Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

UZASADNIENIE WYROKU

z dnia 4 listopada 2015 roku.

Pozwem z dnia 17 kwietnia 2015 roku (data stempla pocztowego) powód (...) Izba (...) wniosła o zasądzenie od pozwanego B. K. kwoty 7.915,46 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 29 kwietnia 2014 r. do dnia zapłaty oraz o przyznanie zwrotu kosztów procesu.

W uzasadnieniu pełnomocnik powoda podniósł, że w dniu 2 stycznia 2007 r. zawarł umowę grupowego ubezpieczenia obowiązkowego od odpowiedzialności cywilnej z tytułu wykonywania działalności brokerskiej z Towarzystwem (...) S.A. Przedmiotem ubezpieczenia była odpowiedzialność cywilna brokera ubezpieczeniowego za szkody wyrządzone w następstwie działania lub zaniechania ubezpieczonego w okresie ubezpieczenia w związku z wykonywaniem działalności brokerskiej. Pozwany otrzymał certyfikat świadczący o przystąpieniu do grupowego upieczenia i obowiązany był do płacenia składek. Pozwany B. K. zalegał z zapłatą II, III i IV raty składki. Wierzytelność ta została następnie sprzedana przez ubezpieczyciela firmie (...) S. a r. l. i wyegzekwowana od powoda w postępowaniu egzekucyjnym. Powód podnosi, że pozwany swoim działaniem wyrządził mu szkodę polegającą na obowiązku zapłacenia za pozwanego składki za ubezpieczenie oraz odsetek za zwłokę i kosztów egzekucji komorniczej. W związku z powyższej powód żąda od pozwanego kwoty dochodzonej pozwem na podstawie art. 471 k.c. (pozew k. 5-10).

Pozwany w odpowiedzi na pozew wniósł o oddalenie powództwa w całości i o zasądzenie na rzecz pozwanego kosztów procesu w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Pozwany podniósł, że po zakończeniu prowadzenia działalności brokerskiej nie był zobowiązany do płacenia składek ubezpieczeniowych, bowiem przestał istnieć przedmiot ochrony ubezpieczeniowej. Pozwany podniósł także zarzut przedawnienia roszczenia. Nadto pozwany podniósł, że obowiązek zapłaty przez powódkę kwoty 7.915,46 zł na rzecz komornika sądowego w sprawie Km 464/14 powstał nie wskutek działania lub zaniechania pozwanego, ale błędnego prowadzenia przez powódkę sprawy XVI Gnc 1435/13 przed Sądem Rejonowym dla m. st. Warszawy w W.. ( odpowiedź na pozew k. 32-38)

Na rozprawie w dniu 4 listopada 2015 r. pełnomocnik pozwanego wniósł o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów postępowania według wykazu, który złożył do akt sprawy w wysokości 615 zł (k. 82)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 2 stycznia 2007 r. powód (...) Izba (...) w W. zawarł umowę grupowego ubezpieczenia obowiązkowego od odpowiedzialności cywilnej z tytułu wykonywania działalności brokerskiej z Towarzystwem (...) S. A. Przedmiotem ubezpieczenia objęta była odpowiedzialność cywilna brokerów ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych w rozumieniu art. 4 pkt 2 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o pośrednictwie ubezpieczeniowym, posiadającym wydane przez organ nadzoru zezwolenie na wykonywanie działalności brokerskiej i wpisanych do rejestru brokerów ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych, zrzeszonych w (...) Izbie (...), którzy wyrażają zgodę na przystąpienie do obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej z tytułu wykonywania działalności brokerskiej w ramach niniejszej umowy. Umowa obejmowała odpowiedzialność cywilną brokera ubezpieczeniowego za szkody wyrządzone w następstwie działania lub zaniechania ubezpieczonego w okresie ubezpieczenia, w związku z wykonywaniem działalności brokerskiej . (Grupowa umowa obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej k. 12-17)

Zgodnie z § 6 pkt. 3 Grupowej umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej z tytułu wykonywania działalności brokerskiej przystąpienie do umowy w okresie od 1 stycznia 2007 r. do 31 grudnia 2007 r. następuje na podstawie pisemnego Wniosku wypełnionego przez Brokera, złożonego przez Ubezpieczyciela za pośrednictwem (...) Izby (...), którego wzór stanowi załącznik nr 1 do niniejszej umowy i po opłaceniu składki lub jej pierwszej raty. Zgodnie zaś z § 6 pkt. 7 Ubezpieczający obowiązany jest w terminie opłacać składkę ubezpieczeniową. (Grupowa umowa obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej k. 12-17)

Pozwany B. K. przystąpił do Grupowej umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej z tytułu wykonywania działalności brokerskiej zawartej w dniu 2 stycznia 2007 r. do której została wystawiona polisa seria (...) numer (...), co zostało potwierdzone certyfikatem nr (...). Okres ubezpieczenia obejmował okres od 16 października 2007 r. do 15 października 2008 r. Wysokość składki rocznej wynosiła 4.651 zł. Termin płatności składki rocznej rozłożony był na 4 raty w wysokości po 1.163 zł. Terminy płatności poszczególnych rat mijały w dniach: 29 października 2007 r. (I rata), 28 stycznia 2008 r. (II rata), 28 kwietnia 2008 r. (III rata), 28 lipca 2008 r. (IV rata). (Certyfikat k. 18)

Decyzją z dnia 14 stycznia 2008 r. wydaną przez Burmistrza Miasta S. wykreślono z ewidencji działalności gospodarczej z dniem 14 stycznia 2008 r. wpis numer (...) dokonany w dniu 3 października 2007 r. dotyczący działalności gospodarczej prowadzonej przez B. K. od dnia 15 października 2007 r. (decyzja z dnia 14 stycznia 2008 r. k. 29)

Następnie Komisja Nadzoru Finansowego w dniu 5 lutego 2008 r. cofnęła zezwolenie na wykonywanie działalności brokerskiej w zakresie ubezpieczeń Nr (...) z dnia 12 listopada 2007 r. pozwanemu B. K. wykonującemu działalność gospodarczą pod firmą Kancelaria (...). (decyzja z dnia 5 lutego 2008 r.k.30)

Pozwany nie uiścił II, III i IV raty obowiązkowego ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej z tytułu wykonywania działalności brokerskiej. W związku z tym, pismem z dnia 20 stycznia 2009 r. (...) S. A. V. (...) poinformowało B. K., że w dniu 28 stycznia 2008 r. upłynął termin zapłaty składki z tytułu umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej z tytułu wykonywania działalności brokerskiej, wzywając jednocześnie do zapłaty kwoty 3.886,73 zł w terminie 7 dni od dnia otrzymania wezwania. (pismo z dnia 20.01.2009 r. k. 27)

W odpowiedzi na powyższe pismo pozwany B. K. pismem z dnia 10 lutego 2009 r. poinformował (...) S. A. V. (...), że umowa ubezpieczenia OC Brokerów z dnia 10 października 2007 r., na mocy której powstała zaległość nie została opłacona (II-IV rata) ustała z powodu likwidacji przedmiotu ubezpieczenia tj. likwidacji Kancelarii (...). (pismo z dnia 10 lutego 2009 r. k. 26)

Wierzytelność wynikającą z nieopłaconych przez powoda składek na mocy umowy cesji wierzytelności z dnia 24 czerwca 2009 r. nabył od (...) S. A. V. (...) (dawniej (...) S. A.) - (...) S. a r. l. (okoliczność bezsporna)

(...) S. a r. l. domagało się od (...) Izby (...) w W. zapłaty zaległych składek – jako strony grupowego ubezpieczenia i skierowało sprawę na drogę postępowania sądowego. Sąd Rejonowy dla Miasta Stołecznego Warszawy w W. w dniu 11 kwietnia 2013 r. wydał nakaz zapłaty w sprawie XVI Gnc 1435/13 z powództwa (...) S. a r. l. przeciwko (...) Izbie (...) w W. a w dniu 26 czerwca 2013 r. nadał temu nakazowi zapłaty klauzulę wykonalności. (okoliczność bezsporna)

Wydany nakaz zapłaty uprawomocnił się i na jego podstawie wszczęto postępowanie egzekucyjne, które zakończyło się wyegzekwowaniem od powoda należnej składki, odsetek za zwłokę oraz kosztów postępowania egzekucyjnego, co łącznie wynosiło 7.915,46 zł. (zaświadczenie o dokonanych wpłatach k. 19, postanowienie Komornika Sądowego z dnia 30 kwietnia 2014 r. k. 20)

Pismem z dnia 15 maja 2014 r. (...) Izba (...) skierowała do pozwanego B. K. wezwanie do zapłaty kwoty 7.915,46 zł w terminie 7 dni od otrzymania wezwania. (wezwanie do zapłaty k. 21-22)

W odpowiedzi na powyższe pismo pozwany B. K. poinformował powoda, że wezwanie do zapłaty jest bezpodstawne, ponieważ składka za okres ochrony została zapłacona, zaś jego działalność brokerska została zakończona w dniu 14 stycznia 2008 r. (pismo z dnia 2.06.2014 r. k. 25)

Powyżej opisane ustalenia faktyczne Sąd oparł na podstawie powołanych wyżej dowodów z dokumentów, które nie budziły wątpliwości co do ich autentyczności i nie były kwestionowane przez żadną ze stron. Wobec faktu, że materiał dowodowy zgromadzony w aktach sprawy był wystarczający dla oceny zasadności powództwa, Sąd oddalił wniosek dowodowy o przesłuchanie stron oraz o dołączenie akt sprawy XVI GNc 1435/13 oraz akt Km 464/14.

Sąd zważył co następuje:

Powództwo nie zasługuje na uwzględnienie.

Powód swoje roszczenie względem pozwanego wywodzi z faktu nieopłacenia przez B. K. trzech składek obowiązkowego ubezpieczenia OC z tytułu prowadzenia działalności brokerskiej. Powyższy fakt w konsekwencji doprowadził do wytoczenia przez następcę prawnego (...) S. A. (dawniej (...) S. A.) - (...) S. a r. l. powództwa o zapłatę zaległych składek B. K. przeciwko (...) Izbie (...) w W. jako stronie grupowego ubezpieczenia.

Jako podstawę prawną zgłoszonego żądania powód wskazuje art. 471 k.c., zgodnie z którym dłużnik obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Art. 361 § 1 i 2 k.c. stanowi natomiast, że zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. W powyższych granicach, w braku odmiennego przepisu ustawy lub postanowienia umowy, naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł, oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

Zgodnie z powyższymi przepisami przesłankami odpowiedzialności odszkodowawczej są: nienależyte wykonanie zobowiązania przez dłużnika, powstanie szkody w majątku wierzyciela oraz adekwatny związek przyczynowy. Wszystkie trzy przesłanki muszą być spełnione łącznie. Powództwo podlegało oddaleniu, gdyż między zaniechaniem płacenia składek przez pozwanego, a powstaniem szkody w wysokości dochodzonej przez powoda nie ma adekwatnego związku przyczynowego. Podnieść przy tym należy, że odszkodowanie za niewykonanie umowy dochodzone na podstawie art. 471 k.c. jest świadczeniem mającym powetować szkodę spowodowaną niewłaściwym działaniem lub zaniechaniem dłużnika. Jest to roszczenie o innym charakterze niż roszczenie o wykonanie umowy. Ma ono na celu wyrównanie uszczerbku wywołanego nieprawidłowym zachowaniem kontrahenta, a nie wymuszanie na nim zobowiązania zgodnie z treścią umowy.

Nie ulega wątpliwości, że strona powodowa doznała uszczerbku majątkowego związanego z zapłatą firmie (...) S. a r. l. zaległych składek ubezpieczeniowych wraz odsetkami oraz poniosła koszty egzekucji komorniczej. Jednakże trzeba mieć na uwadze, że egzekucja komornicza toczyła się na podstawie tytułu wykonawczego, jakim był prawomocny nakaz zapłaty wydany przez Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy w W. w sprawie XVI Gnc 1435/13 zaopatrzony w klauzulę wykonalności z dnia 26 czerwca 2013 r., przeciwko (...) Izbie (...) w W.. Z powyższego faktu wynika, że strona powodowa w sprawie z powództwa (...) S. a r. l. nie podjęła obrony, pozwalając, by nakaz zapłaty uprawomocnił się. Przede wszystkim należy podkreślić, że dochodzone w sprawie XVI GNc 1435/13 roszczenie uległo przedawnieniu, więc (...) Izba (...) w W. mogła podnieść zarzut przedawnienia w sprzeciwie od nakazu zapłaty. Wskutek nienależytego prowadzenia postępowania polegającego na niezłożeniu sprzeciwu i niepodniesieniu zarzutu przedawnienia, a także zaniechaniu przypozwania B. K., w którym mógłby on skutecznie taki zarzut podnieść, doszło do uszczuplenia majątku powoda. Słusznie podnosi to strona pozwana w odpowiedzi na pozew. Nadto na uwagę zasługuje fakt, że po uprawomocnieniu się nakazu zapłaty (...) Izba (...) w W. nie spełniła świadczenia niezwłocznie, co skutkowało skierowaniem sprawy na drogę egzekucji komorniczej. Za powstałe w ten sposób dodatkowe koszty w żaden sposób odpowiedzialności nie ponosi B. K.. W tym miejscu podnieść należy, że prawidłowe zachowanie się dłużnika w wykonaniu zobowiązania polega na zadośćuczynieniu oczekiwaniom wierzyciela, którego uzasadnieniem jest istniejące między stronami zobowiązanie. Konieczność spełnienia tego obowiązku jest niewątpliwa w sytuacji, kiedy zostało to stwierdzone prawomocnym orzeczeniem Sądu. Powód wiedział, że nakaz zapłaty uprawomocni się, ponieważ był jedynym podmiotem władnym zapobiec temu i świadomie z możliwości dalszej obrony zrezygnował. Tym samym nie zasługują na uwzględnienie argumenty powoda, że zaniechanie obrony w postępowaniu z powództwa (...) S. a. r. l. było usprawiedliwione obawą przed poniesieniem wyższych kosztów procesu w przypadku jego kontynuowania, zważywszy, że sam powód następnie dopuścił do powstania kosztów egzekucji sądowej, miast spełnić prawomocnie zasądzone świadczenie do rąk wierzyciela. W rozpatrywanej sprawie źródłem zobowiązania, z którego wynikał obowiązek zapłaty składek na obowiązkowe ubezpieczenie OC brokerów ubezpieczeniowych była Grupowa umowa obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej z tytułu wykonywania działalności brokerskiej od momentu przystąpienia pozwanego do ubezpieczenia czyli od 16 października 2007 r., co potwierdza certyfikat nr (...). Z powyższej umowy wynika, że ochrona ubezpieczeniowa wygasa w przypadku bądź cofnięcia lub wygaśnięcia takiego zezwolenia. W przypadku B. K. ochrona ta wygasła z chwilą zakończenia przez niego działalności brokerskiej tj. 14 stycznia 2008 r. O fakcie zaprzestania prowadzenia działalności gospodarczej B. K. poinformował Komisję Nadzoru Finansowego, która decyzją z dnia 5 lutego 2008 r. cofnęła zezwolenie na wykonywanie działalności brokerskiej. Tym samym przedmiot ubezpieczenia przestał istnieć. Powód zapłacił tylko I ratę składki - za okres prowadzenia działalności gospodarczej. Zatem towarzystwo ubezpieczeniowe nie mogło skutecznie dochodzić wobec (...) Izby (...) w W. należności za składki ubezpieczenia w okresach, w których ochrona ubezpieczeniowa już nie istniała. Należy mieć na uwadze, że pismem z dnia 10 lutego 2009 r. B. K. poinformował (...) S. A. V. (...) o likwidacji działalności brokerskiej. Ten zarzut powinien zostać również podniesiony w sprzeciwie od nakazu zapłaty, czego strona powodowa nie zrobiła w sprawie XVI GNc 1453/13.

Powyższe okoliczności dobitnie świadczą o braku adekwatnego związku przyczynowo - skutkowego pomiędzy działaniami pozwanego, a szkodą jak powstała po stronie powoda. Należy wręcz stwierdzić, że powód, postępując w sposób wyżej opisany, w całości przyczynił się do powstania przedmiotowej szkody.

Odnosząc się do zarzutu przedawnienia podniesionego przez pozwanego wskazać należy, że jest on niezasadny. Rację ma powód, że bieg terminu przedawnienia roszczenia odszkodowawczego rozpoczyna się w chwili dowiedzenia się przez poszkodowanego o szkodzie i o osobie odpowiedzialnej do jej naprawienia. W okolicznościach niniejszej sprawy dowiedzenie się przez powoda o szkodzie nie mogło nastąpić wcześniej, niż z chwilą ukończenia postępowania egzekucyjnego i rozstrzygnięcia o jego kosztach. Stanowisko pozwanego jest zatem błędne, gdyż roszczenie powoda nie wywodzi się z faktu niezapłacenia składek ubezpieczeniowych, gdyż pozwany nie był do tego zobowiązany względem powoda, lecz z faktu spełnienia świadczenia z tytułu składek ubezpieczeniowych oraz poniesienia kosztów postępowania sądowego i egzekucji sądowej na rzecz następcy prawnego ubezpieczyciela.

O kosztach procesu Sąd orzekł w pkt II sentencji wyroku na podstawie art. 98 kpc. Powód, jako strona przegrywająca proces, jest zobowiązany zwrócić pozwanemu koszty związane z niniejszym postepowaniem, na które złożyły się: kwota 1200 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego ustalona na podstawie § 6 pkt 4 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu oraz kwota 17 zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa. Sąd oddalił dalej idące żądania odnośnie zasądzenia kosztów procesu w uwagi na fakt, że rodzaj i stopień zawiłości sprawy, a także nakład pracy pełnomocnika pozwanego nie uzasadnia przyznania kosztów procesu w zwiększonej wysokości.

Mając powyższe na względzie Sąd orzekł jak w sentencji wyroku.

SSR Paweł Szymański

ZARZĄDZENIE

Odpis wyroku wraz z odpisem uzasadnienia doręczyć pełnomocnikowi powoda.