Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

POSTANOWIENIE

Dnia 24 lutego 2015 roku

Sąd Rejonowy w Ząbkowicach Śląskich Wydział I Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: SSR Aneta Gawron

Protokolant: Kamila Szwarc

po rozpoznaniu w dniu 10 lutego 2015 roku w Ząbkowicach Śląskich

na rozprawie sprawy z wniosku (...) Sp. z o.o. w S.

przy uczestnictwie E. M., K. M., P. M.

o stwierdzenie nabycia spadku po A. M.

I.  stwierdza, że spadek po A. M.

zmarłym dnia 14 lutego 2012 roku w Z.

ostatnio stale zamieszkałym w Z.

na podstawie ustawy;

nabyli bracia K. M. i P. M. w częściach po ½ każdy z nich;

II.  ustala, że wnioskodawca i uczestnicy ponoszą koszty związane ze swoim udziałem w sprawie.

Sygn. akt I Ns 99/14

UZASADNIENIE

(...) Sp. z o.o. w S. wniosła o stwierdzenie, że spadek po A. M. zmarłym dnia 14 lutego 2012r. ostatnio stale zamieszkałym w Z. na podstawie ustawy nabyła siostra E. M. i bracia K. M. i P. M..

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Spadkodawca A. M. zmarł 14 lutego 2012r. w Z., gdzie ostatnio zamieszkiwał. Był bezdzietnym kawalerem. W chwili jego śmierci nie żyli już jego rodzice. Matka spadkodawcy J. M. (1) zmarła w 2009r., a ojciec spadkodawcy J. M. (2) zmarł w 2005r.

A. M. miał pięcioro rodzeństwa: siostrę E. P. oraz braci P. M., K. M., B. M. i G. M.. B. M. zmarł 17 października 1990 roku, a G. M. zmarł 16 lutego 2009r. Obydwaj byli bezdzietnymi kawalerami.

A. M. testamentu nie sporządził.

Dowód: odpis skrócony aktu zgonu A. M. sporządzony w Urzędzie Stanu Cywilnego w Z. za Numerem (...),

- odpisy skrócone aktów urodzenia E. M., K. M. i P. M.,

- odpis skrócony aktu małżeństwa E. P.,

- zapewnienia spadkowe,

Spadek po A. M. odrzuciła w dniu 3 czerwca 2014r. - w ustawowym terminie jego siostra E. P., a także jej małoletnie dzieci A. P. (1) i R. P., oświadczeniem z dnia 10 lutego 2015r.

Postanowieniem z dnia 15 grudnia 2014r. Sąd Rejonowy w Dzierżoniowie Wydział III Rodzinny i Nieletnich zezwolił E. P. i M. P. na złożenie w imieniu małoletnich R. P. i A. P. (1) oświadczenia o odrzuceniu spadku po A. M..

Dowód: oświadczenia spadkowe składane na rozprawie,

Postanowienie Sądu Rejonowego w Dzierżoniowie z dnia 15.12.2014r. sygn. akt III Nsm 641/14,

Uczestniczka E. P. dowiedziała się o tytule swojego powołania, czyli o śmierci A. M. z wezwania na rozprawę tj. 10 marca 2014r. E. P. nie była na pogrzebie brata A., nikt nie poinformował jej o jego śmierci. W 1987r. E. P. wyprowadziła się do B. i nie utrzymywała kontaktu z bratem A., ani z pozostałymi braćmi. A. M. nadużywał alkoholu, podobnie jak jego ojciec J. M. (2) i to właśnie było powodem zerwania kontaktów.

Dowód: zeznania uczestniczki E. P.,

Zeznania uczestnika P. M.,

Zeznania uczestnika K. M.

Zeznania świadka B. S.,

Zeznania świadka M. P.,

Inni spadkobiercy nie składali oświadczeń o przyjęciu lub odrzuceniu spadku po A. M.. Nie toczyły się również sprawy o uznanie za niegodnego dziedziczenia, ani nie były zawierane umowy o zrzeczenie się dziedziczenia.

Sąd zważył, co następuje:

W świetle art. 1025 § 1 k.c. wniosek o stwierdzenie nabycia spadku może złożyć każdy, kto ma w tym interes. Może to być więc każda osoba, która jest zainteresowana w wywołaniu skutków prawnych związanych z prawomocnym stwierdzeniem nabycia spadku, w szczególności skutków określonych w art. 1025 § 2 i 1027 k.c. Interes prawny pełni w tym wypadku funkcję legitymacji, a ściśle uprawnienia do wszczęcia postępowania o stwierdzenie nabycia spadku. Chodzi przy tym o obiektywny interes prawny, czyli obiektywną potrzebę wszczęcia postępowania. W ocenie Sądu (...) Spółka z o.o. w S. będąca wierzycielem spadkodawcy ma interes w ustaleniu spadkobierców po nim.

Zgodnie z treścią przepisu art. 926 § 1 i 2 kc powołanie do spadku wynika z ustawy albo z testamentu. Dziedziczenie ustawowe co do całości spadku następuje wtedy, gdy spadkodawca nie powołał spadkobiercy albo gdy żadna z osób, które powołał, nie chce lub nie może być spadkobiercą.

Nie może być spadkobiercą osoba fizyczna, która nie żyje w chwili otwarcia spadku, ani osoba prawna, która w tym czasie nie istnieje (art. 927 § 1kc)

Przepis art. 931 § 1 kc stanowi, że w pierwszej kolejności powołane są z ustawy do spadku dzieci spadkodawcy oraz jego małżonek; dziedziczą oni w częściach równych. Jednakże część przypadająca małżonkowi nie może być mniejsza niż jedna czwarta całości spadku.

Jeżeli dziecko spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada jego dzieciom w częściach równych. Przepis ten stosuje się odpowiednio do dalszych zstępnych ( art. 931§ 2 kc).

Zgodnie z art. 932. § 1 k.c. w braku zstępnych spadkodawcy powołani są do spadku z ustawy jego małżonek i rodzice. W braku zstępnych i małżonka spadkodawcy cały spadek przypada jego rodzicom w częściach równych (§ 3). Jeżeli jedno z rodziców spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada rodzeństwu spadkodawcy w częściach równych (§ 4).

Jeżeli którekolwiek z rodzeństwa spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku pozostawiając zstępnych, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada jego zstępnym. Podział tego udziału następuje według zasad, które dotyczą podziału między dalszych zstępnych spadkodawcy (§ 5).

Skoro zatem spadkodawca A. M. był kawalerem i nie miał dzieci, a jego rodzice zmarli przed nim, to na podstawie ustawy do dziedziczenia dochodzi rodzeństwo spadkodawcy.

Spadkodawca miał pięcioro rodzeństwa: siostrę E. P. oraz braci P. M., K. M., B. M. i G. M.. B. M. zmarł w 1990 roku, a G. M. zmarł w 2009r. Obydwaj byli bezdzietnymi kawalerami.

Skoro B. M. i G. M. nie dożyli otwarcia spadku, nie mogą być spadkobiercami. W ich miejsce nie wejdzie żadna osoba, ponieważ nie mieli oni dzieci.

Siostra spadkodawcy E. P. złożyła w ustawowym terminie oświadczenie o odrzuceniu spadku po A. P. (2).

Wskazać należy, że spadkobierca może bądź przyjąć spadek bez ograniczenia odpowiedzialności za długi (przyjęcie proste), bądź przyjąć spadek z ograniczeniem tej odpowiedzialności (przyjęcie z dobrodziejstwem inwentarza), bądź też spadek odrzucić. ( art. 1012 kc). Oświadczenie o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku może być złożone w ciągu sześciu miesięcy od dnia, w którym spadkobierca dowiedział się o tytule swego powołania (art. 1015 § 1kc).

Brak oświadczenia spadkobiercy w powyższym terminie jest jednoznaczny z prostym przyjęciem spadku. Jednakże gdy spadkobiercą jest osoba nie mająca pełnej zdolności do czynności prawnych albo osoba, co do której istnieje podstawa do jej całkowitego ubezwłasnowolnienia, albo osoba prawna, brak oświadczenia spadkobiercy w terminie jest jednoznaczny z przyjęciem spadku z dobrodziejstwem inwentarza (art. 1050 § 2kc).

Spadkobierca, który spadek odrzucił, zostaje wyłączony od dziedziczenia, tak jakby nie dożył otwarcia spadku (art. 1020 kc).

Przeprowadzone postępowanie dowodowe potwierdziło, że E. P. dowiedziała się o tytule swojego powołania dopiero z wezwania na rozprawę. Sąd dał wiarę w tym zakresie świadkom B. S. i M. P., jak również uczestnikom P. M. i K. M.. Wszyscy oni zgodnie zeznali, że uczestniczka E. P. nie była na pogrzebie brata i nikt nie poinformował jej o śmierci brata. Treść tych zeznań znajduje logiczne uzasadnienie w stosunkach panujących pomiędzy E. P. a jej braćmi. Nie utrzymują oni ze sobą kontaktu, nie odwiedzają się, ani do siebie nie telefonują. Powodem takiej sytuacji było nadużywanie alkoholu przez A. M. i jego ojca.

Mając na uwadze powyższe uznać należy, że uczestniczka E. P. złożyła w ustawowym terminie oświadczenie o odrzuceniu spadku po swoim bracie A. M..

E. P. ma dwoje małoletnich dzieci: A. P. (1) i R. P.. Postanowieniem z dnia 15 grudnia 2014r. Sąd Rejonowy w Dzierżoniowie Wydział III Rodzinny i Nieletnich zezwolił E. P. i M. P. na złożenie w imieniu małoletnich R. P. i A. P. (1) oświadczenia o odrzuceniu spadku po A. M.. Oświadczenie o odrzuceniu spadku w imieniu małoletnich zostało złożone w dniu 10 lutego 2015r., a więc również w ustawowym terminie.

E. P. i jej dzieci A. P. (1) i R. P., którzy spadek odrzucili, są traktowani tak, jakby nie dożyli otwarcia spadku, a zatem wyłączeni od dziedziczenia. Pozostali dwaj bracia spadkodawcy K. M. i P. M. oświadczeń spadkowych nie składali, zatem uznać należy, że spadek przyjęli wprost. Dziedziczą oni spadek w częściach równych, czyli po ½.

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w punkcie I postanowienia na podstawie wyżej wskazanych przepisów.

O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 520 § 1 kpc, przyjmując, że każdy z uczestników ponosi koszty związane ze swoim udziałem w sprawie.