Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

UZASADNIENIE

Strona powodowa Bank (...) S.A. w W. wystąpiła w dniu 26.08.2015r. z powództwem w elektronicznym postępowaniu upominawczym przeciwko pozwanym A. K. i T. K. domagając się zasądzenia od nich solidarnie kwoty 35.681,31 zł wraz z odsetkami umownymi w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP od dnia 26.08.2015r. do dnia zapłaty, a także zwrotu kosztów procesu według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu wskazała, że w dniu 05.08.2014r. A. K. zawarł umowę pożyczki ze Spółdzielczą Kasą Oszczędnościowo-Kredytową im. M. K. ( (...)), której następcą prawnym jest powódka. Na podstawie wskazanej umowy zobowiązał się do zwrotu kwoty pożyczki wraz z odsetkami umownymi wynoszącymi w dniu zawarcia umowy 13,65 % w skali roku, w 54 miesięcznych ratach począwszy od 21.08.2014r. W dniu 05.08.2014r. pozwana T. K. jako poręczyciel złożyła pisemne oświadczenie, iż zobowiązuje się wykonać zobowiązanie wynikające z w/w umowy na wypadek gdyby pożyczkobiorca zobowiązania nie wykonał. Pozwany nie spłacał rat w terminie, co skutkowało naliczeniem umownych odsetek za opóźnienie od kwoty nie spłaconych rat w wysokości 16 % w skali roku na dzień zawarcia umowy a następnie z uwzględnieniem ograniczeń dotyczących odsetek maksymalnych wynikających z art.359§2 ² kc. Z uwagi na brak spłaty dwóch pełnych rat pożyczki , pismem z dnia 25.05.2015r. (...) wypowiedział umowę pożyczki. Na dochodzoną sumę składają się kwoty :

-

32.832,47 zł tytułem niespłaconej kwoty pożyczki,

-

2.523,15 zł tytułem skapitalizowanych odsetek za udzielenie pożyczki od dnia jej udzielenia do dnia wypowiedzenia umowy, zgodnie ze stopą procentową wynikającą z umowy i nieprzekraczającą odsetek maksymalnych,

-

313,49 zł tytułem skapitalizowanych odsetek za opóźnienie w spłacie pożyczki za okres od 22.02.2015r. do dnia poprzedzającego wytoczenie powództwa, zgodnie ze stopą procentową wynikającą z umowy i nieprzekraczającą odsetek maksymalnych,

-

12,20 zł tytułem kosztów windykacyjnych (opłata za obsługę windykacyjną i opłaty manipulacyjne za wysyłane wezwania do zapłaty).

Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 19.10.2015r. Sąd Rejonowy Lublin – Zachód w Lublinie uwzględnił w całości żądanie powódki.

Od powyższego nakazu sprzeciw wniosła pozwana T. K. zaskarżając go w całości i wnosząc o oddalenie powództwa oraz o zasądzenie kosztów procesu, w tym zastępstwa procesowego według norm przepisanych (k.11-12).

W uzasadnieniu sprzeciwu podniosła zarzut braku swej legitymacji biernej wskazując, iż jest osobą trwale niezdolną do samodzielnej egzystencji i wymaga stałej opieki osób trzecich przy zaspokajaniu podstawowych potrzeb życiowych. Do czasu śmierci jej męża A. K., tj. do dnia 10.02.2016r. wszelka korespondencja była odbierana tylko przez niego. Z treści umowy pożyczki nie wynika, aby T. K. była współkredytobiorcą czy też poręczycielem umowy pożyczki. Umowa pożyczki została zawarta w dniu 05.08.2014r. a więc w czasie gdy pozwana była osobą trwale niezdolną do samodzielnej egzystencji, co stwierdzone zostało orzeczeniem lekarza orzecznika ZUS, co zapewne skutkowało niemożnością zawarcia umowy pożyczki lub jej poręczenia.

Jednocześnie ze sprzeciwem pozwana złożyła wniosek o przywrócenie terminu do jego złożenia.

Postanowieniem z dnia 12.07.2016r. Sąd Rejonowy Lublin – Zachód w Lublinie przywrócił pozwanej T. K. termin do wniesienia sprzeciwu od nakazu zapłaty oraz przekazał sprawę do rozpoznania tutejszemu Sądowi (k. 30 v akt).

W odpowiedzi na sprzeciw strona powodowa podtrzymała swoje dotychczasowe stanowisko.

Postanowieniem z dnia 10.03.2017r. Sąd zawiesił postępowanie w stosunku do pozwanego A. K. na podstawie art.174§1 pkt 1 kpc (k. 106 akt)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 05.08.2014r. A. K. zawarł ze Spółdzielczą Kasą Oszczędnościowo-Kredytową im. M. K. (dalej (...)) umowę pożyczki nr (...) . Kwota udzielonej pożyczki wynosiła 38.000 zł, zaś prowizja pobrana za jej udzielenie wyniosła 2.280zł.

Pożyczkobiorca zobowiązał się do zwrotu kwoty pożyczki wraz z odsetkami umownymi, wynoszącymi w dniu zawarcia umowy 13,65 % w skali roku, w 54 ratach, płatnych do dnia 21-go każdego miesiąca, poczynając od 21.08.2014r.

Pożyczka oprocentowana była według zmiennej stopy procentowej, która na dzień zawarcia umowy wynosiła 13,65 % w stosunku rocznym i mogła ulec zmianie w przypadku zmiany wysokości stopy referencyjnej dokonanej przez Radę Polityki Pieniężnej. Maksymalna stopa procentowa nie mogła w stosunku rocznym przekraczać czterokrotności wysokości stopy kredytu lombardowego NBP (punkt 5 umowy).

Zgodnie z punktem 15 w zw. z punktem 14 umowy w przypadku nieterminowej spłaty pożyczki należność z tego tytułu stawała się w dniu następnym należnością przeterminowaną. Od niespłaconego w całości lub w części kapitału, a od dnia wniesienia powództwa od całości zadłużenia, pobierane były odsetki w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP w stosunku rocznym.

W myśl punktu 16 umowy w przypadku zaległości w spłacie pożyczki pożyczkobiorca zobowiązany był do uiszczenia opłat określonych w Tabeli prowizji i opłat, które na dzień zawarcia umowy wynosiły: 6,10 zł tytułem opłaty za wezwanie do zapłaty wysłane do pożyczkobiorcy i 6,10 zł tytułem opłaty za wezwanie do zapłaty wysłane do poręczyciela.

okoliczności niesporne

a nadto

dowody: - umowa pożyczki z dnia 05.08.2014r. – k. 44-46v akt

- harmonogram spłaty pożyczki – k. 48 akt

- regulamin udzielana kredytów i pożyczek (...) – k. 49 -61akt

W dniu 05.08.2014r. pozwana T. K. jako poręczyciel złożyła pisemne oświadczenie, iż zobowiązuje się względem (...) wykonać zobowiązanie wynikające z umowy pożyczki nr (...)DI2 na wypadek gdyby pozwany pożyczkobiorca zobowiązania nie wykonał.

dowód: - oświadczenie poręczyciela z dnia 05.08.2014r. – k. 47

akt

Zgodnie z planem spłaty pożyczki, będącym załącznikiem nr 2 do umowy, każda rata zawierała w sobie spłatę części odsetek i spłatę części kwoty udzielonej pożyczki.

Pożyczkobiorca nie spłacał rat w terminie zgodnie z planem spłaty pożyczki.

W dniu 22.02.2015r. kwota zaległej raty stała się należnością przeterminowaną i od tego dnia od niespłaconej w terminie części kwoty udzielonej pożyczki, pożyczkodawca pobierał umowne odsetki za opóźnienie wynoszące na dzień zawarcia umowy 16% w skali roku.

Na dzień 14 kwietnia 2015 r. powstało zadłużenie przeterminowane w wysokości dwóch pełnych rat pożyczki wynoszące 1.131,71 zł.

dowody: - zestawienie obrotów na rachunku zadłużenia – k.70-72

akt

Pismem z dnia 14.04.2015r. A. K. został wezwany do zapłaty zaległych rat pożyczki wraz z odsetkami za opóźnienie w terminie 7 dni od otrzymania wezwania pod rygorem wypowiedzenia umowy. O powyższym został poinformowana T. K. jako poręczyciel.

Oba pisma odebrał osobiście A. K..

dowody: - wezwanie do zapłaty z dnia 14 kwietnia 2015r. wraz z

potwierdzeniem odbioru – k. 64 -64 v akt

- zawiadomienie poręczyciela z dnia 14 kwietnia 2015r.wraz z potwierdzeniem odbioru – k. 65 -65 v akt

W dniu 25.05.2015r. umowa pożyczki została wypowiedziana z zachowaniem termin wypowiedzenia wynoszącego 30 dni.

Wypowiedzenie umowy wysłano do A. K. listem poleconym za potwierdzeniem odbioru. O fakcie wypowiedzenia umowy pismem z dnia 25 maja 2015 r. została powiadomiona T. K.. Oba pisma odebrała osobiście pozwana T. K. w dniu 28 maja 2015 roku.

dowody: - wypowiedzenie umowy z dnia 25 maja 2015r. wraz z

potwierdzeniem odbioru – k. 66 -66 v akt

- zawiadomienie poręczyciela o wypowiedzeniu umowy z dnia 25 maja 2015r. wraz z potwierdzeniem odbioru – k. 68 -68 v akt

Z dniem 22 grudnia 2014 r. Bank (...) S.A. przejął na podstawie decyzji Komisji Nadzoru Finansowego z dnia 5 grudnia 2014 r., znak (...)/ (...)_ (...) Spółdzielczą Kasę Oszczędnościowo-Kredytową im. M. K. w O..

okoliczności niesporne

a nadto

dowody: - decyzja Komisji Nadzoru Finansowego z dnia 5

grudnia 2014r. – k. 62-63 akt

Zadłużenie z tytułu w/w umowy pożyczki na dzień 25.08.2015r. wynosiło:

-

32.832.47 zł z tytułu niespłaconego kapitału pożyczki,

-

2.523.15 zł z tytułu skapitalizowanych odsetek za udzielenie pożyczki za okres od dnia udzielenia pożyczki do dnia wypowiedzenia umowy,

-

313.49 zł z tytułu skapitalizowanych odsetek za opóźnienie w spłacie pożyczki za okres: od dnia 22.02.2015r. do dnia poprzedzającego dzień wytoczenia powództwa,

-

12.20 zł z tytułu kosztów windykacyjnych, na które składały się opłata za obsługę zadłużenia przez firmę windykacyjną oraz opłaty manipulacyjne z tytułu wysłanych wezwań i zawiadomień.

dowody: - zestawienie obrotów na rachunku zadłużenia – k.70-

72 akt

Sąd zważył co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie.

W okolicznościach przedmiotowej sprawy niesporny pozostawał fakt zawarcia przez A. K. ze Spółdzielczą Kasą Oszczędnościowo-Kredytową im. M. K. umowy pożyczki nr (...). Pozwana T. K. nie kwestionowała również wysokości zobowiązań wynikających z tej umowy. Podniosła jedynie zarzut braku legitymacji biernej po swojej stronie.

Dokonując ustaleń faktycznych w niniejszej sprawie sąd oparł się na dowodach z dokumentów przedłożonych przez strony, albowiem wiarygodność ani rzetelność tychże nie została w toku procesu zakwestionowana przez żadną z nich.

Legitymacja czynna powódki do dochodzenia roszczenia w przedmiotowej sprawie znajdowała swe uzasadnienie w treści decyzji Komisji Nadzoru Finansowego z dnia 5 grudnia 2014r., znak (...)/ (...)_ (...) o przejęciu przez stronę powodową Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-Kredytowej im. M. K. w O. a nadto w treści przepisu art. 74i ust. 2 ustawy z dnia 5 listopada 2009 r. o spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych (Dz.U.2013.1450 j.t. z późn. zm. ). Stanowi on, iż z dniem przejęcia kasa albo bank krajowy przejmujący wchodzi we wszystkie prawa i obowiązki kasy przejmowanej. Z powyższego wynikało następstwo prawne strony powodowej w stosunku do wierzytelności przysługujących (...), w tym dochodzonej w niniejszej sprawie.

Podstawę prawną roszczeń strony powodowej stanowił zaś przepis art. 876 § 1 kc, zgodnie z którym przez umowę poręczenia poręczyciel zobowiązuje się względem wierzyciela wykonać zobowiązanie na wypadek, gdyby dłużnik zobowiązania nie wykonał.

Odpowiedzialność pozwanej T. K. za dług A. K. wynikający z umowy pożyczki nr (...) zawartej ze Spółdzielczą Kasą Oszczędnościowo-Kredytową im. M. K. wynikała więc z faktu zawarcia przez nią umowy poręczenia z poprzednikiem prawnym powódki. Fakt ten został wykazany przez stronę powodową dowodem z dokumentu w postaci oświadczenia poręczyciela z dnia 05.08.2014r. podpisanego imieniem i nazwiskiem pozwanej, którego prawdziwości, jak już wyżej wskazano, pozwana nie zakwestionowała.

Pełnomocnik pozwanej w sprzeciwie od nakazu zapłaty wydanego w elektronicznym postępowaniu upominawczym podnosił, iż pożyczka zawarta została w okresie w którym pozwana była uznana przez lekarza orzecznika ZUS za osobę niezdolną do samodzielnej egzystencji, „co zapewne skutkowało niemożnością zawarcia umowy pożyczki lub jej poręczenia”. Twierdzenia te sformułowane zostały jednak przed doręczeniem pełnomocnikowi pozwanej dowodów w postaci wskazanego wyżej oświadczenia pozwanej z dnia 05.08.2014r. Po doręczeniu mu przedmiotowego dokumentu (wraz z pismem procesowym pełnomocnika powódki z dnia 21.02.2017r.) nie zaprzeczył on jego prawdziwości. W świetle powyższego samo przypuszczenie o niemożności zaciągnięcia zobowiązania przez pozwaną z uwagi na stan jej zdrowia bez podniesienia stosownych zarzutów oraz wskazania dowodów na ich poparcie, nie mogło stanowić podstawy do uwzględnienia zarzutu braku legitymacji biernej po stronie pozwanej T. K..

W myśl zaś art. 879 § 1 kc o zakresie zobowiązania poręczyciela rozstrzyga każdoczesny zakres zobowiązania dłużnika.

Wysokość zobowiązania dłużnika A. K. nie była przez pozwaną T. K. kwestionowana i wynikała z treści zawartej przez niego umowy pożyczki z dnia (...) i stanowiącego jej integralną część Regulaminu udzielania kredytów i pożyczek (...) im. (...).

Zestawienie należności wynikającej z tej umowy sporządzone przez stronę powodową sąd uznał za rzetelne albowiem znajdowało ono swą podstawę co do kwot :

-

32.832.47 zł z tytułu niespłaconej kwoty pożyczki – w treści punktu 1 umowy pożyczki oraz art. 720§ 1 kc,

-

2.523.15 zł z tytułu skapitalizowanych odsetek za udzielenie pożyczki za okres od dnia udzielenia pożyczki do dnia wypowiedzenia umowy – w treści punktu 5 umowy pożyczki oraz art. 359§1 i 2 ¹ kc w brzmieniu obowiązującym do dnia 01.01.2016r.,

-

313.49 zł z tytułu skapitalizowanych odsetek za opóźnienie w spłacie pożyczki za okres od dnia 22.02.2015r. do dnia poprzedzającego dzień wytoczenia powództwa – w treści punktu 15 i 14 umowy pożyczki oraz art.481§1 i 2 kc w brzmieniu obowiązującym do dnia 01.01.2016r.,

-

12.20 zł z tytułu kosztów windykacyjnych – w treści punktu 16 umowy pożyczki.

Jak już wyżej wskazano wyliczenia strony powodowej nie były również przedmiotem zarzutów pozwanej, która nie podnosiła również aby pożyczka została spłacona w wyższej kwocie.

Sąd oddalił przy tym wniosek dowodowy pełnomocnika pozwanej o dopuszczenie dowodu z zeznań świadka C. P. albowiem został on zgłoszony we wniosku o przywrócenie terminu do wniesienia sprzeciwu od nakazu zapłaty na okoliczności w nim podnoszone. Wobec przywrócenia terminu, jego przeprowadzenie stało się więc zbędne.

Mając powyższe względy na uwadze Sąd zasądził na rzecz strony powodowej w punkcie I wyroku kwotę 35.6881,31 zł jako sumę kwot wyżej wymienionych.

O odsetkach umownych za opóźnienie od zasądzonej kwoty orzeczono na podstawie art. 481§1 i 2 kc w brzmieniu obowiązującym do dnia 01.01.2016r. w zw. z punktem 15 i 14 umowy pożyczki przewidującym prawo powódki do pobierania odsetek w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP w stosunku od całości zadłużenia przeterminowanego w sytuacji, gdy zostało już wytoczone powództwo o zapłatę należności, a także na podstawie art. 482§1 kc.

Powódka domagała się zasądzenia odsetek w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP w stosunku rocznym. Sąd uwzględnił to żądanie albowiem odsetki te na dzień orzekania (10 %) są niższe od odsetek maksymalnych za opóźnienie przewidzianych w art.481§2 ¹kc (14 %). Z uwagi jednak na fakt, iż w chwili orzekania nie jest możliwe stwierdzenie, czy do momentu zapłaty należności przez pozwaną stopa kredytu lombardowego NBP nie wzrośnie w sposób, który skutkowałyby tym, iż wysokość odsetek stanowiących jej czterokrotności przewyższy wysokość odsetek maksymalnych za opóźnienie przewidzianych w art.481§2 ¹kc, zawarto w wyroku stosowne zastrzeżenie, co do maksymalnej wysokości odsetek za opóźnienie.

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art.98§1 i 3 kpc. Na koszty procesu poniesione przez stronę powodową w łącznej kwocie 2.885,47 zł składały się: opłata od pozwu w wysokości 447 zł, opłaty skarbowe od pełnomocnictw 2 x 17 zł, opłata manipulacyjna dla dostawcy usług płatności w (...) 4,47 zł oraz wynagrodzenie pełnomocnika powódki ustalone na podstawie §6 ust. 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz.U.02.163.1349 ze zm.).

(...)

1.  (...)

2.  (...)

3.  (...)

L., (...)