Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

POSTANOWIENIE

Dnia 25 września 2015r.

Sąd Rejonowy w Tarnobrzegu Wydział V Gospodarczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: Sędzia Sądu Rejonowego Michał Dudzic

Protokolant: sekr. sąd. Agnieszka Podkowa

po rozpoznaniu w dniu 25 września 2015r. w Tarnobrzegu

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa A. G.

przeciwko M. K.

o zapłatę kwoty 16.768,36 zł – na skutek zarzutu pozwanego istnienia zapisu na sąd polubowny

postanawia:

I.  pozew odrzucić,

II.  zasądzić od powódki A. G. na rzecz pozwanego M. K. kwotę 2.417,00zł (dwa tysiące czterysta siedemnaście złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu

Sędzia:

Dalszą część postanowienia zawierającą uzasadnienie pomija się jako bezprzedmiotową.

UZASADNIENIE

Powódka wniosła o zasądzenie od pozwanego wynagrodzenia z tytułu wykonania przez nią zleceń transportowych pozwanego.

Wnosząc sprzeciw do wydanego w sprawie nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym pozwany przed wdaniem się w spór co do istoty sprawy podniósł zarzut istnienia zapisu na sąd polubowny i wniósł o odrzucenie pozwu i zasądzenie kosztów procesu. Wskazał na treść pkt. 11 zlecenia transportowego i zawarty w nim zapis na sąd polubowny
ad hoc obejmujący wszystkie spory wynikające z zawartej w oparciu o zlecenie umowy.

Odnosząc się do powyższego zarzutu powódka domagała się jego nieuwzględnienia
i akcentowała nieostrość sformułowania zakresu przedmiotowego zapisu oraz brak określenia sądu polubownego co uniemożliwia wszczęcie przed nim postępowania.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Pozwany skierował do powódki ofertę wykonania usługi transportowej ujętą
w zlecenie transportowe, które powódka przyjęła i wykonała, okoliczność ta jest bezsporna podobnie jak treść pisemnego zlecenia transportowego zawierającego w pkt. 11 zapis na sąd polubowny o treści: Wszelkie spory wynikające z niniejszego zlecenia zostaną rozpatrzone przed Sądem Polubownym. W przypadku transportu międzynarodowego Sąd zobowiązany jest rozpatrzyć sprawę na podstawie przepisów Konwencji CMR.

Jak trafnie wskazuje pozwany możliwość zawarcia umowy o poddanie sporu rozstrzygnięciu sadu polubownego w drodze przyjęcia pisemnej oferty jest oceniana jako dopuszczalna zarówno przez doktrynę prawa cywilnego jak i orzecznictwo sądów powszechnych.

Art. 1165 k.c.: § 1. W razie wniesienia do sądu sprawy dotyczącej sporu objętego zapisem na sąd polubowny, sąd odrzuca pozew lub wniosek o wszczęcie postępowania nieprocesowego, jeżeli pozwany albo uczestnik postępowania nieprocesowego podniósł zarzut zapisu na sąd polubowny przed wdaniem się w spór co do istoty sprawy.

§ 2. Przepisu § 1 nie stosuje się, gdy zapis na sąd polubowny jest nieważny, bezskuteczny, niewykonalny albo utracił moc, jak również wtedy, gdy sąd polubowny orzekł
o swej niewłaściwości.

Spór co do skuteczności dokonanego zapisu na sąd polubowny zogniskował się pomiędzy stronami do kwestii poprawności określenia przedmiotu sporu objętego zapisem oraz do braku ścisłego wskazania sądu polubownego, właściwego do rozpoznania wynikłych spraw. Odnosząc się do pierwszej z tych kontrowersji wskazać należy, że do elementów przedmiotowo istotnych zapisu na sąd polubowny należy wskazanie przedmiotu sporu lub stosunku prawnego, z którego spór wyniknął lub może wyniknąć. Elementy te powinny być określone dokładnie i nie jest dopuszczalne ogólnikowe poddanie sądowi polubownemu wszystkich sporów, które wynikły lub mogą wyniknąć między stronami. Jak wskazał Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 17 października 2012r. I CSK 119/12, LEX nr 1242989: Zapis na sąd polubowny w dostateczny sposób identyfikuje stosunek prawny, z którego wynikł spór, jeśli wskazuje, że dotyczy wszelkich roszczeń związanych z dotychczasową współpracą stron prowadzoną na podstawie określonych umów zawartych przez strony, co obejmuje także roszczenia w związku z dopuszczeniem się czynu nieuczciwej konkurencji, o jakim mowa
w art. 15 ust. 1 pkt 4 u.z.n.k.

W niniejszej sprawie zapis wskazuje na poddanie rozstrzygnięciu sądu polubownego wszystkich spraw wynikających z zawartej na skutek przyjęcia oferty (zlecenia transportowego) umowy zatem jednoznacznie określa stosunek prawny będący źródłem potencjalnych sporów nie pozostawiając wątpliwości w tym zakresie. Należy więc ocenić,
iż funkcja poprawnego przedmiotowego zakreślenia granic poddania się stron rozstrzygnięciom sądu polubownego jest przez treść zapisu wypełniona poprawnie.

Kolejna kontrowersja pomiędzy stronami dotyczyła poprawności określenia sądu polubownego właściwego do rozpoznania sporów. W ocenie powódki sąd ten nie został wskazany zatem nie wiadomo gdzie należy kierować żądanie rozstrzygnięcia sprawy.
W tym miejscu wskazać należy na funkcjonujące dwa rodzaje sądów polubownych – stałe
i powoływane ad hoc. Dokonując zapisu na sąd polubowny strony mogą dokonać wyboru stałego sądu polubownego poprzez wskazanie go w sposób umożliwiający jednoznaczną identyfikację lub pozostawić spór rozstrzygnięciu sądu polubownego powołanego ad hoc
w sytuacji wystąpienia sporu i potrzeby jego rozstrzygnięcia. Zapis będący przedmiotem sporu w niniejszej sprawie nie zawiera wyboru istniejącego sądu polubownego i nie pozostawia w tym zakresie żadnych wątpliwości, jest w nim mowa o sądzie polubownym bez wskazania konkretnego, funkcjonującego sądu. oczywistym jest więc, że strony zdały się na rozstrzygnięcie sądu polubownego powoływanego ad hoc w przypadku wystąpienia takiej potrzeby. Brak określenia osób arbitrów lub kryteriów ich powołania nie jest okolicznością mającą wpływ na skuteczność dokonanego zapisu, bowiem nie są to elementy niezbędne, wyboru arbitrów strony mogą dokonać w razie zaistnienia takiej potrzeby.

Należy zwrócić uwagę, iż treść zapisu odwołuje się do przepisów Konwencji CMR
i jest zgodna z treścią jej art. 33 - Umowa przewozu może zawierać klauzulę przyznającą właściwość trybunałowi arbitrażowemu pod warunkiem, aby klauzula ta przewidywała,
że trybunał arbitrażowy stosować będzie niniejszą Konwencję.

Podniesienie przez pozwanego przed wdaniem się w spór zarzutu istnienia zapisu
na sąd polubowny wywołuje konieczność odrzucenia pozwu o ile nie zachodzą okoliczności wskazane w §2 art. 1165 k.c. - zapis na sąd polubowny jest nieważny, bezskuteczny, niewykonalny albo utracił moc, jak również, gdy sąd polubowny orzekł o swej niewłaściwości. W doktrynie dominuje pogląd, że zapis na sąd polubowny dotknięty jest nieważnością w szczególności w razie niespełnienia wymogów co do formy, gdy nie zawiera obligatoryjnych elementów treści. Bezskuteczność zapisu na sąd polubowny jest konsekwencją zdarzeń powstałych po jego sporządzeniu, które nie powodują utraty mocy zapisu. W doktrynie wskazuje się niewykonalność zapisu na sąd polubowny, gdy ze względu na jego treść lub okoliczności, które zaszły po dokonaniu go, wszczęcie i prowadzenie postępowania przed sądem polubownym jest niemożliwe, np. w przypadku likwidacji stałego sądu polubownego, który miał rozstrzygnąć spór. Zapis traci moc, gdy osoba wyznaczona jako arbiter lub arbiter przewodniczący odmawia pełnienia tej funkcji lub gdy pełnienie przez nią tej funkcji jest z innych przyczyn niemożliwe, gdy sąd polubowny wskazany w zapisie
nie przyjął sprawy do rozpoznania lub gdy rozpoznanie sprawy przed tym sądem okazało się z innych przyczyn niemożliwe. Żadna z tych okoliczności nie wynika z zebranego w sprawie materiału jak też nie jest wskazywana przez strony. Biorąc powyższe pod uwagę postanowiono o odrzuceniu pozwu do czego podstawę prawną stanowi przepis art. 1165 §2 k.p.c.

Postanowienie o odrzuceniu pozwu jako kończące postępowanie w sprawie wymaga rozstrzygnięcia o kosztach postępowania o ile zostało sformułowane odpowiednie żądanie.
W sprawie pozwany wniósł o zasądzenie kosztów o czym orzeczono w pkt. II w oparciu
o art. 98 k.p.c., na zasądzoną kwotę składa się wynagrodzenie adwokackie w stawce minimalnej oraz koszt opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.

Sędzia:

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 30 grudnia 2015r.

Sąd Rejonowy w Tarnobrzegu

Stwierdza, że niniejszy tytuł uprawnia do egzekucji w całości oraz poleca wszystkim organom, urzędom oraz osobom, których to może dotyczyć, aby postanowienia tytułu niniejszego wykonały, a gdy o to prawnie będą wezwane, udzieliły pomocy.

Orzeczenie podlega wykonaniu jako prawomocne.

Tytuł wykonawczy wydano adw. K. W. pełnomocnikowi pozwanego: M. K..

Koszty postępowania klauzulowego należne wierzycielowi od dłużnika wynoszą: 72,00zł

Wierzyciel: M. K. – nr NIP (...)

Dłużnik: A. G. – nr NIP (...)

POUCZENIE:

Na niniejsze postanowienie służy zażalenie – do Sądu Okręgowego – Sądu Gospodarczego w Rzeszowie
za pośrednictwem Sądu Rejonowego – Sądu Gospodarczego w Tarnobrzegu – w terminie tygodniowym od dnia doręczenia postanowienia.

ZARZĄDZENIE

1)  odpis postanowienia doręczyć pełnomocnikom stron,

2)  po uprawomocnieniu się postanowienia zwrócić wpłacającemu opłatę od pozwu.

Sędzia: