Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

UZASADNIENIE

Wyroku z dnia 13 listopada 2019 roku

Pozwem z dnia 2 sierpnia 2017 roku powód P. L. wniósł o wydanie przez pozwanych M. W. i M. K. prowadzących działalność gospodarczą pod firmą (...) s.c. (...) rzeczy w postaci 14 książek w terminie 14 dni od uprawomocnienia się wyroku. Ponadto powód wniósł o zasadzenie zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

W uzasadnieniu pozwu powód podał, że w dniu 8 czerwca 2017 roku na portalu allegro.pl zakupił od pozwanych 14 książek za kwotę 447,72 zł łącznie z dostawą. W dniu 13 czerwca 2017 roku powód zapłacił w całości w/w kwotę. W dniu 14 czerwca 2017 roku pozwany stwierdził, że pomimo ważnego zobowiązania się do sprzedaży książek odmawia ich wydania.

(pozew k. 2-6, 16-20)

W odpowiedzi na pozew, pozwani wnieśli o oddalenie powództwa oraz o zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych. W uzasadnieniu pozwani podnieśli, że pozwani bezpośrednio po przeprowadzeniu transakcji złożyli wobec powoda oświadczenie o uchyleniu się od skutków prawnych oświadczenia woli złożonego pod wpływem błędu. Jak się okazało, ceny sprzedaży rzeczonych książek zostały rażąco zaniżone przez system komputerowy, na co pozwani nie mieli wpływu. Pozwani podjęli wiadomość o zaistniałej sytuacji dopiero po złożeniu przez powoda oferty zakupu rzeczonych przedmiotów. Bezzwłocznie złożyli wówczas oświadczenie o uchyleniu się od skutków prawnych oświadczenia woli złożonego pod wpływem błędu. Pozwani wskazali, że kolejnym dowodem na wystąpienie błędu systemu komputerowego jest fakt, iż ceny sprzedaży książek byłyby niższe aniżeli ceny ich zakupu przez pozwanych, co byłoby sprzeczne z celem prowadzenia działalności gospodarczej, której naczelną zasadą jest generowanie zysku.

(odpowiedź na pozew k. 31-32v)

Strony do zamknięcia rozprawy podtrzymały swoje stanowiska.

S ąd ustalił, co następuje:

M. W. oraz M. K. prowadzą działalność gospodarczą pod firmą (...) s.c. (...). Do sprzedaży używają portalu (...) dzięki któremu można sprzedać/kupić online nowe lub używane książki. Działalność gospodarczą prowadzą także za pomocą portalu (...) pod loginem „skupszoppl”. Książki oferowane są w atrakcyjnych cenach.

(bezsporne, wydruki z (...) k. 12-15, wydruki ze stron internetowych k. 10-11)

Do obsługi ofert na portalu internetowym wykorzystywany był specjalnie przeznaczony do tego celu program komputerowy. Zgodnie z przyjętym algorytmem, po wpisaniu ceny zakupu książki ustalana była automatycznie jej cena na portalu, która była około dwukrotnie wyższa. W wyniku błędu systemu zdarzało się kilkanaście razy, że książki, zamiast zostać wystawione w cenie odpowiednio wyższej od ceny zakupu, wystawione zostały w cenie dwukrotnie niższej niż cena zakupu.

(zeznania świadka D. B., k 24 akt I CPS 40/19)

P. L. korzystał z ofert pozwanych. W dniu 8 czerwca 2017 roku P. L. za pośrednictwem portalu allegro.pl zamówił 14 książek o tematyce prawniczej w cenie po 31,98 zł brutto każda.

Pozwani dokonali zakupu wymienionych wyżej książek w cenach wyższych niż zaoferowana przez nich na portalu. W niektórych przypadkach cena zakupu była ponad trzykrotnie wyższa.

W dniu 13 czerwca 2017 roku powód zapłacił w całości kwotę, za którą zakupił wskazany towar.

Wcześniejsze zamówienia powoda dotyczyły również książek o tematyce prawniczej, ich ceny były wówczas różne.

(bezsporne, wydruk ze strony internetowej k. 9-11, potwierdzenie wykonania przelewu k. 8, faktury i potwierdzenia przelewów k 33 - 55)

Pismem datowanym na 14 czerwca 2017 roku do powoda skirowane zostało oświadczenie (...).c. o uchyleniu się od skutków prawnych oświadczenia woli złożonego pod wpływem błędu, w którym sprzedający oświadczył, że na podstawie art. 84 kodeksu cywilnego uchyla się od skutków prawnych oświadczenia woli złożonego w dniu 14 czerwca 2017 r., w których zobowiązał się do sprzedaży książek (…) za cenę 31,98 zł za sztukę. Wskazał, że w chwili składania oświadczeń woli w kwestii sprzedaży wymienionych książek działał pod wpływem błędu co do treści czynności prawnej, albowiem ceny sprzedaży znacznie odbiegają od cen rynkowych na niekorzyść firmy.

(pismo k. 7)

Stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie wymienionych wyżej dokumentów, których autentyczności i prawdziwości zapisów w nich zawartych strony nie kwestionowały, a także na podstawie zeznań świadka D. B. przeprowadzonych w trybie pomocy sądowej, które Sąd uznał za logiczne i spójne z pozostałym materiałem dowodowym w sprawie.

S ąd zważył co następuje:

Powództwo w sprawie niniejszej podlegało oddaleniu w całości.

Sąd ustalił, iż pomiędzy pozwanymi a powodem w dniu 8 czerwca 2017 roku doszło do zawarcia umowy sprzedaży (...) książek w cenie po 31,98 zł każda za pośrednictwem portalu internetowego allegro.pl. (...) zapłacił za zamówienie 13 czerwca 2017 roku, zaś pismem datowanym na 14 czerwca 2017 roku pozwany poinformował powoda o uchyleniu się od skutków prawnych oświadczenia woli złożonego pod wpływem błędu.

Zgodnie z art. 66 1 § 1 k.c. oferta złożona w postaci elektronicznej wiąże składającego, jeżeli druga strona niezwłocznie potwierdzi jej otrzymanie. Niewątpliwie przepis ten ma zastosowanie do umów sprzedaży zawieranych za pośrednictwem tzw. sklepu internetowego, który jest prowadzony przez pozwaną spółkę. Zwrócić także należy uwagę, iż do niniejszego stanu faktycznego należało również zastosować art. 543 k.c. w związku z art. 535 1 k.c. zgodnie z którym wystawienie rzeczy w miejscu sprzedaży na widok publiczny z oznaczeniem ceny uważa się za ofertę sprzedaży, a który ma zastosowanie do niniejszego stosunku prawnego na podstawie art. 51 ustawy z dnia 30 maja 2014r. o prawach konsumenta (Dz.U. z 2014r. poz. 827). W warunkach niniejszej sprawy, wystawienie przedmiotu na stronie internetowej, przy uwzględnieniu zarówno przedmiotu działalności pozwanej spółki jak i sposobu prowadzenia tej działalności, należało uznać za wystawienie towaru na widok publiczny wskazany w art. 543 k.c. W myśl art. 535 k.c. przez umowę sprzedaży sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę.

Nadto, w okolicznościach tej sprawy zostały dochowane również wymogi z art. 66 1 § 1 k.c., gdyż dokonane przez powoda zamówienia zostały potwierdzone przez pozwanych. W świetle powyższego, w niniejszym stanie faktycznym, nastąpiło zawarcie umowy sprzedaży (...) książek.

W sprawie niniejszej, w ocenie Sądu strona pozwana skutecznie uchyliła się od skutków prawnych złożonego oświadczenia pod wypływem błędu, albowiem pismem z dnia 14 czerwca 2017 roku poinformowała powoda, iż działała pod wpływem błędu co do treści czynności prawnej, albowiem ceny sprzedaży znacznie odbiegały od cen rynkowych na niekorzyść sprzedawcy i złożyła oświadczenie o odstąpieniu od umowy. Zgodnie z art. 84 k.c., w razie błędu co do treści czynności prawnej można uchylić się od skutków prawnych swego oświadczenia woli. Jeżeli oświadczenie woli było złożone innej osobie, uchylenie się od jego skutków prawnych dopuszczalne jest tylko wtedy, gdy błąd został wywołany przez tę osobę, Chociażby bez jej winy, albo gdy wiedziała ona o błędzie lub mogła z łatwością błąd zauważyć; ograniczenie to nie dotyczy czynności prawnej nieodpłatnej. art. 84 § 1 k.c., Sąd stwierdził, że w niniejszej sprawie błąd dotyczył treści czynności prawnej.

W ocenie Sądu konsument mógł z łatwością błąd zauważyć, ponieważ ceny za książki w wysokości po 31,98 zł każda jest ceną zdecydowanie zbyt niską, niespotykaną w zwyczajnych warunkach obrotu. Również fakt wystawienia wszystkich pozycji w tej samej cenie wyraźnie wskazywał na jakiś błąd systemu, zwłaszcza, że powód kilkakrotnie korzystał z oferty pozwanych i nie było takiej sytuacji, żeby wszystkie książki wystawione zostały w tej samej cenie.

Również za oczywiste Sąd uznał, że gdyby pozwana oceniała sprawę rozsądnie, nie wyraziłaby zamiaru sprzedaży książek w cenie 31,98 zł za sztukę, w sytuacji gdy ich zwykła cena była znacznie wyższa. Dlatego też za oczywiste należy uznać, iż tak niska cena widniejąca na stronie sklepu może być jedynie wynikiem błędu sytemu komputerowego, który to błąd powód mógł z łatwością zauważyć, a wobec dopełnienia przez pozwanych warunków z art. 88 k.c. oświadczeniem zawartym w piśmie z dnia 14 czerwca 2017 roku, uznał, że uchylili się skutecznie od skutków prawnych oświadczenia woli, co doprowadziło do upadku skutków prawnych zawartej przez strony umowy.

Pozwani natychmiast po otrzymaniu gotówki zorientowali się, że system udostępnił oferty po znacznie zaniżonych cenach i przesłali powodowi pismo w którym oświadczyli o uchyleniu się od skutków prawnych oświadczenia woli złożonego pod wpływem błędu i przesłali powodowi poprawioną ofertę. Wprawdzie pozwani jako przedsiębiorcy winni zachować wyższą ostrożność niż oczekiwać można od przeciętnej osoby nie prowadzącej takiej działalności, jednakże trudno wymagać, by każda wystawiona oferta była przez pozwanych dodatkowo weryfikowana, gdyż obsługuje ją specjalistyczny program do obsługi ofert.

W świetle powyższego powództwo podlegało oddaleniu.

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 98 k.p.c., zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu, w myśl której strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu). W związku z tym Sąd obciążył kosztami procesu stronę powodową.

ZARZĄDZENIE

Odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi powoda.