Serwis Internetowy Portal Orzeczeń używa plików cookies. Jeżeli nie wyrażają Państwo zgody, by pliki cookies były zapisywane na dysku należy zmienić ustawienia przeglądarki internetowej. Korzystając dalej z serwisu wyrażają Państwo zgodę na używanie cookies , zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.

II AKa 201/21 - uzasadnienie Sąd Apelacyjny we Wrocławiu z 2022-05-11

Sygnatura akt II AKa 201/21

1.

2.WYROK

2.1.W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 11 maja 2022 r.

5.Sąd Apelacyjny we Wrocławiu II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący sędzia SA Jerzy Skorupka

Sędziowie: SA Jarosław Mazurek (spr.)

SA Wiesław Pędziwiatr

Protokolant: Wiktoria Dąbrowicz

6.przy udziale prokuratora Prokuratury (...) Artura Jończyka

7.po rozpoznaniu 11 maja 2022 r. sprawy

8.S. F. oskarżonego o czyn z art. 280 § 2 k.k. i art. 157 § 1 k.k. w związku z art. 11 § 2 k.k.

9.R. L. (1) oskarżonego o czyn z oskarżonego o czyn z art. 280 § 2 k.k. i art. 157 § 1 k.k. w związku z art. 11 § 2 k.k.

1.na skutek apelacji wniesionych przez oskarżonego R. L. (1) oraz prokuratora co do obu oskarżonych

10.od wyroku Sądu Okręgowego w Świdnicy

11.z 18 marca 2021 r. sygn. akt III K 13/20

I.  zaskarżony wyrok wobec S. F. i R. L. (1) utrzymuje w mocy;

II.  poniesionym wydatkami w postępowaniu odwoławczym związanymi z apelacją prokuratora obciąża Skarb Państwa;

III.  zwalnia oskarżonych z obowiązku uiszczenia kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze, poniesionymi wydatkami obciążając Skarb Państwa.

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II AKa 201/21

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

2

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1.  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Okręgowego w Świdnicy z dnia 18 marca 2021r sygn. akt III K 13/20

1.2.  Podmiot wnoszący apelację

☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3.  Granice zaskarżenia

1.1.1.  Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.1.2.  Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4.  Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

1.5.  Ustalenie faktów

1.1.3.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

S. F.

umiarkowana opinia o skazanym z czasu pobytu w Areszcie Śledczym w Ś. w okresie od 3 listopada 2021 r. Z opinii Dyrektora Aresztu Śledczego wynika, że zachowanie aresztowanego w trakcie pobytu w warunkach izolacji nie budziło zastrzeżeń, przestrzegał dyscypliny oraz zasad wynikających z porządku wewnętrznego oraz k.k.w., w kontaktach z przełożonymi przyjmował postawę regulaminową, a w grupie wychowawczej funkcjonował właściwie, unikał sytuacji konfliktowych nie było konieczności stosowania wobec niego środków przymusu bezpośredniego ani nie odnotowano zachowań agresywnych, nie był karany dyscyplinarnie, ani nagradzany. Nie był uczestnikiem podkultury przestępczej w czasie wolnym czytał prasę, oglądał programy telewizyjne.

opinia o oskarżonym z Aresztu Śledczego w Ś. z 10 maja 2022 r.

729-731

2.1.1.2.

S. F.

dotychczasowa niekaralność

karta karna

727

2.1.1.3.

R. L. (1)

pozytywna opinia z jednodniowego pobytu w Areszcie Śledczym w Ś. w dniu 7 stycznia 2020r

opinia o oskarżonym z Aresztu Śledczego w Ś. z 10 maja 2022 r.

732-734

2.1.1.4.

R. L. (1)

dotychczasowa niekaralność

karta karna

728

1.1.4.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

1.6.  Ocena dowodów

1.1.5.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

2.1.1.1

opinia o oskarżonym z Aresztu Śledczego w Ś. z dnia 10 maja 2022 r.

Opinia została sporządzona przez uprawnioną osobę to jest Dyrektora Aresztu Śledczego, a opinia ta jest rzetelna i pełna, odnosi się również do zachowania aresztowanego z czasu przed pobytem w warunkach izolacji, co wynika z wywiadu środowiskowego. Opinia szczegółowo odnosi się do zachowania w warunkach aresztowych wskazując na umiarkowane zachowanie w warunkach izolacji, brak konieczności stosowania środków dyscyplinujących, ale i brak nagród, a ogólna ocena została określona jako umiarkowana.

2.1.1.2

karta karna

dowód obiektywny podchodzący z bazy Krajowego rejestru karnego

2.1.1.3

opinia o oskarżonym z Aresztu Śledczego w Ś. z dnia 10 maja 2022 r.

Obiektywna opinia sporządzona przez upoważnioną osobę.

2.1.1.4

karta karna

dowód obiektywny podchodzący z bazy Krajowego rejestru karnego.

1.1.6.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

Prokurator (...)w Ś.zaskarżył wyrok w całości na niekorzyść oskarżonych S. F. i R. L. (1) i na podstawie art. 438 pkt 3 i 4 k.p.k. zarzucił :

I. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, który miał wpływ na treść wyroku, polegający na nieprawidłowym przyjęciu, że posiadanie przez oskarżanych S. F. i R. L. (1) statusu osób młodocianych i względy wychowawcze jako samodzielny byt, są wystarczającą przesłanką do zastosowania instytucji nadzwyczajnego złagodzenia kary, która zagwarantuje wychowawcze cele kary, podczas gdy stanowią one jedynie punkt wyjściowy i muszą być zestawione z pozostałymi okolicznościami podmiotowymi i przedmiotowymi mającymi znaczenie dla wymiaru kary, którymi w niniejszej sprawie są: sposób zachowania się oskarżonych przejawiający się w szczegółowym zaplanowaniu przestępstwa rozboju na osobie W. P., który to plan rozciągnięty był w czasie, a obejmował m.in. wyposażenie się w kominiarki, chustki i okulary przeciwsłoneczne oraz nóż o długości całkowitej 33 cm, w tym długości ostrza 26 cm, determinacja w zamiarze jego popełnienia, towarzysząca zwłaszcza u oskarżonego S. F., który zainicjował czyn zabroniony i był głównym organizatorem przestępczego przedsięwzięcia, użycie przy popełnieniu przestępstwa niebezpiecznego narzędzia w postaci noża, doznane obrażenia ciała przez pokrzywdzoną oraz doznane również cierpienia psychiczne mające związek ze zdarzaniem, które dla pokrzywdzonej niewątpliwie było traumatyczne, motywacja oskarżonych zasługujących na szczególne potępianie, nie dają podstawy do zastosowania dobrodziejstwa nadzwyczajnego złagodzenia kary, bowiem tak nadzwyczajnie złagodzona kara pozbawienia wolności nie zagwarantuje realnego jej oddziaływania wychowawczego wobec S. F. i R. L. (1), a jedynie wymierzona oskarżonym bezwzględna surowa kara pozbawienia wolności swoją dolegliwością uświadomi oskarżonym stopień naganności popełnionego czynu, ponoszenia konsekwencji swojego zachowania oraz fakt obowiązywania wartości społecznych i konieczność ich respektowania w przyszłości, a także będzie miała oddziaływanie ogólno prewencyjne, w szczególności w środowisku, w którym oskarżeni przebywają, co niewątpliwie wzbudzi świadomość w odczuciu społecznym, że popełnienie przestępstwa o ciężkim charakterze gatunkowym nie popłaca i będzie skutkowało ponoszeniem surowej odpowiedzialności karno prawnej

II. rażącą niewspółmierność wymierzonej oskarżonemu S. F. kary jednego roku pozbawienia wolności i R. L. (1) kary jednego roku pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby trzech lat, podczas gdy znaczny stopień zawinienia i społecznej szkodliwości czynu wyrażający się w rodzaju i charakterze naruszonego dobra w postaci życia i zdrowia pokrzywdzonej, motywacji oskarżonych zasługujących na szczególne potępianie, sposobie i okolicznościach popełnienia czynu, przejawiających się w szczegółowym zaplanowaniu przestępstwa rozboju na osobie W. P., który to plan rozciągnięty był w czasie, a obejmował m.in. wyposażenie się w kominiarki, chustki i okulary przeciwsłoneczne oraz nóż o długości całkowitej 33 cm, w tym długości ostrza 26 cm, determinacji w zamiarze jego popełnienia, towarzyszącej zwłaszcza u oskarżonego S. F., który zainicjował czyn zabroniony i był głównym organizatorem przestępczego przedsięwzięcia, w użyciu przy popełnieniu przestępstwa niebezpiecznego narzędzia w postaci noża, doznanych obrażeń ciała przez pokrzywdzoną oraz doznanych również cierpień psychicznych mających związek ze zdarzaniem, które dla pokrzywdzonej niewątpliwie było traumatyczne, lekceważenie przez oskarżonych podstawowych norm prawnych i społecznych, jak również wzgląd na cele zapobiegawcze i wychowawcze, jakie kara ma osiągnąć wobec oskarżonych oraz potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa, powodują, iż orzeczona kara nawet przy przyjęciu, że zachodzą podstawy do nadzwyczajnego złagodzenia kary, nie może zostać uznana za sprawiedliwą i koniecznym jest orzeczenie wobec oskarżonych S. F. i R. L. (1) zdecydowanie surowszych kar pozbawienia wolności.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Ad. I. i II.

Sąd Odwoławczy do obu zarzutów odniesie się łącznie, albowiem z treści zarzutów (w części dotyczącej strony przedmiotowej czynu) podniesione argumenty są tożsame. W istocie skarżącemu chodzi bowiem o wykazanie konieczności podwyższenia kary wymierzonej oskarżonym.

Zarzut błędnego ustalenia, co do możliwości zastosowania instytucji nadzwyczajnego złagodzenia kary - art. 60 § 1 k.k. nie jest słuszny z kilku powodów. Przede wszystkim wątpliwe wydaje się konstruowanie zarzutu w oparciu o art. 438 pkt 3 k.p.k. w zakresie błędu, co do ustaleń faktycznych - in concreto co do statusu oskarżonych jako młodocianych i możliwości zastosowania w oparciu o taką podstawę instytucji nadzwyczajnego złagodzenia kary. Oczywistym jest, że oskarżeni są sprawcami młodocianymi w rozumieniu art. 115§10 k.k. oraz że art. 60 §1 k.k. daje prawną podstawę od nadzwyczajnego łagodzenia kary co do takich sprawców. Ustawodawca przewiduje możliwość zastosowania tej instytucji w każdym przypadku, jeżeli przemawiają za tym względy określone w art. 54 §1 k.k., a więc te dotyczące osoby młodocianej, co do której dyrektywy wymiaru kary nakazują w pierwszej kolejności zastosować takie środki represji karnej, by sprawcę przede wszystkim wychować. W przypadku przypisanego oskarżonym czynu z art. 280§ 2 k.k., najniższa możliwa kara za to przestępstwo wynosi 3 lata pozbawienia wolności. Tak wysoka izolacyjna kara (dla bardzo młodych sprawców) nie ma w sobie cech wychowawczych, a jedynie represyjne. Nie ma racji skarżący, że w przypadku oskarżonych nie mają znaczenia takie okoliczności jak dotychczasowa niekaralność oraz dobra opinia w miejscu zamieszkania. Przede wszystkim są to fakty obiektywne i w toku postępowania przed sądem zostały skutecznie wykazane. Opinia o oskarżonym R. L. (1) dotyczy zachowania nie tylko w stosunku do rodziny, ale także do innych członków lokalnej społeczności i w tym znaczeniu jego zachowanie jest wręcz wyróżniające. Przy wymiarze kary nie sposób pominąć zaangażowania tego oskarżonego w życie szkolne (przewodniczący klasy) czy też lokalne - ministrant. Sąd stosując w przedmiotowej sprawie art. 60 § 1 k.k. brał pod uwagę dyrektywy sądowego wymiaru kary, określone w art. 53 § 1 k.k. i 54 §1 k.k., które wskazują, że sąd za popełnione przestępstwo wymierza karę według swojego uznania, bacząc by jej dolegliwość nie przekraczała stopnia winy, uwzględniając stopień szkodliwości społecznej czynu oraz biorąc pod uwagę cele zapobiegawcze i wychowawcze, które ma osiągnąć w stosunku do skazanego. Oczywiście przypisany oskarżonym czyn zawiera wysoki ładunek szkodliwości społecznej i znaczny stopień zawinienia, co sąd meriti miał na uwadze wymierzając oskarżonym różne jakościowo kary. Skarżący w podniesionym zarzucie wyolbrzymia znaczenie okoliczności przedmiotowych czynu takich jak przygotowanie do popełnienia czynu, gdyż nie świadczą one jednoznacznie negatywnie o oskarżonych, a jedynie wskazują na przestępstwo zaplanowane i popełnione przez młodzież nie mającą doświadczenia w tego typu bezprawnych zachowaniach. Przede wszystkim jeżeli uwzględni się motywację działania oskarżonego S. F., który przede wszystkim chciał dokuczyć W. P. poprzez zabór telefonu (by nie miała kontaktu z nowym chłopakiem), to wszystko to świadczy o niedojrzałości emocjonalnej oskarżonych. Lektura akt przedmiotowej sprawy i analiza procesowych relacji przekazywanych przez oskarżonych czy też świadków przesłuchanych w sprawie wskazuje, że tak zaplanowane i zrealizowane przestępstwo mogło być dokonane wyłącznie przez osoby młode na granicy dorosłości. Obiektywnie rzecz biorąc nasuwa się nieodparte wrażenie, że popełniony przez oskarżonych czyn, jakkolwiek tragiczny w skutkach, był dokonany "bez sensu". W praktyce orzeczniczej takiego rodzaju przestępstwa nie zdarzają się często. Można pokusić się nawet o stwierdzenie że był to "wybryk młodzieńczy" oskarżonych, których skutków do końca sobie nie uświadamiali. Skarżący odwołuje się również do tej dyrektywy wymiaru kary, która dotyczy społecznego oddziaływania kary. Pamiętać jednak należy, że nie jest to pierwsza i jedyna zasada mająca znaczenie przy ocenie winy sprawcy i koniecznej sankcji. Skarżący w uzasadnieniu apelacji przywołuje szereg orzeczeń Sądu Najwyższego i apelacyjnego, liczne poglądy doktryny mające wskazywać, iż w przedmiotowej sprawie zastosowanie instytucji nadzwyczajnego złagodzenia kary wobec młodocianych sprawców było nieuzasadnione. Przypomnieć tylko należy, że przywołane orzeczenia dotyczą innych oskarżonych i innych czynów karalnych. Jakkolwiek zawierają pewne tezy o charakterze ogólnym to nie mogą być stosowane wprost bez uwzględnienia realiów tej konkretnej sprawy. Sąd I instancji wymierzając karę oskarżonemu S. F. w postaci kary bezwzględnej pozbawienia wolności, zaś R. L. (1) pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania nie pomylił się, co do prognozy i konieczności zastosowania kryteriów wychowawczych. Obecnie bowiem oskarżony R. L. (1) jest w trakcie zdawania egzaminu maturalnego i planuje studia wyższe o profilu informatycznym, zaś oskarżony S. F. jest tymczasowo aresztowany do innej sprawy. Sąd Odwoławczy w całości podziela argumenty Sądu I instancji wskazane w sekcji 4 uzasadnienia, a dotyczące wymiaru kary orzeczonej oskarżonym i z tych powodów zarzut rażącej niewspółmierności wymierzonych kar uznał za całkowicie nietrafny. Na koniec dodać należy, że karę sąd zawsze wymierza według swojego uznania, w granicach przewidzianych przepisami prawa, tak by kara nie przekraczała stopnia winy. To sąd I instancji bardzo rzetelnie prowadząc przedmiotowe postępowanie miał możliwość oceny zachowania obu oskarżonych także po popełnionym czynie, w trakcie przeprowadzonych dowodów na rozprawie głównej. Zasada bezpośredniości ma bardzo doniosłe znaczenie zwłaszcza w sprawach, co do których zachodzą atypowe zdarzenia, nacechowane niejednoznaczną motywacją działania.

Wniosek

Prokurator na podstawie art. 427 § 1 k.p.k. oraz art. 437 § 1 i 2 k.p.k. wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez wymierzenie oskarżonym za zarzucany im czyn kary:

wobec S. F. 5 lat pozbawienia wolności, a wobec R. L. (1) 3 lat pozbawienia wolności, bądź alternatywnie, jeżeli Sąd nie uwzględni zarzutu Prokuratury dotyczącego nieuzasadnionego zastosowania instytucji nadzwyczajnego złagodzenia kary, to podwyższenie wymiaru kary pozbawienia wolności wobec

S. F. do 2 lat i 10 miesięcy pozbawienia wolności, a wobec R. L. (1) do 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności i uchylenie rozstrzygnięć zawartych w punktach II i III dyspozycji zaskarżanego wyroku dotyczących warunkowego zawieszenia wykonania kary pozbawienia wolności wobec R. L. (1) oraz utrzymanie w mocy zaskarżonego wyroku w pozostałym zakresie.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Z powodów wskazanych we wcześniejszej części uzasadnienia wniosek prokuratora o podwyższenie kary do 5 lat pozbawienia wolności, co do S. F. i 3 lat pozbawienia wolności co do R. L. (1), jest całkowicie niezasadny. Tak wysoki wymiar kary nie odpowiada koniecznej i społecznie uzasadnionej potrzebie odpłaty za popełniony przez oskarżonych czyn, a byłby wyrazem wyjątkowej represji państwa nakierowanej na młode uczące się jeszcze osoby. Z tych powodów tak określony wniosek prokuratora nie mógł być uwzględniony w postępowaniu apelacyjnym. Również wniosek alternatywny o orzeczenie kary przy uwzględnieniu nadzwyczajnego złagodzenia kary, ale na poziomie wyższym nie znajduje uzasadnienia. Przy tak sformułowanym wniosku, zwłaszcza wobec R. L. (1) trudno dopatrzyć się słuszności zarzutu rażącej niewspółmierności kary. Skoro orzeczona przez sąd meriti kara roku pozbawienia wolności miałaby być zamieniona na karę roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności. Gdzie w tym wypadku rażąca niewspółmierność kary? Co do S. F. sugerowana kara 2 lat i 10 miesięcy pozbawienia wolności znacznie przekracza konieczny wymiar kary odpowiadający stopniowi zawinienia sprawcy oraz szkodliwości społecznej czynu, a wymierzona kara roku bezwzględnego pozbawienia wolności spełnia cechy kary adekwatnej i sprawiedliwej, w szczególności wobec orzeczenia wobec obu oskarżonych środka kompensacyjnego. Z tych powodów i ten wniosek nie znalazł akceptacji Sądu Odwoławczego.

3.2.

Obrońca oskarżonego R. L. (1) zaskarżył wyrok w całości na korzyść oskarżonego i na podstawie art. 427 § 2 k.p.k. i art. 438 pkt 2 i 3 k.p.k. zaskarżonemu wyrokowi zarzucił :

1) obrazę przepisów postępowania mogącą mieć wpływ na treść wydanego orzeczenia, a to:

a) art. 410 k.p.k. poprzez oparcie rozstrzygnięcia jedynie na wybiórczych elementach ujawnionego w toku rozprawy materiału dowodowego i nie odniesienie się przy wydawaniu rozstrzygnięcia do treści wyjaśnień S. F. złożonych na etapie postępowania sądowego oraz zeznań D. C., W. P., K. B. i J. S., jak również do opinii biegłego z zakresu psychologii A. K., w sytuacji, gdy dowody te miały istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy;

b) art. 7 k.p.k. poprzez dowolną, nieobiektywną i niezgodną z zasadami doświadczenia życiowego oraz logiki ocenę zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego nie opartą na całokształcie ujawnionych w sprawie okoliczności, polegającą na odmowie nadania waloru wiarygodności (wyjaśnieniom oskarżonego R. L. (1) w zakresie w jakim wskazywał on, iż przypisanego mu czynu dopuścił się jedynie z obawy o zdrowie i życie swoich rodziców

2) błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia mogący mieć wpływ na treść wydanego orzeczenia polegający na:

a) nieustaleniu, że oskarżony R. L. (1) dopuścił się popełnienia czynu zabronionego w poczuciu silnego lęku, zagrożenia i bezradności ze strony fikcyjnej grupy przestępczej;

b) nieustaleniu, iż oskarżony R. L. (1) został poddany przez S. F. kilkumiesięcznym intensywnym oddziaływaniom manipulacyjnym w wyniku których R. L. (1) uwierzył w istnienie organizacji przestępczej, która zleciła mu następnie wykonanie zadania polegającego na zaborze telefonu W. P. grożąc mu. iż w przeciwnym wypadku popełnione zostaną na jego szkodę oraz osób mu najbliższych czyny zabronione:

c) nieustaleniu, iż oskarżony R. L. (1) dopuścił się popełnienia czynu zabronionego w błędnym usprawiedliwionym przekonaniu, że działanie to uchyli bezpośrednie niebezpieczeństwo grożące życiu i zdrowiu osób mu najbliższych, którego nie można inaczej uniknąć.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Ad. 1 a i b

Podniesiony przez obrońcę zarzut naruszenia art. 7 k.p.k. i art. 410 k.p.k. nie może być uznany za słuszny. Sąd pierwszej instancji jak wynika z analizy pisemnego uzasadnienia wyroku dokonał oceny zebranych dowodów w tym w szczególności wyjaśnień oskarżonych, zeznań pokrzywdzonej W. P. oraz wszystkich świadków mających istotne wiadomości w sprawie. Nie można zgodzić się, iż oceniając zebrany materiał dowodowy sąd przekroczył uprawnienia wynikające z art. 7 k.p.k. i art. 5 § 2 k.k. Przepisy te, wyznaczają zasady oceny dowodów i przyznają sądowi prymat w zakresie takiego ukształtowania i ustalenia przebiegu zdarzenia by był zgodny z przeprowadzonymi w sprawie dowodami ocenionymi swobodnie z uwzględnieniem zasad prawidłowego rozumowania, wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego. Dopiero, gdy konkretne ustalenie faktyczne nie jest możliwe do przesądzenia w takim wypadku zastosowanie znajduje reguła określona w przepisie art. 5 § 2 k.p.k. i niejednoznaczne okoliczności nie są przedmiotem ustaleń faktycznych. Rzecz się jednak sprowadza do tego, że wątpliwości co do określonego faktu muszą powstać u organu procesowego w tym wypadku Sądu, a nie po stronie oskarżonego czy jego obrońcy. W przedmiotowej sprawie jak wynika z pisemnego uzasadnienia, sąd pierwszej instancji bardzo wnikliwie przeanalizował wyjaśnienia oskarżonych, zeznania pokrzywdzonej jak również zaznania świadków D. C., W. P., K. B. i J. S., jak również odniósł się do opinii biegłego z zakresu psychologii A. K.. Swoje stanowisko, co do oceny tych dowodów zawarł w uzasadnieniu na stronie 11 - 13 , a w zakresie oceny stanu psychicznego R. L. na k. 8-9. Należy zgodzić się z taką oceną, gdyż mieści się ona w granicach zagwarantowanej sądowi swobodnej oceny dowodów. Sąd nie naruszył art. 410 k.p.k. , albowiem w formie procesowej uwzględnił wszystkie zebrane w sprawie dowody, a zatem opierał swoje ustalenia nie tylko na dowodach osobowych z wyjaśnień i zeznań, ale także co wynika z treści uzasadnienia ocenił je w powiązaniu z dowodami materialnymi w szczególności z zaświadczeniami lekarskimi odnośnie odniesionych przez pokrzywdzoną obrażeń ciała i opiniami sądowo psychiatrycznymi i psychologicznymi oskarżonych. Zarzut nie odniesienia się przez sąd do zeznań wskazanych w zarzucie jest nieprawdziwy, skoro zarówno w podstawie faktycznej sąd meriti zeznania tych świadków przywołuje (zob. sekcja 1.1 uzasadnienia) jak również dokonuje ich rzeczowej oceny (zob. sekcja 2.1).

Ad 2.

Żaden z trzech podniesionych w zarzucie błędu w ustaleniach faktycznych nie jest słuszny. Przede wszystkim nie jest prawdą, że sąd meriti nie przyjął działania R. L. (1) w wyniku lęku i zagrożenia rodziny ze strony fikcyjnej grupy przestępczej. Przecież takie ustalenie zawarte jest w ustaleniu sądu, a wynika z dowodu "zaświadczenie o udziale w terapii" k. 606 - 607. W sekcji 2.1 uzasadnienia sąd meriti napisał "zaświadczenie sporządzone zostało przez uprawniony podmiot, nie było kwestionowane przez strony, dlatego sąd nadał mu walor wiarygodności". Oznacza to, że takie ustalenia przyjął. Równie chybiony jest zarzut jakoby sąd meriti nie przyjął, że to S. F. wymyślił fikcyjną grupę przestępczą, w której działania wciągnął R. L.. Wynika to z ustaleń sądu wskazanych w uzasadnieniu k. 2-3. Natomiast rzeczywiście inna jest ocena tych faktów dokonana przez sąd meriti, zwłaszcza w konfrontacji z oceną obrońcy wskazaną w apelacji. Obrońca podkreślając te fakty konstruuje zupełnie nietrafną ocenę prawną zdarzenia, sprowadzającą sią do ekskulpacji R. L. z powodu jego działania pod wpływem błędu, co do okoliczności wyłączającej odpowiedzialność (art. 29 k.k.). Z taką oceną działania tego oskarżonego słusznie nie zgodził się sąd I instancji. Przepis ten wyłącza odpowiedzialność za przestępstwo dokonane pod wpływem usprawiedliwionego błędu co do okoliczności wyłączającej bezprawność lub winę. Okoliczności wyłączające winę to obrona konieczna, stan wyższej konieczności, ryzyko nowatorskie, błąd co do znamion czynu. Dwa ostatnie przypadki należy oczywiście odrzucić. Oskarżony miał pełną świadomość jakiego czynu się dopuszcza – wiedział, że dokona zaboru cudzego mienia przy użyciu noża. Wykluczona jest także obrona konieczna, to przecież oskarżony dokonał ataku, a nie odpierał bezprawny bezpośredni zamach na siebie lub jakiekolwiek inne dobro prawnie chronione. Wykluczyć należy także stan wyższej konieczności. Nie można bowiem chronić jednego dobra (np. rodziny) kosztem dobra innej osoby - pokrzywdzonej. Nie może także wchodzić w grę błąd co do bezprawności działania. Oskarżony doskonale wiedział, że zabierając W. telefon postępuje wbrew prawu własności, a używając noża stwarza realne zagrożenie dla jej życia i zdrowia. Nadto, co słusznie rozważał sąd meriti, w żaden sposób nie można przyjąć (jak chce skarżący), że oskarżony działał w usprawiedliwionym błędzie co do wskazanych wyżej okoliczności wyłączających odpowiedzialność karną. By przyjąć, że błąd był usprawiedliwiony sprawca nie ma możliwości jego rozpoznania i uniknięcia. Taki przypadek w tej sprawie absolutnie nie zachodzi. Skoro oskarżony konsultował istnienie grupy przestępczej z rówieśnikami, którzy zresztą sugerowali mu, że jest "wkręcany", to swoimi wątpliwościami mógł podzielić się z osobami dorosłymi w domu, szkole lub z organami ścigania. Czyn karalny, którego dokonał nie był zdarzeniem nagłym (bez możliwości przemyślenia), przeciwnie był planowany i przygotowywany przez dłuższy czas. Dlatego błąd był nieusprawiedliwiony. Z przedstawionych wyżej powodów zarzut uznano za chybiony.

Wniosek

Mając powyższe zarzuty na uwadze, w oparciu o art. 437 § 1 k.p.k. wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez przyjęcie, iż oskarżony popełniając czyn z art. 280 § 2 k.k. działał w warunkach art. 29 k.k. i tym samym uniewinnienie oskarżonego od popełniania zarzucanego mu czynu.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wobec wykluczenia działania w warunkach art. 29 k.k. wniosek o uniewinnienie nie mógł być uwzględniony.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Nie stwierdzono występowania okoliczności podlegających uwzględnieniu z urzędu określonych w art. 439§1 k.p.k., art. 440 k.p.k., art. 455 k.p.k.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

1.7.  Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Sąd Apelacyjny utrzymał w mocy wyrok Sądu I instancji w całości to jest w następującym zakresie :

I. S. F. i R. L. (1) uznaje za winnych popełnienia czynu opisanego wyżej w części wstępnej wyroku tj. przestępstwa z art. 280 § 2 k.k. i art. 157 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. i za czyn ten na podstawie art. 280 § 2 k.k. w zw. z art. 11 § 3 k.k. przy zastosowaniu art.60 § 1 i § 6 pkt. 2 k.k. wymierza im kary po roku pozbawienia wolności,

II. na podstawie art. 69 § 1 i 2 k.k. w zw. z art. 70 § 2 k.k. wykonanie kary pozbawienia wolności orzeczonej wobec oskarżonego R. L. (1) warunkowo zawiesza na okres 3 lat próby zobowiązując go w tym okresie , na podstawie art. 72 § 1 pkt 4 k.k. do kontynuowania nauki, a później wykonywania pracy zarobkowej,

III. na podstawie art. 73 § 2 k.k. oddaje oskarżonego R. L. (1) w okresie próby pod dozór kuratora sądowego,

IV. na podstawie art. 63 § 1 k.k. zalicza:

- S. F. na poczet orzeczonej kary pozbawienia wolności okres jego rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie od dnia 03 stycznia 2020 r. godz. 11:30 do dnia 30 lipca 2020 r. godz. 15:29,

- R. L. (1) na poczet orzeczonej kary pozbawienia wolności okres jego rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie od dnia 03 stycznia 2020 r. godz. 11:00 do dnia 07 stycznia 2020 r. godz. 15:50,

V. na podstawie art. 46 § 1 k.k. orzeka od S. F. i R. L. (1) na rzecz pokrzywdzonej W. P. zadośćuczynienie za doznaną krzywdę wyrządzoną przestępstwem w kwotach po 2 500 zł,

VI. zwalnia oskarżonych od ponoszenia wyłożonych wydatków od chwili wszczęcia postępowania w sprawie, zaliczając je na rachunek Skarbu Państwa oraz od ponoszenia opłaty.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Skoro zarzuty prokuratora i obrońcy oskarżonego R. L. okazały się nietrafne, to zaskarżony wyrok należało utrzymać w mocy. Nie zaszły bowiem żadne okoliczności wskazane w art. 437§1 i 2 k.p.k. powodujące konieczność jego zmiany czy też uchylenia.

1.8.  Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

1.9.  Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

1.1.7.  Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

1.1.8.  Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

1.10.  Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

II.

wydatkami poniesionymi w postępowaniu odwoławczym związanymi z apelacją prokuratora obciążono Skarb Państwa.

III.

zwolniono oskarżonych z obowiązku uiszczenia kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze, a poniesionymi wydatkami obciążono Skarb Państwa. Podstawą jest art. 624§1 k.p.k. oraz okoliczność, że oskarżeni nie mają majątku, stałej pracy, a R. L. kontynuuje naukę.

7.  PODPIS

SSA Wiesław Pędziwiatr SSA Jerzy Skorupka SSA Jarosław Mazurek

1.11.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Prokurator (...)w Ś.

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

całość rozstrzygnięcia, co do obu oskarżonych

0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.1.1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

1.12.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

2

Podmiot wnoszący apelację

obrońca oskarżonego R. L. (1) adw. E. L.

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

całość rozstrzygnięcia dotyczącego oskarżonego, co do winy

0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.1.1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Anna Turek
Podmiot udostępniający informację: Sąd Apelacyjny we Wrocławiu
Osoba, która wytworzyła informację:  sędzia Jerzy Skorupka,  Wiesław Pędziwiatr
Data wytworzenia informacji: