Serwis Internetowy Portal Orzeczeń używa plików cookies. Jeżeli nie wyrażają Państwo zgody, by pliki cookies były zapisywane na dysku należy zmienić ustawienia przeglądarki internetowej. Korzystając dalej z serwisu wyrażają Państwo zgodę na używanie cookies , zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.

IX GC 760/18 - uzasadnienie Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy w Warszawie z 2019-02-14

Sygn. akt IX GC 760/18

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 11. grudnia 2017 roku powód (...) Spółka Akcyjna we W. (dalej F. (...)) wniósł o zasądzenie od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej w W. (dalej: (...)) kwoty 450 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 30 sierpnia 2017 roku do dnia zapłaty oraz kosztami procesu.

W uzasadnieniu powód wskazał, że jako wierzyciel dłużniczki H. J. poniósł szkodę wskutek niewykonania przez pozwany Bank postanowienia o zajęciu rachunku bankowego dłużniczki. W konkluzji powód wywiódł, że dochodzona pozwem kwota stanowi odszkodowanie za nieprzekazanie organowi egzekucyjnemu środków pieniężnych wpływających na rachunek bankowy dłużniczki (pozew – k. 2-4).

W dniu 20. grudnia 2017 roku referendarz sądowy w sprawie o sygn. akt IX GNc 8945/17 wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, zgodny z żądaniem zawartym w pozwie (nakaz zapłaty – k. 23).

Od powyższego orzeczenia sprzeciw złożyła strona pozwana, domagając się oddalenia powództwa w całości oraz zasądzenia od pozwanego na jej rzecz zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Uzasadniając negatywne stanowisko względem żądania pozwu, pozwany podkreślił, że dłużniczkę H. J. łączyły z Bankiem dwie umowy – pierwsza o prowadzenie rachunku bankowego, a druga o udzielenie kredytu odnawialnego. Pozwany wyjaśnił, że w spornym okresie czasu dłużniczce nie przysługiwała wobec pozwanego wierzytelność o zwrot środków zgromadzonych na rachunku bankowym, ponieważ na rachunku bankowym dłużniczki przez cały czas notowano saldo ujemne. Zdaniem pozwanego zajęcie dotyczy wyłącznie wierzytelności dłużniczki wobec Banku o wypłatę środków, której źródłem jest umowa rachunku bankowego. Pozwany argumentował, że takowa wierzytelność nie istniała, a więc zajecie było bezprzedmiotowe. Zdaniem pozwanego H. J. przysługiwała jedynie wierzytelność o wypłatę kredytu, wynikająca z umowy kredytu odnawialnego. W takim wypadku świadczenie spełnione na rzecz banku zostaje zarachowane na spłatę długu posiadacza, a wierzytelność z umowy rachunku bankowego nie powstaje. Pozwany podkreślił, że komornik sądowy dokonał zajęcia wierzytelności wynikającej wyłącznie z umowy rachunku bankowego, wobec czego działanie banku nie było bezprawne. Niezależnie pozwany podniósł, że powód nie wykazał związku przyczynowego miedzy działaniem sprawczym a szkodą, a także samej szkody i jej wysokości (sprzeciw od nakazu zapłaty – k. 29-41).

W toku prowadzonego postępowania pełnomocnik pozwanego złożył wniosek o zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego w wysokości sześciokrotności stawki minimalnej. W uzasadnieniu wskazał, iż stawka w wysokości sześciokrotności jest uzasadniona nakładem pracy pełnomocnika pozwanego niezbędnym do rozszyfrowania stanu faktycznego przedstawionego w pozwie i odpowiedzi na sprzeciw oraz ustalenie prawdziwego stanu faktycznego i jego oceny prawnej (pismo procesowe pozwanego z dnia 28. Grudnia 2018 roku – k. 103-105, protokół rozprawy z dnia 29. stycznia 2019 roku – k. 119-119 v.)

S ąd ustalił następujący stan faktyczny:

(...) Spółka akcyjna z siedzibą we W. jest wierzycielem dłużnika H. J.. Wierzytelność została orzeczona nakazem zapłaty wydanym w dniu 14. listopada 2013 roku przez Sąd Rejonowy Lublin-Zachód w Lublinie VI Wydział Cywilny w postępowaniu prowadzonym pod sygn. akt VI Nc-e 1841803/13 (okoliczności bezsporne).

Pismem z dnia 16. kwietnia 2014 roku Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym Poznań-Grunwald i Jeżyce w Poznaniu A. K. zawiadomił Bank (...) o zajęciu wierzytelności H. J. z rachunku bankowego prowadzonego przez Bank (...), oraz wezwał Bank, aby nie dokonywał wypłat z tego rachunku bez zgody komornika do wysokości zajętej kwoty i przekazywał ją bezzwłocznie Komornikowi albo zawiadomił go, w terminie siedmiu dni, o przeszkodzie w przekazaniu zajętej kwoty (okoliczności bezsporne; zawiadomienie o zajęciu rachunku bankowego i zakazie wypłat – k. 72-72 v.).

Dnia 25. czerwca 2014 roku Komornik Sądowy przy Sadzie Rejonowym Poznań- Grunwald i J. w P. A. K. wydał postanowienie, zgodnie z treścią którego uznał się niewłaściwym do prowadzenia sprawy egzekucyjnej Km 680/14 i przekazał sprawę do prowadzenia Komornikowi Sądowemu przy Sądzie Rejonowym w Poznaniu – Grunwald i J. B. G. (postanowienie o przekazaniu sprawy – k. 73-73 v.).

W piśmie z dnia 20. grudnia 2016 roku Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym Poznań – Grunwald i Jeżyce w Poznaniu B. G. zawiadomił Bank (...), że postępowanie egzekucyjne prowadzone przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym Poznań- Grunwald i Jeżyce w Poznaniu A. K. pod sygn. KM 680/14 zostało przekazane do jego kancelarii i jest prowadzonego pod sygn. KM 1446/14. Jednocześnie Komornik wezwał Bank (...) do poinformowania go, w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania o terminie realizacji zajęcia, a także o ewentualnych przeszkodach w jego wykonaniu (zawiadomienie z dnia 20. grudnia 2016 roku – k. 75).

Rachunek bankowy dłużniczki H. J., prowadzony przez Bank (...) był rachunkiem typu (...) z dopuszczalnym saldem debetowym (okoliczności bezsporne).

Pismem z dnia 29. grudnia 2016 roku Bank (...) poinformował Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym Poznań- Grunwald i J. B. G. o wstrzymaniu realizacji zajęć egzekucyjnych, z uwagi na występujący zbieg egzekucji (pismo z dnia 29. grudnia 2016 roku – k. 73 akt postępowania egzekucyjnego o sygn. KM 1446/14).

W dniu 2. marca 2017 roku Bank (...) zawiadomił Komornika sądowego o przeszkodach w prowadzeniu egzekucji, spowodowanych brakiem środków pieniężnych mogących posłużyć na realizację zajęcia (pismo z dnia 2. marca 2017 roku – k. 91 akt postępowania egzekucyjnego o sygn. KM 1446/14, historia rachunku bankowego oraz zestawienie wpływów za okres od 29. Grudnia 2016 r. do 2. Marca 2017 r. – k. 92-93 akt postępowania egzekucyjnego o sygn. KM 1446/14).

Pismem z dnia 31. maja 2017 roku Bank (...) zawiadomił Komornika, że na rachunku dłużnika brak jest wierzytelności podlegającej przekazaniu, zaś na dzień 31. maja 2017 roku dłużnik nie wykorzystał na rachunku oszczędnościowo-rozliczeniowym przysługującej mu kwoty wolnej od zajęcia (pismo z dnia 31. Maja 2017 roku – k. 113 akt postępowania egzekucyjnego o sygn. KM 1446/14).

W dniu 28. lipca 2017 roku F. (...) skierował do Komornika pismo, w którym domagał się wezwania Banku do prawidłowej realizacji zajęcia rachunku bankowego i wpłaty na konto Komornika kwoty 10.473,91 zł (pismo wierzyciela z dnia 28. Lipca 2017 roku – k. 140-140 v. akt postępowania egzekucyjnego KM 1446/14).

Pismem z dnia 22. stycznia 2018 roku Bank poinformował Komornika, że na dzień sporządzenia pisma na zajętym rachunku bankowym prowadzonym na rzecz dłużniczki H. J. brak jest wierzytelności do realizacji zajęcia. Saldo początkowe zajętego rachunku, na dzień 22. stycznia 2018 roku było ujemne i wynosiło –950,51 zł. Bank wskazał również, iż dłużnik nie wykorzystał przysługującej mu w bieżącym miesiącu kalendarzowym kwoty wolnej od zajęcia. Nadto pozwany wyjaśnił, że posiadacz rachunku korzysta z dopuszczalnego salda debetowego wynikającego z umowy kredytu bankowego, zawartej przed wpływem zajęcia w niniejszej sprawie (pismo Banku z dnia 22. stycznia 2018 roku – k. 186 akt postępowania egzekucyjnego KM 1446/14).

Stan faktyczny opisany powyżej był w większości bezsporny między stronami niniejszego postępowania. Podstawę ustaleń stanowiły zatem twierdzenia strony powodowej niezakwestionowane albo wprost przyznane przez pozwanego, a zatem dotyczące faktów bezspornych.

Przedstawiony powyżej stan faktyczny Sąd ustalił ponadto na podstawie powołanych przy odpowiednich partiach ustaleń dowodów: dokumentów prywatnych. Na poparcie swoich twierdzeń strony przedstawiły wymienione wyżej kserokopie i wydruki dokumentów, które Sąd uczynił podstawą dokonanych ustaleń we wskazanym wyżej zakresie. Strony nie kwestionowały wiarygodności załączonych do pism procesowych odpisów dokumentów prywatnych, zaś Sąd nie znalazł jakichkolwiek podstaw by czynić to z urzędu.

S ąd zważył, co następuje:

Powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie.

Niniejszym pozwem powód dochodził zapłaty kwoty 450 zł tytułem odszkodowania za niewykonanie zajęcia rachunku bankowego w sprawie egzekucyjnej o sygn. akt Km 1446/14. Strona powodowa podniosła, iż pozwany nie zrealizował zajęcia wierzytelności z rachunku bankowego w trybie art. 889 k.p.c. Tym samym pozwany w sposób bezprawny i zawiniony uniemożliwił realizację podstawowego celu postępowania egzekucyjnego, a w efekcie doprowadził do powstania szkody w majątku powoda.

Powód swoje roszczenie wywodził zatem z przepisów ogólnych o odpowiedzialności deliktowej oraz przepisów o egzekucji z rachunku bankowego wskazując, że na pozwanym banku, wskutek zajęcia wierzytelności dłużnika powoda, spoczywały określone obowiązki, których ten nie dopełnił. Obowiązki te określone zostały w art. 889 § 1 pkt 1 k.p.c., który stanowi, że w celu dokonania egzekucji z wierzytelności z rachunku bankowego komornik ogólnej właściwości dłużnika przesyła do banku, w którym dłużnik posiada rachunek, zawiadomienie o zajęciu wierzytelności pieniężnej dłużnika pochodzącej z rachunku bankowego do wysokości należności będącej przedmiotem egzekucji wraz z kosztami egzekucyjnymi i wzywa bank, aby nie dokonywał wypłat z rachunku bez zgody komornika do wysokości zajętej wierzytelności albo zawiadomił komornika w terminie siedmiu dni o przeszkodzie do przekazania zajętej kwoty; zawiadomienie jest skuteczne także w przypadku niewskazania rachunku bankowego. Zgodnie natomiast z art. 892 § 1 k.p.c., bank, który naruszył przepisy dotyczące obowiązków banku w zakresie egzekucji z rachunków bankowych, w tym rachunków bankowych obejmujących wkłady oszczędnościowe, odpowiada za wyrządzoną przez to wierzycielowi szkodę.

Odpowiedzialność cywilna banku oparta jest na przepisach o czynach niedozwolonych (art. 415 i n. k.c.) (por. M. Manowska (red.), Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz. Tom II. Art. 506-1217, wyd. III, WK 2015). W postępowaniu sądowym przeciwko bankowi powód powinien wykazać rodzaj uchybienia banku, istnienie i wysokość szkody oraz związek przyczynowy między szkodą a uchybieniem (por. J. Gołaczyński (red.), Wybrane zagadnienia egzekucji sądowej, Oficyna 2008).

Odpowiedzialność odszkodowawcza banku, o której stanowi przytoczony przepis art. 892 § 1 k.p.c., podlega zatem ogólnym regułom odpowiedzialności deliktowej osób prawnych, w ramach których, zgodnie z art. 416 k.p.c., osoba prawna jest obowiązana do naprawienia szkody wyrządzonej z winy jej organu. Określona w treści art. 416 k.c. zasada, że odpowiedzialność osoby prawnej związana jest z winą organu oznacza konieczność ustalenia bezprawnego i zawinionego charakteru zachowania piastuna organu. Dla dokonania tych ustaleń zastosowanie znajdą zaś reguły, określone dla odpowiedzialności deliktowej z art. 415 k.c. Na gruncie przepisu art. 415 k.c. pojęcie „czyn niedozwolony” obejmuje wszelkie czyny zasługujące na społecznie ujemną ocenę, jeżeli tylko wywołały one szkodę. Bezprawność zachowania w rozumieniu tego przepisu polega zaś na przekroczeniu mierników i wzorców wynikających zarówno z wyraźnych przepisów, zwyczajów, utartej praktyki, czy wreszcie zasad współżycia społecznego (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 22 września 1986 r. IV CR 279/86). Chociaż prawo cywilne nie definiuje pojęcia winy, to korzystając w tym zakresie z dorobku prawa karnego, przyjmuje się, że pojęcie to zawiera dwa elementy składowe: obiektywny i subiektywny. Element obiektywny oznacza niezgodność zachowania się z obowiązującymi normami postępowania, a więc szeroko rozumianą bezprawność. Element subiektywny dotyczy stosunku woli i świadomości działającego do swojego czynu. Najkrócej rzecz ujmując, winę można przypisać podmiotowi prawa tylko wtedy, kiedy istnieją podstawy do negatywnej oceny jego zachowania z punktu widzenia obu tych elementów - tzw. zarzucalność postępowania (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 26 września 2003 r. IV CK 32/02).

Należy wskazać, iż poza sporem był sam fakt posiadania u pozwanego rachunku bankowego przez dłużnika oraz posiadania przez powoda wierzytelności przysługującej mu w stosunku do dłużnika. Strona pozwana nie kwestionowała także okoliczności nieprzekazania środków na rachunek bankowy komornika sądowego. Strona pozwana podniosła natomiast zarzut przedwczesności powództwa oraz brak zaistnienia przesłanek odpowiedzialności deliktowej.

Zgodnie z przepisem art. 6 k.c. ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. Z uregulowaniem powyższym odpowiednio skorelowany jest art. 232 k.p.c., zgodnie, z którymi to na stronach spoczywa obowiązek przedstawiania dowodów, co do okoliczności sprawy oraz to, że to strony obowiązane są wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne. W niniejszej sprawie, to na powodzie spoczywał obowiązek udowodnienia przesłanek odpowiedzialności pozwanego.

W ocenie Sądu powód nie sprostał powyższemu obowiązkowi. Strona powodowa nie wykazała bowiem przesłanek odpowiedzialności deliktowej strony pozwanej. W szczególności nie został udowodniony fakt powstania szkody z art. 892 § 1 k.p.c.

Podkreślenia bowiem wymaga, iż bank wyrządza szkodę egzekwującemu wierzycielowi, jeśli wbrew zakazowi wynikającemu z zajęcia rachunku bankowego dokonał wypłat, przez co uniemożliwił całkowicie lub częściowo zaspokojenie się wierzyciela (por. T. Ereciński (red.), Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz. Tom V. Postępowanie egzekucyjne, wyd. V, WK 2016). Szkoda, o której mowa w art. 892 § 1 k.p.c., identyfikowana być musi zatem z taką sytuacją, w której z powodu naruszenia przez bank obowiązków w zakresie egzekucji z rachunków bankowych wierzyciel egzekwujący traci definitywnie możliwość zaspokojenia swojej wierzytelności, z uwagi na brak majątku dłużnika, do którego mogłaby zostać skierowana egzekucja. Innymi słowy, dopiero bezskuteczność egzekucji mogłaby skutkować uznaniem, że wierzyciel poniósł szkodę w swoim majątku identyfikowaną jako brak możliwości zaspokojenia wierzytelności przysługującej mu w stosunku do dłużnika. Dopóki trwa postępowanie egzekucyjne (singularne lub generalne) i istnieje potencjalna możliwość uzyskania przez wierzyciela zaspokojenia (w całości lub przynajmniej w części) z majątku dłużnika, to twierdzenie wierzyciela o poniesieniu szkody jest przedwczesne. Tym samym za przedwczesne uznać też należy powództwo o odszkodowanie wniesione przeciwko bankowi, który naruszył przepisy o egzekucji z rachunków bankowych (wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 30. stycznia 2013 r., I ACA 809/12).

Ustalenie przesłanki bezskuteczności egzekucji może nastąpić na podstawie każdego dowodu, z którego wynika, że dłużnik nie posiada majątku pozwalającego na zaspokojenie wierzyciela. W szczególności takim dowodem mogłoby być postanowienie wydane w sprawie o sygn. akt KM 1446/14 o umorzeniu postępowania egzekucyjnego ze względu na bezskuteczność egzekucji . Nie można natomiast akceptować sytuacji, gdy wierzyciel mając do dyspozycji różne środki egzekucyjne ogranicza się tylko do zajęcia wierzytelności z rachunku bankowego i nie jest zobowiązany wykazać, iż egzekucja z innych składników majątkowych zobowiązanego nie była możliwa. Strona powodowa nie wykazała żadnej inicjatywy dowodowej w tej kwestii. Nie wykazała ona żadnym środkiem dowodowym, iż dłużnik nie posiada już żadnych składników majątkowych, do których mogłaby zostać skierowana egzekucja. Z akt komorniczych o sygn. akt KM 1446/14 wynika natomiast, iż postępowanie egzekucyjne przeciwko dłużniczce H. J. jest nadal w toku. Dopóki zatem trwa postępowanie egzekucyjne i istnieje potencjalna możliwość zaspokojenia wierzyciela przynajmniej w części, twierdzenia wierzyciela o poniesieniu szkody są przedwczesne.

Okoliczność niewykazania przez powoda wystąpienia szkody z art. 892 k.p.c. stanowi samodzielną przesłankę do oddalenia powództwa w niniejszej sprawie. Ubocznie wskazać jednakże należy, iż strona powodowa nie wykazała także pozostałych przesłanek odpowiedzialności deliktowej pozwanej. W szczególności nie wykazała, iż zachowanie pozwanego, polegające na nieprzekazaniu środków organowi egzekucyjnemu, można w okolicznościach sprawy traktować jako czyn niedozwolony w rozumieniu art. 415 k.c. W tym zakresie konieczne było ustalenie, czy zarachowywanie kwot wpłaconych przez dłużnika w ramach umowy kredytu odnawialnego było dopuszczalne, wobec dokonania zajęcia przez komornika sądowego w ramach prowadzonego postępowania egzekucyjnego wierzytelności przysługującej powodowi z rachunku bankowego, czy też zachowanie banku było bezprawne.

W pierwszej kolejności wskazać należy, że pozwaną łączyła z dłużnikiem powoda umowa z rachunku bankowego, na którym został ustanowiony limit debetowy. Umowa rachunku bankowego została uregulowana m.in. w art. 725 k.c., zgodnie z którym przez umowę rachunku bankowego bank zobowiązuje się względem posiadacza rachunku, na czas oznaczony lub nieoznaczony, do przechowywania jego środków pieniężnych oraz, jeżeli umowa tak stanowi, do przeprowadzania na jego zlecenie rozliczeń pieniężnych. Z kolei umowa o kredyt odnawialny stanowi umowę kredytu zdefiniowaną w art. 69 ust. 1 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe, zgodnie z którym przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu. Kredytem w rozumieniu ustawy będzie także saldo debetowe w rachunku bankowym (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 25. listopada 2011 r., II CSK 115/11).

Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym Poznań – Grunwald i Jeżyce w Poznaniu B. G. dokonał w toku postępowania egzekucyjnego zajęcia wierzytelności przysługującej dłużnikowi z rachunku bankowego. Uprawnienie do zajęcia tej wierzytelności wynika z art. 889 k.p.c. Przyjmuje się przy tym, że egzekucja z rachunku bankowego to egzekucja z wierzytelności, którą dłużnik jako posiadacz rachunku bankowego ma wobec banku, a której przedmiotem jest wypłata środków pieniężnych zgromadzonych na rachunku. Pojęcie „rachunek bankowy” jest wieloznaczne. W powiązaniu z pojęciem „umowa” oznacza ono stosunek cywilnoprawny, którego treść jest objęta zakresem definicji ustawowej zawartej w art. 725 k.c., albo czynność cywilnoprawną o charakterze dwustronnym (umowę) rozumianą jako źródło powstania i ukształtowania treści stosunku rachunku bankowego (por. Ereciński Tadeusz i Pietrzkowski Henryk. Art. 889. W: Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz. Tom V. Postępowanie egzekucyjne, wyd. V. Wolters Kluwer, 2016). Jeżeli zatem przedmiotem zajęcia będzie wierzytelność z rachunku bankowego, na którym został ustanowiony limit debetowy, to zajęcie rachunku bankowego nie może obejmować wierzytelności z tytułu kredytu udzielonego posiadaczowi rachunku przez bank (w ramach dopuszczalnego debetu). Jeżeli bowiem umowa rachunku bankowego dopuszcza debet, to taką sytuację należy zakwalifikować jak udzielenie kredytu z możliwością jego wykorzystania w określonej wysokości i w określonym czasie. Wierzyciel mógłby ewentualnie dokonać zajęcia także i tej wierzytelności, gdyby wniosek taki złożył, a komornik zajmując wierzytelność z rachunku bankowego, dokonałby także zajęcia wierzytelności z umowy kredytu. W takiej sytuacji do zajęcia wierzytelności z tytułu udzielonego kredytu miałyby zastosowanie art. 895 i n. (por. Ereciński Tadeusz (red.) i Pietrzkowski Henryk. Art. 889. W: Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz. Część trzecia. Postępowanie egzekucyjne. Tom 4. wyd. 2. LexisNexis 2007).

Wobec powyższego przyjąć należało, że skierowane w toku postępowania egzekucyjnego zajęcie dotyczyło wyłącznie wierzytelności z rachunku bankowego, nie obejmowało zaś wierzytelności przysługujących dłużnikowi z umowy kredytu odnawialnego. Wynika to zarówno z treści przepisów regulujących ten rodzaj egzekucji, jak i z samego zawiadomienia o zajęciu skierowanego do (...), które odnosi się wprost do umowy rachunku bankowego. Wbrew twierdzeniom powoda, wszelkie wpłaty i wypłaty dokonywane przez dłużnika w ramach umowy kredytu odnawialnego, nie były objęte zajęciem i nie dotyczyły ich przepisy regulujące obowiązki banku, związane z zajęciem wierzytelności z umowy rachunku bankowego. Należy zaznaczyć, że jakkolwiek operacje i czynności wynikające z łączących dłużnika z pozwaną umów, były dokonywane w ramach jednego numeru rachunku bankowego, to w dalszym ciągu podmioty te łączyły dwa, odrębne stosunki prawne, zaś zajęcie dotyczyło wyłącznie wierzytelności z jednego z nich – umowy rachunku bankowego i nie mogło wpłynąć na drugi z tych stosunków – umowę kredytu odnawialnego. Swoistą granicę między tymi stosunkami prawnymi stanowiło przejście między dodatnim, a ujemnym saldem konta. Wierzytelność z rachunku bankowego obejmowała bowiem wyłącznie środki zgromadzone na rachunku, w czasie gdy saldo było dodatnie, bowiem własność tych środków przysługiwała dłużnikowi i były one przez bank jedynie przechowywane, zgodnie z umową rachunku bankowego. Z kolei operacje dokonywane w ramach salda ujemnego dotyczyły środków pieniężnych stanowiących własność banku, który jedynie udostępniał je do korzystania dłużnikowi, na podstawie umowy kredytu. W pełni uzasadnione było zatem dokonywanie przez bank zarachowań wpłat dokonanych przez dłużnika w ramach umowy kredytu odnawialnego, w czasie gdy saldo na prowadzonym rachunku było ujemne. W całym spornym okresie dłużnikowi powoda nie przysługiwała wierzytelność z umowy rachunku bankowego, gdyż wpłacane przez niego kwoty były własnością banku. Nigdy też środki wpłacane przez dłużnika nie doprowadziły do powstania dodatniego salda na tym rachunku. Dopiero osiągnięcie salda dodatniego obligowało bank do wykonywania obowiązków wynikających z zajęcia wierzytelności z umowy rachunku bankowego. Jednocześnie bank nie jest w takim stanie faktycznym uprzywilejowany w stosunku do innych wierzycieli, gdyż jego rozliczenia z dłużnikiem odbywają się w ramach odrębnego stosunku prawnego, którego zajęcie wierzytelności z rachunku bankowego nie dotyczy.

Z uwagi na powyższe, za niezasadne należało uznać twierdzenia powoda, jakoby pozwany był zobowiązany do przekazywania komornikowi sądowemu wszelkich wpłat dokonanych przez dłużnika, niezależnie od salda na koncie. Rację w tym zakresie należy przyznać pozwanemu, który wskazał, że takie ukształtowanie obowiązków banku prowadziłoby w istocie do pokrzywdzenia banku, który będąc zobowiązanym do przekazania komornikowi wpłat dłużnika, byłby jednocześnie w dalszym ciągu zobowiązany do wypełnienia obowiązków wynikających z umowy kredytowej, a zatem do udostępnienia dłużnikowi kwoty kredytu, którego limit został powiększony o dokonane wpłaty.

Mając to wszystko na uwadze, Sąd doszedł do przekonania, że zachowanie pozwanego nie nosiło cech bezprawności, a co za tym idzie, nie ponosi on odpowiedzialności za niedopełnienie obowiązków z art. 892 § 1 k.p.c. w zw. z art. 416 k.p.c.

W niniejszej sprawie powód nie tylko nie wykazał nieprawidłowości w działaniach banku, ani nie wykazał szkody, która zostałaby mu wyrządzona, ale i nie wykazał istnienia związku przyczynowego między zarzucanym działaniem pozwanego a szkodą (którą miałby ponieść, a której jak wskazano wyżej, nie wykazał).

Wobec niewykazania przez powoda przesłanek odpowiedzialności deliktowej strony pozwanej powództwo podlegało oddaleniu w całości.

Orzekając o kosztach procesu, Sąd postąpił zgodnie z dyspozycją art. 98 k.p.c., statuującego zasadę odpowiedzialności za wynik procesu. Na zasądzoną od powoda na rzecz pozwanego z tego tytułu kwotę składają się: minimalna stawka zastępstwa procesowego wykonywanego przez radcę prawnego w wysokości 90,00 zł (§ 2 pkt 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22. października 2015 r., w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U. 2015, poz. 1804) oraz kwota 34,00 zł, uiszczona przez pozwanego tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.

Sąd nie uwzględnił wniosku pełnomocnika pozwanego o zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego w wysokości sześciokrotności stawki minimalnej. Zgodnie z treścią § 15 ust. 3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22. października 2015 r., w sprawie opłat za czynności radców prawnych opłatę w sprawach wymagających przeprowadzenia rozprawy ustala się w wysokości przewyższającej stawkę minimalną, która nie może przekroczyć sześciokrotności tej stawki, ani wartości przedmiotu sprawy, jeśli uzasadnia to: 1) niezbędny nakład pracy radcy prawnego, w szczególności poświęcony czas na przygotowanie się do prowadzenia sprawy, liczba stawiennictw w sądzie, w tym na rozprawach i posiedzeniach, czynności podjęte w sprawie, w tym czynności podjęte w celu polubownego rozwiązania sporu, również przed wniesieniem pozwu; 2) wartość przedmiotu sprawy; 3) wkład pracy radcy prawnego w przyczynienie się do wyjaśnienia okoliczności faktycznych istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy, jak również do wyjaśnienia i rozstrzygnięcia istotnych zagadnień prawnych budzących wątpliwości w orzecznictwie i doktrynie; 4) rodzaj i zawiłość sprawy, w szczególności tryb i czas prowadzenia sprawy, obszerność zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, w szczególności dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego lub biegłych sądowych, dowodu z zeznań świadków, dowodu z dokumentów, o znacznym stopniu skomplikowania i obszerności.

W przedmiotowej sprawie czynnościami procesowymi, do których ograniczył się pełnomocnik pozwanego, było: złożenie sprzeciwu od nakazu zapłaty, złożenie pisma procesowego z dnia 28. grudnia 2018 roku oraz stawiennictwo na rozprawie w dniu 29. stycznia 2019 roku. Nie były to czynności szczególnie pracochłonne ani czasochłonne. Nadto Sądowi wiadome jest z urzędu, iż obecnie toczy się w tutejszym Sądzie wiele postępowań z udziałem stron niniejszej sprawy, opartych na takiej samej podstawie prawnej i faktycznej, w których obrona pozwanego jest podobna, a składane w nich pisma procesowe powielają tożsamą argumentację.

Mając na uwadze wymienione wyżej okoliczności, na podstawie powołanych w uzasadnieniu przepisów Sąd orzekł jak w wyroku.

SSR Aleksandra Zielińska-Ośko

Z. Odpis uzasadnienia wraz z odpisem wyroku doręczyć pełnomocnikowi powoda.

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Katarzyna Płachecka
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy dla miasta stołecznego Warszawy w Warszawie
Data wytworzenia informacji: