Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

POSTANOWIENIE

Dnia 17 stycznia 2017 r.

Sąd Rejonowy dla m.st. Warszawy w Warszawie VI Wydział Rodzinny i Nieletnich

w składzie następującym:

Przewodniczący SSR Barbara Ciwińska

Protokolant Izabela Katryńska

po rozpoznaniu w dniu 17 stycznia 2017 r. w Warszawie

na rozprawie

sprawy z wniosku D. L.

z udziałem M. M.

o pozbawienie władzy rodzicielskiej ojca nad małoletnią J. M.

postanawia

1.  pozbawić władzy rodzicielskiej M. M. nad jego małoletnią córką J. M. urodzoną (...),

2.  pozostawić wnioskodawczynię przy poniesionych kosztach postępowania.

UZASADNIENIE

W dniu 19 stycznia 2016 roku (data prezentaty) D. L. wniosła o pozbawienie M. M. władzy rodzicielskiej nad małoletnią J. M., ur. (...) w W., zaś w przypadku nieznalezienia przez Sąd przesłanek do pozbawienia władzy rodzicielskiej, wniosła ona o ograniczenie M. M. władzy rodzicielskiej nad małoletnią J. M., ur. (...) w W., do możliwości współdecydowania o wyborze przyszłego zawodu i udziale w obrzędach religijnych. D. L. wniosła również o zasądzenie od uczestnika na rzecz wnioskodawczyni kosztów postępowania według norm przypisanych oraz o dopuszczenie i przeprowadzenie wskazanych we wniosku i w uzasadnieniu wniosku dowodów na okoliczności tam wskazane. W uzasadnieniu wniosku wskazano, iż rodzice małoletniej rozstali się, gdy małoletnia J. M. miała półtora roku. Początkowo uczestnik postępowania widywał się z małoletnią córką co 2-3 miesiące, zaś od 2013 roku praktycznie nie widuje córki i jedynie od czasu do czasu kontaktuje się telefonicznie. Wskazano nadto, że uczestnik postępowania nie interesuje się córką i jej sprawami, nie interesuje się jej stanem zdrowia, a nadto nie płaci alimentów i nie partycypuje w kosztach utrzymania dziecka. Wskazano również, iż w 2013 roku wnioskodawczyni miała problemy związane z uzyskaniem zgody uczestnika postępowania na wyrobienie paszportu dla córki, gdyż nie chciał on podpisać stosownych dokumentów i wyraził on zgodę dopiero po wszczęciu w tej sprawie postępowania sądowego. Podniesiono także, że wnioskodawczyni ma utrudniony kontakt z uczestnikiem postępowania, w związku z tym, że przebywa on za granicą i tym samym posiada ona poważne trudności z uzyskaniem jego zgody w istotnych sprawach córki. (k. 1-3 wniosek)

Uczestnik postępowania M. M. wniósł o oddalenie wniosku (e-protokół rozprawy z dnia 19 lipca 2016 roku)

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny.

Małoletnia J. M., ur. (...) w W. obecnie ma 9 lat. Jest ona jedynym dzieckiem urodzonym z nieformalnego związku (...). Rodzice małoletniej rozstali się w 2009 roku z powodu powtarzających się kłótni i konfliktów. Mieszkali wówczas u rodziców D. L.. Nie dochodziło między nimi do przemocy fizycznej. Nie została założona (...). Jednokrotnie miała miejsce interwencja policji. (k. 4 odpis zupełny aktu urodzenia, k. 21 oraz 26-27 sprawozdania kuratorów zawodowych)

Ugodą zawartą przed Sądem Rejonowym dla Warszawy – Woli w Warszawie w sprawie o sygn. akt VI RC 790/09 M. M. zobowiązał się płacić alimenty na rzecz małoletniej córki J. M., ur. (...) w W. w wysokości 400 zł miesięcznie płatne do rąk matki dziecka D. L. do 10-tego dnia każdego miesiąca z góry wraz z ustawowymi odsetkami w przypadku uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat poczynając od dnia 1 listopada 2009 roku (k. 5 postanowienie)

Wyrokiem z dnia 19 lipca 2012 roku tut. Sądu wydanym w sprawie o sygn. akt VI RC 267/12 podwyższono alimenty od pozwanego M. M. ustalone ugodą sądową zawartą przed Sądem Rejonowym dla Warszawy Woli w Warszawie w dniu 27 listopada 2009 roku sygnatura akt VI RC 790/09 na rzecz małoletniej J. M. urodzonej (...) z kwoty 400 (czterysta) złotych miesięcznie do kwoty 600 (sześćset) złotych miesięcznie, płatne z góry, do rąk matki dziecka D. L. do 15 dnia każdego miesiąca wraz z ustawowymi odsetkami w razie uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat poczynając od dnia 25 maja 2012 roku. (k. 6 postanowienie)

Z uwagi na to, że M. M. nie płacił w ustalonych terminach zasądzonych alimentów, D. L. skierowała sprawę do komornika (k. 7 pismo komornika sądowego). D. L. na małoletnią J. M. otrzymywała świadczenia z funduszu alimentacyjnego (k. 8-10 decyzje).

Postanowieniem Sądu Rejonowego dla m. st. Warszawy w Warszawie z dnia 9 stycznia 2015 r. wydanym w sprawie o sygn. akt VI Nsm 1031/14 z wniosku D. L. z udziałem M. M. o pozbawienie władzy rodzicielskiej nad małoletnią J. M. uznano, iż nie zachodzą przesłanki do pozbawienia władzy rodzicielskiej M. M. nad małoletnią J. M., urodzoną w dniu (...) w W. oraz ograniczono władzę rodzicielską M. M. nad małoletnią J. M., urodzoną w dniu (...) w W., do współdecydowania o istotnych sprawach małoletniej, z wyłączeniem decydowania o wyborze szkoły i sposobu leczenia (k. 28 postanowienie).

Od rozstania z D. L. i wyprowadzenia się z domu wnioskodawczyni, M. M. nie dążył do spotkań małoletnią córką, ani nie interesował się jej sprawami. Nie przekazywał swojej córce życzeń na święta, upominków lub prezentów urodzinowych ani świątecznych. Jedynie czasami pamiętał o jej imieninach. Nie kontaktował się on również ze szkołą swojej córki. Pomimo tego, że w styczniu 2015 roku przed wydaniem postanowienia tut. Sądu w sprawie o sygn. akt VI Nsm 1031/14 M. M. obiecał zmianę swojego zachowania, to w dalszym ciągu nie płacił on zasądzonych alimentów na małoletnią córkę. Obecnie małoletnią J. M. nie łączy więź emocjonalna ze swoim ojcem i nie tęskni za nim. Odnośnie zaś kontaktów uczestnika postępowania z małoletnią córką, to od dnia 19 lipca 2017 roku, tj. od dnia pierwszej rozprawy w niniejszej sprawie, M. M. jedynie kilkukrotnie zadzwonił na numer telefonu D. L. i w czasie rozmów telefonicznych zamienił kilka słów ze swoją córką. Pomimo tego, że uczestnik postępowania złożył wniosek o ustalenie jego kontaktów z małoletnią córką i postanowieniem Sądu ustalono, że będzie on spotykał się z małoletnią córką w dwie soboty w miesiącu w godz. 17-19, stawił się on jedynie na dwa spotkania, które miały miejsce pod blokiem, w którym mieszka małoletnia J. M. i uczestnik postępowania ograniczył czas tych spotkań do kilku minut, po upływie których nakazał matce małoletniej wraz z córką wrócić do mieszkania. Ostatni kontakt telefoniczny uczestnika postępowania z wnioskodawczynią miał miejsce przed Świętami Bożego Narodzenia. Pomimo deklaracji dotyczącej zakupu dla małoletniej córki prezentu, uczestnik postępowania nie stawił się na spotkanie z małoletnią i od tamtego czasu nie kontaktował się telefonicznie z jej matką. (e-protokół rozprawy z dnia 19 lipca 2016 roku oraz e-protokół rozprawy z dnia 17 stycznia 2017 roku zeznania wnioskodawczyni D. L., k. 26-27 sprawozdanie kuratora zawodowego)

Matka małoletniej D. L. obecnie ma 28 lat. Jest stanu wolnego – panna, nie posiada obecnie partnera, mieszka wraz z małoletnią córką i poza małoletnią J. M. nie ma innych dzieci. Nie była dotychczas karana ani leczona w (...). Posiada wykształcenie średnie, bez zawodu. Wraz z małoletnią córką utrzymuje się z pomocy finansowej uzyskiwanej od swoich rodziców, świadczeń alimentacyjnych otrzymywanych z Funduszu Alimentacyjnego, świadczeń otrzymywanych z Ośrodka Pomocy (...). Otrzymuje również świadczenie rodzinne na małoletnią córkę z programu 500+. Odbywa staż na Poczcie Polskiej. (e-protokół rozprawy z dnia 19 lipca 2016 roku oraz e-protokół rozprawy z dnia 17 stycznia 2017 roku zeznania wnioskodawczyni D. L., k. 26-27 sprawozdanie kuratora zawodowego)

Uczestnik postępowania M. M. obecnie ma 27 lat i jest kawalerem. Posiada wykształcenie gimnazjalne, bez zawodu. Posiada jedno dziecko – małoletnią J. M.. Wykonuje zawód kierowcy zawodowego. Jest zatrudniony w (...) firmie (...) na podstawie umowy o pracę i uzyskuje wynagrodzenie w wysokości 1355,69 zł netto. Według oświadczenia zdrowy, nałogowo pali papierosy. Nie był dotychczas karany. Środki pieniężne tytułem alimentów na małoletnie dziecko przekazuje do komornika. Nie interesuje się małoletnią córką. Jego córka nie zna jego rodziców. Większość czasu spędza on poza krajem pracując jako kierowca i przyjeżdża do kraju jedynie na kilka dni w miesiącu. W czasie pobytów w Polsce mieszka w swoim domu rodzinnym z rodzicami i siostrą w M.. (e-protokół rozprawy z dnia 19 lipca 2016 roku zeznania uczestnika postępowania M. M., k. 21 sprawozdanie kuratora zawodowego, k. 29 zaświadczenie o zarobkach)

Małoletnia J. M. obecnie ma 9 lat i jest uczennicą Szkoły Podstawowej nr (...) w W.. Otrzymała promocję do III klasy. Małoletnia jest dzieckiem zadbanym. Nie odnotowano sygnałów wskazujących na konflikty pomiędzy małoletnią a jej matką. Jej stan zdrowia jest dobry i prawidłowo się rozwija. Korzysta z zajęć pozalekcyjnych z języka angielskiego oraz trenuje sztuki walki. W bieżącej opiece i wychowaniu małoletniej nie współuczestniczą osoby trzecie (k. 26-27 sprawozdanie kuratora zawodowego).

Powołany powyżej stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o wymienione dokumenty, które nie budziły wątpliwości. Uczestnicy postępowania nie kwestionowali wiarygodności tych dokumentów, jak również Sąd nie miał wątpliwości co do ich autentyczności. W ocenie Sądu na wiarę zasługiwały przeprowadzone przez kuratorów wywiady środowiskowe, albowiem zostały przeprowadzone w sposób rzetelny i fachowy, a nadto znajdują potwierdzenie w zeznaniach uczestników.

Sąd dał również wiarę zeznaniom złożonym przez uczestników postępowania. W ocenie Sądu powyższe zeznania w znacznym zakresie korespondowały ze sobą wzajemnie, były one spójne, logiczne i zgodne z pozostałym zebranym w sprawie materiałem dowodowym.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje.

Wniosek D. L. zasługiwał na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 111 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego jeżeli władza rodzicielska nie może być wykonywana z powodu trwałej przeszkody albo jeżeli rodzice nadużywają władzy rodzicielskiej lub w sposób rażący zaniedbują swe obowiązki względem dziecka, sąd opiekuńczy pozbawi rodziców władzy rodzicielskiej. Pozbawienie władzy rodzicielskiej może być orzeczone także w stosunku do jednego z rodziców.

Dokonując wykładni przepisu art. 111 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, trzeba mieć na uwadze, że do pozbawienia władzy rodzicielskiej upoważniają sąd tylko takie zaniedbania obowiązków względem dziecka, które mogą być ocenione jako rażące. Muszą to być poważne zaniedbania, bądź zaniedbania o mniejszej wadze, które nabierają cech niepoprawności i uporczywości. W przepisie art. 111 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego chodzi o zaniedbania rodziców, które cechuje uporczywość, niepoprawność i nasilenie złej woli. Zaniedbania o mniejszym ciężarze, nieosiągające takich cech, uzasadniają jedynie wydanie odpowiednich zarządzeń przewidzianych w art. 109 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Pozbawienie władzy rodzicielskiej to najsurowszy środek ingerencji sądu, który można zastosować dopiero wówczas, gdy stosowane dotychczas łagodniejsze środki okazały się nieskuteczne lub gdy w okolicznościach danego wypadku jest oczywiste, że stosowanie łagodniejszych środków jest niecelowe (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 19 czerwca 1997 roku, III CKN 122/97, LEX nr 1402785).

W przekonaniu Sądu rażące zaniedbywanie obowiązków może również polegać na całkowitym zerwaniu więzi z dzieckiem, braku zainteresowania jego losem, wieloletnim nieutrzymywaniu kontaktów z dzieckiem z przyczyn leżących po stronie rodzica.

Przenosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy należy wskazać, iż przeprowadzone w sprawie postępowanie dowodowe wykazało, iż M. M. nie interesował się losem córki J. M., ur. (...) w W. od 2009 roku, tj. od czasu, gdy rozstał się z matką małoletniej. Przed tut. Sądem było już wcześniej prowadzone postępowanie z wniosku D. L. z udziałem M. M. (w sprawie o sygn. akt VI Nsm 1031/14) o pozbawienie władzy rodzicielskiej nad małoletnią J. M., które zostało zakończone wydaniem postanowienia z dnia 9 stycznia 2015 r.. Tutejszy Sąd wydając orzeczenie w sprawie o sygn. akt VI Nsm 1031/14 uznał, iż nie zachodziły wówczas przesłanki do pozbawienia władzy rodzicielskiej M. M. nad małoletnią J. M., urodzoną w dniu (...) w W. oraz ograniczył władzę rodzicielską M. M. nad małoletnią J. M., urodzoną w dniu (...) w W., do współdecydowania o istotnych sprawach małoletniej, z wyłączeniem decydowania o wyborze szkoły i sposobu leczenia.

Od czasu wydania ww. postanowienia w sprawie o sygn. akt VI Nsm 1031/14 zachowanie uczestnika postępowania nie uległo znaczącej poprawie. M. M. w dalszym ciągu nie interesuje się losem córki J. M., nie pamięta o urodzinach córki, nie przekazuje jej prezentów, a święta spędzają osobno. Jeżeli w ogóle dochodzi do spotkań między córką a ojcem, to mają one charakter sporadyczny. Od czasu wydania ww. postanowienia kontakty uczestnika postępowania z małoletnią córką ograniczyły się do tego, że zadzwonił on kilkukrotnie do matki dziecka i w czasie powyższej rozmowy telefonicznej rozmawiał również z córką. Nadto pomimo tego, że uczestnik postępowania wystąpił o uregulowanie jego kontaktów z córką, jedynie dwukrotnie stawił się on na umówione spotkania, które z uwagi na zachowanie uczestnika postępowania zakończyły się po kilku minutach, po tym jak nakazał on matce dziecka wrócić z dzieckiem do mieszkania. Na skutek braku kontaktów, między M. M. a J. M. nie wykształciła się żadna więź emocjonalna.

Podnieść również należy, iż M. M. nie realizuje prawidłowo ciążącego na nim obowiązku alimentacyjnego, albowiem D. L. otrzymuje alimenty na córkę z Funduszu Alimentacyjnego oraz od komornika. Przy czym należy zaznaczyć, iż fakt otrzymywania przez małoletnią świadczeń z Funduszu Alimentacyjnego, nie jest równoznaczny ze spełnianiem tych świadczeń przez zobowiązanego uczestnika. Należy przy tym podkreślić, iż w ocenie Sądu niewiarygodne okazały się zapewnienia uczestnika, że zacznie on regularnie płacić alimenty na małoletnią córkę i po znalezieniu innej pracy chce on w przyszłości utrzymywać z córką kontakty. Od powyższej deklaracji uczestnika postępowania, która została złożona na rozprawie sądowej w dniu 19 lipca 2016 r., minęło pół roku i zachowanie uczestnika postępowania nie uległo od tamtego czasu znaczącej poprawie. Podnieść przy tym należy, że uczestnik postępowania nie stawił się również na termin rozprawy w dniu 17 stycznia 2017 roku, pomimo prawidłowego zawiadomienia na poprzednim terminie rozprawy.

W ocenie Sądu, z uwagi na niewykształcenie się między ojcem a córką więzi emocjonalnej, za mało prawdopodobne należy uznać poprawienie się kontaktów między nimi w najbliższym czasie. Co więcej sama chęć posiadania przez uczestnika władzy rodzicielskiej nad córką nie uzasadnia pozostawienia mu tej władzy, w sytuacji gdy w sposób rażący i trwały zaniedbuje on swoje obowiązki w stosunku do córki.

Mając na uwadze powyższe, Sąd doszedł do przekonania, iż M. M. w sposób rażący zaniedbuje swoje obowiązki wobec córki J. M. i tym samym zaistniały podstawy z art. 111 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego do pozbawienia go władzy rodzicielskiej nad córką J. M..

W tym miejscu należy podkreślić, iż pozbawienie uczestnika władzy rodzicielskiej nad J. M. nie pozbawia go prawa do kontaktów z córką, wynikającego art. 113 § 1 i 2 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Nadto pozbawienie władzy rodzicielskiej nie musi mieć charakteru trwałego, albowiem stosownie do art. 111 § 2 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, w razie ustania przyczyny, która była podstawą pozbawienia władzy rodzicielskiej, sąd opiekuńczy może władzę rodzicielską przywrócić. Oznacza to, iż jeśli M. M. w przyszłości wykaże zainteresowanie sprawami córki i będzie w sposób prawidłowy realizował z nią kontakty, może potencjalnie dojść do przywrócenia jego władzy rodzicielskiej nad małoletnią J. M..

Mając na uwadze powyższe, na postawie art. 111 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego Sąd pozbawił M. M. władzy rodzicielskiej nad małoletnią J. M..

Sąd na podstawie art. 520 Kodeksu postępowania cywilnego pozostawił wnioskodawczynię przy poniesionych kosztach postępowania.