IV Ka 673/21 - uzasadnienie Sąd Okręgowy w Świdnicy z 2021-10-15

Sygn. akt IV Ka 673/21

1

2WYROK

2.1W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 15 października 2021 r.

4Sąd Okręgowy w Świdnicy w IV Wydziale Karnym Odwoławczym w składzie:

6Przewodniczący:

7SSO Ewa Rusin (spr.)

8Sędziowie:

9SO Krzysztof Płudowski,

10SO Sylwana Wirth-Bzunek

12Protokolant:

13Ewa Ślemp

przy udziale Elżbiety Reczuch Prokuratora Prokuratury Okręgowej,

po rozpoznaniu w dniu 15 października 2021 r.

14sprawy A. S.

15syna R. i U. z domu R.

16urodzonego (...) w W.

17oskarżonego z art. 207 § 1 i 3 kk

18na skutek apelacji wniesionej przez prokuratora

19od wyroku Sądu Rejonowego w Wałbrzychu

20z dnia 14 czerwca 2021 r. sygnatura akt III K 542/18

22uchyla zaskarżony wyrok i sprawę przekazuje Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

IV Ka 673/21

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

0.11.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

wyrok sądu Rejonowego w Wałbrzychu z dnia 14 czerwca 2021r. sygn. akt III K 542/18

0.11.2. Podmiot wnoszący apelację

☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

0.11.3. Granice zaskarżenia

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

0.11.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

0.12.1. Ustalenie faktów

0.12.1.1. Fakty uznane za udowodnione

0.12.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

0.12.2. Ocena dowodów

STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku mający wpływ na jego treść, a polegający na bezpodstawnym odmówieniu wiarygodności odnoszącym się do istotnej części zarzutu, konsekwentnie składanym w toku całego postępowania przygotowawczego, korespondującym z innymi zebranymi w sprawie dowodami-zeznaniom złożonym przez pokrzywdzoną zwłaszcza bezpośrednio po zdarzeniu, w których wskazała jednoznacznie i wprost, że podjęcie przez nią próby samobójczej związek miało z długotrwałym, drastycznym znęcaniem się nad nią przez oskarżonego i zdarzeniem w lokalu J. w listopadzie 2017 r, kiedy to została przez niego pobita i publicznie upokorzona, oparcie zaś stanu faktycznego na zeznaniach A. S. (1) złożonych na rozprawie sądowej, ponad trzy lata po próbie samobójczej, w czasie ponownego wzajemnego pożycia z A. S., w których lapidarnie tylko, w sposób ogólnikowy, zaprzeczyła wcześniej składanym, odnoszącym się do szczegółów zdarzeń zeznaniom, podczas gdy prawidłowa analiza materiału dowodowego, uwzględniająca całość zgromadzonych, wzajemnie ze sobą korespondujących dowodów prowadzi do wniosku, iż oskarżony znęcał się nad A. S. (1) fizycznie i psychicznie, w wyniku czego targnęła się ona na własne życie

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zgodnie z utrwaloną i powszechnie akceptowaną wykładnią art. 438 pkt. 3 kpk zarzut błędu w ustaleniach faktycznych, przyjętych za podstawę wyroku, jest tylko wówczas słuszny, gdy zasadność ocen i wniosków, wyprowadzonych przez sąd orzekający z okoliczności ujawnionych w toku przewodu sądowego, nie odpowiada prawidłowości logicznego rozumowania. Zarzut ten nie może jednak sprowadzać się do samej polemiki z ustaleniami sądu, wyrażonymi w uzasadnieniu wyroku, lecz do wykazania, jakich mianowicie konkretnie uchybień w zakresie zasad logicznego rozumowania dopuścił się sąd w ocenie zebranego materiału dowodowego.

Przyznać należy rację apelującemu, kwestionującemu prawidłowość prowadzenia najważniejszego dowodu sprawy w postaci zeznań pokrzywdzonej A. S. (1), następnie dokonania ich w istocie pobieżnej i sprzecznej z art. 7 kpk oceny, w konsekwencji oparcia na niej ustaleń faktycznych wyroku w zakresie wyeliminowania z przypisanego oskarżonemu czynu okoliczności targnięcia się pokrzywdzonej na swe życie w listopadzie 2017r.

W odniesieniu do tego elementu stanu faktycznego sąd I instancji ( sekcja 1.1.1. motywów) wszak ustalił - jak należy wnioskować za zeznaniami pokrzywdzonej - że krytycznego wieczoru cyt. „ oskarżony w obecności kolegów uderzał pokrzywdzoną po całym ciele, wyzywał słowami wulgarnymi , zdjął majtki do polowy ud, mówiąc że ”teraz mogą ją wszyscy bzykać”

Dla porządku należy tu na wstępie przypomnieć, iż o przyczynie i okolicznościach przedmiotowej próby samobójczej pokrzywdzona zeznawała bardzo szeroko - protokoły na k. 32-33 z dnia 30.01.2018r. i 67v. z dnia 12.03.2018r.

Jednakże jak wynika z protokołu przesłuchania pokrzywdzonej na rozprawie w dniu 12 stycznia 2021r., zatem już blisko 2,5 roku od wniesienia aktu oskarżenia, pokrzywdzona diametralnie zmieniła swe dotychczasowe obciążające oskarżonego zeznania, zasłaniała się niepamięcią, a po odczytaniu wcześniejszych – zresztą bardzo obszernych, spójnych i logicznych zeznań z postępowania przygotowawczego na k. 3, 27,32-34, 67 i 131-132 akt oświadczyła że cyt. : nie potwierdza, nie było tak …te fakty nie wydarzyły się…mąż nie zmuszał mnie do opuszczenia mieszkania nago…” . Powinnością sądu I instancji w takich okolicznościach było dokładnie wyjaśnić powody takiej postawy świadka, uzyskać wytłumaczenie w zakresie zaistniałych sprzeczności , tj. które okoliczności świadek potwierdza a których nie i z jakiego powodu.

Niestety takich czynności w trybie art. 391 § 1 i 3 kpk w zw.z art. 389 § 2 kpk – jak wynika z protokołu rozprawy na k. 242 akt- sąd I instancji nie podjął. Także i aktywność prokuratora w tym zakresie była nikła, wręcz niedostateczna, bo zadał świadkowi tylko jedno pytanie. Zresztą z niezrozumiałych powodów, wobec relacji pokrzywdzonej o podjęciu próby samobójczej wskutek przestępnych działań oskarżonego, prokurator w postępowaniu przygotowawczym zaniechał przeprowadzenia, koniecznego w realiach dowodowych sprawy, dowodu z opinii sądowo- psychologicznej, dostrzegając ową potrzebę dopiero na etapie sporządzania apelacji od wyroku.

Mimo opisanej postawy procesowej pokrzywdzonej jej zeznania sąd uznał jako wiarygodne częściowo, przy czym sądowa ocena tego dowodu ( sekcja 2.2 motywów) jest wyjątkowo pobieżna, wręcz wybiórcza i zaakceptowana jako prawidłowa być nie może. Takie stanowisko Sądu Odwoławczego wynika także z faktu, że zeznania pokrzywdzonej to główny dowód sprawstwa i winy oskarżonego, który się do czynu nie przyznaje.

W zaistniałej sytuacji procesowej nader oczywistym jawi się stwierdzenie, iż niedostateczny sposób przeprowadzenia przez sąd I instancji dowodu z zeznań pokrzywdzonej i pobieżne wnioski ocenne przedstawione w motywach wyroku, nie mogą stanowić prawidłowej podstawy dla ustaleń faktycznych wyroku.

Wniosek

o uchylenie wyroku Sądu I instancji w zaskarżonym zakresie i przekazanie sprawy do ponownego rozpatrzenia.

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Jak w sekcji 3.1 wyżej i w sekcji 5.3.2 poniżej.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Nie wystąpiły.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

0.15.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

0.15.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Trafność zarzutu apelacji prokuratora - omówiono szczegółowo w sekcji 3.1 wyżej.

0.15.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

Sąd I instancji:

- przeprowadzi dowody zawnioskowane w akcie oskarżenia;

- prowadząc dowód z zeznań pokrzywdzonej A. S. (1) w trybie art. 192 § 2 i§ 4 kpk powoła do udziału w przesłuchaniu biegłego z zakresu psychologii, a wobec przeszłości zdrowotnej pokrzywdzonej ( podejmowanych prób samobójczych, uzależnienia od alkoholu i kilkukrotnie podejmowanych terapii, w tym w szpitalach psychiatrycznych, oraz postawy procesowej pokrzywdzonej na rozprawie w dniu 12 stycznia 2021r. tj. zasadniczej zmiany zeznań obciążających oskarżonego na korzystne dla niego) zasięgnie także opinii sądowo –psychologicznej na okoliczność stanu rozwoju umysłowego świadka, zdolności postrzegania i odtwarzania postrzeżeń, podatności na sugestie,

- wobec złożenia przez pokrzywdzoną na rozprawie w dniu 12 stycznia 2021r. zasadniczo odmiennych zeznań od składanych wielokrotnie w postępowaniu przygotowawczym, prowadząc ponownie dowód z jej zeznań sąd w trybie art. 391 § 1 i § 3 kpk w zw. z art. 389 § 2 kpk odczyta wcześniejsze zeznania i wyjaśni przyczyny ich zmiany, gdyż dotychczas uzyskane oświadczenia świadka cyt. „ bardzo te fakty naciągnęłam…ja tego tak do końca nie powiedziałam….to było dawno…te fakty nie wydarzyły się ….nie wiem dlaczego tak zeznałam… k. 242 akt są niewystarczające, bo sąd powinien wyjaśnić, których zeznań z postępowania przygotowawczego pokrzywdzona nie potwierdza, czy w całości czy w części ( w zakresie których podawanych przez nią okoliczności) i z jakich powodów tych konkretnych zeznań nie potwierdza;

- tak przeprowadzony dowód z zeznań pokrzywdzonej oceni wedle kryteriów art. 7 kpk, z uwzględnieniem opinii sądowo- psychologicznej dot. pokrzywdzonej a także w kontekście zeznań świadka A. S. (2)potwierdzającego jej pierwotne zeznania w zakresie przyczyn podjęcia próby samobójczej ( świadka k. 53 i 172 v.„ nie wytrzymuje nerwowo sytuacji w domu…”),

- ponieważ w toku postępowania sądowego nie uchylono zastosowanego wobec oskarżonego w postępowaniu przygotowawczym w dniu 9 maja 2018r. ( k. 143) środka zapobiegawczego w postaci dozoru policji polegającego na 1. zakazie kontaktowania się z pokrzywdzoną, 2.zakazie zbliżania się do pokrzywdzonej na odległość mniejszą niż 100 m, 3. nakazie opuszczenia mieszkania wspólnie zajmowanego z pokrzywdzoną , a z akt sprawy wynika ( pismo obrońcy oskarżonego k. 173 akt), iż od listopada 2018r. oskarżony zamieszkuje – nie jak w dacie aktu oskarżenia w B. ale wspólnie z pokrzywdzoną w R., to pomocniczo należy zasięgnąć informacji właściwej jednostki policji - wedle aktualnego miejsca zamieszkania stron - czy w okresie zamieszkiwania oskarżonego i pokrzywdzonej w R. dochodziło do zgłoszeń interwencji, czy przeprowadzano interwencje policyjne z udziałem tych osób, jaki był ich przebieg, czy ewentualnie wdrożono procedurę Niebieskiej Karty;

- wobec zmiany miejsca zamieszkania oskarżonego i pokrzywdzonej oraz znacznego, bo ponad 3- letniego, upływu czasu od daty zarzucanego oskarżonemu czynu, koniecznym także jawi się przeprowadzenie w trybie art. 214 § 1 kpk wywiadu środowiskowego przez kuratora sądowego w zakresie właściwości i warunków osobistych oraz dotychczasowego sposobu życia oskarżonego;

- całokształt przeprowadzonych dowodów sąd oceni wedle zasad z art. 7 kpk, a czyniąc ustalenia faktyczne uwzględni wszystkie ujawnione okoliczności ( art. 410 kpk), zaś w razie konieczności sporządzenia pisemnych motywów wyroku wyniki dokonanej oceny dowodów przedstawi odnosząc się osobno co do każdego dowodu, kierując się wymogami art. 424 § 1 pkt 1 kpk.

0.15.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

6.  Koszty Procesu

7.  PODPIS

SSO Krzysztof Płudowski SSO Ewa Rusin SSO Sylwana Wirth - Bzunek

0.11.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

prokurator

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

orzeczenie o sprawstwie i zawinieniu oskarżonego

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

0.11.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Lidia Szukalska
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Świdnicy
Osoba, która wytworzyła informację:  SSO Ewa Rusin,  SSO Krzysztof Płudowski ,  SSO Sylwana Wirth-Bzunek
Data wytworzenia informacji: