Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 24. stycznia 2014 r. Z. S. wystąpił przeciwko (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. (dalej zwana także: (...)) o zapłatę kwoty 68.928,00 zł wraz z odsetkami w wysokości ustawowej od dnia 15. sierpnia 2011 roku do dnia zapłaty oraz kosztami procesu według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, że strony zawarły umowę leasingu operacyjnego, której przedmiotem była ładowarka M. (...) 730. Strona powodowa podniosła, iż na podstawie łączącej strony umowy, miała ona prawo nabyć przedmiot leasingu za cenę wskazaną w umowie, co winno zostać poprzedzone złożonym na 30 dni przed końcem umowy wnioskiem. Powód wskazał, iż ładowarka po złożeniu wniosku, a przed zakończeniem umowy uległa spaleniu, w związku z czym szkoda została zgłoszona do ubezpieczyciela, który uznał szkodę za całkowitą, jednakże odmówił wypłaty odszkodowania. Strona powodowa podniosła, powołując się za zapisy ogólnych warunków umowy leasingu, że wobec odmowy wypłaty odszkodowania przez ubezpieczyciela wystąpiła do pozwanego o przeniesienie wierzytelności przysługujących mu względem ubezpieczyciela. Powód podniósł, iż wobec odmowy dokonania przelewu, pozwany zobowiązany jest do zapłaty na rzecz powoda odszkodowania z tytułu nienależytego wykonania umowy. Wskazał, że wysokość roszczenia stanowi szkodę powoda w postaci utraconej korzyści (pozew, k. 2-5).

W dniu 10. marca 2014 r., wydany został w sprawie nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym (nakaz zapłaty, sygn. akt IX GNc 1005/14, k. 51). Jego odpis został doręczony stronie pozwanej w dniu 4. kwietnia 2014 r. (zwrotne potwierdzenie odbioru, k. 58).

W dniu 17. kwietnia 2014 r. (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. złożyła sprzeciw od powyższego nakazu zapłaty, w którym wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie na swoją rzecz od powoda kosztów procesu według norm przepisanych.

W uzasadnieniu sprzeciwu, pozwana zaprzeczyła twierdzeniom powoda, wskazując, że zakończenie umowy leasingu nastąpiło zgodnie z postanowieniami umowy, co wykluczało przelew wierzytelności z polisy ubezpieczeniowej. Strona pozwana wskazała także na brak związku przyczynowego pomiędzy odmową dokonania przelewu wierzytelności a hipotetyczną, powstałą w majątku powoda szkodą. Ponadto, wskazała, że jednym z warunków dokonania przelewu wierzytelności była wpłata na rzecz pozwanego odszkodowania, strona pozwana jednakże takiego odszkodowania nie otrzymała. Strona pozwana podniosła także, że powód - jako posiadacz przedmiotu leasingu - znał stan w jakim znajdowała się ładowarka, tak w chwili złożenia pozwanej deklaracji jej zakupu, jak i wystawienia faktury VAT obejmującej cenę sprzedaży przez pozwaną, oraz nie zgłaszał zastrzeżeń co do sposobu zakończenia umowy leasingu, nawet po fakcie zaistnienia szkody. Pozwany zakwestionował także zaistnienie przesłanek, od których uzależniona jest zapłata odszkodowania z art. 471 k.c., tj. wskazał na brak zdarzenia powodującego szkodę polegającego na nienależytym wykonaniu umowy, brak związku przyczynowego, jak również brak szkody w postaci utraconych korzyści. Ponadto podniósł, że powód nie wykazał w żaden sposób wysokości szkody w rozumieniu przepisu art. 361 § 2 k.c. (sprzeciw od nakazu zapłaty, k. 59-63).

Sąd ustalił, co następuje:

W dniu 18. czerwca 2006 roku (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. (finansujący) zawarła ze Z. S. (korzystający), prowadzącym działalność gospodarczą pod nazwą Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Handlowo-Usługowe w P. umowę leasingu operacyjnego nr K 083877. Przedmiotem leasingu była ładowarka M. (...) 730 maszyna do robót ziemnych (§2). Strony umowy uzgodniły, że umowa leasingu kończy się z upływem ostatniego dnia okresu, za który należna jest ostatnia rata wynagrodzenia, tj. 30. listopada 2010 roku. Z chwilą odbioru przedmiotu leasingu, na korzystającego przeszło wszelkie ryzyko związane z jego używaniem wraz z pełną odpowiedzialnością za uszkodzenia, utratę lub zmniejszenie wartości przedmiotu leasingu (pkt 2.9. ogólnych warunków umowy leasingu). Korzystający zobowiązał się także do ponoszenia wszelkich kosztów związanych z używaniem przedmiotu leasingu (pkt 3.4 owul). Zgodnie z postanowieniami ogólnych warunków umowy leasingu, w przypadku powstania szkody w przedmiocie leasingu korzystający zobowiązany był do przywrócenia przedmiotu leasingu do stanu sprzed szkody, chyba, że nastąpiła szkoda całkowita (pkt 5.5 owul). W przypadku zaś otrzymania decyzji ubezpieczyciela o uznaniu szkody za całkowitą, umowa leasingu wygasała (pkt 5.8 owul). Strony uzgodniły, że jeżeli ubezpieczyciel nie odpowiada za szkodę całkowitą lub odmówił wypłaty odszkodowania z powodu niedotrzymania warunków umowy ubezpieczenia przez korzystającego, korzystający zapłaci finansującemu, na pisemne wezwanie, oraz ze wskazanym przez niego terminie i kwocie odszkodowanie nie wyższe niż równowartość kwoty bazowej powiększonej o odsetki, a finansujący przeniesie na korzystającego wszelkie prawa do dochodzenia ewentualnych roszczeń od ubezpieczyciela (pkt 5.11 owul). Strony ustaliły nadto, że po upływie podstawowego okresu trwania umowy leasingu korzystającemu - pod warunkiem uregulowania wszelkich zobowiązań wobec finansującego z tytułu umowy leasingu oraz niezalegania z zapłatą jakichkolwiek wymagalnych należności na rzecz finansującego - będzie przysługiwać prawo do nabycia przedmiotu leasingu za cenę określoną w umowie (pkt 7.1 owul). W przypadku wyboru tej formy zakończenia umowy korzystający zobowiązany był do złożenia pisemnego wniosku o nabycie przedmiotu najmu, nie później niż na 30 dni przed upływem podstawowego okresu trwania umowy (ogólne warunki umowy leasingu, k. 9-9v., umowa leasingu, k. 10-11, załącznik nr 1, k. 12, załącznik nr 3, k. 13, aneks z dnia 28. listopada 2008 r., k. 14-15, aneks z dnia 30. listopada 2009 r., k. 16-16v., okoliczności bezsporne).

W dniu 16. września 2010 roku Z. S. złożył pozwanej deklarację zakupu przedmiotu leasingu za cenę 3.747,84 zł brutto. Z. S. złożył także oświadczenie, iż zna przedmiot umowy leasingu, jego stan prawny i techniczny oraz, że jest świadomy jego zaawansowania technicznego (deklaracja, k. 17, okoliczności bezsporne).

W dniu 8. listopada 2010 roku ładowarka M. (...) 730 uległa spaleniu. Przyczyną zapalenia się ładowarki było zwarcie instalacji elektrycznej. Zakres i charakter powstałych uszkodzeń uniemożliwiał przywrócenie sprawności działania maszyny, wobec czego szkoda została uznana przez ubezpieczyciela za całkowitą. Sumę ubezpieczenia określono na kwotę 72.000,00 zł, zaś wartość odzysku złomowego ze spalonej ładowarki to kwota 2.871,40 zł netto (raport ze szkody, k. 18-28, okoliczności bezsporne).

Powód nie cofnął deklaracji zakupu uszkodzonej ładowarki (okoliczność bezsporna).

Po przeprowadzeniu przez ubezpieczyciela postępowania likwidacyjnego, w dniu 7. lutego 2011 roku spółka (...) została przezeń poinformowana o zakwalifikowaniu szkody jako całkowitej (korespondencja e-mail, k. 70-74, okoliczności bezsporne).

W piśmie z dnia 22. marca 2011 roku Towarzystwo (...) Spółka akcyjna z siedzibą w W., odmówiło wypłaty odszkodowania za szkodę powstałą w dniu 8. listopada 2010 roku. Ubezpieczyciel wskazał, że zakres ubezpieczenia nie obejmuje szkód będących następstwem wszelkiego rodzaju awarii wewnętrznych, zaś ładowarka uległa spaleniu bez ingerencji zewnętrznej, wobec czego ubezpieczyciel stwierdził brak podstaw do przyjęcia odpowiedzialności za powstałą szkodę (decyzja o odmowie wypłaty odszkodowania, k. 29, okoliczności bezsporne).

W dniu 2. grudnia 2010 roku spółka (...) wystawiła na rachunek Z. S. fakturę VAT nr (...) na kwotę 3.747,84 zł brutto tytułem sprzedaży ładowarki M. (...) 730 (faktura VAT, k. 30). Powyższa faktura została uregulowana przez powoda (okoliczności bezsporne).

W piśmie z dnia 28. lipca 2011 roku pełnomocnik Z. S. wezwał spółkę (...) do przeniesienia praw z polisy ubezpieczeniowej na podstawie postanowień 5.11 ogólnych warunków umowy leasingu (pismo z dnia 28. lipca 2011 r., k. 31). Następnie, wzywał tę spółkę do zapłaty kwoty 68.928,00 zł tytułem odszkodowania za niewykonanie zobowiązania przez spółkę lub do przeniesienia prawa do dochodzenia roszczeń przeciwko spółce (...) (pismo z dnia 12. lipca 2013 r. wraz z dowodem nadania, k. 32-33, pismo z dnia 25. września 2013 r. wraz z dowodem nadania, k. 36-37, pismo z dnia 28. października 2013 r. wraz z dowodem nadania, k. 39-40).

W odpowiedzi na powyższe pisma spółka (...) odmówiła zapłaty powyższej kwoty oraz dokonania przelewu roszczeń odszkodowawczych. Spółka podniosła, iż brak jest podstaw do przelewu roszczeń odszkodowawczych, gdyż taki obowiązek istniałby wyłącznie w przypadku wygaśnięcia umowy, nie zaś w razie jej zakończenia zgodnie z postanowieniami umowy, jak było w niniejszym przypadku. Spółka (...) zaproponowała natomiast, iż dokona przelewu roszczeń odszkodowawczych wyłącznie w przypadku anulowania skutków prawnych w postaci nabycia ładowarki (pismo z dnia 2. września 2013 r., k. 34-35, pismo z dnia 4. października 2013 r., k. 38, pismo z dnia 31. października 2013 r., k. 41).

Powyższy stan faktyczny ustalono na podstawie zgodnych twierdzeń stron i powołanych powyżej, przy odpowiednich częściach ustaleń faktycznych odpisów dokumentów prywatnych oraz wydruków, przedłożonych przez strony i uwierzytelnionych przez ich profesjonalnych pełnomocników w trybie przewidzianym w przepisie art. 129 § 2 k.p.c. Wiarygodność dokumentów i wydruków nie była kwestionowana przez strony, Sąd zaś nie znalazł podstaw, by czynić to z urzędu. Okoliczności faktyczne istotne dla rozstrzygnięcia sprawy nie były sporne między stronami. Strony różniły się wyłącznie w zakresie ich oceny prawnej.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo nie zasługuje na uwzględnienie.

W niniejszej sprawie powód dochodził od pozwanego odszkodowania za nienależyte wykonanie umowy. Zgodnie z art. 471 k.c., dłużnik obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Zgodnie z ogólnymi regułami roszczeń odszkodowawczych, przesłankami roszczenia z art. 471 k.c. są: nienależyte wykonanie umowy, szkoda oraz związek przyczynowy pomiędzy szkodą a zdarzeniem powodującym szkodę. Powyższe przesłanki muszą zaistnieć w sposób kumulatywny, brak bowiem którejkolwiek z nich powoduje brak odpowiedzialności odszkodowawczej dłużnika na podstawie art. 471 k.c., nawet jeżeli zostaną wykazane pozostałe przesłanki tej odpowiedzialności.

Zgodnie z przepisem art. 6 k.c., ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. Z uregulowaniem powyższym odpowiednio skorelowany jest przepis art. 232 k.p.c., zgodnie z którym to na stronach spoczywa obowiązek przedstawiania dowodów co do okoliczności sprawy oraz to, że to strony obowiązane są wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne. Odwołując się do treści art. 471 k.c. oraz uwzględniając art. 6 k.c. należy stwierdzić, że przy odpowiedzialności kontraktowej ciężar dowodu rozkłada się następująco: wierzyciel ma wykazać istnienie stosunku zobowiązaniowego oraz jego treść, fakt niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania przez dłużnika, jak również poniesioną z tego tytułu szkodę. Nie musi natomiast udowadniać, że wykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania nastąpiło na skutek okoliczności, za które dłużnik ponosi odpowiedzialność. W przepisie art. 471 k.c. zawarte jest bowiem domniemanie, że niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązana nastąpiło na skutek okoliczności, za które dłużnik ponosi odpowiedzialność (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 lipca 2005 r., sygn. akt V CK 869/04). Tym samym to na dłużnika przerzucony został obowiązek wykazania, że niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania nastąpiło na skutek okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Z reguły oznacza to konieczność wykazania, że taka sytuacja wystąpiła jako skutek zdarzeń niezawinionych przez dłużnika.

Przenosząc powyższe, abstrakcyjne w swym charakterze rozważania na okoliczności niniejszej sprawy, stwierdzić trzeba, że to na powodzie spoczywał ciężar wykazania, że pozwany miał wynikający z zawartej przez strony umowy obowiązek przeniesienia roszczeń odszkodowawczych, przysługujących mu w stosunku do ubezpieczyciela, na powoda. Powód wywodził fakt nienależytego wykonania umowy przez pozwanego z treści postanowień ogólnych warunków umowy leasingu – ust. 5 pkt 11. Powód podniósł, iż pozwany nie dokonując przelewu wierzytelności w postaci roszczeń odszkodowawczych nie wywiązał się z warunków umowy. Pozwany zaś twierdził, iż nie było podstaw do zastosowania ust. 5 pkt 11 owul, gdyż ma on zastosowanie w przypadku wygaśnięcia umowy z przyczyn wskazanych w tym zapisie, nie zaś w razie jej zakończenia zgodnie z warunkami umowy, jak to było w niniejszym przypadku.

Zgodnie z treścią art. 7091 k.c., przez umowę leasingu finansujący zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, nabyć rzecz od oznaczonego zbywcy na warunkach określonych w tej umowie i oddać tę rzecz korzystającemu do używania albo używania i pobierania pożytków przez czas oznaczony, a korzystający zobowiązuje się zapłacić finansującemu w uzgodnionych ratach wynagrodzenie pieniężne, równe co najmniej cenie lub wynagrodzeniu z tytułu nabycia rzeczy przez finansującego. Umowa leasingu jest umową nazwaną, dwustronnie zobowiązującą, odpłatną, wzajemną, a także konsensualną i kauzalną. Ponadto, kreuje stosunek prawny o charakterze trwałym (ciągłym), a przy tym ma charakter terminowy, jej cechą jest to, że jest zawierana na czas określony. Umowę leasingu należy zaliczyć do umów jednostronnie kwalifikowanych podmiotowo, gdyż przynajmniej jedna jej strona - finansujący jest przedsiębiorcą. Ze względu na przedmiot umowę tę należy zaliczyć do umów o korzystanie z rzeczy.

W ust. 5 pkt 8 Ogólnych warunków umowy leasingu strony postanowiły, że w przypadku otrzymania decyzji ubezpieczyciela o uznaniu szkody za całkowitą lub utraty przedmiotu leasingu z powodów, za które finansujący nie ponosi odpowiedzialności, umowa leasingu wygasa, zaś korzystający zobowiązuje się bezzwłocznie, bez dodatkowego wezwania zapłacić wszystkie zaległe należności wraz z odsetkami. Natomiast skutki wygaśnięcia umowy w powyższy sposób określono w ust. 5 pkt 11, zgodnie z którym, jeżeli w przypadku określonym w pkt 5.8 Ubezpieczyciel nie odpowiada za szkodę całkowitą lub odmówi wypłaty odszkodowania z powodu niedotrzymania warunków ubezpieczenia przez korzystającego, korzystający zapłaci finansującemu, na pisemne wezwanie finansującego oraz ze wskazanym przez niego terminie i kwocie, odszkodowanie nie wyższe niż równowartość kwoty bazowej określonej w pkt 4.9 powiększonej o odsetki od kwoty bazowej liczone według stopy kredytu lombardowego od dnia wygaśnięcia umowy do dnia zapłaty, a finansujący przeniesie na korzystającego wszelkie prawa do dochodzenia ewentualnych roszczeń od ubezpieczyciela. W dniu 28. lipca 2011 roku powód wezwał pozwanego do dokonania cesji praw z polisy ubezpieczeniowej na podstawie postanowień 5.11 ogólnych warunków umowy leasingu wobec uznania szkody całkowitej, powód zaś odmówił dokonania przelewu.

W pierwszej kolejności zatem należało ustalić, kiedy łącząca strony umowa uległa zakończeniu i w jaki sposób. Zgodnie z brzmieniem przepisu art. 7095 § 1 k.c., jeżeli po wydaniu korzystającemu rzecz została utracona z powodu okoliczności, za które finansujący nie ponosi odpowiedzialności, umowa leasingu wygasa. Przepis art. 7095 § 1 k.c. ma charakter imperatywny (por. wyrok SN z dnia 18. stycznia 2013 r., IV CSK 298/12; wyrok SN z dnia 28. maja 2008 r., II CSK 31/08). W ocenie Sądu, ma on zastosowanie tak w przypadku utraty rzeczy, jak i jej zniszczenia. Brak bowiem jakichkolwiek podstaw do różnicowania wymienionych wyżej sytuacji. Pogląd ten znajduje oparcie w doktrynie. "Pojęcie <utrata rzeczy> należy interpretować szeroko i objąć nim również jej zniszczenie w stopniu uniemożliwiającym jakiekolwiek jej wykorzystywanie" (tak J. Poczobut (w:) System prawa prywatnego, t. 8, s. 273; T. Wiśniewski (w:) G. Bieniek, Komentarz, t. II, 2006, s. 331).

Powyższe oznacza zatem, że w przypadku szeroko rozumianej utraty rzeczy umowa leasingu wygasa z mocy prawa, z chwilą utraty rzeczy będącej jej przedmiotem. Powyższe uzasadnia istota umowy leasingu, której cel z chwilą utraty rzeczy zostaje zniweczony. Z powyższego względu uregulowanie zawarte w ust. 5 pkt 8 owul, w zakresie w jakim odracza skutek w postaci rozwiązania umowy leasingu do dnia otrzymania przez finansującego wiadomości od ubezpieczyciela o uznaniu szkody za całkowitą, jest nieważne (art. 7095 § 1 w związku z art. 58 k.c.). Brak jest jakiegokolwiek uzasadnienia dla utrzymywania stosunku prawnego nawiązanego na podstawie umowy leasingu w sytuacji, gdy korzystający jest pozbawiony możliwości korzystania z rzeczy. Trudno też zaakceptować związanie skutku w postaci wygaśnięcia umowy z działaniem osoby trzeciej względem stron umowy, tj. ubezpieczyciela, którego opieszałość może prowadzić do długotrwałego utrzymywania się umowy. Zgodnie zatem z treścią art. 7095 § 1 k.c. umowa leasingu zawarta przez strony wygasła w dniu 8. listopada 2010 roku, tj. w chwili utraty przedmiotu leasingu w wyniku spalenia. W konsekwencji, zaktualizował się po stronie pozwanego obowiązek dokonania cesji roszczeń odszkodowawczych w stosunku do ubezpieczyciela na rzecz powoda, na jego wezwanie. Wbrew zatem twierdzeniom pozwanego, nie miała znaczenia okoliczność zgłoszenia przez powoda gotowości wykupu przedmiotu leasingu dla zaktualizowania się obowiązku przelania roszczeń odszkodowawczych, gdyż umowa leasingu wygasła z mocy prawa w chwili utraty rzeczy będącej jej przedmiotem, tj. 8. listopada 2010 roku, a zatem jeszcze przed zakończeniem podstawowego okresu obowiązywania umowy i przed zawarciem przez strony umowy sprzedaży ładowarki. W ocenie Sądu, zaistniała zatem przesłanka nienależytego wykonania umowy przez pozwanego. Strona pozwana nie wykazała zaś żadnym środkiem dowodowym, iż do niewykonania umowy doszło bez jej winy, albowiem jak wskazano powyżej, dla dokonania cesji roszczeń odszkodowawczych nie miała znaczenia okoliczność, że strona pozwana otrzymała decyzję o uznaniu szkody całkowitej dopiero w dniu 7. lutego 2011 roku. Wskazać należy, iż w momencie wezwania pozwanego przez powoda do wykonania postanowień umowy – ust. 5 pkt 11 – tj. w dniu 28. lipca 2011 roku pozwany był już w posiadaniu informacji od ubezpieczyciela o uznaniu szkody całkowitej, jak również decyzji o odmowie wypłaty odszkodowania. Wobec powyższego zaktualizował się po stronie pozwanego obowiązek dokonania cesji praw do dochodzenia roszczeń od ubezpieczyciela, co nie zostało przez pozwanego wykonane.

Powyższe nie oznacza jednak, że powództwo zasługuje na uwzględnienie. W ocenie Sądu, powód nie wykazał bowiem pozostałych przesłanek odpowiedzialności odszkodowawczej dłużnika – finansującego, przewidzianych w przepisie art. 471 k.c.

Powód wskazywał, iż poniósł szkodę w postaci utraconych korzyści, stanowiącą różnicę pomiędzy wartością przedmiotu leasingu wynoszącą 72.000,00 zł netto a ceną, za jaką przedmiotową ładowarkę miał nabyć od pozwanego po zakończeniu umowy leasingu, tj. kwotą 3.747,84 zł.

Zgodnie z treścią art. 361 § 1 k.c., zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. Stosownie zaś do § 2 ostatnio powołanego przepisu, w powyższych granicach, w braku odmiennego przepisu ustawy lub postanowienia umowy, naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł, oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono. Szkoda związana z utraconymi korzyściami ( lucrum cessans) polega na tym, że majątek poszkodowanego nie wzrósł tak, jakby to się stało, gdyby nie nastąpiło zdarzenie, z którym połączona jest czyjaś odpowiedzialność. W orzecznictwie przyjęto, że szkodą w postaci utraconych korzyści jest szkoda, która obejmuje to, co nie weszło do majątku poszkodowanego na skutek zdarzenia wyrządzającego szkodę, a inaczej mówiąc to, co weszłoby do majątku poszkodowanego, gdyby zdarzenie wyrządzające szkodę nie nastąpiło (wyrok SN z dnia 18. stycznia 2002 r., I CKN 132/01). Szkoda taka musi być przez poszkodowanego wykazana z tak dużym prawdopodobieństwem, aby uzasadniała ona w świetle doświadczenia życiowego przyjęcie, że utrata korzyści rzeczywiście nastąpiła (wyrok SN z dnia 3. października 1979 r., II CR 304/79, OSNCP 1980, nr 9, poz. 164; wyrok SN z dnia 28. stycznia 1999 r., III CKN 133/98, wyrok SN z dnia 26. stycznia 2005 r., V CK 426/04). Od szkody jednak w postaci utraconych korzyści należy odróżnić tzw. szkodę ewentualną, czyli utratę szansy uzyskania pewnej korzyści majątkowej. Różni się ona od lucrum cessans, gdzie szansa utraty korzyści graniczy z pewnością, tym, że w przypadku szkody ewentualnej – owo prawdopodobieństwo jest o wiele mniejsze. Szkoda ewentualna nie podlega naprawieniu, jest prawnie obojętna (wyrok SN z dnia 24. sierpnia 2007 r., V CSK 174/07). Odnosząc powyższe uwagi do okoliczności niniejszej sprawy należy rozstrzygnąć, czy chodzi o szkodę ewentualną czy też utracone korzyści.

Należy powtórzyć, iż powód określił wysokość szkody na kwotę 68.928,00 zł podnosząc, iż jest to różnica pomiędzy faktyczną wartością ładowarki a jej ceną nabywczą. Podkreślenia jednakże wymaga, iż ubezpieczyciel w decyzji z dnia 22. marca 2011 roku odmówił wypłaty odszkodowania podnosząc okoliczność braku odpowiedzialności za skutki zdarzenia z uwagi na fakt, że przyczyna powstania szkody, tj. wewnętrzna awaria ładowarki nie wchodziła w zakres ubezpieczenia obejmującego przedmiot leasingu. Ubezpieczenie bowiem obejmowało tylko szkody będące następstwem czynników zewnętrznych, co w niniejszym przypadku, jak wskazał ubezpieczyciel, nie miało miejsca. Również w podsumowaniu raportu ze szkody ekspertów (...) Sp. z o.o. w W. stwierdzono brak podstaw do wypłaty odszkodowania za powstałą szkodę. Należy zatem wskazać, iż powód nie wykazał żadnym środkiem dowodowym, iż gdyby pozwany wykonał umowę i dokonał cesji roszczeń odszkodowawczych, powód otrzymałby kwotę dochodzoną w niniejszym postępowaniu, a tym samym, że jego majątek powiększyłby się o tę wartość. Powód nie przedstawił umowy ubezpieczenia, niemożliwe zatem było zweryfikowanie jej treści, ani prawidłowości działania ubezpieczyciela, polegającego na odmowie wypłaty odszkodowania.

Reasumując, w ocenie Sądu powód nie wykazał, że prawdopodobieństwo uzyskania korzyści było na tyle znaczące, że ich utratę potraktować należy jako szkodę podlegającą kompensacie (wykraczającą poza szkodę ewentualną). Ewentualnie poniesione straty zaś nie podlegają naprawieniu w ramach art. 361 § 2 k.c.

W ocenie Sądu, brak jest również podstaw do zidentyfikowania w okolicznościach niniejszej sprawy kolejnej przesłanki odpowiedzialności strony pozwanej, a to adekwatnego związku przyczynowego w rozumieniu art. 361 § 1 k.c. pomiędzy szkodą a zdarzeniem, w którym powód upatrywał źródła uszczerbku w swym majątku. W ocenie Sadu, tak zdefiniowana relacja nie występuje pomiędzy faktem odmowy przez pozwanego dokonania przelewu roszczeń odszkodowawczych względem ubezpieczyciela a utratą korzyści odpowiadających różnicy pomiędzy kwotą, za którą powód nabył przedmiot leasingu a faktyczną wartością ładowarki. Usunięcie wskazanego zdarzenia sprawczego nie spowodowałby, że szkoda powoda w przedstawionej postaci nie wystąpiłaby.

Wobec niewykazania przez powoda wszystkich przesłanek odpowiedzialności odszkodowawczej strony pozwanej powództwo podlegało oddaleniu w całości, na podstawie powołanych powyżej przepisów.

Orzekając o kosztach procesu, Sąd postąpił zgodnie z dyspozycją art. 98 k.p.c., statuującego zasadę odpowiedzialności za wynik procesu. Na zasądzoną od powoda na rzecz pozwanego z tego tytułu kwotę składają się: minimalna stawka zastępstwa procesowego wykonywanego przez radcę prawnego w wysokości 3.600,00 zł (§ 6 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. Nr 163, poz. 1349 ze zm.) oraz kwota 17,00 zł, uiszczona przez pozwanego tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.

(...)

(...)