Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 24 stycznia 2014 roku

Sąd Okręgowy w Warszawie-Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów

w składzie:

Przewodniczący: SSO Magdalena Sajur – Kordula

Protokolant: Andrzej Tracz

po rozpoznaniu w dniu 10 stycznia 2014 roku w Warszawie

na rozprawie

I.  sprawy z powództwa (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w P.

przeciwko Prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki

z udziałem zainteresowanego (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w S.

na skutek odwołania od decyzji Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki

nr (...) z dnia 26 listopada 2010r.

o zawarcie umowy o przyłączenie do sieci elektroenergetycznej

1.  uchyla zaskarżoną decyzję;

2.  zasądza od Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki na rzecz (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w P. kwotę 477 (czterysta siedemdziesiąt siedem) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu.

II.  sprawy z powództwa (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w S.

przeciwko Prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki

z udziałem zainteresowanego (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w P.

na skutek odwołania w części od decyzji Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki nr (...) z dnia 26 listopada 2010r.

o zawarcie umowy o przyłączenie do sieci elektroenergetycznej

1.  oddala odwołanie;

2.  zasądza od (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w S. na rzecz Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki kwotę 360 (trzysta sześćdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu;

3.  zasądza od (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w S. na rzecz (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w P. kwotę 377 (trzysta siedemdziesiąt siedem) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygn. akt XVII AmE 34/11

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 26 listopada 2010 r. Prezes Urzędu Regulacji Energetyki (dalej Prezes URE) po rozpatrzeniu wniosku (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w S. o rozstrzygnięcie w trybie art. 8 ust. 1 ustawy Prawo energetyczne sporu z (...) sp. z o.o. w P., dotyczącego odmowy zawarcia umowy o przyłączenie Elektrowni Wiatrowej W. o mocy 18 MW

- orzekł zawarcie umowy pomiędzy (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w S. a (...) sp. z o.o. w P. o przyłączenie Elektrowni Wiatrowej W. do sieci elektroenergetycznej (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością stanowiącej załącznik do decyzji.

Od powyższej decyzji odwołanie – w sprawie o sygn. akt XVII AmE 34/11wniosła (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w P. (dalej powód) zaskarżając ją w całości (k. 38-74), zarzucając Prezesowi URE:

1.  naruszenie art. 7 ust. 1 Prawa energetycznego polegające na orzeczeniu zawarcia umowy mimo braku spełniania ustawowych przesłanek powstania publicznoprawnego obowiązku przyłączenia;

2.  naruszenie art. 7 ust. 1 Prawa energetycznego polegające na przyjęciu, że wynikający z tego przepisu publicznoprawny obowiązek zawierania umowy o przyłączenie, dotyczy również przyłączania innych przedsiębiorstw energetycznych - wytwórców, oraz w konsekwencji naruszenie art. 8 ust. 1 Prawa energetycznego w zw. z art. 23 ust. 2 pkt 12 Prawa
energetycznego oraz w zw. z art. 7 ust. 1 Prawa energetycznego, poprzez błędna jego wykładnię, polegającą na przyjęciu, że Prezes URE ma kompetencją do orzeczenia w niniejszej sprawie zawarcia umowy;

3.  naruszenie prawa materialnego - art. 7 ust. 1 Prawa energetycznego oraz art. 9 ust. 4 pkt. 2) Prawa energetycznego poprzez utożsamienie wydanego przez przedsiębiorstwo dystrybucyjne dokumentu zatytułowanego „warunki przyłączenia" z ustawowym terminem „warunki techniczne i ekonomiczne przyłączenia" (art. 7 ust. 1 Prawa energetycznego) oraz utożsamienie z ustawowym pojęciem „warunki przyłączenia" (art. 7 ust. 1 in fine Prawa energetycznego, art. 9 ust. 4 pkt. 2 Prawa energetycznego);

4.  naruszenie art. 7 ust. 8i Prawa energetycznego w zw. z art. 20 Ustawy z dnia 8 stycznia 2010 r. o zmianie ustawy - Prawo energetyczne w zw. z § 8 ust. 7 Rozporządzenia Systemowego poprzez ich niezastosowanie polegające na orzeczeniu zawarcia umowy, pomimo utraty ważności warunków przyłączenia;

5.  naruszenie art. 77 § 1 k.p.a. w zw. z art. 75 § 1 k.p.a. w zw. z art. 30 ust. 1 Prawa energetycznego polegające na nie przeprowadzeniu postępowania dowodowego na okoliczność: (i) istnienia technicznych i ekonomicznych warunków przyłączenia, (ii) posiadania przez zainteresowanego tytułu prawnego do korzystania z obiektu przyłączanego oraz istnienia tego obiektu, oraz (iii) spełnienia przez zainteresowanego warunków przyłączenia do sieci i odbioru;

6.  naruszenie art. 7 ust. 2 Prawa energetycznego polegające na orzeczeniu zawarcia umowy o przyłączenie niezawierającej elementów przedmiotowo istotnych,

7.  naruszenie art. 487 § 2 k.c. polegające na orzeczeniu o zawarciu umowy o przyłączenie o treści niezgodnej z zasadą ekwiwalentności oraz nieregulującej w sposób pełny stosunku prawnego, mającego łączyć (...) oraz Zainteresowanego; (...) zarzuca, że zaskarżoną Decyzją Prezes URE orzekł zawarcie umowy o przyłączenie, której główne obciążenia oraz ryzyka leżą po stronie (...);

8.  naruszenie art. 58 § 1 k.c. polegające na orzeczeniu zawarcia umowy z podmiotem nieposiadającym koncesji ani promesy koncesji oraz poprzez orzeczenie zawarcia umowy o treści, zgodnie z która wykonanie tej umowy skutkować będzie naruszeniem przez (...) warunków wykonywania działalności koncesjonowanej w zakresie dystrybucji energii elektrycznej (art. 3 pkt 5 Prawa energetycznego i art. 3 pkt 23 Prawa energetycznego), naruszeniem zakazu subsydiowania skrośnego (art. 44 ust. 1 Prawa energetycznego i art. 3 pkt 32 Prawa energetycznego) oraz naruszeniem obowiązku równego traktowania odbiorców (art. 3 pkt 21 Prawa energetycznego, 9d ust. 4 Prawa energetycznego i art. 45 ust. 1 pkt 1 Prawa energetycznego);

9.  naruszenie 16 ust. 3 Dyrektywy nr 2009/28 z dnia 23 kwietnia 2009 r. w sprawie promowania stosowania energii ze źródeł odnawialnych zmieniającej i w następstwie uchylającej dyrektywy 2001/77/WE oraz 2003/30/WE. polegające na orzeczeniu zawarcia umowy, bez uwzględnienia interesów innych zainteresowanych przyłączeniem, w sytuacji, gdy z okoliczności sprawy wynika, że przyłączenie Zainteresowanego może pozbawić możliwości przyłączenia innych podmiotów, w szczególności wobec braku wskazania, jakimi kryteriami kierował się organ przy wydawaniu decyzji oraz przy braku wyjaśnienia,
czy uprzywilejowane traktowanie zainteresowanego nie stanowi niedozwolonej pomocy publicznej;

10.  naruszenie art. 3 oraz art. 23 ust. I Rozporządzenia Komisji Europejskiej z dnia 6 sierpnia 2008 r. nr 800/7008 uznającego niektóre rodzaje pomocy za zgodne ze w spójnym rynkiem w zastosowaniu art. 87 i art. 88 Traktatu (dalej: Rozporządzenie Komisji"). Poprzez orzeczenie zawarcia umowy, skutkujące udzieleniem indywidualnej pomocy publicznej, bez uwzględnienia kryteriów udzielania tej pomocy;

11.  naruszenie art. 7 ust. 8 pkt 3 Prawa energetycznego polegające na utożsamieniu pojęcia „przyłącza” z pojęciem „przyłączenia” i w konsekwencji przyjęciu, że za przyłączenie do sieci dystrybucyjnej odnawialnych źródeł energii pobiera się opłatę w wysokości połowy rzeczywistych nakładów poniesionych na budowę przyłącza.

W oparciu o tak sformułowane zarzuty wniósł o uchylenie zaskarżonej decyzji w całości oraz o zasądzenie na rzecz powoda kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego wedle norm prawem przepisanych.

Odpowiadając na odwołanie (k. 85-96 ) Prezes URE (dalej pozwany) wniósł o jego oddalenie w całości.

W odpowiedzi na odwołanie (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w S. (dalej zainteresowany) wniósł o oddalenie odwołania złożonego przez (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w P. (powód) w całości, w tym o zasądzenie od powoda na rzecz zainteresowanego kosztów procesu wg norm prawem przepisanych (k. 100-113 akt sądowych).

Od powyższej decyzji odwołanie wniósł również (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w P. w sprawie o sygn. akt XVII AmE 35/11 (dalej powód) zaskarżając ją w części odnoszącej się do poszczególnych postanowień umowy będącej załącznikiem do decyzji (k. 40-47), tj.:

1.  części zawartej w § 1 umowy o przyłączenie przewidującej, że warunki przyłączenia stanowią integralną część umowy o przyłączenie, bez jednoczesnego dodania sformułowania „o ile niniejsza umowa stanowi inaczej";

2.  części zawartej w § 5 ust. 3 umowy o przyłączenie nakładającej na (...) sp. z o.o. zobowiązanie do ustanowienia na rzecz (...) sp. z o.o. nieodwołalnej gwarancji bankowej;

3.  części w § 5 ust 4 umowy o przyłączenie przewidującej, że realizacja
przyłączenia nastąpi poprzez wykonanie prac, o których mowa w § 7 ust. 2 lit. a umowy o przyłączenie;

4.  części zawartej w § 7 ust. 1 umowy o przyłączenie, w jakiej ustęp 1 nie zawiera postanowienia o wybudowaniu linii światłowodowej od Elektrowni Wiatrowej W. do stacji transformatorowej 110/15 kV (...) w celu komunikacji oraz przesyłania sygnałów z Elektrowni Wiatrowej W. do (...) sp. z o.o.;

5.  części zawartej w § 7 ust. 2 lit a umowy o przyłączenie przewidującej wybudowaniu linii światłowodowej od Elektrowni Wiatrowej W. do stacji transformatorowej 110/15 kV (...) w celu komunikacji oraz przesyłania sygnałów z Elektrowni Wiatrowej W. do (...) sp. z o.o.;

6.  części zawartej w § 7 ust. 5 umowy o przyłączenie warunkującej przyłączenie od posiadania koncesji na prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie wytwarzania energii;

7.  części zawartej w § 8 ust. 1 i 2 umowy o przyłączenie przewidującej zobowiązanie (...) sp. z o.o. do zapłaty opłaty przyłączeniowej w kwocie odpowiadającej 50% nakładów koniecznych poniesionych na realizację prac określonych w § 7 ust. 2 lit. a umowy o przyłączeni, tj, w części która opłatą przyłączeniową obejmuje nakłady konieczne poniesione na wybudowanie linii światłowodowej od elektrowni Wiatrowej110/15 kV (...) w celu komunikacji oraz przesyłania sygnałów z Elektrowni Wiatrowej W. do (...) sp. z o.o. ;

8.  części zawartej w § 8 ust. 3 umowy o przyłączenie przewidującej zobowiązanie (...) sp. z o.o. do zapłaty na rzecz (...) sp z o.o. zaliczki na poczet opłaty przyłączeniowej w wysokości przewyższającej kwotę 75.000 zł;

9.  części zawartej w § 8 ust. 4 umowy o przyłączenie odnoszącej się do § 7 ust. 2 lit. a umowy o przyłączenie;

10.  części zawartej w § 14 umowy o przyłączenie nakładającej na (...) sp. z o.o zobowiązanie do dostarczenia do (...) sp. z o.o. celem za- opiniowania instrukcji ruchu i eksploatacji posiadanych urządzeń, instalacji i sieci opracowaną z uwzględnieniem warunków określonych w Instrukcji Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej oraz Instrukcji Ruchu i Eksploatacji Sieci Przesyłowej.

Prezesowi URE zarzucił:

1.  naruszenie art. 7 k.p.a. poprzez zaniechanie podjęcia wszelkich kroków niezbędnych do dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego oraz do załatwienia sprawy, oraz zaniechanie uwzględnienia interesu stron oraz interesu społecznego:

2.  błędną wykładnię art. 7 ust. 8 pkt 3 ustawy - Prawo energetyczne polegająca na uznaniu, że nakłady na wybudowanie linii światłowodowej w celu komunikacji oraz przesyłania sygnałów z Elektrowni Wiatrowej W. do (...) sp. z o.o. stanowią nakłady na realizacje przyłączenia;

3.  zawyżenie wysokości zaliczki na poczet opłaty przyłączeniowej poprzez ustalenie jej w kwocie przewyższającej możliwą wysokość opłaty za przyłączenie, a ponadto błędne (faktyczne) zastosowanie w sprawie art. 7 ust. 8a ustawy - Prawo energetyczne;

4.  niezabezpieczenie (...) sp. z o.o. poprzez ustalenie obowiązku ustanowienia na rzecz (...) sp. z o.o. gwarancji bankowej przy jednoczesnym obowiązku zapłaty zaliczki w wysokości przewyższającej możliwą opłatę za przyłączenie;

5.  bezpodstawne uzależnienie przyłączenia od posiadania koncesji na prowadzenie działalności w zakresie wytwarzania energii.

W oparciu o tak sformułowane zarzuty wniósł o zmianę decyzji w zaskarżonej części poprzez :

1.  zmianę § 1 umowy o przyłączenie polegającą na dodanie po słowach „stanowiącymi integralną cześć niniejszej umowy, sformułowania „.o ile niniejsza umowa stanowi inaczej.";

2.  uchylenie § 5 ust. 3 umowy o przyłączenie;

3.  zmianę § 5 ust. 4 umowy o przyłączenie polegającą na wykreśleniu litery „a”, po sformułowaniu: „§ 7 ust. 2 lit.";

4.  zmianę § 7 ust. 1 umowy o przyłączenie polegającą na dodaniu w ustępie 1 lit. e po lit d o treści postanowienia zawartego obecnie w § 7 ust. 2 lit. a umowy o przyłączenie oraz skreślenie postanowienia zawartego obecnie w § 7 ust. 2 lit. a umowy o przyłączenie;

5.  zmianę § 7 ust. 5 umowy o przyłączenie polegającą na wykreśleniu słów: „oraz koncesji na prowadzenie działalności w zakresie wytwarzania energii";

6.  zmianę § 8 ust. 1, 2 i 4 umowy o przyłączenie polegającą na wykreśleniu litery „a," po sformułowaniu „§ 7 ust. 2 lit.” , tj wyłączenie ze składowych opłaty przyłączeniowej nakładów koniecznych na wybudowanie linii światłowodowej od elektrowni wiatrowej do stacji transformatorowej 110/15 kV (...) w celu komunikacji oraz przesyłania sygnałów z Elektrowni Wiatrowej W. do (...) sp. z o.o.;

7.  zmianę § 8 ust. 3 umowy o przyłączenie przez obniżenie zaliczki na poczet opłaty przyłączeniowej do kwoty 75.000 zł;

8.  zmianę § 14 umowy o przyłączenie poprzez zastąpienie jego obecnej treści następującym postanowieniem i uczynienie z niego ustępu 1: z uwagi na fakt, iż moc sumaryczna Elektrowni Wiatrowej W. wynosi 18 MW. nie obowiązuje pkt 5 warunków przyłączenia, zgodnie z którym Elektrownia (...) powinna spełniać wymagania zawarte w Instrukcji Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej Przedsiębiorstwa Sieciowego oraz (...) S.A. dla farm
wiatrowych o mocy znamionowej większej lub równej 50 MW";

9.  zmianę § 14 umowy o przyłączenie poprzez dodanie po ust. 1 ustępu 2 o następującej treści: „W przypadku stwierdzenia przeciążeń elementów sieci 110 kV Przedsiębiorstwa Sieciowego, problemów napięciowych oraz wyłączeń powodujących niepełny układ pracy sieci, które zaistnieją mimo zachowania należytej staranności nie dającymi się przewidzieć awariami elementów sieci powodującymi nie spełnienie kryterium n-1, mogą z uwzględnieniem regulacji mogą – przy uwzględnieniu regulacji art. 9c ust 6 ustawy Prawo energetyczne – nastąpić ograniczenia pracy Elektrowni Wiatrowej W. lub jej całkowite wyłączenie, o ile aktualna generacja Elektrowni Wiatrowej W. będzie miała bezpośredni wpływ na wystąpienie wyżej wymienionych przeciążeń, problemów napięciowych lub wyłączeń”.

Wniósł również o zasądzenie od Prezesa URE na rzecz (...) sp. z o.o. (powoda) kosztów procesu w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W odpowiedzi na odwołanie (k. 54-57 ) Prezes URE (dalej pozwany) wniósł o jego oddalenie w całości.

W odpowiedzi na odwołanie (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w P. (dalej zainteresowany) wniósł o oddalenie odwołania w całości złożonego przez (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w S. ( powód), w tym o zasądzenie od powoda na rzecz zainteresowanego kosztów postępowania w tym kosztów zastępstwa procesowego wedle norm prawem przepisanych (k. 60-78 akt sądowych).

Sąd Okręgowy - Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów ustalił następujący stan faktyczny:

(...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w S. jest przedsiębiorstwem energetycznym i wyznaczonym przez Prezesa URE operatorem systemu dystrybucyjnego elektroenergetycznego na podstawie decyzji nr (...) prowadzącym działalność w zakresie dystrybucji energii elektrycznej (okoliczność bezsporna).

(...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w S. jest przedsiębiorcą prowadzącym działalność gospodarczą między innym w zakresie projektowania i eksploatacji elektrowni i elektrowni wiatrowej. (okoliczność bezsporna).

(...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością otrzymała warunki przyłączenia obiektu elektrowni o nazwie: „Elektrownia Wiatrowa W.” do sieci (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z datą 30 kwietnia 2008 r. o numerze (...) wraz projektem umowy o przyłączenie (okoliczność bezsporna).

W piśmie przekazującym ww. warunki i projekt umowy (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością oświadczył, że wydanie warunków przyłączenia skutkuje tym, iż w sytuacji gdy w dacie zawierania umowy o przyłączenie będą istniały warunki ekonomiczne i techniczne będące podstawą wydania wspomnianych warunków, to umowa o przyłączenie będzie zawarta w oparciu o wydane warunki przyłączenia (dowód: pismo k. 30 i 969 akt admin.).

Warunki przyłączenia w pkt 7 stanowią, że wysokość opłaty za przyłączenie zostanie określona w umowie o przyłączenia (dowód: warunki k.25 i 971 akt admin.)

§ 8 ust. 1 projektu umowy o przyłączenie Elektrowni Wiatrowej W. stanowi: „ z tytułu przyłączenia urządzeń Podmiotu Przyłączanego do sieci Przedsiębiorstwa Sieciowego, Podmiot Przyłączany uiści Przedsiębiorstwu Sieciowemu opłatę przyłączeniową szacowaną wstępnie na kwotę netto 26.065.000,00 zł słownie złotych: dwadzieścia sześć milionów sześćdziesiąt pięć tysięcy, plus podatek VAT 5.734.300,00 zł (22%), co daje wartość brutto 31.799.300,00 zł. Opłata ta obejmuje 50 % nakładów koniecznych do poniesienia w związku z realizacją prac określonych w § 7.2. Jej ostateczna wysokości, stanowiąca 50 % rzeczywistych kosztów poniesionych na realizacje prac określonych w § 7.2. wraz z kosztami wynikającymi z uzyskania uzgodnień oraz zgód osób trzecich na przebieg elementów sieci przez ich teren, zostanie określona aneksem, po rozstrzygnięciu przeprowadzonego przez Przedsiębiorstwo Sieciowe postępowania, o którym mowa w § 5 pkt 2.” (dowód: projekt umowy k. 22-23 k. 979 akt admin).

Biuro Studiów (...) S.A opracowało w marcu 2006 r. ekspertyzę wpływu Krajowy System Elektroenergetyczny farmy wiatrowej W. o mocy 18 MW (dowód: k. 50-623 akt admin.)

(...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością 29 kwietnia 2010 r. (data stempla pocztowego) złożyła do Prezesa URE wniosek o rozstrzygnięcie sprawy spornej i wydanie decyzji w zakresie odmowy (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością zawarcia umowy o przyłączenie do sieci Elektrowni Wiatrowej „W.” o mocy 18 MW zlokalizowanej w rejonie miejscowości W., B. (dowód: wniosek k.5-31 akt admin.).

(...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością jako sporne zapisy umowy przyłączeniowej wskazała: § 5 ust. 3 i 5, § 6 ust. 2 ppkt o), p) i q), § 6 ust. 6, §7 ust. 2, § 8, § 9, § 15 i § 16. Podniosła, że określona w tej umowie opłata przyłączeniowa obejmuje koszty rozbudowy sieci z naruszeniem art. 7 ust. 8 pkt 3 ustawy Prawo energetyczne (dowód: pismo k. 6 akt admin.).

(...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w piśmie wyjaśniającym do Prezesa URE wskazała, że farma wiatrowa W. jest ujęta w planie rozwoju sieci (...), który to plan określa nakład na budowę który nie powinien przekroczyć sumy 31.300 000 zł. Wskazała, że jest to okoliczność znana Prezesowi URE z urzędu. Podniosła zarzut na okoliczność przeprowadzenia przez Prezesa URE postępowania wyjaśniającego w zakresie istnienia warunków ekonomicznych po stronie przedsiębiorstwa energetycznego – (...) (dowód: pismo z 01 czerwca 2010 r. k. 642 i 645 646 akt. admin.).

(...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością nie uiściła zaliczki na poczet opłaty o przyłączenie (okoliczność bezsporna).

Pismem z 16 kwietnia 2008 r. (...) przedłożyła (...) tytuł prawny do korzystania z działek pod budowę i eksploatację farmy wiatrowej W. (dowód: pismo k. 805-818 i 957-967 akt. admin.).

Prezes URE pismem z 27 lipca 2010 r. wezwał (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością do przedstawienia szacunkowego zestawienia kosztów związanych z wykonaniem prac wymienionych w § 7 ust. 2 i 3 projektu umowy o przyłączenie.

Na ww. wezwanie (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością stwierdziła, że warunki przyłączenia z 30 kwietnia 2008 r. wygasły, w związku z czym wygasło również warunkowe zobowiązanie do zawarcia umowy o przyłączenia. Natomiast jak dalej podnosi w tym piśmie (...) – (...), jeżeli chciałby przyłączyć obiekt który zamierza wybudować w ramach publicznoprawnego obowiązku przyłączenia, to powinien złożyć kolejny wniosek odpowiadający wymogom prawa energetycznego. Odnośnie zestawienia kosztów stwierdziła, że nie jest w ich posiadaniu (dowód: pismo z 27 lipca 2010 r. k. 850-865 akt admin.).

Powyższe stanowisko (...) podtrzymała w kolejnym piśmie z 10 września 2010 r. stwierdzając, że nie ma publicznoprawnego obowiązku zawarcia umowy o przyłączeniu obiektu (dowód: pismo k. 1008-1011 akt admin.).

Prezes URE postanowieniem z dnia 17 sierpnia 2010 r. oddalił wnioski dowodowe zgłoszone przez (...) w przedmiocie dowodu z akt postępowań prowadzonych przez Prezesa URE, a dotyczących przyłączania innych podmiotów do sieci (...), przeprowadzenia dowodu oględzin obiektu, który ma być przyłączony, dowodu z opinii biegłego z zakresu rachunkowości, na okoliczność ustalenia istnienia ekonomicznych warunków przyłączenia (dowód: postanowienie k. 994 admin.).

Prezes URE postanowieniem z 17 sierpnia 2010 r. nie uwzględnił wniosku (...) w przedmiocie umorzenia postępowania toczącego się w sprawie o odmowie zawarcia umowy o przyłączeniu do sieci elektroenergetycznej (...) sp. z o.o. Elektrowni Wiatrowej W. ( dowód: postanowienie k. 995 akt. admin.).

Prezes URE pismami z dnia 11 i 14 października 2010 r. i 16 listopada 2010 r. zawiadomił strony o zakończeniu postępowania i możliwości zapoznania się ze zgromadzonym materiałem w sprawie, w tym zajęcia stanowiska (dowód: pisma k. 1031 i 1035 i k. 1044 akt administracyjnych).

Bezsporne jest, że planowana inwestycja nie powstała.

Sąd ustalił powyższy stan faktyczny na podstawie dokumentacji znajdującej się w aktach sprawy oraz w aktach przesłanych przez organ regulacyjny. Rzetelność dokumentacji i istnienie wskazanych okoliczności nie było kwestionowane przez żadną ze stron. Materiał dowodowy należy uznać za przekonujący oraz w pełni wiarygodny.

Sąd oddalił wnioski dowodowe zawarte w punkcie V odwołania w sprawie sygn. akt. XVII AmE 34/11, gdyż okazały się zbędne dla rozstrzygnięcia, jako zmierzające do wykazania okoliczności nieistotnych, jak i również pominął w ustaleniach faktycznych dotychczasowe wyniki postępowania toczącego się przed Generalnym Dyrektorem Ochrony Środowiska. Z tych samych przyczyn oddalił wnioski dowodowe zainteresowanego ze sprawy o sygn. akt. XVII AmE 35/11 zawarte w punkcie 4 jako zmierzające do ustalenia w większości kwestii niespornych między stronami a w pozostałym w zakresie do wykazania okoliczności nieistotnych.

Sąd oddalił wniosek dowodowy powoda ze sprawy o sygn. akt XVII AmE 35/11 zawartego w punkcie 3 - z uwagi na odmowę sporządzenia ekspertyzy w pożądanym zakresie przez właściwe podmioty. Wniosek o zapytanie był skierowanych do dwóch instytutów tj. (...) S.A i Instytut (...)- które odmówiły sporządzenia opinii ze względów merytorycznych, z czego ten pierwszy również ze względu na wcześniejszą współpracę z powodem (k. 419 i 406 akt sądowych ).

Sąd połączył sprawy zarejestrowane pod numerem: XVII AmE 34/11 i XVII AmE XVII 35/11 w trybie art. 219 k.p.c. do łącznego rozpoznania i rozstrzygnięcia uznając, iż z punktu widzenia ekonomii procesowej jest to celowe z uwagi na identyczność argumentacji podnoszonej w każdej z rozpatrywanych spraw oraz zgłoszone wnioski dowodowe. Zgodnie z w/w przepisem, Sąd może zarządzić połączenie kilku oddzielnych spraw toczących się przed nim w celu ich łącznego rozpoznania lub także rozstrzygnięcia, jeżeli są one ze sobą w związku lub mogły być objęte jednym pozwem.

Sąd Okręgowy w Warszawie- Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów zważył, co następuje:

Przedmiotem obu odwołań jest ta sama decyzja Prezesa URE z dnia 26 listopada 2010r., dotycząca orzeczenia zawarcia pomiędzy (...) sp. z o.o. w P. a (...) sp. z o.o. w S. umowy o przyłączenie Elektrowni Wiatrowej W. do sieci elektroenergetycznej (...) sp. z o.o. (...) zaskarżył decyzję w całości, wniósł o jej uchylenie, natomiast (...) kwestionował ją tylko w części, domagając się zmiany w określonym zakresie.

W pierwszej kolejności, z uwagi na zakres zaskarżenia oraz dalej idące zarzuty i wnioski, omówione zostanie odwołanie (...).

Odwołanie okazało się zasadne. Przede wszystkim uzasadniony jest zarzut naruszenia prawa materialnego t.j. art. 7 ust. 1 Prawa energetycznego. Z przepisu tego wynika, że przedsiębiorstwo energetyczne zajmujące się przesyłaniem lub dystrybucją paliw gazowych lub energii jest obowiązane do zawarcia umowy o przyłączenie do sieci, na zasadzie równoprawnego traktowania, jeżeli istnieją techniczne i ekonomiczne warunki przyłączenia.

Prezes URE uznał, że okoliczność istnienia warunków technicznych i ekonomicznych wynika z samego faktu wydania przez (...) zainteresowanemu (...) warunków przyłączenia. Jest to interpretacja błędna, która doprowadziła pozwanego do nieprawidłowego stwierdzenia, że na powodowej spółce spoczywał publicznoprawny obowiązek zawarcia umowy, zgodnie z art. 7 ust. 1 Pe.

Sąd Okręgowy podziela stanowisko zaprezentowane przez Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 11 kwietnia 2012r. (III SK 33/11), z którego wynika, że „ wydanie przez przedsiębiorstwo energetyczne warunków przyłączenia do sieci oraz przedłożenie projektu umowy o przyłączenie do sieci nie oznacza, że istnieją techniczne i ekonomiczne warunki przyłączenia do sieci w rozumieniu art. 7 ust. 1 Prawa energetycznego”.

Samo wydanie warunków technicznych przyłączenia w myśl § 8 ust. 1 rozporządzenia Ministra Gospodarki z 4 maja 2007 r. w sprawie szczegółowych warunków funkcjonowania systemu elektroenergetycznego (Dz. U. z 2007 r. Nr 93, poz. 623), stanowi jedynie potwierdzenie technicznej możliwości dokonania samego przyłączenia. Należy powtórzyć za Sądem Najwyższym, że „ warunki przyłączenia nie odnoszą się w ogóle do przesłanki technicznej możliwości przyłączenia źródła energii oraz ekonomicznej zasadności koniecznych do tego inwestycji (wykraczających poza sama realizację przyłącza)” (III SK 33/11) .

Sąd Okręgowy stwierdza również, że zgodnie z art. 7 ust. 8i Pe w okresie ważności (a zdaniem Sądu, wbrew twierdzeniom powoda, ważność tych warunków nie wygasła) warunki przyłączenia stanowią warunkowe zobowiązanie przedsiębiorstwa energetycznego do zawarcia umowy o przyłączenie do sieci elektronenergetycznej. Spełnienie warunków, o których mowa w art. 7 ust. 1 Pe zobowiązuje z mocy prawa przedsiębiorstwo energetyczne w okresie ważności wydanych warunków przyłączenia, do zawarcia umowy o przyłączenie z podmiotem ubiegającym się o przyłączenie.

W stanie faktycznym niniejszej sprawy, na uwagę zasługuje również okoliczność, że powód wydając przedmiotowe warunki, zastrzegł, że przyłączenie farmy wiatrowej będzie możliwe w przypadku sfinansowania przez zainteresowanego określonych inwestycji.

W konsekwencji, samo wydanie zainteresowanemu dokumentu- „warunki przyłączenia”, nie może stanowić o tym, że spełniona przesłanka z art. 7 ust. 1 Pe, czyli rzeczywistego potwierdzenia przez (...) istnienia technicznych i ekonomicznych warunków przyłączenia.

Prezes URE korzystając z władczego uprawnienia wynikającego z art. 8 ust. 1 Pe do ukształtowania treści stosunku prawnego mającego połączyć strony konkretnego sporu, zobligowany jest do zbadania przesłanek, o których mowa w art. 7 ust. 1 Pe. W niniejszej sprawie Prezes URE takiej analizy nie przeprowadził.

Pozwany nie zbadał przede wszystkim kwestii możliwości finansowania i rozbudowy sieci powoda na potrzeby przyłączenia zainteresowanego. Opłata, o której mowa w art. 7 ust 8 pkt 3 Pe za przyłączenie, pobierana jest za zespolenie (złączenie) instalacji nowego wytwórcy energii z siecią przedsiębiorstwa energetycznego. Tym samym obejmuje nakłady za wykonanie tego zespolenia, a nie rozbudowę sieci przedsiębiorstwa na potrzeby przyłączenia. Obowiązek rozbudowy sieci przez powódkę aktualizuje się w określonych warunkach, o których mowa w art. 7 ust. 5 Pe, w zakresie wynikającym z przepisów wykonawczych wydanych na podstawie art. 9 art. i 46 Pe, oraz w zakresie wynikającym z założeń lub planów o których mowa w art. 19 i 20 Pe (tak: Sąd Najwyższy III SK 33/11, Sąd Apelacyjny w Warszawie sygn. akt VI ACa 1508/11),

W niniejszej sprawie pozwany nie przedstawił planów lub założeń do planów, o których mowa w art. 19 i 20 Pe, z których wynikałby obowiązek finansowania i rozbudowy sieci na użytek przyłączenia zainteresowanego. Takim planem nie jest zatwierdzony przez Prezesa URE plan rozwoju przedsiębiorstwa energetycznego za lata 2008-2011 w rozumieniu art. 16 Pe, na który pozwany się powoływał (tak: Sąd Najwyższy w sprawie III SK 33/11). W tym wypadku powód nie ma obowiązku ponoszenia kosztów rozbudowy sieci poza wynikający z samego faktu przyłączenia, o ile faktycznie nie ma odpowiednich możliwości ekonomicznych do przeprowadzenia modernizacji swej sieci.

Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów jest sądem powszechnym pierwszej instancji i jego rola nie odnosi się tylko i wyłącznie do zbadania legalności decyzji wydanej przez Prezesa URE, ale do rozpoznania merytorycznego według stanu faktycznego i prawnego istniejącego w chwili orzekania. To z kolei prowadzi do wniosku, że strony winny dowodzić swoich twierdzeń i przedkładać określone dowody na ich poparcie, ponieważ jest to postępowania kontradyktoryjne z uwzględnieniem rygorów odnoszących się do postępowania gospodarczego. Pozwany Prezes URE nie wykazał w niniejszym procesie, do czego był obowiązany na mocy art. 6 k.c., aby wbrew twierdzeniu powoda, istniały techniczne i ekonomiczne warunki przyłączenia.

W świetle powyższego, odmowa zawarcia umowy o przyłączenie przez powódkę, gdy warunki o których mowa w art. 7 ust.1 Pe łącznie nie zaistniały , nie uprawnia Prezesa URE do wydania decyzji zastępującej umowę o przyłączenie do sieci. Naruszenie prawa materialnego przez Prezesa URE jest na tyle istotne, że wymaga wyeliminowania decyzji z obrotu prawnego i czyni zbędnym rozważanie pozostałych zarzutów podniesionych w odwołaniu, jak również kwestii postanowień wydanych w toku postępowania administracyjnego. Dlatego na mocy powyższego przepisu należało decyzję Prezesa URE uchylić. W tym miejscu wskazać należy, ze zmiana wniosków odwołania zgłoszona przez powoda na rozprawie w dniu 10 stycznia 2014r. jest niedopuszczalna z uwagi na treść art. 479 ⁴ § 2 k.p.c., odpowiednio stosowanym do odwołania od decyzji Prezesa URE (art. 479 ⁴⁷ § 1 k.p.c.). Nadto kwestia naruszenia art. 7 ust. 1 Pe jako dotycząca prawa materialnego winna być brana przez Sąd pod uwagę z urzędu, niezależnie od wniosków i zarzutów stron.

O kosztach postępowania Sąd rozstrzygnął na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. Na kwotę 477 zł składa się 360 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego, 17 zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa i 100 zł tytułem opłaty sądowej.

Rozstrzygnięcie w sprawie odwołania (...) jest przede wszystkim konsekwencją rozstrzygnięcia w sprawie z odwołania (...), ponadto zaś zarzuty przedstawione przez powoda nie okazały się uzasadnione.

Sąd uznał za niedopuszczalną zmianę odwołania wnioskowaną w piśmie procesowym z dnia 13 października 2011r. Sprawa niniejsza toczy się w oparciu o przepisy działu IV a, tytuł VII, księgi I ustawy z dnia 17 listopada 1964r. kodeks postępowania cywilnego t.j. w oparciu o przepisy postępowania w sprawach gospodarczych. Przepis art. 479 ⁴ § 2 k.p.c., stosowany w sposób odpowiedni do odwołań, zakazuje zmiany wniosków odwołania w toku procesu, zwłaszcza ze w niniejszym przypadku stanowiłoby to wyjście poza zakres zaskarżenia.

Sąd rozstrzygał w oparciu o zakres i wnioski odwołania (k.40-47), zarzuty powoda dotyczyły w istocie konkretnych zapisów orzeczonej umowy. Kwestia orzeczenia umowy jest wtórna w stosunku do problemu podstawowego- czy na (...) spoczywał publicznoprawny obowiązek zawarcia umowy z (...).

W sprawie niniejszej Sąd stwierdził, iż decyzja została wydana bez podstawy prawnej, gdyż brak jest spełnienia materialnej przesłanki z art. 7 ust. 1 Pe. Prezes URE nie wykazał bowiem, iż istnieją techniczne i ekonomiczne warunki przyłączenia. Stąd aktualne pozostają rozważania, zawarte przy omówieniu odwołania (...).

Z powyższych względów odwołanie powoda należało oddalić na mocy art. 479 ⁵³ § 1 k.p.c.

Rozstrzygnięcie o kosztach procesu wydano na mocy art. 98 § 1 i 3 k.p.c.

SSO Magdalena Sajur – Kordula