II C 1312/15 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie z 2017-03-10

Sygn. akt II C 1312/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 10 marca 2017 roku

Sąd Okręgowy Warszawa – Praga w Warszawie Wydział II Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: SSO Małgorzata Dubinowicz – Motyk

Protokolant: Marta Gurtat

po rozpoznaniu w dniu 3 marca 2017 roku na rozprawie

sprawy z powództwa Skarbu Państwa – Komendanta (...) Bazy Logistycznej z siedzibą w W.

przeciwko (...) sp. z o.o. z siedzibą w W.

o zapłatę kwoty 602 259,95zł

I oddala powództwo;

II zasądza od powoda Skarbu Państwa – Komendanta (...) Bazy Logistycznej z siedzibą w W. na rzecz pozwanej (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. kwotę 7217zł (siedem tysięcy dwieście siedemnaście złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygn. akt II C 1312/15

UZASADNIENIE

W dniu 13 października 2015 roku Skarb Państwa – Komendant (...)Bazy Logistycznej, zastępowany przez Prokuratorię Generalną Skarbu Państwa, wniósł pozew przeciwko (...) sp. z o.o. w W., domagając się zasądzenia od pozwanej spółki kwoty 602 259,95zł z ustawowymi odsetkami od dnia 23 lutego 2015 roku do dnia zapłaty oraz kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. W uzasadnieniu pozwu wskazano, iż strony łączyła zawarta w dniu 9 czerwca 2014 roku umowa nr (...) na dostawy w latach 2014 – 2016 kompletów mundurów polowych. Przewidywała ona, że dostawa 57 000 kompletów mundurów ma nastąpić do dnia 28 listopada 2014 roku, a w rzeczywistości pozwana dostarczyła je partiami w okresie od 9 grudnia 2014 roku do 24 grudnia 2014 roku do 6000 kompletów – do dnia 12 grudnia 2014 roku. Dostawa 6000 kompletów mundurów nastąpić zaś miała do dnia 12 grudnia 2014 roku, a zostały one dostarczone w dniu 23 i 24 grudnia 2014 roku. Powołując się na zastrzeżoną w §11 umowy stron karę umowną za nieterminową dostawę mundurów, strona powodowa wskazała sposób wyliczenia jej wysokości na kwotę 1 371 902,23zł, zaznaczając iż w wykonaniu gwarancji bankowej otrzymała kwotę 769 586,40zł, a dochodzona pozwem kwota stanowi nieuiszczoną część kary umownej. (k.2-7)

W dniu 6 listopada 2015 roku tut. Sąd wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym sygn. II Nc 231/15, uwzględniając żądanie pozwu. (k.116)

W/w nakaz zapłaty utracił moc w całości na skutek wniesienia sprzeciwu przez pozwaną spółkę. (...) sp. z o.o. w W. domagała się oddalenia powództwa w całości i zasądzenia na swoją rzecz kosztów procesu według norm przepisanych, a z ostrożności procesowej – miarkowania wysokości kary umownej poprzez jej zmniejszenie co najmniej do kwoty 30 113zł. Pozwana spółka zarzucała, iż kara umowna w §11 ust.1 pkt 3 lit.b umowy nr (...) nie została skutecznie zastrzeżona, a dodatkowo – iż brak jest podstaw do żądania przez powoda kary umownej, gdyż za opóźnienie w realizacji dostaw odpowiada wyłącznie powód, który nie współpracował z pozwaną spółką w toku wykonywania umowy. (k.122-145)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 9 czerwca 2014 roku pomiędzy Skarbem Państwa – Jednostką Wojskową nr (...), jako zamawiającym a konsorcjum firm (...) sp. z o.o. w W., (...). Ltd. i (...) Inc. Ltd., jako wykonawcą zawarta została umowa dostawy nr (...), w wyniku postępowania o udzielenie zamówienia publicznego przeprowadzonego w trybie przetargu nieograniczonego. Jej przedmiotem była dostawa w latach 2014 – 2016 kompletów mundurów polowych wzór 2010 w ilości gwarantowanej 52000 kompletów w 2014 roku, 36 000 kompletów w 2015 roku i 27 000 kompletów w 2016 roku oraz w ilości opcjonalnej 17 000 kompletów w 2014 roku, 14 000 kompletów w 2015 roku i 12 000 kompletów w 2016 roku; łączna wartość umowy brutto wynosiła 38 479 320zł.

Zgodnie z §3-5 umowy, wykaz odbiorców, miejsca i terminy wykonania dostaw realizowanych w 2014 roku określone zostały w „Planie dostaw przedmiotów umundurowania i wyekwipowania w 2014 roku” – przewidziano w nim, iż 57 000 kompletów mundurów ma być dostarczone do poszczególnych jednostek wojskowych do dnia 28 listopada 2014 roku, a 6000 kompletów w terminie do dnia 12 grudnia 2014 roku. Za dotrzymanie terminów wykonania dostawy uznano wykonanie przedmiotu umowy w w/w terminach, co miało zostać poświadczone stosownymi dokumentami wystawionymi przez odbiorców. Każda partia kompletów mundurów musiała zostać zgłoszona przez wykonawcę do odbioru wojskowego. Protokół z dokonanego odbioru wojskowego sporządzić miało Rejonowe Przedstawicielstwo Wojskowe.

Strony ustaliły, iż przedmiot umowy musi spełniać wymagania określone w Wojskowej (...)o numerze (...) oraz być zgodny z aktualnym wzorem munduru (...), być fabrycznie nowy i pochodzić z bieżącej produkcji. Przewidziano bieżące nadzorowanie jakości przedmiotu umowy, wykonywane w imieniu zamawiającego przez Rejonowe Przedstawicielstwo Wojskowe stosownie do przepisów ustawy z dnia 17 listopada 2006 roku o systemie oceny zgodności wyrobów przeznaczonych na potrzeby obronności i bezpieczeństwa państwa oraz przepisów rozporządzenia Ministra Obrony Narodowej z dnia 5 marca 2007 roku w sprawie sprawowania nadzoru nad czynnościami związanymi z wyrobem wprowadzanym do użytku w komórkach i jednostkach organizacyjnych podległych lub nadzorowanych przez Ministra Obrony Narodowej. Zamawiający zobowiązał się do wskazania wykonawcy po podpisaniu umowy numeru Rejonowego Przedstawicielstwa Wojskowego, jego adresu i telefonów kontaktowych, a wykonawca zobowiązał się w ciągu 5 dni od podpisania umowy do powiadomienia Rejonowego Przedstawicielstwa Wojskowego o terminie rozpoczęcia produkcji kompletów mundurów, o podwykonawcach i wymaganiach jakościowych w celu uruchomienia procesu nadzorowania jakości przez Rejonowe Przedstawicielstwo Wojskowe. W ramach nadzorowania jakości Rejonowe Przedstawicielstwo Wojskowe było uprawnione do określania parametrów jakościowych przedmiotu umowy podlegających badaniom w akredytowanych laboratoriach oraz do pobierania losowo próbek tkanin zasadniczych, surowców, dodatków i wyrobów gotowych mających być poddanych badaniom w akredytowanych laboratoriach. Zamawiający zobowiązał się do wskazania kto pokryje koszty przeprowadzenia procesu nadzorowania jakości.

W §11 umowy strony zastrzegły kary umowne na rzecz zamawiającego z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania umowy, przewidując m.in. iż wykonawca zapłaci zamawiającemu karę umowną w wysokości 0,5% brutto przedmiotu umowy niezrealizowanego w terminie za każdy dzień opóźnienia, ale nie więcej niż 20% wartości brutto przedmiotu umowy (§ 11 ust. 1 pkt 3 lit. b) umowy).

Dowód: umowa dostawy nr (...) z dnia 9 czerwca 2014 roku wraz z załącznikami (k. 20 – 39), aneks nr (...) z dnia 5 września 2014 roku wraz z załącznikiem (k. 41-44)

Na zlecenie (...) sp. z o.o. z siedzibą w W., (...) S.A. udzielił Jednostce Wojskowej nr (...) w W. gwarancji prawidłowego wykonania przez pozwaną spółkę zobowiązań wynikających ze spornej umowy, zobowiązując się do zapłacenia kwoty do wysokości 769 586,40zł po otrzymaniu od beneficjenta gwarancji pisemnego wezwania do zapłaty, zawierającego oświadczenie iż (...) sp. z o.o. nie wykonała swoich zobowiązań zgodnie z warunkami umowy. Dowód: gwarancja dobrego wykonania umowy (k.16)

13 czerwca 2014 roku dyrektor (...) Centrum (...) wyznaczył do nadzorowania jakości przy realizacji umowy nr (...) Rejonowe Przedstawicielstwo Wojskowe z siedzibą w Ł.. Informację tę przekazano wykonawcy w dniu 16 czerwca 2014 roku. Dowód: pismo Szefa Inspektoratu Wsparcia Sił Zbrojnych z 4 sierpnia 2014 roku (k.171-174), zeznania świadka J. A. (e-protokół rozprawy z 8 lipca 2016 roku)

Niezwłocznie, tj. jeszcze 16 czerwca 2014 roku przedstawiciele pozwanej spółki odbyli robocze spotkanie w (...)Rejonowym Przedstawicielstwie Wojskowym celem ustalenia przebiegu realizacji umowy dostawy nr (...), w tym wymogów dotyczących certyfikatu na tkaninę z jakiej mają być uszyte mundury, zasad zwalniania tkaniny do produkcji mundurów, zasad odbioru itp. Na spotkaniu powyższym nie dokonano żadnych ustaleń i nadano mu charakter wyłącznie informacyjny, ponieważ reprezentanci (...)Rejonowego Przedstawicielstwa Wojskowego nie otrzymali od zamawiającego oryginału umowy dostawy, a odmawiali przyjęcia umowy od wykonawcy. Dowód: notatka służbowa z 16 czerwca 2014 roku (k.244), zeznania świadka J. A. (e-protokół rozprawy z 8 lipca 2016 roku), zeznania świadka M. M. (e-protokół rozprawy z 8 lipca 2016 roku), zeznania świadka A. K. (e-protokół rozprawy z 22 lipca 2016 roku), zeznania świadka P. K. (e-protokół rozprawy z 22 lipca 2016 roku), zeznania reprezentanta pozwanej spółki (...) (e-protokół rozprawy z 3 marca 2017 roku)

Pismem z dnia 23 czerwca 2014 roku i 26 czerwca 2014 roku konsorcjum: (...) sp. z o.o. w W., (...) Ltd. i (...) Inc. Ltd. wzywało Jednostkę Wojskową nr (...) do przystąpienia do należytego wykonywania umowy poprzez uzgodnienie z (...) Rejonowym Przedstawicielstwem Wojskowym zasad dokonywania nadzoru jakościowego i odbiorów, przedstawienie wykonawcy planu nadzorowania jakości i odstąpienie od żądania przedstawienia certyfikatu na tkaninę przed rozpoczęciem produkcji mundurów. Działanie to było podyktowane chęcią uniknięcia opóźnień w realizacji zamówienia, gdyż termin na uszycie i dostarczenie mundurów był krótki, a wstępne czynności dotyczące nadzorowania umowy wydłużały się. Dowód: pisma pozwanej spółki (k.151-156), zeznania reprezentanta pozwanej spółki (...) (e-protokół rozprawy z 3 marca 2017 roku)

Zamawiający dostarczył (...) Rejonowemu Przedstawicielstwu Wojskowemu oryginał umowy nr (...) w dniu 1 lipca 2014 roku. Rejonowe Przedstawicielstwo Wojskowe tego samego dnia zwróciło się do (...) sp. z o.o. o dostarczenie „Planu jakości”, który – po zaakceptowaniu – stanowić miał jedną z podstaw opracowania przez Rejonowe Przedstawicielstwo Wojskowe planu nadzorowania w/w umowy. Dowód: pismo Rejonowego Przedstawicielstwa Wojskowego z 1 lipca 2014 roku (k.157)

Pismem z dnia 3 lipca 2014 roku pozwana spółka zwracała uwagę zamawiającemu, iż opóźnienia w przekazaniu Rejonowemu Przedstawicielstwu Wojskowemu umowy skutkują opóźnieniami w przygotowaniu planu nadzorowania umowy, jaki powinien być przekazany wykonawcy by prawidłowo zaplanować proces realizacji umowy. Pozwana wzywała jednocześnie zamawiającego do wskazania podmiotu zobowiązanego do pokrycia kosztów przeprowadzenia procesu nadzorowania jakości, stosownie do §7 ust.22 umowy, informując iż bez tego niemożliwe jest rozpoczęcie realizacji dostaw i nadzorowanie ich jakości. Działanie to było podyktowane chęcią uniknięcia opóźnień w realizacji zamówienia, gdyż termin na uszycie i dostarczenie mundurów był krótki, a wstępne czynności dotyczące nadzorowania umowy wydłużały się. Dowód: pismo z 3 lipca 2014 roku (k.159), zeznania reprezentanta pozwanej spółki (...) (e-protokół rozprawy z 3 marca 2017 roku)

11 lipca 2014 roku odbyło się spotkanie reprezentantów (...) Rejonowego Przedstawicielstwa Wojskowego z reprezentantami pozwanej spółki, w trakcie którego zaakceptowany został plan jakości przedstawiony przez wykonawcę. Ponieważ zamawiający nadal nie wskazał źródła finansowania procesu nadzorowania, pozwanej spółce nie przekazano planu nadzorowania umowy, informując iż nie ma możliwości określenia kiedy nastąpią poszczególne etapy nadzorowania (pobranie prób tkaniny do badań, zwolnienie tkaniny do produkcji, kontrola procesu produkcji u wykonawcy). Dowody: notatka służbowa (k.161), zeznania świadka J. A. (e-protokół rozprawy z 8 lipca 2016 roku), zeznania świadka P. K. (e-protokół rozprawy z 22 lipca 2016 roku), zeznania reprezentanta pozwanej spółki (...) (e-protokół rozprawy z 3 marca 2017 roku)

14 lipca 2014 roku dyrektor (...) Rejonowego Przedstawicielstwa Wojskowego wystosował do zamawiającego ponaglenie o wskazanie źródła finansowania procesu nadzorowania umowy. Pismem z dnia 15 lipca 2014 roku dowódca Jednostki Wojskowej nr (...) poinformował(...) Rejonowe Przedstawicielstwo Wojskowe, że koszty związane z koniecznym pobytem jego przedstawicieli w C. do przeprowadzenia czynności nadzorczych nad realizacją umowy zostaną zabezpieczone przez Komendanta (...) (...) Oddziału (...). Po otrzymaniu w/w informacji, zaplanowano i zorganizowano wyjazd pracowników (...) Rejonowego Przedstawicielstwa Wojskowego do siedziby członków konsorcjum (wykonawcy) w C. w dniach 11-17 sierpnia 2014 roku. Dowód: pismo Szefa Inspektoratu Wsparcia Sił Zbrojnych z 4 sierpnia 2014 roku (k.171-174), pismo dowódcy Jednostki Wojskowej nr (...) z 14 lipca 2014 roku (k.214)

Plan nadzorowania jakości został opracowany przez (...) Rejonowe Przedstawicielstwo Wojskowe i przekazany pozwanej spółce pod koniec lipca 2014 roku. Dowód: zeznania świadka J. A. (e-protokół rozprawy z 8 lipca 2016 roku)

W połowie sierpnia 2014 roku reprezentanci (...)Rejonowego Przedstawicielstwa Wojskowego wizytowali zakład w jakim miały być szyte zamówione mundury i pobrali próbki wyprodukowanej tkaniny na mundury do badań. Wykonawca próbki te przekazał do badań w akredytowanym laboratorium, a po uzyskaniu pozytywnych wyników badań – (...) Rejonowe Przedstawicielstwo Wojskowe zwolniło tkaninę do produkcji, tj. udzieliło zezwolenia na rozpoczęcie szycia mundurów z konkretnej tkaniny. Dowód: zeznania świadka J. A. (e-protokół rozprawy z 8 lipca 2016 roku), zeznania świadka M. M. (e-protokół rozprawy z 8 lipca 2016 roku), raport nr (...) z pobrania próby do badań laboratoryjnych z 15 sierpnia 2014 roku (k.253), zeznania świadka P. K. (e-protokół rozprawy z 22 lipca 2016 roku)

Nie oczekując na wyniki badań laboratoryjnych i zwolnienie tkaniny do produkcji przez (...) Rejonowe Przedstawicielstwo Wojskowe, bezpośrednio po pobraniu próbek tkaniny do badań pozwana spółka rozpoczęła szycie zamówionych mundurów. Działanie to było podyktowane chęcią minimalizacji opóźnienia w realizacji umowy, będącego następstwem rozpoczęcia uzgadniania działań nadzorczych dopiero w lipcu 2014 roku (po przekazaniu przez zamawiającego umowy do (...) Rejonowego Przedstawicielstwa Wojskowego) i inspekcji w zakładzie produkcyjnym celem pobrania prób tkaniny do badań dopiero w dniu 15 sierpnia 2014 roku (po doprecyzowaniu planu nadzorowania jakości, dokonanym po wskazaniu przez zamawiającego źródeł finansowania czynności nadzorującego). Nie istniała możliwość rozpoczęcia procesu szycia mundurów przed okazaniem tkaniny reprezentantom (...) Rejonowego Przedstawicielstwa Wojskowego i pobraniu jej próbek do badań. Dowód: zeznania świadka A. K. (e-protokół rozprawy z 22 lipca 2016 roku), zeznania reprezentanta pozwanej spółki (...) (e-protokół rozprawy z 3 marca 2017 roku)

Pozwana spółka, jako reprezentant konsorcjum skierowała skargę na działania Jednostki Wojskowej nr (...) do Ministra Obrony Narodowej, opisując obstrukcyjne działania zamawiającego w toku wykonywania umowy nr (...). Dowód: pismo z 18 lipca 2014 roku (k.162-170)

W dniu 26 listopada 2014 roku wykonawca, realizując postanowienia §15 ust.1 umowy, zawiadomił Jednostkę Wojskową nr (...), iż termin dostawy mundurów polowych ustalony w umowie dostawy nr (...) na 28 listopada 2014 roku zostanie przekroczony, iż trwają odbiory wojskowe i odbiory będą realizowane sukcesywnie po zwolnieniu partii towaru przez Rejonowe Przedstawicielstwo Wojskowe. Dowód: pismo z 26 listopada 2014 roku (k.89)

Pozwana spółka dostarczyła 57 000 kompletów mundurów polowych wzór (...) których termin dostawy ustalono najpóźniej na dzień 28 listopada 2014 roku, w następujących transzach i terminach: - 8080 kompletów w dniu 9 grudnia 2014 roku, - 20 961 kompletów w dniu 12 grudnia 2014 roku, - 5000 kompletów w dniu 15 grudnia 2014 roku, - 389 kompletów w dniu 18 grudnia 2014 roku, - 4300 kompletów w dniu 23 grudnia 2014 roku, - 18 270 kompletów w dniu 24 grudnia 2014 roku.

Pozwana spółka dostarczyła 6000 kompletów mundurów polowych wzór(...), których termin dostawy ustalono najpóźniej na dzień 12 grudnia 2014 roku, w następujących transzach i terminach: - 3000 kompletów w dniu 23 grudnia 2014 roku i – 3000 kompletów w dniu 24 grudnia 2014 roku.

Kara umowna, stanowiąca 0,5% ceny za dostawę poszczególnych partii kompletów mundurów polowych ujętych w fakturach wystawionych przez pozwaną spółkę, wyniosła 1 371 902,23zł. Dowód: nota księgowa (k.13), informacja o terminach dostaw (k.18-19), faktury i protokoły przyjęcia towaru (k.45-88)

16 lutego 2015 roku pozwanej spółce dostarczone zostało wezwanie do zapłaty w terminie 7 dni kwoty 1 371 902,23zł tytułem kar umownych wynikających z umowy nr (...). Dowód: wezwanie z 04.02.2015r. z potwierdzeniem doręczenia (k.11-12)

W czerwcu 2015 roku Jednostce Wojskowej nr (...) przekazano kwotę 769 586,40zł tytułem realizacji gwarancji dobrego wykonania umowy. Dowód: wtórnik zlecenia płatniczego (k.17), żądanie wypłaty gwarantowanej kwoty (k.90-104)

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo okazało się nieuzasadnione.

Strona powodowa domagając się zasądzenia od pozwanej spółki na swoją rzecz kwoty 602 259,95zł powoływała się na zapis §11 ust.1 pkt 3b umowy stron o zastrzeżeniu kary umownej, należnej od pozwanej w razie opóźnienia w realizacji umowy dostawy. Sąd nie podzielił zarzutu strony pozwanej, jakoby w/w postanowienie umowy stron nie stanowiło skutecznego zastrzeżenia kary umownej. Stosownie do art. 483 kc można zastrzec w umowie, że naprawienie szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania niepieniężnego nastąpi przez zapłatę określonej sumy. Sąd nie popiera poglądu strony pozwanej, iż przyjęcie obowiązku zapłaty określonej sumy ma być tożsame z takim wskazaniem sposobu określenia wysokości kary umownej aby w momencie jej zastrzeżenia możliwe było jednoznaczne ustalenie jej wysokości. W odniesieniu do kary umownej za nienależyte wykonania zobowiązania mające postać niedotrzymania terminu jego wykonania, rozwiązaniem powszechnie stosowanym jest ustalenie wysokości kary umownej w sposób tożsamy jak to uczyniły strony niniejszego postępowania (tj. 0,5% wartości brutto przedmiotu umowy niezrealizowanego w terminie, za każdy rozpoczęty dzień opóźnienia, ale nie więcej niż 20% wartości brutto przedmiotu umowy). W ocenie Sądu precyzuje ono w sposób maksymalnie dokładny obliczenie wysokości owej kary, gdy ziszczą się przesłanki do jej żądania i gdy wiadomym będzie ze spełnieniem jakiej części świadczenia dłużnik pozostaje w opóźnieniu. Rolą wymogu „określoności” kary umownej, ustanowionego w art. 483 kc, jest zapewnienie sytuacji, w jakiej kara umowna jest prosta do obliczenia i jej wysokość nie wymaga żadnego dowodzenia. Przywołać należy pogląd wyrażony w „Komentarzu do kodeksu cywilnego” pod redakcją Gerarda Bieńka, iż na ogół wysokość kary umownej określa się procentowo w odniesieniu do wartości świadczenia lub świadczenia zaległego (i tę konstrukcję strony wykorzystały w analizowanej umowie), bądź też według konkretnej stawki pomnożonej przez dni zwłoki. Reasumując, Sąd stoi na stanowisku, iż w §11 ust.1 pkt 3b umowy stron kara umowna za opóźnienie w dostawie mundurów została zastrzeżona skutecznie. Prawidłowość obliczeń rachunkowych jej wysokości (str. 3-4 pozwu i wezwanie na k.11 akt) nie była zaś kwestionowana przez stronę pozwaną.

Zakres odpowiedzialności z tytułu kary umownej pokrywa się z zakresem ogólnej odpowiedzialności dłużnika za niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania (art. 471 kc). Oznacza to, że zobowiązany do zapłaty kary umownej może bronić się zarzutem, że niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania jest następstwem okoliczności, za które nie ponosi on odpowiedzialności. W niniejszej sprawie, skoro powód domagał się zapłaty kary umownej za, niekwestionowane, opóźnienie w dostarczeniu mundurów, strona pozwana mogła więc bronić się zarzutem, że przekroczenie terminu nastąpiło z powodu przyczyn, za które nie ponosi ona odpowiedzialności. Z uwagi na domniemania prawne ustanowione w art. 471 kc i art. 476 kc ciężar wykazania, że do opóźnienia doszło na skutek okoliczności, za które dłużnik nie ponosi odpowiedzialności, spoczywał na stronie pozwanej. Zdaniem Sądu, przeprowadzone postępowanie dowodowe uzasadnia ustalenie, że opóźnienia w realizacji dostaw mundurów, wynoszące od 11 do 26 dni, są konsekwencją nienależytego wywiązania się przez zamawiającego z obowiązku współdziałania z wykonawcą przy realizacji umowy. Zgodnie z art. 354§2 kc wierzyciel powinien współdziałać z dłużnikiem przy wykonaniu zobowiązania zgodnie z jego treścią i w sposób odpowiadający jego celowi społeczno – gospodarczemu oraz ustalonym zwyczajom. Zważywszy na przedmiot umowy, jej postanowienia zamieszczone w §7 dotyczące nadzorowania jakości przez zamawiającego w toku wykonywania umowy i dotyczące odbioru wojskowego oraz konieczność podporządkowania się przepisom ustawy z dnia 17 listopada 2006 roku o systemie oceny zgodności wyrobów przeznaczonych na potrzeby obronności i bezpieczeństwa państwa oraz przepisów rozporządzenia Ministra Obrony Narodowej z dnia 5 marca 2007 roku w sprawie sprawowania nadzoru nad czynnościami związanymi z wyrobem wprowadzanym do użytku w komórkach i jednostkach organizacyjnych podległych lub nadzorowanych przez Ministra Obrony Narodowej, nie ulega wątpliwości, iż na zamawiającym spoczywał obowiązek współdziałania z wykonawcą. Znajdował on swój wyraz w konieczności sporządzenia przez (...) Rejonowe Przedstawicielstwo Wojskowe, realizujące nadzór jakościowy w imieniu zamawiającego, planu nadzoru jakości i dostarczenia go wykonawcy dla umożliwienia zaplanowania harmonogramu realizacji umowy. Po drugie, reprezentanci zamawiającego mieli obowiązek przeprowadzić czynności nadzorcze, w tym pobrać próbki tkaniny do badań, a po uzyskaniu pozytywnych wyników badań - zwolnić tkaninę do produkcji. Oczywiste jest, iż czynności nadzorcze powinny być wykonywane w taki sposób, by pozwana spółka miała możliwość zrealizować swoje zobowiązanie w terminie zastrzeżonym w umowie, tj. do 28 listopada 2014 roku i 12 grudnia 2014 roku, przy znanym obu stronom czasochłonnych, kilkutygodniowych, procedurach odbioru wojskowego. Konieczność sprawnego prowadzenia procedur nadzorczych wynika nie tylko z istoty zobowiązania, ale i postanowień umowy oraz przywołanego wyżej rozporządzenia. Mianowicie, skoro w §7 pkt 6 umowy na wykonawcę nałożony został obowiązek powiadomienia Rejonowego Przedstawicielstwa Wojskowego o terminie rozpoczęcia przedmiotu umowy w ciągu 5 dni od podpisania umowy, zamawiający musiał wcześniej zrealizować swój obowiązek podania wykonawcy numeru i adresu Rejonowego Przedstawicielstwa Wojskowego wyznaczonego do nadzorowania umowy. W niniejszej sprawie czynność taka nastąpiła dopiero 16 czerwca 2014 roku, a więc w ostatnim dniu w jakim wykonawca miał się kontaktować z RPW. W tym samym, 5-dniowym terminie liczonym od podpisania umowy, zamawiający był zobowiązany do przekazania kopii umowy szefowi Rejonowego Przedstawicielstwa Wojskowego (§4 ust.2 rozporządzenia Ministra Obrony Narodowej z dnia 5 marca 2007 roku w sprawie sprawowania nadzoru nad czynnościami związanymi z wyrobem wprowadzanym do użytku w komórkach i jednostkach organizacyjnych podległych lub nadzorowanych przez Ministra Obrony Narodowej). Termin ów upływał 16 czerwca 2014 roku, a umowa została przekazana przez zamawiającego do Rejonowego Przedstawicielstwa Wojskowego dopiero w dniu 1 lipca 2014 roku, czyli z 15-dniowym opóźnieniem. Zeznania świadków J. A., M. M., A. K. i P. K. oraz treść notatki służbowej z 16 czerwca 2014 roku wykazują zaś, iż owo opóźnienie skutkowało wstrzymaniem rozpoczęcia procedur nadzorczych i nadaniem spotkaniu z dnia 16 czerwca 2014 roku charakteru jedynie informacyjnego. Ponadto, obowiązkiem reprezentantów zamawiającego było przygotowanie planu nadzorowania czynności, niezwłoczne przedstawienie owego planu dostawcy i ustalenie z dostawcą sposobu jego realizacji (§8 ust. 1 i 2 rozporządzenia Ministra Obrony Narodowej z dnia 5 marca 2007 roku w sprawie sprawowania nadzoru nad czynnościami związanymi z wyrobem wprowadzanym do użytku w komórkach i jednostkach organizacyjnych podległych lub nadzorowanych przez Ministra Obrony Narodowej). W niniejszej sprawie ów plan nadzoru został przygotowany dopiero pod koniec lipca 2014 roku, ponieważ zamawiający opóźniał się ze wskazaniem podmiotu finansującego proces nadzorowania, który to obowiązek przyjął na siebie w §7 ust.22 umowy. Wymaga zauważenia, iż z treści notatki służbowej ze spotkania z dnia 11 lipca 2014 roku wynika, iż przedstawiciele RPW nie przedstawili wówczas przedstawicielom wykonawcy planu nadzorowania jakości, ponieważ nie dysponowali wiedzą o źródłach finansowania procesu nadzorowania, jak również na to, że i pozwana spółka i dyrektor RPW monitował zamawiającego o podanie koniecznych informacji. Uzasadnia to przyjęcie, że omawiane zaniechanie skutkowało ponad dwutygodniowym opóźnieniem w dostarczeniu wykonawcy planu nadzorowania jakości umowy, liczonym od 11 lipca 2014 roku do końca lipca 2014 roku. Powodowało to także perturbacje w organizacji wyjazdu reprezentantów (...) Rejonowego Przedstawicielstwa Wojskowego na inspekcję zakładów wykonawcy w C. oraz celem pobrania próbek tkaniny do badań, co finalnie nastąpiło dopiero 15 sierpnia 2014 roku, a więc ponad 2 miesiące po podpisaniu umowy. Samo porównanie ilości dni o jakie wykonanie swoich obowiązków opóźnił zamawiający z ilością dni opóźnienia w dostawie uszytych mundurów przez wykonawcę, uwidacznia wpływ zaniechań zamawiającego na przekroczenie przez wykonawcę terminu dostawy mundurów i przyjęcie, iż gdyby zamawiający należycie wywiązywał się ze swoich zobowiązań opóźnienia w dostawie mundurów nie miałyby miejsca. Wymaga także odnotowania, iż wykonawca podejmował starania mające na celu skłonienie zamawiającego do terminowej realizacji jego zobowiązań i wyjaśniał konsekwencje opieszałych działań zamawiającego, kierując liczne wezwania bezpośrednio do zamawiającego, jak i decydując się na wystosowanie skargi do Ministra Obrony Narodowej. Reasumując, w ocenie Sądu zgromadzony materiał dowodowy uzasadnia przyjęcie, iż opóźnienia w realizacji dostaw mundurów spowodowane zostały przyczynami niezależnymi od pozwanej spółki, za które nie ponosi ona odpowiedzialności, czyli nieterminowym wykonaniem własnych obowiązków umownych przez zamawiającego. Oznacza to, iż po stronie pozwanej spółki nie powstał obowiązek zapłaty kary umownej, co uzasadniało oddalenie powództwa.

Podstawą rozstrzygnięcia o kosztach procesu jest art. 98§1 i 3 kpc w zw. z art. 99 kpc, zaś wysokość kosztów zastępstwa procesowego pozwanej spółki ustalono zgodnie z §6 pkt 7 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu w związku z §21 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych.

Z/(...).

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Rafał Kwaśniak
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie
Osoba, która wytworzyła informację:  Małgorzata Dubinowicz – Motyk
Data wytworzenia informacji: