Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

UZASADNIENIE

wyroku z 24 maja 2022 roku

I. Stanowiska stron

(...) Bank S.A. z siedzibą we W. wniósł o zasądzenie od D. K. 4 270,22 zł z odsetkami maksymalnymi za opóźnienie od 4 028,21 zł od 14 stycznia 2021 r. do dnia zapłaty oraz odsetkami ustawowymi za opóźnienie od 170,51 zł od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty. Wskazał, że dochodzi należności z tytułu wypowiedzianej umowy karty kredytowej (4 028,21 zł), skapitalizowanych odsetek (170,51 zł) i kosztów ubezpieczenia i opłat (71,50 zł). Twierdził, że pozwany nie uregulował w pełni dwóch wymaganych minimalnych spłat limitu kredytowego (pozew k. 2-3).

Pozwany wniósł o oddalenie powództwa. Wskazał, że spłacał w terminie wymagane umową tzw. spłaty minimalne (sprzeciw k. 87, zob. nadto sprzeciw w (...) k. 71).

Powód, mimo zobowiązania przewodniczącego, nie przedłożył wyciągów, z których wynikałyby minimalne spłaty, które zobowiązany był uiszczać pozwany, a których zdaniem powoda miał nie uiścić (k. 89, 91).

II. Ustalenia faktyczne

14 sierpnia 2018 r. pozwany zawarł z powodem umowę o przyznanie limitu kredytowego i wydanie karty kredytowej T. Karta i o świadczenie usług bankowości elektronicznej (nr (...)). Zgodnie z tą umową powód wydał pozwanemu limit kredytowy 5 000 zł (ust. 1 umowy k. 12). W dniu zawarcia umowy oprocentowanie limity kredytowego stosunku rocznym wynosiło 10% (pkt. I ust.5 umowy k. 12). Umowa została zawarta na 12 miesięcy z zastrzeżeniem automatycznego przedłużania na tych samych warunkach na kolejne 12-miesięczne okresy pod warunkiem wywiązywania się pozwanego z obowiązków umownych (pkt. VII ust. 22 umowy k. 14v). Pozwany zobowiązany był dokonywać spłat co najmniej minimalnych kwot na rachunek nr (...) wskazywanych przez powoda w comiesięcznych zestawieniach i nie później niż w podanym tam terminie. Spłata minimalna wskazana w zestawieniu wynosić będzie 5,00% wykorzystanego limitu kredytowego, ale nie mniej niż 50,00 zł. Termin spłaty wskazany w zestawieniu ustalany będzie jako 24 dzień po zakończeniu każdego okresu rozliczeniowego (pkt. II ust. 1 umowy k. 12v). Powód z kolei zobowiązany był sporządzać zestawienia raz w miesiącu po zakończeniu okresu rozliczeniowego, które miało zostać udostępniono posiadaczowi karty po zalogowaniu na stronie internetowej. W przypadku kwestionowania jak również nieścisłości w zestawieniu pozwany miał niezwłocznie powiadomić o tym powoda (pkt. VII ust. 13 i 14 regulaminu k. 8v). W przypadku braku spłaty wymagalnego zadłużenia lub jego części powód mógł wypowiedzieć umowę po uprzednim wezwaniu pozwanego do zapłaty zaległych kwot w terminie 14 dni. Termin wypowiedzenia umowy wynosi 2 miesiące (pkt. III ust. 9 k. 13v).

22 września 2020 r. powód wezwał pozwanego do zapłaty 677,72 zł tytułem zadłużenia z karty kredytowej w terminie 14 dni, informując jednocześnie o możliwości złożenia wniosku o restrukturyzację zadłużenia (ostateczne wezwanie k.46).

16 października 2020 roku powód złożył pozwanemu wypowiedzenie umowy za 2-miesięcznym okresem wypowiedzenia, wzywając go do spłaty kwoty zobowiązania 678,83 zł (z czego kwota 584,32 zł tytułem zadłużenia przeterminowanego, kwota 94,51 zł tytułem poniesionej przeze powoda a szkody). Poinformowano, że brak spłaty kwoty zaległości w terminie 2 miesięcy będzie skutkowała wymagalności całości zobowiązania tj. 4 172,91 zł. Wypowiedzenie zostało doręczone pozwanemu 21 października 2020 r. (wypowiedzenie k. 47, wydruk z sytemu śledzenia przesyłek k. 48).

III. Ocena dowod ów

Zgromadzone dokumenty nie budziły wątpliwości sądu.

Niemniej – jak wynika z ustalonej treści stosunku prawnego łączącego strony – powód nie przedstawił kluczowych dla rozstrzygnięcia sprawy dowodów w postaci zestawień, skoro pozwany zobowiązany był wyłącznie do spłat kwot minimalnych wskazanych w zestawieniach i dopiero wykazanie, że uchybił obowiązkowi spłaty kwoty minimalnej wskazanej w doręczonym mu wyciągu uprawniało powoda do wypowiedzenia mu umowy, względnie skutkowało nieprzedłużeniem umowy na kolejny okres. Postawa powoda jest zupełnie niezrozumiała, nie tylko w świetle treści łączącego strony stosunku wyznaczającej relewantne z punktu widzenia rozstrzygnięcia (a tym samym ciężaru spoczywającego na powodzie) fakty, ale również w świetle nałożonego na powoda przez przewodniczącego w niniejszym procesie precyzyjnego zobowiązania, które pozostało bez odpowiedzi (zarządzenie k. 89, potwierdzenie doręczenia k. 91).

To powód, wobec stanowiska pozwanego, obowiązany był wykazać (art. 6 k.c.) sporządzenie zestawień, z których wynikały konkretne kwoty minimalnych spłat pod rygorem oddalenia powództwa. Dopiero wówczas pozwany – w ramach swojej obrony – musiałby wykazać, że uiścił kwoty nie mniejsze niż te wykazane przez powoda wyciągami minimalne kwoty spłat. Powód jednak nie sprostał ciężarowi na nim spoczywającemu. Do wykazania, ze spłaty pozwanego były niższe niż wymagane umową minimalne spłaty, konieczne byłoby przedłożenie wyciągów i wykazanie ich doręczenia pozwanemu.

IV. Ocena prawna

Powództwo jako nieudowodnione podlegało oddaleniu.

Wobec zakwestionowania przez pozwanego roszczenia tak co do zasady jak i co do wysokości, zgodnie z art. 6 k.c. i art. 232 k.p.c. na powodzie spoczywał ciężar dowodu. Rolą sądu nie jest wykonywanie obowiązków procesowych ciążących na stronach, w szczególności zarządzanie dochodzeń w celu uzupełnienia lub wyjaśnienia twierdzeń stron i wykrycia środków dowodowych pozwalających na ich udowodnienie, sąd nie jest też zobowiązany do prowadzenia z urzędu dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy. Przepis art. 6 k.c. formułuje podstawową zasadę rozkładu ciężaru dowodu w sporze cywilnym. Strona, która podnosi w procesie pewne okoliczności lub fakty, powodujące powstanie określonych skutków prawnych, zobowiązana jest te okoliczności lub fakty przed sądem udowodnić. Przez fakty należy rozumieć wszystkie okoliczności faktyczne istotne z punktu widzenia danego przepisu prawa materialnego, z którego strona wywodzi korzystne dla siebie skutki prawne. Jeżeli stronie nie uda się udowodnić okoliczności lub faktów przez nią powołanych, ponosi ona negatywne skutki procesowe, gdyż sąd nie będzie opierał się na tych okolicznościach lub faktach w swoim rozstrzygnięciu.

Na gruncie treści stosunku prawnego łączącego strony kluczowe było wykazanie, że pozwany w konkretnych okresach rozliczeniowych nie spłacił w terminie wskazanym w doręczonym mu zestawieniach kwoty minimalnej do spłaty w tym zestawieniu wskazanej, następnie że został wezwany do spłaty tej zaległości w terminie 14 dni pod rygorem wypowiedzenia umowy, a następnie że wypowiedziano mu umowę (pkt III ust. 9 i pkt II ust. 1 umowy). Tymczasem powód, mimo wyraźnego zobowiązania, w ogóle nie przedstawił zestawień dotyczących umowy pozwanego – nie mówiąc już o dowodzie ich udostepnienia pozwanemu zgodnie z umową. Tymczasem niewykazanie uchybienia przez pozwanego obowiązkowi spłaty minimalnych kwot wskazanych w wyciągu za konkretne okresy rozliczeniowe skutkowało zarazem niewykazaniem zasadności wypowiedzenia. A ponieważ powództwo opiewało na kwotę wynikającą z postawienia całego zadłużenia w stan natychmiastowej wykonalności na skutek wypowiedzenia – niewykazanie zasadności wypowiedzenia skutkowało niewykazaniem zasadności powództwa. Bez przedłożenia wyciągów, nie jest możliwe stwierdzenie uchybienia pozwanego w zapłacie minimalnych kwot wskazanych właśnie w tych wyciągach. Tym samym powód, który skonstruował stosunek prawny o takiej a nie innej treści, obecnie na etapie procesu sądowego usiłuje abstrahować od tej treści stosunku, która łączy go z pozwanym, a w świetle której konieczną przesłanką wypowiedzenia umowy jest wykazanie niespłacenia przez pozwanego minimalnej kwoty wskazanej na wyciągu za konkretny miesiąc. Złożone przez powoda elektroniczne zestawienia operacji nie jest zdolne zastąpić ww. koniecznych dowodów. Powód wykazał jedynie, że zawarł umowę z pozwanym i że pozwany dokonywał transakcji w ramach limitu kredytowego, czego zresztą pozwany nie kwestionował.

W., 18 lipca 2022 roku asesor sądowy Mateusz Janicki

Z. ądzenia:

- odnotować uzasadnienie;

- odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć (pocztą) pełnomocnikowi powoda – M. B. z pouczeniem o apelacji.

W., 18 lipca 2022 roku asesor sądowy Mateusz Janicki