Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 16 marca 2017 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie V Wydział Cywilny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący:	SSO Agnieszka Wiśniewska
Sędziowie:	SSO Beata Gutkowska SSR Dorota Walczyk (spr.)
Protokolant:	sekr. sądowy Urszula Kujawska

po rozpoznaniu w dniu 16 marca 2017 r. w Warszawie

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) S.A. w W.

przeciwko P. P.

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanego

od wyroku Sądu Rejonowego dla Warszawy - Woli w Warszawie

z dnia 15 lutego 2016 r., sygn. akt II C 1463/15

1.  oddala apelację;

2.  zasądza od P. P. na rzecz (...) S.A. w W. kwotę 2400 (dwa tysiące czterysta) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania w instancji odwoławczej.

Sygn. akt V Ca 1508/16

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 11 lutego 2015 roku skierowanym przeciwko (...) Spółka z o.o. z siedzibą w W. i P. P., powód (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W., wniósł o solidarne zasądzenie od pozwanych na podstawie weksla kwoty 41.290,85 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 4 stycznia 2013 roku do dnia zapłaty oraz kosztów postępowania wraz z kosztami zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Nakazem zapłaty w postępowaniu nakazowym wydanym w dniu 19 lutego 2015 roku, sygn. akt II Nc 833/15 orzeczono zgodnie z żądaniem pozwu. (nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym k. 20).

W zarzutach od powyższego nakazu zapłaty pozwany P. P. wniósł o jego uchylenie w całości i oddalenie powództwa w całości oraz o zwolnienie od obowiązku ponoszenia opłaty sądowej od zarzutów od nakazu zapłaty.

Postanowieniem z dnia 21 maja 2015 roku Sąd Rejonowy dla Warszawy – Woli w Warszawie Wydział II Cywilny zwolnił pozwanego od obowiązku uiszczenia opłaty sądowej od zarzutów od nakazu zapłaty.

Wyrokiem z dnia 15 lutego 2016 r. Sąd Rejonowy: 1. utrzymał w mocy nakaz zapłaty wydany w postępowaniu nakazowym przez Sąd Rejonowy dla Warszawy-Woli w Warszawie w dniu 19 lutego 2015 r. sygn. akt II Nc 833/15; 2. odstąpił od obciążania pozwanego P. P. kosztami postępowania w postaci opłaty od zarzutów od nakazu zapłaty; 3. nieuiszczone koszty sądowe przejął na rachunek Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego dla Warszawy-Woli w Warszawie; 4. nadał wyrokowi w pkt. 1 rygor natychmiastowej wykonalności.

Sąd Rejonowy ustalił w sprawie stan faktyczny.

(...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Ż., reprezentowana przez P. P. zawarła z (...) Spółka Akcyjna w W. w dniu 26 listopada 2009 roku umowę leasingu finansowego nr (...)(UL). Na podstawie tej umowy (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. zobowiązała się oddać (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Ż. do używania i pobierania pożytków samochód osobowy marki C. (...) w zamian za zapłatę ustalonego w umowie wynagrodzenia. Wartość przedmiotu leasingu strony ustaliły na kwotę 126.000 zł. Jako zabezpieczenie powyższej umowy (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Ż., działając przez Prezesa Zarządu P. P. wystawiła weksel in blanco wraz z deklaracją wekslową, poręczony przez P. P..

Na mocy powyższej umowy (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Ż. zobowiązała się do dokonywania miesięcznych opłat na rzecz (...) Spółka Akcyjna w W. tytułem wynagrodzenia za używanie przedmiotu leasingu, tj. opłat leasingowych. Wraz z podpisaniem powyższej umowy wymieniona spółka wpłaciła na rzecz powoda kwotę 31.500 zł tytułem Wstępnej Opłaty Leasingowej. Od dnia 11 grudnia 2009 roku siedzibą spółki (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością była W., zaś dnia 12 lipca 2010 roku odwołano P. P. z funkcji Prezesa Zarządu. Z tytułu przedmiotowej umowy (...) Spółka Akcyjna w W. wystawiła faktury o Nr (...) wymagalne odpowiednio w dniach 14 lutego 2011 roku, 8 lutego 2011 roku i 8 marca 2011 roku na łączną kwotę 10.343,07 zł tytułem opłat leasingowych. (...) Spółka Akcyjna w W. wystawiła fakturę o Nr (...) wymagalną w dniu 14 lutego 2011 roku na kwotę 196,80 zł tytułem kosztów ubezpieczenia. (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. nie uregulowała wskazanych wyżej należności, pomimo, iż została wezwana do ich zapłaty. Pismem z dnia 11 kwietnia 2011 roku (...) Spółka Akcyjna w W. wypowiedział (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. umowę leasingu ze skutkiem natychmiastowym, wzywając do zwrotu przedmiotu leasingu w terminie do dnia 18 kwietnia 2011 roku we wskazane przez powoda miejsca. O wypowiedzeniu umowy poinformowano P. P. pismem z dnia 11 kwietnia 2011 roku. W związku z wypowiedzeniem umowy leasingu, po stronie (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. powstał obowiązek uiszczenia na rzecz (...) Spółka Akcyjna w W. kwoty 41.290,85 zł, na którą składa się kwota 8.430,75 zł z tytułu nieuregulowanych okresowych opłat leasingowych wraz z odsetkami oraz kwota 34.138,44 zł tytułem odszkodowania umownego.

W związku z rozwiązaniem z dniem 11 kwietnia 2011 r. przedmiotowej umowy leasingu, pismem z dnia 14 grudnia 2012 roku (...) Spółka Akcyjna w W. wezwał (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. i P. P. do zapłaty do dnia 2 stycznia 2013 roku kwoty 41.290,85 zł informując, iż w przypadku uchybienia w płatności, w dniu 3 stycznia 2013 roku nastąpi wypełnienie weksla in blanco na sumę wekslową 41.290,85 zł, weksel zostanie opatrzony terminem płatności 3 stycznia 2013 r. i w tym dniu przedstawiony do zapłaty w miejscu jego płatności tj. w W. w siedzibie (...) Spółka Akcyjna przy ul. (...) w godzinach od 9 do 17. Do wskazanego pisma załączono rozliczenie umowy leasingu.

W ocenie Sądu Rejonowego zarzuty pozwanego P. P. nie zasługiwały na uwzględnienie, co skutkowało utrzymaniem nakazu zapłaty w mocy. Sąd powołał art. 709 ¹ k.c. Sąd podkreślił, iż postępowanie dotyczyło nakazu zapłaty wydanego w postępowaniu nakazowym z weksla, i procedowanie sprowadzało się do rozstrzygania o trafności zarzutów skierowanych wobec nakazu zapłaty, a ciężar dowodu zasadności zarzutów przeszedł na stronę pozwaną. W ocenie Sądu pozwany nie udowodnił zasadności podnoszonych zarzutów. Sąd wskazał, że ten kto weksel wystawił, przyjął, indosował lub zań poręczył, odpowiada wobec posiadacza weksla solidarnie. Pozwany P. P. poręczył przedmiotowy weksel. Sąd wskazał, że pozwani zalegali powodowi z opłatami m. in. w postaci kwoty 10.539,87 zł, wynikającej z trzech niezapłaconych w terminie faktur za miesiące styczeń, luty i marzec 2011 roku oraz jednej z tytułu kosztów ubezpieczenia i pomimo wezwania do uregulowania powstałych zaległości pismem z dnia 18 marca 2011 roku, zaległości nie uregulowali. Wobec powyższego zaistniały podstawy do przedterminowego rozwiązania umowy leasingu, zgodnie z art. 7 § 3 ust. 2a OWUL. Pozwani nie uiścili należności i nie wykupili wystawionego weksla.

Jak wskazał Sąd zgodnie z deklaracją wekslową upoważnienie do wypełnienia przedmiotowego weksla in blanco obejmowało wypełnienie weksla do kwoty stanowiącej równowartość wszystkich wymagalnych, lecz nie zapłaconych należności przysługujących Finansującemu, a wynikających z umowy leasingu oraz zobowiązań powstałych w wyniku m.in. wypowiedzenia umowy leasingu. W szczególności wskazano należności z tytułu opłat leasingowych, odszkodowań, kar umownych lub zwrotu kosztów łącznie z odsetkami. Finansujący w myśl art. 709 ¹⁵ k.c. w zw. z art. 7 § 3 ust. 6, 7 i 8 OWUL był uprawniony do żądania od korzystającego, kwoty zdyskontowanej powiększonej o kwotę netto kosztów poniesionych przez Finansującego w związku z odebraniem przedmiotu leasingu, jego wyceną, naprawą, usunięciem oznaczeń przez Korzystającego, przechowaniem i konserwacją. Zgodnie z umową korzystający był również zobowiązany co zwrotu Finansującemu kosztów ubezpieczenia przedmiotu leasingu. Powód złożył dowody rozliczenie umowy leasingu z dnia 13 sierpnia 2015 roku, dołączając do niego m. in. wyliczenia kwoty zdyskontowanej, protokół odbioru przedmiotu leasingu, raport przyjęcia przedmiotu leasingu na plac, fakturę VAT nr (...) z dnia 26 stycznia 2011 roku na kwotę 1.880 zł netto tytułem kosztu odbioru usługi prawnej przez zewnętrzną firmę windykacyjną, fakturę VAT nr (...) z dnia 26 września 2012 roku na kwotę 34.800 zł netto tytułem sprzedaży przedmiotu leasingu, fakturę VAT nr (...) z dnia 12 września 2012 roku na kwotę 1.300 zł netto tytułem kosztu odbioru usługi prawnej przez zewnętrzną firmę windykacyjną, fakturę VAT nr (...) z dnia 12 września 2012 roku na kwotę 1.250 zł tytułem odbioru przedmiotu leasingu przez zewnętrzną firmę windykacyjną, fakturę VAT nr (...) z dnia 31 lipca 2012 roku na kwotę 195 zł netto tytułem kosztu sporządzenia wyceny przedmiotu leasingu oraz faktury VAT nr (...) na kwotę 196,80 zł z dnia 31 stycznia 2011 roku, na kwotę 4.030 zł z dnia 31 stycznia 2011 roku, na kwotę 3.151,83 zł z dnia 1 lutego 2011 roku, na kwotę 3.161,24 zł z dnia 1 marca 2011 roku, i wykazał co składa się na sumę wekslową. W ocenie Sądu pozwany powyższych dokumentów nie podważył.

Sąd wskazał także powołując się na orzecznictwo Sądu Najwyższego, że jak wynika z ugruntowanego orzecznictwa poinformowanie wystawcy weksla własnego o możliwości zapoznania się z oryginałem weksla w dniu oraz miejscu jego płatności może być uznane za spełniające wymaganie określone w art. 38 ustawy z dnia 28 kwietnia 1936 roku prawo wekslowe. W takim jednak przypadku uznać należy, że przedstawienie weksla do zapłaty następuje nie z chwilą wystosowania do wystawcy stosownego zawiadomienia, ale w dniu, w którym mógł on faktycznie dokonać oględzin weksla i ustalić, czy jest zobowiązany do jego zapłaty (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 31 marca 2006 r., IV CSK 132/05, LEX nr 195420, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 21 marca 2001 r., III CKN 322/00, OSNC 2001/11/164, wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 28 sierpnia 2013 r., I ACa 1368/12, LEX nr 1363276, wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 4 kwietnia 2013 r., I ACa 1244/12, LEX nr 1313440). Pozwany, jak wskazał Sąd, miał realną możliwość zapoznania się z treścią weksla w dniu 3 stycznia 2013 roku w W. przy ulicy (...) w godzinach od 9 do 17, o czym został powiadomiony w piśmie z dnia 14 grudnia 2012 roku. Pozwany, nie wykazał, aby został pozbawiony możliwości zapoznania się z treścią weksla. Sąd podkreślił, że przedstawienie weksla do wykupu zostało dokonane w sposób odpowiadający treści deklaracji wekslowej.

Odnosząc się do zarzutu przedawnienia Sąd uznał go za niezasadny. Sąd powołał art. 118 k.c. i wskazał, że dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej termin przedawnienia wynosi trzy lata. Przed upływem trzyletniego terminu przedawnienia, tj. dnia 3 stycznia 2013 roku, powód wypełnił weksel własny pozwanego. Zobowiązanie wekslowe, będące podstawą przedmiotowego żądania jak wskazał Sąd przedawnia się, zgodnie z art. 70 ustawy z dnia 28 kwietnia 1936 roku prawo wekslowe, tj. z upływem 3 lat od dnia płatności weksla. Tym samym w ocenie Sądu Powód składając pozew w dniu 11 lutego 2015 roku nie uchybił temu terminowi.

Sąd Rejonowy, w trybie art. 496 k.p.c., nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym z dnia 19 lutego 2015 roku w sprawie II Nc 833/15 utrzymał w mocy w całości.

Sąd uznał, iż z uwagi na sytuację finansową pozwanego, a także specyfikę niniejszej sprawy zachodzi szczególnie uzasadniony wypadek skutkujący odstąpieniem kosztów procesu na rzecz strony wygrywającej w postaci opłaty od zarzutów od nakazu zapłaty i przejęciem ich na rachunek Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego dla Warszawy – Woli w Warszawie.

Sąd nadał wyrokowi przy jego wydaniu rygor natychmiastowej wykonalności na podstawie art. 333 § 2 k.p.c. mając na uwadze charakter żądania oraz fakt, iż strona pozwana w żaden sposób nie kwestionowała prawdziwości wystawionego przez powoda weksla.

Apelację od wyroku złożył pozwany zaskarżając wyrok w całości i zarzucając:

a) niesłuszne oddalenie wniosku dowodowego o przesłuchanie w charakterze świadka właściciela spółki (...) sp. z o.o., który to właściciel moim zdaniem w sposób celowy i zamierzony nie regulował opłat leasingu chcąc w ten sposób ukarać mnie osobiście poprzez wszczęcie postępowania sądowego o zapłatę;

b) błędne ustalenie, że wszystkie kwoty przedstawione przez powódkę wchodziły w zakres kosztów w związku z odebraniem przedmiotu leasingu, jego wyceną, naprawą, usunięciem oznaczeń przez Korzystającego, przechowaniem i konserwacją podczas gdy moim zdaniem Sąd powinien zbadać, czy art. 7 par. 3 OWUL nie są w rzeczywistości ukrytą karą umowną, która winna podlegać miarkowaniu w okolicznościach niniejszej sprawy. Pozwany wniósł o:

a) uchylenie wydanego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania z pozostawieniem Sadowi I Instancji orzeczenia o wysokości kosztów postępowania, ewentualnie zmianę orzeczenia poprzez uchylenie wydanego nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym i zwrot kosztów postępowania odwoławczego;

b) przesłuchanie wnioskowanego świadka;

c) zwolnienie mnie od kosztów sądowych z uwagi na moją obecną sytuację majątkową

W odpowiedz na apelację powód wniósł o:

1) oddalenie apelacji w całości,

2) utrzymanie wyroku Sądu I instancji w całości w mocy,

3) zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda, kosztów postępowania apelacyjnego w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Apelacja nie zasługuje na uwzględnienie i nie może skutkować ani uchyleniem ani zmianą wyroku wobec jego prawidłowości i bezzasadności podniesionych zarzutów.

Sąd Okręgowy podziela i dokonane w sprawie ustalenia faktyczne i zaprezentowaną ich ocenę prawną i przyjmuje je za własne. Sąd I instancji, prawidłowo ocenił zgromadzony w sprawie materiał dowodowy wyciągając z niego poprawne i logicznie wnioski stanowiące podstawę orzeczenia nie naruszając przepisów procesowych i prawidłowo stosując przepisy materialne. Pozwany nie wykazał podnoszonych zarzutów nie wykazał bowiem iżby weksel wypełniony został niezgodnie z łączącą strony umową czy też z przepisami prawa. Okoliczności, że koszty wykazane w fakturach nie zostały rzeczywiści przez powoda poniesione i są zawyżone winny być wykazane przez powoda. Pozwany na tę okoliczność nie zgłosił tymczasem żadnych wniosków dowodowych. Wniosek o przesłuchanie świadka nie zmierzał zaś do wykazania zasadności zarzutów czy też okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy lecz relacji między pozwanym a właścicielem spółki co pozostawało bez znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy. Wniosek ten w sposób uzasadniony został oddalony. Ponadto pozwany reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika nie złożył zastrzeżenie do protokołu w trybie art. 162 k.p.c. na postanowienie dowodowe w tym zakresie, przez co utracił możliwości powoływania się na powyższe okoliczności na etapie postępowania apelacyjnego.

Zgodnie z treścią przepisu art. 709 ¹⁵ KC - w razie wypowiedzenia umowy, jak to miało miejsce w sprawie niniejszej, finansujący może żądać natychmiastowego zapłacenia wszystkich przewidzianych w umowie a niezapłaconych rat, pomniejszonych o korzyści jakie finansujący uzyskał wskutek ich zapłaty przed umówionym terminem i rozwiązania umowy leasingu. Przepis art. 709 ¹⁵ k.c. nie zabrania doliczania przy rozliczeniach umowy kosztów windykacji i innych. O tym na jaką kwotę weksel in blanco mógł być wypełniony przez powoda decydowała treść stosunku podstawowego, do czego szczegółowo odniósł się w uzasadnieniu Sąd Rejonowy.

Brak środków nie zwalnia pozwanego z jego obowiązków procesowych, ponadto stronie która nie dysponuje odpowiednimi środkami służy prawo złożenia wniosku o zwolnienie od kosztów sądowych, a ostateczne rozliczenie kosztów następuje w orzeczeniu kończącym postępowanie. Podkreślenia wymaga też, że nakaz zapłaty dotyczy obu pozwanych czyli również spółki (...), a pozwani względem powoda odpowiedzialni są solidarnie.

Mając na względzie powyższe wobec prawidłowości rozstrzygnięcia bezzasadna apelacja podlegała oddaleniu na podstawie art. 385 kpc.

O kosztach postępowania odwoławczego Sąd Okręgowy rozstrzygnął na podstawie art. 98 kpc. w zw. z § 2 ust. 5 w zw. z § 10 ust. 1 pkt 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych. Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda poniesione przez niego w instancji odwoławczej koszty zastępstwa procesowego w wysokości 2400 złotych.