Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

POSTANOWIENIE

Dnia 19 maja 2021 r.

Sąd Okręgowy we Wrocławiu, Wydział XII Cywilny w składzie:

Przewodniczący: SSO Zbigniew Woźniak

po rozpoznaniu w dniu 19 maja 2021 r. we Wrocławiu

na posiedzeniu niejawnym

w sprawie z powództwa (...) sp. z o.o. i (...) sp.k. we W.

przeciwko A. K. i I. K.

o zapłatę

postanawia:

I.  umorzyć postępowanie;

II.  zwrócić stronie powodowej kwotę 37.470 zł tytułem zwrotu części opłaty od pozwu;

III.  oddalić wniosek strony powodowej o zwrot kwoty 12.530 zł tytułem zwrotu opłaty od pozwu.

Sygn. akt XII C 572/21

UZASADNIENIE

Pozwem wniesionym w dniu 21 kwietnia 2021 r. strona powodowa (...) sp. z o.o. i (...) sp.k. we W. domagała się zasądzenia od pozwanych A. K. i I. K. na rzecz strony powodowej kwoty po 500.000 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia doręczenia pozwanych pozwu do dnia zapłaty. Wraz z pozwem złożyła także wniosek o udzielenie zabezpieczenia roszczeń w stosunku do każdej z pozwanych.

Postanowieniem z dnia 12 maja 2021 r., Sąd oddalił wniosek strony powodowej o udzielenie zabezpieczenia.

Pismem z dnia 14 maja 2021 r. strona powodowa cofnęła w całości pozew o zapłatę wraz z wnioskiem o udzielenie zabezpieczenia wniesiony do tut. Sądu w dniu 21 kwietnia 2021 r., wnosząc o zwrot całości uiszczonej opłaty od pozwu w kwocie 50.000 zł.

Sąd zważył, co następuje:

Zgodnie z treścią art. 203 § 1 k.p.c., pozew może być cofnięty bez zezwolenia pozwanego aż do rozpoczęcia rozprawy, a jeżeli z cofnięciem połączone jest zrzeczenie się roszczenia – aż do wydania wyroku.

Z mocy przepisu art. 355 k.p.c., sąd umorzy postępowanie, jeżeli powód ze skutkiem prawnym cofnął pozew, strony zawarły ugodę lub została zatwierdzona ugoda zawarta przed mediatorem albo z innych przyczyn wydanie wyroku stało się zbędne lub niedopuszczalne.

W związku z cofnięciem pozwu Sąd w pkt I postanowienia umorzył postępowanie.

Jeśli zaś chodzi o rozstrzygnięcie dotyczące zwrotu opłaty od pozwu, to zgodnie z przepisem art. 79 ust. 1 pkt 1 lit b ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (dalej: „u.k.s.c.”), sąd z urzędu zwraca stronie całą uiszczoną opłatę od pisma odrzuconego lub cofniętego, jeżeli odrzucenie lub cofnięcie nastąpiło przed wysłaniem odpisu pisma innym stronom, a w braku takich stron - przed wysłaniem zawiadomienia o terminie posiedzenia.

Istotnym dla wydania postanowienia kończącego postępowanie w niniejszej sprawie była także dyspozycja art. 69 ust. 1 u.k.s.c., wskazująca, iż od wniosku o udzielenie zabezpieczenia roszczenia pieniężnego złożonego przed wniesieniem pisma wszczynającego postępowanie pobiera się czwartą część opłaty należnej od pozwu o to roszczenie. A nadto, przepis art. 95 ust. 1 pkt 1 u.k.s.c., wedle którego nie pobiera się opłat od wniosku o udzielenie zabezpieczenia, zgłoszonego w piśmie rozpoczynającym postępowanie.

W ocenie Sądu, w niniejszej sprawie nie zaistniały podstawy do dokonania na rzecz strony powodowej zwrotu całości uiszczonej przez nią opłaty sądowej tytułem opłaty od pozwu, tj. kwoty 50.000 zł, w oparciu o art. 79 ust. 1 pkt 1 lit. b u.k.s.c.

Uzasadnieniem dla zwrotu całej opłaty uiszczonej od pisma cofniętego przed wysłaniem jego odpisu innym stronom jest sytuacja, w której sąd nie podjął w sprawie żadnych czynności, a konsekwencją jego cofnięcia jest brak skutków jakie ustawa wiąże z jego wniesieniem (art. 79 ust. 1 pkt 1 lit b ww. ustawy). W ocenie Sądu ten przepis nie obejmuje swą hipotezą sytuacji, w której przed cofnięciem pozwu Sąd dokonał w sprawie czynności procesowych w postaci rozpoznania zgłoszonych w następczo cofniętym pozwie wniosków, które, gdyby nie zostały zgłoszone w pozwie podlegałyby odrębnej opłacie.

W przedmiotowej sprawie przed cofnięciem pozwu sąd rozpoznał wniosek strony pozwanej o udzielenie zabezpieczenia. W ocenie Sądu składanie w pozwie wniosku o udzielnie zabezpieczenia i cofniecie pozwu po rozpoznaniu wniosku z jednoczesnym domaganiem się zwrotu całość uiszczonej opłaty stanowi obejście przepisu art. 69 ust. 1 u.k.s.c.

Składając pozew wraz z wnioskiem o zabezpieczenie powództwa, zgodnie z art. 95 ust. 1 pkt 1 u.k.s.c., strona powodowa nie była obowiązana do uiszczenia opłaty od tego wniosku. Krótko po uzyskaniu przez nią informacji o negatywnym dla niej rozstrzygnięciu w przedmiocie wniosku o udzielenie zabezpieczenia, strona powodowa cofnęła pozew w całości, domagając się zwrotu całości uiszczonej opłaty od pozwu.

Oczywista bezzasadność powództwa zgłoszonego w niniejszej sprawie pozwala stwierdzić, że strona powodowa złożyła pozew wyłącznie po to, aby nie uiszczać opłaty od wniosku o udzielenie zabezpieczenia, a jednocześnie otrzymać rozstrzygnięcie Sądu w tym zakresie. Gdyby strona powodowa złożyła wyłącznie wniosek o zabezpieczenie roszczenia w kwocie 500.000 zł od każdej z pozwanych, byłaby obowiązana do uiszczenia jednej czwartej opłaty należnej od pozwu obejmujące to roszczenie, tj. kwoty 12.500 zł.

W ocenie Sądu, czynności podjęte przez stronę powodową w niniejszym postępowaniu stanowią obejście prawa, mające na celu uniknięcie uiszczenia opłaty od wniosku o udzielenie zabezpieczenia.

Hipoteza przepisu art. 79 ust. 1 pkt 1 lit b u.k.s.c. obejmuje jedynie cofnięcie pisma. Przepis art. 79 ww. ustawy nie zawiera regulacji odnoszącej się do sytuacji procesowej, w której sąd przed cofnięciem pozwu rozpoznał zawarty w nim wniosek o udzielenie zabezpieczenia. Powyższą lukę prawną należy wypełnić stosując przepis art. 69 ust. 1 u.k.s.c. Skoro pozew cofnięty nie wywołuje skutków jakie ustawa wiąże z jego wniesieniem (art. 203§2 zd. 1 k.p.c.), to należy przyjąć, że Sąd rozpoznał wniosek o udzielenie zabezpieczenia bez uprzedniego wniesienia pozwu. Niewątpliwie w tej sprawie Sąd rozpoznał wniosek o udzielenie zabezpieczenia.

Domaganie się zwrotu całości opłaty od cofniętego pozwu w przypadku, gdy sąd rozpoznał wniosek o udzielenie zabezpieczenia stanowi oczywiste obejście przepisu art. 69 ust. 1 ww. ustawy. Skoro od wniosku o udzielenie zabezpieczenia złożonego przed wniesieniem pozwu, a zatem złożonego bez jednoczesnego żądania rozpoznania sprawy, pobiera się opłatę w wysokości ¼ opłaty od pozwu, to taką samą opłatę należy pobrać od rozpoznanego wniosku o udzielenie zabezpieczenia zgłoszonego w pozwie, który został cofnięty tuż po rozpoznaniu wniosku.

Ratio legis przepisu art. 69 ust. 1 i art. 79 ust. 1 pkt 1 lit b oraz art. 95 ust. 1 pkt 1 u.k.s.c. sprowadza się do stwierdzenia, że wniosek o udzielenie zabezpieczenia nie podlega dodatkowej opłacie jeśli jest zgłoszony wraz z żądaniem rozpoznania sprawy zawartym w piśmie inicjującym postępowanie. Jeśli rozpoznanie wniosku nastąpiło bez jednoczesnego żądania rozpoznania sprawy, wniosek podlega opłacie w wysokości ¼ opłaty od pozwu. Przyjęcie odmiennej tezy powodowałoby postawnie sytuacji, w której strona, która nie kieruje się chęcią obejścia przepisów ustawy, składając wniosek przed wniesieniem pozwu ponosi ciężar fiskalny rozpoznania wniosku, zaś strona, która obchodząc przepisy ustawy, zgłasza wniosek w pozwie, po czym po jego rozpoznaniu cofając pozew takiego obciążenia nie ponosi. Taka sytuacja nie może podlegać akceptacji Sądu. W tej sprawie Sąd nie ma wątpliwości, że pozew został cofnięty z uwagi na oczywistą bezzasadności powództwa. Powództwo jest tak oczywiście bezzasadne, że nie wymaga to komentarza ze strony Sądu.

Jak już wyższej wskazano przepisu art. 79 ust. 1 pkt 1 lit b nie obejmuję swą hipotezą sytuacji, w której pozew został cofnięty po rozpoznaniu wniosku o udzielenie zabezpieczenia. Ten przepisu dotyczy jedynie stanu, w którym sąd nie podjął żadnych czynności. Tym należy uzasadniać obowiązek zwrotu całości opłaty. Podjęcie przez Sąd czynności w sprawie wymaga pobrania opłaty od czynności. Dlatego też w tej sprawie sąd w drodze analogii zastosował przepis ar. 69 ust. 1 u.k.s.c. pobierając od rozpoznanego wniosku o wniosku o udzielenie zabezpieczania ¼ opłaty od pozwu, tj. kwotę 12.500 zł.

Na zasadzie art. 79 ust. 3 u.k.s.c., kwota 37.500 zł podlegała następnie obniżeniu o kwotę równą opłacie minimalnej, tj. 30 zł.

Wobec powyższego, na podstawie art. 79 ust. 1 pkt 1 lit. b w zw. z art. 69 ust. 1 u.k.s.c. per analogiem, Sąd zwrócił stronie powodowej kwotę 37.470 zł tytułem zwrotu części opłaty od pozwu, o czym orzekł w punkcie II sentencji postanowienia.

Wobec częściowego uwzględnienia wniosku strony powodowej, w punkcie III sentencji postanowienia Sąd oddalił wniosek w zakresie zwrotu kwoty 12.530 zł.

Mając na uwadze powyższe, orzeczono jak w sentencji postanowienia.