Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 31 lipca 2015 roku

Sąd Okręgowy Warszawa – Praga w Warszawie Wydział II Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: SSO Małgorzata Dubinowicz – Motyk

Protokolant: praktykant Adrian Fijałkowski

po rozpoznaniu w dniu 17 lipca 2015 roku na rozprawie

sprawy z powództwa P. S.

przeciwko Spółdzielni Mieszkaniowej (...) z siedzibą w W.

o ustalenie nieważności uchwały

I oddala powództwo;

II odstępuje od obciążania powoda kosztami procesu.

Sygn. akt II C 985/14

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 3 lutego 2014 roku, skierowanym przeciwko Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w W., P. S. domagał się ustalenia nieważności uchwały zarządu pozwanej spółdzielni z dnia 31 marca 2010 roku w części dotyczącej zobowiązania powoda do uiszczenia kwoty 719,19zł za zużycie tzw. wody ogólnej w 2009 roku, wskazując iż zaskarżona uchwała kreuje zobowiązanie powoda do ponownego uiszczenia opłat za tzw. wodę ogólną w 2009 roku i jest sprzeczna z art. 4 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych (k.2-7).

Spółdzielnia Mieszkaniowa (...) w W. wnosiła o oddalenie powództwa oraz o zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych, podnosząc iż po stronie powoda nie istnieje interes prawny w domaganiu się ustalenia nieważności uchwały zarządu spółdzielni, domagając się zawieszenia postępowania do czasu prawomocnego zakończenia postępowania w toczącej się między stronami sprawie o sygn. II C 115/12 Sądu Rejonowego dla Warszawy – Mokotowa w Warszawie, a także podnosząc iż kwestionowana przez powoda uchwała ma wyłącznie matematyczno – techniczny charakter i nie stanowi podstawy prawnej dochodzonych od powoda opłat za wodę (k.45-48).

Do chwili zamknięcia rozprawy strony podtrzymywały dotychczasowe stanowiska (k.80-88, 162, 182).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 31 marca 2010 roku zarząd Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w W. podjął uchwałę nr (...) w sprawie rozliczenia zużycia wody ogólnej i niedoborów w wodzie za 2009 rok m.in. w budynku przy ul. (...), w którym zamieszkuje P. S..

niesporne, nadto uchwała nr (...) zarządu pozwanej spółdzielni z 31.03.2010r. z załącznikami k.62-63 i 165-178

Przed Sądem Rejonowym dla Warszawy – Mokotowa w Warszawie pod sygnaturą II C 115/12 toczyło się postępowanie z powództwa Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w W. przeciwko P. S. o zapłatę kwoty 6529,87zł tytułem zaległych opłat eksploatacyjnych za okres od 15 maja 2010 roku do 31 stycznia 2011 roku i o zapłatę kwoty 5497,88zł tytułem zaległych opłat eksploatacyjnych za okres od 15 lutego 2011 roku do 28 września 2011 roku. Jednym ze składników żądanej kwoty 6529,87zł była należność z tytułu rozliczenia wody za II kwartał 2010 roku w wysokości 728,27zł, która – jak wskazywała Spółdzielnia Mieszkaniowa (...) - została ustalona stosownie do postanowień Regulaminu określającego zasady rozliczania przychodów i kosztów spółdzielni w zakresie gospodarki zasobem mieszkaniowym oraz uchwałę zarządu Spółdzielni Mieszkaniowej (...) z dnia 31 marca 2010 roku w sprawie rozliczenia zużycia wody ogólnej i niedoborów w wodzie za 2009 rok.

W dniu 3 lutego 2014 roku P. S. złożył do akt sprawy II C 115/12 pismo procesowe zawierające wniosek o unieważnienie uchwały zarządu Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w W. z dnia 31 marca 2010 roku. W odpowiedzi na zobowiązanie do sprecyzowania charakteru owego pisma – P. S. wskazał, iż stanowi ono pozew, co skutkowało wyłączeniem pisma z akt sprawy II C 115/12 Sądu Rejonowego dla Warszawy – Mokotowa w Warszawie, zarejestrowaniem pod sygnaturą akt II C 1006/14 sprawy z powództwa P. S. przeciwko Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w W. i przekazaniem jej do rozpoznania tut. Sądowi postanowieniem z dnia 7 maja 2014 roku, sprostowanym postanowieniem z dnia 18 czerwca 2014 roku.

Wyrokiem z dnia 24 czerwca 2014 roku Sąd Rejonowy dla Warszawy – Mokotowa w Warszawie uwzględnił w całości powództwo przeciwko P. S.. P. S. wniósł apelację od powyższego wyroku, zarzucając sądowi I instancji m.in. uznanie za zasadne roszczenia o zapłatę należności za wodę ogólną w 2009 roku i twierdząc że podstawą dochodzenia zapłaty tej należności nie może być uchwała nr (...) zarządu Spółdzielni Mieszkaniowej (...). Do chwili zamknięcia rozprawy Sąd Okręgowy w Warszawie nie rozpoznał apelacji od w/w wyroku.

niesporne, nadto pisma na k.1-4 akt i postanowienia na k.8 i 13 akt, odpis wyroku Sądu Rejonowego dla Warszawy Mokotowa w Warszawie z 24.06.2014r. sygn. II C 115/12 wraz z uzasadnieniem k.55-61 i 99-114 akt, apelacja powoda od wyroku w sprawie II C 115/12 Sądu Rejonowego dla Warszawy Mokotowa k.115-137

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo podlegało oddaleniu jako nieuzasadnione.

Jego podstawą był art. 189 kpc, stanowiący, iż powód może żądać ustalenia przez sąd istnienia lub nieistnienia stosunku prawnego lub prawa, gdy ma w tym interes prawny.

Z treści przytoczonego przepisu wynika, iż materialnoprawną przesłanką powództwa o ustalenie opartego na art. 189 kpc jest interes prawny powoda; jego brak prowadzi do orzeczenia merytorycznego w postaci oddalenia powództwa. Interes ten jest definiowany w doktrynie i orzecznictwie jako interes dotyczący szeroko rozumianych praw i stosunków prawnych, przy czym w przypadku ustalania praw czy stosunków prawnych występuje on z reguły wówczas gdy istnieje niepewność danego prawa lub stosunku prawnego z przyczyn faktycznych czy prawnych. Skuteczne powołanie się na interes prawny wymaga wykazania, że oczekiwane rozstrzygnięcie wywoła takie skutki w stosunkach między stronami, w następstwie których ich sytuacja prawna zostanie określona jednoznacznie i tym samym wyeliminowane zostanie, wynikające z niepewności co do przysługiwania powodowi pewnych praw lub istnienia stosunku prawnego, ryzyko naruszenia praw powoda. W judykaturze utrwalone jest stanowisko, iż powód nie ma interesu prawnego w żądaniu ustalenia istnienia czy nieistnienia stosunku prawnego lub prawa, jeśli występuje równocześnie możliwość innej formy ochrony prawnej, np. gdy stan niepewności może być usunięty w drodze powództwa o świadczenie lub gdy toczy się postępowanie sądowe o świadczenie związane ze spornym prawem.

Przytoczone powyżej ugruntowane poglądy doktryny i orzecznictwa jednoznacznie wskazują, iż powód P. S. nie posiada interesu prawnego w domaganiu się ustalenia nieważności uchwały nr (...) zarządu pozwanej spółdzielni z 31 marca 2010 roku. Konsekwencją przyjęcia przez zarząd pozwanej spółdzielni owej uchwały było żądanie zapłacenia przez powoda na rzecz spółdzielni należności za zużytą wodę, przy czym Spółdzielnia Mieszkaniowa (...) w W. dochodzi od P. S. m.in. tej należności w sprawie o sygnaturze II C 115/12 Sądu Rejonowego dla Warszawy Mokotowa w Warszawie. Wszelkie argumenty przeciwko zasadności owego żądania, w tym argument o sprzeczności z prawem uchwały nr (...) zarządu Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w W. z dnia 31 marca 2010 roku P. S. mógł i powinien był zgłaszać w toku postępowania o sygnaturze II C 115/12. Tymczasem powód pismo zawierające żądanie ustalenia nieważności tej uchwały sformułował jako odrębny pozew, którego podstawą miał być art. 189 kpc. W ocenie Sądu, nie znajduje uzasadnienia prawnego prowadzenie odrębnego postępowania sądowego o ustalenie nieważności uchwały, w sytuacji gdy kwestia ta mogła być przedmiotem rozpoznania w innym toczącym się już postępowaniu sądowym, stanowiąc niejako przesłankę rozstrzygnięcia. Wymaga zauważenia, iż powód powoływał się na wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie w sprawie I ACa 19/13 (k.85), natomiast w ocenie Sądu stwierdzenia i poglądy zamieszczone w uzasadnieniu tego wyroku przesądzają o przyjęciu, iż po stronie powoda nie występuje interes prawny w rozumieniu art.189 kpc. Stwierdzano w nim bowiem, iż strona ma interes prawny w ustaleniu swego prawa dopóty, dopóki nie została pozwana przez swojego przeciwnika o świadczenie z tym prawem związane, a gdy taka sytuacja nastąpiła - stronie przysługuje jedynie obrona we wszczętym procesie o świadczenie, z powołaniem się na rozstrzygnięcia Sądu Najwyższego w wyroku z 29 lutego 1972 r., sygn. akt I CR 388/71, wyroku z dnia 4 grudnia 1998 r., sygn. akt III CKN 56/98, wyrok z 13 października 2005 r., sygn. akt I CK 217/05 i postanowieniu z 7 grudnia 2005 r., sygn. akt V CK 277/05. Analogiczna sytuacja procesowa występuje w rozpoznawanej sprawie. Skoro przeciwko powodowi pozwana Spółdzielnia Mieszkaniowa (...) wytoczyła wcześniej powództwo o zapłatę należności za wodę, powód może bronić swojego prawa poprzez twierdzenie i wykazywanie iż uchwała będąca podstawą obliczenia tej należności jest nieważna jako sprzeczna z prawem.

Uznając, iż po stronie powoda nie istnieje interes prawny w rozumieniu art. 189 kpc, Sąd oddalił powództwo.

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 102 kpc, przy czym podstawą do odstąpienia przez Sąd od obciążania powoda kosztami procesu było przyjęcia, iż powodowi niejako zasugerowano nazwanie pisma kwestionującego ważność uchwały pozwem, mimo iż pierwotnie powód skierował je jako pismo procesowe do sprawy II C 115/12 Sądu Rejonowego dla Warszawy Mokotowa w Warszawie.