Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 2 października 2015 r.

Sąd Okręgowy we Wrocławiu II Wydział Cywilny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący: Sędzia SO Piotr Jarmundowicz (spr.)

po rozpoznaniu w dniu 2 października 2015 r.

na posiedzeniu niejawnym we Wrocławiu

sprawy z powództwa (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowo - akcyjna w W.

przeciwko T. D.

o zapłatę

na skutek apelacji strony powodowej

od wyroku zaocznego Sądu Rejonowego dla Wrocławia – Śródmieścia we Wrocławiu

z dnia 21 kwietnia 2015 r. sygn. akt I C upr 1223/14

oddala apelację.

Sygn. akt II Ca 1194/15

UZASADNIENIE

Stosownie do art. 505 ¹³ § 2 k.p.c. Sąd Okręgowy ograniczył uzasadnienie wyroku do wyjaśnienia podstawy prawnej orzeczenia, z przytoczeniem przepisów prawa.

Apelacja strony powodowej nie zasługuje na uwzględnienie.

Wbrew stanowisku strony skarżącej, Sąd Rejonowy dokonał prawidłowych ustaleń faktycznych po dokładnym przeprowadzeniu postępowania dowodowego a zgromadzony w nim materiał dowodowy poddał szczegółowej i wszechstronnej analizie. Ustalenia poczynione przez Sąd I instancji Sąd Okręgowy przyjmuje za własne. W ocenie Sądu Okręgowego Sąd Rejonowy dokonał prawidłowej oceny materiału dowodowego, a wyprowadzone z niego wnioski mieszczą się w granicach swobodnej oceny dowodów.

Na wstępie, Sąd Odwoławczy pragnie odnieść się do wywiedzionych przez stronę apelującą zarzutów procesowych, tj. kwestii naruszenia przez Sąd Rejonowy dyspozycji art. 233 k.p.c., art. 505 ³² § 1 k.p.c. oraz art. 224 § 1 k.p.c.

Zgodnie z treścią art. 233 § 1 k.p.c. sąd ocenia wiarygodność i moc dowodów według własnego przekonania, na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału. Powyższy przepis kształtuje zasadę prowadzenia przez Sąd swobodnej oceny dowodów, co oznacza, iż rezultat tej konstatacji i analizy może być oparty na własnym uznaniu sędziego mieszczącym się jednak w granicach wyznaczonych przez przepisy prawa, logikę oraz zasady doświadczenia życiowego, nadto w oparciu o całokształt materiału dowodowego. Na tej podstawie, sędzia jest uprawniony do dokonywania samodzielnych ustaleń, wyciągania własnych wniosków, co nie może być podważone przez skarżącego tylko z uwagi na odmienność poglądów i przekonań drugiej strony.

Mając na uwadze realia niniejszej sprawy oraz wskazane normy prawne, należy wskazać, że strona apelująca, w ocenie Sądu Okręgowego, nie wykazała w sposób zasadny przekroczenia przez Sąd I instancji tak ukształtowanej w polskim prawie swobodnej oceny dowodów, zaś twierdzenia zawarte w apelacji sprowadzają się w istocie do polemiki z motywami rozstrzygnięcia Sądu Rejonowego. Przytoczone naruszenia, wymienione przez stronę skarżącą w formie odniesień do konkretnych zdarzeń stanu faktycznego, tak naprawdę są ilustracją formułowanego przez apelującego samodzielnego zarzutu, tj. wybiórczego potraktowania materiału dowodowego oraz nieprawidłowej jego przez Sąd I instancji oceny. Z tego względu zostaną one omówione w sposób zbiorczy w odniesieniu do żądanych przez skarżącego rezultatów.

Przede wszystkim należy zważyć, iż z uwagi na treść art. 339 k.p.c. w związku ze zrealizowaniem się w realiach konkretnej sprawy przesłanek do wydania wyroku zaocznego, sąd wydaje orzeczenie w oparciu jedynie o twierdzenia powoda o okolicznościach faktycznych przytoczonych w pozwie. Z tego względu, w związku z tym, że ma do czynienia jedynie ze stanowiskiem jednej strony, sąd winien mieć w szczególności na uwadze wiarygodność oraz brak uzasadnionych wątpliwości odnoszących się do nakreślonych przez powoda okoliczności stanu faktycznego. Negatywny zaś wynik takich rozważań powoduje wydanie wyroku zaocznego oddalającego powództwo. W analizowanej sprawie, Sąd Rejonowy, wbrew twierdzeniom skarżącego, przeprowadził rekonstrukcję stanu faktycznego w oparciu o całokształt materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie, a dołączonego do akt przez powoda, co wynika z treści uzasadnienia skarżonego wyroku. W uzasadnieniu tym, Sąd I instancji poddał ocenie znaczenie ich prawdziwość okoliczności przytoczonych przez powoda w pozwie, nadto odniósł się do treści zapisów umowy pożyczki odnawialnej oraz innych dokumentów powołanych przez skarżącego na okoliczność nabycia wierzytelności na podstawie umowy cesji. Sąd Rejonowy nie podważał nadto mocy dowodowej zgromadzonej przez stronę dokumentacji, czy pism, wskazując jedynie, iż w związku z dołączeniem ich przez stronę skarżącą w kopiach oraz ich nieprzydatność w kontekście analizowanej sprawy, nie dowodzą one żądanych przez powoda okoliczności. W związku z powyższym, zarzut strony apelującej w tym zakresie ma postać niezasadnego – samo zaś kwestionowanie stanu faktycznego przybiera tak naprawdę postać podważania okoliczności wskazanych przez stronę apelującą w pozwie.

Argumenty skarżącego przedstawione w dalszej części apelacji wskazujące na naruszenie przez Sąd I instancji dyspozycji art. 328 § 1 k.p.c. nie znajdują odzwierciedlenia w rzeczywistym stanie sprawy. Sąd Rejonowy sporządził bowiem uzasadnienie w sposób prawidłowy, w pełni poddając analizie zgromadzony materiał dowodowy, dokonując również kompletnej jego oceny prawnej.

W oparciu o przeprowadzone rozważania Sąd Rejonowy nie dał wiary dowodom przedstawionym przez powoda, uznając, że nie wykazują one w sposób wystarczający żądanego przez niego roszczenia.

Strona powodowa w apelacji podniosła, iż twierdzenia skarżącego korespondują z dołączonymi dokumentami, bowiem z załączonych dokumentów bezsprzecznie wynika, że pozwany dokonał przelewu kwoty 0,01 zł ze swojego rachunku bankowego oraz dokonał przelewu kwoty pożyczki, tj. 1 000 zł na tożsamy rachunek bankowy. Apelujący wskazał również, iż Sąd Rejonowy nie wziął pod uwagę faktu nadania pozwanemu jako pożyczkobiorcy indywidualnego numeru identyfikacyjnego w związku z pobraną pożyczką, kwestii komunikacji mailowej pomiędzy pozwanym, a (...) Sp. z o.o., zapisów umowy oraz regulaminu strony powodowej, które w sposób wyczerpujący poddawały te kwestie reżimowi kontraktowemu ukształtowanego przez (...) Sp. z o.o.. Strona skarżąca w uzasadnieniu apelacji powołała się także na inne argumenty, które tak naprawdę sprowadzały się do powielania podniesionych powyżej kwestii.

Sąd Okręgowy nie podzielił stanowiska skarżącego. Zdaniem Sądu Odwoławczego zarówno ocena dowodów jak i przeprowadzony przez Sąd Rejonowy wywód prawny, uwzględniający zarówno aktualne brzmienie przepisów jak i orzecznictwo, były uzasadnione w świetle ocenianego stanu faktycznego. Przede wszystkim z samego tylko dołączenia do pozwu przez stronę powodową dowodów w postaci wydruków przelewu z oznaczonymi danymi pozwanego oraz blankietowego wzoru umowy pożyczki zwykle zawieranej przez (...) Sp. z o.o. wraz z regulaminem udzielania tego typu pożyczek nie wynika już zasadność roszczenia. Wskazane dowody nie są wystarczającym potwierdzeniem faktu zawarcia przez pozwanego umowy pożyczki. Rozwój technologii i powszechna informatyzacja sprawiły, że strony coraz częściej decydują się na zawieranie kontraktu przy wykorzystaniu środków porozumiewania się na odległość. Forma ta, ze względu na swoją szybkość i dogodność, ułatwia obrót gospodarczy, jednocześnie jednak rodzi pewne niebezpieczeństwa w związku z bezpośrednią nieobecnością samych stron umowy podczas jej zawierania. Nie ma bowiem pewności co do tego czy strona kontraktu istotnie jest tą, za którą się podaje oraz czy istnieje ona w świecie rzeczywistym, nie tylko wirtualnym. Podobne wątpliwość pojawiają się na kanwie niniejszej sprawy. Zgromadzone przez stronę powodową dowody nie wykazują bowiem w sposób zupełny, by pozwany istotnie partycypował i zgadzał się na warunki rzeczonego kontraktu. Nie został bowiem przedstawiony żaden dokument, który wykazywałby, że pozwany własnoręcznym podpisem zgodził się na zawarcie z (...) Sp. z o.o. umowy, czy w jakikolwiek inny sposób dokonał akceptacji jej postanowień. Dowodem na to nie mogą być natomiast same wydruki przelewów. Rację ma strona skarżąca, iż z uwagi na dyspozycję art. 7 ustawy Prawo Bankowe wydruki te, bez konieczności ich poświadczania, stanowią dowód na okoliczności jakie wykazują. W niniejszej sprawie, pisma te jednak jedynie potwierdzają fakt dokonania przelewu. Z ich treści natomiast nie wynika, czy uiszczona zapłata została dokonana przez osobę wskazaną na wydruku, także czy spełnione roszczenie miało postać celowościowego, w związku z wypełnieniem zobowiązania – dotyczy to zarówno kwestii zapłaty 0,01 zł, jak i kwoty całej pożyczki opiewającej na 1 000 zł. Także pozostałe dowody dołączone do pozwu, w postaci m.in. umowy pożyczki, czy regulaminu nie dowodzą powyższego, wskazując tylko na sposób prowadzenia działalności przez (...) Sp. z o.o. polegającej na zawieraniu umowy pożyczek m.in. w formie elektronicznej. Oznaczenie identyfikacyjne pozwanego, które zostało mu przydane przez (...) Sp. z o.o., bez wyraźnej zgody pozwanego, również samo nie wskazuje na powzięcie przez pozwanego wiedzy w aspekcie zawieranej umowy pożyczki i wyraźnej zgody na niniejszą relację kontraktową. Dowody te i powołane okoliczności mogłyby stanowić potwierdzenie zawartej pomiędzy stronami – pozwanym i (...) Sp. z o.o. umowy, gdyby zostało wykazane, że pozwany jako strona kontraktu świadomie i osobiście dokonał akceptacji jego warunków i to istotnie od niego pochodzą wszelkie zachowania świadczące o uczestniczeniu w relacji kontraktowej z (...) Sp. z o.o. o jakich wspomniał powód, takich jak kwestia odebrania wskazanej wiadomości emailowej.

Sąd Okręgowy podziela również ocenę Sądu Rejonowego odnośnie spornej kwoty 0,01 zł, stanowiącej zdaniem skarżącego dowód na akceptację przez pozwanego warunków umowy. Jest to, jak słusznie wskazał Sąd I instancji jedynie opłata rejestracyjna, co wynika z umowy pożyczki.

Odnosząc się do kwestii skutecznego przejścia uprawnień na stronę powodową na skutek zawarcia umowy cesji przez powoda z wierzycielem (...) Sp. z o.o., Sąd Okręgowy podziela stanowisko przyjęte w tym względzie przez Sąd Rejonowy. Skarżący niepotrzebnie przytoczył w apelacji zdarzenia na skutek których doszło przez niego do nabycia wierzytelności przysługujących pierwotnie (...) Sp. z o.o. Sąd I instancji w swoich rozważaniach nie podważał bowiem zarówno faktu zawarcia niniejszej umowy jak i nabycia wskazywanych przez stronę powodową uprawnień. Wątpliwość Sądu Rejonowego budziła jedynie kwestia nabycia przez stronę skarżącą konkretnej wierzytelności – wynikającej ze stosunku prawnego łączącego (...) Sp. z o.o. z pozwanym. Jak słusznie Sąd I instancji wskazał, dołączone do pozwu pisma będące dowodem na powyższe zdarzenie, są niepoświadczonymi kopiami, które zgodnie z ugruntowanym zarówno w doktrynie jak i orzecznictwie stanowiskiem zaprezentowanym w uzasadnieniu skarżonego wyroku, nie mogą dowodzić wynikających z nich okoliczności. Ponadto, dane dotyczące rzeczonej, nabywanej przez powoda wierzytelności przysługującej przeciwko pozwanemu zostały opisane na pojedynczej kartce, drobnym drukiem, bez wyraźnego wskazania, że niniejsza kopia stanowi część zawieranej pomiędzy stronami umowy cesji, bez zaznaczenia podpisem którejkolwiek ze stron, że powyższemu zostało przydane znaczenie prawne ustalone pomiędzy kontrahentami.

Konkludując, Sąd Okręgowy podziela ocenę Sądu Rejonowego w omawianym zakresie i konstatuje, iż zarówno pierwotne nabycie wierzytelności przez poprzednika prawnego strony powodowej jak i jej nabycie przez skarżącego na skutek zawartej umowy cesji, jako fakty nieudowodnione nie rodzą żądanych przez apelującego skutków prawnych.

Sam pozwany, co należy także przy okazji podkreślić, nie odniósł się do roszczenia powoda, przytoczonych przez niego okoliczności faktycznych oraz dołączonych do pozwu załączników, nie ustosunkowując się w żaden sposób do pisma procesowego powoda. Z tego względu w chwili orzekania, Sąd I instancji miał do dyspozycji jedynie materiał dowodowy przedstawiony mu przez powoda, który ze wskazanych powyżej powodów budził uzasadnione wątpliwości. Z uwagi na powyższe, mając na względzie dyspozycję art. 339 k.p.c. jedynym właściwym rozstrzygnięciem w sprawie było oddalenie powództwa.

Odnosząc się do zarzutu naruszenia art. 224 k.p.c. należy wskazać na jego niezasadność. Sąd Rejonowy wydawał orzeczenie w przedmiotowej sprawie w związku z nieobecnością pozwanego, biorąc pod uwagę jedynie okoliczności wskazane w pozwie, do których odniósł się w sposób wyczerpujący w uzasadnieniu wyroku. Tym samym Sąd wziął pod uwagę jedynie stanowisko powoda w zakresie, który zasługiwał na jego uwzględnienie. Ponadto, należy wskazać, że przed wydaniem wyroku w sprawie odbyło się posiedzenie na którym Sąd dopuścił poszczególne dowody i gdzie istniała możliwość pełnego zaprezentowania swojego stanowiska przez skarżącego. Na rozprawie tej jednak nie było strony powodowej, pomimo otrzymania przez nią prawidłowego zawiadomienia o terminie posiedzenia. Z uwagi na powyższe, należy wskazać, iż Sąd I instancji w istocie wydał wyrok w sytuacji wszechstronnego zbadania materiału dowodowego w sprawie i umożliwienia stronom wypowiedzenia się co do niego, czego jednak powód z własnej woli nie zrealizował.

Podniesiony zarzut naruszenia przez Sąd Rejonowy art. 505 ³² § 1 k.p.c. w istocie jest ściśle związany z zarzutem naruszenia przez ten Sąd art. 233 k.p.c. ze względu na to, iż materiał dowodowy zgromadzony w elektronicznym postępowaniu upominawczym, a przedstawiony przez apelującego stał się następnie podstawą skarżonego orzeczenia. Z uwagi na to, Sąd Odwoławczy, celem niepowielania swoich wcześniejszych rozważań w tym zakresie, pragnie jedynie wskazać, że podniesiony zarzut ma postać niezasadnego, w związku z przeprowadzeniem przez Sąd I instancji kompletnej analizy stanowiska powoda oraz przedstawionych przez niego dowodów i w konsekwencji powzięcia uzasadnionych wątpliwości co do jego treści i zakresu żądania.

Rozważania prawne przytoczone w apelacji przez powoda, a odnoszące się do kwestii stosowania art. 60 k.c., którego naruszenie strona skarżąca zarzuca Sądowi Rejonowemu, choć mają postać prawidłowych, nie znajdują zastosowania w realiach rozpatrywanej sprawy. Niniejsze zagadnienie nie ma znaczenia w obliczu nieudowodnienia przez stronę powodową zawarcia umowy przez konkretnego pozwanego. Nie podlega bowiem kwestionowaniu sposób zawierania przez (...) Sp. z o.o. umów pożyczek na odległość, tym samym nie wymaga analizy aspekt składanych w tych warunkach oświadczeń woli. Charakter sporny ma jedynie konkretna umowa pożyczki – ta zawarta pomiędzy (...) Sp. z o.o. i pozwanym, i to w zakresie czy doszło do jej zawarcia i czy ze wskazywaną osobą. Zagadnienia te zaś dotyczą kwestii procesowych, mianowicie nienależytego udowodnienia przez stronę powodową żądanego roszczenia, co w zasadzie uniemożliwia jego ocenę w ramach ewentualnych naruszeń norm prawa materialnego. Z powyższych względów zarzut prawa materialnego podniesiony przez stronę skarżącą nie znajduje uznania.

Dlatego też Sąd Okręgowy nie znajduje podstaw do przypisania Sądowi pierwszej instancji uchybień opisanych w apelacji.

Z tych też względów, na podstawie art. 385 k.p.c., orzeczono jak w sentencji.