Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 czerwca 2013 r.

Sąd Okręgowy we Wrocławiu VII Wydział Pracy

w składzie następującym:

Przewodniczący SSO Robert Kuczyński

S ę d z i o w i e: SSA w SO Ryszard Kozłowski (ref.)

SSO Bożenna Kaczorowska

Protokolant : Małgorzata Miodońska

po rozpoznaniu w dniu 20 czerwca 2013 r. we Wrocławiu - na rozprawie

sprawy z powództwa E. S.

przeciwko (...) Spółce z o.o. w N.

o przywrócenie do pracy

na skutek apelacji strony pozwanej - (...) Spółki z o.o. w N.

od wyroku Sądu Rejonowego dla Wrocławia-Śródmieścia X Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 6 października 2011 r. sygn. akt X P 199/11

I.  oddala apelację,

II.  zasądza od strony pozwanej na rzecz powódki kwotę 360 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa prawnego w postępowaniu apelacyjnym i kasacyjnym.

UZASADNIENIE

Powódka E. S. pozwem z dnia 25 listopada 2010 r. skierowanym przeciwko stronie pozwanej, (...) Sp. z o.o. w N., wniosła o przywrócenie jej do pracy u strony pozwanej na poprzednich warunkach zatrudnienia ewentualnie żądała ustalenia istnienia stosunku pracy z pozwaną i dopuszczenia jej do pracy u pozwanej.

Sąd Rejonowy dla Wrocławia - Śródmieścia X Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych wyrokiem z dnia 6 października 2011r. przywrócił powódkę do pracy u strony pozwanej na poprzednich warunkach obowiązujących u strony pozwanej w chwili złożenia przez powódkę oświadczenia woli o rozwiązaniu umowy o pracę, orzekł o kosztach procesu.

Sad I instancji uwzględnił wniosek powódki o przywrócenie terminu do złożenia powództwa oraz ocenił, że zasługiwało ono na uwzględnienie. W oparciu o prawidłowo dokonane ustalenia faktyczne, które Sąd Okręgowy przyjmuje za własne Sąd Rejonowy uznał, że powódka dochowała wymogów formalnych do uchylenia się od złożonego oświadczenia woli, a działania powódki nie są sprzeczne z zasadami współżycia społecznego.

Apelację od powyższego wyroku wniosła strona pozwana zarzucając rażące naruszenie przepisów Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, tj. jej art.7 w zw. z art. 8 ust. 2 poprzez wydanie orzeczenia nie znajdującego oparcia w przepisach prawa materialnego, naruszenie przepisów prawa materialnego, tj. przepisów art.45 § 1 oraz art. 56 § 1 k.p., poprzez orzeczenie o przywróceniu powódki do pracy pomimo braku podstaw do uwzględnienia takiego roszczenia powódki w graniach przesłanek określonych ww. przepisami, naruszenie przepisów prawa materialnego, tj. art.8 Kodeksu pracy – poprzez: uznanie, że w okolicznościach niniejszej sprawy nie można przypisać powódce nadużycia przysługującego jej prawa, naruszenie zasad postępowania cywilnego poprzez wydanie orzeczenia niemożliwego do wykonania, sprzeczność dokonanych przez Sąd I instancji ustaleń ze zgromadzonym w sprawie materiałem dowodowym, pominięcie istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy okoliczności poprzez nie uwzględnienie ich w dokonanych przez Sąd I instancji ustaleniach, co miało istotny wpływ na treść zaskarżonego rozstrzygnięcia.

Strona pozwana wnosiła o zmianę wyroku poprzez oddalenie powództwa w całości oraz orzeczenie o kosztach postępowania przed Sądem I i II instancji –według norm przepisanych.

Wyrokiem z dnia 16 lutego 2012 r. Sąd Okręgowy we Wrocławiu zmienił zaskarżony wyrok w ten sposób, że powództwo oddalił oraz nie obciążył powódki kosztami zastępstwa prawnego w postępowaniu odwoławczym. Sąd Okręgowy uznał, że powódka nie zachowała terminu do uchylenia się od skutków oświadczenia woli o rozwiązaniu umowy za porozumieniem stron z dniem 28 lutego 2010 r., a nadto nie wykazała podstaw do zastosowania dobrodziejstwa przepisu art. 265 k.p. jako że żądanie przywrócenia do pracy zostało wytoczone z uchybieniem wymaganego terminu.

Skargę kasacyjną od powyższego wyroku wniosła powódka domagając się jego uchylenia w całości i jego zmianę w całości (orzeczenie co do istoty sprawy) przez oddalenie w całości apelacji pozwanej ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku Sądu II instancji w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi II instancji. Powódka zarzuciła naruszenie art. 88 § 1 i 2 k.c. w zw. z art. 300 k.p., art. 56 k.p. w zw. z art. 67 k.p., art. 265 § 1 i 2 k.p. oraz 264 § 2 k.p.

Wyrokiem z dnia 4 kwietnia 2013 r. Sąd Najwyższy uchylił zaskarżony wyrok i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania i orzeczenia o kosztach postępowania kasacyjnego Sądowi Okręgowemu - Sądowi Pracy i Ubezpieczeń Społecznych we Wrocławiu.

Sąd Okręgowy zważył:

Apelacja strony pozwanej nie zasługiwała na uwzględnienie.

Zarzuty i argumenty apelacji nie uzasadniają uznania, że orzeczenie Sądu Rejonowego którym przywrócono powódkę do pracy u strony pozwanej (...) Spółka z o.o. w N. na poprzednich warunkach obowiązujących u strony pozwanej w chwili złożenia przez powódkę oświadczenia woli o rozwiązaniu umowy o pracę ze stroną pozwaną jest wadliwe i narusza przepisy prawa co uzasadniałoby apelację.

W ocenie Sądu Okręgowego Sąd I instancji przeprowadził stosowne postępowanie dowodowe, poczynił prawidłowe ustalenia faktyczne znajdujące potwierdzenie w zgromadzonym materiale dowodowym, które ocenił zgodnie z obowiązującymi zasadami, wskazał dowody, na których się oparł a nadto wyjaśnił podstawy prawne wyroku z przytoczeniem prawa. Ustalenia faktyczne przeprowadzone przez Sąd I instancji nie odbiegają w zakresie zgodności z obiektywnym, prawdziwym i rzeczywistym stanem. W szczególności ustalenia te nie tylko korespondują ze zgromadzonym w sprawie materiałem dowodowym ale także nie przekraczają granic swobodnej oceny dowodów, której normy wyznaczone są wymaganiami prawa procesowego, doświadczenia życiowego oraz regułami logicznego myślenia, według których sąd rozważa materiał dowodowy jako całość, dokonuje wyboru określonych środków dowodowych i wiążąc ich moc oraz wiarygodność, odnosi je do pozostałego materiału dowodowego (por. wyrok SN 10.06.1999 r., II UKN 685/98, LEX 41437).

Na wstępie wskazać należy, że zdaniem Sądu Okręgowego przywrócenie przez Sąd Rejonowy powódce terminu do złożenia powództwa o przywrócenie do pracy było uzasadnione zaistniałymi okolicznościami. Bezspornym w niniejszej sprawie był fakt, że w momencie złożenia przez powódkę oświadczenia woli o rozwiązaniu stosunku pracy za porozumieniem stron tj. 11 marca 2010 r. była ona w ciąży, o której wówczas nie wiedziała. Strona pozwana nie podważała tej okoliczności, która wynika z przedłożonych przez powódkę zaświadczeń lekarskich. Sąd Rejonowy prawidłowo przywołał art. 177 § 1 k.p., wskazujący na przypadki, w których pracodawca nie może zakończyć stosunku pracy z pracownicą w okresie ciąży. Jednak żaden przepis nie zabrania, aby ciężarna pracownica sama rozwiązała łączącą ją z pracodawcą umowę o pracę. W sytuacji, gdy złoży ona stosowne oświadczenie nie wiedząc, iż jest w ciąży to zgodnie z art. 84 k.c. w zw. z art. 300 k.p. może uchylić się od jego skutków. Sąd I instancji dokonał właściwej interpretacji przepisów art. 84 § 1 k.c. oraz art. 88 § 1 i 2 k.c. oraz prawidłowo zastosował w zaistniałym stanie faktycznym. Powódka złożyła oświadczenie o rozwiązaniu umowy o pracę w dniu 11 marca 2010 r., a o ciąży dowiedziała się w dniu 6 kwietnia 2010 r. Powódka już w dniu następnym poinformowała przełożoną J. M. o ciąży, a stosowne oświadczenie o uchyleniu się od skutków prawnych oświadczenia woli wniosła na piśmie z dnia 23 lipca 2010 r. Nie ulega zatem wątpliwości, że powódka dochowała wymogów z art. 88 k.c. Jak wskazał SN w post. z dnia 12 października 2005 r. (III CK 48/05, Mon. Praw. 2005, nr 23, s. (...)), możliwość skorzystania z uprawnienia do uchylenia się od skutków prawnych wadliwego oświadczenia zależy wyłącznie od decyzji składającego to oświadczenie, druga strona nie może przeszkodzić powstaniu skutków uchylenia ani też zapobiec unieważnieniu czynności prawnej. Jeżeli jednak druga strona trwa przy stanowisku, że uchylenie się jest bezpodstawne, wówczas możliwe jest rozstrzygnięcie przez sąd, czy było ono uzasadnione. Strona pozwana uniemożliwiła powódce powrót do pracy, stwierdziła, że nie jest ona już jej pracownikiem i podniosła, że jej działania są sprzeczne z zasadami współżycia społecznego, jednak zarzut ten nie zasługiwał na uwzględnienie. Jak trafnie ocenił Sąd I instancji nie sposób uznać, aby chęć powrotu do pracy pracownicy, która w momencie rozwiązania umowy o pracę nie miała świadomości, iż jest w ciąży, a pozostawała w zatrudnieniu u innego pracodawcy było sprzeczne z zasadami współżycia społecznego, nie doszło zatem do naruszenia przepisów prawa materialnego tj. art. 8 k.p. Zauważyć należy, co wskazał Sąd Najwyższy w uzasadnieniu wyroku Sądu Najwyższego z 7 października 2008 r. sygn. II PK 56/08, że „każda jednostronna deklaracja pracodawcy o ustaniu stosunku pracy, nawet dokonana z naruszeniem prawa, prowadzi do ustania stosunku pracy w terminie wskazanym przez pracodawcę, bo wszelkie jego czynności, nawet bezprawne, zmierzające do rozwiązania stosunku pracy są skuteczne i mogą być podważone wyłącznie w drodze odpowiedniego powództwa. W ocenie Sądu Najwyższego, służą temu roszczenia dotyczące niezgodnego z prawem rozwiązania terminowej umowy o pracę, które powinny być zgłaszane w terminach adekwatnych do zaskarżania czynności pracodawcy bezprawnie rozwiązującego stosunek pracy lub błędnie deklarującego jego ustanie. Oznacza to, że terminy określone w art. 264 k.p. mają także zastosowanie w przypadkach bezprawnego odsunięcia pracownika od wykonywania pracy w następstwie wadliwego uznania przez pracodawcę, że doszło do rozwiązania umowy o pracę na czas określony także dlatego, że Kodeks pracy reguluje sankcje za naruszenie przepisów o wypowiadaniu (art. 50 § 3 k.p.) lub rozwiązywaniu terminowych umów o pracę bez wypowiedzenia (art. 58 k.p.).” Powódka - wiedząc o tym, że pracodawca nie uważa jej już za pracownika wskutek błędnej oceny, że doszło do rozwiązania terminowej umowy o pracę - prawidłowo poddała sprawę pod osąd sądu pracy. Tego rodzaju spór dotyczy w istocie rzeczy bytu stosunku pracy, przeto powinien być rozstrzygany w trybie właściwym do osądzenia roszczeń z tytułu niezgodnego z prawem rozwiązania terminowych umów o pracę. Powódka o stanowisku pracodawcy dowiedziała się z pisma strony pozwanej z 31 sierpnia 2010 r. jednak z uwagi na ciążę, która była zagrożona nie podjęła od razu stosownych kroków, co z uwagi na zaistniałą sytuację i negatywne skutki jakie mógł wywołać stres związany ze staraniami o powrót do pracy, uzasadniało przywrócenie jej uchybionego terminu w myśl art. 265§1 k.p.

Nie doszło również do pominięcia istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy okoliczności, a wydany wyrok odpowiada prawu, w związku z czym Sąd Okręgowy na zasadzie art. 385 k.p.c. oddalił apelację strony pozwanej, o czym orzeczono w pkt I wyroku.

Orzeczenie o kosztach procesu Sąd Okręgowy oparł na dyspozycji art. 98 k.p.c. oraz rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. Nr 163, poz. 1349 ze zm.).