Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 26 marca 2021 r.

Sąd Apelacyjny w Warszawie V Wydział Cywilny w składzie następującym:

Przewodniczący: Sędzia SA Paulina Asłanowicz

Sędziowie: SA Marta Szerel (spr.)

SA Alicja Fronczyk

Protokolant: Małgorzata Szmit

po rozpoznaniu w dniu 26 marca 2021 r. w Warszawie

na rozprawie

sprawy z powództwa T. P.

przeciwko Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w W.

o ustalenie istnienia członkostwa

na skutek apelacji powoda

od wyroku Sądu Okręgowego Warszawa-Praga w Warszawie

z dnia 3 czerwca 2020 r., sygn. akt I C 1258/19

I.  oddala apelację;

II.  zasądza od T. P. na rzecz Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w W. kwotę 270 (dwieście siedemdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego.

Alicja Fronczyk Paulina Asłanowicz Marta Szerel

Sygn. akt V ACa 635/20

UZASADNIENIE

Pozwem z 18 listopada 2019 r. T. P. wniósł przeciwko Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w W. o ustalenie istnienia członkostwa powoda w pozwanej spółdzielni, a także zasądzenie od pozwanej na rzecz powoda zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Pozwana wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powoda na jej rzecz kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Wyrokiem z 3 czerwca 2020 r. Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie powództwo oddalił oraz zasądził od powoda na rzecz pozwanej kwotę 360 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Sąd Okręgowy ustalił, że powód jest współwłaścicielem na zasadach wspólności ustawowej majątkowej małżeńskiej prawa odrębnej własności lokalu nr (...) przy ul. (...) w W., dla którego Sąd Rejonowy dla Warszawy Mokotowa w Warszawie prowadzi księgę wieczystą nr (...). Nad nieruchomością zarząd sprawuje pozwana Spółdzielnia Mieszkaniowa (...) z siedzibą w W.. W dniu wejścia w życie nowelizacji wprowadzonych ustawą z 20 lipca 2017 r. o zmianie ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, w pozwanej spółdzielni obowiązywał statut w brzmieniu przyjętym w 2010 r. oraz regulamin przyjmowania w poczet członków w Spółdzielni Mieszkaniowej (...).

T. P. na posiedzeniu Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w dniu 16 października 1982 r. został przyjęty w poczet członków spółdzielni i wpisany do rejestru członków pod nr 1170. W dniu 11 lutego 1985 r. powód złożył wniosek o przydział mieszkania kategorii M-4 w pozwanej spółdzielni i 2 września 1986 r. podpisał z pozwaną umowę w sprawie określenia kolejności przydziału mieszkania spółdzielczego. Zaświadczeniem (...) z 3 lipca 1989 r. pozwana stwierdziła, że T. P., będący członkiem spółdzielni, otrzymał mieszkanie kategorii M-4 typu własnościowego w budynku przy ul. (...). Dnia 4 kwietnia 1989 r. pozwana w drodze losowania dokonała przydziału na rzecz powoda mieszkania kategorii M-4 nr 32 w budynku przy ul. (...). W konsekwencji, 9 sierpnia 1989 r. powód złożył w Wydziale Spraw Lokalowych (...) Dzielnicowego (...) zobowiązanie w przedmiocie zwolnienia dotychczas zajmowanego lokalu przy ul. (...). Dnia 16 sierpnia 1989 r. powód wraz z małżonką, E. P., oraz synem, M. P., na podstawie § 19 statutu Spółdzielni otrzymał przydział lokalu mieszkalnego kategorii M-4 na warunkach własnościowego prawa do lokalu w budynku przy ul. (...) nr (...). Mieszkanie składało się z 4 izb o powierzchni użytkowej 61,80 m ², w tym o powierzchni mieszkalnej (...) m ². T. P. miał prawo używać przydzielony lokal na cele mieszkalne wraz ze swoją rodziną i domownikami. Od tego dnia przedmiotowe mieszkanie zostało oddane do dyspozycji powoda. E. P. dnia 22 kwietnia 1996 r. złożyła deklarację przystąpienia do Spółdzielni Mieszkaniowej (...). Zadeklarowała jeden udział przyjmując odpowiedzialność za zobowiązania spółdzielni zadeklarowanymi udziałami i została przyjęta na członka spółdzielni decyzją Zarządu pozwanej z dnia 26 kwietnia 1996 r.

Dnia 30 marca 2004 r. został sporządzony akt notarialny, obejmujący umowę ustanowienia odrębnej własności lokalu i przeniesienia jego własności w wykonaniu zobowiązania wynikającego z art. 17 ¹⁴ ustawy z 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych, podpisaną pomiędzy pozwaną a powodem, w której pozwana ustanowiła odrębną własność samodzielnego lokalu mieszkalnego nr (...) położonego w budynku przy ul. (...) w W. wraz z przynależnymi do niego: piwnicą o powierzchni użytkowej 2,60 m ² oraz pomieszczeniem o powierzchni użytkowej 0,80 m ², położonym na piątym piętrze budynku, z własnością powstającej nieruchomości lokalowej został związany udział wynoszący (...) części w nieruchomości wspólnej obejmującej prawo użytkowania wieczystego gruntu, dla którego prowadzona jest księga wieczysta KW Nr (...).

Dnia 3 kwietnia 2009 r. powód wraz z małżonką złożył oświadczenie o wystąpieniu ze Spółdzielni Mieszkaniowej (...) zgodnie z § 14 ust. 1 oraz w trybie § 14 ust. 2 statutu pozwanej. T. P. oraz E. P. zostali skreśleni z rejestru członków Spółdzielni (...) z dniem 1 czerwca 2009 r.

Dnia 9 listopada 2017 r., w związku z wejściem w życie z dniem 9 września 2017 r. nowelizacji ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, powód wniósł do pozwanej o podanie numeru członkowskiego w Spółdzielni oraz o podanie terminu udostępnienia do wglądu protokołu lustracji wraz z listem polustracyjnym SM (...) za lata 2014-2016, oświadczając, że posiada tytuł własności do lokalu nr (...) przy ul. (...) z racji wspólnoty majątkowej małżeńskiej. W odpowiedzi Spółdzielnia podniosła, iż wniosek nie może być uwzględniony, gdyż zarówno powód, jak i jego małżonka wystąpili ze spółdzielni z dniem 1 czerwca 2009 r.

Dnia 20 grudnia 2017 r. T. P. i jego aktualna żona – I. Ł. złożyli pisma zatytułowane „Zgłoszenie nabycia członkostwa w Spółdzielni Mieszkaniowej (...) na podstawie ustawy z dnia 20 lipca 2017 r. o zmianie ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych”. W odpowiedzi z 29 grudnia 2017 r. pozwana poprosiła o wskazanie podstawy prawnej przewidującej taki tryb powstania członkostwa w spółdzielni mieszkaniowej.

T. P. po wystąpieniu ze Spółdzielni Mieszkaniowej (...) zgodnie z § 14 ust. 1 Statutu SM (...) i skreśleniu go z listy członków z dniem 1 czerwca 2009 r. nie składał wniosku o przyjęcie go w poczet członków ani deklaracji przystąpienia do Spółdzielni stosownie do statutu Spółdzielni i (...) przyjmowania w poczet członków Spółdzielni Mieszkaniowej (...).

W takim stanie faktycznym, zasadniczo bezspornym pomiędzy stronami, ustalonym przede wszystkim na podstawie niekwestionowanych dokumentów oraz uzupełniająco przesłuchania powoda, Sąd Okręgowy stwierdził, że powództwo podlegało oddaleniu w całości, gdyż powód nie wykazał interesu prawnego w ustaleniu istnienia członkostwa w Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w W..

Zgodnie z treścią art. 189 k.p.c., powód może żądać ustalenia przez sąd istnienia lub nieistnienia stosunku prawnego lub prawa, gdy ma w tym interes prawny. Zgodnie z powszechnie przyjętą w orzecznictwie praktyką, Sąd ma obowiązek zbadania z urzędu kwestii istnienia interesu prawnego będącego przesłanką skutecznego powództwa o ustalenie opisanego w treści art. 189 k.p.c., w każdym stanie sprawy. Powództwo o ustalenie powinno być ostatecznym i jedynym środkiem, z jakiego korzysta powód. Nie powinien mu więc, co do zasady, służyć żaden inny instrument prawny służący ochronie omawianego interesu.

Sąd pierwszej instancji stwierdził, że – odnosząc się do interesu prawnego w ustaleniu istnienia członkostwa w pozwanej spółdzielni – powód wskazał, że członek spółdzielni mieszkaniowej posiada szereg praw opisanych w rozdziale 1 ¹ ustawy z 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych, takich jak prawo otrzymania odpisu statutu i regulaminów oraz kopii uchwał organów spółdzielni i protokołów obrad organów spółdzielni, protokołów lustracji, rocznych sprawozdań finansowych oraz faktur i umów zawieranych przez spółdzielnię z osobami trzecimi. Ponadto, członkowi spółdzielni mieszkaniowej przysługuje prawo osobistego uczestnictwa w walnym zgromadzeniu członków oraz prawo głosu na tych zgromadzeniach.

W ocenie Sądu Okręgowego, zgodnie z powszechnie obowiązującymi regulacjami prawnymi, powodowi nie przysługuje roszczenie o ustalenie istnienia członkostwa w pozwanej. Członkostwo w spółdzielniach ma co do zasady charakter dobrowolny, a możliwość wystąpienia członka ze spółdzielni gwarantuje art. 22 Prawa spółdzielczego. Uprawnienie do wystąpienia członka ze spółdzielni ma charakter kształtujący i wynika ze stosunku członkostwa. Statut nie może tego uprawnienia wyłączać ani ograniczać. Oświadczenie woli w tym przedmiocie zostało skutecznie złożone przez powoda pozwanej i został on skreślony z rejestru członków spółdzielni. Jak sam oświadczył, nie składał potem wniosku o przyjęcie go w poczet członków spółdzielni, ani deklaracji członkowskiej takowy wniosek zawierającej.

Wobec powyższego należało uznać, iż brak interesu prawnego powoda w wytoczeniu powództwa o ustalenie polega na tym, iż przysługuje mu roszczenie dalej idące, o przyjęcie w poczet członków spółdzielni.

Za chybioną Sąd uznał argumentację powoda, iż jest członkiem pozwanej Spółdzielni z mocy prawa, gdyż jest współwłaścicielem lokalu odrębnego położonego w budynku znajdującym się w zasobach pozwanej spółdzielni.

Zgodnie z art. 31 ustawy z 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych, w brzmieniu obowiązującym od 9 września 2017 r., członkiem spółdzielni może być osoba, która nabyła prawo odrębnej własności lokalu. Właścicielowi lokalu, który nie jest członkiem spółdzielni, przysługuje roszczenie o przyjęcie w poczet członków spółdzielni. Przepis art. 16 ustawy z 16 września 1982 r. Prawo spółdzielcze stosuje się odpowiednio. Osoba, która nabyła prawo odrębnej własności lokalu, zachowuje członkostwo w spółdzielni. Treść art. 16 ustawy Prawo spółdzielcze stanowi, iż warunkiem przyjęcia na członka jest złożenie deklaracji. Deklaracja powinna być złożona pod rygorem nieważności w formie pisemnej. Podpisana przez przystępującego do spółdzielni deklaracja powinna zawierać jego imię i nazwisko oraz miejsce zamieszkania, a jeżeli przystępujący jest osobą prawną – jej nazwę i siedzibę, ilość zadeklarowanych udziałów, dane dotyczące wkładów, jeżeli statut ich wnoszenie przewiduje, a także inne dane przewidziane w statucie (§ 1). W formie pisemnej deklaruje się także dalsze udziały, jak i wszelkie zmiany danych zawartych w deklaracji (§ 2). Członek może w deklaracji lub w odrębnym pisemnym oświadczeniu złożonym spółdzielni wskazać osobę, której spółdzielnia obowiązana jest po jego śmierci wypłacić udziały. Prawo z tego tytułu nie należy do spadku (§ 3). Nadto, § 8 Statutu Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w W. z 24 czerwca 2010 r. stanowi, iż warunkiem przyjęcia w poczet członków spółdzielni jest złożenie deklaracji w formie pisemnej. O przyjęciu do spółdzielni decyduje Zarząd w okresie nie dłuższym niż 2 miesiące od daty złożenia deklaracji członkowskiej, zaś o decyzji odmownej Zarząd powinien zawiadomić zainteresowaną osobę pisemnie najpóźniej w ciągu 4 dni od daty podjęcia decyzji. Wzór deklaracji przystąpienia do spółdzielni stanowi załącznik do Regulaminu przyjmowania w poczet członków w Spółdzielni Mieszkaniowej (...).

Stosunek członkostwa w spółdzielni jest stosunkiem cywilnoprawnym, który jest regulowany przepisami prawa oraz postanowieniami statutu. Wykładnia przepisów ustawy z 16 września 1982 r. Prawo spółdzielcze nie nasuwa w tym względzie wątpliwości. W myśl art. 16 przedmiotowej ustawy warunkiem przyjęcia w poczet członków spółdzielni jest złożenie deklaracji w formie pisemnej, która powinna zawierać informacje wskazane przez ustawodawcę oraz przewidziane w statucie. Natomiast zgodnie z art. 17 § 1 zd. 1 i § 3-4 tej ustawy, przystępujący do spółdzielni, już po zarejestrowaniu spółdzielni w rejestrze, stają się jej członkami z chwilą przyjęcia ich przez spółdzielnię, co powinno nastąpić przez podjęcie uchwały przez uprawniony do tego organ spółdzielni. Tym samym do skutecznego nawiązania stosunku członkostwa w spółdzielni dochodzi na skutek dwustronnej czynności – złożenia oświadczenia woli ze strony spółdzielni, w formie uchwały przez organ, którego do tej czynności uprawnia statut, natomiast przystępujący do spółdzielni powinien złożyć deklarację członkowską spełniającą wymogi ustawy Prawo spółdzielcze, jak również warunki określone w statucie tejże spółdzielni. W świetle powyższego nie ulega wątpliwości, iż pismo złożone przez powoda w pozwanej spółdzielni dnia 20 grudnia 2017 r., zatytułowane „zgłoszenie nabycia członkostwa w spółdzielni mieszkaniowej (...) na podstawie ustawy z dnia 20 lipca 2017 r. o zmianie ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych”, nie jest deklaracją przystąpienia do spółdzielni w rozumieniu art. 16 ustawy z 16 września 1982 r. Prawo spółdzielcze oraz § 8 Statutu Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w W.. Jak już wskazano powyżej, członkiem spółdzielni może być osoba, która nabyła prawo odrębnej własności lokalu. Wobec powyższego, przyjęcie w poczet członków odbywa się na mocy decyzji Zarządu Spółdzielni. Ponieważ powód nie złożył stosownej deklaracji, Zarząd nie miał podstawy prawnej do podjęcia decyzji o przyjęciu, bądź odmowie przyjęcia powoda w poczet członków Spółdzielni. W przypadku wydania przez Zarząd ostatecznej decyzji odmownej w rozumieniu § 8 ust. 6 Statutu Spółdzielni Mieszkaniowej (...), powodowi przysługiwałoby roszczenie o przyjęcie w poczet członków spółdzielni mieszkaniowej, które należałoby wnieść do właściwego rzeczowo sądu.

Mając na względzie powyższe Sąd Okręgowy uznał, iż powodowi nie przysługuje roszczenie o ustalenie istnienia członkostwa w pozwanej spółdzielni w myśl treści art. 189 k.p.c., gdyż przysługują mu inne instrumenty prawne służące ochronie interesu prawnego.

O kosztach postanowiono na podstawie art. 98 § 1 k.p.c. w zw. z § 8 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych.

Apelację od powyższego wyroku wniósł powód, zaskarżając go w całości i zarzucając naruszenie przepisów prawa materialnego, tj.:

a) art. 3 ust. 3 ¹ w zw. z art. 23 ust. 2 ustawy z 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych poprzez ich błędną wykładnię i następnie błędne zastosowanie poprzez uznanie, że powód nie jest członkiem Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w W., podczas gdy w wyniku złożenia deklaracji członkowskiej w dniu 20 grudnia 2017 r. powód jest członkiem Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w W., a Spółdzielnia nie może mu odmówić przyjęcia w poczet członków jako właścicielowi lokalu, co w konsekwencji doprowadziło Sąd do błędnego wniosku, że powód nie jest członkiem Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w W.;

b) art. 189 k.p.c. poprzez jego błędne zastosowanie i uznanie, że powód nie ma interesu prawnego w wystąpieniu z powództwem o ustalenie członkostwa w Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w W., podczas gdy nie istnieje dalej idące powództwo w tym zakresie i w konsekwencji należało przyjąć, że powód ma interes prawny w wytoczeniu przedmiotowego powództwa.

W związku z powyższym powód wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku w całości i ustalenie, że powód T. P. jest członkiem Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w W. oraz zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego w pierwszej instancji według norm przepisanych, a ponadto o zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego w drugiej instancji według norm przepisanych.

Sąd Apelacyjny ustalił i zważył, co następuje:

Apelacja jest całkowicie nieuzasadniona i podlega oddaleniu.

Skarżący powód nie zgłosił żadnych zarzutów dotyczących ustaleń faktycznych, ani w ogóle żadnych zarzutów dotyczących ewentualnych naruszeń prawa formalnego. Sąd drugiej instancji nie przeprowadził też żadnego postępowania dowodowego i nie zmienił ustaleń. Stąd jego uzasadnienie może zawierać jedynie wyjaśnienie podstawy prawnej wyroku z przytoczeniem właściwych przepisów prawa (art. 387 § ¹ k.p.c.).

Przy w pełni prawidłowych ustaleniach faktycznych sprawy, które Sąd Apelacyjny przyjmuje za własne, nie doszło do naruszeń przepisów prawa materialnego, w szczególności wskazanych w apelacji. Sąd Okręgowy trafnie ocenił, iż powództwo jest bezzasadne. Rozważania prawne w tym zakresie należy w całości podzielić.

Sąd pierwszej instancji nie dokonał błędnej wykładni, ani błędnie nie zastosował art. 3 ust. 3 ¹ w zw. z art. 23 ust. 2 ustawy z 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych. Całkowicie zasadnie stwierdzono, że powód nie jest członkiem pozwanej spółdzielni. Z pierwszego z powołanych przepisów wynika, że członkiem spółdzielni może być osoba, która nabyła prawo odrębnej własności lokalu, a właścicielowi lokalu, który nie jest członkiem spółdzielni, przysługuje roszczenie o przyjęcie w poczet członków. Zgodnie zaś z drugim z powyższych przepisów, spółdzielnia nie może odmówić przyjęcia w poczet członków niebędącego jej członkiem właściciela lokalu. Przepisy te, wbrew prezentowanemu przez powoda stanowisku, nie przewidują ani nabycia z mocy prawa członkostwa w spółdzielni – jak powód podnosił w toku postępowania przed Sądem pierwszej instancji, ani uzyskania członkostwa na skutek jednostronnej czynności właściciela lokalu – jak powód twierdzi w apelacji. Przewidują one członkostwo fakultatywne, gdyż ustawodawca założył, że właściciel lokalu zarządzanego przez spółdzielnię może, ale nie musi, być członkiem spółdzielni (por. R. Dziczek, Komentarz do art. 3 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, Stan prawny: 2018.07.20, Lex).

Osoba, która nabyła prawo odrębnej własności lokalu, może być członkiem spółdzielni, a właścicielowi lokalu, który nie jest członkiem spółdzielni, przysługuje roszczenie o przyjęcie w poczet członków spółdzielni. W takiej sytuacji stosuje się odpowiednio art. 16 ustawy z 16 września 1982 r. – Prawo spółdzielcze i zastosowanie znajdują wówczas wszystkie zasady dotyczące tradycyjnego, ofertowego trybu nawiązania członkostwa w spółdzielni mieszkaniowej. Zgodnie z tym przepisem osoba ubiegająca się o wstąpienie do spółdzielni składa deklarację (ofertę), a uchwała właściwego (według statutu) organu do przyjmowania członków stanowi oświadczenie woli spółdzielni przyjmujące ofertę (zob. wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z 5 września 2019 r., I ACA 441/19, Lex nr 3067010). Podjęcie przez organ spółdzielni uchwały odmawiającej uwzględnienia żądania z art. 3 ust. 3 ¹ ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych uprawnia właściciela lokalu do dochodzenia roszczenia o ukształtowanie stosunku członkowskiego („roszczenia o przyjęcie w poczet członków spółdzielni”) i żądania nakazania złożenia oświadczenia woli o przyjęciu w poczet członków (por. red. K. Osajda / K. Królikowska, Komentarz do art. 3 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, wyd. 5, 2021, Legalis). Aby uzyskać członkostwo właściciel lokalu musi złożyć stosowną deklarację członkowską, a spółdzielnia – dokonać przyjęcia go w poczet członków. Odmowa spółdzielni uprawnia właściciela do sądowego dochodzenia swego prawa a wyrok sądu, nakazujący przyjęcie w poczet członków, zastępuje wówczas brak pozytywnej uchwały właściwego organu spółdzielni w tym przedmiocie (art. 64 k.c., art. 1047 k.p.c.) (tak R. Dziczek, Komentarz do art. 23 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, Stan prawny 2018.07.20, Lex; por. także wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z 8 września 2020 r., I ACa 259/20, Lex nr 3116040).

W niniejszej sprawie powód nie wystąpił ze stosownym roszczeniem o nakazanie przyjęcia w poczet członków. Sformułował zaś żądanie o ustalenie członkostwa w spółdzielni, oparte na art. 189 k.p.c. Trafnie Sąd Okręgowy stwierdził, że powód nie ma interesu prawnego w dochodzeniu takiego żądania. Zresztą, jak wskazano wyżej, w niekwestionowanych okolicznościach faktycznych sprawy ustalenie takiego stosunku nie znajduje umocowania w obowiązujących przepisach.

Przepis art. 189 k.p.c. określa materialnoprawne przesłanki zasadności powództwa, w którym powód domaga się sądowego ustalenia istnienia bądź nieistnienia stosunku prawnego lub prawa. Powództwo takie podlega oddaleniu, jeżeli powód nie ma interesu prawnego do jego wytoczenia, a także wówczas, jeżeli interes taki istnieje, ale twierdzenie powoda o istnieniu bądź nieistnieniu stosunku prawnego okaże się bezzasadne. Artykuł powyższy nie znajdzie zastosowania, jeżeli przepisy szczególne przewidują, w szczególności, odrębne powództwa, których treścią jest ustalenie istnienia lub nieistnienia stosunku prawnego lub prawa, bądź powództwa o ukształtowanie (tak P. Telenga, Komentarz aktualizowany do art. 189 k.p.c., Stan prawny: 2019.04.20, Lex). Powództwo o ukształtowanie różni się od powództwa o ustalenie tym, że powód nie potrzebuje wykazywać swego interesu prawnego, jaki ma we wniesieniu powództwa, wystarczy tu legitymacja powoda wynikająca z przepisów prawa materialnego. Możliwość wytoczenia powództwa o ukształtowanie, co do zasady, wyklucza po stronie powoda istnienie interesu prawnego w wytoczeniu powództwa o ustalenie naruszonego prawa lub stosunku prawnego. Właścicielowi lokalu przysługuje zaś roszczenie o ukształtowanie stosunku członkowskiego nazwane „roszczeniem o przyjęcie w poczet członków”, stosownie do przepisów art. 3 ust. 3 ¹ zdanie drugie oraz art. 23 ust. 2 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych (tak Sąd Apelacyjny w Szczecinie w wyroku z 21 listopada 2019 r., I ACa 784/18, Legalis nr 2301585; por. także wyrok tego Sądu z 22 maja 2019 r., I ACa 76/19, Lex nr 2679399). Takiego zaś roszczenia powód w niniejszej sprawie nie dochodził.

Zważywszy na powyższe, apelacja podlegała oddaleniu, o czym – na podstawie art. 385 k.p.c. – orzeczono jak w sentencji.

O kosztach postępowania apelacyjnego, stosownie do jego wyniku, postanowiono w myśl art. 98 k.p.c., zasądzając od przegrywającego powoda na rzecz wygrywającej pozwanej, zgodnie ze złożonym wnioskiem, wynagrodzenie pełnomocnika w wysokości stawki minimalnej, wynikającej z § 10 ust. 1 pkt 2 w zw. z § 8 ust. 1 pkt 1 w zw. z § 20 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych.

Alicja Fronczyk Paulina Asłanowicz Marta Szerel