Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

Formularz UK 2

Sygnatura akt

VI Ka 303/20

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Zgorzelcu z dnia 11 lutego 2020r. w sprawie II K 78/16

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☒

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☐

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

Naruszenie przepisów prawa procesowego w postaci art. 17 § 1 kpk poprzez prowadzenie postępowania w sytuacji, gdy subsydiarny akt oskarżenia pochodzi od osób nieuprawnionych, albowiem oskarżyciele posiłkowi nie są pokrzywdzonymi w rozumieniu art. 49 § 1 kpk odnośnie czynu z art. 586 ksh.

W zakresie zarzutu błędu w ustaleniach faktycznych podnieść należy, że wobec zasadności poprzedniego zarzutu rozpoznanie pozostałych uchybień jest w świetle art. 436 kpk bezprzedmiotowe.

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

W zakresie tego, czy P. K. jest w przedmiotowej sprawie osobą pokrzywdzoną Sąd ten nie podziela argumentacji, zawartej w postanowieniu Sądu Okręgowego w Jeleniej Górze z dnia 25 10 2016r. w sprawie VI Kz 203/16. Faktem jest, że dobrami prawnymi chronionymi przez art. 586 k.s.h. są interesy wierzycieli spółek handlowych, wyrażające się w zachowaniu możliwości zaspokojenia ich roszczeń w postępowaniu upadłościowym ( por.O. Górniok, Prawo karne gospodarcze. Komentarz, s. 137), skoro zasadniczą funkcją postępowania upadłościowego jest zapewnienie wierzycielom upadłego podmiotu w jak najwyższym stopniu możliwości zaspokojenia się z jego majątku (por.J.S. P., Upadłość i jej podstawy, s. 17). Nie należy jednak tracić z pola widzenia tego, że wskazany przepis chroni interesy spółek handlowych oraz ich wspólników w kontekście ograniczenia ponoszonych bez ekonomicznego uzasadnienia strat w związku z pogarszającą się sytuacją finansową spółki (por.Z. Kukuła, Problemy ochrony, s. 118-119) a także prawidłowy obrót gospodarczy. Wskazać jednak należy, że krąg pokrzywdzonych podmiotów każdorazowo jest ograniczony zespołem znamion czynu będącego przedmiotem postępowania oraz czynów współukaranych. Nie jest zatem pokrzywdzonym ten, czyje dobro prawem chronione zostało wprawdzie zagrożone lub naruszone przez czyn, który jest przestępstwem, ale jego ochrona nie należy do jego ustawowych znamion. Taka sytuacja zachodzi co do występku, o jakim mowa. Ponad wszelką wątpliwość przestępstwo z art. 586 ksh ma charakter formalny a co za tym idzie wystąpienie jakiegokolwiek skutku, w tym także szkody ( zarówno majątkowej, jak i niemajątkowej) nie należy do zespołu ustawowych znamion tego przestępstwa i w żaden sposób nie wpływa ja jego byt. Jest ono zaliczanym do kategorii tzw. abstrakcyjnego narażenia na niebezpieczeństwo. O ile następstwo określonego w tymże przepisie zaniechania ma miejsce, możliwe i zarazem konieczne jest kwalifikowanie tego typu zachowania dodatkowo np. jako udaremnienie lub uszczuplenie zaspokojenie jej wierzycieli (art. 300 § 1 k.k.), faworyzowanie wierzyciela (art. 302 § 1 k.k.), przekupstwo wierzyciela (art. 302 § 2 k.k.), sprzedajność wierzyciela (art. 302 § 3 k.k.), oszustwo (art. 286 § 1 kk) lub wyrządzenie szkody w obrocie gospodarczym (art. 296 kk). Wtedy i tylko wtedy sprawca swoim zachowaniem bezpośrednio ( a nie abstrakcyjnie, w sposób pośredni, nieokreślony wprost znamionami rozważanego typu czynu) narusza lub zagraża konkretnemu dobru prawnemu konkretnego podmiotu. W takim jednak przypadku zastosowanie znaleźć musi instytucja zbiegu rzeczywistego lub pomijalnego albo kumulatywnego zbiegu przepisów. Trafnie wskazał Sąd Apelacyjny w Łodzi w wyroku z dnia 26 czerwca 2014 r. II AKa 23/14 LEX nr 1493763, że przedmiotem ochrony przepisu art. 586 k.s.h., którego ratio legis wyraża się we wzmocnieniu prawnej ochrony interesów wspólników spółek handlowych oraz interesów wierzycieli takich spółek, są zarówno gospodarcze interesy majątkowe wierzycieli, jak i wspólników spółek handlowych. Poza takimi indywidualnymi przedmiotami ochrony występuje ponadto przedmiot rodzajowy, rozumiany jako prawidłowy (wolny od nieuprawnionych i nieuczciwych praktyk) obrót gospodarczy. Niezależnie jednak od wskazanego indywidualnego przedmiotu ochrony przepisu art. 586 k.s.h., stwierdzić należy, iż normatywna treść tegoż przepisu nie pozwala na stwierdzenie, iż wypełnienie znamion czynu tego rodzaju stanowi pokrzywdzenie wierzyciela w rozumieniu art. 49 § 1 k.p.k. Samo bowiem zachowanie polegające na braku wymaganej przez prawo reakcji w zarządzaniu spółką nie może być jednocześnie utożsamiane z "bezpośrednim" naruszeniem interesu wierzyciela danej spółki. Pogląd ten zasługuje na aprobatę nie tylko z powodów wyżej opisanych. Zważyć bowiem należy, że nawet terminowe złożenie wniosku o ogłoszenie upadłości nierzadko nie ochroni w żadnym stopniu interesów wierzycieli spółki i to w sytuacji, gdy do ogłoszenia takiej upadłości dojdzie a przecież możliwe są sytuacje, o jakich mowa w art. 12 a i art. 13 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. Prawo upadłościowe. W tych ostatnich sąd jest zobligowany do odmowy uwzględnienia terminowo zgłoszonego wniosku o ogłoszenie upadłości, naruszenie zatem bądź też nienaruszenie sankcjonowanego art. 586 ksh nakazu pozostaje dla interesów wierzycieli obojętne. Najistotniejsze jest jednak to, że jak zostało wyżej wskazane krąg pokrzywdzonych podmiotów każdorazowo jest ograniczony zespołem znamion czynu będącego przedmiotem postępowania oraz czynów współukaranych a w przypadku czynu zarzuconego w przedmiotowej sprawie, jak i czynu wyrokiem Sądu I instancji przypisanego ów zespół znamion nie wskazuje na bezpośrednie naruszenie lub zagrożenie dobra prawnego oskarżycieli.

Wniosek

Umorzenie postępowania

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

W ocenie Sądu Odwoławczego na gruncie przedmiotowej sprawy ma miejsce bezwzględna przyczyna odwoławcza, o jakiej mowa w art. 439 § 1 pkt 9 kpk. Zgodnie z treścią art. 55 § 1 kpk subsydiarny akt oskarżenia wnieść może, przy zachowaniu pozostałych rygorów w przepisie tym określonych, jedynie pokrzywdzony. P. K., jak zostało wyżej podniesione pokrzywdzonym w realiach przedmiotowej sprawy nie jest. Jak słusznie wskazał Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 5 listopada 2014 r. II KK 120/14, LEX nr 1551329 - zdolność skargowa pokrzywdzonego do złożenia subsydiarnego aktu oskarżenia musi być wyznaczana w perspektywie zarzuconego w tym akcie oskarżenia czynu zabronionego. Nie chodzi przy tym nawet o samą kwalifikację prawną tego czynu, ta może bowiem ulec zmianie w trakcie postępowania, ale opis przypisywanego oskarżonemu zachowania uznanego przez oskarżyciela subsydiarnego za przestępstwo. Na gruncie przedmiotowej sprawy P. K.- osoba inicjująca postępowanie przed Sądem Rejonowym w Zgorzelcu- zdolności takiej nie miał co oznacza, że brak jest skargi uprawnionego oskarżyciela. W takim przypadku powinnością Sądu Odwoławczego jest uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i umorzenie postępowania.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Brak skargi uprawnionego oskarżyciela

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

Powody te zostały wyżej wskazane.

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

Brak skargi uprawnionego oskarżyciela

☒ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Zgodnie z treścią art. 439 § 1 pkt 9 kpk w zw. z art. 17 § 1 pkt 9 kpk w sytuacji braku skargi uprawnionego oskarżyciela powinnością Sądu Odwoławczego było uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i umorzenie postępowania.

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

Zgodnie z treścią art. 632 pkt 1 kpk 640 § 1 kpk i art. 634 kpk regułą jest obciążenie kosztami procesu, w przypadku umorzenia postepowania prowadzonego z oskarżenia subsydiarnego oskarżyciela posiłkowego. W przedmiotowej sprawie zachodzi jednak sytuacja, o jakiej mowa w art. 632a § 1 kpk. Sąd Odwoławczy nie podzielił bowiem poglądu Sądu Okręgowego w Jeleniej Górze z dnia 25 10 2016r. w sprawie VI Kz 203/16 a rozstrzygnięcie wydane w tejże sprawie sprawiło, że Sąd Rejonowy w Zgorzelcu był zobligowany do przeprowadzenia jurysdykcyjnej fazy postępowania. Bez wątpienia wygenerowane zostały w ten sposób koszty, jakie wystąpić nie powinne. W ocenie Sądu zachodzi zatem wyjątkowy wypadek, jaki uzasadnia obciążenie takimi kosztami Skarb Państwa. Wyjątkiem są koszty, poniesione przez oskarżycieli z tytułu ustanowienia pełnomocnika. W odróżnieniu bowiem od oskarżonej oskarżyciel posiłkowy dysponował wyborem co do wszczęcia i prowadzenia postepowania przed Sądem I instancji. Skoro postępowanie to zostało wszczęte z jego woli, to brak jest podstaw aby i w tym zakresie należności z tytułu ustanowienia pełnomocnika ponosił Skarb Państwa.

7.  PODPIS

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

Podmiot wnoszący apelację

obrońca

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Uchylenie wyroku i umorzenie postępowania

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☒

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☐

zmiana