II AKz 203/13 - postanowienie z uzasadnieniem Sąd Apelacyjny w Warszawie z 2013-04-16
Sygn. akt II AKz 203/13
POSTANOWIENIE
Dnia 16 kwietnia 2013 r.
Sąd Apelacyjny w Warszawie w II Wydziale Karnym w składzie:
Przewodniczący – Sędzia SA – Jerzy Leder
Sędziowie: SA – Barbara Lubańska-Mazurkiewicz
SA – Ewa Plawgo (spr.)
Protokolant: – st. sekr. sądowy – Agnieszka Pietrusińska
przy udziale Prokuratora Jacka Pergałowskiego
po rozpoznaniu w sprawie W. W.
oskarżonego o popełnienie przestępstwa z art. 286 § 1 k.k. w zb. z art. 294 § 1 k.k.
zażalenia pełnomocnika oskarżycielki subsydiarnej
na postanowienie Sądu Okręgowego W. P. w. W.
z dnia 21 lutego 2013 r.
w przedmiocie umorzenia postępowania
na podstawie art. 437 § 1 k.p.k.
p o s t a n a w i a :
utrzymać w mocy zaskarżone postanowienie.
UZASADNIENIE
Postanowieniem z dnia 21 lutego 2013 r. Sąd Okręgowy W. P. w. W. umorzył, z uwagi na brak skargi uprawnionego oskarżyciela, postępowanie w sprawie przeciwko W. W..
Zażalenie na powyższe postanowienie złożył pełnomocnik oskarżyciela subsydiarnego. Zarzucił obrazę przepisów postępowania, która mogła mieć wpływ na treść orzeczenia, poprzez:
- bezzasadne nieprzyznanie Ł. Z. statusu pokrzywdzonej w rozumieniu art. 49 § 1 k.p.k.;
- uznanie, że brak tożsamości czynu objętego treścią postanowienia o umorzeniu śledztwa z dnia 12 maja 2010 r. z czynem zawartym w akcie oskarżenia z dnia 31 maja 2010 r.
Konkludując skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonego postanowienia Sądu Okręgowego.
Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:
Zażalenie nie jest zasadne i w konsekwencji nie zasługuje na uwzględnienie.
Zgodnie z art. 55 § 1 k.p.k. w razie powtórnego wydania przez prokuratora postanowienia o odmowie wszczęcia lub o umorzeniu postępowania w wypadku, o którym mowa w art. 330 § 2 k.p.k., pokrzywdzony może w terminie miesiąca od doręczenia mu zawiadomienia o postanowieniu wnieść akt oskarżenia do sądu, dołączając po jednym odpisie dla każdego oskarżonego oraz dla prokuratora.
Jak wynika natomiast z art. 49 § 1 i 2 k.p.k. pokrzywdzonym jest osoba fizyczna lub prawna, której dobro prawne zostało bezpośrednio naruszone lub zagrożone przez przestępstwo, jak również instytucja państwowa, samorządowa lub społeczna, choćby nie miała osobowości prawnej. Za pokrzywdzonego uważa się też zakład ubezpieczeń w zakresie, w jakim pokrył szkodę wyrządzoną pokrzywdzonemu przez przestępstwo lub jest zobowiązany do jej pokrycia (art. 49 § 3 k.p.k.).
Za zasadne należy uznać stanowisko Sądu meriti, że Ł. Z., mając na względzie art. 6 k.k., nie jest osobą pokrzywdzoną w rozumieniu art. 49 § 1 k.k. Zgodnie z przepisem art. 6 § 1 k.k. czyn zabroniony uważa się za popełniony w czasie, w którym sprawca działał lub zaniechał działania, do którego był obowiązany. Przestępstwo, którego popełnienie Ł. Z. zarzuca W. W. miało zostać popełnione w dniu 29 kwietnia 2008 r., a więc jeszcze za życia K. S. (1), co przyznaje sama Ł. Z.. W takim wypadku osobą pokrzywdzoną czynem oskarżonego mogłaby być K. S. (1), albowiem to jej dobro prawne, przy ustaleniu, że była spadkobierczynią H. W., zostałoby nim bezpośrednio naruszone. Element bezpośredniości nie zachodzi natomiast co do osoby oskarżycielki jako spadkobierczyni K. S., bowiem do naruszenia jej dóbr doszło w realiach tej sprawy jedynie w sposób pośredni.
K. S. (1) nie zdecydowała się dochodzić swoich praw na drodze postępowania karnego. To Ł. Z., już po śmierci ciotki, poprzez swojego pełnomocnika złożyła zawiadomienie o możliwości popełnienia przestępstwa przez W. W., miała do tego prawo, jednakże zawiadomienie takie nie przyznawało jej automatycznie statusu pokrzywdzonego w rozumieniu art. 49 § 1 k.p.k.
Ł. Z. jest jedynie spadkobierczynią K. S. (1), nie jest natomiast dla niej, w rozumieniu art. 115 § 11 k.k., osobą najbliższą, co sprawia, iż nie można jej traktować jako osoby mogącej wykonywać prawa pokrzywdzonej, również na gruncie przepisu art. 52 § 1 k.p.k. Zatem – nawet gdyby K. S. (1) zainicjowała postępowanie – oskarżycielka nie mogłaby wstąpić w jej prawa wobec jednoznacznej treści art. 52 § 1 k.p.k. w zw. z art. 115 § 11 k.k.
Argumenty zażalenia dotyczące statusu Ł. Z. jako osoby bezpośrednio pokrzywdzonej, przestępstwem zarzucanym W. W., z wyżej przytoczonych względów, nie są słuszne. Wskazać zresztą należy, że sam pełnomocnik Ł. Z., choć podkreśla brak „ogniw pośrednich” pomiędzy działaniem oskarżonego, a szkodą odniesioną przez Ł. Z., sam przytacza takie elementy stanu faktycznego, które przeczą tej tezie. Sam przyznaje bowiem, że w dniu 29 kwietnia 2008 r. środki zdeponowane na koncie należącym do H. W. należały do jego spadkobiercy, co sprawia, że to ta osoba mogłaby zostać uznana za osobę pokrzywdzoną przestępstwem zarzucanym oskarżonemu, a osobą tą nie była oskarżycielka subsydiarna. Bezsporne jest, iż Ł. Z. nie była spadkobierczynią H. W.. Jej pokrzywdzenie przestępstwem, o którego popełnienie oskarża W. W., wynika z faktu, iż jest spadkobierczynią K. S. (1). Nie może zatem nosić ono waloru bezpośredniości w rozumieniu art. 49 § 1 k.p.k. Podzielając treść cytowanych w zażaleniu orzeczeń, uznać należy, że nie znajdują one przełożenia na opisane wyżej realia niniejszej sprawy.
Dlatego też za trafne i nieobrażające dyspozycji art. 17 § 1 pkt 9 k.p.k. należy uznać orzeczenie Sądu Okręgowego W. P. w. W. umarzające postępowanie przeciwko W. W. z uwagi na brak skargi uprawnionego oskarżyciela. Z faktu, że Ł. Z. w toku niniejszego postępowania uważana była za osobę pokrzywdzoną i w związku z tym pouczana o przysługujących pokrzywdzonemu uprawnieniach nie może być wiążące, bowiem błędne pouczenie w tym względzie nie może nadać jej uprawnień, które nie przysługują jej z mocy obowiązujących przepisów (art. 49 § 1 k.p.k.).
Powyższe powoduje, z uwagi na treść art. 436 k.p.k., że bezprzedmiotowe jest odnoszenie się przez Sąd odwoławczy do drugiego z zarzutów podnoszonych przez pełnomocnika Ł. Z.. Nawet przy przyjęciu, że ta część zażalenia skarżącego zasługuje na uwzględnienie, to postępowanie w sprawie niniejszej, z uwagi na występowanie negatywnej przesłanki procesowej, o której mowa w art. 17 § 1 pkt 9 k.p.k. nie może się toczyć.
Mając powyższe na uwadze Sąd Apelacyjny w oparciu o art. 437 § 1 k.p.k. orzekł, jak na wstępie.
Podmiot udostępniający informację: Sąd Apelacyjny w Warszawie
Data wytworzenia informacji: