szczególnie tych, które ulegają zakryciu, a także udział w próbach ciśnienia i odbiorach. Na budowie inspektor zajmuje się kontrolą, sprawdzeniem jakości wykonania prac przez wykonawcę. Kontrola jakości mogła odbywać się przed naradami lub po nich.

Pozwany bywał na obiektach, ale nie uczestniczył w naradach np. E. P.. Gdy mieli oni wspólny odbiór, to pozwany zawsze w tym uczestniczył.

Narady trwały zazwyczaj około 2 godzin, sporadycznie kończyły się w ciągu 60 minut.

Zdarzały się sytuacje, kiedy pozwany nie był w czasie całości narad, spóźniał się lub wyjeżdżał wcześniej.

A. Z. sygnalizował uchybienia w pracy pozwanego przełożonemu pozwanego, tj. że pozwanego nie ma na naradach, że nie zna przepisów i dokumentacji.

Dowód: zeznania świadka E. P. k. 104 – 105

zeznania świadka A. Z. k. 104 verte – 105

Zgodnie z par. 7 Regulaminu Wynagradzania obowiązującego u strony powodowej pracownikom mogą być przyznawane miesięczne premie uznaniowe.

Decyzję w tej sprawie podejmuje Zarząd Spółki na wniosek bezpośredniego przełożonego pracownika.

Na wysokość przyznanej premii wpływają możliwości finansowe pracodawcy, staranność pracy wykonywanej przez pracownika i przestrzeganie dyscypliny pracy.

Dowód: regulamin Wynagradzania strony powodowej k. 16-19

Strona powodowa przyznała powodowi w latach 2010-2011 r. premie w następujących wysokościach:

- w dniu 23 grudnia 2010 r. w wysokości 4.434,35 zł netto

- w dniu 16 września 2011 r. w wysokości 5.000 zł netto

- w dniu 22 grudnia 2011 r. w wysokości 4.434,35 zł netto

Dowód: potwierdzenie dokonania przelewu z dnia 23 grudnia 2010 r. k. 20

- potwierdzenie dokonania przelewu z dnia 16 września 2011 r. k. 21

- potwierdzenie dokonania przelewu z dnia 22 grudnia 2011 r. k. 22

Premie, które zostały wypłacone pozwanemu w grudniu 2010 r. i 2011 r., były to premie przyzwane dla całego działu, a nie dla poszczególnych pracowników.

Przesłanką udzielenia tych premii była sytuacja finansowa strony powodowej, tj. jeśli sytuacja finansowa strony powodowej jest dobra, to strona powodowa wypłaca pracownikom premię przed Świętami Bożego Narodzenia.

Wysokość premii dla pracowników uzależniona jest od wysokości wynagrodzenia, tj. premie roczne, które strona powodowa przyznaje na koniec roku są odzwierciedleniem wynagrodzenia pracowników, podobnie jak tzw. trzynasta pensja.

O przydzieleniu premii decyduje 4-osobowy Zarząd.

Zarząd może nie przyznać premii, gdy bezpośredni przełożony zasygnalizuje mu, że pracownik w sposób nieprawidłowy wypełnia swoje obowiązki.

Zarząd nie informował pracowników, w szczególności pozwanego, czym się kierował udzielając premii.

Dowód: przesłuchanie w charakterze strony powodowej B. K. k. 114

przesłuchanie w charakterze strony powodowej A. W. k. 114 verte – 115

przesłuchanie pozwanego k. 105

Bezpośrednim przełożonym pozwanego był członek zarządu strony powodowej A. W..

A. W. nie kontrolował fizycznie czy pozwany jest na budowie. Miał kontakt telefoniczny z pozwanym w zależności od potrzeb.

A. W. nie miał informacji w czasie pracy pozwanego np. o jego nieobecnościach na budowie lub złym wykonywaniu jakiś czynności od osób reprezentujących inwestorów, choć osoby te brały udział w naradach na budowach.

A. W. miał takie informacje od współpracownika strony powodowej A. Z..

Dowód: zeznania świadka A. Z. k. 104 verte – 105

przesłuchanie w charakterze strony powodowej B. K. k. 114

przesłuchanie w charakterze strony powodowej A. W. k. 114 verte - 115

Premia w wysokości 5.000 zł netto pozwanemu została przyznana za wykonanie zadania – nadzoru nad budową Instytutu (...) w O..

Tą premię dostali oprócz pozwanego również E. P. i A. Z..

Dowód: zeznania świadka A. Z. k. 104 verte – 105

Przesłuchanie pozwanego k. 105

Po ustaniu zatrudnienia pozwanego u strony powodowej, pozwany zwrócił pracodawcy służbowy laptop. Wśród dokumentów znajdujących się na służbowym komputerze pozwanego znajdowały się dokumenty świadczące o tym, że w czasie zatrudnienia u strony powodowej pozwany świadczył usługi na rzecz innych podmiotów, w tym również spółki (...) spółka z o.o.

Pozwany w czasie zatrudnienia u strony powodowej wykonywał nadzory również na innych budowach, niezależnie od pracy u strony powodowej.

Dowód: dokumentacja – wydruki z komputera służbowego pozwanego k. 24-36

- protokoły z narad k. 52

Strona powodowa wysłała w dniu 11 kwietnia 2012 r. wezwanie do zapłaty pozwanemu, w którym wskazała, że wzywa go do uiszczenia kwoty 62.916,80 zł tytułem nienależnie pobranych wynagrodzeń i premii, gdyż bez zgody zarządu w trakcie godzin pracy wielokrotnie pozwany pracował dla innych podmiotów, będąc w związku z tym na co najmniej 19 spotkaniach i naradach oraz wysyłając bądź odbierając w godzinach pracy co najmniej 100 wiadomości elektronicznych przy użyciu służbowego komputera i adresu elektronicznego w związku z tym pobierając od strony powodowej nienależnie wynagrodzenie w kwocie 39.428,32 zł i premie w łącznej wysokości 19.903, 80 zł.

Dowód: wezwanie do zapłaty k. 50

W oparciu o powyższe ustalenia, Sąd zważył co następuje:

Powództwo zasługiwało na oddalenie.

Strona powodowa wniosła o zasądzenie od pozwanego kwoty 13.868,70 zł wskazując jako podstawę faktyczną okoliczności, że pozwany będąc zatrudnionym na podstawie umowy o pracę na stanowisku Inspektora wprowadził stronę powodową w błąd, gdyż nie poinformował o tym, że źle wykonywał swoje obowiązki poprzez współpracę z innymi podmiotami w czasie zatrudnienia u strony powodowej i tym samym doprowadził do tego, że strona powodowa wypłaciła mu trzykrotnie premie uznaniowe.

Jak wynika z przedstawionych przez stronę powodową dokumentów księgowych w postaci kopii przelewów, których to prawdziwości i rzetelności pozwany nie podważył w toku postępowania, strona powodowa faktycznie wypłaciła pozwanemu w latach 2010 - 2011 premie uznaniowe w łącznej kwocie 13.868,70 zł netto.

Pozwany w toku postępowania nie zaprzeczył w/w okolicznościom, lecz wskazał, że miał prawo do otrzymania w/w kwoty na podstawie obowiązującego Regulaminu Wynagradzania gdyż pracodawca przyznawał premie tzw. Świąteczne tj. pod koniec każdego roku według swojego uznania każdemu pracownikowi, nie informując pracowników o przesłankach ich udzielenia, a premię w wysokości 5.000 zł netto otrzymał wraz z innymi inspektorami za prawidłowe wykonanie konkretnego zadania.

Jako podstawę prawną żądania strona powodowa działając przez profesjonalnego pełnomocnika wskazała art. 84 kc w zw. z art. 300 kp.

Zgodnie z art. 84§ 1 kc, w razie błędu co do treści czynności prawnej można uchylić się od skutków prawnych swego oświadczenia woli. Jeżeli jednak oświadczenie woli było złożone innej osobie, uchylenie się od jego skutków prawnych dopuszczalne jest tylko wtedy, gdy błąd został wywołany przez tę osobę, chociażby bez jej winy, albo gdy wiedziała ona o błędzie lub mogła z łatwością błąd zauważyć; ograniczenie to nie dotyczy czynności prawnej nieodpłatnej. Zgodnie z § 2 w/w artykułu, można powoływać się tylko na błąd uzasadniający przypuszczenie, że gdyby składający oświadczenie woli nie działał pod wpływem błędu i oceniał sprawę rozsądnie, nie złożyłby oświadczenia tej treści (błąd istotny).

Zgodnie natomiast z art. 88 § 1 kc, uchylenie się od skutków prawnych oświadczenia woli, które zostało złożone innej osobie pod wpływem błędu lub groźby, następuje przez oświadczenie złożone tej osobie na piśmie. Uprawnienie do uchylenia się wygasa: w razie błędu - z upływem roku od jego wykrycia, a w razie groźby - z upływem roku od chwili, kiedy stan obawy ustał. (§ 2).

Mając na uwadze powyższe przepisy, skoro strona powodowa podnosi jako podstawę faktyczną i prawną fakt, że przyznała i wypłaciła pozwanemu premie uznaniowe pod wpływem błędu, winna ona była – zgodnie z art. 88 kc – uchylić się od skutków złożonych w ten sposób oświadczeń woli, czego jednak nie uczyniła.

Przede wszystkim analizując treść wezwania do zapłaty do pozwanego z dnia 11 kwietnia 2012 r., na którego to treść strona powodowa się powołuje, nie można wywnioskować, aby w treści tego wezwania do zapłaty było oświadczenie woli o uchyleniu się od skutków złożonego oświadczenia woli. W tym piśmie jedynie strona powodowa wskazuje, że wzywa pozwanego do zwrotu wynagrodzenia, w tym do zwrotu premii, gdyż uważa, że wypłacone na rzecz pozwanego świadczenia są nienależne.

Mając powyższe na uwadze, powództwo na podstawie art. 84 kc w zw. z art. 300 kp, nie mogło być uwzględnione.

Niezależnie od powyższego, z ostrożności procesowej, oceniając przesłanki z art. 84 kc należy wskazać, że zgodnie z przyjętym przez doktrynę poglądem strona powodowa winna była wykazać, że pozwany wprowadził stronę powodową w błąd co do treści czynności prawnej, a nadto, że był to błąd istotny. Błąd co do treści czynności prawnej nie musi być błędem co do essentialia tej czynności, musi jednak dotyczyć elementu jej treści.

W niniejszej sprawie natomiast strona powodowa wskazała, że wprowadzenie przez pozwanego stronę powodową w błąd miało polegać na tym, że nie powiadomił on stronę powodową jako pracodawcę o tym, że nieprawidłowo wykonuje swoje obowiązki.

Przede wszystkim analizując przedstawiony przez stronę powodową zarzut, należy wskazać, że z istoty stosunku pracy wynika to, że to pracodawca wykonuje nadzór nad pracą pracownika i to przełożeni oceniają pracę podległych im pracowników. W tym celu ustawodawca w przepisach prawa pracy udzielił pracodawcy szereg instrumentów np. możliwość sprawdzenia fizycznie czy pracownik wykonuje rzeczywiście swoją pracę w ustalonych przez pracodawcę godzinach, nadzór bezpośredni lub pośredni, a następnie również możliwość ukarania karą porządkową upomnienia lub nagany. To nie pracownik winien oceniać swoją własną pracę, lecz podlegając instrukcjom przełożonego, winien stosować się do ich poleceń.

W niniejszym postępowaniu bezspornym był zakres obowiązków pozwanego, bezspornym było również, że w trakcie pracy pozwanego, przełożeni jego nie zgłaszali żadnych zastrzeżeń do jego pracy. Pozwany realizował swoje obowiązki według tego, jak dyscyplinował go pracodawca.

Podkreślenia wymaga, że strona powodowa nie zawarła z pozwanym umowy o zakazie konkurencji.

Mając powyższe na uwadze, nie można uznać, aby pozwany miał obowiązek informować pracodawcę o tym, że wykonuje on czynności na rzecz innych podmiotów i ewentualnie w jakim zakresie. Nie można też uznać, że skoro pozwany miał dużą swobodę w zakresie kształtowania swojego czasu pracy, to winien on informować pracodawcę o tym, w jakich godzinach wykonuje on poszczególne obowiązki. Jeśli pracodawca stawiałby pozwanemu takie wymagania to winien był pozwanemu to wyraźnie sygnalizować w trakcie pracy, a nie stawiać mu zarzut po ustaniu stosunku pracy na podstawie art. 84 kc.

Skoro pracodawca pozwanego nie realizował swojego prawa do kontrolowania pracy pozwanego w trakcie jego zatrudnienia, lecz pozostawiał pełną swobodę pozwanemu w sposobie realizacji obowiązków, nie może za takie postępowanie obciążać pozwanego zobowiązując go do tego, aby informował pracodawcę w jaki sposób faktycznie na jej rzecz świadczy pracę.

Mając powyższe na uwadze, postawiony przez stronę powodową zarzut wprowadzenia jej przez pozwanego w błąd co do czynności prawnej jest całkowicie niezasadny.

Niezależnie od powyższego, Sąd w pełni podziela stanowisko Sądu Apelacyjnego w Warszawie wyrażone w wyroku z dnia 20 grudnia 2006r. sygn. akt VI ACa 702/2006 , w którym wskazano, iż błąd w oświadczeniu woli o jakim mowa w art. 84 k.c. jest błędem dotyczącym wyłącznie treści czynności prawnej, a więc błędem postrzegania. Odróżniany jest od błędu przewidywania i wnioskowania, które należąc do sfery motywacyjnej podejmowanej czynności prawnej tworzą pobudkę, pod wpływem której wyrażone zostało oświadczenie woli uznane następnie przez oświadczającego za „błąd".

Skoro strona powodowa wskazuje, że pozwany wywołał u niej błąd, gdyż nie poinformował on, że świadczy źle pracę (niezgodnie z wymaganiami pracodawcy) i tym samym strona powodowa była w „błędzie” przyznając mu premie, to należy wskazać, że strona powodowa działała jedynie pod wpływem błędu w sferze motywacyjnej.

Niezależnie od powyższego, należy podkreślić, że pracodawca nie informował pracowników, w tym pozwanego o tym, czym kierował się przy przyznawaniu premii w grudniu 2010 i 2011 r. Nie informował również czym konkretnie kierował się przyznając premię we wrześniu 2011 r., gdyż jedynie wskazał, że za prawidłowe wykonanie pracy przy obiektach w O., bez wyszczególnienia konkretnych prac.

Zatem, skoro pozwany nie wiedział, czym kierował się pracodawca przyznając mu premie, to nie można uznać, że wprowadził stronę powodową w błąd.

Dodatkowo należy wskazać, że sama strona powodowa wskazała, że premie roczne przyznawane były pracownikom w rzeczywistości w zależności od ich miesięcznych wynagrodzeń, zatem nie były w rzeczywistości wykonywana ocena ich pracy.

Mając powyższe na uwadze, Sąd orzekł jak w pkt I wyroku, oddalając powództwo w całości.

Niezależnie od powyższego, z ostrożności procesowej można jedynie wskazać, że gdyby nawet przyjąć, że pozwany odpowiadałby na podstawie przepisów o bezpodstawnym wzbogaceniu, również nie można przyjąć, aby żądanie strony powodowej było zasadne.

Zgodnie z art. 409 kc, obowiązek wydania korzyści lub zwrotu jej wartości wygasa, jeżeli ten, kto korzyść uzyskał, zużył ją lub utracił w taki sposób, że nie jest już wzbogacony, chyba że wyzbywając się korzyści lub zużywając ją powinien był liczyć się z obowiązkiem zwrotu.

W niniejszej sprawie nie można przyjąć, na podstawie zebranego w sprawie materiału dowodowego, że pozwany winien był się liczyć z obowiązkiem zwrotu wypłaconych premii, w szczególności, mając na uwadze, że pozwany nie wiedział, na jakich zasadach są one przyznawane. Sąd natomiast dał wiarę zeznaniom pozwanego, że faktycznie otrzymane z tego tytułu wynagrodzenie zużył w ten sposób, że przeznaczył je na bieżące wydatki rodziny, zatem skoro nie jest już wzbogacony, powództwo należałoby oddalić.

O kosztach postępowania Sąd orzekł w oparciu o treść art. 98 kpc.

Zgodnie z art. 98 § 1 kpc strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony.

W niniejszej sprawie do kosztów tych należały koszty profesjonalnego pełnomocnika w wysokości 1800 zł z uwagi na wartość przedmiotu sporu.

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Barbara Syndonin
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy dla Wrocławia-Śródmieścia
Data wytworzenia informacji: