Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

1-4UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II AKa 355/21

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

3

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1.  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Okręgowego w Opolu z dnia 20 lipca 2021r. sygn. akt III K 105/20

1.2.  Podmiot wnoszący apelację

☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3.  Granice zaskarżenia

1.1.1.  Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☒ w części

☒

co do winy

☒

co do kary

☒

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.1.2.  Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☒

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☒

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☒

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4.  Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

1.5.  Ustalenie faktów

1.1.3.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

B. C. (1)

Opinia o skazanym z czasu pobytu w ZK nr (...) w S. - umiarkowanie pozytywna, jego zachowanie zostało ocenione jako poprawne, nie był konfliktowy, do przełożonych prezentował właściwy stosunek, nie był uczestnikiem podkultury więziennej, nie przyznawał się do popełnionych przestępstw.

opinia o skazanym

823

2.1.1.2.

B. C. (1)

Oskarżony był w przeszłości karany wyrokiem Sądu Rejonowego w Kluczborku z 13.12. 2016 r. sygn. akt III K 852 /16 za przestępstwo z art. 278 § 2 i 3 k.k., został skazany na karę grzywny 80 stawek dziennych przy ustaleniu stawki na 10 zł oraz przepadek dowodu rzeczowego na rzecz Skarbu Państwa. Grzywna została wykonana 14 lutego 2017 r.

dane o karalności

822

2.1.1.3.

B. C. (1)

Oskarżony prowadzi działalność gospodarczą w zakresie robót budowlanych w ramach własnej firmy (...), postrzegany jest jako rzetelny i terminowy przedsiębiorca. Obecnie ma zapewnione roboty budowlane w zakresie prac wykończeniowych budynków zlokalizowanych w O. na działce nr (...) obręb G., prace wykończeniowe mają trwać od 1 marca 2023r do 31 października 2023 r. Od 14 października 2021 r. jest ojcem córki I. C..

referencje dla firmy (...) B. C. (1)

827 - 830

umowa o wykonywaniu robót budowlanych

831 - 832

skrócony odpis aktu urodzenia

833

1.1.4.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

1.6.  Ocena dowodów

1.1.5.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

2.1.1.1

opinia o skazanym

Opinia sporządzona przez uprawnionego przedstawiciela Służby Więziennej opisująca (według standardów opinii o osadzonym) zachowanie oskarżonego w trakcie stosowanego w sprawie tymczasowego aresztowania − dowód niekwestionowany przez strony.

2.1.1.2

dane o karalności

Dane pochodzące z Krajowego rejestru karnego

2.1.1.3

umowa o wykonywaniu robót budowlanych

dowód niekwestionowany przez strony

skrócony odpis aktu urodzenia

kserokopia odpisu skróconego aktu urodzenia Urzędu stanu cywilnego w G. − dowód niekwestionowany.

1.1.6.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

Prokurator (...)w G.zaskarżył wyrok w części dotyczącej orzeczenia o karze oraz przepadku określonym w art. 70 ust. 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii na niekorzyść oskarżonego i na podstawie art. 427 § 1 i 2 k.p.k. i art. 438 pkt 1a i 4 k.p.k. wyrokowi temu zarzucił:

- obrazę przepisów prawa materialnego, a to art. 70 ust. 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii poprzez zaniechanie orzeczenia przepadku środków odurzających w postaci suszu roślinnego - ziele konopi innych niż włókniste w ilości 142,435 grama netto oraz substancji psychotropowej w postaci: substancji koloru białego w zwitku aluminiowym – chlorowodorku kokainy o wadze 0,417 grama netto oraz żółtej substancji gęstej konsystencji amfetaminy o wadze 61,48 grama netto, w sytuacji gdy, zgodnie z treścią wyżej wymienionego artykułu orzeczenie przepadku w razie skazania za czyn określony w art. 62 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii jest obligatoryjne,

- rażącą niewspółmierność kar jednostkowych orzeczonych wobec oskarżonego B. C. (1) za przypisane mu czyny z aktu oskarżenia, a to za czyn z pkt. I aktu oskarżenia kary roku i 3 miesięcy pozbawienia wolności, za czyn II z aktu oskarżenia kary 3 lat pozbawienia wolności oraz kary łącznej w 3 lat i 1 miesiąca pozbawienia wolności i grzywny w wymiarze 300 stawek dziennych ustalając wysokość jednej dziennej stawki na 40,00 zł, podczas gdy waga i stopień społecznej szkodliwości czynów, a w szczególności okoliczności popełnienia zbrodni z zarzutu II aktu oskarżenia, tj. z art. 53 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii i art. 54 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 11 § 2 k.k. zagrożonej karą co najmniej 3 lat pozbawienia wolności, uprzednia karalność oraz potrzeba w zakresie osiągnięcia celów wychowawczych i zapobiegawczych kary wobec oskarżonego, a także potrzeba w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa, przemawiają za wymierzeniem B. C. (1) kary znacznie surowszej w wymiarze kar jednostkowych wnioskowanych przez oskarżyciela oraz w konsekwencji kary łącznej 8 lat pozbawienia wolności za przypisane mu przestępstwa.

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut obrazy przepisów prawa materialnego.

Podniesiony zarzut, co do zasady należało uznać za słuszny. Obecne przepisy k.p.k. dopuszczają możliwość zaskarżenia wyroku w zakresie braku rozstrzygnięcia zwłaszcza w sytuacji kiedy jego orzeczenie jest obligatoryjne. Przy uwzględnieniu tego zarzutu należało jednak mieć na uwadze przepisy art. 433 k.p.k. dotyczące zakresu zaskarżenia, a zwłaszcza jego granic. Zwrócić należy uwagę, że w wywiedzionej apelacji prokurator zaskarżył wyrok tylko w części dotyczącej orzeczenia o karze oraz w zakresie przepadku określonym w ust. 2 art. 70 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii. Mając na uwadze, iż zgodnie z art. 433 § 1 k.p.k. Sąd Odwoławczy rozpoznaje sprawę w granicach zaskarżenia, a jeżeli w środku odwoławczym zostały wskazane zarzuty również w granicach podniesionych zarzutów, uwzględniając treść art. 447 § 1 k.p.k. co oznacza, że apelację prokuratora skierowaną co do kary uważa się za zwróconą przeciwko całości rozstrzygnięcia o karze i środkach karnych. Rzecz jednak w tym, że art. 447 § 3 k.p.k. różnicuje apelację co do środka karnego, środka kompensacyjnego albo przypadku wskazując, że jeżeli apelacja dotyczy przepadku to tylko w takim zakresie można ją rozstrzygać. Mając na uwadze wskazane wyżej ograniczenia procesowe, co do zakresu możliwego rozstrzygnięcia w postępowaniu odwoławczym, Sąd Apelacyjny uwzględnił zarzut obrazy prawa materialnego, ale tylko co do środków narkotycznych wskazanych i opisanych w zarzucie apelacji, bowiem dalej idące rozstrzygnięcie zwłaszcza co do 2,419 g netto metaamfetaminy oraz 50,426 g netto amfetaminy wykraczało poza granice zaskarżenia. Raz jeszcze przypomnieć należy, że prokurator nie zaskarżył orzeczenia w całości, a zatem nie kwestionował poczynionych przez sąd I instancji ustaleń faktycznych, a jedynie ograniczył się do zaskarżenia wydanego wyroku w zakresie orzeczonych kar jednostkowych oraz kary łącznej. Zaskarżenie wyroku co do nieorzeczonego przepadku środków narkotycznych także jest ograniczone opisanymi w zarzucie 1 apelacji środkami narkotycznymi w postaci 142,435 gramów netto suszu roślinnego ziela konopi, 0,417 gramów netto chlorowodorku kokainy oraz 61,48 gramów netto amfetaminy.

Zarzut rażącej niewspółmierności kary.

By właściwie odnieść się do sformułowanego zarzutu orzeczenia kar jednostkowych i kary łącznej jako rażąco łagodnych należy osobno rozważyć podniesiony zarzut rażącej niewspółmierności kary co do kary wymierzonej oskarżonemu za posiadanie narkotyków, to jest przestępstwa z art. 62 ust. 2 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii za przypisane nieprawomocnie przestępstwo z art. 53 ust. 2 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 54 ust. 1 i 2 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii oraz osobno, co do wymierzonej kary łącznej pozbawienia wolności.

Przy ocenie tych zarzutów nie można nie zauważyć funkcji wychowawczej i leczniczej jaką pełni ustawa o przeciwdziałaniu narkomanii wobec osób zażywających narkotyki. I w tym wypadku przed dalszymi rozważaniami należy przypomnieć, że sąd I instancji przypisał oskarżonemu posiadanie 142,435 g netto ziela konopi, 0,417 g netto chlorowodorku kokainy i 2,419 g netto metamfetaminy. Nie ulega wątpliwości, że posiadane środki narkotyczne stanowią znaczną ilość o której mowa w art. 62 ust. 2 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii. Tylko na marginesie dodać jednak należy, że zdecydowana większość − ponad 90% to narkotyki miękkie. Przestępstwo to zagrożone jest karą pozbawienia wolności od roku do lat 10. Rzeczywiście sąd meriti wymierzył karę w dolnych granicach ustawowego zagrożenia, bowiem w wysokości roku i 3 miesięcy. Wnioskowana przez skarżącego przed sądem I instancji kara na poziomie 4 lat pozbawienia wolności w sposób oczywisty razi nieuzasadnioną surowością. Z niekwestionowanych ustaleń faktycznych wynika, iż oskarżony posiadał te narkotyki na własny użytek. Sam był uzależniony od marihuany i do czasu zatrzymania stale jej zażywał. Przy wymiarze kary za tego rodzaju przestępstwo należy mieć na uwadze okoliczności przewidziane w ustawie o przeciwdziałaniu narkomanii, które mają służyć leczeniu osoby uzależnionej. W sposób wyraźny świadczą o tym przepisy art. 71 − 73 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii. W tym znaczeniu przepisy te uzupełniają okoliczności wymienione w dyrektywach wymiaru kary określonych art. 53 i 54 k.k. Nie jest zatem tak jak argumentuje skarżący, że orzeczona kara jednostkowa za to przestępstwo razi łagodnością, nie oddaje stopnia szkodliwości społecznej czynu oraz nie uwzględnia uprzedniej karalności oskarżonego i nie kształtuje świadomości prawnej społeczeństwa. Wbrew podniesionym argumentom stopnień szkodliwości społecznej tego czynu nie jest rażąco surowy jeśli uwzględni się, że sprawca został skazany za posiadanie głównie narkotyków miękkich, orzeczona kara w dolnych granicach ustawowego zagrożenia spełni cele zapobiegawcze i wychowawcze wobec sprawcy, a nawet można wskazać iż prowadzone postępowanie karne już w znacznym stopniu te cele wypełniło. Oskarżony nie jest więcej karany sądownie, prowadzi ustabilizowane życie, zajmuje się pracami budowlanymi z których osiąga wymierne istotne korzyści finansowe, a nawet zaprzestał zażywania narkotyków (co wynika z jego oświadczeń procesowych). Podnoszona przez skarżącego okoliczność uprzedniej karalności nie może być uwzględniona jako powód do obostrzenia kary. Przypomnieć należy, że został on skazany za drobne przestępstwo kwalifikowane z art. 278 § 2 i 3 k.k. na karę grzywny, którą już dawno temu wykonał. Kształtowanie świadomości prawnej społeczeństwa w kontekście okoliczności przypisanego czynu − w dacie popełnionego czynu oskarżony rzeczywiście nadużywał marihuany, nie jest wystarczające do uwzględnienia argumentów skarżącego o potrzebie znacznego obostrzenia wymierzonej kary roku i 3 miesięcy pozbawienia wolności. Rzeczywiście wymierzona za to przestępstwo kara roku i 3 miesięcy może być uznana za karę łagodną, ale nie rażąco łagodną jak wymaga tego przepis art. 438 pkt. 4 k.p.k.

Co do zarzutu rażącej łagodności kary wymierzonej za czyn przypisany w pkt II części rozstrzygającej wyroku, to wobec zmiany tego rozstrzygnięcia na etapie postępowania odwoławczego bezprzedmiotowe staje się odnoszenie do zarzutu rażącej niewspółmierności orzeczonej kary. Analogicznie należy potraktować zarzut rażącej łagodności wymierzonej kary łącznej pozbawienia wolności. I w tym wypadku Sąd Apelacyjny zmieniając wyrok zobligowany był do orzeczenia na nowo kary łącznej w zakresie przypisanych ostatecznie oskarżonemu przestępstw.

Wniosek

Prokurator wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez:

1. orzeczenie, stosownie do treści art. 70 ust. 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii, przepadku środków odurzających w postaci suszu roślinnego- ziele konopi innych niż włókniste w ilości 142,435 grama netto oraz substancji psychotropowej w postaci: substancji koloru białego w zwitku aluminiowym - chlorowodorku kokainy o wadze 0,417 grama netto oraz żółtej substancji gęstej konsystencji — amfetaminy o wadze 61,48 grama netto,

2. wymierzenie B. C. (1) następujących kar jednostkowych wnioskowanych przez oskarżyciela, tj.: za czyn z art. 62 ust. 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 62 ust. 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 11§ 2 kk. kary 4 lat pozbawienia wolności, zaś za czyn z art. 53 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu i art. 54 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii kary 5 lat pozbawienia wolności oraz grzywny w wymiarze 300 stawek dziennych każda po 100,00 zł oraz orzeczenie kary łącznej w wymiarze 8 lat pozbawienia wolności.

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wniosek opisany w pkt. 1 jako zasadny został uwzględniony w całości i stosowne rozstrzygnięcie zawarto wyroku Sądu Odwoławczego.

Wniosek drugi dotyczący zaostrzenia zarówno kar jednostkowych pozbawienia wolności jak i też kary łącznej pozbawienia wolności nie mógł zostać uwzględniony. Co do kary wymierzonej za przestępstwo z art. 62 ust. 2 ustawy przeciwdziałaniu narkomanii stosowne argumenty podniesiono powyżej, zaś co do kary za drugie przestępstwo i kary łącznej, Sąd Apelacyjny odniesie się w części uzasadnienia dotyczącej zmiany zaskarżonego wyroku.

3.2.

Obrońca oskarżonego B. C. (1) adw. H. K. na podstawie art. 444 § 1 k.p.k. wyrok zaskarżyła na jego korzyść w części, tj. w odniesieniu do czynu z punktu II części dyspozytywnej wyroku co do winy, a w odniesieniu do czynu z punktu I części dyspozytywnej wyroku - co do kary, zaskarżając w konsekwencji także rozstrzygnięcia zawarte w punktach III-VI wyroku.

Na podstawie art. 439 § 1 pkt 9 k.p.k. zaskarżonemu wyrokowi zarzuciła obrazę art. 17 § 1 pkt 9 k.p.k. w odniesieniu do czynu wskazanego w punkcie II części wstępnej oraz dyspozytywnej wyroku, to jest przekroczenie granic skargi uprawnionego oskarżyciela polegające na ujęciu w zmodyfikowanym opisie czynu zabronionego przypisanego oskarżonemu zachowań nieobjętych wniesioną w sprawie skargą i wykraczających poza granice wskazanego w niej zdarzenia historycznego, a mianowicie wytworzenia żółtej substancji gęstej konsystencji - amfetaminy o wadze netto 61,48 grama.

Niezależnie od powyższego na podstawie art. 438 pkt 1 i 2 k.p.k. zaskarżonemu wyrokowi zarzuciła:

I. obrazę prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej, a to art. 54 ust. 1 i ust. 2 pkt 1 u.p.n. poprzez jego błędne zastosowanie wyrażające się w niedostrzeżeniu, że zbieg tego przepisu, typizującego zachowanie polegające na posiadaniu przyrządów służących i przeznaczonych do niedozwolonego wytwarzania substancji psychotropowych, z przepisem art. 53 ust. 1 i 2 u.p.n., typizującym wytworzenie znacznej ilości substancji psychotropowych za pomocą tychże przyrządów ma charakter pomijalny,

II. obrazę przepisów postępowania, a to:

a. art. 170 § 1 a k.p.k. poprzez niesłuszne oddalenie na podstawie art. 170§ 1 pkt 6 k.p.k. postanowieniem z dnia 20 lipca 2021 roku wniosku dowodowego obrońcy o sprowadzenie na salę rozpraw i przeprowadzenie oględzin niektórych śladów i dowodów rzeczowych, podczas gdy wnioskowany dowód miał istotne znaczenie dla oceny, czy doszło do realizacji przez oskarżonego znamion przestępstwa z art. 53 ust. 1 i 2 u.p.n., a zatem w świetle art. 170 § 1a k.p.k. wniosek nie mógł być oddalony nawet mimo złożenia go po zakreślonym przez Sąd terminie, co mogło mieć istotny wpływ na treść orzeczenia, albowiem stwierdzenie braku opisywanych przez biegłą śladów na przedmiotach mających być poddanych oględzinom mogłoby doprowadzić do odmiennych ustaleń faktycznych, niż zostały poczynione,

b. art. 143§ 2 k.p.k. w zw. z art. 174 k.p.k. i art. 74 § 1 k.p.k. oraz art. 6 k.p.k. poprzez uwzględnienie w podstawie dowodowej orzeczenia zeznań świadków będących funkcjonariuszami Policji, relacjonujących oświadczenia B. C. (1) złożone w związku z przeszukaniem jego mieszkania zanim został on pouczony o prawie do milczenia i korzystania z pomocy obrońcy, co stanowi niedopuszczalne zastąpienie dowodu z jego wyjaśnień zeznaniami w istocie relacjonującymi treść zawartą w notatce urzędowej, a co miało istotny wpływ na treść orzeczenia, gdyż przyczyniło się do ustalenia, że to oskarżony samodzielnie wyprodukował substancje znalezione w toku przeszukania,

c. art. 7 w zw. z art. 410 k.p.k., a częściowo także art. 201 k.p.k. poprzez dowolną i fragmentaryczną ocenę zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego polegającą na pominięciu istotnych okoliczności wynikających z materiału dowodowego, jak również oparcie ustaleń faktycznych o niepełną i niejasną opinię biegłego z zakresu chemii, a to poprzez:

1. niedostrzeżenie niepełności i niejasności opinii biegłej z zakresu chemii w zakresie, w jakim biegła nie udzieliła odpowiedzi na pytanie o możliwość wykorzystania ujawnionych w domu oskarżonego sprzętów i składników w procesie produkcji paliwa, jak również o możliwość uzyskania pożądanej w procesie produkcji amfetaminy temperatury za pomocą kuchenek znalezionych w domu oskarżonego oraz o możliwość prowadzenia produkcji bez połączenia urządzeniem służących poszczególnym jej etapom w linię produkcyjną,

2. nieprzydanie należytej wagi i niezweryfikowanie w tym kontekście na podstawie opinii biegłej z zakresu chemii, czy stwierdzone mieszaniny poreakcyjne, jak również znalezione przedmioty i prekursory mogą być wykorzystywane także w procesie wytwarzania biopaliw, jak również szeregu innych okoliczności niejasnych w treści opinii, o których szczegółowo będzie mowa w uzasadnieniu,

3. niedostrzeżenie, że skoro z zeznań E. C. i C. C. (1) wynika, że na strych nie był doprowadzony prąd, to nie było możliwe prowadzenie tam procesu produkcji substancji psychotropowych,

4. niezasadne uznanie zeznań E., C. i D. C., K. B. (1) oraz D. S. za nieistotne dla rozstrzygnięcia, podczas gdy zeznania te - choć rzeczywiście nie stwarzały samoistnej podstawy do ustalenia faktu negatywnego nieprodukowania przez oskarżonego produkcji narkotyków - to jednak podważały tezę aktu oskarżenia w tym sensie, że w świetle doświadczenia życiowego prowadzenia skomplikowanego, wieloczynnościowego procesu produkcji substancji psychotropowych bez zauważenia tego symptomów przez osoby bliskie przebywające częstokroć w tym samym mieszkaniu jest bardzo mało prawdopodobne,

5. przydanie nadmiernej wagi zagadnieniu historii wyszukiwania oskarżonego w przeglądarkach internetowych, mimo że dowodzą one co najwyżej zamiaru wytworzenia narkotyków, który nie podlega przecież karze zgodnie z regułą cogitationis poenam nemo partitur,

6. niezasadną odmowę dania wiary wyjaśnieniom oskarżonemu w części, w jakiej zaprzeczał on wytworzeniu przez siebie narkotyków,

7. sprzeczne z zasadami logiki odczytanie konkluzji opinii biegłych psychiatrów polegające na przyjęciu, że oskarżony nie był uzależniony od narkotyków, podczas gdy biegli - w tym w opinii uzupełniającej na rozprawie w dniu 8 kwietnia 2021 roku - jednoznacznie wskazali, że na podstawie oświadczeń oskarżonego spełniało to kryteria uzależnienia”, co winno stanowić okoliczność łagodzącą przy wymiarze kary zwłaszcza za czyn z punktu I części dyspozytywnej wyroku;

co miało istotny wpływ na treść orzeczenia, determinując ustalenie o wytworzeniu przez oskarżonego znacznej ilości substancji psychotropowych oraz posiadaniu środków do tego służących, a w zakresie wskazanym w ppkt. 7. - doprowadziło do wymierzenia nadmiernie surowej kary za czyn z punktu I zaskarżonego wyroku.

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut przekroczenia granic skargi uprawnionego oskarżyciela.

Zarzut nie jest zasadny. Podniesione w uzasadnieniu apelacji argumenty oraz przywołane poglądy doktryny są oczywiście trafne, ale nie mogą skutecznie uzasadnić postawionego zarzutu, gdyż dotyczą nieco innych sytuacji prawno- faktycznych. I nie jest tak jak chce skarżąca, że granice skargi w zakresie miejsca, czasu, przedmiotowych i podmiotowych znamion czynu wyznacza opis czynu lub czynów wskazany w akcie oskarżenia. Przede wszystkim zwrócić należy uwagę, że żaden przepis procedury karnej nie wyznacza tzw. granic oskarżenia. Wyłącznie doktryna oraz orzecznictwo sądowe wskazują czy granice skargi przekroczono oraz czy jest możliwość odmiennego od aktu oskarżenia przyjęcia opisu czynu przypisanego oraz kwalifikacji prawnej. Oczywiście słuszne są te wywody skarżącej, że z chwilą "zawiśnięcia" sprawy przed sądem prokurator traci możliwości modyfikowania opisu zarzuconego czynu. Nie może przecież złożyć uzupełnionego czy poprawionego aktu oskarżenia w trakcie toczącej się na rozprawie głównej sprawy sądowej. Jednak żaden przepis prawa procesowego nie zabrania prokuratorowi (pisemnie czy też ustnie na rozprawie) składania wniosku o modyfikację opisu czynu, a także zmianę kwalifikacji prawnej. Rzecz sprowadza się jedynie do tego, że sąd rozstrzygający sprawę przy zmianie opisu czynu i kwalifikacji prawnej nie może wyjść poza granice pierwotnie złożonego do Sądu oskarżenia. Przy czym nie należy tutaj rozumieć tego dosłownie w ramach opisu czynu i przyjętej w akcie oskarżenia kwalifikacji prawnej. Granice oskarżenia wyznacza bowiem zdarzenie historyczne, które w związku z naruszeniem przepisów prawa karnego materialnego jest przedmiotem oskarżenia uprawnionego oskarżyciela. Innymi słowy chodzi o zdarzenie (o przedmiotowych znamionach przestępstwa), które miał dokonać oskarżony. Oczywiście standard procesu wymaga (co pośrednio wynika z art. 332 § 1 k.p.k., by oskarżenie dotyczyło osoby wskazanej z imienia i nazwiska, a zarzut przestępstwa opisywał czas, miejsce i sposób popełnienia czynu oraz wskazanie przepisów ustawy karnej pod które dany czyn podpada. Bogate orzecznictwo sądowe wskazuje, że możliwa jest modyfikacja zarówno miejsca popełnienia czynu jak i też czasu działania, a także skutków czynu np. co do obrażeń ciała lub co do wysokości szkody, w zależności od poczynionych ustaleń. W przedmiotowej sprawie sąd modyfikując pierwotnie postawione zarzuty nie wyszedł poza granicę dopuszczalnej skargi oskarżenia. Wszak oskarżonemu B. C. (1) zarzucono 2 przestępstwa. Pierwsze polegające na posiadaniu środków narkotycznych różnego rodzaju i różnej ilości i drugie przestępstwo polegające na wytworzeniu środków narkotycznych w postaci amfetaminy i metamfetaminy przy pomocy linii produkcyjnej składającej się z przedmiotów w postaci kolb różnej pojemności, lejków, mieszadeł, sitek, pojemników z tworzywa sztucznego, wag elektronicznych, kwasu octowego, rozpuszczalników oraz prekursora w postaci fenylonitropropenu. W ramach tak zakreślonych granic skargi sąd I instancji jedynie zmodyfikował opis czynów przypisanych w ten sposób, iż przyjął i skazał oskarżonego za posiadanie wymienionych w pkt. I części rozstrzygającej środków narkotycznych oraz za wytworzenie wskazanej w pkt. II części rozstrzygającej amfetaminy przy pomocy wskazanych w opisie czynu przedmiotów służących do jej wytworzenia. Zmiana czynu przypisanego w pkt. II poprzez dookreślenie czasu wytworzenia substancji psychotropowej (w okresie do 6 maja 2020 r.) nie jest wykroczeniem poza granicę skargi, a jedynie dookreśleniem czasu przypisanego czynu. Sąd Apelacyjny poczynił powyższe uwagi, by zrealizować wymóg rzetelnego odniesienia się do każdego z podniesionych zarzutów wynikający z art. 457 § 3 k.p.k. choć oczywiście ma świadomość, iż wobec zmiany wyroku w postępowaniu apelacyjnym zarzut ten stracił na aktualności.

Zarzut obrazy prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego w pkt. II części rozstrzygającej.

Zarzut jest bezprzedmiotowy z dwóch powodów. Raz z powodu podniesionego choć niewysłowionego wprost zarzutu błędu w zakresie ustaleń faktycznych dotyczących wytworzenia przez oskarżonego znacznej ilości substancji psychotropowej i drugi z uwagi na zmianę wyroku co do tego zarzutu w postępowaniu apelacyjnym. Zob. też V KK 340/19 - postanowienie SN - Izba Karna z dnia 01-10-2020 „Zarzut naruszenia prawa materialnego ma rację wyłącznie wówczas, gdy nie są kwestionowane ustalenia faktyczne, w odniesieniu do których prawo to stosowano”, opubl. L. oraz II AKa 359/18 - wyrok SA Warszawa z dnia 26-03-2019 „Zarzut obrazy prawa materialnego z części szczególnej Kodeksu karnego może być postawiony tylko wówczas, gdy skarżący akceptuje dokonane przez Sąd meriti ustalenia faktyczne. Sąd I instancji w pierwszej kolejności dokonuje ustaleń faktycznych sprawy w oparciu o zgromadzony w sprawie materiał dowodowy, który w procesie analizy i oceny uzna za wiarygodny. Następnie zaś ustalony stan faktyczny składający się z elementów strony przedmiotowej i podmiotowej poddaje prawno – karnej analizie w aspekcie tego, czy ustalone przez Sąd zachowanie oskarżonego wyczerpuje, czy też nie znamiona określonego przepisu lub przepisów (przy kumulatywnej kwalifikacji prawnej). Ze wskazanych powodów jednoczesne kwestionowanie dokonanych przez Sąd meriti ustaleń faktycznych oraz przyjętej w wyroku kwalifikacji prawnej należy uznać za błędne, a zarzut obrazy prawa materialnego dodatkowo należy potraktować jako przedwczesny. Jest on bowiem aktualny dopiero wówczas gdy skarżący akceptuje w całości ustalenia faktyczne dokonane przez Sąd meriti”, opubl. L..

Obraza przepisów postępowania:

Ad a.

Zarzut naruszenia art. 170 § 1a k.p.k. poprzez oddalenie na podstawie art. 170 §1 pkt. 6 k.p.k. na rozprawie w dniu 20 lipca 2021 r. wniosku dowodowego obrońcy o sprowadzenie na salę rozpraw i przeprowadzenie oględzin śladów i dowodów rzeczowych nie jest trafny. Sąd I instancji prawidłowo powołał się na art. 170 § 1 pkt. 6 k.p.k. oddalając złożony wniosek dowodowy, który dotyczył oględzin dowodu rzeczowego w postaci zabezpieczonych kolb szklanych celem potwierdzenia bądź wykluczenia występowania w nich folii aluminiowej, która była jednym z elementów koniecznych do wytworzenia amfetaminy. Nie naruszył sąd żadnych przepisów procesowych, a to z tego względu, że okoliczność występowania kawałków foli aluminiowej znana była już w postępowaniu przygotowawczym i wynika z pisemnej opinii biegłej E. P. przeprowadzającej badanie zabezpieczonych przedmiotów i śladów (opinia kryminalistyczna z 29 lipca 2020 r. − opis śladu przedmiotu nr 32 nr 36 i nr 38 − karta 566 − 567) i nie było przeszkód do zgłoszenia tego wniosku w zakreślonym przez sąd I instancji terminie do zgłaszania wniosków dowodowych. Niesłuszny jest też argument powoływania się na art. 170 §1 a k.p.k. z argumentacją, że dowód ten (sugerowany we wniosku brak foli ) ma wykazać nie popełnienie przez oskarżonego zarzuconego mu czynu. Zwrócić należy uwagę, że folia aluminiowa została zabezpieczona także w innych miejscach - na strychu, co wynika z protokołów zeznań A. M. złożonych w postępowaniu przygotowawczym jak i na rozprawie głównej ( k. 456,701 - 702).

Ad. b.

Zarzut obrazy art. 143 § 2 k.p.k. w zw. z art. 174 k.p.k. i art. 74 § 1 k.p.k. w zw. z art. 6 k.p.k. uznano za trafny. Stwierdzić należy, iż naruszono prawo do rzetelnego postępowania w tym zwłaszcza prawo do obrony wynikające z art. 6 k.p.k.. Słuszne są te argumenty skarżącej, że wbrew zasadzie "nie oskarżania się" wprowadzono do postępowania karnego i wykorzystano w jego dalszym toku wypowiedzi B. C. (1) złożone wobec funkcjonariuszy Policji, w sytuacji gdy nie miał on rozeznania co do przysługującego mu prawa do milczenia. Następnie pozyskane od B. C. (1) informacje zostały wykorzystane przez funkcjonariuszy policji w trakcie składanych w postępowaniu przygotowawczym i sądowym zeznań. Pozyskane w ten sposób informacje o prowadzeniu produkcji narkotyków miały wpływ najpierw za sformułowanie zarzutu II a/o ( zob. uzasadnienie aktu oskarżenia str.3), a dalej na poczynione przez sąd I instancji ustalenia, co do sprawstwa oskarżonego w zakresie wytwarzania amfetaminy. By rzetelnie ocenić postawiony zarzut należy przytoczyć kilka faktów wynikających z akt sprawy. Przede wszystkim z materiałów operacyjnych policja posiadała informacje, że B. C. (1) ma związek z narkotykami. W związku z tym w dniu 6 maja 2020 r. Policja zaplanowała i przeprowadziła zatrzymanie B. C. (1) oraz przeszukanie jego domu miejscowości R. nr (...). Jak wynika z protokołu zatrzymania osoby (karta 12) czynności rozpoczęto o godz. 12:30 zaś zakończono o godz. 15:58 podpisem złożonym przez zatrzymanego. W protokole zatrzymania dane dotyczące daty oraz godziny wypełnione są pismem komputerowym. Na karcie 13 znajduje się pouczenie o uprawnieniach zatrzymanego w postępowaniu karnym podpisane przez B. C. 6 maja 2020 r. Pouczenie o uprawnieniach i obowiązkach podejrzanego w postępowaniu karnym zawarto na karcie 64 i 65, podpisane jest przez B. C. (1) 7 maja 2020r. Istotny jest także nakaz przeszukania z dnia 6 maja 2020 r. godz. 12:30 (karta 4). Zestawienie powyższych dokumentów wskazuje, iż w trakcie przeszukania mieszkania oskarżonego nie był on w ogóle poinformowany o prawie do odmowy udzielania jakichkolwiek odpowiedzi na pytania funkcjonariuszy policji. Formalne pouczenie o prawach i obwiązkach podejrzanego oskarżony otrzymał i podpisał dopiero 7 maja 2020 r. Natomiast pouczenie o uprawnieniach zatrzymanego w postępowaniu karnym w szczególności prawo do odmowy złożenia oświadczenia w sprawie podejrzany otrzymał po sporządzeniu protokołu zatrzymania osoby, co jak wynika z jego treści nastąpiło po godz. 15:58 dnia 6 maja 2020 r., a zatem po wszystkich czynnościach związanych z przeszukaniem jego domu, które miało miejsce od godz. 12:30. Przedstawione wyżej okoliczności faktyczne wskazują, że nie został dochowany standard rzetelnego procesu, w tym wypadku w zakresie pierwszych czynności postępowania przygotowawczego (sprawdzającego). Okoliczności te są jednak takiej rangi, że miały wpływ na cały dalszy bieg postępowania, zarówno na zakres postanowienia o przedstawieniu zarzutów jak również na formułowanie zarzutów aktu oskarżenia, a w efekcie końcowym także na nieprawomocny wyrok Sądu I instancji. Zwrócić bowiem należy uwagę, że w protokole zatrzymania jako przyczynę podano, że osoba jest podejrzana o to, że w dniu dzisiejszym w R. (...) wbrew przepisom ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii posiadał substancje psychotropowe oraz środki odurzające oraz posiadał przedmioty służące do wytwarzania i przetwarzania to jest o czyn z art. 62 ust. 1 ustawy oraz art. 53 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii. Nie był zatem zatrzymany pod zarzutem wytwarzania środków odurzających lub substancji psychotropowych. Taki zarzut pojawił się później w postępowaniu przygotowawczym i w akcie oskarżenia. Bez wątpienia podstawą do postawienia zarzutu wytwarzania amfetaminy była opinia kryminalistyczna z 29 lipca 2020 r., a także zeznania funkcjonariuszy policji, którzy złożyli relacje pozyskane w czasie zadawania pytań oskarżonemu w trakcie przeszukania jego domu.

By podkreślić znaczenie zasad rzetelnego procesu warto odwołać się do fragmentów uzasadnienia uchwały składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 22 maja 2019 r , sygn. akt I KZP 3/19 " ... Przyjąć zatem należy, że obowiązek zapewnienia rzetelnego procesu karnego sprowadza się nie tylko do przestrzegania przepisów, które ustanowione zostały po to, aby wyinterpretowane z nich normy służyły zapewnieniu gwarancji procesowych składających się na rzetelny proces karny. Stwierdzenie spełnienia wymogów rzetelności procesu sprowadza się bowiem do oceny realnego kształtu każdego konkretnego postępowania karnego. Oznacza to z jednej strony, że pomimo zgodności postępowania organu procesowego z prawem, może zaistnieć taki splot wydarzeń faktycznych, który sprawi, że tego konkretnego postępowania karnego nie będzie można określić jako rzetelne. W tych sytuacjach Sąd Najwyższy podkreślał, że nie ma znaczenia, iż ich źródłem nie było zachowanie organu procesowego, który w określonej sytuacji procesowej nie był w stanie przewidzieć tych okoliczności (zob. wyroki Sądu Najwyższego: z dnia 16 listopada 2005 r., sygn. akt III KK 250/05, R-OSNKW 2005, poz. 2086, z dnia 11 grudnia 2006 r., sygn. akt IV KK 407/06, R-OSNKW 2006, poz. 2409). Podkreślając, jak ważny jest realny kształt konkretnego postępowania karnego, Sąd Najwyższy podnosił także, że na ocenę, czy to postępowanie było rzetelne, wpływ ma nie tyle stwierdzenie określonego uchybienia procesowego, ile analiza przebiegu całego postępowania. Nie bez znaczenia pozostaje także i to, że pojęcie rzetelnego procesu karnego interpretowane jest w orzecznictwie w oparciu o sprecyzowany w art. 6 ust. 1 Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności standard rzetelnego (sprawiedliwego) postępowania. Słusznie przy tym podkreśla się, że europejski standard prawa do rzetelnego procesu musi być odczytywany w powiązaniu z gwarancjami wynikającymi z art. 6 ust. 2 (domniemanie niewinności) oraz z art. 6 ust. 3 (minimalny standard uprawnień procesowych oskarżonego), a także rozwijającego się orzecznictwa Europejskiego Trybunału Praw Człowieka ( por. wyroki Sądu Najwyższego: z dnia 15 maja 2001 r., sygn. akt V KKN 79/01, Prokuratura i Prawo 2001, nr 10, poz. 8, z dnia 17 maja 2001 r., sygn. akt III KKN 620/00, Lex nr 51935, tak też w postanowieniu Sądu Najwyższego z dnia 5 marca 2019 r., sygn. akt IV KO 8/19, niepubl.).W doktrynie podnosi się, że prawo do rzetelnego procesu jest podstawowym prawem człowieka, zarazem też prawem publicznym, które rodzi po stronie władz publicznych obowiązek ukształtowania postępowania sądowego zgodnie z konstytucyjnymi gwarancjami. Po stronie sądów prawo to stwarza obowiązek sprawiedliwego, bezstronnego, niezawisłego postępowania, zabezpieczenia dostępu do sądu i wyroku bez nieuzasadnionej zwłoki (zob. A. Łazarska, Rzetelny proces cywilny, Warszawa 2012, s. 78). Trafnie zauważa się, iż pojęcie rzetelnego procesu jest bez wątpienia podstawowym sposobem współczesnego określenia wymogów, jakie musi spełnić postępowanie karne (zob. P. Wiliński w: A. Błachnio-Parzych, J. Kosonoga, H. Kuczyńska, C. Nowak, P. Wiliński, Rzetelny proces karny w orzecznictwie sądów polskich i międzynarodowych, Warszawa 2009, s. 29 ). Wskazuje się, że w rozumieniu art. 6 Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności, dyrektywa rzetelności postępowania jest sui generis wymogiem należytej staranności, a nie rezultatu ( zob. A. Lach, Rzetelne postępowanie dowodowe w sprawach karnych w świetle orzecznictwa strasburskiego, Warszawa 2018, s.16)".

Na temat konsekwencji procesowych stwierdzonego uchybienia obrazy przepisów art. 174 i art. 74 § 1 w zw. z art. 6 k.p.k., a zwłaszcza wartości dowodów zgromadzonych w postępowaniu przygotowawczym i przeprowadzonych oraz ujawnionych w trakcie postępowania sądowego, Sąd Odwoławczy wypowie się w dalszej części uzasadnienia w sekcji dotyczącej zmiany zaskarżonego wyroku.

Ad. c.

Zarzut należało ocenić jako niesłuszny, przede wszystkim zupełnie nie stwierdza się naruszenia art. 7 w związku z art. 410 k.p.k., a także obrazy art. 201 k.p.k. poprzez rzekomo dowolną i fragmentaryczną ocenę materiału dowodowego w tym w oparciu ustaleń o niepełną i niejasną opinię biegłego z zakresu chemii. Odnosząc się do opinii kryminalistycznej biegłej E. P. to wbrew zarzutom opinia ta jest pełna i jasna, odpowiada na wszystkie postawione w postanowieniu dowodowym zagadnienia. Okoliczność, że biegła nie wypowiada się na temat możliwości produkcji paliwa nie powoduje, że opinia jest niepełna nie było bowiem takiego pytania w postępowaniu przygotowawczym, ani też w postępowaniu sądowym sąd nie dopuścił takiej tezy dowodowej. Zarzuty te są o tyle bezpodstawne, że znalezione przedmioty i prekursory zostały zabezpieczone w domu oskarżonego, głównie na strychu zaś produkcja paliwa z plastiku miała być prowadzona na zewnątrz budynku, co wynika z zeznań przesłuchanych w sprawie świadków np. K. B. (2) (karta 743), czy też D. S. (karta 743). Z opinii biegłej w sposób jasny i przekonywujący wynika, że w domu była prowadzona produkcja amfetaminy, biegła przekonywająco wskazała, że wśród zabezpieczonych przedmiotów i narzędzi były wszystkie elementy niezbędne do wytworzenia siarczanu amfetaminy, w tym takie przedmioty jak bromek rtęci - renegat w syntezie amfetaminy, czy też folia aluminiowa jako reduktor. Z opinii biegłej wynika także, że ślady amfetaminy ujawniono na ponad 20 przedmiotach zabezpieczonych w domu oskarżonego. O produkcji pośrednio świadczy także zabezpieczona amfetamina. Zupełnie nietrafny, a wręcz pozbawiony logiki jest argument, że skoro na strych nie był doprowadzony prąd, to niemożliwe było tam prowadzenie produkcji substancji psychotropowych. Oczywistym jest, że brak instalacji elektrycznej na strychu nie wyklucza możliwości doprowadzenia prądu np. przedłużaczem. Poza sporem pozostaje przecież, że do produkcji amfetaminy dochodziło nie w dniu zatrzymania, ale wcześniej. Dalszy zarzut jakoby wskazani w pkt. 4 zarzutu świadkowie E., C., D. C., K. B. (2), D. S. nie zauważyli w trakcie pobytów w tym domu wytwarzania narkotyków nie jest trafny. Taki argument nie może być przekonywujący skoro produkcję narkotyków można było prowadzić w trakcie ich nieobecności.

Zgodzić się natomiast należy z zarzutem opisanym w pkt. 5, że analiza historii wyszukiwania w przeglądarkach internetowych nie jest wystarczającą poszlaką na przypisanie oskarżonemu sprawstwa wytwarzania środków odurzających. Za częściowo słuszny należało uznać zarzut opisany w pkt. 6 i 7 dotyczący oceny wyjaśnień oskarżonego, który nigdy nie przyznał się do produkcji narkotyków oraz wadliwą ocenę opinii biegłych psychiatrów, zwłaszcza w części opinii uzupełniającej złożonej na rozprawie 8 kwietnia 2021 r. z której to wynika, że oskarżony rzeczywiście spełniał kryteria uzależnienia od środków odurzających, przy czym uchybienie zwłaszcza to ostatnie nie miało i nie mogło mieć wpływu na treść wydanego orzeczenia.

Wniosek

Obrońca wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez:

a. stwierdzenie, że utraciła moc orzeczona kara łączna,

b. zmianę opisu i kwalifikacji prawnej czynu wskazanego w punkcie II części dyspozytywnej wyroku poprzez przyjęcie, że wymienione tam ilości substancji psychotropowych oskarżony wyłącznie posiadał, co stanowiło jeden czyn wraz z zachowaniami opisanymi w punkcie I sentencji wyroku, a następnie wymierzenie za tak opisany jeden czyn stosownie obniżonej kary.

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Uwzględnienie zarzutów opisanych w pkt. II b, a także częściowo w punkcie II c pkt 6 spowodowało konieczność zmiany wyroku w zakresie czynu przypisanego oskarżonemu w pkt. II części rozstrzygającej i stosowne obniżenie kary. O przyczynach i okolicznościach zmiany wyroku Sąd Odwoławczy wypowie się w części uzasadnienia w sekcji 5.2.

3.3.

Obrońca oskarżonego B. C. (1) adw. I. J. na podstawie art. 425 § 1 i 2 k.p.k. i art. 444 k.p.k. zaskarżył wyrok w całości na korzyść oskarżonego i na podstawie art. 427 § 1 k.p.k. w zw. z art. 438 pkt 2, 3 i 4 k.p.k. zarzucił :

1) co do przestępstwa przypisanego B. C. (1) w punkcie 2 części dyspozytywnej zaskarżonego wyroku: mającą wpływ na treść orzeczenia obrazę prawa procesowego, tj. art. 7 k.p.k. skutkującą błędem w ustaleniach faktycznych, również mającym wpływ na treść orzeczenia, a polegającą na dowolnej, sprzecznej z zebranym materiałem dowodowym i niewszechstronnej ocenie dowodów wyrażającej się w bezzasadnym pominięciu przy rekonstruowaniu stanu faktycznego dowodów z zeznań świadków K. B. (1), D. C., E. C., D. S., a także C. C. (1), pomimo przydania im waloru wiarygodności, błędnej, niekonsekwentnej ocenie wiarygodności i mocy dowodowej dowodów z zeznań świadków - funkcjonariuszy Policji A. Ż., G. T., A. M. (2), których zeznania Sąd wziął pod uwagę w części, w jakiej potwierdzali winę i sprawstwo oskarżonego co do zarzucanych mu czynów, jednakże w kluczowej kwestii przyznania się oskarżonego do wytwarzania narkotyków Sąd nie dał im wiary, w ogóle tych sprzeczności w zeznaniach świadków nie wyjaśniając, błędnej ocenie wniosków płynących z opinii biegłej E. P., która miała kompetencje do poczynienia ustaleń jedynie, co do składu chemicznego substancji psychotropowych zlokalizowanych na posesji należącej do oskarżonego - co skutkowało błędnym przyjęciem, że oskarżony w okresie do 6 maja 2020 roku, wbrew przepisom ustawy przy użyciu kolb różnej pojemności, lejków, mieszadeł, sitek, pojemników z tworzywa sztucznego, wag elektronicznych, kwasu octowego, rozpuszczalników, wytworzył substancję psychotropową w postaci amfetaminy o wadze 50,426 grama netto, żółtej substancji gęstej konsystencji - amfetaminy o wadze netto 61,48 grama, przy czym 6 maja 2020 roku posiadał wskazane wyżej przyrządy służące i przeznaczone do niedozwolonego wytwarzania substancji psychotropowych w postaci amfetaminy, w sytuacji gdy analiza wszystkich wyżej wskazanych relacji procesowych oraz opinii biegłej, nie dawała podstaw do zakwestionowania wyjaśnień oskarżonego, iż zidentyfikowane substancje nabył w drodze transakcji internetowych, co w konsekwencji nie pozwalało na uznanie winy i sprawstwa oskarżonego w zakresie przypisanego mu przestępstwa z art. 53 ust. 1 i 2 oraz art. 54 ust. 1 i 2 pkt 1 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii, a umożliwiało co najwyżej rozważenie przypisania czynu z art. 62 ust. 1 przywołanej ustawy,

2) co do przestępstwa przypisanego B. C. (1) w punkcie 1 części dyspozytywnej zaskarżonego wyroku: rażącą niewspółmierność wyrażającą się w nie orzeczeniu za przypisany oskarżonemu czyn kary pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania oraz nie zastosowaniu przepisu art. 71 ust 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 2050 z późn. zm.), obligującego sąd, w razie skazania osoby uzależnionej za przestępstwo pozostające w związku z używaniem środka odurzającego, czy substancji psychotropowej na karę pozbawienia wolności, której wykonanie warunkowo zawieszono, do zobowiązania skazanego do poddania się leczeniu lub rehabilitacji w podmiocie leczniczym w rozumieniu przepisów o działalności leczniczej i oddania go pod dozór wyznaczonej osoby, instytucji lub stowarzyszenia.

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Ad.1.

Zarzut obrazy prawa procesowego z art. 7 k.p.k. oraz zarzut błędu w ustaleniach faktycznych, co do przypisania oskarżonemu produkcji substancji psychotropowej w postaci amfetaminy, uznać należy za częściowo trafny. Z pewnością zeznania wymienionych w tym zarzucie świadków takich jak K. B. (2), D. C., E. C., D. S. i C. C. (1) nie mogły dowieść zarówno produkcji narkotyków - amfetaminy jak również nie mogły być dowodem odciążającym oskarżonego wskazującym na niemożność produkcji narkotyków. Jak wskazano przy analogicznym zarzucie obrońcy adw. H. K. świadkowie ci mogli nie być obecni w trakcie produkcji, bo przecież nie przebywali tam w sposób ciągły. Również za nieskuteczny należało uznać zarzut, iż opinia biegłej E. P. nie może dowodzić prowadzenia produkcji substancji psychotropowych na posesji należącej do oskarżonego. Przeciwnie opinia ta w sposób bezdyskusyjny dowodzi, iż była tam prowadzona produkcja amfetaminy, natomiast rzeczywiście z opinii tej nie można zasadnie wyprowadzić wniosku, że produkcję taką prowadził oskarżony B. C. (1). Za słuszne uznano także te argumenty skarżącego - co do wartości dowodowej zeznań funkcjonariuszy policji A. Ż., G. T., A. M. (2) w części dotyczącej ich zeznań jako relacji pozyskanych od B. C. (1) w trakcie przeszukania domu. Jako słuszny należało uznać zarzut wadliwej oceny wyjaśnień oskarżonego w części w której podnosił, iż niektóre substancje nabył w trakcie transakcji internetowych. Przeprowadzona przez sąd I instancji ocena wskazanych wyżej dowodów niewątpliwie powzięta została z obrazą art. 7 k.p.k. w zw. z art. 410 k.p.k. Zwrócić należy uwagę, że żaden z zakwestionowanych w tym zarzucie apelacyjnym dowodów osobowych nie mógł być podstawą do poczynienia ustalenia, że to oskarżony B. C. (1) wytworzył amfetaminę. Nie wynika to w żaden sposób z tez zawartych w opinii biegłej E. P., nie wynika to także z własnych naocznych obserwacji funkcjonariuszy policji zeznających w sprawie, oczywiście nie wynika to także z zeznań świadków - rodziny i znajomych oskarżonego. Sąd zatem nie dysponował żadnym bezpośrednim dowodem wskazującym na wytwarzanie przez oskarżonego amfetaminy. Swoje ustalenia w tym zakresie poczynił na podstawie poszlak (dowodów pośrednich) przy czym wnioski o wyprowadzeniu sprawstwa oskarżonego jawią się jako nadużycie wnioskowania dopuszczalnego w ramach art. 7 k.p.k. w zw. z art. 410 k.p.k. (wnioskowanie dowolne - a nie swobodne). Dodać w tym miejscu należy, że stanowisko takie wynika z faktu, iż procesowo niedopuszczalne było oparcie się na tej części zeznań przesłuchanych policjantów, którzy relacjonowali wypowiedzi oskarżonego. W trakcie postępowania przygotowawczego oraz podczas rozprawy głównej na te okoliczności B. S. zeznał: „pytałem co do znalezionych rzeczy, oskarżony odpowiedział, iż sam próbował coś mieszać przy pomocy tych płynów” ( karta 700 − 701, karta 443 - 446). Świadek A. M. (2) zeznał na okoliczność znalezionego w worku na śmieci woreczka z proszkiem różowym, że oskarżony oświadczył, że sam to wytworzył, ale mu to nie wyszło (karta 701 − 702, karta 455 - 457). Świadek A. Ż. zeznał, iż w sytuacji gdy pies za kominkiem znalazł brykę białego proszku oskarżony oświadczył, że zapomniał o tym że to amfetamina nadto w rozmowie powiedział, że próbował wytworzyć narkotyki, różową substancję sam wytworzył ( k. 702). Podobnie G. T. zeznał, że po znalezieniu narkotyków i narzędzi oskarżony mówił, że sam to wytworzył (k. 738-740,446-448). W sytuacji, gdy całkowicie pominie się te wypowiedzi świadków - policjantów to brak jest jakichkolwiek dowodów pozwalających na powiązanie niewątpliwie produkowanej w tym domu amfetaminy z osobą oskarżonego. Zarzut odnośnie bezpodstawnego przypisania oskarżonemu produkcji amfetaminy jest o tyle trafny, że również analiza uzasadnienia wyroku Sądu I instancji nie prowadzi do wniosku w oparciu o jakie to dowody i jaką ocenę tychże dowodów sąd poczynił takie właśnie ustalenia faktyczne. W sekcji uzasadnienia "ocena dowodów" jako dowody będące podstawą ustalenia faktów sąd meriti wskazuje na wyjaśnienia oskarżonego B. C. (1), który przyznał się do zarzutu posiadania środków odurzających i substancji psychotropowych natomiast nie przyznał się do wytwarzania substancji psychotropowych za pomocą zabezpieczonego podczas przeszukania sprzętu. Z przywołanych dowodów jak protokół przeszukania mieszkania, protokół użycia testera narkotykowego, zeznania świadka A. Ż., co do czynności przeszukania, z dokumentacji fotograficznej, z opinii z przeprowadzonych badań chemicznych, z zeznań G. T., A. M. (2) na okoliczności przeszukania, z protokołu przeszukania mieszkania i protokołu oględzin rzeczy, z dowodu w postaci wydruku z telefonu komórkowego oskarżonego nie wynika i nie może wynikać fakt prowadzenia przez oskarżonego produkcji narkotyku w postaci amfetaminy. Żaden z tych dowodów nie wskazuje bowiem na prowadzenie takiej produkcji. Sąd meriti w sposób niejednoznaczny oceniając zeznania świadków A. Ż., B. S., G. T. i A. M. (2) (strona 4 uzasadnienia) w pierwszej części daje wiarę funkcjonariuszom policji na okoliczność co zostało zabezpieczone i ujawnione, następnie częściowo daje wiarę tym świadkom w zakresie relacji oskarżonego odnośnie ujawnionych substancji przyjmując, że oskarżony potwierdził że ujawnione substancje wytworzył sam. By pod koniec tej części uzasadnienia wskazać ”Jednakże sąd przyjął, że oskarżony nie potwierdził policjantom, że wytwarzał narkotyki. Powyższe oceniając zeznania policjantów, dopytując ich na rozprawie, nie padło z ust oskarżonego. Świadkowie zinterpretowali to z kontekstu. Na rozprawie nie wskazywali z pewnością, że była mowa jednoznacznie o narkotykach tyle że tak wynikało z rozmowy, tak wynikało z kontekstu". W istocie zatem nie wiadomo na podstawie jakich dowodów sąd przypisał oskarżonemu produkcję amfetaminy. Argumentacja Sądu w zakresie przypisanego przestępstwa z art. 53 ust. 2 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii jest niejednoznaczna i w tym zakresie nie może być przekonująca.

Ad.2.

Podniesiony zarzut rażącej niewspółmierności kary polegający na nie orzeczeniu kary pozbawienia wolności z warunkowym zwolnieniem, co ma być zdaniem skarżącego sprzeczne z art. 71 ust. 1 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii jest w sposób oczywisty nietrafny. Najwyraźniej wynika z błędnego rozumienia przywołanego przepisu. Jeżeli obrońca uważa, że przepis art. 71 ust. 1 ustawy przeciwdziałaniu narkomanii obliguje sąd do jego zastosowania w sytuacji uzależnienia skazanego od środków narkotycznych to winien postawić zarzut obrazy przepisu prawa materialnego a nie rażącej niewspółmierności kary. Ale i taki zarzut byłby niewłaściwy, bowiem przepisy art. 71 ust. 1 i ust. 3 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii w ogóle nie zmuszają Sądu do zastosowania lub nie instytucji warunkowego zawieszenia wykonania kary. Przeciwnie wykładnia językowa i logiczna tych przepisów wskazuje, że instytucja zawieszenia kary jest wtórna w stosunku do kary, którą sąd ma wymierzyć za popełnione przestępstwo penalizowane przepisami karnymi tej ustawy. Z przepisu art. 71 ust. 1 i 3 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii wynikają dwie normy prawne. Pierwsza wskazująca, że w razie skazania osoby uzależnionej na karę pozbawienia wolności, którą na zasadach i warunkach określonych w art. 69 § 1 i 2 k.k. warunkowo zawieszono, to obowiązkiem Sądu jest jednocześnie zobowiązanie skazanego do poddania się leczeniu lub rehabilitacji w podmiocie leczniczym w rozumieniu przepisów o działalności leczniczej i oddanie go pod dozór wyznaczonej osoby instytucji lub stowarzyszenia, druga norma dotyczy sytuacji kiedy to uwzględniając dyrektywy sądowego wymiaru kary orzeka się karę pozbawienia wolności bez warunkowego zawieszenia jej wykonania to wówczas sąd może orzec umieszczenie sprawcy przed wykonaniem kary pozbawienia wolności w odpowiednim podmiocie leczniczym, a po zakończonym leczeniu w myśl ust. 5 art. 71 ustawy sąd będzie rozstrzygał czy orzeczoną karę pozbawienia wolności należy wykonać. Nie ma racji zatem obrońca gdy sugeruje, że za przestępstwo przypisane B. C. (1) w pkt.I części rozstrzygającej wyroku, a więc za posiadanie środków narkotycznych znacznej ilości, konieczne było wymierzenie kary pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania. W tym znaczeniu zarzut rażącej surowości kary jest oczywiście niezasadny.

Wniosek

Obrońca wniósł o:

1. zmianę zaskarżonego wyroku poprzez: wymierzenie oskarżonemu za czyn, o którym mowa w punkcie 1 części dyspozytywnej wyroku, kary pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania oraz zmianę opisu i zakwalifikowanie czynu, o którym mowa w punkcie 2 części dyspozytywnej wyroku, jako czynu z art. 62 ust. 1 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii, jak również wymierzenie za obydwa w/w czyny kary łącznej pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania oraz zobowiązanie oskarżonego do poddania się leczeniu w podmiocie leczniczym w rozumieniu przepisów o działalności leczniczej i oddania go pod dozór wyznaczonej osoby, instytucji lub stowarzyszenia,

ewentualnie:

2. uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi pierwszej instancji.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Oba wnioski obrońcy są całkowicie bezzasadne, co do 1 wskazać należy, że skoro oskarżonemu wymierzono karę roku i 3 miesięcy pozbawienia wolności, to w świetle w art. 69 § 1 kodeksu karnego niemożliwe jest jej warunkowe zawieszenie. Nietrafny jest również wniosek o warunkowe zawieszenie wykonania kary łącznej, która niewątpliwie musi być wyższa niż kara jednostkowa orzeczona w pkt. I części rozstrzygającej wyroku. Bezprzedmiotowy jest także wniosek o zobowiązanie oskarżonego do poddania się leczeniu w podmiocie leczniczym i oddanie go pod dozór wyznaczonej osoby instytucji lub stowarzyszenia w sytuacji, gdy nie mógł być zastosowany art. 71 ust. 1 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii.

Wniosek opisany w pkt. 2 jest również nietrafny.

Podstawą uchylenia wyroku w świetle art. 437 § 2 k.p.k. są trzy enumeratywnie wymienione okoliczności:

1. dotycząca stwierdzenia uchybień z art. 439 § 1 k.p.k.,

2. dotycząca konieczności przeprowadzenia na nowo przewodu sądowego w

całości,

3. wystąpienie okoliczności o której mowa w art. 454 § 1 k.p.k.

Żadne w/w przesłanki nie zaistniały w przedmiotowej sprawie. A skoro tak, to wniosek o uchylenie wyroku jest oczywiście bezzasadny.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Sąd odwoławczy nie stwierdził występowania okoliczności podlegających uwzględnieniu z urzędu, a określonych w art. 439 k.p.k., art. 440 k.p.k.

Natomiast w trybie art. 455 k.p.k. Sąd odwoławczy dokonał zmiany kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu w pkt. I części rozstrzygającej wyroku w zakresie przestępstwa posiadania środków narkotycznych w znacznej ilości. Sąd Odwoławczy uznaje bowiem, że skoro z ustaleń faktycznych wynika, że oskarżony posiadał różnego rodzaju środki narkotyczne (środki odurzające i substancje psychotropowe) w znacznej ilości, to winien odpowiadać wyłącznie z art. 62 ust. 2 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii. Nie zachodzi tutaj bowiem kumulatywny zbieg przepisów ustawy to jest ust. 2 i 1 art. 62 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii, gdyż ust. 2 art. 62 ustawy jest wyłącznie typem kwalifikowanym przestępstwa opisanego w ust. 1. Wynika to wprost z brzmienia przestępstwa opisanego w art. 62 ust. 2 ustawy. Otóż „jeżeli przedmiotem czynu, o którym mowa w ust. 1, jest znaczna ilość środków odurzających lub substancji psychotropowych, sprawca podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat 10. Odwołanie się w przypisie do czynu o którym mowa w ust. 1 jest zabiegiem techniki legislacyjnej wyłącznie po to, by nie powtarzać opisu przestępstwa wskazanego w ust. 1. Odczytując normę zawartą w ust. 2 należy mieć na uwadze posiadanie wbrew przepisom ustawy środków odurzających lub substancji psychotropowych, co wydaje się oczywiste. Kumulatywny zbieg przepisów ustawy wynikający z art. 11 § 2 k.k. ma miejsce wyłącznie wówczas, gdy przestępstwo jest najczęściej rozbudowane i dotyka różnych dóbr prawnie chronionych i by oddać pełną kryminalną zawartość karalnego bezprawia konieczne jest użycie 2 różnych przepisów ustawy. Innymi słowy przy kumulatywnym zbiegu zachodzi stosunek krzyżowania się zakresów norm prawnych, a w przypadku, gdy zakresy te pozostają w stosunku "większy pochłania mniejszy" to nie ma mowy o zastosowaniu art. 11§2 k.k., bowiem znajduje zastosowaniowe reguła lex specialis derogat legi generali.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

1.7.  Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Sąd Apelacyjny utrzymał wyrok Sądu Okręgowego w Opolu:

w zakresie przypisania oskarżonemu B. C. (1) posiadania w dniu 6 maja 2020 roku w miejscowości R. (...) w miejscu swojego zamieszkania, wbrew przepisom ustawy znacznej ilości środków odurzających w postaci suszu roślinnego – ziele konopi innej niż włókniste w ilości 142,435 grama netto oraz substancji psychotropowych w postaci: substancji koloru białego w zwitku aluminiowym – chlorowodorku kokainy o wadze 0,417 gr netto, metaamfetaminy o wadze 2,419 grama netto, tj. przestępstwa z art. 62 ust 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu narkomanii i wymierzonej kary roku i 3 miesięcy pozbawienia wolności;

oraz

orzeczeniu na podstawie art. 70 ust. 4 ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu narkomanii wobec oskarżonego B. C. (1) obowiązku uiszczenia nawiązki 5.000 zł na rzecz Ośrodka (...) w Z.;

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Rozstrzygnięcie Sądu I instancji co do ustalenia sprawstwa oskarżonego dotyczącego posiadania środków narkotycznych w znacznej ilości i wymierzenie za to kary roku i 3 miesięcy pozbawienia wolności, nie budziło wątpliwości co do poczynionych ustaleń i przywołanych dowodów zwłaszcza, że w zakresie sprawstwa i winy nie było kwestionowane przez strony postępowania, zaś apelacja zarówno prokuratora jak i obrońcy co do wymierzonej za ten czyn kary okazały się nieskuteczne, bowiem wymierzona kara jest właściwą reakcją państwa na popełnione przestępstwo. Sąd I instancji wymierzając karę na takim poziomie w sposób wymagany przepisami prawa wskazał zarówno okoliczności obciążające jak i też okoliczności łagodzące, które miały wpływ na jej wymiar. Kara ta jakkolwiek łagodna to nie może być uznana za rażąco łagodną jeśli uwzględni się okoliczności korzystne dla oskarżonego w postaci przyznania się do czynu oraz uzależnienia od marihuany w trakcie popełnienia przypisanego mu czynu. Nie budziło zastrzeżeń także rozstrzygnięcie zawarte w pkt. IV części rozstrzygającej wyroku dotyczące zasądzonej na rzecz (...) w Z. nawiązki w kwocie 5000 zł. Na mocy art. 70 ust. 4 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii, sąd może orzec nawiązkę w kwocie do 50.000 zł.

1.8.  Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Sąd Apelacyjny zmienił zaskarżony wyrok w następujący sposób:

I. zmienia zaskarżony wyrok wobec B. C. (1) w ten sposób, że:

1. z kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu w punkcie I części rozstrzygającej eliminuje ust 1. art. 62 ustawy z dnia 29.07.2005r. o przeciwdziałaniu narkomanii oraz art. 11 § 2 k.k., zaś z podstawy wymiaru kary art. 11 § 3 k.k.;

2. w miejsce czynu przypisanemu oskarżonemu w punkcie II części rozstrzygającej uznaje B. C. (1) za winnego tego, że 06 maja 2020 roku w miejscowości R. (...) posiadał przyrządy służące i przeznaczone do niedozwolonego wytwarzania substancji psychotropowej - amfetaminy w postaci kolb różnej pojemności, lejków, mieszadeł, sitek, pojemników z tworzywa sztucznego, wag elektronicznych tj. przestępstwa z art. 54 ust. 1 ustawy z 29.07.2005r. o przeciwdziałaniu narkomanii i za to na podstawie art. 54 ust.1 ustawy z dnia 29.07.2005r. o przeciwdziałaniu narkomanii wymierza mu karę 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności;

3. stwierdza utratę mocy kary łącznej orzeczonej w punkcie III i rozstrzygnięcia o zaliczeniu tymczasowego aresztowania zawartego w punkcie V;

4. zmienia rozstrzygnięcie w zakresie obciążenia oskarżonego poniesionymi wydatkami opisane w puncie VI części rozstrzygającej w ten sposób, że obciąża go poniesionymi przez Skarb Państwa wydatkami związanymi z przypisanymi mu przestępstwami;

5. na podstawie art. 70 ust. 2 ustawy z 29.07.2005r. o przeciwdziałaniu narkomanii orzeka przepadek 142,435 gramów netto suszu ziela konopi innych niż włókniste, chlorowodorku kokainy o wadze 0,417 gramów netto i 61,48 gramów netto amfetaminy;

II. w pozostałym zakresie zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy;

III. na podstawie art. 85 § 1 i 2 k.k. i art. 86 § 1 k.k. łączy kary pozbawienia wolności orzeczone w punkcie I zaskarżonego wyroku oraz w punkcie I.2 wyroku i wymierza oskarżonemu B. C. (1) karę łączną roku i 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności;

IV. na podstawie art. 63 § 1 k.k. na poczet orzeczonej łącznej kary pozbawienia wolności zalicza okres zatrzymania i tymczasowego aresztowania od 06 maja 2020 roku godz. 12.30 do 11 sierpnia 2020 roku godz. 16.30;

Zwięźle o powodach zmiany

Odnosząc się do zmiany wyroku w zakresie czynu przypisanego przez sąd I instancji w pkt. II części rozstrzygającej, a polegającej na przypisaniu oskarżonemu w miejsce przestępstwa wytwarzania substancji psychotropowej w postaci amfetaminy przy wykorzystaniu przyrządów służących do takiego wytwarzania wyłącznie przestępstwa kwalifikowanego z art. 54 ust. 1 ustawy z 29 lipca 2005 r. przeciwdziałaniu narkomanii polegającego na posiadaniu przyrządów służących i przeznaczonych do niedozwolonego wytwarzania substancji psychotropowej - amfetaminy w postaci kolb różnej pojemności, lejków, mieszadeł, sitek, pojemników z tworzywa sztucznego, wag elektronicznych to należy odwołać się do tych argumentów, które Sąd Odwoławczy wskazał przy ocenie zasadności zarzutu opisanego w pkt. II b apelacji obrońcy oskarżonego adw. H. K. oraz w części przy odniesieniu się do zarzutu z pkt. 1 apelacji obrońcy oskarżonego adw. I. J.. Z przedstawionych tam argumentów wynika, iż Sąd Odwoławczy uznał za słuszne te zarzuty, które zasadzały się na bezprawnym wykorzystaniu w toku postępowania karnego wypowiedzi oskarżonego B. C. (1) pozyskanych w trakcie prowadzonych czynności przeszukania domu. Takie przesądzenie wynika z faktu naruszenia podstawowego prawa do obrony jakim jest prawo do milczenia. Nie powinno budzić większych wątpliwości, że B. C. (1) w znaczeniu materialnym był podejrzany od chwili rozpoczęcia czynności przeszukania jego domu przez policjantów, bowiem podejrzewali oni, że ma on środki narkotyczne. Od tego momentu zasadniczo powinien być traktowany jak podejrzany w postępowaniu karnym łącznie ze wszystkimi przysługującymi mu z tego tytułu uprawnieniami procesowymi. To prawda, że przepisy k.p.k. takie uprawnienia przypisują dopiero osobie co do której wydano postanowienie o przedstawieniu zarzutów i która formalnie staje się wówczas podejrzanym. Takie stosowanie prawa do obrony nie może być jednak akceptowane w świetle standardów państwa prawa. Przecież nie budzi wątpliwości, że złamaniem czy też naruszeniem takiego standardu byłoby rozpoczęcie przesłuchiwania w postępowaniu przed sądem oskarżonego bez pouczenia go o uprawnieniach przysługujących oskarżonemu, a wynikających z art. 175 k.p.k.. Przesłuchanie i pozyskanie informacji bez stosownych pouczeń byłoby oczywistym nadużyciem prawa, a pozyskane w ten sposób dowody byłyby wątpliwej wartości. W przedmiotowej sprawie mamy identyczną sytuację przy czym przesuniętą na początek postępowania. O tym, że powinno się przestrzegać na każdym etapie postępowania karnego standardów rzetelnego procesu świadczy szereg zapisów polskiego i międzynarodowego prawa. Przecież już w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej w artykule 9 wskazano, że Rzeczpospolita Polska przestrzega wiążącego ją prawa międzynarodowego natomiast w art. 87 wskazano, że źródłami powszechnie obowiązującego prawa Rzeczypospolitej Polskiej są: Konstytucja, ustawy, ratyfikowane umowy międzynarodowe oraz rozporządzenia. Zatem źródłem prawa jest także Międzynarodowy Pakt praw Obywatelskich i Politycznych (Dz. U. z 1977 r. nr 38, poz. 167), który w art. 14 pkt 3 stanowi, że Każda osoba oskarżona o popełnienie przestępstwa ma prawo, na zasadach pełnej równości, co najmniej do następujących gwarancji:....

g) nieprzymuszania do zeznawania przeciwko sobie lub do przyznania się do winy.

Również Konwencja o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności w art. 6 zawiera Prawo do rzetelnego procesu sądowego. Europejski Trybunał Praw Człowieka przyjmuje elastyczne podejście do norm Konwencji i uznał, że prawo do milczenia zawarte jest w prawie do rzetelnego procesu, o którym mowa w art. 6 ust. 1 Konwencji (zob. np. orzeczenie F. przeciwko Francji). Również Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady ( EU) (...) z dnia 9 marca 2016 r. W sprawie wzmocnienia niektórych aspektów domniemanie niewinności i prawa do obecności na rozprawie w postępowaniu karnym z dnia 9 marca 2016 r. (Dz.Urz.UE.L Nr 65) w art. 7 przewiduje prawo do nieskładania wyjaśnień i prawo do nieobciążania samego siebie.

I jakkolwiek ta ostatnia dyrektywa nie została dotychczas ratyfikowana do polskiego porządku prawnego pomimo upływu w 2018 r. terminu do jej implementacji, to jednak mając na uwadze wskazane wcześniej umowy międzynarodowe ratyfikowane to przepisy postępowania karnego muszą być interpretowane w sposób respektujący zasady wykładni prawa, a także wartości konstytucyjne oraz konstytucyjny i konwencyjny standard rzetelnego procesu sądowego. Dlatego wymagają prokonstytucyjnej wykładni uwzględniającej zasady i wartości demokratycznego państwa prawnego.

Stanowisko takie prezentowane jest także w doktrynie - zob. Nowe spojrzenie na model zakazów dowodowych w procesie karnym 2015, wyd. 1 red. prof. dr hab. Jerzy Skorupka, A. D. publ. L., gdzie autorzy podnieśli między innymi, że "Istotę wszystkich konwencyjnych zakazów dowodowych sensu largo stanowi ochrona przed orzekaniem w sprawie karnej na podstawie dowodów, które zostały pozyskane wskutek naruszenia zakazu lub prawa gwarantowanego w Konwencji. Kluczowa jest przy tym waga „wadliwego” dowodu dla ustaleń faktycznych, które stanowiły podstawę dla wydania orzeczenia o odpowiedzialności karnej. Orzekając o rzetelności postępowania karnego, w którym wykorzystano wadliwy dowód, ETPCz stosuje regułę „wyłącznego lub głównego dowodu”. Oznacza to, że do naruszenia art. 6 Konwencji dochodzi w tych sprawach, w których wadliwy/nielegalny dowód był głównym lub jedynym dowodem obciążającym".

W przedmiotowej sprawie należało zatem stwierdzić, że brak pouczenia o prawie do milczenia w początkowej fazie postępowania − w trakcie przeszukania domu oskarżonego naruszyło w sposób istotny standardy rzetelnego postępowania, a tym samym stwierdzić należy, iż doszło do naruszenia art. 74 § 1 k.p.k. rozumianego szeroko, że oskarżony nie ma obowiązku dowodzenia swej niewinności ani obowiązku przedstawiania dowodów na swoją niekorzyść oraz art. 174 k.p.k. w tym znaczeniu, że pozyskane od oskarżonego informacje nie mogą być przełożone nie tylko na notatki urzędowe, ale także na zeznania funkcjonariuszy policji. Konsekwencją zaś takiego stwierdzenia musi być uznanie, że tak pozyskane dowody obciążające nie mogą być wykorzystane przeciwko oskarżonemu. W przedmiotowej sprawie jeśli odrzuci się tę część zeznań funkcjonariuszy policji, w których relacjonują wypowiedzi oskarżonego to brakuje jakiegokolwiek dowodu bezpośredniego wskazującego na to, że to właśnie oskarżony prowadził produkcję amfetaminy. Tylko przypomnieć należy, że w procesie oskarżony nigdy nie przyznał się do tej produkcji. Pozostałe dowody obciążające to jest opinia chemiczna, protokoły przeszukania domu stwierdzające posiadanie przyrządów przy pomocy których prowadzono produkcję amfetaminy oceniane osobno, ale także łącznie na zasadzie łączenia poszlak nie mogą skutecznie prowadzić do jedynego wniosku, że to wyłącznie oskarżony prowadził produkcję narkotyków. Oczywiście dokonując oceny dowodów należy się kierować nie tylko wskazaniami wiedzy, zasadami racjonalnego rozumowania ale także zasadami doświadczenia życiowego. To prawda, że zasady doświadczenia życiowego mogą nasuwać nawet logiczny wniosek, że skoro w domu oskarżonego zabezpieczono amfetaminę i przyrządy służące do jej produkcji to czynności tych dokonywał właściciel domu to jest oskarżony B. C. (1). Rzecz jednak w tym, że po pierwsze zasady doświadczenia życiowego niczego nie dowodzą, nie ustalają faktów, a służą jedynie jako jeden z elementów do oceny danego dowodu ( zespołu dowodów), po drugie równie dopuszczalnym wnioskowaniem może być stwierdzenie, że zabezpieczoną amfetaminę przy pomocy zabezpieczonych narzędzi w tym właśnie domu wyprodukowała inna osoba np. inny członek rodziny czy też znajomy. Wszak takie wnioskowanie nie jest logicznie wykluczone w rozumieniu art. 7 k.p.k., a zatem rozumując a contrario, przyjęcie pierwszego wniosku jest wnioskowaniem dowolnym − arbitralnym, a zatem nie swobodnym jak chce tego art. 7 k.p.k. Podstawą przesądzenia sprawstwa i winy oskarżonego mogą być wyłącznie niebudzące wątpliwości dowody wskazujące na takie sprawstwo. Przyjmuje się często, że muszą to być mocne dowody, inaczej dowody pewne. Jeżeli takich dowodów w sprawie nie ma nie wolno skazać oskarżonego, bowiem nawet największe przekonanie organu procesowego o popełnieniu przestępstwa nie może zastępować skazania na podstawie dowodów winy. Mając te wszystkie okoliczności na uwadze Sąd Odwoławczy uznając, iż w sprawie nie ma wystarczających dowodów (niebudzących jakichkolwiek wątpliwości) na fakt, iż zabezpieczoną amfetaminę wyprodukował oskarżony zobligowany był uwolnić oskarżonego od tej części przypisanego mu czynu. Konsekwencją takiego przesądzenia było skazanie wyłącznie za przestępstwo posiadania przyrządów służących do wytwarzania substancji psychotropowej. W tym zakresie nie było wątpliwości dowodowych, bowiem o tym, iż przyrządy służyły do produkcji amfetaminy świadczy opinia chemiczna, zaś sam oskarżony nie negował, iż posiada różnego rodzaju przyrządy, które zabezpieczono w jego domu. Przypisany oskarżonemu czyn wypełnia znamiona wyłącznie przestępstwa z art. 54 ust. 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r., gdyż sąd I instancji dokonując zmiany opisu czynu w pkt. II części rozstrzygającej nie zawarł w jego opisie znamion przestępstwa wynikających z art. 54 ust. 2 punkt 1 to jest przystosowania naczyń i przyrządów do wytwarzania substancji psychotropowych, przeciwnie ustalił wyłącznie posiadanie takich przyrządów, co wyczerpuje jedynie znamiona występku z art. 54 ust. 1 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii. Mając na uwadze ograniczenia wynikające z art. 433 § 1 k.p.k. co do zakresu i kierunku zaskarżenia, Sąd Odwoławczy nie był władny dokonać jakiejkolwiek zmiany w kierunku na niekorzyść oskarżonego. Przyjęcie zaś odpowiedzialności wyłącznie za występek z art. 54 ust. 1 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii powoduje, iż stopień szkodliwości społecznej takiego przestępstwa jest istotnie niższy niż przestępstwa przypisanego przez sąd meriti, stąd konieczność wymierzenia stosownej kary uwzględniającej zarówno ustawowe zagrożenie karą za tego typu występek jak również okoliczności związane z dyrektywami wymiaru kary z art. 53 k.k. Mając to na uwadze Sąd Odwoławczy wymierzył oskarżonemu karę na poziomie 6 miesięcy pozbawienia wolności, a zatem w dolnych granicach ustawowego zagrożenia, które przewiduje karę od miesiąca pozbawienia wolności do 2 lat. Konsekwencją takiego rozstrzygnięcia była konieczność orzeczenia na nowo kary łącznej, którą orzeczono stosując zasadę asperacji na poziomie roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności. Zdaniem Sądu z uwagi na przesądzenie o popełnieniu przez oskarżonego występków o niższej społecznej szkodliwości niż wynikało to z zarzutów aktu oskarżenia właściwą karą uwzględniającą zarówno stopień szkodliwości społecznej jak i też związek przedmiotowy obu czynów będzie kara na poziomie roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności. Na taką ocenę niewątpliwie wpływ miało dalsze zachowanie oskarżonego już po popełnionych czynach, po zwolnieniu z aresztu, a zatem w trakcie toczącego się postępowania sądowego. Z przedstawionej dokumentacji wynika, iż oskarżony prowadzi ustabilizowany tryb życia ma stałe źródło zarobkowania, ustabilizowane życie rodzinne, jest ojcem dwuletniej córki nad którą sprawuje opiekę. Wszystkie te okoliczności skłoniły Sąd Apelacyjny do orzeczenia kary jak wyroku. Ponieważ za słuszny uznano zarzut prokuratora dotyczący obrazy art. 70 ust. 2 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii poprzez nie orzeczenie przepadku środków narkotycznych stosowne rozstrzygnięcie o takim przepadku zawarto w pkt. IV wyroku.

Dokonano także zmiany wyroku Sądu I instancji w zakresie rozstrzygnięcia o obciążeniu oskarżonego kosztami postępowania, a w szczególności poniesionymi przez Skarb Państwa wydatkami w ten sposób, że orzeczono iż oskarżonego odciążają wydatki poniesione przez tenże Skarb Państwa za przestępstwa przypisane prawomocnym wyrokiem, a zatem te wydatki które dotyczyły przestępstwa posiadania narkotyków w znacznej ilości oraz przestępstwa posiadania przyrządów do produkcji środków narkotycznych. Oczywiście należy mieć na uwadze ograniczenie wynikające z faktu, że sąd I instancji zasadniczo obciążył oskarżonego poniesionymi wydatkami w sprawie jedynie w części w kwocie 3.200 zł, a zatem przy ponownym ustalaniu rzeczywiście poniesionych wydatków niedopuszczalne byłoby przekroczenie tego limitu. W związku z karami wymierzonymi w postępowaniu odwoławczym, na nowo sąd orzekł o należnej Skarbowi Państwa opłacie za obie instancje.

1.9.  Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

1.1.7.  Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

1.1.8.  Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

1.10.  Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności:

V.

zasądza od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa 20 zł tytułem zwrotu wydatków poniesionych w postępowaniu odwoławczym i wymierza mu 300 zł opłaty za obie instancje.

7.  PODPIS

1.11.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Prokurator (...)w G.

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

rozstrzygnięcia w części dotyczącej orzeczenia o karze oraz przepadku określonym w art. 70 ust. 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii na niekorzyść oskarżonego

0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☐

co do winy

☒

co do kary

☒

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☒

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.1.1.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana

1.12.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

2

Podmiot wnoszący apelację

obrońca oskarżonego adw. H. k.

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

w odniesieniu do czynu z punktu II części dyspozytywnej wyroku co do winy, a w odniesieniu do czynu z punktu I części dyspozytywnej wyroku — co do kary, zaskarżając w konsekwencji także rozstrzygnięcia zawarte w punktach III-VI wyroku.

0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☒

co do winy

☒

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☒

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☒

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.1.1.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana

1.13.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

3

Podmiot wnoszący apelację

obrońca oskarżonego adw. I. J.

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

całość rozstrzygnięcia

0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.1.1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana