Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 18 lipca 2016 r. (data nadania – k. 60), powódka D. K. zażądała zasądzenia na swoją rzecz od pozwanego (...) S.A. z siedzibą w W.:

1) kwoty 22.000 zł tytułem zadośćuczynienia, wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia 26 lutego 2015 r. do dnia zapłaty,

2) zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych oraz opłaty skarbowej od pełnomocnictw.

Pozwany wniósł (k. 70-70rew.) o oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów procesu, w tym zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 22 kwietnia 2014 r., w W. na przystanku autobusowym przy ul. (...), powódka D. K. uczestniczyła w wypadku. Sprawca szkody kierujący autobusem linii 182 nie zachował należytej ostrożności podczas zamykania drzwi autobusu, które wypchnęły powódkę, co spowodowało jej upadek. W wyniku zdarzenia powódka doznała obrażeń ciała.

Sprawca zdarzenia w chwili wypadku objęty był ochroną ubezpieczeniową z tytułu umowy ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej, zawartej z pozwanym (...) S.A. z siedziba w W..

W wyniku wypadku powódka doznała obrażeń ciała w postaci urazu stawu biodrowego prawego i złamania szyjki kości udowej prawej. Powódka została poddana specjalistycznemu leczeniu i rehabilitacji.

Powódka zgłosiła roszczenia odszkodowawcze pozwanemu. Pozwany przyznał powódce zadośćuczynienie w kwocie 23.000 zł.

Powyższy stan faktyczny ustalony został w oparciu o okoliczności bezsporne, wskazane twierdzeniami powódki (k. 3) i nie zaprzeczone przez pozwanego.

Pozwany nie zaprzeczył ani jednemu twierdzeniu powódki co do faktów. W rezultacie, twierdzenia powódki zostały uznane za przyznane, a postępowanie dowodowe stało się zbędne (art. 230 w zw. z art. 229 k.p.c.). Skutkowało to oddaleniem wszystkich wniosków dowodowych.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo nie może zostać uwzględnione.

W razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia, sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę (art. 445 § 1 k.c.).

Zastrzeżenia w niniejszej sprawie wzbudza już jednak sama treść faktycznej podstawy powództwa.

Co istotne, podstawa ta sformułowana została przez zawodowego pełnomocnika, zatem powinna być interpretowana ściśle, zgodnie z jej brzmieniem, przy czym decydujące znaczenie ma tu wykładnia językowa (co do interpretacji treści, wytworzonych przez zawodowego pełnomocnika, odpowiednio: uzasadnienie postanowienia SN z dnia 9 stycznia 2014 r., V CZ 76/13, LEX nr 1424863).

Sąd jest związany granicami faktycznej podstawy powództwa (art. 321 § 1 k.p.c.).

Skoro żądanie pozwu określane jest nie tylko przez jego przedmiot, lecz również przez jego podstawę faktyczną, to niedopuszczalne jest zasądzenie sumy pieniężnej, która wprawdzie mieści się w granicach kwotowych powództwa lecz z innej postawy faktycznej (wyrok SN z dnia 7 listopada 2007 r., II CSK 344/07, LEX nr 388844).

Sąd nie może też dostosowywać podstawy faktycznej do roszczenia określonego w pozwie. Podstawa faktyczna powództwa musi być jednoznacznie określona przez stronę dochodzącą roszczenia. Sąd nie może również opierać się na domniemanej woli powoda (wyrok SN z dnia 11 grudnia 2008 r., II CSK 364/08, LEX nr 584727).

W okolicznościach niniejszej sprawy, faktyczna podstawa powództwa jest wysoce lakoniczna, zwłaszcza w zakresie skutków wypadku, które mają przecież decydujące znaczenie przy określaniu odpowiedniej sumy zadośćuczynienia. Powódka wymieniła tu jedynie uraz stawu biodrowego prawego i złamanie szyjki kości udowej prawej oraz ogólnikowo powołała się na leczenie i rehabilitację. Nie wyszczególniła natomiast np. okoliczności, natężenia i czasu trwania fizycznych lub psychicznych cierpień, które stanowiłyby następstwo wypadku.

Z tego punktu widzenia nie miały znaczenia złożone przez powódkę wnioski dowodowe. Dowody służyć bowiem mogą wykazaniu faktów, objętych granicami faktycznej podstawy powództwa. Ta zaś (jak już wyjaśniono) okazał się bezsporna. Wykluczonym jest natomiast, by to Sąd na podstawie dowodów samodzielnie identyfikował nowe (niewskazane w pozwie) okoliczności, z których powódka wywodzić by mogła swe roszczenia (i które mogłobyby uzasadniać zasądzenie choćby części dochodzonej należności). Takie działanie Sądu stanowiłyby jawne naruszenie art. 321 § 1 k.p.c.

W świetle powołanych poglądów judykatury nie może też budzić wątpliwości, że w niniejszym procesie nie ma pola na domniemywanie lub domyślanie się przez Sąd, jakie jeszcze następstwa wypadku powódka mogła mieć ewentualnie na myśli wytaczając powództwo.

Niedostateczność faktycznej podstawy powództwa nie stanowi braku formalnego pozwu, tylko prowadzi do wydania merytorycznego rozstrzygnięcia, wydanego w granicach, narzuconych przez tę niedostateczną podstawę. Brak formalny istniałby natomiast tylko wtedy, gdyby powódka w ogóle nie przytoczyła jakichkolwiek okoliczności faktycznych uzasadniających żądanie (art. 187 § 1 pkt 2 k.p.c.).

Jeśli natomiast taka a nie inna treść uzasadnienia pozwu jest wynikiem niedbalstwa radcy prawnego, to podkreślić należy, że ujemne procesowe skutki owego niedbalstwa obciążają w całości mocodawcę – powódkę.

Jak już wskazano, wiążące Sąd granice faktycznej podstawy powództwa obejmują następstwa wypadku jedynie w postaci: urazu stawu biodrowego prawego i złamania szyjki kości udowej prawej oraz leczenia i rehabilitacji, w dodatku bez konkretyzacji szczególnych cierpień fizycznych lub psychicznych (ich rodzaju, natężenia i czasu trwania).

Mając na uwadze te okoliczności faktyczne, nie sposób uznać, by odpowiednia suma zadośćuczynienia w rozumieniu art. 445 § 1 k.c. wykraczała poza wypłaconą już powódce przez pozwanego kwotę 23.000 zł.

W rezultacie, powództwo podlega oddaleniu w całości.

Powódka, jako strona przegrywająca, powinna zwrócić pozwanemu poniesione przez pozwanego koszty procesu (art. 98 § 1 k.p.c.). Koszty te obejmują (art. 98 § 3 w zw. z art. 99 k.p.c.) jedynie wynagrodzenie jednego radcy prawnego, będącego pełnomocnikiem pozwanego, w kwocie 4.800 zł (§ 2 pkt 5 w zw. z § 15 ust. 3 a contrario rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych, Dz. U. z 2015 r., poz. 1804).

Pozwany nie wykazał natomiast poniesienia wydatku pełnomocnika w postaci opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.

Sąd nie dopatrzył się dostatecznych przesłanek do zastosowania wobec powódki dobrodziejstwa z art. 102 k.p.c.

Oczywiście mieć trzeba na uwadze, że wysokość zadośćuczynienia zależy od uznania Sądu i strona powodowa nie jest w stanie precyzyjnie określić jego sumy w chwili wnoszenia powództwa. Od strony powodowej, dochodzącej należności z omawianego tytułu, można i trzeba jednak wymagać dostosowania przynajmniej rzędu żądanej kwoty do przytoczonych okoliczności faktycznych.

Wymogi w tym zakresie są naturalnie surowsze w odniesieniu do powódki, która – jak w niniejszej sprawie – już w momencie sporządzania pozwu i w całym toku procesu korzystała z usług zawodowego pełnomocnika.

Jeśli więc mimo korzystania z fachowej pomocy powódka zdecydowała się sformułować żądanie, bezzasadne już w kontekście faktycznej podstawy powództwa, to powinna ona ponieść pełną odpowiedzialność za wynik procesu.

Wobec powyższego, Sąd orzekł jak w sentencji.

ZARZĄDZENIE

Doręczyć odpis wyroku z uzasadnieniem pełnomocnikowi pozwanego.