Serwis Internetowy Portal Orzeczeń używa plików cookies. Jeżeli nie wyrażają Państwo zgody, by pliki cookies były zapisywane na dysku należy zmienić ustawienia przeglądarki internetowej. Korzystając dalej z serwisu wyrażają Państwo zgodę na używanie cookies , zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.

II AKa 154/20 - wyrok Sąd Apelacyjny we Wrocławiu z 2020-11-18

Sygnatura akt II AKa 154/20

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 listopada 2020 r.

Sąd Apelacyjny we Wrocławiu II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący SSA Bogusław Tocicki (spr.)

Sędziowie: SA Robert Zdych

SA Piotr Kaczmarek

Protokolant: Magdalena Szymczak

przy udziale prokuratora Prokuratury (...) Dariusza Szyperskiego

po rozpoznaniu w dniu 18 listopada 2020 r.

sprawy P. S. (1) oskarżonego o czyny z art. 280 § 2 kk w zw. z art. 64 § 2 kk i inne

D. P. oskarżonego o czyny z art. 279 § 1 k.k. i inne

K. L. (1) oskarżonego o czyny z art. 280 § 2 kk i inne

na skutek apelacji wniesionych przez prokuratora co do oskarżonych D. P. i K. L. (1) oraz apelacji wniesionych przez obrońców oskarżonych: P. S. (1) i D. P.

od wyroku Sądu Okręgowego w Opolu

z dnia 5 grudnia 2019 r. sygn. akt III K 82/19

I.  zmienia zaskarżony wyrok w stosunku do oskarżonego P. S. (1) w ten sposób, że:

a)  podstawą wszelkich rozstrzygnięć zawartych w części rozstrzygającej w odniesieniu do tego oskarżonego, na podstawie art. 4 § 1 k.k., czyni przepisy Kodeksu karnego według stanu prawnego na dzień 15 kwietnia 2016r.;

b)  wymiar kary łącznej orzeczonej w stosunku do oskarżonego P. S. (1) w punkcie 4 części rozstrzygającej obniża do 12 (dwunastu) lat pozbawienia wolności, stwierdzając, że podstawą tego orzeczenia są przepisy art. 85 § 1 k.k., art. 86 § 1 k.k. i art. 91 § 2 k.k. w brzmieniu obowiązującym na dzień 15 kwietnia 2016r.;

II.  zmienia zaskarżony wyrok w stosunku do oskarżonego D. P. w ten sposób, że:

a)  podstawą wszelkich rozstrzygnięć zawartych w części rozstrzygającej w odniesieniu do tego oskarżonego, na podstawie art. 4 § 1 k.k., czyni przepisy Kodeksu karnego według stanu prawnego na dzień 15 kwietnia 2016r.;

b)  stwierdza, że przestępstwo z art. 279 § 1 k.k. i art. 275 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. przypisane oskarżonemu D. P. w punkcie 7 części rozstrzygającej dyspozytywnej zostało opisane w punkcie XVIII części wstępnej tegoż wyroku;

c)  stwierdza, że przestępstwo z art. 278 § 1 k.k. i art. 275 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. przypisane oskarżonemu D. P. w punkcie 8 części rozstrzygającej dyspozytywnej zostało opisane w punkcie XIX części wstępnej tegoż wyroku;

d)  stwierdza, że przestępstwo z art. 279 § 1 k.k. przypisane oskarżonemu D. P. w punkcie 7 części rozstrzygającej dyspozytywnej zostało opisane w punkcie XX części wstępnej tegoż wyroku;

e)  stwierdza, że podstawą orzeczenia w punkcie 9 części rozstrzygającej kary łącznej 1 (jednego) roku pozbawienia wolności w stosunku do oskarżonego D. P. są przepisy art. 85 § 1 k.k., art. 86 § 1 k.k. i art. 91 § 2 k.k. w brzmieniu obowiązującym na dzień 15 kwietnia 2016r.;

III.  zmienia zaskarżony wyrok w stosunku do oskarżonego K. L. (1) w ten sposób, że:

a)  podstawą wszelkich rozstrzygnięć zawartych w części rozstrzygającej w odniesieniu do tego oskarżonego, na podstawie art. 4 § 1 k.k., czyni przepisy Kodeksu karnego według stanu prawnego na dzień 15 kwietnia 2016r.;

b)  stwierdza, że podstawą orzeczenia w punkcie 15 części rozstrzygającej kary łącznej 4 (czterech) lat pozbawienia wolności orzeczonej w stosunku do oskarżonego K. L. (1) są przepisy art. 85 § 1 k.k., art. 86 § 1 k.k. i art. 91 § 2 k.k. w brzmieniu obowiązującym na dzień 15 kwietnia 2016r.;

IV.  w pozostałej części zaskarżony wyrok w stosunku do oskarżonych: P. S. (1), D. P. i K. L. (1) utrzymuje w mocy;

V.  zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. S. S. 600,- (sześćset) złotych tytułem nieopłaconej obrony z urzędu oskarżonego P. S. (1) w postępowaniu odwoławczym oraz 138,- (sto trzydzieści osiem) złotych tytułem zwrotu podatku VAT;

VI.  zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. J. K. po 600,- (sześćset) złotych tytułem nieopłaconej obrony z urzędu oskarżonego K. L. (1) w postępowaniu odwoławczym oraz 138,- (sto trzydzieści osiem) złotych tytułem zwrotu podatku VAT i 158,80 (sto pięćdziesiąt osiem 80/100) złotych tytułem kosztów dojazdu, a także 300,- (trzysta) złotych tytułem nieopłaconej obrony tego oskarżonego podczas śledztwa oraz 69,- (sześćdziesiąt dziewięć) złotych tytułem zwrotu podatku VAT;

VII.  nie uwzględnia wniosku obrońcy z urzędu oskarżonego D. P., adw. P. F. (1) o zasądzenie od Skarbu Państwa kosztów nieopłaconej obrony z urzędu w postępowaniu odwoławczym;

VIII.  zwalnia oskarżonych: P. S. (1), D. P. i K. L. (1) od należnych Skarbowi Państwa kosztów postępowania odwoławczego, w tym od opłat za drugą instancję, obciążając Skarb Państwa wydatkami poniesionymi w tym postępowaniu.

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II AKa 154/20

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

2

(załączniki włączono do formularza uzasadnienia w punkcie 1.3)

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Okręgowego w Opolu z dnia 5 grudnia 2019 r., sygn. akt III K – 82/19

1.2. Podmioty wnoszące apelacje

☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońcy oskarżonych: P. S. (1) i D. P.

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia – apelacja Prokuratora Rejonowego w O.co do oskarżonych: D. P. i K. L. (1)

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

ZAŁĄCZNIK Nr 1

1.3. Granice zaskarżenia – apelacja obrońcy oskarżonego P. S. (1), adw. S. S.

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Obrońca z urzędu oskarżonego P. S. (1), adw. S. S.

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

W całości do winy w odniesieniu do wszystkich przypisanych oskarżonemu przestępstw.

Z ostrożności procesowej – w części dotyczącej rozstrzygnięcia o karach jednostkowych i karze łącznej 15 (piętnastu) lat orzeczonej w punkcie 4 części rozstrzygającej.

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☒ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

ZAŁĄCZNIK Nr 2

1.3. Granice zaskarżenia – apelacja obrońcy oskarżonego D. P., adw. P. F. (1)

Kolejny numer załącznika

2

Podmiot wnoszący apelację

Obrońca z wyboru oskarżonego D. P., adw. P. F. (1)

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

W części dotyczącej orzeczenia o karze 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności wymierzonej za przestępstwo z art. 278 § 1 k.k. i art. 275 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. opisane w zarzucie XIX aktu oskarżenia i przypisane w punkcie 8 części rozstrzygającej.

W części dotyczącej orzeczenia o karze łącznej 1 (jednego) roku pozbawienia wolności wymierzonej w punkcie 9 części rozstrzygającej.

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

1.

P. S. (1)

Popełnienie przez oskarżonego P. S. (1) przestępstwa z art. 280 § 2 k.k. w zw. z art. 64 § 2 k.k. przypisanego w punkcie 1 części rozstrzygającej (opisanego w zarzucie I części wstępnej).

Dowody przedstawione i omówione na stronach 1-47 uzasadnienia zaskarżonego wyroku wraz z rekonstrukcją stanu faktycznego.

k. 1353-1399

2.

P. S. (1)

Popełnienie przez oskarżonego P. S. (1) przypisanego w punkcie 2 części rozstrzygającej ciągu przestępstw (art. 91 § 1 k.k.): z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 279 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 2 k.k. (opisanego w zarzucie II części wstępnej), przestępstw z art. 279 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 2 k.k. (opisanych w zarzutach V, VI, VII, VIII, X, XI, XIII, XIV, XVII części wstępnej) oraz przestępstwa z art. 279 § 1 k.k. i art. 275 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 64 § 2 k.k. (opisanego w zarzucie XV części wstępnej).

Dowody przedstawione i omówione na stronach 1-47 uzasadnienia zaskarżonego wyroku wraz z rekonstrukcją stanu faktycznego.

k. 1353-1399

3.

P. S. (1)

Popełnienie przez oskarżonego P. S. (1) przypisanego w punkcie 3 części rozstrzygającej ciągu przestępstw (art. 91 § 1 k.k.): z art. 278 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. (opisanych w zarzutach III, IV, IX, XII części wstępnej) oraz przestępstwa z art. 278 § 1 k.k. i art. 275 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. (opisanego w zarzucie XVI części wstępnej).

Dowody przedstawione i omówione na stronach 1-47 uzasadnienia zaskarżonego wyroku wraz z rekonstrukcją stanu faktycznego.

k. 1353-1399

4.

44

D. P.

Popełnienie przez oskarżonego D. P. przypisanego w punkcie 8 części rozstrzygającej przestępstwa z art. 278 § 1 k.k. i art. 275 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. (opisanego w zarzucie XIX części wstępnej).

Dowody przedstawione i omówione na stronach 15-19, 25-30 uzasadnienia zaskarżonego wyroku wraz z rekonstrukcją stanu faktycznego.

k. 1367-1371, 1377-1382

5.

K. L. (1)

Popełnienie przez oskarżonego K. L. (1) przypisanego w punkcie 12 części rozstrzygającej przestępstwa z art. art. 280 § 2 k.k. (opisanego w zarzucie XXI części wstępnej).

Dowody przedstawione i omówione na stronach 1-12, 22-24, 30-39 uzasadnienia zaskarżonego wyroku wraz z rekonstrukcją stanu faktycznego.

k. 1353-1364, 1374-1376, 1382-1391

6.

K. L. (1)

Popełnienie przez oskarżonego K. L. (1) przypisanego w punkcie 13 części rozstrzygającej ciągu przestępstw z art. 279 § 1 k.k. w zw. z art. 91 § 1 k.k. (opisanych w zarzutach XXII, XXIII, XXIV, XXV, XXVII, XXVIII części wstępnej).

Dowody przedstawione i omówione na stronach 1-12, 22-24, 30-39 uzasadnienia zaskarżonego wyroku wraz z rekonstrukcją stanu faktycznego.

k. 1353-1364, 1374-1376, 1382-1391

7.

K. L. (1)

Popełnienie przez oskarżonego K. L. (1) przypisanego w punkcie 14 części rozstrzygającej ciągu przestępstw z art. 278 § 1 k.k. w zw. z art. 91 § 1 k.k. (opisanych w zarzutach XXVI i XXIX części wstępnej).

Dowody przedstawione i omówione na stronach 1-12, 22-24, 30-39 uzasadnienia zaskarżonego wyroku wraz z rekonstrukcją stanu faktycznego.

k. 1353-1364, 1374-1376, 1382-1391

8.

P. S. (1)

Oskarżony P. S. (1) był w latach 2004-2016 13-krotnie karany, przede wszystkim za umyślne przestępstwa przeciwko mięśniu, w tym wyrokiem łącznym Sąd Okręgowy we Wrocławiu z dnia 30 września 2011r. sygn. akt II K – 49/11, za przestępstwa m.in. z art. 279 § 1 k.k., art. 278 § 1 k.k. i art. 280 § 2 k.k., którą odbywał w okresie od 18 czerwca 2009r. do 1 lipca 2014r.

Oskarżony P. S. (1) jest bezdzietnym kawalerem. Ma liczne rodzeństwo, które wychowywało się w domach dziecka. Pochodzi i rozbitej i patologicznej rodziny. Przed osadzeniem w zakładzie karnym mieszkał wraz z dwoma braćmi (w tym niepełnosprawnym intelektualnie) w mieszkaniu komunalnym w zabudowie barakowej we W., przeznaczonym o rozbiórki, o bardzo złym stanie technicznym. Rozpoczęto wykwaterowanie mieszkańców. Utrzymywał się z prac dorywczych i kradzieży. Nie nadużywał alkoholu i nie stosował środków psychoaktywnych.

Od dnia 9.12.2016r. oskarżony P. S. (1) odbywa karę w zakładzie zamkniętym, (dwukrotnie był przenoszony do zakładu półotwartego, jednak po sprowokowaniu sytuacji konfliktowej z innymi skazanymi, w dniu 27.06.2018r., a następnie odmowy wykonania polecenia wejścia do wyznaczonej celi mieszkalnej od dnia 11.12.2019r. został zdegradowany do zakładu zamkniętego). Odbywa karę w systemie programowanego oddziaływania i z zadań wywiązuje się umiarkowanie. W stosunku do przełożonych przyjmuje postawy regulaminowe, chociaż w sytuacjach dla siebie niekorzystnych bywa roszczeniowy i wulgarny. Był 13-krotnie karany dyscyplinarnie i 12-krotnie nagradzany regulaminowo. Należy o podkultury przestępczej. Proces resocjalizacji skazanego przebiega powoli i nie został jeszcze zakończony.

Podczas osadzenia w zakładzie karnym skazany P. S. (1) był słuchaczem liceum ogólnokształcącego, podczas osadzenia w ZK W.. Nauki nie kontynuował wobec przeniesienia do innego zakładu karnego.

zapytanie o karalność

k. 1072-1074, 1216-1220

odpisy wyroków

k. 838-849, 910-911, 914-915, 917-918, 920-921, 922, 924-926, 927-955,

wywiad środowiskowy

k. 1046

wywiad policyjny

k. 1115

opinia o skazanym

k. 1472-1473

zaświadczenie dyrektora (...) we W.

k. 1113

dane z systemu NOE-SAD

k. 1460-1461, 1485-1490

9.

D. P.

Oskarżony D. P. był w latach 2014-2016 dwukrotnie skazany:

1)  wyrokiem Sądu Rejonowego w Turku z dnia 2.04.2014r. sygn. II K – 29/14, za przestępstwo z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 278 § 1 k.k., na karę 6 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym jej wykonania na okres 3 lat próby oraz 50 stawek dziennych grzywny, z ustaleniem wysokości stawki dziennej na 10 złotych;

2)  wyrokiem Sądu Rejonowego w Kole z dnia 10.05.2016r. sygn. II K – 97/16, za przestępstwo z art. 12a ust. 2 ustawy o wyrobie alkoholu etylowego oraz wytwarzaniu wyrobów tytoniowych, na karę 150 stawek dziennych grzywny, z ustaleniem wysokości stawki dziennej na 10 złotych.

Oskarżony D. P. jest bezdzietnym kawalerem, bez majątku. Pracuje w sklepie. Nie był dotychczas osadzony w zakładzie karnym.

zapytanie o karalność

k. 1077-1079, 1213-1215

wywiad policyjny

k. 1116

dane z systemu NOE-SAD

k. 1462

10

.

K. L. (1)

W latach 2015-2016 oskarżony K. L. (1) był 4-krotnie skazany:

1)  wyrokiem łącznym Sądu Rejonowego dla Wrocławia – Krzyków z dnia 8.03.2016r. 2.04.2014r. sygn. VII K – 29/14, którym wymierzono mu karę łączną jednego roku i 3 miesięcy pozbawienia wolności, z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres 3 lat próby, obejmującym kary jednostkowe orzeczone:

a)  wyrokiem Sądu Rejonowego dla Wrocławia – Krzyków z dnia 13.12.2015r. sygn. VII K – 928/14, za przestępstwo z art. 278 § 1 k.k., na karę 6 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym jej wykonania na okres 3 lat próby oraz 40 stawek dziennych grzywny, z ustaleniem wysokości stawki dziennej na 10 złotych;

b)  wyrokiem Sądu Rejonowego dla Wrocławia – Krzyków z dnia 3.03.2015r. sygn. VII K – 24/15, za przestępstwo z art. 157 § 1 k.k., na karę jednego roku pozbawienia wolności z warunkowym jej wykonania na okres 3 lat próby;

2)  wyrokiem Sądu Rejonowego dla Wrocławia – Krzyków z dnia 5.12.2016r. sygn. VII K – 408/16, za przestępstwo z art. 224 § 1 i 2 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k., na karę jednego roku ograniczenia wolności, z obowiązkiem wykonywania nieodpłatnej kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 20 godzin miesięcznie, którą wykonano w dniu 29.05.2018r.;

3)  wyrokiem Sądu Rejonowego dla Wrocławia – Krzyków z dnia 23.10.2018r. sygn. VII K – 457/17, za przestępstwo z art. 157 § 1 k.k., na karę jednego roku ograniczenia wolności, z obowiązkiem wykonywania nieodpłatnej kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 20 godzin miesięcznie.

Oskarżony K. L. (1) wychowywał się w rodzinie patologicznej z powodu alkoholizmu ojca i przemocy domowej. Od 18 roku życia przebywał w Placówce Opiekuńczo-Wychowawczej w K.. Po opuszczeniu placówki mieszkał u rodziny. Obecnie mieszka w S., w lokalu wynajmowanym przez siostrę, A. L., w mieszkaniu przebywa siostra i trójka jej małoletnich dzieci. Mieszkanie składa się z pokoju z kuchnią i łazienką. Wymieniony partycypuje w kosztach utrzymania lokalu i przekazuje siostrze 400 zł miesięcznie oraz robi zakupy żywności i środków czystości. Utrzymuje się samodzielnie, nie korzysta z pomocy opieki społecznej. Obecnie K. L. (1) podejmuje prace dorywcze na budowie, twierdzi że ma szansę na umowę o pracę. W przeszłości zażywał narkotyki pochodne amfetaminy i nadużywał alkoholu. Obecnie podał, że utrzymuje abstynencję od środków odurzających i alkoholu. W wywiadzie wskazano, iż aktualnie K. L. (1) pozostaje pod dozorem kuratora, dozór przebiega umiarkowanie poprawnie. W okresie próby został on skazany prawomocnym wyrokiem. Zachowanie i postawę wymienionego kurator ocenił poprawnie, systematycznie kontaktuje się z kuratorem, współpracuje i udziela informacji o przebiegu okresu próby. Deklaruje chęć zmiany dotychczasowego sposobu życia, jest silnie zmotywowany do poprawy. Krytycznie odnosi się popełnionych przestępstw i wyraża skruchę. Ma pozytywną opinię środowiskową i w miejscu zamieszkaniu nie podejmowano wobec niego interwencji policji.

Oskarżony K. L. (1) ma wykształcenie gimnazjalne i zawód murarza. Obecnie pracuje jako murarz w firmie (...) R. M. w K. na pełny etat.

Oskarżonemu K. L. (2) został przydzielony lokal mieszkalny w S..

zapytanie o karalność

k. 1082-1083, 1210-1212

wywiad środowiskowy

k. 1092-1094

wywiad policyjny

k. 1114

umowy o pracę

k. 1494, 1496-1498

zaświadczenie (...) w S. o przyznaniu lokalu mieszkalnego oskarżonemu K. L.

k. 1495

dane z systemu NOE-SAD

k. 1463

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

1.

P. S. (1)

Kwestionowanie przez oskarżonego P. S. (1) popełnienia wszystkich przypisanych mu przestępstw.

wyjaśnienia oskarżonego z początkowej fazy śledztwa i z rozprawy odwoławczej

k. 89-91. 102-104, 106-107, 142-144d, 226a- 226e, 310-312 i 312a-312b, 3 18-319, 323-324 i 324a-324b. k.752-754 i 754a-754b, k. 755-758 i 758a-758b,760-762 i 762a-762b, 900-901, 971-973, 1267-1272);

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

Należało w pełni zaakceptować rekonstrukcję stanu faktycznego przeprowadzoną przez Sąd Okręgowy w Opolu na stronach 1-47 uzasadnienia zaskarżonego wyroku wraz z rekonstrukcją stanu faktycznego (k. 1353-1399), wraz z powołanymi tam dowodami pozwalającymi na rekonstrukcję tego stanu faktycznego.

Były to w szczególności wymienione tam zeznania świadków, w tym pokrzywdzonych, którzy opisali sposób dokonania przestępstw przez sprawców, a także skradzione przez nich mienie i jego wartość. Zeznania pokrzywdzonych były potwierdzone wynikami śledczych oględzin miejsc przestępstw wraz ze sporządzoną dokumentacja fotograficzną, jak również dalszymi ustaleniami śledztwa co do osób sprawców i okoliczności popełnienia przez nich przestępstw.

Istotne znaczenie dowodowe miały wyjaśnienia oskarżonych: P. S. (1) (k. 89-91, 102-104, 106-107, 142-144d, 226a- 226e, 310-312 i 312a-312b, 3 18-319, 323-324 i 324a-324b. k.752-754 i 754a-754b, k. 755-758 i 758a-758b,760-762 i 762a-762b, 900-901, 971-973, (...)- (...)); D. P. (k. 130-132,1013-1016, 1263-1267) oraz K. L. (1) (k. 150-151, 230-234, 282-289, 290-292, 612-613 i 613a-613b, (...)- (...), (...)- (...)) w tej części, w jakiej przyznawali się do popełnienia przestępstw.

Wśród wyjaśnień oskarżonych, na czoło wysuwały się wyjaśnienia oskarżonego P. S. (1) złożone dobrowolnie podczas eksperymentów procesowych, w czasie których oskarżony wskazywał miejsca popełnionych przestępstw, a także opisywał okoliczności ich popełnienia (k. 142-144d, 226a- 226e, 310-312 i 312a-312b, 323-324 i 324a-324b, 752-754 i 754a-754b, 755-758 i 758a-758b,760-762 i 762a-762b). Wyjaśnienia te były weryfikowane przez policjantów, którzy poddali kontroli, do jakich stancji logował się telefon oskarżonego P. S. (1), co pozwoliło odtworzyć trasę, jaką pokonywali sprawcy przestępstw i odtworzyć miejsca ich popełnienia.

W eksperymencie procesowym wziął także udział oskarżony K. L. (1) (k. 290-292) składając wyjaśnienia zbieżne z ustalonym przebiegiem zdarzeń.

Należało także w pełni zaakceptować ocenę wiarygodności wyjaśnień oskarżonych: P. S. (1) (k. 89-91. 102-104, 106-107, 142-144d, 226a- 226e, 310-312 i 312a-312b, 3 18-319, 323-324 i 324a-324b. k.752-754 i 754a-754b, k. 755-758 i 758a-758b,760-762 i 762a-762b, 900-901, 971-973, (...)- (...)); D. P. (k. 130-132,1013-1016, 1263-1267) oraz K. L. (1) (k. 150-151, 230-234, 282-289, 290-292, 612-613 i 613a-613b, (...)- (...), (...)- (...)).

Oskarżeni mieli pełną swobodę w wybraniu linii obrony i korzystali z pomocy obrońców, co wykluczało jakiekolwiek zarzuty o niezrozumienie swojej sytuacji prawnej i znaczenia złożenia wyjaśnień. w tej części, w jakiej przyznawali się do popełnienia przestępstw.

Wyjaśnienia oskarżonego P. S. (1) złożone dobrowolnie podczas eksperymentów procesowych, w czasie których oskarżony wskazywał miejsca popełnionych przestępstw, a także opisywał okoliczności ich popełnienia (k. 142-144d, 226a- 226e, 310-312 i 312a-312b, 323-324 i 324a-324b, 752-754 i 754a-754b, 755-758 i 758a-758b,760-762 i 762a-762b) były weryfikowane nie tylko wyjaśnieniami pozostałych oskarżonych, lecz także zeznaniami pokrzywdzonych, wynikami śledczych oględzin miejsc przestępstw z dokumentacja fotograficzna oraz dokumentacją pozostawionych śladów traseologicznych i daktyloskopijnych.

Pozwoliło to zweryfikować sposób wejścia sprawców do domów, ilość i wartość skradzionego mienia, a także przestępczą trasę oskarżonych, szczególnie P. S. (1).

Co więcej, poddano w trakcie śledztw kontroli, do jakich stancji logował się telefon oskarżonego P. S. (1), co pozwoliło odtworzyć trasę, jaką pokonywali sprawcy przestępstw i odtworzyć miejsca ich popełnienia. Trzeba przy tym jasno i dobitnie stwierdzić obiektywnie, że w istotny sposób ułatwiło to uzyskanie informacji o przestępstwach przez organy procesowe i przyczyniło się do sprawnego przeprowadzenia postępowania.

W pełni wiarygodne były zeznania świadka – pokrzywdzonej B. R. (k. 12, 12a odpis, 13-15, 15a-15b odpis, 41-43, 43a odpis), która w sposób jasny i rzeczowy, bez emocji opisała sposób działania sprawców, w tym oskarżonego P. S. (1), który posługiwali się nożem zarówno podczas włamania do domu, jak i podczas dalszych przestępczych działań wobec pokrzywdzonej. Niewątpliwie pokrzywdzona opisywała swoje spostrzeżenia, uczciwie i szczerze, także w tej fazie postępowania, gdy nie była jeszcze znana tożsamość sprawców i nie można było zarzucić jej jakichkolwiek uprzedzeń. Zeznania świadka B. R., która nie zdołała złożyć zeznań przed sądem, gdyż zmarła, zostały jednak w pełni potwierdzone innymi dowodami: zeznaniami syna pokrzywdzonej – świadka K. R. (k. 29, 1290) i świadka E. G. (k. 17-19, odpis k. 19a-19b) oraz wynikami śledczych oględzin miejsca przestępstwa (k. 21-24, odpis k. 24a-24b) wraz z materiałem poglądowym (k. 40).

Potwierdzały to również krytycznie ocenione wyjaśnienia pozostałych oskarżonych: D. P. (k. 130-132,1013-1016, 1263-1267) oraz K. L. (1) (k. 150-151, 230-234, 282-289, 290-292, 612-613 i 613a-613b,1006-1009, 1261-1263).

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

Wyjaśnienia oskarżonych: P. S. (1) (k. 89-91. 102-104, 106-107, 142-144d, 226a- 226e, 310-312 i 312a-312b, 3 18-319, 323-324 i 324a-324b. k.752-754 i 754a-754b, k. 755-758 i 758a-758b,760-762 i 762a-762b, 900-901, 971-973, 1267-1272); D. P. (k. 130-132,1013-1016, 1263-1267) oraz K. L. (1) (k. 150-151, 230-234, 282-289, 290-292, 612-613 i 613a-613b,1006-1009, 1261-1263) w których oskarżony P. S. (1) zaprzeczał popełnieniu szeregu przestępstw albo wszyscy oskarżeni starali się łagodzić swoją przestępczą rolę i minimalizować swoje przestępcze zaangażowanie.

Wyjaśnienia oskarżonych: P. S. (1) (k. 89-91. 102-104, 106-107, 142-144d, 226a- 226e, 310-312 i 312a-312b, 3 18-319, 323-324 i 324a-324b. k.752-754 i 754a-754b, k. 755-758 i 758a-758b,760-762 i 762a-762b, 900-901, 971-973, (...)- (...)); D. P. (k. 130-132,1013-1016, 1263-1267) oraz K. L. (1) (k. 150-151, 230-234, 282-289, 290-292, 612-613 i 613a-613b,1006-1009, 1261-1263) w których oskarżony P. S. (1) zaprzeczał popełnieniu szeregu przestępstw albo wszyscy oskarżeni starali się łagodzić swoją przestępczą rolę i minimalizować swoje przestępcze zaangażowanie były sprzeczne z przedstawionymi wyżej dowodami, zaprezentowanymi i krytycznie ocenionymi przez Sąd I instancji.

Była to celowa i świadoma linia obrony obliczona na uniknięcie odpowiedzialności karnej przez oskarżonego P. S. (1) oraz złagodzenie tej odpowiedzialności przez wszystkich oskarżonych.

STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzuty apelacji obrońcy oskarżonego P. S. (1), adw. S. S.

1.

Odnośnie do rozstrzygnięcia dotyczącego czynu z punktu 1 wyroku – zarzut błędu w ustaleniach faktycznych mającego istotny wpływ na treść rozstrzygnięcia poprzez błędne ustalenie, iż zachowanie oskarżonego P. S. (1) spełnia znamiona czynu zabronionego spenalizowanego w art. 280 § 2 k.k., podczas gdy ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, w szczególności z zeznań świadka K. R. oraz jego matki B. R. wyraźnie wynika, iż w dniu zdarzenia dotyczącego tego czynu sprawcy nie posługiwali się nożem.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Jak wyżej wskazano, w pełni wiarygodne były zeznania świadka – pokrzywdzonej B. R. (k. 12, 12a odpis, 13-15, 15a-15b odpis, 41-43, 43a odpis), która w sposób jasny i rzeczowy, bez emocji opisała sposób działania sprawców, w tym oskarżonego P. S. (1), który posługiwali się nożem zarówno podczas włamania do domu, jak i podczas dalszych przestępczych działań wobec pokrzywdzonej. Niewątpliwie pokrzywdzona opisywała swoje spostrzeżenia, uczciwie i szczerze, także w tej fazie postępowania, gdy nie była jeszcze znana tożsamość sprawców i nie można było zarzucić jej jakichkolwiek uprzedzeń. Zeznania świadka B. R., która nie zdołała złożyć zeznań przed sądem, gdyż zmarła, zostały jednak w pełni potwierdzone innymi dowodami: zeznaniami syna pokrzywdzonej – świadka K. R. (k. 29, 1290) i świadka E. G. (k. 17-19, odpis k. 19a-19b) oraz wynikami śledczych oględzin miejsca przestępstwa (k. 21-24, odpis k. 24a-24b) wraz z materiałem poglądowym (k. 40).

Potwierdzały to również krytycznie ocenione wyjaśnienia pozostałych oskarżonych: D. P. (k. 130-132,1013-1016, 1263-1267) oraz K. L. (1) (k. 150-151, 230-234, 282-289, 290-292, 612-613 i 613a-613b,1006-1009, 1261-1263).

Należało także w pełni zaakceptować ocenę wiarygodności wyjaśnień oskarżonych: P. S. (1) (k. 89-91. 102-104, 106-107, 142-144d, 226a- 226e, 310-312 i 312a-312b, 3 18-319, 323-324 i 324a-324b. k.752-754 i 754a-754b, k. 755-758 i 758a-758b,760-762 i 762a-762b, 900-901, 971-973, 1267-1272); D. P. (k. 130-132,1013-1016, 1263-1267) oraz K. L. (1) (k. 150-151, 230-234, 282-289, 290-292, 612-613 i 613a-613b,1006-1009, 1261-1263).

Oskarżeni mieli pełną swobodę w wybraniu linii obrony i korzystali z pomocy obrońców, co wykluczało jakiekolwiek zarzuty o niezrozumienie swojej sytuacji prawnej i znaczenia złożenia wyjaśnień. w tej części, w jakiej przyznawali się do popełnienia przestępstw.

Wyjaśnienia oskarżonego P. S. (1) złożone dobrowolnie podczas eksperymentów procesowych, w czasie których oskarżony wskazywał miejsca popełnionych przestępstw, a także opisywał okoliczności ich popełnienia (k. 142-144d, 226a- 226e, 310-312 i 312a-312b, 323-324 i 324a-324b, 752-754 i 754a-754b, 755-758 i 758a-758b,760-762 i 762a-762b) były weryfikowane nie tylko wyjaśnieniami pozostałych oskarżonych, lecz także zeznaniami pokrzywdzonych, wynikami śledczych oględzin miejsc przestępstw z dokumentacją fotograficzną oraz dokumentacją pozostawionych śladów traseologicznych i daktyloskopijnych. Pozwoliło to zweryfikować sposób wejścia sprawców do domów, ilość i wartość skradzionego mienia, a także przestępczą trasę oskarżonych, szczególnie P. S. (1). Co więcej, poddano w trakcie śledztw kontroli, do jakich stacji logował się telefon oskarżonego P. S. (1) (por. k. 100-101), co pozwoliło odtworzyć trasę, jaką pokonywali sprawcy przestępstw i odtworzyć miejsca ich popełnienia. Trzeba przy tym jasno i dobitnie stwierdzić obiektywnie, że w istotny sposób ułatwiło to uzyskanie informacji o przestępstwach przez organy procesowe i przyczyniło się do sprawnego przeprowadzenia postępowania.

W eksperymencie procesowym wziął także udział oskarżony K. L. (1) (k. 290-292) składając wyjaśnienia zbieżne z ustalonym przebiegiem zdarzeń.

Wreszcie, podczas przeszukania pokoju hotelowego zajmowanego przez oskarżonych: P. S. (1) i D. P. w hostelu (...) we W. (k. 62-64), jak również przeszukania u W. G., wskazanego przez P. S. (1) (k.325-329), ujawniono przedmioty pochodzące z dokonanych przestępstw:

1)  laptop marki A. należący do A. M. i pochodzący z włamania do domu jednorodzinnego przy ul. (...) w miejscowości G., dokonanego w dniu 6 grudnia 2016r. przez oskarżonych: P. S. (1) i D. P. (k. 62-64);

2)  zegarek marki (...) i figurki należące do B. M. i pochodzące z włamania domu jednorodzinnego w miejscowości C. przy ul. (...), dokonanego w dniu 15 września 2016r. (k. 325-329).

Wniosek

o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonego od czynu przypisanego mu w punkcie I zaskarżonego wyroku, tj. przestępstwa z art. 280 § 2 k.k. w zw. z art. 64 § 2 k.k.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Nie było podstaw do zmiany wyroku i kwestionować tego, że oskarżony P. S. (1) oraz współdziałający z nim sprawcy nie popełnili przestępstwa z art. 280 § 2 k.k. Znamię użyte w art. 280 § 2 k.k. tzn. "posługuje się" należy interpretować szerzej niż występujące w art. 159 k.k. określenie "używa". Używaniem jest faktyczne zastosowanie przedmiotu (np. zadanie nim ciosu), natomiast "posługiwaniem się" może być zarówno użycie, jak i straszenie przedmiotem (zademonstrowanie gotowości użycia broni, noża lub innego niebezpiecznego przedmiotu w celu pokonania oporu pokrzywdzonego (por. wyrok SN z dnia 30 września 1975 r. VI KRN 33/75, OSNKW 1976, nr 1, poz. 3 z glosą T. Bojarskiego, PiP 1977, z. 1 oraz wyrok SN z dnia 9 grudnia 2002 r., II KKN 373/00, LEX nr 56921).

Jak wskazywano w doktrynie, błąd w ustaleniach faktycznych (error facti) przyjętych za podstawę orzeczenia to błąd, który wynika bądź to z niepełności postępowania dowodowego (tzw. błąd "braku"), bądź też z przekroczenia granic swobodnej oceny dowodów (błąd "dowolności"). Może on więc być wynikiem nieznajomości określonych dowodów lub nieprzestrzegania dyrektyw obowiązujących przy ocenie dowodów (art. 7), np. błąd logiczny w rozumowaniu, zlekceważenie niektórych dowodów, danie wiary dowodom nieprzekonującym, bezpodstawne pominięcie określonych twierdzeń dowodowych, oparcie się na faktach w istocie nieudowodnionych itd. (T. Grzegorczyk – Kodeks postępowania karnego. Komentarz, wyd. III, Zakamycze 2003,– s. 1133-1134).

Wielokrotnie podkreślano w orzecznictwie, że zarzut błędu w ustaleniach faktycznych nie może ograniczać się wyłącznie do polemiki z ocenami dokonanymi przez Sąd I instancji, bez wskazania jakich konkretnie uchybień w zakresie zasad logicznego rozumowania dopuścił się sąd w ocenie zebranego materiału dowodowego. Możliwość przeciwstawienia ustaleniom sądu orzekającego odmiennego poglądu, nie może prowadzić do wniosku o dokonaniu przez sąd błędu w ustaleniach faktycznych. Wyraża to wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 maja 2005r. sygn. WA – 10/05: „ Zarzut błędu w ustaleniach faktycznych nie może sprowadzać się do samej polemiki z ustaleniami sądu a quo wyrażonymi w uzasadnieniu zaskarżonego rozstrzygnięcia, lecz musi zmierzać do wykazania jakich konkretnie uchybień w zakresie logicznego rozumowania i doświadczenia życiowego dopuścił się sąd w ocenie zebranego w sprawie materiału dowodowego.

Sama możliwość przeciwstawienia ustaleniom sądu orzekającego odmiennego poglądu w kwestii ustaleń faktycznych, opartego nie na innych dowodach od tych, na których oparł się sąd pierwszej instancji (…) nie może prowadzić do wniosku o popełnieniu przez ten sąd błędu w ustaleniach faktycznych.

Istota zarzutu błędu w ustaleniach faktycznych nie może opierać się na odmiennej ocenie materiału dowodowego, innymi słowy mówiąc na forsowaniu własnego poglądu strony na tę kwestię. Stawiając tego rodzaju zarzut należy wskazać, jakich uchybień w świetle zgodności (lub niezgodności) z treścią dowodu, zasad logiki (błędność rozumowania i wnioskowania) czy sprzeczności (bądź nie) z doświadczeniem życiowym lub wskazaniami wiedzy dopuścił się w dokonanej przez siebie ocenie dowodów sąd pierwszej instancji” (OSNwSK 2005, z. 1, poz. 949 oraz poz. 947; podobnie T. Grzegorczyk – Kodeks postępowania karnego. Komentarz, , wyd. III, Zakamycze 2003 s. 1134 oraz P. Hoffmański, E. Sadzik, K. Zgryzek – Kodeks postępowania karnego. Komentarz, t. II, Warszawa 2007, s. 666-667).

W realiach niniejszej sprawy, jak już wyżej wskazano, poza polemiką z ustaleniach faktycznymi, w swojej apelacji obrońca oskarżonego nie postawiła zaskarżonemu wyrokowi żadnych rzeczowych zarzutów dotyczących niewłaściwego odczytania treści dowodów, błędów logicznego rozumowania i wnioskowania, a także sprzeczności ustaleń Sądu I instancji ze wskazaniami wiedzy i zasadami doświadczenia życiowego. Mając powyższe na uwadze apelacja ta, w zakresie zarzutów odnoszących się do sprawstwa i winy, nie zasługiwała na uwzględnienie.

Lp.

Zarzuty apelacji obrońcy oskarżonego P. S. (1), adw. S. S.

2.

Odnośnie do rozstrzygnięcia dotyczącego czynów z punktu 2 wyroku oraz z punktu 3 wyroku, tj. co do czynów opisanych w zarzucie II, III, IV, VIII, IX, XI, XII, XIII, XIV – zarzuty:

1)  błędu w ustaleniach faktycznych polegającego na bezzasadnym przyjęciu, iż oskarżony P. S. (1) dopuścił się czynów tam opisanych podczas, gdy zgromadzony w sprawie materiał dowodowy w postaci zeznań świadków, w szczególności w osobach: E. P., J. B., M. M., P. G., W. M., J. W., U.'zuli N., J. I. oraz I. C., jak również wyjaśnień oskarżonego złożonych w trakcie postępowania sądowego, wyraźnie wskazuje, iż oskarżony P. S. (1) nie mógł dopuścić się zarzucanych w/w czynów, albowiem żaden z tych świadków nie widział osoby popełniającej w/w czyny zabronione, a to z kolei miało istotny wpływ na treść przedmiotowego rozstrzygnięcia;

2)  obrazy przepisów postępowania, tj. art. 207 § 1 k.p.k. poprzez przeprowadzenie dowodu w postaci wizji lokalnej przy udziale funkcjonariuszy policji na etapie śledztwa w sposób sugestywny, z wyłączeniem zasady obiektywizmu, polegającym na tym, iż zgodnie z wyjaśnieniami oskarżonego wizje te były przeprowadzane w sposób niedokładny, oskarżony P. S. (1) nie był w stanie ustalić czy mógł przebywać w danych miejscach czy też nie, co miało wpływ na wynik rozstrzygnięcia;

3)  obrazy przepisów postępowania, to jest art. 366 § 1 k.p.k. poprzez zaniechanie czynności mających doprowadzić do wszechstronnego rozpatrzenia materiału dowodowego, a także przyjęciu za wiarygodne zeznań świadków w szczególności w osobach: E. P., J. B., M. M., P. G., W. M., J. W., U. N., J. I. oraz I. C., podczas gdy z zeznań oskarżonego P. S. (1) wynika, iż brak było podstaw do przypisania oskarżonemu P. S. (1) sprawstwa w zakresie w/w czynów;

4)  obrazy przepisów postępowania, tj. art. 7 k.p.k. poprzez przyjęcie dowolnej, a nie swobodnej oceny dowodów w zakresie zeznań świadków w osobach E. P., J. B., M. M., P. G., W. M., J. W., U. N., J. I. oraz I. C., poprzez danie wiary treściom tych zeznań podczas, gdy z zeznań w/w świadków nie wynika, jakoby to oskarżony P. S. (1) miał dopuścić się popełnienia zarzucanych mu czynów, albowiem żaden ze świadków nie widział sprawcy lub nie był w stanie go zidentyfikować, co miało istotny wpływ na wynik rozstrzygnięcia.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Jak wyżej wskazano, Sąd Okręgowy w Opolu – wbrew wywodom zawartym w apelacji obrońcy oskarżonego P. S. (1) – przeprowadził postępowanie dowodowe w sposób prawidłowy i wnikliwy. Podczas postępowania dowodowego Sąd I instancji wyczerpał co do tego czynu wszystkie dostępne możliwości dowodowe w celu ustalenia czy istnieją podstawy do przypisania oskarżonej zarzuconego jej przestępstwa, respektując przy tym zasady procesowe, w tym zasadę prawdy materialnej (art. 2 § 2 k.p.k.), zasadę bezstronności (art. 4 k.p.k.), zasadę in dubio pro reo (art. 5 k.p.k.), a także zasadę swobodnej oceny dowodów (art. 7 k.p.k.). Dokonane w wyroku ustalenia faktyczne wolne są od błędów i uwzględniają całokształt okoliczności ujawnionych w toku rozprawy (art. 410 k.p.k.).

Bardzo naiwnie brzmiały zarzuty apelacji, oskarżonego P. S. (1) nie potwierdziły zeznania świadków: B. M., E. D., A. P., H. P., E. P., J. B., M. M., P. G., W. M., J. W., U. N., J. I. oraz I. C., z których wynika, że nie widzieli oskarżonego P. S. (1) i nie mogli go rozpoznać, albo podawali bardzo ogólny opis potencjalnego sprawcy, pozbawiony cech indywidualizujących sprawcę. Właśnie taki był sposób działania oskarżonego, że starał się on dokonywać włamań i kradzieży korzystając z nieobecności domowników, co jest charakterystyczne dla przestępstw tego rodzaju. Oskarżony jednak w trakcie śledztwa przyznał się do popełnienia tych przestępstw, zlokalizował je podczas eksperymentów procesowych, podał ich przebieg zbieżnie z zeznaniami pokrzywdzonych oraz sposób ich popełnienia odpowiadał ustaleniom śledczych oględzin miejsc przestępstwa, uzupełnionych dokumentacją fotograficzna i zabezpieczonymi śladami traseologicznymi i daktyloskopijnymi. Choć ekspertyzy daktyloskopijne nie potwierdziły ostatecznie, że oskarżony P. S. (1) pozostawił na miejscach przestępstw ślady nadające się do identyfikacji, to nie sprzeciwiało się to ustaleniom co do jego sprawstwa, w obliczu pozostałych omówionych wyżej dowodów.

Wreszcie, podczas przeszukania pokoju hotelowego zajmowanego przez oskarżonych: P. S. (1) i D. P. w hostelu (...)we W. (k. 62-64), jak również przeszukania u W. G., wskazanego przez P. S. (1) (k.325-329), ujawniono przedmioty pochodzące z dokonanych przestępstw:

1) laptop marki A. należący do A. M. i pochodzący z włamania do domu jednorodzinnego przy ul. (...) w miejscowości G., dokonanego w dniu 6 grudnia 2016r. przez oskarżonych: P. S. (1) i D. P. (k. 62-64);

2) zegarek marki (...) i figurki należące do B. M. i pochodzące z włamania domu jednorodzinnego w miejscowości C. przy ul. (...), dokonanego w dniu 15 września 2016r. (k. 325-329).

Kiedy jednak zawiodły rachuby oskarżonego, że pokrzywdzonych nie ma w domu, w wypadku przestępstwa rozboju na szkodę pokrzywdzonej B. R., to okazało się, że sposób działania oskarżonego P. S. (1) i pozostałych współdziałających z nim sprawców był zgodny z wyjaśnieniami oskarżonych oraz z modus operandi sprawców w innych przypadkach.

Wniosek

o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez:

1)  uniewinnienie oskarżonego od wszystkich zarzucanych mu czynów;

2)  ewentualnie – uniewinnienie oskarżonego w zakres przypisanych mu czynów wskazanych określonych w punkcie 2) wyroku w zakresie przestępstw opisanych w zarzucie II, VIII, XI, XIII i XIV oraz w punkcie 3) wyroku w zakresie przestępstw opisanych w zarzucie III, IV, IX, XII.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Nie było podstaw do zmiany wyroku i uniewinnienia oskarżonego P. S. (1) od przypisanych mu przestępstw, kwestionowanych w apelacji obrońcy. Jak wyżej wskazano, Sąd Okręgowy w Opolu – wbrew wywodom zawartym w apelacji obrońcy P. S. (1) – przeprowadził postępowanie dowodowe w sposób prawidłowy i wnikliwy. Podczas postępowania dowodowego Sąd I instancji wyczerpał co do tego czynu wszystkie dostępne możliwości dowodowe w celu ustalenia czy istnieją podstawy do przypisania oskarżonej zarzuconego jej przestępstwa, respektując przy tym zasady procesowe, w tym zasadę prawdy materialnej (art. 2 § 2 k.p.k.), zasadę bezstronności (art. 4 k.p.k.), zasadę in dubio pro reo (art. 5 k.p.k.), a także zasadę swobodnej oceny dowodów (art. 7 k.p.k.). Dokonane w wyroku ustalenia faktyczne wolne są od błędów i uwzględniają całokształt okoliczności ujawnionych na rozprawie głównej i apelacyjnej (art. 410 k.p.k.).

Lp.

Zarzuty apelacji obrońcy oskarżonego P. S. (1), adw. S. S.

3.

Odnośnie do rozstrzygnięcia dotyczącego czynów z pkt 2 wyroku oraz z pkt 3 wyroku, tj. co do czynów opisanych V, VI, VII, X, XV, XVI, XII – zarzut błędu w ustaleniach faktycznych polegającego na bezzasadnym przyjęciu, iż oskarżony P. S. (1) dopuścił się czynów tam opisanych podczas, gdy zgromadzony w sprawie materiał dowodowy w postaci zeznań świadków, w szczególności w osobach: B. M., E. D., A. P., H. P., E. P., J. B., M. M., P. G., W. M., J. W., U. N., J. I. oraz I. C., jak również wyjaśnień oskarżonego złożonych w trakcie postępowania sądowego, wyraźnie wskazuje, iż oskarżony P. S. (1) nie mógł dopuścić się zarzucanych w/w czynów, albowiem żaden z tych świadków bądź nie widział osoby popełniającej w/w czyny zabronione, bądź też podawał bardzo ogólny opis potencjalnego sprawcy, pozbawiony cech indywidualizujących sprawcę, przez co opisane niniejszym wyrokiem czyny mogłyby zostać uznane za popełnione przez każdego mężczyznę, a zatem opisy te nie pozwalają na jednoznaczne przypisanie sprawstwa oskarżonemu P. S. (1), a to z kolei miało istotny wpływ na treść przedmiotowego rozstrzygnięcia.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Wobec tożsamości zarzutów postawionych w apelacjach obrońcy oskarżonego P. S. (1), argumenty przemawiające za bezzasadnością wskazanych zarzutów przedstawiono we wcześniejszej części niniejszego uzasadnienia.

Ja już wyżej wskazano, naiwnie brzmiały zarzuty apelacji, oskarżonego P. S. (1) nie potwierdziły zeznania świadków: B. M., E. D., A. P., H. P., E. P., J. B., M. M., P. G., W. M., J. W., U. N., J. I. oraz I. C., z których wynika, że nie widzieli oskarżonego P. S. (1) i nie mogli go rozpoznać, albo podawali bardzo ogólny opis potencjalnego sprawcy, pozbawiony cech indywidualizujących sprawcę. Właśnie taki był sposób działania oskarżonego, że starał się on dokonywać włamań i kradzieży korzystając z nieobecności domowników, co jest charakterystyczne dla przestępstw tego rodzaju. Oskarżony jednak w trakcie śledztwa przyznał się do popełnienia tych przestępstw, zlokalizował je podczas eksperymentów procesowych, podał ich przebieg zbieżnie z zeznaniami pokrzywdzonych oraz sposób ich popełnienia odpowiadał ustaleniom śledczych oględzin miejsc przestępstwa, uzupełnionych dokumentacją fotograficzna i zabezpieczonymi śladami traseologicznymi i daktyloskopijnymi. Choć ekspertyzy daktyloskopijne nie potwierdziły ostatecznie, że oskarżony P. S. (1) pozostawił na miejscach przestępstw ślady nadające się do identyfikacji, to nie sprzeciwiało się to ustaleniom co do jego sprawstwa, w obliczu pozostałych omówionych wyżej dowodów.

Kiedy jednak zawiodły rachuby oskarżonego, że pokrzywdzonych nie ma w domu, w wypadku przestępstwa rozboju na szkodę pokrzywdzonej B. R., to okazało się, że sposób działania oskarżonego P. S. (1) i pozostałych współdziałających z nim sprawców był zgodny z wyjaśnieniami oskarżonych oraz z modus operandi sprawców w innych przypadkach.

Wniosek

o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez:

1)  uniewinnienie oskarżonego od wszystkich zarzucanych mu czynów;

2)  ewentualnie – uniewinnienie oskarżonego w zakres przypisanych mu czynów wskazanych określonych w punkcie 2) wyroku w zakresie przestępstw opisanych w zarzucie II, VIII, XI, XIII i XIV oraz w punkcie 3) wyroku w zakresie przestępstw opisanych w zarzucie III, IV, IX, XII.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Nie było podstaw do zmiany wyroku i uniewinnienia oskarżonego P. S. (1) od przypisanych mu przestępstw, kwestionowanych w apelacji obrońcy. Jak wyżej wskazano, Sąd Okręgowy w Opolu – wbrew wywodom zawartym w apelacji obrońcy P. S. (1) – przeprowadził postępowanie dowodowe w sposób prawidłowy i wnikliwy. Podczas postępowania dowodowego Sąd I instancji wyczerpał co do tego czynu wszystkie dostępne możliwości dowodowe w celu ustalenia czy istnieją podstawy do przypisania oskarżonej zarzuconego jej przestępstwa, respektując przy tym zasady procesowe, w tym zasadę prawdy materialnej (art. 2 § 2 k.p.k.), zasadę bezstronności (art. 4 k.p.k.), zasadę in dubio pro reo (art. 5 k.p.k.), a także zasadę swobodnej oceny dowodów (art. 7 k.p.k.). Dokonane w wyroku ustalenia faktyczne wolne są od błędów i uwzględniają całokształt okoliczności ujawnionych na rozprawie głównej i apelacyjnej (art. 410 k.p.k.).

Nie można w żadnym wypadku doszukiwać się także naruszenia zasady swobodnej oceny dowodów w tym, że Sąd I instancji uznał za niewiarygodne wyjaśnienia oskarżonego P. S. (1), odrzucając szereg podanych przez niego okoliczności jako nieistotnych, niewiarygodnych i wynikające wyłącznie z obaw przed odpowiedzialnością karną.

Jak wielokrotnie podkreślano w doktrynie i orzecznictwie, przekonanie Sądu o wiarygodności jednych dowodów i niewiarygodności innych pozostaje pod ochroną art. 7 k.p.k. wtedy, gdy: jest poprzedzone ujawnieniem w toku rozprawy głównej całokształtu okoliczności sprawy (art. 410 k.p.k.) i to w sposób podyktowany obowiązkiem dochodzenia prawdy (art. 2 § 2 k.p.k.), stanowi wyraz rozważenia wszystkich tych okoliczności przemawiających zarówno na korzyść, jak i na niekorzyść oskarżonego (art. 4 k.p.k.), jest wyczerpujące i logiczne - z uwzględnieniem wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego - uargumentowane w uzasadnieniu wyroku (art. 424 § 1 pkt 1 k.p.k.). Akcentuje to szereg orzeczeń Sądu Najwyższego i sądów apelacyjnych (por. wyrok SN z 3.09.1998r. sygn. V KKN 104/98 – Prokuratura i Prawo 1999, nr 2, poz. 6; a także wyrok S.A. w Łodzi z 20.03.2002r. sygn. II AKa 49/02 – Prokuratura i Prawo 2004, nr 6, poz. 29). Wszystkim tym wymogom Sąd Okręgowy w Legnicy sprostał, nie naruszając także przepisu art. 5 § 2 k.p.k. nakładającego obowiązek rozstrzygania niedających się usunąć wątpliwości na korzyść oskarżonego.

Sąd Najwyższy odnosił się w szeregu swoich orzeczeń do tego jak należy rozumieć i stosować zasadę in dubio pro reo. Jak stwierdził w jednym z nich: „ Zasada in dubio pro reo (art. 5 § 2 k.p.k.) nie ogranicza utrzymanej w granicach racjonalności swobody oceny dowodów. Jeżeli zatem z materiału dowodowego wynikają różne wersje wydarzenia, to nie jest to jeszcze równoznaczne z zaistnieniem "nie dających się usunąć wątpliwości" w rozumieniu tego przepisu. W takim wypadku sąd jest zobowiązany do dokonania ustaleń właśnie na podstawie swobodnej oceny dowodów. Dopiero wtedy, gdy - po wykorzystaniu wszelkich istniejących możliwości - wątpliwości nie zostaną usunięte, należy je wytłumaczyć w sposób korzystny dla oskarżonego. Jeżeli jednak sąd dokona stanowczych ustaleń, to w ogóle nie może zachodzić obraza art. 5 § 2 k.p.k. (bo według tych ustaleń nie ma wątpliwości), a tylko powstaje kwestia, czy ustalenia te są prawidłowo dokonane (bez naruszenia zasady swobodnej oceny dowodów)” (postanowienie SN z dnia 17.12.2003r. sygn. V KK 72/03 - LEX nr 83771).

Podobne stanowisko znajdujemy w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 14 maja 1999r. sygn. IV KKN 714/98: „ Stan określany przez ustawodawcę, jako "nie dające się usunąć wątpliwości" (art. 5 § 2 k.p.k.), powstaje - jeśli pominąć wątpliwości natury nie faktycznej, lecz prawnej - dopiero w następstwie oceny dowodów (art. 7 k.p.k.). Dopiero wówczas bowiem można stwierdzić, czy wątpliwości w ogóle wystąpiły, czy były rozsądne, a nie wydumane, czy i jakie miały znaczenie dla kwestii odpowiedzialności prawnej oskarżonego, czy udało się je przezwyciężyć w sposób dopuszczalny przez prawo procesowe itp. O naruszeniu zasady in dubio pro reo nie można zatem mówić wówczas, gdy sąd w wyniku pełnej i poprawnie dokonanej swobodnej oceny dowodów uznał, że brak jest wątpliwości, albo że nie mają one znaczenia dla odpowiedzialności prawnej oskarżonego. Jest jednocześnie dobrym prawem obrony oskarżonego mnożenie, a nawet wyolbrzymianie na każdym etapie postępowania takich faktów i ich ocen, które pozwalają na powątpiewanie w jego winę, pod warunkiem wszakże nieprzeinaczania faktów (lojalności wobec faktów)” (Prokuratura i Prawo 2000, nr 4, poz. 8).

Zarzuty wobec zaskarżonego wyroku postawione w apelacji obrońcy oskarżonego P. S. (1) były bezpodstawne i życzeniowe, postawione przez pryzmat wyjaśnień oskarżonego w tej części, w której zaprzeczał swojemu sprawstwu. Zarzuty te były jednostronne, nie uwzględniały bowiem szerokiego wachlarza dowodów omówione i przedstawione przez Sąd I instancji w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku.

Lp.

Zarzuty apelacji obrońcy oskarżonego P. S. (1), adw. S. S.

4.

Odnośnie do rozstrzygnięcia w zakresie kar jednostkowych wskazanych w pkt 1), 2), 3) wyroku – zarzut błędu w ustaleniach faktycznych mającego istotny wpływ na treść orzeczenia poprzez bezzasadne przyjęcie, że wymiar kar jednostkowych za przypisane oskarżonemu czyny spełniania wymogi prewencji indywidualnej i generalnej określonej przepisami art. 53 k.k. w sytuacji, gdy prawidłowo oceniając stan faktyczny Sąd orzekający winien wymierzyć kary jednostkowe w łagodniejszym zakresie.

Odnośnie do rozstrzygnięcia w zakresie kary łącznej – zarzut błędu w ustaleniach faktycznych mającego istotny wpływ na treść rozstrzygnięcia polegający na bezpodstawnym przyjęciu, iż kara łączna w wymiarze 15 lat pozbawienia wolności realizuje cele prewencji indywidualnej i generalnej w sytuacji, gdy prawidłowo oceniając stan faktyczny Sąd orzekający winien wymierzyć karę w niższym zakresie.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Nie zasługiwały na uwzględnienie zarzuty obrońcy oskarżonego P. S. (1) co do błędu w ustaleniach faktycznych mającego istotny wpływ na treść orzeczenia poprzez bezzasadne przyjęcie, że wymiar kar jednostkowych za przypisane oskarżonemu czyny spełniania wymogi prewencji indywidualnej i generalnej określonej przepisami art. 53 k.k. w sytuacji, gdy prawidłowo oceniając stan faktyczny Sąd orzekający winien wymierzyć kary jednostkowe w łagodniejszym zakresie.

Wbrew twierdzeniom obrończyni oskarżonego P. S. (1), Sąd I instancji w sposób prawidłowy i wnikliwe ocenił wszelkie okoliczności, które miały wpływ na wymiar kar jednostkowych, a w szczególności:

1)  wysoką społeczną szkodliwość przestępstw popełnionych przez oskarżonego, za cym przemawiały okoliczności przedmiotowe czynów (charakter dóbr prawnych, w które godziły przestępcze zachowania, w ty mienie pokrzywdzonych i poczucie bezpieczeństwa, a w wypadku pokrzywdzonej B. R. także dobro w postaci wolności od przemocy i gróźb jej użycia we własnym domu, rozmiar skradzionego mienia, rozmiar wyrządzonych szkód, jak również działanie oskarżonego ze współdziałaniem z innymi osobami i w sposób zaplanowany i przygotowany, wciąganie pozostałych oskarżonych do działalności przestępczej), a także okoliczności podmiotowe (umyślność, postać zamiaru bezpośredniego, niskie motywy i pobudki oskarżonego P. S. (1), chcącego w najkrótszym możliwym czasie zyskał pożądane mienie);

2)  właściwości i warunki osobiste oskarżonego P. S. (1), wśród których należało uwzględnić wielokrotną karalność, przede wszystkim za przestępstwa przeciwko mieniu, działanie w warunkach recydywy wielokrotnej z art. 64 § 2 k.k., negatywna opinia środowiskowa, czynienie sobie z działalności przestępczej sposobu na życie;

3)  postawę procesową oskarżonego P. S. (1), który jednak na poszczególnych etapach postępowania przyznał się do wszystkich postawionych mu zarzutów, a także opisał przebieg przestępstw, jak również role swoją i pozostałych sprawców.

Ta ostatnia okoliczność skłoniła do przyjęcia, że wyjaśnienia oskarżonego P. S. (1) złożone dobrowolnie podczas eksperymentów procesowych, w czasie których oskarżony wskazywał miejsca popełnionych przestępstw, a także opisywał okoliczności ich popełnienia (k. 142-144d, 226a- 226e, 310-312 i 312a-312b, 323-324 i 324a-324b, 752-754 i 754a-754b, 755-758 i 758a-758b,760-762 i 762a-762b) pozwalały jednak na przyjęcie, że obiektywnie oskarżony przyczynił się do wykrycia przestępstw i pociągnięcia do odpowiedzialności karnej ich sprawców, w tym do poniesienia odpowiedzialności przez samego oskarżonego. Wyjaśnienia oskarżonego, w których się przyznał do winy i wskazał na wizjach lokalnych miejsca przestępstw, były weryfikowane nie tylko wyjaśnieniami pozostałych oskarżonych, lecz także zeznaniami pokrzywdzonych, wynikami śledczych oględzin miejsc przestępstw z dokumentacja fotograficzna oraz dokumentacją pozostawionych śladów traseologicznych i daktyloskopijnych. Pozwoliło to zweryfikować sposób wejścia sprawców do domów, ilość i wartość skradzionego mienia, a także przestępczą trasę oskarżonych, szczególnie P. S. (1). Co więcej, poddano w trakcie śledztw kontroli, do jakich stacji logował się telefon oskarżonego P. S. (1) (por. k. 100-101), co pozwoliło odtworzyć trasę, jaką pokonywali sprawcy przestępstw i odtworzyć miejsca ich popełnienia. Trzeba przy tym jasno i dobitnie stwierdzić obiektywnie, że w istotny sposób ułatwiło to uzyskanie informacji o przestępstwach przez organy procesowe i przyczyniło się do sprawnego przeprowadzenia postępowania.

Takie postępowanie oskarżonego P. S. (1), niezależnie od późniejszego kwestionowania swojego sprawstwa i winy, nie mogło pozostać bez wpływu na wymiar kary łącznej. W tym zakresie należało podzielić częściowo zarzut błędu w ustaleniach faktycznych mającego istotny wpływ na treść rozstrzygnięcia polegający na bezpodstawnym przyjęciu, iż kara łączna w wymiarze 15 lat pozbawienia wolności realizuje cele prewencji indywidualnej i generalnej w sytuacji, gdy prawidłowo oceniając stan faktyczny Sąd orzekający winien wymierzyć karę w niższym zakresie. Związek podmiotowo-przedmiotowy przestępstw i ich okoliczności były tak mocno zbliżone (wręcz tożsame), że dawały podstawę złagodzenia kary łącznej do 12 (dwunastu) lat pozbawienia wolności.

Wniosek

o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez:

1)  wymierzenie kary łącznej pozbawienia wolności za czyny określone w pkt 1) w zakresie przestępstwa opisanego w zarzucie I, pkt 2) wyroku w zakresie przestępstwa opisanego w zarzucie V, VI, VII, X, XV, XVII oraz w pkt 3) wyroku w zakresie przestępstwa opisanego w zarzucie XVI w wysokości do 10 lat pozbawienia wolności;

2)  z ostrożności procesowej – wymierzenie kary łącznej w niższym zakresie niż orzeczony przez Sąd I instancji.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Jak już wyżej wskazano, nie było podstaw do zmiany wyroku i złagodzenia kar jednostkowych za przestępstwa przypisane oskarżonemu P. S. (1). Jednak postępowanie oskarżonego P. S. (1), o[pisane wyżej i polegające na współdziałaniu z organami procesowymi w odtworzeniu miejsc popełnionych przez niego przestępstw podczas eksperymentów procesowych (k. 142-144d, 226a- 226e, 310-312 i 312a-312b, 323-324 i 324a-324b, 752-754 i 754a-754b, 755-758 i 758a-758b,760-762 i 762a-762b) dało podstawę do złagodzenia wymiary kary łącznej. Niezależnie od późniejszego kwestionowania swojego sprawstwa i winy przez oskarżonego P. S. (1), nie mogło to pozostać bez wpływu na wymiar kary łącznej. Kara łączna w wymiarze 15 lat pozbawienia wolności nie realizowała celów prewencji ogólnej i szczególnej z art. 53 § 1 i 2 k.k., gdyż pomijała istotną pomoc udzieloną podczas śledztwa przez oskarżonego P. S. (1) organom procesowym.

Należy wreszcie zwrócić uwagę, że szczegółowa analiza pierwszych czynności wykrywczych, w szczególności analiza połączeń telefonicznych z policyjnym numerem alarmowym 997 (k. 30-32) oraz treści nagranego połącznia (protokół oględzin – k. 36-38, 39) jednoznacznie każe uznać, że to w istocie oskarżony P. S. (1) telefonował na policję i zwrócił uwagę na popełniony przez siebie napad rabunkowy na osobie B. R., w także opisał drugiego ze sprawców (oskarżonego K. L. (1)), do którego miał pretensje na tle relacji osobistych z nim. Ostatecznie to doprowadziło do zainteresowania organów ścigania oskarżonym P. S. (1) i pozostałymi oskarżonymi, a następnie wykryciem szeregu przestępstw objętych niniejszym postępowaniem.

Nakazywało to, przez pryzmat przepisu art. 85a k.k. wziąć pod uwagę cele zapobiegawcze i wychowawcze, które kara ma osiągnąć w stosunku do oskarżonego P. S. (1), a także potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa. Z tych przyczyn postawa procesowa oskarżonego skłoniła do złagodzenia wymiaru kary łącznej.

Zmieniono zatem zaskarżony wyrok w stosunku do oskarżonego P. S. (1) w ten sposób, że

wymiar kary łącznej orzeczonej w stosunku do oskarżonego P. S. (1) w punkcie 4 części rozstrzygającej obniżono do 12 (dwunastu) lat pozbawienia wolności, stwierdzając, że podstawą tego orzeczenia są przepisy art. 85 § 1 k.k., art. 86 § 1 k.k. i art. 91 § 2 k.k. w brzmieniu obowiązującym na dzień 15 kwietnia 2016r.

Lp.

Zarzuty apelacji obrońcy oskarżonego P. S. (1), adw. S. S.

5.

Odnośnie do rozstrzygnięcia w zakresie orzeczenia środka kompensacyjnego w postaci obowiązku naprawienia szkody – zarzut błędu w ustaleniach faktycznych poprzez przyjęcie zawyżonej wysokości tejże szkody podczas, gdy wskazane przez świadków wysokości poszczególnych szkód miały charakter subiektywny, niepotwierdzony żadnymi dowodami zakupu lub polisami ubezpieczenia wskazujących na ich wartość, a w konsekwencji nie odzwierciedlały rzeczywistej wysokości materialnej szkody.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Poza gołosłownymi zarzutami zawyżenia wysokości szkód przez pokrzywdzonych, obrończyni oskarżonego P. S. (1) nie przedstawiła żadnej rzeczowej argumentacji podważającej wyliczenia szkód przez pokrzywdzonych, które zostały przedstawione organom procesowym bezpośrednio po przestępstwach, a także nie budziły wątpliwości co do wiarygodności. Nie pozwalało to na uwzględnienie tego zarzutu.

Wniosek

o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez zmianę orzeczeń co do środków kompensacyjnych w postaci obowiązku naprawienia szkody.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Nie było podstaw do zmiany wyroku, gdyż poza gołosłownymi zarzutami zawyżenia wysokości szkód przez pokrzywdzonych, obrończyni oskarżonego P. S. (1) nie przedstawiła żadnej rzeczowej argumentacji podważającej wyliczenia szkód przez pokrzywdzonych, które zostały przedstawione organom procesowym bezpośrednio po przestępstwach, a także nie budziły wątpliwości co do wiarygodności. Nie pozwalało to na uwzględnienie wniosku o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez zmianę orzeczeń co do środków kompensacyjnych w postaci obowiązku naprawienia szkody.

Lp.

Zarzuty apelacji obrońcy oskarżonego D. P., adw. P. F. (2)

6.

Zarzuty rażącej niewspółmierności kary wymierzonej oskarżonemu w wymiarze 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności, poprzez nieuwzględnienie okoliczności łagodzących, a mianowicie przyznania się oskarżonego do sprawstwa i winy, wyrażenia skruchy i przeproszenia pokrzywdzonych, co w konsekwencji doprowadziło do wymierzenia rażąco surowej kary, która stoi w sprzeczności z dyrektywami kary, o których mowa w art. 53 k.k., tj. kary 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności za czyn opisany w punkcie XIX petitum zaskarżonego wyroku, zamiast kary 3 (trzech) miesięcy pozbawienia wolności.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Całkowicie bezzasadny był zarzut rażącej niewspółmierności kary wymierzonej oskarżonemu D. P., w wymiarze 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności, poprzez nieuwzględnienie okoliczności łagodzących, a mianowicie przyznania się oskarżonego do sprawstwa i winy, wyrażenia skruchy i przeproszenia pokrzywdzonych, co w konsekwencji doprowadziło do wymierzenia rażąco surowej kary, która stoi w sprzeczności z dyrektywami kary, o których mowa w art. 53 k.k., tj. kary 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności za czyn opisany w punkcie XIX petitum zaskarżonego wyroku, zamiast kary 3 (trzech) miesięcy pozbawienia wolności.

Kara 6 miesięcy pozbawienia wolności orzeczona w wymiarze zbliżonym do dolnych granic ustawowego zagrożenia absolutnie nie raziła nadmierna surowością. Kara ta uwzględniała także istotne okoliczności obciążające, w tym uprzednią karalność oskarżonego D. P. za przestępstwa umyślne. Nie mogła zostać więc wymierzona w minimalnych granicach ustawowego zagrożenia, jak tego chciałby obrońca oskarżonego. Także okoliczności popełnionego przestępstwa z art. 278 § 1 k.k. i art. 275 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k., polegającego na współdziałaniu przestępczym z oskarżonym P. S. (1) oraz sposób działania (wykorzystanie chwilowej nieuwagi pokrzywdzonej M. S. przez bezpośredniego sprawcę i zabór portfela wraz z dowodem osobistym i pieniędzmi w kwocie 1000 zł), świadczyły o zuchwałości i demoralizacji sprawców, przy czym znacznie bardziej oskarżonego P. S. (1) niż oskarżonego D. P.. Rola tego ostatniego była niewątpliwie podrzędna wobec P. S. (1), gdyż polegała na podwiezieniu go do miejsca przestępstwa i oczekiwaniu w samochodzie. Te okoliczności, oceniane łącznie, przekonywały ostatecznie o bezzasadności apelacji obrońcy oskarżonego, domagającego się złagodzenia kary.

Wniosek

o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez wymierzenie oskarżonemu za czyn wymieniony w punkcie XIX petitum zaskarżonego wyroku kary w wymiarze 3 miesięcy pozbawienia wolności.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Nie było podstaw do zmiany wyroku i złagodzenia kary wymierzonej oskarżonemu D. P. za przestępstwo z art. 278 § 1 k.k. i art. 275 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k., opisane w punkcie XIX petitum zaskarżonego wyroku i przypisane w punkcie 8 części rozstrzygającej wyroku.

Powody nieuwzględnienia apelacji obrońcy oskarżonego przedstawiono we wcześniejszym fragmencie niniejszego uzasadnienia wyroku.

Lp.

Zarzut apelacji Prokuratora Rejonowego w O.co do oskarżonego D. P.

7.

Zarzut rażącej niewspółmierności kar orzeczonych wobec oskarżonego D. P. wyrażającą się w wymierzeniu mu za przypisane w punktach: XVIII i XX części wstępnej wyroku przestępstwa przyjmując, iż popełnione zostały w warunkach ciągu przestępstw kary 1 (jednego) roku pozbawienia wolności oraz za przypisane w punkcie XIX części wstępnej wyroku przestępstwo kary 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności oraz kary łącznej 1 (jednego) roku pozbawienia wolności, wskutek czego orzeczone kary jednostkowe oraz kara łączna, szczególnie w świetle okoliczności czynów oraz ich charakteru, wcześniejszej karalności, rozmiaru wyrządzonej szkody, stopnia zawinienia oskarżonego oraz rodzaju naruszonych reguł nie odzwierciedlają wysokiej społecznej szkodliwości tego rodzaju czynów i tym samym stanowią wobec D. P. zbyt łagodny środek represji, który w tej

postaci nie czyni zadość dyrektywom wymiaru kary i nie realizuje w wystarczającej mierze celów kary w zakresie tak prewencji indywidualnej, jak również ogólnej.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

I. Odnosząc się do zarzutów sformułowanych w obu apelacjach, należy w pierwszej kolejności odnieść się do kwestii podstawowych, a mianowicie do tego, jakie okoliczności bierze pod uwagę sąd przy wymiarze kary.

Zgodnie z art. 53 k.k., sąd wymierza karę według swojego uznania, w granicach przewidzianych przez ustawę, bacząc, by jej dolegliwość nie przekraczała stopnia winy, uwzględniając stopień społecznej szkodliwości czynu oraz biorąc pod uwagę cele zapobiegawcze i wychowawcze, które ma osiągnąć w stosunku do skazanego, a także potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa (§ 1). Wymierzając karę, sąd uwzględnia w szczególności motywację i sposób zachowania się sprawcy, zwłaszcza w razie popełnienia przestępstwa na szkodę osoby nieporadnej ze względu na wiek lub stan zdrowia, popełnienie przestępstwa wspólnie z nieletnim, rodzaj i stopień naruszenia ciążących na sprawcy obowiązków, rodzaj i rozmiar ujemnych następstw przestępstwa, właściwości i warunki osobiste sprawcy, sposób życia przed popełnieniem przestępstwa i zachowanie się po jego popełnieniu, a zwłaszcza staranie o naprawienie szkody lub zadośćuczynienie w innej formie społecznemu poczuciu sprawiedliwości, a także zachowanie się pokrzywdzonego (§ 2). Jednocześnie, na podstawie art. 55 k.k., okoliczności wpływające na wymiar kary uwzględnia się tylko co do osoby, której dotyczą.

Zgodnie z przepisem art. 115 § 2 k.k., przy ocenie stopnia społecznej szkodliwości czynu sąd bierze pod uwagę rodzaj i charakter naruszonego dobra, rozmiary wyrządzonej lub grożącej szkody, sposób i okoliczności popełnienia czynu, wagę naruszonych przez sprawcę obowiązków, jak również postać zamiaru, motywację sprawcy, rodzaj naruszonych reguł ostrożności i stopień ich naruszenia.

Wyrażona w art. 53 § 1 k.k. zasada swobodnego uznania sędziowskiego oznacza, że sąd może wprawdzie swobodnie poruszać się w granicach wyznaczonych dolną i górną granicą zagrożenia karnego, niemniej jednak jego uznanie nie ma charakteru dowolnego, co oznacza, że sąd, podejmując decyzję, musi wziąć pod uwagę kilka dyrektyw, które de facto ograniczają jego swobodę w zakresie wymiaru kary. Zasada ta jest realizowana tym pełniej, im większą swobodę w zakresie wymiaru kary ustawa pozostawia sędziemu. Podkreślenie w ustawie swobody sędziowskiego uznania stanowi refleks konstytucyjnej zasady niezawisłości sędziowskiej i oznacza, że nikt i nic - poza samym sądem (i oczywiście ustawowymi granicami) - nie może wpływać na rodzaj i wymiar kary (J. Wojciechowska, w: G. Rejman (red.), Kodeks karny. Część ogólna. Komentarz, Warszawa 1999, s. 915; także P. Hofmański, L.K. Paprzycki, A. Sakowicz (w:) Kodeks karny. Komentarz pod ref. M. Filara, wyd. V, WK 2016, teza 3 do art. 53 k.k.).

Już ustawowy wymiar kary wskazuje jak ustawodawca ocenia stopień społecznej szkodliwości poszczególnych przestępstw, a także oznacza normatywnie ramy prawne, w których następuje konkretyzacja przez sąd wymiaru kary stosowanego wobec sprawcy środka karnoprawnej reakcji na popełnienie czynu przestępnego. Bazowym jego elementem jest ustawowe zagrożenie, które odzwierciedla stopień karygodności określonej kategorii czynów zabronionych, dlatego na jego granice nie mogą mieć wpływu jakiekolwiek czynniki indywidualizujące występujące w realiach konkretnego stanu faktycznego (por. J. Raglewski, Model nadzwyczajnego złagodzenia kary w polskim systemie prawa karnego. Analiza dogmatyczna w ujęciu materialnoprawnym, Kraków 2008, s. 33; także P. Hofmański, L.K. Paprzycki, A. Sakowicz (w:) Kodeks karny. Komentarz pod ref. M. Filara, wyd. V, WK 2016, teza 3 do art. 53 k.k.).

Ustawowe zagrożenie karą wyraża zatem abstrakcyjne przekonanie ustawodawcy o granicach społecznej szkodliwości danego przestępstwa, nagminności tego rodzaju przestępstw oraz względach prewencyjnych w zakresie zapobiegania przestępstw i względach na społeczne oddziaływania kar przez ustanowienie odpowiednio wysokiej sankcji karnej. Ustawowe zagrożenie karą wyznacza pierwszy etap wymierzania kary wobec konkretnego sprawcy, gdyż sąd powinien w tej fazie zdecydować, czy orzec karę w granicach ustawowego zagrożenia, czy też nadzwyczajnie ją złagodzić lub obostrzyć ze względu na okoliczności czynu, właściwości i warunki osobiste sprawcy, a także postawę oskarżonego i jego zachowanie po popełnieniu przestępstwa, w tym postawę procesową.

Warto zatem prześledzić w niniejszej sprawie wymienione wyżej okoliczności wpływające na wymiar kary w niniejszej sprawie w odniesieniu do oskarżonego D. P., w tym zarówno okoliczności obciążające, jak i łagodzące, gdyż na tym tle będzie łatwiej ocenić zasadność wniesionych środków odwoławczych. Okoliczności te przedstawił Sąd Okręgowy w Opolu w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku, jednak wobec lakoniczności tego uzasadnienia, wypada jeszcze raz je przedstawić w sposób uporządkowany.

II. Niewątpliwie stopień winy i społecznej szkodliwości czynu popełnionego przez oskarżonego D. P. był znaczący, co dostrzegł Sąd Okręgowy w Opolu i czemu dał wyraz w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku. Świadczyły o tym okoliczności podmiotowe czynu (umyślność, zamiar bezpośredni), jako również przedmiotowe czynu (rodzaj naruszonego dobra chronionego, czyli mienie pokrzywdzonych, jak również działanie oskarżonego wspólnie i w porozumieniu z inną osobą, czyli oskarżonym P. S. (1). Oceniając te okoliczności Sąd Okręgowy w Opolu uznał jednak słusznie, że wystarczające będzie wymierzenie oskarżonemu D. P. kar jednostkowych:

1)  kary 1 (jednego) roku pozbawienia wolności wymierzonej w punkcie 7 części rozstrzygającej za ciąg przestępstw (art. 91 § 1 k.k.): z art. 279 § 1 k.k. i art. 275 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. opisanego w zarzucie XVIII oraz przestępstwa z art. 279 § 1 k.k. opisany w zarzucie XX;

2)  kary 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności wymierzonej w punkcie 8 części rozstrzygającej za przestępstwo z art. 278 § 1 k.k. i art. 275 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. opisane w zarzucie XIX;

a w konsekwencji wymierzenie na podstawie art. 85 § 1 kk, art. 86 § 1 kk w zw. z art. 91 § 2 k.k. kary łącznej 1 (jednego) roku pozbawienia wolności.

Wśród okoliczności podmiotowych i przedmiotowych przestępstw, których się dopuścił oskarżony D. P., było bowiem szereg okoliczności istotnie umniejszających stopień społecznej szkodliwości jego czynu. Jeśli chodzi o okoliczności przedmiotowe, to Sąd Okręgowy w Opolu słusznie zwrócił uwagę na istotnie podrzędną rolę oskarżonego D. P. w popełnionych wspólnie i w porozumieniu z oskarżonym P. S. (1) przestępstwach. Jest absolutnie bezsporne, że bezpośrednio kradzieży i włamań dokonywał P. S. (1), a oskarżony D. P. oczekiwał na tzw. czatach i zapewniał obu sprawcom szybki oddalenie się z miejsca zdarzenia oraz pomocy w spieniężeniu lub pozbyciu się skradzionych rzeczy. Niewątpliwie, podmiotowo, wskazane okoliczności czynu, pozwalały na łagodniejszą ocenę działania oskarżonego D. P., jako niższego w hierarchii przestępczej wobec wielokrotnie karanego i zdemoralizowanego oskarżonego P. S. (1), mającego głos decydujący w działaniu przestępczym (wyborze miejsc przestępstwa, sposobu działania, a także decydowania o wszystkich innych okolicznościach popełnianych przestępstw).

Wbrew zarzutom apelacji prokuratora, Sąd Okręgowy w Opolu dostrzegł fakt uprzedniej karalności oskarżonego D. P., dając temu wyraz w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku. Trzeba jasno stwierdzić, że poprzednie skazania oskarżonego D. P. w latach 2014-2016 nie świadczyły o jego wybitnej demoralizacji, co zdawało się dominować w apelacji oskarżyciela publicznego. Oskarżony D. P. był bowiem dwukrotnie skazany (k. 1077-1079, 1213-1215):

1) wyrokiem Sądu Rejonowego w Turku z dnia 2.04.2014r. sygn. II K – 29/14, za przestępstwo z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 278 § 1 k.k., na karę 6 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym jej wykonania na okres 3 lat próby oraz 50 stawek dziennych grzywny, z ustaleniem wysokości stawki dziennej na 10 złotych;

2) wyrokiem Sądu Rejonowego w Kole z dnia 10.05.2016r. sygn. II K – 97/16, za przestępstwo z art. 12a ust. 2 ustawy o wyrobie alkoholu etylowego oraz wytwarzaniu wyrobów tytoniowych, na karę 150 stawek dziennych grzywny, z ustaleniem wysokości stawki dziennej na 10 złotych;

przy czym zarówno przypisane mu przestępstwa, jak i orzeczone kary wolnościowe świadczyły o tym, że popełnił przestępstwa, które nie odznaczały się dużą społeczną szkodliwością, a właściwości i warunki osobiste oskarżonego, ja i cele wychowawcze i zapobiegawcze orzeczonych kar były realizowane przez kary wolnościowe. Należało także zgodzić się z Sądem Okręgowym w Opolu, że postawa procesowa oskarżonego D. P. przemawiała za orzeczeniem kar jednostkowych w granicach dolnego ustawowego zagrożenia, zaś kary łącznej wedle zasady absorpcji. Niewątpliwie oskarżony D. P. przyznał się do winy i złożył wyjaśnienia zgodne z ustalonym stanem faktycznym (k. 130-132,1013-1016, 1263-1267). Karom w tej postaci nie sprzeciwia się ocena właściwości i warunków osobistych tego oskarżonego (por. wywiad policyjny – k. 1116 oraz dane z systemu NOE-SAD – k. 1462).

III. Odnosząc się do apelacji Prokuratora Rejonowego w O.należy zdecydowanie odrzucić zarzuty o rażącej niewspółmierności kar jednostkowych i kary łącznej 1 (jednego) roku pozbawienia wolności.

W pierwszej kolejności należy zważyć na to, że w swojej apelacji prokurator przedstawił jako okoliczności obciążające, okoliczności odnoszące się do ustawowych znamion przypisanych oskarżonemu D. P. przestępstw z art. 279 § 1 k.k. w zw. z art. 275 § 1 k.k. i art. 278 § 1 k.k. w zw. z art. 275 § 1 k.k., co nie było w prawidłowe. Okoliczności te, jak wskazano we wcześniejszym fragmencie niniejszego uzasadnienia, zostały już bowiem uwzględnione przez ustawodawcę w rozmiarze sankcji karnej za te przestępstwa.

Jak już wyżej wskazano, ustawowe zagrożenie sankcją karną za wymienione przestępstwa odzwierciedlało ustalony przez ustawodawcę stopień karygodności tej kategorii czynów zabronionych, a zatem wyrażało zatem abstrakcyjne przekonanie ustawodawcy o granicach społecznej szkodliwości danego przestępstwa, nagminności tego rodzaju przestępstw oraz względach prewencyjnych w zakresie zapobiegania przestępstw i względach na społeczne oddziaływania kar przez ustanowienie odpowiednio wysokiej sankcji karnej. Z tych powodów nie można było traktować, jako obciążających, okoliczności podniesionych w uzasadnieniu apelacji prokuratora odnoszących się do ustawowych znamion przestępstwa, a mianowicie tego, że oskarżony P. S. (1) nie ukrywał przed D. P. swoich zamiarów odnośnie planowanych kradzieży z włamaniem, a zatem oskarżony D. P. o nich wiedział i się na to nie tylko godził, ale również aktywnie brał w nich udział. Oczywiste było także przestępcze współdziałanie obu sprawców, którzy wspólnie jeździli po wioskach w poszukiwaniu okazji do popełnienia przestępstwa, a po dokonanym włamaniu również spieniężali w lombardach skradzione przedmioty, wyrzucał w lesie zabrane z miejsca przestępstwa dokumenty, zakupił na swoje dane samochód, który służył oskarżonym do przemieszczania się i dokonywania kradzieży z włamaniem. Nadto partycypował w zyskach uzyskiwanych z popełnionych przestępstw, gdyż nie tylko otrzymał od P. S. (1) wynagrodzenie” za dokonane włamanie, jak również uzyskane z przestępstwa pieniądze przeznaczane były na utrzymanie się oskarżonych, tj. nocleg, wyżywienie, benzyna, za które to rzeczy oskarżony D. P. nie płacił własnymi pieniędzmi.

Te elementy przestępstw stanowiły ich istotę, a bez akceptacji ustawowych znamion przestępstwa (akceptowania wyszukiwania miejsc przestępstw i sposobu ich dokonania, z zamiarem bezpośrednim) nie byłoby w ogóle mowy o realizacji ich ustawowych znamion). Korzystanie ze skradzionego mienia, jako rzeczy własnej, także świadczyło o realizacji przestępczym znamion przypisanych czynów.

Jak słusznie wskazywano w orzecznictwie Sądu Najwyższego i sądów powszechnych, „okoliczności należące do znamion danego przestępstwa nie mogą być w zasadzie traktowane jako okoliczności wpływające na zaostrzenie lub złagodzenie kary. Okoliczności te mogą być jednak traktowane jako wpływające na wymiar kary wtedy, gdy w rachubę wchodzą okoliczności podlegające stopniowaniu co do ich nasilenia (np. stopień nietrzeźwości), jakości (np. stopień spowodowanego kalectwa) lub nagromadzenia. W wypadku skazania za przestępstwo na podstawie dwóch lub więcej zbiegających się przepisów okoliczności stanowiące znamiona przestępstw określonych w tych przepisach mogą być uznane za obciążające, z wyłączeniem tych, które mieszczą się w przepisie, na którego podstawie wymierzono karę" (wyrok SN z 18 grudnia 1974 r., sygn. V KR - 341/74, OSNKW 1975, Nr 2, poz. 25).

Na tę kwestię zwracał także wielokrotnie uwagę Sąd Apelacyjny we Wrocławiu, wywodząc, że okoliczności, które stanowią znamiona czynu zabronionego przez ustawę karną i zostały już uwzględnione przez ustawodawcę przy zakreślaniu granic ustawowego zagrożenia (sankcji karnej), nie mogą być traktowane dodatkowo jako okoliczności wpływające na wymiar kary w ramach tej właśnie sankcji, chyba że podlegają stopniowaniu co do nasilenia lub jakości (por. wyrok SA we Wrocławiu z 9 maja 2012 r., sygn. II AKa - 112/12, LEX nr 1164207 oraz wyrok SA we Wrocławiu z 14 października 2005 r., sygn. II AKa - 256/05, OSA 2006, z. 2, poz. 7).

Wniosek

o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez:

1)  zmianę orzeczonej wobec oskarżonego D. P. kary z punkcie 7 części dyspozytywnej wyroku i wymierzenie oskarżonemu D. P. za przypisane mu przestępstwa z punktów XVIII i XX części wstępnej wyroku, przy przyjęciu, iż popełniono je w warunkach ciągu przestępstw, kary 4 (czterech) lat pozbawienia wolności;

2)  zmianę orzeczonej wobec oskarżonego D. P. kary z punktu 8 części dyspozytywnej wyroku i wymierzenie oskarżonemu D. P. za czyn z punktu XIX części wstępnej wyroku kary 8 (ośmiu) miesięcy pozbawienia wolności;

3)  zmianę orzeczonej wobec oskarżonego D. P. kary z punktu 9 części dyspozytywnej wyroku i wymierzenie oskarżonemu D. P. na podstawie art. 85 § 1 k.k. w zw. z art. 86 § 1 k.k. w zw. z art. 91 § 2 k.k. kary łącznej 4 (czterech) lat pozbawienia wolności.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Nie było podstaw do zmiany wyroku i kategorycznego zaostrzenia jednostkowych kar pozbawienia wolności wymierzonych wobec oskarżonego D. P. za przypisane mu przestępstwa z punktów XVIII i XX części wstępnej wyroku i wymierzenie za nie kary 4 (czterech) lat pozbawienia wolności, a także za przestępstwo przypisane mu w punkcie 8 części dyspozytywnej wyroku i wymierzenie oskarżonemu D. P. za czyn z punktu XIX części wstępnej wyroku kary 8 (ośmiu) miesięcy pozbawienia wolności, jak również wymierzenie kary łącznej 4 (czterech) lat pozbawienia wolności. Orzeczone kary jednostkowe, a także kara łączna nie raziły nadmierną surowością i utrzymanie w tym zakresie zaskarżonego wyroku nie było rażąco niesprawiedliwe (w oparciu o art. 440 k.p.k.).

Ocena zachowania oskarżonego po przestępstwie i jej postawy procesowej przekonuje, że cele kary w zakresie prewencji ogólnej i szczególnej, a także co do odpłaty za popełnione czyny, wypełnią kary orzeczone w zaskarżonym wyroku przez Sąd Okręgowy w Opolu.

Lp.

Zarzut apelacji Prokuratora Rejonowego w O.co do oskarżonego K. L. (1)

8.

Zarzut rażącej niewspółmierności kary orzeczonej wobec oskarżonego K. L. (1), wyrażającą się w wymierzeniu mu za przypisane w punkcie XXI części wstępnej wyroku przestępstwo kary 3 (trzech) lat pozbawienia wolności oraz kary łącznej 4 (czterech) lat pozbawienia wolności, wskutek czego orzeczona kara jednostkowa za czyn z pkt XXI części wstępnej wyroku oraz kara łączna, szczególnie w świetle okoliczności czynów oraz ich charakteru, wcześniejszej karalności, rozmiaru wyrządzonej szkody, stopnia zawinienia oskarżonego oraz rodzaju naruszonych reguł nie odzwierciedla wysokiej społecznej szkodliwości tego rodzaju czynów i tym samym stanów! wobec K. L. (1) zbyt łagodny środek represji, który w tej postaci nie czyni zadość dyrektywom wymiaru kary i nie realizuje w wystarczającej mierze celów kary w zakresie tak prewencji indywidualnej, jak również ogólnej.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

I. Wobec tożsamości zarzutów postawionych w apelacji Prokuratora Rejonowego w O.co do rażącej niewspółmierności kar jednostkowych i kary łącznej, dotyczących oskarżonego D. P., należy w całości je podzielić także w odniesieniu do oskarżonego K. L. (1).

Wyrażona w art. 53 § 1 k.k. zasada swobodnego uznania sędziowskiego oznacza, że sąd może wprawdzie swobodnie poruszać się w granicach wyznaczonych dolną i górną granicą zagrożenia karnego, niemniej jednak jego uznanie nie ma charakteru dowolnego, co oznacza, że sąd, podejmując decyzję, musi wziąć pod uwagę kilka dyrektyw, które de facto ograniczają jego swobodę w zakresie wymiaru kary. Zasada ta jest realizowana tym pełniej, im większą swobodę w zakresie wymiaru kary ustawa pozostawia sędziemu. Podkreślenie w ustawie swobody sędziowskiego uznania stanowi refleks konstytucyjnej zasady niezawisłości sędziowskiej i oznacza, że nikt i nic - poza samym sądem (i oczywiście ustawowymi granicami) - nie może wpływać na rodzaj i wymiar kary (J. Wojciechowska, w: G. Rejman (red.), Kodeks karny. Część ogólna. Komentarz, Warszawa 1999, s. 915; także P. Hofmański, L.K. Paprzycki, A. Sakowicz (w:) Kodeks karny. Komentarz pod ref. M. Filara, wyd. V, WK 2016, teza 3 do art. 53 k.k.).

Już ustawowy wymiar kary wskazuje jak ustawodawca ocenia stopień społecznej szkodliwości poszczególnych przestępstw, a także oznacza normatywnie ramy prawne, w których następuje konkretyzacja przez sąd wymiaru kary stosowanego wobec sprawcy środka karnoprawnej reakcji na popełnienie czynu przestępnego. Bazowym jego elementem jest ustawowe zagrożenie, które odzwierciedla stopień karygodności określonej kategorii czynów zabronionych, dlatego na jego granice nie mogą mieć wpływu jakiekolwiek czynniki indywidualizujące występujące w realiach konkretnego stanu faktycznego (por. J. Raglewski, Model nadzwyczajnego złagodzenia kary w polskim systemie prawa karnego. Analiza dogmatyczna w ujęciu materialnoprawnym, Kraków 2008, s. 33; także P. Hofmański, L.K. Paprzycki, A. Sakowicz (w:) Kodeks karny. Komentarz pod ref. M. Filara, wyd. V, WK 2016, teza 3 do art. 53 k.k.).

Ustawowe zagrożenie karą wyraża zatem abstrakcyjne przekonanie ustawodawcy o granicach społecznej szkodliwości danego przestępstwa, nagminności tego rodzaju przestępstw oraz względach prewencyjnych w zakresie zapobiegania przestępstw i względach na społeczne oddziaływania kar przez ustanowienie odpowiednio wysokiej sankcji karnej. Ustawowe zagrożenie karą wyznacza pierwszy etap wymierzania kary wobec konkretnego sprawcy, gdyż sąd powinien w tej fazie zdecydować, czy orzec karę w granicach ustawowego zagrożenia, czy też nadzwyczajnie ją złagodzić lub obostrzyć ze względu na okoliczności czynu, właściwości i warunki osobiste sprawcy, a także postawę oskarżonego i jego zachowanie po popełnieniu przestępstwa, w tym postawę procesową.

Warto zatem prześledzić w niniejszej sprawie wymienione wyżej okoliczności wpływające na wymiar kary w niniejszej sprawie w odniesieniu do oskarżonego K. L. (1), w tym zarówno okoliczności obciążające, jak i łagodzące, gdyż na tym tle będzie łatwiej ocenić zasadność wniesionych środków odwoławczych. Okoliczności te przedstawił Sąd Okręgowy w Opolu w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku, jednak wobec lakoniczności tego uzasadnienia, wypada jeszcze raz je przedstawić w sposób uporządkowany.

II. Niewątpliwie stopień winy i społecznej szkodliwości czynu popełnionego przez oskarżonego K. L. (1) był wysoki, co dostrzegł Sąd Okręgowy w Opolu i czemu dał wyraz w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku. Świadczyły o tym okoliczności podmiotowe czynu (umyślność, zamiar bezpośredni), jako również przedmiotowe czynu (rodzaj naruszonego dobra chronionego, czyli mienie pokrzywdzonych, jak również działanie oskarżonego wspólnie i w porozumieniu z innymi osobami, w tym z oskarżonym P. S. (1). Oceniając te okoliczności Sąd Okręgowy w Opolu uznał jednak słusznie, że wystarczające będzie wymierzenie oskarżonemu K. L. (1) kar jednostkowych:

1)  kary 3 (trzech) lat pozbawienia wolności wymierzonej w punkcie 12 części rozstrzygającej za przestępstwo z art. 280 § 2 k.k. opisanego w zarzucie XXI (kwestionowanej przez prokuratora);

2)  kary 3 (trzech) lat pozbawienia wolności wymierzonej w punkcie 13 części rozstrzygającej za ciąg przestępstw z art. 279 § 1 k.k. w zw. z art. 91 § 1 k.k. opisany w zarzutach XXII, XXIII, XXIV, XXV, XXVII, XXVIII (niekwestionowanej przez prokuratora);

3)  kary 2 (dwóch) lat pozbawienia wolności wymierzonej w punkcie 14 części rozstrzygającej za ciąg przestępstw z art. 278 § 1 k.k. w zw. z art. 91 § 1 k.k. opisany w zarzutach XXVI i XXIX (niekwestionowanej przez prokuratora);

a w konsekwencji wymierzenie na podstawie art. 85 § 1 kk, art. 86 § 1 kk w zw. z art. 91 § 2 k.k. kary łącznej 4 (czterech) lat pozbawienia wolności.

Wśród okoliczności podmiotowych i przedmiotowych przestępstw, których się dopuścił oskarżony K. L. (1), było bowiem szereg okoliczności istotnie umniejszających stopień społecznej szkodliwości jego czynu. Jeśli chodzi o okoliczności przedmiotowe, to Sąd Okręgowy w Opolu słusznie zwrócił uwagę na mniejszą rolę oskarżonego K. L. (1) w popełnionych wspólnie i w porozumieniu z oskarżonym P. S. (1) przestępstwach. Jest absolutnie bezsporne, że decyzje o popełnieniu i przebiegu przestępstw kradzieży i włamań, a także napadu rabunkowego na osobie pokrzywdzonej B. R., podejmował P. S. (1), zaś rola oskarżonego K. L. (1) była drugoplanowa. Niewątpliwie, podmiotowo, wskazane okoliczności czynu, pozwalały na łagodniejszą ocenę działania oskarżonego K. L. (1), jako niższego w hierarchii przestępczej wobec wielokrotnie karanego i zdemoralizowanego oskarżonego P. S. (1), mającego głos decydujący w działaniu przestępczym (wyborze miejsc przestępstwa, sposobu działania, a także decydowania o wszystkich innych okolicznościach popełnianych przestępstw).

Wbrew zarzutom apelacji prokuratora, Sąd Okręgowy w Opolu dostrzegł fakt uprzedniej karalności oskarżonego K. L. (1), dając temu wyraz w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku. Trzeba jasno stwierdzić, że poprzednie skazania oskarżonego K. L. (1) w latach 2015-2016 nie świadczyły o jego wybitnej demoralizacji. W latach 2015-2016 oskarżony K. L. (1) był 4-krotnie skazany:

1)  wyrokiem łącznym Sądu Rejonowego dla Wrocławia – Krzyków z dnia 8.03.2016r. 2.04.2014r. sygn. VII K – 29/14, którym wymierzono mu karę łączną jednego roku i 3 miesięcy pozbawienia wolności, z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres 3 lat próby, obejmującym kary jednostkowe orzeczone:

a)  wyrokiem Sądu Rejonowego dla Wrocławia – Krzyków z dnia 13.12.2015r. sygn. VII K – 928/14, za przestępstwo z art. 278 § 1 k.k., na karę 6 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym jej wykonania na okres 3 lat próby oraz 40 stawek dziennych grzywny, z ustaleniem wysokości stawki dziennej na 10 złotych;

b)  wyrokiem Sądu Rejonowego dla Wrocławia – Krzyków z dnia 3.03.2015r. sygn. VII K – 24/15, za przestępstwo z art. 157 § 1 k.k., na karę jednego roku pozbawienia wolności z warunkowym jej wykonania na okres 3 lat próby;

2)  wyrokiem Sądu Rejonowego dla Wrocławia – Krzyków z dnia 5.12.2016r. sygn. VII K – 408/16, za przestępstwo z art. 224 § 1 i 2 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k., na karę jednego roku ograniczenia wolności, z obowiązkiem wykonywania nieodpłatnej kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 20 godzin miesięcznie, którą wykonano w dniu 29.05.2018r.;

3)  wyrokiem Sądu Rejonowego dla Wrocławia – Krzyków z dnia 23.10.2018r. sygn. VII K – 457/17, za przestępstwo z art. 157 § 1 k.k., na karę jednego roku ograniczenia wolności, z obowiązkiem wykonywania nieodpłatnej kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 20 godzin miesięcznie.

Zarówno przypisane mu przestępstwa, jak i przede wszystkim orzeczone wobec oskarżonego K. L. (1) kary wolnościowe świadczyły o tym, że popełnił przestępstwa, które nie odznaczały się tak dużą społeczną szkodliwością, aby konieczne były kary bezwzględne pozbawienia wolności, zaś właściwości i warunki osobiste oskarżonego, ja i cele wychowawcze i zapobiegawcze orzeczonych kar były realizowane przez kary wolnościowe. Należało także zgodzić się z Sądem Okręgowym w Opolu, że także postawa procesowa oskarżonego K. L. (1) przemawiała za orzeczeniem kar jednostkowych w granicach dolnego ustawowego zagrożenia, zaś kary łącznej wedle zasady asperacji. Niewątpliwie oskarżony K. L. (1) przyznał się w większości do zarzuconych czynów (choć starał się przedstawić siebie w jak najkorzystniejszym świetle) i złożył wyjaśnienia zgodne z ustalonym stanem faktycznym (k. 150-151, 230-234, 282-289, 290-292, 612-613 i 613a-613b,1006-1009, 1261-1263) (k. 130-132,1013-1016, 1263-1267), w tym także dobrowolnie wziął udział w eksperymencie procesowym, dostarczając organom procesowym wiedzy o przestępstwie (k. 290-292). Karom w tej postaci nie sprzeciwiała się ocena właściwości i warunków osobistych tego oskarżonego, ustalonych na podstawie wywiadu środowiskowego (k. 1092-1094), wywiadu policyjnego (k. 1114), dokumentów potwierdzających podjęcie i wykonywanie pracy przez oskarżonego (k. 1494, 1496-1498), zaświadczenie (...) w S. o przyznaniu lokalu mieszkalnego oskarżonemu K. L. (k. 1495) i dane z systemu NOE-SAD (k. 1463).

Jak wskazano wyżej, oskarżony K. L. (1) wychowywał się w rodzinie patologicznej z powodu alkoholizmu ojca i przemocy domowej. Od 18 roku życia przebywał w (...) w K.. Po opuszczeniu placówki mieszkał u rodziny. Obecnie mieszka w S., w lokalu wynajmowanym przez siostrę, A. L., w mieszkaniu przebywa siostra i trójka jej małoletnich dzieci. Mieszkanie składa się z pokoju z kuchnią i łazienką. Wymieniony partycypuje w kosztach utrzymania lokalu i przekazuje siostrze 400 zł miesięcznie oraz robi zakupy żywności i środków czystości. Utrzymuje się samodzielnie, nie korzysta z pomocy opieki społecznej. Obecnie K. L. (1) podejmuje prace dorywcze na budowie, twierdzi że ma szansę na umowę o pracę. W przeszłości zażywał narkotyki pochodne amfetaminy i nadużywał alkoholu. Obecnie podał, że utrzymuje abstynencję od środków odurzających i alkoholu. W wywiadzie wskazano, iż aktualnie K. L. (1) pozostaje pod dozorem kuratora, dozór przebiega umiarkowanie poprawnie. W okresie próby został on skazany prawomocnym wyrokiem. Zachowanie i postawę wymienionego kurator ocenił poprawnie, systematycznie kontaktuje się z kuratorem, współpracuje i udziela informacji o przebiegu okresu próby. Deklaruje chęć zmiany dotychczasowego sposobu życia, jest silnie zmotywowany do poprawy. Krytycznie odnosi się popełnionych przestępstw i wyraża skruchę. Ma pozytywną opinię środowiskową i w miejscu zamieszkaniu nie podejmowano wobec niego interwencji policji. Oskarżony K. L. (1) ma wykształcenie gimnazjalne i zawód murarza. Obecnie pracuje jako murarz w firmie (...) R. M. w K. na pełny etat. Oskarżonemu K. L. (2) został przydzielony lokal mieszkalny w S.. W kontekście tych okoliczności, zaostrzanie kar jednostkowych pozbawienia wolności i kary łącznej do rozmiarów oczekiwanych przez oskarżyciela publicznego, byłoby sprzeczne z przedstawionymi wyżej dyrektywami sądowego wymiaru kary z art. 53 § 1 i 2 k.k. Nie byłoby także zrozumiałe społecznie, gdyż niweczyłoby cele wychowawcze i zapobiegawcze kary z art. 53 § 1 i 2 k.k., nie pozwalając oskarżonemu na ponowne prawidłowe funkcjonowanie w społeczeństwie.

III. Odnosząc się do apelacji Prokuratora Rejonowego w O.należy zdecydowanie odrzucić zarzuty o rażącej niewspółmierności kar jednostkowych i kary łącznej 4 (czterech) lat pozbawienia wolności.

W pierwszej kolejności należy zważyć na to, że w swojej apelacji prokurator przedstawił jako okoliczności obciążające, okoliczności odnoszące się do ustawowych znamion przypisanych oskarżonemu K. L. (1) przestępstw z art. 280 § 2 k.k., art. 279 § 1 k.k. w zw. z art. 275 § 1 k.k. i art. 278 § 1 k.k. w zw. z art. 275 § 1 k.k., co nie było w prawidłowe. Okoliczności te, jak wskazano we wcześniejszym fragmencie niniejszego uzasadnienia, zostały już bowiem uwzględnione przez ustawodawcę w rozmiarze sankcji karnej za te przestępstwa.

Jak już wyżej wskazano, ustawowe zagrożenie sankcją karną za wymienione przestępstwa odzwierciedlało ustalony przez ustawodawcę stopień karygodności tej kategorii czynów zabronionych, a zatem wyrażało zatem abstrakcyjne przekonanie ustawodawcy o granicach społecznej szkodliwości danego przestępstwa, nagminności tego rodzaju przestępstw oraz względach prewencyjnych w zakresie zapobiegania przestępstw i względach na społeczne oddziaływania kar przez ustanowienie odpowiednio wysokiej sankcji karnej. Z tych powodów nie można było traktować, jako obciążających, okoliczności podniesionych w uzasadnieniu apelacji prokuratora odnoszących się do ustawowych znamion przestępstwa, a mianowicie tego, że na skutek przestępstwa na szkodę pokrzywdzonej B. R. doszło do kradzieży jej mienia w łącznej wysokości 5.700 zł, co dla osoby starszej jest kwotą znaczną, a nadto: wejście w środku nocy do domu starszej osoby, posiadanie ze sobą noża, działanie nie w pojedynkę, ale w grupie osób. Okoliczności te powinny wpływać na zaostrzenie odpowiedzialności oskarżonego, jak również okoliczność, iż był on wówczas pod wpływem alkoholu i środków odurzających, jak sam wskazał w swoich wyjaśnieniach. Oskarżeni mieli nie tylko nad pokrzywdzoną przewagę liczebną, ale również posiadali ze sobą niebezpieczne narzędzie w postaci noża. Jakkolwiek nie doszło do zastosowania przemocy wobec pokrzywdzonej, ale sam fakt obudzenia jej przez grupę uzbrojonych, obcych mężczyzn z pewnością wpłynął na jej spolegliwe zachowanie, a tym samym brak konieczności stosowania przez sprawców przemocy. Tym samym, zdaniem prokuratora, okoliczności przedmiotowego czynu, tj. wejście w środku nocy do domu, w którym śpią mieszkańcy z niebezpiecznym narzędziem świadczy o bardzo wysokiej społecznej szkodliwości takiego zachowania i powinno być tym samym surowo karane i piętnowane.

Należy na wstępie jednoznacznie zastrzec, że to nie oskarżony K. L. (1) posługiwał się nożem podczas przestępstwa na szkodę B. R. i to nie groził jej i nakazał wejście do sąsiedniego pomieszczenia. Czynności te podejmował kierujący przestępstwem oskarżony P. S. (1), chociaż pozostali sprawcy nie sprzeciwiali się temu. Oczywiste było także to, że zamiarem sprawców nie był początkowo napad rabunkowy, lecz włamanie i stąd trudno poczytywać za okoliczności wybitnie obciążające to, że weszli do domu pokrzywdzonej w środku nocy, mieli nad nią przewagę liczebną. Należy bowiem jednoznacznie stwierdzić, że sprawcy nie stosowali przemocy lub gróźb w taki sposób, aby spotęgować dolegliwości fizyczne i psychiczne pokrzywdzonej. Oczywiste było także przestępcze współdziałanie sprawców, którzy wspólnie jeździli po wioskach w poszukiwaniu okazji do popełnienia przestępstwa, a po dokonanym włamaniu również spieniężali skradzione przedmioty i korzystali z nich.

Jak już wyżej wskazano, te elementy przestępstw stanowiły ich istotę, a bez akceptacji ustawowych znamion przestępstwa (akceptowania wyszukiwania miejsc przestępstw i sposobu ich dokonania, z zamiarem bezpośrednim) nie byłoby w ogóle mowy o realizacji ich ustawowych znamion). Korzystanie ze skradzionego mienia, jako rzeczy własnej, także świadczyło o realizacji przestępczym znamion przypisanych czynów.

Słusznie wskazywano w orzecznictwie Sądu Najwyższego i sądów powszechnych, że „okoliczności należące do znamion danego przestępstwa nie mogą być w zasadzie traktowane jako okoliczności wpływające na zaostrzenie lub złagodzenie kary. Okoliczności te mogą być jednak traktowane jako wpływające na wymiar kary wtedy, gdy w rachubę wchodzą okoliczności podlegające stopniowaniu co do ich nasilenia (np. stopień nietrzeźwości), jakości (np. stopień spowodowanego kalectwa) lub nagromadzenia. W wypadku skazania za przestępstwo na podstawie dwóch lub więcej zbiegających się przepisów okoliczności stanowiące znamiona przestępstw określonych w tych przepisach mogą być uznane za obciążające, z wyłączeniem tych, które mieszczą się w przepisie, na którego podstawie wymierzono karę" (wyrok SN z 18 grudnia 1974 r., sygn. V KR - 341/74, OSNKW 1975, Nr 2, poz. 25).

Na tę kwestię zwracał także wielokrotnie uwagę Sąd Apelacyjny we Wrocławiu, wywodząc, że okoliczności, które stanowią znamiona czynu zabronionego przez ustawę karną i zostały już uwzględnione przez ustawodawcę przy zakreślaniu granic ustawowego zagrożenia (sankcji karnej), nie mogą być traktowane dodatkowo jako okoliczności wpływające na wymiar kary w ramach tej właśnie sankcji, chyba że podlegają stopniowaniu co do nasilenia lub jakości (por. wyrok SA we Wrocławiu z 9 maja 2012 r., sygn. II AKa - 112/12, LEX nr 1164207 oraz wyrok SA we Wrocławiu z 14 października 2005 r., sygn. II AKa - 256/05, OSA 2006, z. 2, poz. 7).

Wniosek

o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez:

1)  zmianę orzeczonej wobec oskarżonego K. L. (1) kary z punktu 12 części dyspozytywnej i wymierzenie oskarżonemu K. L. (1) za czyn z punktu XXI części wstępnej wyroku kary 4 (czterech) lat pozbawienia wolności;

2)  zmianę orzeczonej wobec oskarżonego K. L. (1) kary z punktu 15 części dyspozytywnej i wymierzenie oskarżonemu K. L. (1) na podstawie art. 85 § 1 k.k. w zw. z art. 86 § 1 k.k. w zw. z art. 91 § 2 k.k. kary łącznej 7 (siedmiu) lat pozbawienia wolności.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Nie było podstaw do zmiany wyroku i zaostrzenia jednostkowych kar pozbawienia wolności wymierzonej wobec oskarżonego K. L. (1) za przypisane mu przestępstwo z punktu XXI części wstępnej wyroku i wymierzenie za nie kary 4 (czterech) lat pozbawienia wolności, jak również kategorycznego zaostrzenia kary łącznej przez wymierzenie kary łącznej 4 (czterech) lat pozbawienia wolności. Orzeczone kary jednostkowe, a także kara łączna nie raziły nadmierną surowością i utrzymanie w tym zakresie zaskarżonego wyroku nie było rażąco niesprawiedliwe (w oparciu o art. 440 k.p.k.).

Ocena zachowania oskarżonego po przestępstwie i jej postawy procesowej przekonuje, że cele kary w zakresie prewencji ogólnej i szczególnej, a także co do odpłaty za popełnione czyny, wypełnią kary orzeczone w zaskarżonym wyroku przez Sąd Okręgowy w Opolu.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

W obliczu zmian przepisów prawa karnego materialnego, celowe było stwierdzenie z urzędu, że podstawą wszelkich rozstrzygnięć zawartych w części rozstrzygającej w odniesieniu do wszystkich oskarżonych, na podstawie art. 4 § 1 k.k., są przepisy Kodeksu karnego według stanu prawnego na dzień 15 kwietnia 2016r., które były niewątpliwie względniejsze dla oskarżonych. Szczególne znaczenie miało to dla wymiaru kar łącznych w stosunku do oskarżonych: D. P. i K. L. (1), gdyż zastosowanie miał w tym zakresie przepis art. 86 § 1 k.k. pozwalający na wymierzenie kar w wysokości najsurowszej z kar podlegających łączeniu, a nie powyżej wymiaru tej kary, jak przewiduje przepis art. 86 § 1 k.k. w obecnym brzmieniu. Poprawiono także błędne powołanie przepisu art. 92 § 1 k.k., zamiast prawidłowego art. 91 § 2 k.k., jako podstawy orzeczenia kar łącznych w stosunku do oskarżonych: P. S. (1), D. P. i K. L. (1), na co słusznie zwracał uwagę w swojej apelacji prokurator.

W apelacji oskarżyciela publicznego zasadnie zwrócono również uwagę na to, że zachodziła potrzeba sprostowania z urzędu oczywistych omyłek pisarskich w zaskarżonym wyroku: w punkcie 7 części dyspozytywnej wyroku poprzez wskazanie, iż przestępstwa z art. 279 § 1 k.k. i art. 275 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. opisane zostały w zarzucie XVIII (a nie jak wskazano w zarzucie XIX) oraz przestępstwo z art. 279 § 1 k.k. opisane zostało w zarzucie XX (a nie jak wskazano w zarzucie XXI), nadto sprostowanie oczywistej omyłki pisarskiej w pkt 8 części dyspozytywnej wyroku poprzez wskazanie, że przestępstwo z art. 278 § 1 k.k. i art. 275 §1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. opisane zostało w zarzucie XIX (a nie jak wskazano w zarzucie XX).

Mając powyższe na uwadze, zmieniono zaskarżony wyrok:

c)  stwierdzając, że przestępstwo z art. 279 § 1 k.k. i art. 275 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. przypisane oskarżonemu D. P. w punkcie 7 części rozstrzygającej dyspozytywnej zostało opisane w punkcie XVIII części wstępnej tegoż wyroku;

d)  stwierdzając, że przestępstwo z art. 278 § 1 k.k. i art. 275 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. przypisane oskarżonemu D. P. w punkcie 8 części rozstrzygającej dyspozytywnej zostało opisane w punkcie XIX części wstępnej tegoż wyroku;

e)  stwierdzając, że przestępstwo z art. 279 § 1 k.k. przypisane oskarżonemu D. P. w punkcie 7 części rozstrzygającej dyspozytywnej zostało opisane w punkcie XX części wstępnej tegoż wyroku.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

Powyżej przedstawiono potrzebę stwierdzenia z urzędu, że podstawą wszelkich rozstrzygnięć zawartych w części rozstrzygającej w odniesieniu do wszystkich oskarżonych, na podstawie art. 4 § 1 k.k., są przepisy Kodeksu karnego według stanu prawnego na dzień 15 kwietnia 2016r., które były niewątpliwie względniejsze dla oskarżonych. Skorygowano także oczywiste omyłki pisarskie zawarte w zaskarżonym wyroku, wskazane wyżej i przedstawione w apelacji Prokuratora Rejonowego w O..

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Utrzymano w mocy zaskarżony wyrok w całości wobec oskarżonych: P. S. (1), D. P. i K. L. (1) w części wskazanej we wcześniejszym fragmencie niniejszego uzasadnienia.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Należało w pełni zaakceptować rekonstrukcję stanu faktycznego przeprowadzoną przez Sąd Okręgowy w Opolu na stronach 1-47 uzasadnienia zaskarżonego wyroku (k. 1353-1399), wraz z powołanymi tam dowodami pozwalającymi na rekonstrukcję tego stanu faktycznego.

Należało także w pełni zaakceptować ocenę wiarygodności wyjaśnień oskarżonych: P. S. (1), D. P. i K. L. (1), na tle pozostałego materiału dowodowego zaprezentowaną przez Sąd I instancji w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku, ja również rozstrzygnięcia do kar jednostkowych i kary łącznej wobec oskarżonych: D. P. i K. L. (1) (k. 1400-1406).

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

Przedmiot i zakres zmiany

I. Zmieniono zaskarżony wyrok w stosunku do oskarżonego P. S. (1) w ten sposób, że:

a)  podstawą wszelkich rozstrzygnięć zawartych w części rozstrzygającej w odniesieniu do tego oskarżonego, na podstawie art. 4 § 1 k.k., uczyniono przepisy Kodeksu karnego według stanu prawnego na dzień 15 kwietnia 2016r.;

b)  wymiar kary łącznej orzeczonej w stosunku do oskarżonego P. S. (1) w punkcie 4 części rozstrzygającej obniżono do 12 (dwunastu) lat pozbawienia wolności, stwierdzając, że podstawą tego orzeczenia są przepisy art. 85 § 1 k.k., art. 86 § 1 k.k. i art. 91 § 2 k.k. w brzmieniu obowiązującym na dzień 15 kwietnia 2016r.

II. Zmieniono zaskarżony wyrok w stosunku do oskarżonego D. P. w ten sposób, że:

a)  podstawą wszelkich rozstrzygnięć zawartych w części rozstrzygającej w odniesieniu do tego oskarżonego, na podstawie art. 4 § 1 k.k., uczyniono przepisy Kodeksu karnego według stanu prawnego na dzień 15 kwietnia 2016r.;

b)  stwierdzono, że przestępstwo z art. 279 § 1 k.k. i art. 275 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. przypisane oskarżonemu D. P. w punkcie 7 części rozstrzygającej dyspozytywnej zostało opisane w punkcie XVIII części wstępnej tegoż wyroku;

c)  stwierdzono, że przestępstwo z art. 278 § 1 k.k. i art. 275 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. przypisane oskarżonemu D. P. w punkcie 8 części rozstrzygającej dyspozytywnej zostało opisane w punkcie XIX części wstępnej tegoż wyroku;

d)  stwierdzono, że przestępstwo z art. 279 § 1 k.k. przypisane oskarżonemu D. P. w punkcie 7 części rozstrzygającej dyspozytywnej zostało opisane w punkcie XX części wstępnej tegoż wyroku;

e)  stwierdzono, że podstawą orzeczenia w punkcie 9 części rozstrzygającej kary łącznej 1 (jednego) roku pozbawienia wolności w stosunku do oskarżonego D. P. są przepisy art. 85 § 1 k.k., art. 86 § 1 k.k. i art. 91 § 2 k.k. w brzmieniu obowiązującym na dzień 15 kwietnia 2016r.

III. Zmieniono zaskarżony wyrok w stosunku do oskarżonego K. L. (1) w ten sposób, że:

a)  podstawą wszelkich rozstrzygnięć zawartych w części rozstrzygającej w odniesieniu do tego oskarżonego, na podstawie art. 4 § 1 k.k., uczyniono przepisy Kodeksu karnego według stanu prawnego na dzień 15 kwietnia 2016r.;

b)  stwierdzono, że podstawą orzeczenia w punkcie 15 części rozstrzygającej kary łącznej 4 (czterech) lat pozbawienia wolności orzeczonej w stosunku do oskarżonego K. L. (1) są przepisy art. 85 § 1 k.k., art. 86 § 1 k.k. i art. 91 § 2 k.k. w brzmieniu obowiązującym na dzień 15 kwietnia 2016r.

W pozostałej części zaskarżony wyrok w stosunku do oskarżonych: P. S. (1), D. P. i K. L. (1) utrzymano w mocy.

Zwięźle o powodach zmiany

Powody zmiany zaskarżonego wyroku przedstawiono we wcześniejszych fragmentach niniejszego uzasadnienia.

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Nie zachodziły okoliczności z art. 439 k.p.k.

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Nie zachodziły okoliczności z art. 437 § 2 k.p.k. nakazujące uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania, a także nie zachodziła konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości.

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

Nie zachodziły okoliczności z art. 437 § 2 k.p.k. nakazujące uchylenie zaskarżonego wyroku i umorzenie postępowania.

4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Nie zachodziły okoliczności z art. 454 § 1 k.p.k. nakazujące uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania z powodu ograniczeń ne peius.

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

Nie zachodziły okoliczności z art. 437 § 2 k.p.k. nakazujące uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania. Dlatego nie formułowano zapatrywań prawnych i wskazań co do dalszego postępowania.

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

Nie dotyczy.

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

V.

VI.

W oparciu o przepisy art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 26 maja 1982 r. – Prawo o adwokaturze (tekst jednolity: Dz.U. z 2020r. poz. 1651) zasądzono od Skarbu Państwa na rzecz adwokatów: S. S. i J. K. po 600,- (sześćset) złotych tytułem nieopłaconej obrony z urzędu oskarżonych: P. S. (1) i K. L. (1) w postępowaniu odwoławczym oraz 138,- (sto trzydzieści osiem) złotych tytułem zwrotu podatku VAT, a ponadto na rzecz adw. J. K. 158,80 (sto pięćdziesiąt osiem 80/100) złotych tytułem kosztów dojazdu, a także 300,- (trzysta) złotych tytułem nieopłaconej obrony tego oskarżonego podczas śledztwa oraz 69,- (sześćdziesiąt dziewięć) złotych tytułem zwrotu podatku VAT.

Wysokość wynagrodzenia adwokackiego ustalono na podstawie ą 17 ust. 1 pkt 2, § 17 ust. 2 pkt 5 oraz § 4 ust. 1-3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (tekst jednolity: Dz.U. z 2019r. poz. 18).

VII.

Nie było podstaw do uwzględnienia wniosku obrońcy z urzędu oskarżonego D. P., adw. P. F. (1) o zasądzenie od Skarbu Państwa kosztów nieopłaconej obrony z urzędu w postępowaniu odwoławczym. Adwokatowi przyznano bowiem w zaskarżonym wyroku wynagrodzenie za całość czynności obrończych oskarżonego D. P. w postępowaniu przed Sądem I instancji, co obejmowało także czynność sporządzenia apelacji od zapadłego w tej fazie postępowania wyroku. Natomiast adw. P. F. (2) nie brał udziału w postępowaniu odwoławczym, nie stawił się na rozprawie apelacyjnej, gdyż jego stawiennictwo nie było obowiązkowe. Z tych przyczyn wynagrodzenie za tę fazę postępowania nie przysługiwało.

VIII.

W oparciu o przepisy art. 624 § 1 k.p.k. w zw. z art. 635 k.p.k. oraz art. 636 § 2 k.p.k. w zw. z art. 633 k.p.k. zwolniono oskarżonych: P. S. (1), D. P. i K. L. (1) od należnych Skarbowi Państwa kosztów postępowania odwoławczego, w tym od opłat za drugą instancję, obciążając Skarb Państwa wydatkami poniesionymi w tym postępowaniu.

Przy wspomnianym orzeczeniu wzięto zasady słuszności w związku z zakresem uwzględnionych środków odwoławczych, a także stan majątkowy, rodzinny i osobisty oskarżonych, uznając, że poniesienie kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze przekracza ich możliwości i nie mogą ich ponieść bez uszczerbku dla siebie i rodziny.

7.  PODPISY SĘDZIÓW

Robert Zdych

Bogusław Tocicki

Piotr Kaczmarek

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Anna Turek
Podmiot udostępniający informację: Sąd Apelacyjny we Wrocławiu
Osoba, która wytworzyła informację:  Bogusław Tocicki,  Robert Zdych ,  Piotr Kaczmarek
Data wytworzenia informacji: