Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia: 30 grudnia 2013r.

Sąd Rejonowy dla Wrocławia Śródmieścia we Wrocławiu Wydział VIII Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: SSR Grzegorz Kurdziel

Protokolant: Anna Jakimów

po rozpoznaniu w dniu 12 grudnia 2013r. we Wrocławiu

sprawy z powództwa: Z. N.

przeciwko: Politechnice (...)

o zapłatę

I.  zasądza od strony pozwanej Politechniki (...) rzecz powoda Z. N. kwotę 15.662,93 zł (piętnaście tysięcy sześćset sześćdziesiąt dwa złote dziewięćdziesiąt trzy grosze ) wraz z odsetkami ustawowymi od tej kwoty od dnia 7 sierpnia 2012r. do dnia zapłaty;

II.  oddala powództwo o zapłatę kwoty 46.214,37 zł z odsetkami,

III.  znosi wzajemnie koszty procesu,

IV.  nakazuje stronie pozwanej uiścić na rzecz Skarbu Państwa (Sąd Rejonowy dla Wrocławia- Śródmieścia we Wrocławiu) kwotę 784 zł tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych,

V.  obciąża Skarb Państwa kosztami sądowymi w zakresie przypadającym na powoda zwolnionego od ich ponoszenia.

UZASADNIENIE

Pozwem wniesionym w dniu 13 listopada 2012 r. do Sądu Rejonowego w Tarnowie powód Z. N. domagał się zasądzenia od strony pozwanej Politechniki (...) we W. kwoty 46.214,37 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 20 sierpnia 2012 r. do dnia zapłaty z tytuły wykonania dodatkowych robót budowlanych oraz kosztów procesu wg norm przypisanych w tym kosztów zastępstwa procesowego.

Pozwem wniesionym w dniu 13 listopada 2012 r. do Sądu Rejonowego w Tarnowie powód Z. N. domagał się zasądzenia od strony pozwanej Politechniki (...) we W. kwoty 15.662,93 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 7 sierpnia 2012 r. do dnia zapłaty z tytułu wykonania umowy o roboty budowlane oraz kosztów procesu wg norm przypisanych w tym kosztów zastępstwa procesowego.

Uzasadniając oba żądania wskazywał, iż zawarł z (...) Spółką Akcyjną z siedzibą w T. w dniu 6 marca 2012 r. umowę o roboty budowlane polegające na kompleksowym wykonaniu prac malarskich ścian, sufitów, zabudów z płyt GK określonych w dokumentacji projektowej na realizowanej inwestycji prowadzonej przez pozwanego pod nazwą Centrum Studiów (...) realizowanej w ramach projektu pn. „Międzyuczelniane Centrum (...)Technologiczne ‘T.’ we W.”. Następnie w dniu 10 kwietnia 2012 r. zawarł z generalnym wykonawcą aneks obejmujący zakresem roboty dodatkowe.

Inwestorem przedsięwzięcia była Politechnika (...), generalnym wykonawcą (...) Spółka Akcyjna. Powód wykonał swoje roboty i dniach 30 czerwca 2012 r. i 2 lipca 2012 r. nastąpiły odbiory wykonanych prac, potwierdzone w protokołach odbioru przez podpisane przez kierownika kontraktu, kierownika budowy i powoda protokoły odbioru wykonanych robót.

Za roboty podstawowe objęte umową strony ustaliły wynagrodzenie na kwotę 218.940,00 zł brutto. Aneksem do umowy z dnia 10.04.2012 r. określono zakres robót dodatkowych, których wartość brutto ustalono na kwotę 82.989,64 zł. Powód wskazał w pierwszym pozwie, iż wykonał zobowiązanie wynikające z umowy i wystawił fakturę VAT nr (...) z dnia 2 lipca 2012 r. Wyjaśnił, iż roszczenie z faktury zostało pomniejszone o kwotę 258,17 zł za partycypację w kosztach budowy oraz kwotę 5.163,61 zł z tytułu kaucji gwarancyjnej i wyniosło kwotę 46.214,37 zł. W drugim pozwie, powód wskazał, iż wykonał zobowiązanie wynikające z umowy podwykonawczej i wystawił fakturę VAT nr (...) z dnia 30 czerwca 2012 r. Wyjaśnił, iż roszczenie z faktury zostało pomniejszone o kwotę 107,77 zł za partycypację w kosztach budowy oraz kwotę 1.752,30 zł z tytułu kaucji gwarancyjnej i wynosi 15.662,93 zł. Podał, iż strona pozwana nie zapłaciła kwot dochodzonych niniejszymi pozwami. Wezwania do zapłaty okazały się bezskuteczne.

Powód wyjaśnił, iż podstawy prawnej swego roszczenia upatruje w treści przepisu art. 647 ¹ § 5 k.c. zgodnie z którym zawierający umowę z podwykonawcą oraz inwestor i wykonawca ponoszą solidarną odpowiedzialność za zapłatę wynagrodzenia za roboty budowlane wykonane przez podwykonawcę.

Sąd Rejonowy w Tarnowie Wydział I Cywilny wydał w dniu 21 listopada 2012 r. nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym (sygn. akt I Nc 4283/12), w którym zasądził na rzecz powoda kwotę 15.662,93 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 7 sierpnia 2012 r. do dnia zapłaty oraz kosztami zastępstwa procesowego w kwocie 2.417,00 zł, a także nakaz zapłaty postępowaniu upominawczym (sygn. akt. I Nc 4282/12), w którym zasądził na rzecz powoda kwotę 46.214,37 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 20 sierpnia 2012 r. do dnia zapłaty oraz kosztami zastępstwa procesowego w kwocie 2.417,00 zł.

W sprzeciwach od nakazów zapłaty złożonych w dniu 17 grudnia 2012 r. strona pozwana wniosła o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie na swoją rzecz kosztów postępowania wg norm przypisanych.

W uzasadnieniu przyznała, iż na inwestycji prowadzonej przez pozwanego uczestniczył powód, na podstawie umowy łączącej go ze spółką (...) S.A., która wraz z (...) S.A., działając jako konsorcjum, realizowało przedmiotową inwestycję jako generalny wykonawca. Zarzuciła jednak, aby ponosiła solidarną odpowiedzialność za dochodzone niniejszym procesem wynagrodzenie powoda jako podwykonawcy. Strona pozwana wykazała bowiem, iż nie wyraziła zgody na zawarcie aneksu rozszerzającego zakres rzeczowy umowy podwykonawczej i zwiększającego wynagrodzenie powoda. Podała, iż zawarty z (...) S.A. aneks został przedstawiony stronie pozwanej w dniu 26 czerwca 2012 r. Z kolei, pismem z dnia 10 lipca 2012 r. doręczonym na terenie budowy tego samego dnia, strona pozwana odmówiła wyrażenia zgody na jego zawarcie. Ponadto zarzuciła iż powód dochodzi zapłaty za wykonanie prac dodatkowych fakturą VAT nr (...) z dnia 2 lipca 2012 r. wskazując, iż faktura ta została wystawiona za roboty wykonane na podstawie aneksu łączącego powoda i (...) S.A., który to aneks nie został zaakceptowany przez inwestora. Z kolei, w zakresie robót objętych umową podwykonawczą, strona pozwana zarzuciła wadliwość wykonania tych robót.

Na mocy zarządzenia Przewodniczącego sprawy te zostały połączone do łącznego ich prowadzenia i rozpoznania.

W odpowiedzi na sprzeciw pozwanego od nakazu zapłaty wniesionej w dniu 31 stycznia 2013 r. powód podniósł, iż niniejsze postępowanie nie dotyczy faktury (...), bowiem roboty z faktury (...) nie dotyczyły wykonania aneksu lecz wykonania robót wynikających z umowy podwykonawczej. Jednocześnie powód zaprzeczył jakoby roboty z faktury nr (...) były wykonywane wadliwie, jedynie zostały wykonane przez powoda drobne poprawki i przyjęte przez (...) S.A. Powód kwestionował doręczenie (...) S.A. pisma z dnia 10 lipca 2012 r. z uwagi na nieczytelność podpisu pod adnotacją o odebraniu dokumentu oraz brak pieczątki. Zarzucił, iż nie można zweryfikować doręczenia z tym terminie przez osobę upoważnioną ze strony (...) S.A. Nadto zgodnie z umową o roboty budowlane nr (...)/DB/PWr/9/I/9/04/2010 z dnia 26.04.2010 r. doręczenia winny być dokonywane na ostatnio wskazane przez drugą stronę adresy konsorcjum – w umowie wskazano T. i B., podczas gdy Politechnika (...) w sprzeciwie wskazała, że doręczenia miały miejsce na budowie. Powód zakwestionował otrzymanie pisma Politechniki (...) z dnia 9 sierpnia 2012 r. Powód podniósł, iż doszło do milczącej akceptacji aneksu (...)/28a z dnia 10.04.2012 r., bowiem sam przedstawiciel Politechniki (...), który podpisał pismo z dnia 9 sierpnia 2012 r., w korespondencji mailowej z dnia 30 września 2012 r. pisał, iż pracuje nad ustalaniem sald i zgromadzeniem dokumentacji umożliwiającej dokonanie płatności podwykonawcom (...) S.A., nie wspominając, iż aneks nie został zaakceptowany przez Politechnikę (...).

Postanowieniem z dnia 11 lutego 2013 r. Sąd Rejonowy w Tarnowie przekazał sprawę do rozpoznania zgodnie z właściwością miejscową Sądowi Rejonowemu dla Wrocławia – Śródmieścia we Wrocławiu (k. 206-208).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powód Z. N. prowadził działalność gospodarczą pod firmą Usługi (...) oraz BHP Z. N. w T..

bezsporne

W dniu 26 kwietnia 2010 r. Politechnika (...) jako zamawiający i konsorcjum wykonawców: (...) S.A. i (...) S.A. jako wykonawca zawarli umowę o roboty budowlane nr (...)/DB/PWr/9/I/9/04/2010, przedmiotem której była budowa Centrum Studiów (...) realizowanej w ramach projektu pn. „Międzyuczelniane Centrum (...)Technologiczne ‘T.’ we W.” przy ul. (...) we W..

Zgodnie z § 5 strony ustaliły następujące terminy wykonania robót budowlanych: rozpoczęcia - 4 maja 2010 r. i zakończenia - 30 czerwca 2012 r. Wskazały również, że przedmiot umowy zostanie zakończony do dnia 31 lipca 2012 r.

W § 12 ust. 2 strony ustaliły, że do zawarcia przez wykonawcę umowy z podwykonawcą wymagana jest zgoda zamawiającego. W tym celu wykonawca przedłoży zamawiającemu umowę z podwykonawcą lub jej projekt, wraz z częścią dokumentacji dotyczącą wykonywania robót określonych w umowie lub projekcie. Jeżeli zamawiający w terminie 14 dni od przedłożenia mu wymaganych dokumentów nie zgłosi na piśmie sprzeciwu lub zastrzeżeń, uważa się, że wyraził zgodę.

Stosownie do § 19 ust. 2 wszystkie doręczenia dokonywane na adresy wskazane w niniejszej umowie uznaje się za skuteczne pod ostatnio znanym adresem – z chwilą dokonania pierwszego awiza.

Dowód: -umowa o roboty budowlane nr (...)/DB/PWr/9/I/9/04/2010 z dnia 26.04.2010 r. k.70-82.

W dniu 06 marca 2012 r. powód zawarł z (...) S.A. z siedzibą w T. umowę o roboty budowlane (PW) nr UD (...), na mocy której powód jako podwykonawca inwestycji prowadzonej przez stronę pozwaną Politechnikę (...) pod nazwą Centrum Studiów (...) realizowanej w ramach projektu pn. „Międzyuczelniane Centrum (...)Technologiczne (...) we W.” zobowiązał się wykonać kompleksowe wykonanie prac malarskich ścian, sufitów, zabudów z płyt GK określonych w dokumentacji projektowej.

Strony ustaliły zakres robót obejmujący kompleksową naprawę i przygotowanie ścian i sufitów tynkowanych oraz przygotowanie pomieszczeń pod malowanie, kompleksowe malowanie ścian, sufitów oraz zabudów GK oraz kompleksowe mycie i impregnacja żelbetonowych ścian na poziomie -1,0 tj. w garażu i pomieszczeniach technicznych (§ 2 ust. 1).

Zgodnie z § 3 umowy termin rozpoczęcia prac strony ustaliły na dzień 7 marca 2012 r., zaś zakończenia na dzień 30 lipca 2012 r. Wynagrodzenie strony ustaliły na kwotę ryczałtową brutto 218.940,00 zł (§ 11 ust. 1 umowy). Stosownie do § 12 ust. 1 rozliczenie za wykonane prace nastąpi fakturą VAT, wystawioną na podstawie protokołu odbioru. Do protokołu odbioru robót podwykonawca każdorazowo dołączy potwierdzenie przelewu wymagalnego wynagrodzenia za zlecone i wykonane roboty oraz oświadczenie podwykonawcy o zapłacie przez generalnego wykonawcę należytego podwykonawcy wynagrodzenia (rozliczanego fakturami przejściowymi) – wg wzoru stanowiącego załącznik nr 5 do niniejszej umowy, rozliczenie końcowe – wg wzoru stanowiącego załącznik nr 6, o ile takie należności w całości zostały uregulowane przez generalnego wykonawcę.

Stosownie do § 12 ust. 3 wynagrodzenie, o którym mowa § 11 ust. 1 płatne będzie częściami: 1) na podstawie protokołów Odbiorów (PW) wraz z dokumentami rozliczeniowymi oraz raportów z postępu robot sporządzonych w formie zgodnej ze wzorem przekazanym przez GW, potwierdzonych ze strony GW przez kierownika budowy i kierownika kontraktu – do wysokości 90% wynagrodzenia określonego w § 11 ust. 1; 2) na podstawie protokołów Odbioru końcowego (PW) wraz z wymaganymi dokumentami odbiorowymi i rozliczeniowymi, potwierdzonego przez kierownika budowy i kierownika kontraktu – pozostałe 10% wynagrodzenia określonego w § 11 ust. 1. z zastrzeżeniami postanowień § 15 niniejszej umowy.

Dowód: - umowa o roboty budowlane nr UD (...) z dnia 06.03.2012 r. k. 8-31.

W następstwie zawarcia aneksu nr (...) /28a do umowy nr (...) w dniu 10 kwietnia 2012 r. przez powoda z generalnym wykonawcą, (...) S.A. zgłosił w dniu 26 czerwca 2012 r. stronie pozwanej do akceptacji aneks do umowy, który zakresem obejmował prace dodatkowe.

W § 2 strony ustaliły zakres prac dodatkowych, obejmujący wykonanie następujących robót zgodnie z przekazaną dokumentacja projektową:

1. Szpachlowanie sufitów i ścian żelbetonowych

2. Montaż i obróbka szpalet drzwi aluminiowych

3. Montaż i obróbka szpalet okiennych

4. Montaż i obróbka drzwi stalowych

5. Montaż zabudów IV p.

6. Tynkowanie ścian (szyb windowy, inne żelbetowe)

7. Likwidacja ubytków tynków

8. Szpachlowanie, szlifowanie ubytków tynków – klatki schodowe, korytarze

9. Szpachlowanie, szlifowanie ścian wewnętrznych, pomieszczenia rozdzielni elektrycznych (kantorki)

10. Skucie i montaż narożników tynkowych

11. Malowanie pasów i stanowisk samochodowych w garażu

12. Montaż i obróbka szpalet drzwi drewnianych

13. Szpachlowanie ścian żelbetowych przy zejściu do garażu

14. Montaż zabudowy rolet okiennych

15. Usunięcie pęknięć na tynkach

16. Usunięcie zacieków tyków i ścian

Ostateczny termin wykonania robót dodatkowych został ustalony na dzień 31 lipca 2012 r. (§ 6). Wynagrodzenie za prace dodatkowe objęte aneksem, strony ustaliły w oparciu o przedłożona ofertę powoda na kwotę 82.989,64 zł brutto.

Dowód: - aneks nr (...)/28a do umowy (...) z dnia 10.04.2012 r. k.32.

- pismo (...) S.A. z dnia 26.06.2012 r. k. 67.

W odpowiedzi strona pozwana odmówiła akceptacji aneksu nr (...)/28a do umowy (...) z dnia 10.04.2012 r. zawartego pomiędzy powodem a generalnym wykonawcą. Podała, iż w dniu 3 lipca 2012 r. odstąpiła od umowy o roboty budowlane nr (...)/DB/PWr/9/I/9/04/2010 z dnia 26.04.2010 r . z firmą (...) S.A. Pismo to zostało doręczone w dniu 10 lipca 2013 r. na budowie przedmiotowej inwestycji.

Dowody : - pismo Politechniki (...) z dnia 10.07.2012 r. k. 68.

W dniu 30 czerwca 2012 r. nastąpił odbiór wykonanych przez powoda robót - prac malarskich. Protokół odbioru wykonanych robót został podpisany przez kierownika budowy - J. S., kierownika kontraktu – J. W. i powoda. Wymieniony dokument potwierdzał stan finansowy zaawansowania robót i odbiór częściowy wykonanych robót. Do protokołu wpisano uwagi obejmujące dokończenie malowania.

Dowód: - protokół odbioru wykonanych robót nr (...) z dnia 30.06.2012 r. k.142.

Po odbiorze wykonanych robót powód, w dniu 30 czerwca 2012 r. wystawił fakturę VAT nr (...) z tytułu kompleksowego wykonania prac malarskich ścian, sufitów oraz zabudów GK na kwotę 17.523,00 zł pomniejszoną o partycypacje w kosztach budowy na kwotę 107,77 zł oraz kaucje gwarancyjną na kwotę 1.752,30 zł z terminem płatności na dzień 30 lipca 2012 r.

Dowód: - Faktura VAT nr (...) z dnia 30.06.2012 r. k.141.

Strona pozwana w dniu 25 czerwca 2012 r. zapłaciła powodowi przelewem na rachunek bankowy kwotę 30.000 zł tytułem wykonania robót na przedmiotowej inwestycji.

Dowód: - potwierdzenie wykonania przelewu z dnia 25.06.2012 r. k. 42.

W dniu 2 lipca 2012 r. nastąpił odbiór wykonanych robót dodatkowych. Protokół odbioru wykonanych robót uwzględniał koszty powoda: partycypacja w kosztach budowy na kwotę 258,17 zł oraz kaucja gwarancyjna na kwotę 5.163,61 zł. Dokument został podpisany przez kierownika budowy- J. S., kierownika kontraktu – J. W. i powoda.

Dowód: - protokół odbioru wykonanych robót nr (...) z dnia 02.07.2012 r. k.34.

Powód, w dniu 2 lipca 2012 r. po odbiorze robót wystawił fakturę VAT nr (...) z tytułu wykonania prac dodatkowych na kwotę 51.636,15 zł pomniejszoną o partycypacje w kosztach budowy na kwotę 258,17 zł oraz kaucje gwarancyjną na kwotę 5.163,61 zł z 30 dniowym terminem płatności.

Dowody: - faktura VAT nr (...) z dnia 02.07.2012 r. k. 33.

Strona pozwana pismem z dnia 6 lipca 2012 r. skierowanym do wykonawcy oraz podwykonawców oświadczyła, iż w dniu 3 lipca 2012 r. odstąpiła od umowy o roboty budowlane nr (...)/DB/PWr/9/I/9/04/2010 z dnia 26.04.2010 r. zawartej z generalnym wykonawcą. W uzasadnieniu podała, iż głównym powodem odstąpienia od umowy są zaistniałe opóźnienia powstałe z wyłącznej winy wykonawcy. Jednocześnie wezwała do zakończenia prac w toku, zabezpieczenia ich oraz współudziału w inwentaryzacji wykonanych robót budowlanych z konsorcjum wykonawcow.

Dowód: - pismo Politechniki (...) z dnia 2 lipca 2012 r. k. 40-41.

- pismo Politechniki (...) z dnia 06.07.2012 r. k. 39.

Wezwaniem do zapłaty z dnia 30 lipca 2012 r. powód zwrócił się do strony pozwanej z żądaniem zapłacenia kwoty 46.214.37 zł powołując się na niezapłaconą fakturę VAT nr (...) wynikającą z umowy (...) wystawioną na kwotę 51.636,15 zł pomniejszoną o partycypacje w kosztach budowy na kwotę 258,17 zł oraz kaucje gwarancyjną na kwotę 5.163,61 zł.

Dowód: - wezwanie do zapłaty z dnia 30.07.2012 r. k. 43.

- potwierdzenie odbioru z dnia 03.08.2012 r. k.44.

Wezwaniem do zapłaty z dnia 30 lipca 2012 r. powód zwrócił się do strony pozwanej z żądaniem zapłacenia kwoty 15.662,93 zł powołując się na niezapłaconą fakturę VAT nr (...) wynikającą z umowy (...) z dnia 10.04.2012 r. wystawioną na kwotę 17523,00 zł pomniejszoną o partycypacje w kosztach budowy na kwotę 107,77 zł oraz kaucje gwarancyjną na kwotę 1752,30 zł.

Dowód: - wezwanie do zapłaty z dnia 30.07.2012 r. k. 151.

- potwierdzenie odbioru z dnia 03.08.2012 r. k. 151.

Strona pozwana pismem datowanym na dzień 9 sierpnia 2012 r. poinformowała powoda, że (...) S.A. wystąpił do niej z wnioskiem z dnia 26 czerwca 2012 r. o wyrażenie zgody na zawarcie aneksu nr (...)/28a, rozszerzającego zakres umowy podwykonawczej nr UD (...) z dnia 10 kwietnia 2012 r. Strona pozwana pismem z dnia 10 lipca 2012 r. odmówiła zgody na zawarcie wymienionego aneksu. Nadto, strona pozwana nie odpowiada solidarnie za zapłatę wynagrodzenia powoda jako podwykonawcy. Powód powinien dochodzić swoich roszczeń w tym zakresie od (...) S.A.

Dowód: - pismo Politechniki (...) z dnia 09.08.2012 r. k. 69.

(...) S.A. pismami z dnia 28 sierpnia 2012 r. skierowanymi do strony pozwanej oświadczył, iż faktury wykazane w załączniku – zestawienie faktur i zobowiązań (...) S.A. oraz dołączone do nich protokoły odbioru robót pomiędzy podwykonawcami a generalnym wykonawcą dotyczą realizacji inwestycji Centrum Studiów (...) realizowanej w ramach projektu pn. „Międzyuczelniane Centrum (...)Technologiczne ‘T.’ we W.”. Jak wynika z zestawienia faktur i zobowiązań (...) S.A. z uwzględnieniem podwykonawców na dzień 28.08.2012 r. od faktury wystawionej przez podwykonawcę (...) S.A. potrącono kwotę 35.000 zł za naprawę tynków i poprawki malarskie na rzecz powoda.

Dowód: - pismo (...) S.A.z dnia 28.08.2012 r. k. 35.

- zestawienie faktur i zobowiązań (...) S.A. w uwzględnieniem podwykonawców na dzień 28.08.2012 r. k. 36

- oświadczenie (...) S.A. z dnia 28.08.2012 r. k. 37-38.

Postanowieniem z dnia 10 sierpnia 2012 r. (sygn. akt V GUu 1/12) Sąd Rejonowy w Tarnowie Wydział V Gospodarczy ogłosił upadłość (...) S.A. obejmującą likwidację majątku.

Bezsporne.

W dniu 12 lipca 2013 r. Sąd Rejonowy w Tarnowie Wydział V Gospodarczy poinformował tut. Sąd, iż Z. N. dokonał zgłoszenia wierzytelności. Jednocześnie Sąd podał, że nie została sporządzona lista wierzytelności.

Dowód: pismo Sądu Rejonowego w Tarnowie z dnia 12.07.2013 r. k. 270.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w części.

Rozważenia wymagało, czy na stronie powodowej spoczywał obowiązek zapłaty za roboty podstawowe dochodzone wynikające z umowy podwykonawczej a objęte fakturą nr (...)
i protokołem odbioru z dnia 30 czerwca 2012 r., jak też zasadność roszczenia o wynagrodzenie za prace dodatkowe wynikające z aneksu do tejże umowy, objęte fakturą nr (...) i protokołem odbioru z dnia 2 lipca 2013 r.

Bezspornym było, iż powód Z. N. prowadzący działalność gospodarczą pod firmą Usługi (...) oraz BHP Z. N. był podwykonawcą robót budowlanych polegających na kompleksowym wykonaniu prac malarskich ścian, sufitów i zabudów z płyt GK w ramach zadania inwestycyjnego pod nazwą Centrum Studiów (...) realizowanej w ramach projektu pn. „Międzyuczelniane Centrum (...)Technologiczne ‘T.’ we W.”. Generalnym wykonawcą robót było konsorcjum (...) S.A. (lider konsorcjum) i (...) S.A. (członek konsorcjum), a inwestorem Politechnika (...) we W.. Umowę o podwykonawstwo robót we wskazanym zakresie powód zawarł z (...) S.A. Pomimo wykonania robót zgodnie z umową, co znalazło potwierdzenie w protokole odbioru, wynagrodzenie nie zostało zapłacone na rzecz powoda.

Zgodnie z treścią normy art. 647 ¹ § 1 i 2 k.c. w umowie o roboty budowlane zawartej między inwestorem a wykonawcą (generalnym wykonawcą) strony ustalają zakres robót, które wykonawca będzie wykonywał osobiście lub za pomocą podwykonawców. Do zawarcia przez wykonawcę umowy o roboty budowlane z podwykonawcą jest wymagana zgoda inwestora. Jeżeli inwestor w terminie 14 dni od przedstawienia mu przez wykonawcę umowy z podwykonawcą lub jej projektu, wraz z częścią dokumentacji dotyczącej wykonania robót określonych w umowie lub projekcie, nie zgłosi sprzeciwu lub zastrzeżeń, uważa się, że wyraził zgodę na zawarcie umowy. W myśl przepisu art. 647 ¹ § 5 k.c. zawierający umowę z podwykonawcą oraz inwestor i wykonawca ponoszą solidarną odpowiedzialność za zapłatę wynagrodzenia za roboty budowlane wykonane przez podwykonawcę.

Strona pozwana – inwestor zaakceptował umowę zawartą pomiędzy powodem a (...) S.A. Oznacza to, że wobec wyrażenia zgody w sposób czynny na zawarcie umowy i realizację prac przez podwykonawcę, inwestor co najmniej powinien był się liczyć z powstaniem po jego stronie solidarnej odpowiedzialności za zapłatę należnego wynagrodzenia. Należy zaznaczyć, że prace powierzone podwykonawcy zostały wykonane wprawdzie z naruszeniem terminu określonego w umowie z dnia 6 marca 2012 r. zawartej z generalnym wykonawcą, jednakże opóźnienia spowodowane realizacją zakresu prac wyprzedzających prace powoda były wyłączną przyczyną tego naruszenia, która nie obciąża powoda.

Strona pozwana zgłosiła zarzut niewykonania umowy, który w ocenie Sądu należy uznać za chybiony. Podpisanie protokołu odbioru zgodnie z jego literalną treścią oznaczało potwierdzenie stanu zaawansowania wykonania umowy. Stwierdzenie nielicznych i nieznaczących usterek i niedociągnięć nie mogło oznaczać, jakoby umowa nie została w tym zakresie wykonana. Protokół odbioru wykonanych robót z dnia 30.06.2013 r. (k. 142) stanowi potwierdzenie stanu zaawansowania robót i jest jednocześnie odbiorem robót objętych zestawieniem. Wprowadzono uwagi co do konieczności dokończenia i poprawienia malowania – co oznaczało tylko tyle, że pewna, niewielka część prac wymaga dokończenia. Strona pozwana jednakże nie wykazała konkretnie, jaka część prac wymagała uzupełnień czy poprawek, nie wykazano także wartości drobnych prac dokończeniowych pomniejszającej ewentualnie należne powodowi wynagrodzenie. Nie można wszakże zgodzić się z tezą, jakoby umowa w ogóle nie została wykonana. Okoliczności tej przeczą także zeznania świadków. Nadto zważyć należy, że wypowiedzenie umowy wobec wykonawcy w istocie uniemożliwiło powodowi dokończenia robót, a zaistniała konieczność ich inwentaryzacji. Ciężar dowodu w zakresie dotyczącym nie tylko faktu ale i zakresu niewykonania prac należał do strony pozwanej, która z faktu tego wywodziła skutki prawne.

Powołując się na treść przepisu art. 6 k.c. wskazać należy, że ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z tego faktu wywodzi skutki prawne. Nadto strony są obowiązane wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne (art. 232 zd. 1. k.p.c.). W myśl wyżej wymienionej zasady, na stronie pozwanej spoczywał obowiązek przedłożenia dowodów, które wskazywałyby niewykonanie robót przez powoda objętych umową podwykonawczą. W ocenie Sądu strona pozwana nie wykazała, że zobowiązanie wynikające z umowy nie zostało spełnione.

Dalej należało rozważyć zarzut nienależytego wykonania umowy. Strona pozwana podniosła zarzut rzekomej wadliwość robót, który zdaniem Sądu nie został wykazany, ponadto nie wykazano również skorzystania przez stronę pozwaną z rękojmi oraz nie udowodniono też jakiejkolwiek szkody ani jej wysokości, w ocenie Sądu należało zatem uznać ten zarzut za bezzasadny.

Zgłoszony przez stronę pozwaną zarzut potrącenia kar umownych w związku z opóźnieniem również jest chybiony. Z zeznań świadków i przesłuchania powoda wynikało bowiem jednoznacznie, że powoda nie obciążyło opóźnienie związane ściśle z opóźnieniami po stronie innych podwykonawców w zakresie prac koniecznych do przeprowadzenia przed robotami zleconymi powodowi. Zakres prac, do których powód był obowiązany tj. wykończenie ścian – wymagał bowiem uprzedniego ukończenia prac przez innych podwykonawców, gdyż bez tego – z oczywistych przyczyn – wykończanie ścian byłoby jeśli niemożliwe to co najmniej pozbawione sensu.

Mając na uwadze całokształt zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego Sąd doszedł do przekonania, że żądanie pozwu w zakresie robót podstawowych było usprawiedliwione tak co do zasady, jak i wysokości. Po stronie pozwanej istnieje bowiem obowiązek uiszczenia na rzecz powoda wynagrodzenia w kwocie 15.662,93 zł wraz z ustawowymi odsetkami za wykonane roboty podstawowe. Odpowiedzialność inwestora oparta jest na treści art. 647 ¹ § 5 k.c., stanowiącym, iż inwestor ponosi wraz z wykonawcą i z zawierającym umowę z podwykonawcą solidarną odpowiedzialność za zapłatę wynagrodzenia za roboty budowlane wykonane przez podwykonawcę.

Orzeczenie w kwestii odsetek znalazło uzasadnienie w treści przepisu art. 481 k.c., zgodnie z którym jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za opóźnienie, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.

Sąd zasądził odsetki ustawowe zgodnie z żądaniem pozwu - od dnia 7 sierpnia 2012 r. do dnia zapłaty. W tym stanie rzeczy należało orzec, jak w punkcie I wyroku.

Natomiast powództwo o zapłatę wynagrodzenia za prace objęte aneksem podlegało oddaleniu.

Słusznie strona pozwania podnosiła, że powstanie szczególnej odpowiedzialności solidarnej inwestora i wykonawcy wobec podwykonawcy jest uzależnione od spełnienia przesłanek określonych przepisem art. 647 ¹ § 5 k.c.

Przede wszystkim zgodnie z treścią art. 647 ¹ § 1 k.c. w umowie o roboty budowlane, o której mowa w art. 647, zawartej między inwestorem a wykonawcą (generalnym wykonawcą), strony ustalają zakres robót, które wykonawca będzie wykonywał osobiście lub za pomocą podwykonawców. Do zawarcia przez wykonawcę umowy o roboty budowlane z podwykonawcą jest wymagana zgoda inwestora. Jeżeli inwestor, w terminie 14 dni od przedstawienia mu przez wykonawcę umowy z podwykonawcą lub jej projektu, wraz z częścią dokumentacji dotyczącą wykonania robót określonych w umowie lub projekcie, nie zgłosi na piśmie sprzeciwu lub zastrzeżeń, uważa się, że wyraził zgodę na zawarcie umowy.

Innymi słowy, sprzeciw wyrażony przez inwestora na piśmie powoduje definitywną nieważność całej umowy zawartej z podwykonawcą. Zgłoszenie przez inwestora zastrzeżeń stanowi natomiast dla wykonawcy wskazówkę, które postanowienia umowy bądź projektu należy zmienić tak aby stały się skuteczne. W szczególności brak jest podstaw do przyjęcia, aby Politechnika (...) wyraziła zgodę na zawarcie aneksu, a nawet w terminie 14 dni od momentu jej przedłożenia wniosku o akceptację aneksu do umowy z powodem w dniu 26 czerwca 2012 r. złożyła na piśmie sprzeciw.

W związku z faktem, iż nie było zgody w formie pisemnej, zaś w takiej formie Politechnika (...) w odpowiednim terminie tj. 14 dni złożyła oświadczenie o odmowie zgody na realizację aneksu, odstępując ponadto od umowy z głównym wykonawcą, nie sposób przyjąć, jakoby doszło do wyrażenia przez inwestora zgody na realizację aneksu. Nie potwierdziły się zarzuty powoda odnoszące się do formy i do doręczenia oświadczenia zawierającego sprzeciw dla realizacji aneksu.
Z zeznań świadków A. G. oraz M. S. wynika, iż stałą praktyką było doręczanie korespondencji pomiędzy stronami na budowie, w uzgodnionym miejscu.

Powództwo w tym zakresie podlegało oddaleniu. W tym stanie rzeczy, należało orzec, jak w punkcie II wyroku.

Orzeczenie o kosztach procesu Sąd oparł na treści przepisu art. 100 zd. 1 k.p.c., zgodnie z którym w razie częściowego tylko uwzględnienia żądań koszty będą wzajemnie zniesione lub stosunkowo rozdzielone oraz w myśl przepisu art. 113 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, w myśl którego kosztami sądowymi, których strona nie miała obowiązku uiścić lub których nie miał obowiązku uiścić kurator albo prokurator, sąd w orzeczeniu kończącym sprawę w instancji obciąży przeciwnika, jeżeli istnieją do tego podstawy, przy odpowiednim zastosowaniu zasad obowiązujących przy zwrocie kosztów procesu.

Powód wygrała sprawę w 25,31% ponosząc koszty postępowania w łącznej wysokości 4834 zł (zwolniony od opłaty od pozwów, 4800 zł kosztów zastępstwa procesowego, 34 zł opłaty skarbowej od pełnomocnictwa). Strona pozwana poniosła koszty w łącznej wysokości 4834 zł (2400 zł kosztów zastępstwa procesowego i 34 zł opłaty skarbowej od pełnomocnictwa) i w tym zakresie Sąd zniósł wzajemnie koszty procesu. Mając również na uwadze dyspozycję cytowanego wyżej przepisu Sąd zasądził od strony pozwanej na rzecz Skarbu Państwa (Sąd Rejonowy dla Wrocławia –Śródmieścia we Wrocławiu) kwotę 784 zł [3094 zł - (74,69% * 3094 zł)] tytułem nieuiszczonych kosztów procesu. Ponadto, na podstawie postanowienia o zwolnieniu powoda od kosztów sądowych w całości z dnia
21 listopada 2012 r. (k. 45 i 153), Sąd obciążył Skarb Państwa kosztami sądowymi w zakresie przypadającym na powoda zwolnionego od ich ponoszenia.

Mając na uwadze powyższe, o kosztach postępowania należało orzec, jak w punkcie III, IV i V. wyroku.