Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

POSTANOWIENIE

Dnia 29 sierpnia 2016 r.

Sąd Rejonowy dla Wrocławia-Śródmieścia we Wrocławiu VIII Wydział Cywilny w składzie następującym:

Przewodniczący SSR Anna Martyniec

ProtokolantBernadeta P.

po rozpoznaniu w dniu 29 sierpnia 2016 r. we Wrocławiu sprawy

z wniosku T. P.

przy udziale J. P., M. D., W. B.

o stwierdzenie nabycia spadku

postanawia:

stwierdzić, że spadek po S. P., zmarłym dnia 19 stycznia 2015 r. we W., ostatnio zamieszkałym we W. przy ul. (...), na podstawie ustawy nabyli: żona T. P. z domu L. oraz dzieci: syn J. P., córka M. D. z domu P. i córka W. B. z domu P. po ¼ części każde z nich wprost.

UZASADNIENIE

W dniu 16 września 2015 r. wnioskodawczyni T. P. wniosła o stwierdzenie nabycia spadku po zmarłym w dniu 19 stycznia 2015 r. r. S. P., ostatnio zamieszkałym we W. przy ul. (...). Podała, iż zmarły nie pozostawił testamentu, oraz że związek małżeński zawierał tylko raz- z wnioskodawczynią. W dniu śmierci spadkodawcy wnioskodawczyni pozostawała z nim w związku małżeńskim. Jako spadkobierców zmarłego wnioskodawczyni wskazała siebie oraz dwójkę dzieci ze związku małżeńskiego ze zmarłym S. P.: M. Z. i J. P..

Na rozprawie w dniu 25 listopada 2015 r. wnioskodawczyni w trakcie składania zapewnienia spadkowego podała, że S. P., przed zawarciem związku małżeńskiego z wnioskodawczynią, zawarł związek małżeński z G. C., która jeszcze przed związkiem ze spadkodawcą urodziła dziecko: córkę W. C.. Według wnioskodawczyni spadkodawca twierdził, że to nie on jest ojcem tego dziecka.

Postanowieniem z dnia 20 czerwca 2016 r. Sąd wezwał do udziału w sprawie w charakterze uczestniczki postępowania W. B. (z domu P.).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

S. P. był żonaty dwukrotnie, pierwszy związek małżeński zawarł z G. C.. Ta w chwili zawierania związku małżeńskiego ze spadkodawcą miała dziecko: córkę W. C., obecnie B.. W oświadczeniu złożonym po zawarciu związku małżeńskiego w Urzędzie Stanu Cywilnego we W. S. P. i G. P. oświadczyli, że są rodzicami dziecka urodzonego w dniu (...) - W. C., którego akt urodzenia został sporządzony dnia(...) (...) we W.. Jednocześnie dziecku zostało nadane nazwisko P., a na marginesie jego aktu urodzenia uczyniona odpowiednia wzmianka (uwzględniająca w/w oświadczenie).

Małżeństwo spadkodawcy z G. P. zostało rozwiązane przez rozwód.

Z drugiego związku małżeńskiego zawartego z T. L. spadkodawca posiadał dwójkę dzieci, urodzonych jeszcze przed jego zawarciem - J. P. i M. P., obecnie D..

dowód:

- odpis skrócony aktu małżeństwa nr (...) S. P. i T. L., k. 3;

- odpis skrócony aktu urodzenia nr(...) J. P., k. 3;

- odpis skrócony aktu urodzenia nr (...) (...) M. P., k. 33;

- odpis skrócony aktu małżeństwa nr (...) S. P. i G. C. k. 27;

- odpis zupełny aktu urodzenia nr (...) W. C., k.27 i nr (...), k. 34;

- odpis zupełny aktu małżeństwa nr (...)/AM/ (...) S. P. i G. C. nr, k. 34;

- poświadczona za zgodność z oryginałem kserokopia oświadczenia z dnia 28 marca 1958 r. S. P. i G. P., k. 49;

- informacja D. Ewidencji Ludności Urzędu Miejskiego we W. z dnia 12 kwietnia 2016 r., k. 59;

- pozew o rozwód S. P. przeciwko G. P., k. 27 i 40;

- zapewnienie spadkowe złożone przez T. P., k. 25-26;

- zapewnienie spadkowe złożone przez J. P., k. 26.

Córka spadkodawcy M. P. dwukrotnie zawierała związek małżeński. Pierwszy z nich zawarła z A. Z., drugi zaś z J. D..

dowód: - odpis skrócony aktu małżeństwa nr (...)/ (...) M. P. i A. Z., k. 33;

- odpis skrócony aktu małżeństwa M. Z. i Jorga D. w języku niemieckim wraz z jego tłumaczeniem k. 33.

W dniu 19 stycznia 2015 r. zmarł S. P..

dowód: - odpis skrócony aktu zgonu nr (...) S. P., k. 3.

Po spadkodawcy S. P. nie toczyło się postępowanie spadkowe. Nie zostało złożone żadne oświadczenie o przyjęciu lub odrzuceniu spadku. Nie toczyło się postępowanie w przedmiocie uznania za niegodnego dziedziczenia po S. P..

dowód: - zapewnienie spadkowe złożone przez T. P., k. 25-26;

- zapewnienie spadkowe złożone przez J. P., k. 26.

Sąd zważył, co następuje:

Zgodnie z treścią przepisu art. 926 k.c. powołanie do spadku wynika z ustawy albo z testamentu (§ 1). Dziedziczenie ustawowe co do całości spadku następuje wtedy, gdy spadkodawca nie powołał spadkobiercy albo gdy żadna z osób, które powołał, nie chce lub nie może być spadkobiercą (§ 2). Sąd spadku bada z urzędu, kto jest spadkobiercą. W szczególności bada, czy spadkobierca pozostawił testament, oraz wzywa do złożenia testamentu osobę, co do której będzie uprawdopodobnione, że testament u niej się znajduje (670 k.p.c.).

Jak zostało ustalone na podstawie zapewnień spadkowych wnioskodawczyni i uczestnika J. P., spadkodawca S. P. nie pozostawił po sobie testamentu, dlatego też porządek dziedziczenia pod nim ustalony został na podstawie ustawy, tj. stosownych przepisów kodeksu cywilnego. Zgodnie z treścią przepisu art. 931 § 1 k.c. w pierwszej kolejności powołane są z ustawy do spadku dzieci spadkodawcy oraz jego małżonek; dziedziczą oni w częściach równych. Jednakże część przypadająca małżonkowi nie może być mniejsza niż jedna czwarta całości spadku.

Na podstawie powyższego przepisu powołani do odziedziczenia byli: wnioskodawczyni T. P. - żona spadkodawcy, córki spadkodawcy – M. D. i W. B. oraz syn spadkodawcy – J. P.. Udział w masie spadkowej każdej z tych osób wyniósł ¼.

Spadkodawca S. P. był dwukrotnie żonaty, pierwszy związek małżeński zawarł z G. C.. Związek ten został rozwiązany przez rozwód. Z zebranego w sprawie materiału dowodowego, wynikało, że S. P., po zawarciu związku małżeńskiego z G. C. w dniu 28 marca 1958 r., przed Kierownikiem Urzędu Stanu Cywilnego we W. złożył oświadczenie, że W. C. jest jego córką. Tożsame zapewnienie złożyła matka dziecka - G. C.. Wzmianka o uznaniu ojcostwa W. C. przez S. P. została naniesiona na jej akt urodzenia.

Skuteczność i charakter tego oświadczenia należało oceniać wedle obowiązujących w chwili jego składania przepisów. Obowiązujący wówczas Dekret z dnia 8 czerwca 1955 r.- Prawo o aktach stanu cywilnego (Dz.U. z dnia 30 czerwca 1955 r.) stanowił w art. 38:

1. Jeżeli rodzice dziecka zawierają małżeństwo po urodzeniu dziecka, wpisuje się na marginesie aktu urodzenia wzmiankę dodatkową o zawarciu małżeństwa oraz o wynikającej stąd według przepisów kodeksu rodzinnego i opiekuńczego zmianie nazwiska dziecka.

2. Wpisania wzmianki określonej w ust. 1 dokonywa się na wniosek osoby zainteresowanej po wykazaniu dokumentem publicznym, że dziecko pochodzi od małżonków. Jeżeli w chwili zgłoszenia wniosku ojcostwo męża matki nie jest jeszcze ustalone, wniosek o wpisanie wzmianki może być zgłoszony jednocześnie z uznaniem dziecka przez męża matki.

Jednocześnie zgodnie z art. 43 Kodeksu rodzinnego z 27 czerwca 1950 r., poza przypadkami domniemania ojcostwa, ojcem dziecka jest ten, kto je uznał albo czyje ojcostwo zostało ustalone przez sąd. Z kolei unieważnienie uznania z powodu wady oświadczenia woli mogło nastąpić jedynie w przypadku, gdy mężczyzna, który dziecko uznał, nie był jego ojcem, przy czym z żądaniem tym można było wystąpić tylko w ciągu sześciu miesięcy od daty uznania (art. 46 k.r.).

Mając na względzie powyższe, Sąd ustalając porządek dziedziczenia po zmarłym, związany był treścią wyżej powoływanych dokumentów tj. oświadczenia S. P. o uznaniu W. C. oraz aktu urodzenia W. C. ze wzmianką o ojcostwie spadkodawcy. Prawdziwości czy wiarygodności tych dokumentów nie zaprzeczała ani wnioskodawczyni ani pozostali uczestnicy postępowania. Wnioskodawczyni przedłożyła do akt postępowania pozew o rozwód z powództwa S. P. przeciwko G. P. wraz z jego uzasadnieniem, z którego wynikało, że spadkodawca nie wiedział kto jest ojcem W. C.. Skoro jednak nie doszło do unieważnienia uznania w trybie powołanego art. 46 obowiązującego wówczas kodeksu rodzinnego, na obecnym etapie w toku postępowania o stwierdzenie nabycia spadku nie można podważyć ojcostwa spadkodawcy, a tym samym wyłączyć W. P., obecnie B., z kręgu spadkobierców ustawowych.

Zgodnie z kolei z treścią art. 1012 k.c. spadkobierca może przyjąć spadek bez ograniczenia odpowiedzialności za długi (przyjęcie proste), bądź przyjąć spadek z ograniczeniem tej odpowiedzialności (przyjęcie z dobrodziejstwem inwentarza), bądź też spadek odrzucić. Oświadczenie o przyjęciu bądź odrzuceniu spadku może być złożone w ciągu sześciu miesięcy od dnia, w którym spadkobierca dowiedział się o tytule swego powołania (art. 1015 § 1 k.c.). Brak oświadczenia spadkobiercy w powyższym terminie jest jednoznaczny z prostym przyjęciem spadku. Jednakże gdy spadkobiercą jest osoba nie mająca pełnej zdolności do czynności prawnych albo osoba, co do której istnieje podstawa do jej całkowitego ubezwłasnowolnienia, albo osoba prawna, brak oświadczenia spadkobiercy w terminie jest jednoznaczny z przyjęciem spadku z dobrodziejstwem inwentarza ( art. 1015 § 2 k.c.).

Ze złożonych zapewnień spadkowych wynikało, iż uczestnicy postępowania oraz wnioskodawczyni nie składali oświadczeń spadkowych. Mając więc to na uwadze, Sąd stwierdził , że spadek po S. P., nabyli: żona T. P. z domu L. oraz dzieci: syn J. P., córka M. D. z domu P. i córka W. B. z domu P. po ¼ części każde z nich wprost.

W tym stanie rzeczy, mając na uwadze przytoczone powyżej przepisy, należało orzec jak w sentencji postanowienia.