Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 8 lipca 2020 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie V Wydział Cywilny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący:	Sędzia Aleksandra Łączyńska-Mendakiewicz
Protokolant:	starszy sekr. sądowy Urszula Widulińska

po rozpoznaniu w dniu 30 czerwca 2020 r. w Warszawie

na rozprawie

sprawy z powództwa K. B. i M. B.

przeciwko (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. (dawniej (...) Sp. z o. o. z siedzibą w W.)

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanego

od wyroku Sądu Rejonowego dla m. st. Warszawy w Warszawie

z dnia 31 sierpnia 2018 r., sygn. akt II C 1242/18

1.  oddala apelację;

2.  zasądza od (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. (dawniej (...) Sp. z o. o. z siedzibą w W.) na rzecz K. B. i M. B. kwoty po 450 (czterysta pięćdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania w instancji odwoławczej.

Sygn. akt V Ca 888/19

UZASADNIENIE

Pozwem wniesionym w dniu 28 lutego 2018 roku powodowie K. B. i M. B. żądali zasądzenia od pozwanej (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. kwoty 800 Euro wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty tytułem odszkodowania za opóźniony lot, a także o zasądzenie zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W odpowiedzi na pozew pozwany (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. wniosła o oddalenie powództwa w całości, a także o zasądzenie od powoda kosztów procesu oraz kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Wyrokiem z dnia 31 sierpnia 2018 Sąd Rejonowy dla m.st. Warszawy w Warszawie w pkt 1 zasądził od pozwanego na rzecz powodów kwoty po 400,00 Euro wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 23 lutego 2018 r. do dnia 31 grudnia 2015 roku oraz wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie za okres od dnia 28 lutego 2018 r. do dnia zapłaty, 2. zasądził od pozwanego na rzecz powodów kwoty w wysokości po 497,00 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego

Apelację od powyższego rozstrzygnięcia wywiodła strona pozwana zaskarżając wyrok całości. Zarzuciła przy tym Sądowi Rejonowemu naruszenie:

1.  przepisów materialnego, a to art. 5 ust. 3 Rozporządzenia (WE) nr 261/2004 (zwanego dalej (...)), poprzez jego niewłaściwą wykładnię i w konsekwencji niezastosowanie, wskutek błędnego uznania, że nadzwyczajna okoliczność zwalniająca przewoźnika z odpowiedzialności za opóźnienie lotu musi mieć miejsce w trakcie lotu, za który odszkodowanie ma zostać wypłacone;

2.  przepisów materialnego, a to art. 5 ust. 3 Rozporządzenia, poprzez jego niewłaściwą wykładnię i w konsekwencji niezastosowanie, wskutek błędnego uznania, że nadzwyczajną okolicznością nie jest wielogodzinne zamknięcie lotniska z uwagi na panujące na nim warunki meteorologiczne w sytuacji, w której pozwany przewoźnik nie posiada zastępczego statku powietrznego, którym mógłby wykonać skarżony rejs wobec czego usunięcie skutków nadzwyczajnej okoliczności jest niemożliwe lub wymagające ze strony przewoźnika nadmiernych poświęceń z punktu widzenia jego przedsiębiorstwa;

3.  przepisów materialnego, a to art. 5 ust. 3 Rozporządzenia, poprzez jego niewłaściwą wykładnię i w konsekwencji niezastosowanie wskutek zaniechania analizy możliwości podjęcia przez pozwanego środków zaradczych wobec skutków nadzwyczajnych okoliczności i zastąpienie tych rozważań bezpodstawnym stwierdzeniem o rzekomym obowiązku podstawienia przez pozwanego samolotu zastępczego.

Mając na względzie powyższe zarzuty, pozwany wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez oddalenie obu powództw w całości, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi pierwszej instancji oraz zasądzenie od powodów na rzecz pozwanego kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego przez adwokata, wedle norm przepisanych za obie instancje.

W odpowiedzi na apelację, powodowie wnieśli o oddalenie apelacji w całości oraz o zasądzenie od pozwanego na rzecz powodów kosztów postępowania apelacyjnego według norm przepisanych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja nie zasługiwała na uwzględnienie.

Z uwagi na to, że niniejsza sprawa podlega rozpoznaniu według przepisów o postępowaniu uproszczonym, stosownie do art. 505 ¹³ § 2 k.p.c. Sąd Okręgowy ograniczył uzasadnienie wyroku do wyjaśnienia jego podstawy prawnej z przytoczeniem przepisów prawa.

Sąd Okręgowy podziela ustalenia faktyczne poczynione przez Sąd Rejonowy oraz akceptuje wnioski wywiedzione z tych ustaleń, wskazując iż podjęte rozstrzygnięcie znajduje oparcie w obowiązujących przepisach oraz w wywiedzionych na ich podstawie niewadliwych rozważaniach prawnych, które Sąd Okręgowy w pełni podziela i przyjmuje za własne.

Pozwany przede wszystkim w sposób nieuprawniony wskazuje jakoby Sąd stwierdził, że okoliczności nadzwyczajne będą odnosiły się tylko i wyłącznie do rejsu, podczas którego doszło do zdarzenia mającego taki charakter. Sąd uznał bowiem, że usterka techniczna oraz złe warunki pogodowe, które wystąpiły podczas rejsu poprzedzającego lot powodów co do zasady mogłyby stanowić okoliczności nadzwyczajne, które przy wykazaniu pozostałych przesłanek pozwalałyby na zwolnienie się przez przewoźnika z odpowiedzialności za odwołanie lotu.

Odnosząc się do pierwszej ze wskazywanych przez pozwanego przyczyn opóźnienia lotu powodów, tj. usterki hamulca samolotu, wskazać należy, że pozwany nie przedstawił żadnych dowodów, z których wynikałaby, że taka usterka faktycznie wystąpiła i została usunięta w tak krótkim czasie. Jak bowiem wynika z twierdzeń samego pozwanego warunki pogodowe pogorszyły się już o godzinie 20.30. Pozwany ograniczył się wyłącznie do wskazania, że takie zdarzenia miało miejsce oraz, że naprawa hamulca zajęła 37 minut i samolot był gotowy do wylotu o godz. 21.10, kiedy to nie był już możliwy start. Już z tych względów nie można było uznać, że w realiach niniejszej sprawy nastąpiła nadzwyczajna okoliczność wyłączająca odpowiedzialność pozwanego.

W tym miejscu należy wskazać, że w orzecznictwie wskazuje się, że okoliczność nadzwyczajna ma miejsce, kiedy dochodzi do zdarzeń nie wpisujących się w ramy normalnego wykonywania działalności przewoźnika, nie pozwalających mu na skuteczne nad nimi panowanie. Dlatego też, zważywszy na szczególne warunki, w jakich odbywa się transport lotniczy i na stopień wyrafinowania technologicznego statków powietrznych, taką okolicznością nie są z reguły usterki techniczne samolotu, jako że przewoźnicy są stale narażeni –w ramach prowadzonej działalności- na rozmaite problemy techniczne, co jest nieuchronnie związane z eksploatacją maszyn i powinni takie sytuacje przewidzieć oraz wprowadzić procedury i środki umożliwiające planowe odbycie lotu pomimo stwierdzonej usterki (tak też Trybunał Sprawiedliwości w wyroku z dnia 22 grudnia 2008r. F. H. przeciwko A. I. Sp.A C 549/07).

Co za tym idzie, nawet gdyby uznać, że w istocie doszło do usterki technicznej w samolocie pozwanego, musiałaby on wykazać ponadto, że dokonał wszelkich możliwych działań w celu ograniczenia jej negatywnych skutków dla pasażerów. Pozwany natomiast nie wykazał, aby podjął jakiekolwiek środki w celu uniknięcia odwołania lotu lub jego opóźnienia. Nie wykazał, że nie dysponował innym samolotem, że nie mógł zapewnić leasingu samolotu. Nie wykazał, aby warunki technicznie i ekonomicznie uniemożliwiały realizację lotu, aby wykorzystał w celu zapobieżenia odwołania lotu wszystkie zasoby ludzkie i materiałowe oraz środki finansowe, jakimi dysponował, a pomimo tego w sposób oczywisty nie mógł, bez poświęceń niemożliwych do przyjęcia z punktu widzenia możliwości jego przedsiębiorstwa w tym momencie, uniknąć sytuacji, w której zaistniałe nadzwyczajne okoliczności skutkowały odwołaniem lotu lub jego opóźnieniem wynoszącym w chwili lądowania na lotnisku docelowym co najmniej trzy godziny.

Strona pozwana nie wykazała, że działania zapobiegawcze faktycznie mieszczące się w możliwościach przewoźnika zostały podjęte, jak również nie wykazała, że w istocie takich możliwości nie miała. Kwestia natomiast organizacji siatki połączeń i sposobu planowania pozostaje w wyłącznej sferze odpowiedzialności pozwanego i odpowiedzialności za powyższe przewoźnik nie może przerzucać na pasażerów.

Jeśli zaś chodzi o drugą z nadzwyczajnych okoliczności, na które powoływał się pozwany, tj. złe warunki pogodowe wstępujące w porcie lotniczym w P., zgodzić należy się ze stanowiskiem powodów, że analiza dokumentów przedstawionych przez pozwanego w odpowiedzi na pozew, mających stanowić dowód na wystąpienie ww. zdarzenia, wymaga wiadomości specjalnych z zakresu lotnictwa. Sama lektura tych dokumentów nie pozwala na jednoznaczne stwierdzenie czy warunki atmosferyczne w P. w istocie nie pozwalały na start samolotu przed godziną (...) (...) w dniu 17 sierpnia 2017 r. Pozwany, nie sprostał zatem ciążącemu na nim obowiązkowi wykazania zaistnienia ww. okoliczności nadzwyczajnej. Ponadto zauważyć należy, że z przedłożonego przez powodów raportu lotu L. (...) z 17 sierpnia 2017 r. wynika, że w tym dniu pierwsze samoloty startowały z lotniska w P. już o godzinie (...) (...). Powyższe wskazuje, że rejsy z tego lotniska mogły być wykonywane dużo wcześniej niż podaje pozwany. W ocenie Sądu Okręgowego powyższe nie pozwala na uznanie za wiarygodne stanowiska pozwanego co do przyczyn opóźnienia. Co za tym idzie nie było możliwe stwierdzenie, że odpowiedzialność pozwanego za opóźnienie lotu powodów została wyłączona z uwagi na wystąpienie nadzwyczajnej okoliczności – trudnych warunków pogodowych.

Podsumowując, zdaniem Sądu Okręgowego Sąd Rejonowy w okolicznościach niniejszej sprawy nie naruszył art. 5 Rozporządzenia (WE) nr 261/2004 Paramentu Europejskiego i Rady z dnia 11 lutego 2004 r. ustanawiające wspólne zasady odszkodowania i pomocy dla pasażerów w przypadku odmowy przyjęcia na pokład albo odwołania lub dużego opóźnienia lotów, uchylające rozporządzenie (EWG) nr 295/91 przyjmując, że pozwany nie wykazał wystąpienia w realiach przedmiotowej sprawy przesłanek powodujące zwolnienie przewoźnika lotniczego z obowiązku wypłaty rekompensaty przewidzianej w art. 7 w/w rozporządzenia.

W ocenie Sądu Okręgowego w sprawie niniejszej nie zaszła również podstawa do miarkowania wysokości przyznanego powodom odszkodowania. Lot odbył się odpłatnie, a przewidziane przepisami prawa wspólnotowego odszkodowanie za jego opóźnienie ma charakter zryczałtowany. Samo porównanie wysokości tego odszkodowania do ceny biletu czy całej imprezy turystycznej nie stanowi wystarczającej podstawy do obniżenie jego wysokości. Także ustawodawca europejski nie przewidział żadnego miarkowania w takiej sytuacji.

Mając powyższe na uwadze, w oparciu o art. 385 k.p.c. Sąd Okręgowy oddalił apelację.

O kosztach postępowania w instancji odwoławczej Sąd Okręgowy orzekł na podstawie art. 98 § 1 k.p.c. w zw. z § 2 pkt 3 w zw. z § 10 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie w brzmieniu uwzględniającym zmiany wprowadzone Rozporządzeniem Ministra Sprawiedliwości z dnia 03 października 2016 r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie opłat za czynności radców prawnych.