III RC 220/18 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Rejonowy w Wągrowcu z 2019-03-19

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 19 marca 2019 r.

Sąd Rejonowy w Wągrowcu, Wydział III Rodzinny i Nieletnich w składzie:

Przewodniczący: SSR Katarzyna Szymczewska

Protokolant: sekr. sąd. Włodzimierz Żmuda

po rozpoznaniu w dniu 19 marca 2019 r. w Wągrowcu

na rozprawie

sprawy z powództwa M. G.

przeciwko K. Z.

o podwyższenie alimentów

oraz sprawy z powództwa W. G.

przeciwko K. Z.

o podwyższenie alimentów

1.  Zasądza od pozwanej K. Z. na rzecz powódki M. G. podwyższoną rentę alimentacyjną w kwocie po 550,- zł (pięćset pięćdziesiąt złotych) miesięcznie począwszy od dnia 01.10.2018 r., płatne z góry do 10-tego dnia każdego miesiąca wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w przypadku opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat – i to w miejsce renty alimentacyjnej zasądzonej wyrokiem Sądu Rejonowego w Wągrowcu z dnia 26.06.2014 r. w sprawie o sygn. III RC 287/13/2;

2.  Zasądza od pozwanej K. Z. na rzecz powódki W. G. podwyższoną rentę alimentacyjną w kwocie po 550,- zł (pięćset pięćdziesiąt złotych) miesięcznie począwszy od dnia 01.10.2018 r., płatne z góry do 10-tego dnia każdego miesiąca wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w przypadku opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat – i to w miejsce renty alimentacyjnej zasądzonej wyrokiem Sądu Rejonowego w Wągrowcu z dnia 26.06.2014 r. w sprawie o sygn. III RC 287/13/2;

3.  Oddala powództwa w pozostałej części;

4.  Wyrokowi w pkt 1 i 2 nadaje rygor natychmiastowej wykonalności;

5.  Nie obciąża pozwanej kosztami procesu.

SSR Katarzyna Szymczewska

UZASADNIENIE

Pozwem złożonym w dniu 08.10.2018 r. przedstawiciel ustawowy małoletniej powódki K. G. wniósł o zasądzenie od pozwanej K. Z. na rzecz małoletniej M. G. podwyższonej renty alimentacyjnej zasądzonej wyrokiem Sądu Rejonowego w Wągrowcu III Wydział Rodzinny i Nieletnich wydanym dnia 26.06.2014 r. w sprawie sygn. akt III RC 287/13 z kwoty po 430 zł miesięcznie, do kwoty 800 zł miesięcznie oraz zasądzenie od pozwanej na rzecz małoletniej powódki kosztów procesu według norm przepisanych.

W uzasadnieniu wskazano, że od czasu poprzedniego orzekania o wysokości renty alimentacyjnej upłynęły 4 lata. W tym czasie potrzeby małoletniej powódki wzrosły i wynoszą obecnie 1.760 zł miesięcznie, w tym wyżywienie – 630 zł, zakup odzieży i obuwia – 285 zł, środki higieny i czystości oraz kosmetyki – 200 zł. Nadto małoletnia która ma obecnie 17 lat i uczęszcza do II klasy liceum ogólnokształcącego, potrzebuje korepetycji z języka angielskiego i matematyki, a ich koszt to co najmniej 50 zł za godzinę. Wreszcie ojciec małoletniej wskazał, że powódka leczy się dermatologiczne i w związku z tym ponosi koszt zakupu leków – 100 zł miesięcznie oraz dojazdu do lekarza – 50 zł miesięcznie, a ze względu na powiększającą się wadę wzroku, wymaga corocznej wymiany okularów co generuje koszt w wysokości 30 zł miesięcznie. K. G. podniósł nadto, że K. Z. nadal zamieszkuje wraz z partnerem oraz ich wspólnym małoletnim synem i nie pracuje, choć jej syn uczęszcza już do przedszkola. Nadto zaś posiada ona dwa lokale mieszkalne które mogłaby wynająć i czerpać z tego tytułu dochód. Co do swojej sytuacji K. G. wskazał, że nadal pracuje w firmie PPHU (...) i uzyskuje z tego tytułu wynagrodzenie w kwocie średnio 1.530 zł netto miesięcznie. Nadto jest on obecnie w związku z S. W., z którego pochodzi ich wspólny małoletni syn F. G. ur. (...) Do pozwu załączono także szczegółowy wykaz kosztów utrzymania małoletniej M..

Pozwem złożonym w dniu 08.10.2018 r. powódka W. G. wniosła o zasądzenie od pozwanej K. Z. na swoją rzecz podwyższonej renty alimentacyjnej zasądzonej wyrokiem Sądu Rejonowego w Wągrowcu III Wydział Rodzinny i Nieletnich wydanym dnia 26.06.2014 r. w sprawie sygn. akt III RC 287/13 z kwoty po 400 zł miesięcznie, do kwoty 1.000 zł miesięcznie oraz zasądzenie od pozwanej na rzecz małoletniej powódki kosztów procesu według norm przepisanych, w uzasadnieniu wskazując podobne okoliczności co do obecnej sytuacji pozwanej K. Z. oraz swojego ojca K. G.. Nadto zaś powódka wskazała, że obecnie koszty jej utrzymania wynoszą 2.000 zł, w tym wyżywienie – 630 zł, odzież i obuwie – 285 zł, środki higieny i czystości oraz kosmetyki – 180 zł. Dodatkowo ponosi ona obecnie koszty dojazdów na zajęcia, gdyż studiuje na Wydziale Nauk Społecznych (...) w P. oraz koszty leczenie stomatologicznego, alergologicznego i endokrynologicznego. Nadto ze względu na pogarszającą się wadę wzroku wymaga wymiany okularów. Do pozwu załączono szczegółowy wykaz kosztów utrzymania powódki W. G.. Sprawa ta została zarejestrowana pod sygn. akt III RC 221/18.

Postanowieniem z dnia 10.10.2018 r. tut. Sąd połączył sprawę o sygn. akt III RC 221/18 ze sprawą o sygn. akt III RC 220/18 o podwyższenie alimentów z powództwa małoletniej M. G. przeciwko K. Z. w celu ich łącznego rozpoznania i rozstrzygnięcia pod wspólnym numerem sygn. akt III RC 220/18.

W odpowiedzi na pozew złożonej dnia 31.10.2018 r. K. Z. wniosła o oddalenie powództwa w całości wskazując, że nie stać jej na płacenie tak wysokich alimentów, gdyż jest osobą bezrobotną, bez prawa do zasiłku. Nadto zaś prowadzi gospodarstwo domowe wspólnie z małoletnim synem, który często choruje i korzysta z wizyt u specjalisty laryngologa oraz zażywa leki. Ona sama zaś również pozostaje pod opieką specjalisty ortopedy i lekarza rodzinnego oraz korzysta z rehabilitacji, gdyż choruje na niskie ciśnienie, ma słaby wzrok, kamienie na woreczku żółciowym, a nadto przepuklinę między kręgami z powodu której może podnosić ciężary tylko do 5 kg i często doświadcza niedowładu prawej ręki i nogi. Jednocześnie pozwana wniosła o ustanowienie dla niej pełnomocnika z urzędu.

Postanowieniem z dnia 28.11.2018 r. tut. Sąd oddalił wniosek K. Z. o ustanowienie pełnomocnika z urzędu. Pozwana wniosła zażalenie na postanowienie, jednak Sąd Okręgowy w Poznaniu Wydział XV Cywilny Odwoławczy oddalił zażalenie K. Z. postanowieniem z dnia 10.01.2019 r. wydanym w sprawie sygn. akt XV Cz 1921/18.

W toku rozprawy z dnia 27.11.2018 r. K. G. i W. G. oświadczyli, że są skłonni przystać na ustalenie renty alimentacyjnej w kwocie po 500 zł miesięcznie, jednak pozwana odrzuciła propozycję ugody.

Dnia 16.02.2019 r. powódka M. G. ukończyła 18 lat i osiągnęła pełną zdolność do czynności prawnych.

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

W. G. ur. (...) i M. G. ur. (...) są córkami K. G. i K. Z. pochodzącymi z ich związku małżeńskiego, rozwiązanego przez rozwód wyrokiem Sądu Okręgowego w Poznaniu XIV Wydział Cywilny z siedzibą w Pile wydanym dnia 31.03.2010 r. w sprawie sygn. akt XIV C 827/10. Na mocy tego orzeczenia, wykonywanie władzy rodzicielskiej nad małoletnimi wtedy powódkami powierzono K. G., pozostawiając K. Z. prawo do współdecydowania o najważniejszych sprawach dzieci. Nadto zaś kosztami utrzymania i wychowania powódek obciążono obydwoje rodziców, zobowiązując jednocześnie pozwaną do łożenia na rzecz córek rent alimentacyjnych. Ostatni raz wysokość tych rent orzeczona została wyrokiem Sądu Rejonowego w Wągrowcu wydanym dnia 26.06.2014r. w sprawie sygn. akt III RC 287/13/2.

okoliczności bezsporne, nadto dowód: dokumenty zebrane w aktach sprawy III RC 287/13/2

W tamtym okresie powódki zamieszkiwały wraz ze swoim ojcem w lokalu stanowiącym własność K. G., na miesięczne koszty utrzymania którego składały się opłaty za prąd – 115 zł, wodę i ścieki – 70zł, ogrzewanie gazowe – 400 zł, wywóz odpadów komunalnych – 11 zł/osoba oraz Internet – 65 zł, łącznie 683 zł co w przeliczeniu na jedną osobę dawało kwotę 227 zł miesięcznie. Żadna z powódek nie wymagała stosowania specjalistycznej diety, a koszt wyżywienia każdej z nich wynosił po 400 zł miesięcznie. Obydwie przyjmowały witaminy oraz leki na sezonowe infekcje, których średni miesięczny koszt wynosił po 65 zł dla każdej z nich, korzystały z telefonów komórkowych doładowywanych raz na 3 miesiące za kwotę po 50 zł, potrzebowały wkładek ortopedycznych za kwotę po 5 zł miesięcznie oraz nosiły okulary, których wymiana generował koszt w wysokości 21 zł miesięcznie dla każdej z nich. Nadto zaś W. G. uczęszczała do gimnazjum, a średnia miesięczna wysokość wydatków z tytułu zakupu podręczników, przyborów szkolnych, opłaty komitetu rodzicielskiego, składek klasowych i ubezpieczenia, wynosiła ok. 60 zł miesięcznie. Na pokrycie wydatki na odzież i obuwie dla tej powódki niezbędna była kwota 110 zł miesięcznie, zaś na zakup środków higieny i czystości dla niej potrzebna była kwota 35 zł miesięcznie. Natomiast M. G. uczęszczała do szkoły podstawowej, a średnia miesięczna wysokość wydatków z tytułu zakupu podręczników, przyborów szkolnych, opłaty komitetu rodzicielskiego, składek klasowych i ubezpieczenia, wynosiła ok. 40 zł miesięcznie. Koszt zakupu odzieży i obuwia dla M. wynosił 80 zł miesięcznie, częściowo bowiem korzystała ona z odzieży po starszej siostrze, zaś jej wydatki na środki higieny i czystości oscylowały w granicach kwoty 30 zł miesięcznie. Nadto zaś M. G. nosiła aparat ortodontyczny i co miesiąc odbywał wizyty u specjalisty ortodonty w celu jego regulacji, a jednorazowy koszt takiej wizyty wynosił 150 zł.

dowód: dokumenty zebrane w aktach sprawy III RC 287/13/2

Łączne miesięczne koszty utrzymania powódek kształtowały się na poziomie kwoty 940 zł w przypadku W. G., oraz kwoty 1.040 zł w przypadku M. G..

dowód: dokumenty zebrane w aktach sprawy III RC 287/13/2

K. G. zatrudniony był w firmie PPHU (...) i uzyskiwał z tego tytułu wynagrodzenie w kwocie 1.181,38 zł netto miesięcznie. Ojciec powódek pracował także dorywczo, naprawiając maszyny i uzyskując w ten sposób dodatkowy dochód w wysokości około 400 zł miesięcznie. Nadto zaś był on właścicielem lokalu mieszkalnego, wydzielonego z nieruchomości położonej w W. przy ul. (...) i przyznanego mu na wyłączną własność, postanowieniem częściowym Sądu Rejonowego w Wągrowcu wydanym dnia 31.10.2013 r. w sprawie sygn. akt I Ns 944/11, który służył zaspokojeniu potrzeby mieszkaniowych jego i małoletnich powódek.

dowód: dokumenty zebrane w aktach sprawy III RC 287/13/2, postanowienie SR w Wągrowcu sygn. akt I Ns 944/11 /k. 86-87/,

W tamtym okresie K. Z. zamieszkiwała ze swoim partnerem R. S. i ich wspólnym małoletnim synem A. S. ur. (...) Pozwana chorowała na kamicę pęcherzyka żółciowego oraz zespoły bólowe kręgosłupa, nie posiadała jednak z tego tytułu orzeczenia o stopniu niepełnosprawności, ani też nie została uznana za częściowo bądź całkowicie niezdolną do wykonywania pracy.

dowód: dokumenty zebrane w aktach sprawy III RC 287/13/2,

K. Z. z zawodu jest szwaczką, a nadto posiada doświadczenie w pracy jako krawcowa. Do 2011 r. pozwana zatrudniona była w firmie (...) Sp. z o.o. Sp.k. gdzie pracowała przez 14 lat i osiągała wynagrodzenie w kwocie 1.500 zł miesięcznie, natomiast w okresie gdy toczyło się poprzednie postępowanie alimentacyjne, nie pracowała i była zarejestrowana jako osoba bezrobotna. Nadto zaś K. Z. była właścicielką dwóch lokali mieszkalnych nr (...), wydzielonych z nieruchomości położonej w W. przy ul. (...) i przyznanych jej na wyłączną własność, postanowieniem częściowym Sądu Rejonowego w Wągrowcu wydanym dnia 31.10.2013r. w sprawie sygn. akt I Ns 944/11. Tytułem wynajmu lokalu nr (...) pozwana uzyskiwała dochód w kwocie 750 zł miesięcznie. Natomiast lokal nr (...) pozostawał niewynajmowany.

dowód: dokumenty zebrane w aktach sprawy III RC 287/13/2, postanowienie SR w Wągrowcu sygn. akt I Ns 944/11 /k. 86-87/,

Obecnie powódki nadal zamieszkują ze swoim ojcem w lokalu stanowiącym jego własność, a wraz z nimi zamieszkuje partnerka K. G. i ich wspólny małoletni syn P. G. ur. (...) Miesięczny koszt utrzymania mieszkania wynosi około 700 zł, zaś udział każdej z powódek w tej kwocie wynosi 140 zł miesięcznie. Nadto W. i M. rodz. G. korzystają w domu z Internetu którego miesięczny koszt wynosi 40 zł, czyli po 20 zł dla każdej z nich.

dowód: rachunki i faktury, /k. 152-157/zeznania K. G. /k. 69-70, 162/, powódki W. G. /k. 70-71, 162/, M. G. /k. 163/,

Obie powódki maja wadę wzroku, noszą okulary i odbywają wizyty u okulisty. Nadto u obu występuje trądzik młodzieńczy i w związku z tym leczą się one dermatologicznie. Każda z powódek odbywa także kontrolne wizyty u stomatologa. Nadto zaś W. G. pozostaje pod stałą opieką lekarza endokrynologa oraz alergologa, gdyż choruje na tarczycę i ma alergię na orzechy, zaś M. G. raz w miesiącu uczęszcza do logopedy. Koszt leczenie dermatologicznego każdej z powódek oraz ich dojazdu do specjalisty to kwota po 125 zł miesięcznie. Natomiast koszt zakupu pozostałych leków, w tym leków na tarczycę i leków wziewnych dla W. G. oraz leków na sezonowe infekcje dla obu powódek to kwota po 75 zł miesięcznie. W kwocie tej zawarty jest także koszt zakupu wkładek ortopedycznych z których korzystają obie powódki oraz wymiany okularów korekcyjnych każdej z nich.

dowód: paragony, rachunki i faktury, /k. 9-15, 65-67, 111/, zaświadczenia lekarskie /k. 159-160/, zeznania K. G. /k. 69-70, 162/, powódki W. G. /k. 70-71, 162/, M. G. /k. 163/,

Żadna z powódek nie wymaga stosowania specjalistycznej diety, a miesięczny koszt wyżywienia każdej z nich to kwota około 400 zł. Na zakup odzieży i obuwia dla każdej z nich niezbędna jest kwota 100 zł miesięcznie, zaś na zakup kosmetyków oraz środków higieny i czystości – kwota po 80 zł miesięcznie. Obydwie powódki korzystają z telefonów komórkowych, a koszt ich użytkowania wynosi 56 zł miesięcznie w przypadku W. G. oraz 40 zł miesięcznie w przypadku M. G.. W ramach rozrywki obie powódki jeżdżą także rowerami oraz wychodzą do kina i na spotkania ze znajomymi. Na pokrycie tych potrzeb W. i M. G. niezbędna jest kwota po 70 zł miesięcznie dla każdej z nich.

dowód: paragony, rachunki i faktury, /k. 9-15, 65-67, 111/, zeznania K. G. /k. 69-70, 162/, powódki W. G. /k. 70-71, 162/, M. G. /k. 163/,

W. G. studiuje obecnie na Wydziale Nauk Społecznych (...) w P. – kierunek praca socjalna w trybie dziennym. Co do zasady powódka wypożycza podręczniki do nauki z biblioteki, jednak niektóre z nich musi zakupywać np. do nauki języka angielskiego. Nadto zaś W. ponosi koszty zakupu przyborów szkolnych tj. zeszyty, długopisy itp. Na pokrycie wszystkich tych wydatków niezbędna jest jej kwota 35 zł miesięcznie. Powódka przeznacza także kwotę 145 zł na pokrycie kosztów dojazdu do P. oraz poruszania się po mieście. Natomiast M. G. jest uczennicą klasy II Liceum Ogólnokształcącego w Zespole Szkół nr (...) w W.. Na zakup podręczników do nauki, uzupełnienie przyborów szkolnych w ciągu roku oraz opłacenie wydatków typu komitet rodzicielski, czy jednodniowe wycieczki szkolne, M. G. przeznacza średnio kwotę około 60 zł miesięcznie. Nadto zaś z początkiem roku szkolnego powódka otrzymała kwotę 300 zł z programu „Dobry Start” na zakup wyprawki szkolnej we wrześniu.

dowód: paragony, rachunki i faktury, /k. 9-15, 65-67, 111/, zeznania K. G. /k. 69-70, 162/, powódki W. G. /k. 70-71, 162/, M. G. /k. 163/,

Łączne miesięczne koszty utrzymania W. G. wynoszą około 1.230 zł. Zaś łączne miesięczne koszty utrzymania M. G. wynoszą około 1.100 zł.

dowód: paragony, rachunki i faktury, /k. 9-15, 65-67, 111/, zeznania K. G. /k. 69-70, 162/, powódki W. G. /k. 70-71, 162/, M. G. /k. 163/,

Żadna z powódek nie pracuje zarobkowo i nie uzyskuje własnych dochodów. Jedynie powódka W. G. pracowała dorywczo jako kelnerka, jednakże praca ta miała charakter wyłącznie sezonowy, a powódka wykonywała ją na zmianę z koleżankami i nigdy nie pracowała więcej niż kilka godzin na raz, co któryś dzień.

dowód: zeznania K. G. /k. 69-70, 162/, powódki W. G. /k. 70-71, 162/, M. G. /k. 163/,

K. G. nadal zatrudniony jest w firmie PPHU (...) i uzyskuje z tego tytułu wynagrodzenie w wysokości minimalnego wynagrodzenia krajowego. Nadto zaś podejmuje prace dorywcze, z których osiąga dodatkowy dochód w kwocie 300-400 zł miesięcznie oraz pomaga swojemu młodszemu bratu, który prowadzi gospodarstwo rolne i w zamian otrzymuje od niego produkty żywnościowe.

dowód: zaświadczenie /k. 5/, zeznania K. G. /k. 69-70, 162/,

Obecnie K. Z. nadal zamieszkuje wraz z R. S. i ich wspólnym małoletnim synem, który uczęszcza do przedszkola. Pozwana nadal choruje na kręgosłup i w związku z tym czasami odczuwa niedowład prawej ręki i nogi. Jednak mimo to prowadzi ona samochód. Z powodu problemów z kręgosłupem pozwana nie może też wykonywać ciężkiej pracy fizycznej i dźwigać ciężarów powyżej 5 kg. Nadto zaś matka powódek nadal choruje na kamicę pęcherzyka żółciowego, niskie ciśnienie krwi oraz pogarsza się jej wzrok.

dowód: dokumentacja medyczna /k. 50-61/, wyjaśnienia K. Z. /k. 71-73/

Pozwana nadal nie pracuje i zarejestrowana jest jako osoba bezrobotna. K. Z. nadal jest też właścicielką dwóch lokali mieszkalnych, wydzielonych z nieruchomości położonej w W. przy ul. (...), z których jeden wynajmuje i uzyskuje z tego tytułu dochód w kwocie co najmniej 400 zł miesięcznie (lokal nr (...)). Drugi lokal jest natomiast niewynajmowany, gdyż został w nim odcięty dopływ wody (lokal nr (...)). Poza czynszem najmu K. Z. otrzymuje także świadczenie wychowawcze 500+ na małoletniego syna A. S., zasiłek rodzinny w kwocie 124 zł miesięcznie i oraz alimenty w kwocie 100 zł miesięcznie.

dowód: decyzja z PUP w W. /k. 63/, wyjaśnienia K. Z. /k. 71-73/

W 2019 r. K. Z. uzyskała orzeczenie o niepełnosprawności w stopniu lekkim. Pozwana nie jest jednak niezdolna do wykonywania pracy zarobkowej, a jedynie wskazane jest by wykonywała ona prace lekkie, z ograniczeniem dźwigania, w ramach otwartego rynku pracy.

dowód: orzeczenie o stopniu niepełnosprawności /k. 158/,

Powiatowe Urzędy Pracy w W., Ż., P. i O. dysponowały w okresie ostatnich 6 miesięcy ofertami pracy na stanowisku krawcowa i szwaczka za proponowanym wynagrodzeniem w wysokości od minimalnego wynagrodzenia krajowego do kwoty 3.200 zł brutto miesięcznie, oraz dla osób bez zawodu za proponowanym wynagrodzeniem w wysokości do kwoty 3.500 zł brutto miesięcznie.

dowód: informacja z PUP w W., O., Ż., P. /k. 38, 40-41, 42, 46/,

W toku postępowania toczącego się przed Sądem Rejonowym w Wągrowcu w sprawie sygn. akt I C 999/14 K. Z. dochodziła od T. Z. kwoty 2.000 zł tytułem 2-miesięcznmego czynszu najmu lokalu nr (...) w W. przy ul. (...), stanowiącego jej własność.

dowód: okoliczności ujawnione w toku postępowania sygn. I C 999/14,

W 2016r. pozwana wynajmowała lokal mieszkalny nr (...) w W. przy ul. (...) Z. L., za kwotę czynszu 750 zł miesięcznie. Przy czym wysokość czynszu ustalona została na kwotę 750 zł miesięcznie ze względu na konieczność przeprowadzenia remontu w tym lokalu.

dowód: dokumenty zgromadzone w aktach sprawy SR w Wągrowcu sygn. I C 17/17,

Powyższe okoliczności Sąd ustalił w oparciu o wymienione dowody z dokumentów oraz zeznania stron.

Na wstępie, przed omówieniem oceny zeznań stron należy zauważyć, że choć zasadniczo zgodnie z art. 299 k.p.c. dowód z przesłuchania stron winien mieć charakter jedynie pomocniczy, to specyfika spraw alimentacyjnych czyni dowody z dokumentów oraz zeznań stron zdecydowanie pierwszoplanowymi. Zwykle głównie same strony, a nie osoby postronne są zorientowane w skali życiowych potrzeb i wydatków ponoszonych na ich pokrycie. Również przy ocenie zeznań stron większe znaczenie niż w sprawach innego typu ma ich weryfikacja przez pryzmat doświadczenia życiowego. To oznacza, że Sąd analizuje zeznania stron w aspekcie przeciętnej wysokości podstawowych kosztów utrzymania osób dorosłych i dzieci w różnym wieku, znanej Sądowi w oparciu o własne doświadczenie życiowe, z doświadczenia związanego z prowadzeniem wielu innych postępowań alimentacyjnych oraz z uwagi na posiadanie powszechnie dostępnej wiedzy o cenach popularnych produktów i usług.

Mając powyższe na uwadze, Sąd dał wiarę twierdzeniom powódek M. G. i W. G. w przeważającej części, zarówno co do ich usprawiedliwionych potrzeb jak i co do wysokości kosztów ich zaspokojenia. Przy czym wskazać, należy że Sąd brał pod uwagę jedynie te wydatki, które faktyczne są przez powódki ponoszone. W tym zakresie wątpliwości Sądu nie wzbudziły twierdzenia powódek, że faktycznie korzystają one z telefonów komórkowych, wychodzą do kina i na spotkania ze znajomymi, korzystają z wizyt u specjalistów m.in. u dermatologa, okulisty czy stomatologa, czy też zakupują inne kosmetyki poza podstawowymi środkami higieny i czystości. Należy bowiem wskazać, że potrzeby te zgodne są z wiedzą Sądu na temat przeciętnych potrzeb młodych kobiet w wieku powódek, posiadaną w związku z prowadzeniem wielu innych postępowań alimentacyjnych. Okoliczności te zostały również potwierdzone przez ojca powódek - świadka K. G., z którym wspólnie zamieszkują. Sąd dał nadto wiarę twierdzeniom W. G. co do konieczności ponoszenia przez nią kosztów dojazdu na studia oraz twierdzeniom obu powódek co do konieczności zakupu przez nie podręczników do nauki oraz przyborów szkolnych. Skoro bowiem obie one nadal się uczą, to ponoszenie tego rodzaju wydatków jest naturalne. Należy także wskazać, że co do zasady Sąd dał również wiarę zeznaniom powódek w zakresie wysokości poszczególnych wydatków na zaspokojenie tych potrzeb, kwoty te są bowiem zgodne z wiedzą i doświadczeniem życiowym Sądu, przy czym poszczególne wydatki omówione zostaną w dalszej części uzasadnienia.

Co do zasady wątpliwości Sądu nie wzbudziły również zeznania świadka K. G. – ojca powódek, z którym wspólnie one zamieszkują. Były one bowiem jasne, logiczne i szczere a nadto znalazły potwierdzenie w przedłożonych do akt sprawy dowodach. Wątpliwości Sądu nie wzbudziły w szczególności twierdzenia K. G. co do ponoszonych przez niego kosztów utrzymania mieszkania w kwocie powyżej 600 zł miesięcznie oraz kosztów wyżywienia 5-osobowej rodziny w wysokości 2.000 zł miesięcznie. Za wiarygodne Sąd uznał również twierdzenia świadka co do wysokości kosztów zakupu leków dermatologicznych dla powódek w wysokości po 100 zł dla każdej z nich oraz kosztów ich wspólnego dojazdu do lekarza w kwocie 50 zł. Należy bowiem wskazać, że to K. G. przekazuje powódkom pieniądze na zaspokojenie tych potrzeb. Sąd dał również wiarę twierdzeniom świadka co do zakresu potrzeb zarówno powódki M. G. jak i W. G.. Oczywiste jest bowiem, że skoro zamieszkuje on wspólnie z powódkami i utrzymuje je, to naturalnie posiada wiedzę na temat ich potrzeb. Wątpliwości Sądu nie wzbudziły także twierdzenia świadka co do wysokości jego wynagrodzenia, okoliczności te zostały bowiem potwierdzone stosownymi dokumentami. Nadto zaś Sąd dał wiarę twierdzeniom świadka, że osiąga on dodatkowe dochody w kwocie 300-400 zł miesięcznie z prac dorywczych oraz, że pomaga on w gospodarstwie rolnym brata i otrzymuje w zamian za to pomoc rzeczową. Takie postępowanie zgodne jest bowiem z zasadami współżycia społecznego.

Analizując natomiast zeznania K. Z., Sąd uznał je za wiarygodne jedynie w tej części w jakiej dotyczyły one stanu zdrowia pozwanej i to jedynie w zakresie w jakim podniesione przez nią okoliczności poparte zostały pozostałymi dowodami zebranymi w toku postępowania. Sąd nie dał natomiast wiary twierdzeniom pozwanej co do wysokości jej dochodów, w tym tych uzyskiwanych przez nią z najmu lokalu nr (...) położonego w W. przy ul. (...) w wysokości 200 zł miesięcznie. Dla udowodnienia tej okoliczności niewystarczające są w opinii Sądu przedłożone przez pozwaną dowody wpłaty opiewające na kwotę 200 zł. Należy bowiem wskazać, że czynsz w tej kwocie jest wielokrotnie niższy niż obowiązujące na rynku (...) stawki najmu lokali mieszkalnych. Nadto zaś Sądowi z urzędu wiadomo jest, że gdy pozwana wynajmowała ten lokal poprzednio, żądała od najemcy czynszu w wysokości 1.000 zł miesięcznie, a za wynajem lokalu nr (...), który jak wynika z akt sprawy SR w Wągrowcu sygn. akt I C 17/17 wymagał przeprowadzenia remontu, żądała kwotę 750 zł miesięcznie. Sąd miał także na uwadze zeznania świadka K. G., który wskazał, że pozwana faktycznie otrzymuje tytułem najmu lokalu 800 zł, przy czym najemcy wręczają jej pieniądze do ręki w celu uniknięcia zajęcia komorniczego, które obciąża tą wierzytelność. Mając na uwadze powyższe okoliczności Sąd uznał, że wysokość czynszu jaki pozwana otrzymuje z tytułu najmu lokalu nr (...) wynosi obecnie co najmniej 400 zł miesięcznie.

Również twierdzenia pozwanej co do nie pozostawania przez nią w związku partnerskim z R. S., są w opinii Sądu wątpliwe. Co prawda przed tut. Sądem toczyło się pomiędzy nimi postępowanie o ustalenie wysokości obowiązku alimentacyjnego R. S. względem ich małoletniego syna A. S., jednakże zakończyło się ono zawarciem ugody na symboliczną kwotę alimentów 100 zł i zdaniem Sądu nie było spowodowane faktycznym rozpadem ich związku, a miało jedynie na celu umożliwienie K. Z. uzyskania dodatkowego dochodu w postaci świadczenia 500+ na małoletniego A.. Mało prawdopodobne jest bowiem w opinii Sądu, by R. S. pozwalał pozwanej nadal zamieszkiwać w swoim domu, nie pobierając z tego tytułu od niej żadnych pieniędzy, a nawet fundując jej różnego rodzaju wycieczki. Argument pozwanej, że na wyjazdy te jeździ ona „przy okazji” jest w opinii Sądu nieprzekonujący. Niemniej należy podkreślić, że sam wynik tamtego postępowania oraz to jakie stosunku panują obecnie pomiędzy K. Z. i R. S., pozostaje de facto bez znaczenia dla istoty niniejszego postępowania, w którym Sąd bierze pod uwagę jedynie usprawiedliwione potrzeby uprawnionych oraz możliwości zarobkowe zobowiązanej. Jest to jedynie kolejny aspekt rzucający cień wątpliwości na zeznania pozwanej co do wysokości jej dochodów.

Autentyczność przedstawionych przez stronę powodową i pozwaną oraz zgromadzonych dokumentów nie była kwestionowana przez strony, jak również nie wywołała żadnych uzasadnionych wątpliwości Sądu co do ich prawdziwości. Zgodnie z art. 245 k.p.c. stanowiły one dowód tego, że osoby, które je podpisały złożyły oświadczenie zawarte w ich treści. Fakt niekwestionowania przez strony treści kserokopii dokumentów znajdujących się w aktach sprawy pozwolił nadto na potraktowanie tychże kserokopii jako dowodów pośrednich istnienia dokumentów o treści im odpowiadającej. Do sprawy przedłożono również informacje udzielone przez Powiatowe Urzędy Pracy w W., Ż., O. i P.. Jako dokumenty urzędowe zgodnie z dyspozycją art. 244 § 1 i 2 k.p.c. stanowiły dowód tego, co zostało w nich w sposób urzędowy zaświadczone.

Sąd Rejonowy zważył co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie, jednakże jedynie w części.

Podstawą roszczenia powódek jest art. 138 k.r.o., zgodnie z którym zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego można żądać jedynie w razie zmiany stosunków. Przez zmianę stosunków rozumie się istotne zwiększenie możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego do alimentacji, istotne zwiększenie się usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego lub istotne zmniejszenie się możliwości zaspokojenia potrzeb własnymi siłami. Przy ocenie, czy zachodzą przesłanki do zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego w myśl art. 138 k.r.o. należy brać pod uwagę wszelkie okoliczności mogące świadczyć o zmianie stosunków, a zwłaszcza możliwości zarobkowe i majątkowe stron oraz usprawiedliwione potrzeby uprawnionego. Obowiązek alimentacyjny rodziców wobec dzieci wynika z art. 133 § 1 k.r.o., w myśl którego rodzice są obowiązani do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania. Zgodnie zaś z art. 135 § 1 k.r.o. zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego. Przez usprawiedliwione potrzeby uprawnionego rozumieć należy potrzeby, których zaspokojenie zapewni mu, odpowiedni do jego wieku i uzdolnień, prawidłowy rozwój fizyczny i duchowy. Możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego określają zarobki i dochody, jakie uzyskałby przy pełnym wykorzystaniu swych sił fizycznych i zdolności umysłowych, nie zaś rzeczywiste zarobki i dochody. Dzieci mają prawo do równej z rodzicami stopy życiowej niezależnie od tego, czy żyją z nimi wspólnie, czy też oddzielnie. Oznacza to, że im wyższy standard życia rodziców tym na wyższym poziomie powinni oni zaspokajać potrzeby dzieci i gwarantować zaspokojenie nie tylko potrzeb podstawowych, ale i potrzeb na wyższym poziomie. Ponadto ustawodawca w § 2 art. 135 k.r.o. przewidział możliwość wykonania obowiązku alimentacyjnego w całości lub części względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie także poprzez osobiste starania o jego utrzymanie lub wychowanie. W tym wypadku świadczenie alimentacyjne pozostałych zobowiązanych polega na pokrywaniu w całości lub części kosztów utrzymania lub wychowania uprawnionego ( por. teza IV i VII uchw. SN z 16.12.1987 r., III CZP 91/86, OSNCP 1988r., nr 4, poz. 42 oraz orz. SN z 10.10.1969 r. III CRN 350/69, OSNCP 1970, nr 2, poz. 15 ).

Przenosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy należy wskazać, że ostatni raz o wysokości renty alimentacyjnej orzekano w wyroku tut. Sądu wydanym dnia 26.06.2014 r. w sprawie sygn. akt III RC 287/13/2. W tamtym czasie, powódka W. G. miała lat 15 i była uczennicą klasy II gimnazjum, natomiast powódka M. G. miała lat 13 i uczęszczała do klasy VI szkoły podstawowej. Od tamtego okresu upłynęło już niemal 5 lat. W tym czasie nie tylko zmienił się zakres potrzeb powódek, które w minionym okresie z dorastających nastolatek stały się młodymi kobietami, ale wzrosły też koszty ich zaspokojenia. Obecnie bowiem W. G. ma prawie 20 lat i studiuje w trybie dziennym na Wydziale Nauk Społecznych (...) w P. – kierunek praca socjalna, natomiast powódka M. G. ukończyła 18 lat i jest uczennicą klasy II Liceum Ogólnokształcącego w Zespole Szkół nr (...) w W.. Niezaprzeczalnie też od chwili wydania poprzedniego wyroku, nastąpił także wzrost cen towarów i usług oraz wzrosła płaca minimalna, która od dnia 01.01.2019r. wynosi 2.200 zł brutto miesięcznie, czyli około 1.634 zł netto miesięcznie.

Niewątpliwie zatem, w sytuacji powódek nastąpiła zmiana okoliczności w rozumieniu art. 138 krio uzasadniająca ponowne ustalenie wysokości renty alimentacyjnej obciążającej pozwaną na rzecz W. i M. rodz. G..

W pierwszej kolejności należy wskazać, że zmieniła się wysokość udziału powódek w kosztach utrzymania mieszkania. Obecnie bowiem zamieszkują one wspólnie nie tylko z ojcem K. G., ale także z jego partnerką oraz ich wspólnym małoletnim synem P. G.. W związku z tym koszty utrzymania mieszkania dzielone są obecnie na 5 osób, a nie jak poprzednio na 3 i wynoszą około 140 zł dla każdej z powódek.

Dalej wskazać należy, że co do zasady nie uległy zmianie koszty wyżywienia powódek, które nadal oscylują w granicach kwoty 400 zł miesięcznie dla każdej z nich, co wynika z faktu, że co do zasady koszt wyżywienia młodzieży w wieku 13-15 lat nie różni się znacząco od tych kosztów u młodych kobiet w wieku 19-20 lat. Nieznacznej zmianie uległy natomiast koszty zakupu odzieży i obuwia które obecnie są równe dla obu powódek i wynoszą około 100 zł miesięcznie. Okoliczność ta wynika przede wszystkim z tego, że minął już okres najintensywniejszego rozwoju u powódek i nie wymagają one w związku z tym tak częstej wymiany garderoby jak wtedy gdy były młodymi nastolatkami. Nadto jednak mając na uwadze, ze są one już młodymi kobietami, obie podobnego wzrostu, nie można wymagać, by młodsza siostra nadal nosiła odzież po starszej.

Dość znacznie wzrosły natomiast pozostałe koszty utrzymania powódek, w tym w szczególności koszty ich leczenia. Jak bowiem ustalono obydwie dziewczyny nadal mają wadę wzroku i ponoszą koszt wymiany okularów korekcyjnych, a okoliczność ta została potwierdzona stosownymi dokumentami przedłożonymi do akt sprawy (k. 14, 15, 67 oraz k. 15 akt III RC 221/18). Nadto nadal średnio dwa razy do roku zakupują także wkładki ortopedycznych. Wreszcie obydwie nadal ponoszą koszty zakupu leków na sezonowe infekcje oraz korzystają z wizyt u stomatologa i okulisty. Nadto jednak W. G. pozostaje pod opieką endokrynologa oraz alergologa i przyjmuje leki na tarczycę oraz leki antyalergiczne i wziewne, zaś M. G. uczęszcza do logopedy. Sąd zważył przy tym, że same wizyty u specjalistów powódki odbywają w ramach NFZ i nie ponoszą z tego tytułu żadnych kosztów, niewątpliwie jednak ponoszą one koszty zakupu leków, okularów oraz wkładek ortopedycznych i dlatego ustalił te wydatki powódek na kwotę przeciętnie 75 zł miesięcznie dla każdej z nich. Co prawda W. G. podniosła, że korzysta z prywatnej opieki endokrynologa oraz okulisty, jednak Sąd nie znalazł podstaw do uwzględnienia tych kosztów w jej usprawiedliwionych wydatkach. Jak bowiem ustalono powódka odbywa te wizyty średnio raz na rok. Może zatem umówić się na nie z wyprzedzeniem i odbyć je w ramach bezpłatnej opieki medycznej, refundowanej przez NFZ. Nadto jednak w toku postepowania ustalono, że M. i W. rodz. G. mają problemy skórne w postaci zaawansowanej postaci trądziku młodzieńczego i w związku z tym nie tylko pozostają pod stałą opieką dermatologa, u którego odbywają wizyty raz w miesiącu, ale też przyjmować muszą specjalistyczne leki na bazie antybiotyków oraz leki osłonowe za kwotę około 100 zł miesięcznie. Choć zaś same wizyty u specjalisty powódki odbywają w ramach NFZ, to ponoszą one koszty dojazdu do gabinetu lekarskiego który znajduje się w G.. Przy czym W. i M. uczęszczają do tego samego specjalisty i razem dojeżdżają na wizyty, ponosząc z tego tytułu koszt w wysokości 50 zł miesięcznie. Zatem łączny koszt leczenia dermatologicznego każdej z powódek, wraz z kosztami ich dojazdu do lekarza wynosi po 125 zł miesięcznie.

Poza kosztami leczenia wzrosły także koszty zakupu środków higieny i czystości dla powódek i obecnie wynoszą one po 80 zł miesięcznie dla każdej z nich. W wydatkach tych Sąd uwzględnił także koszty zakupu kosmetyków dla W. i M.. Należy bowiem wskazać, że zapotrzebowanie na produkty tj. toniki, maseczki, czy kremy jest naturalnym wynikiem dorastania młodych kobiet, zaś w przypadku powódek, które borykają się z problemami skórnymi, ponoszenie tego rodzaju wydatków jest tym bardziej uzasadnione.

Sąd uwzględnił w usprawiedliwionych kosztach utrzymania powódek również koszty użytkowania przez nie telefonów komórkowych w kwotach po 56 zł i 40 zł miesięcznie. W tym miejscu należy wskazać, że koszty telefonów komórkowych zostały uwzględnione również przy poprzednim ustalaniu wysokości obowiązku alimentacyjnego pozwanej względem powódek, jednak w mniejszej kwocie. Tym bardziej więc obecnie Sąd nie znalazł żadnych podstaw do tego by kosztów tych nie uwzględnić, przy czym ich wzrost wynika głównie z ogólnego wzrostu cen i usług, niż ze zwiększenia się zapotrzebowania powódek w tym zakresie. Sąd uwzględnił w kosztach utrzymania W. i M. rodz. G. również koszty Internetu w kwocie po 20 zł miesięcznie dla każdej z nich. Należy bowiem wskazać, że obecnie posiadanie Internetu stało się niemal standardem w polskich gospodarstwach domowych. Nadto zaś posiadanie Internetu jest niewątpliwie konieczne dla powódek, które przecież nadal się uczą. Internet daje zaś możliwość zdobycia niezbędnych informacji za stosunkowo niewielką cenę miesięcznego abonamentu oraz umożliwia dodatkowy kontakt ze szkołą/uczelnią.

Podobnie wątpliwości Sądu nie wzbudził fakt, że uzasadnione jest uwzględnienie w kosztach utrzymania powódek również wydatków ponoszonych w związku z wyjściem do kina, spotkaniem ze znajomymi czy też rekreacją w postaci jazdy na rowerze. Należy bowiem wskazać, że u młodych kobiet w wieku powódek istnieją także inne potrzeby, poza tymi podstawowymi, jak chęć aktywnego spędzania wolnego czasu, nawiązywania i podtrzymywania znajomości, czy też korzystania z rozrywek w postaci wyjść do kina zwłaszcza że wysokość deklarowanych wydatków nie odbiega od stopy życiowej rodziców i nie może być uznana za nadmierną. W opinii Sądu na pokrycie tych potrzeb powódek wystarczająca winna być kwota 70 zł miesięcznie dla każdej z nich.

Wreszcie ustalając zakres usprawiedliwionych potrzeb powódek, Sąd uwzględnił koszty związane z ich nauką. W przypadku M. G., będącej uczennicą klasy II szkoły średniej w W., wydatki te Sąd ustalił na kwotę 60 zł miesięcznie. Sąd zważył przy tym, że co prawda powódka otrzymała kwotę 300 zł z programu „Dobry Star” na zakup wyprawki szkolnej, mając jednak na uwadze, że poza podręcznikami które w szkole średniej nabyć trzeba odpłatnie, powódka potrzebuje również przyborów szkolnych tj. zeszytów czy długopisów, które nadto zużywają się i wymagają uzupełnienia w ciągu roku szkolnego, uznać należało że kwota ta nie wystarczy na pokrycie tych potrzeb powódki w całości. Sąd miał także na uwadze zeznania ojca powódek, który wskazał, że w ciągu roku szkolnego M. bierze udział w jednodniowych wyjazdach organizowanych przez szkołę i koszt ten również uwzględnił w jej wydatkach szkolnych, niemniej uznając, że udział w wycieczce szkolnej kosztującej 700 zł jest nazbyt wygórowanym wydatkiem jak na dochody jej rodziców. Ustalając natomiast wysokość wydatków szkolnych powódki W. G., Sąd miał na uwadze jej zeznania z których wynika, iż podręczniki z których korzysta pochodzą przede wszystkim z biblioteki i jedynie sporadycznie musi ona zakupywać własne egzemplarze. Kwota 35 zł miesięcznie winna zatem wystarczyć zarówno na pokrycie kosztów zakupu tych podręczników jak i zeszytów, długopisów i innych artykułów szkolnych. Nadto zaś Sąd uwzględnił w usprawiedliwionych wydatkach W. G. koszty dojazdu do P. oraz poruszania się po mieście. Skoro bowiem powódka studiuje na Uniwersytecie im. A. M. w P., to oczywiste jest, że musi dojeżdżać na zajęcia. Jak zaś powódka wskazała w toku rozprawy z dnia 27.11.2018 r. koszt zakupu miesięcznego biletu (...) wynosi 145 zł, zaś bilet ten upoważnia ją do korzystania również z komunikacji miejskiej w P..

Na koniec należy wskazać, że powyższe koszty ustalone zostały przy uwzględnieniu jedynie tych wydatków, które strona powodowa faktycznie ponosi. Sąd pominął natomiast te wydatki które według powódek i ich ojca winny zostać poniesione lub których poniesienie mogłoby przynieść pewne korzyści dla powódek. Do tych kategorii zaliczyć należy m.in. wydatki na wycieczki szkolne, korepetycje czy też zakup laptopa. Należy bowiem wskazać, że renta alimentacyjna ma na celu zaspokojenie rzeczywistych potrzeb osób uprawnionych, a nie pokrywanie wszystkich wydatków jakich ponoszenie uprawnionemu wydają się konieczne czy też wskazane. Nadto zaś należy pamiętać, że zakres usprawiedliwionych potrzeb dziecka zależny jest od możliwości finansowych jego rodziców, a stopa życiowa dzieci winna być równa ze stopą życiową ich rodziców. Jak zaś ustalono w toku niniejszego postępowania niektóre potrzeby powódek, w tym również te wskazane powyżej, nie są zaspakajane, gdyż ich ojca na to nie stać. Nie można zatem wymagać od strony pozwanej, by ponosiła koszty zaspokojenia tych potrzeb powódek, które nie tylko nie są niezbędne ale też do pokrycia których nie jest w stanie przyczynić się ich ojciec.

Jak ustalono w toku niniejszego postępowania suma wydatków na zaspokojenie usprawiedliwionych potrzeb powódki M. G. wynosi obecnie 1.100 zł miesięcznie, a powódki W. G. – 1.230 zł miesięcznie. Nadto zaś, choć obydwie powódki są już pełnoletnie, to nadal uczą się w pełnym wymiarze i w związku z tym nie są w stanie podjąć pracy zarobkowej, która pozwoliłaby im na samodzielne utrzymanie się.

Jest bezsporne, że powódki nie są w stanie utrzymać się samodzielnie, a co za tym idzie rodzice są zobowiązani do ich alimentowania zgodnie z art. 133 § 1 k.r.o. Obowiązek ten obciąża rodziców dzieci w stopniu uzależnionym od usprawiedliwionych potrzeb dzieci oraz od możliwości zarobkowych i majątkowych rodziców (art. 135 § 1 k.r.o. oraz art. 129 § 2 k.r.o.).

K. G. zatrudniony jest w firmie PPHU (...) i uzyskuje z tego tytułu wynagrodzenie w wysokości 2.200 zł brutto miesięcznie, czyli około 1.630 zł netto miesięcznie, a nadto osiąga dodatkowy dochód z prac dorywczych w kwocie 300-400 zł miesięcznie. Nadto w zamian za pomoc w gospodarstwie rolnym młodszego brata, ojciec powódek otrzymuje od niego produkty żywnościowe. Wskazać także należy, że poza powódkami M. G. i W. G., K. G. posiada na utrzymaniu również małoletniego syna z obecnego związku – (...). Wreszcie Sąd zważył, że na młodsze dzieci ociec powódek otrzymuje kwotę 219 zł tytułem zasiłków rodzinnych i kwotę 1.000 zł tytułem świadczenia 500+, zaś na rzecz powódek pobiera alimenty z NFAL w kwocie łącznie 830 zł miesięcznie. Z tak uzyskanych środków K. G. winien pokryć własne usprawiedliwione koszty utrzymania oraz partycypować w kosztach utrzymania M. G. i W. G. w stopniu równym z ich matką. Należy bowiem wskazać, że ze względu na wiek powódek nie znajduje tu praktycznego zastosowania przepis art. 135 § 2 kro. Obie bowiem powódki są już pełnoletnie i nie wymagają zwiększonych wysiłków w celu dbania o ich prawidłowy rozwój i wychowanie.

Jest oczywiste, że pozwana, będąc świadomą ciążącego na niej obowiązku alimentacyjnego względem dziecka, powinna w pełni wykorzystać swoje możliwości zarobkowe i majątkowe oraz w sposób odpowiedni gospodarować posiadanymi środkami. Nadto zaznaczyć należy, iż obowiązek łożenia na zaspokojenie potrzeb dziecka jest obowiązkiem szczególnym, którego realizacja powinna wyprzedzać wszelkie inne zobowiązania (np.: kredyty i pożyczki na cele konsumpcyjne), co zostało potwierdzone w utrwalonej linii orzecznictwa Sądu Najwyższego. Zgodnie z przyjętą linią orzeczniczą dzieci mają w każdej sytuacji prawo do równej stopy życiowej z rodzicami. Oznacza to, iż oboje rodzice powinni zapewnić dziecku warunki materialne, w których sami żyją (por .uch. SN z 16.12.1987 - III CZP 81/86 - OSNC 1988, z. 4 poz. 42).

W toku niniejszego postępowania ustalono, że K. Z. nadal jest właścicielką dwóch lokali mieszkalnych położonych w W. przy ul. (...), z najmu których może osiągać dodatkowy dochód. Pozwana wskazała jednak, że obecnie wynajmuje tylko jeden z nich, przy czym okoliczności na podstawie jakich Sąd ustalił wysokość czynszu uzyskiwaną przez nią z tego tytułu, wskazane zostały we wcześniejszej części tego uzasadnienia. Co do drugiego lokalu K. Z. wskazała natomiast, że parę lat temu została tam odcięta woda. Nadto zaś pozwana podniosła, że ze względu na konieczność przeprowadzenia remontu obu lokali, nie może ona żądać za ich najem czynszu w pełnej wysokości. Sąd nie podzielił jednak żadnego z argumentów pozwanej. Jak bowiem ustalono w toku postępowania, taki stan rzecz trwa już od kilku lat, a pozwana nie uczyniła w tym czasie nic, aby doprowadzić oba lokale do właściwego stanu. W opinii Sądu nie jest wystraczającym wytłumaczeniem fakt, że pozwana nie posiada wystarczających środków finansowych na remont mieszkań i opłacenie ponownego przyłączenia wody. Może ona bowiem koszty te „przerzucić” niejako na wynajmującego, a następnie rozliczyć je w czynszu. Praktyka taka stosowana jest powszechnie, a Sądowi z urzędu wiadomo jest, że również K. Z. stosowała ją już wcześniej. Skoro zaś pozwana nie uczyniła nic w kierunku osiągniecia pełnego dochodu z tytułu najmu posiadanych lokali i tym samym wykorzystania swoich możliwości zarobkowych w pełni, w opinii Sądu zastosowanie znajduje tu reguła wyrażona w przepisie art. 136 kro, w myśl którego jeżeli w ciągu ostatnich trzech lat przed sądowym dochodzeniem świadczeń alimentacyjnych osoba, która była już do tych świadczeń zobowiązana, bez ważnego powodu zrzekła się prawa majątkowego lub w inny sposób dopuściła do jego utraty albo jeżeli zrzekła się zatrudnienia lub zmieniła je na mniej zyskowne, nie uwzględnia się wynikłej stąd zmiany przy ustalaniu zakresu świadczeń alimentacyjnych. Biorąc natomiast pod uwagę, że w toku postepowań toczących się przed tut. Sądem w sprawach sygn. I C 999/14 i I C 17/17 K. Z. dochodziła od swoich poprzednich lokatorów czynszu w kwotach odpowiednio po 1.000 zł miesięcznie oraz po 750 zł miesięcznie oraz uwzględniając konieczność przeprowadzenia remontów w tych lokalach i podłączenia wody, a przez to konieczność czasowego obniżenia czynszu, Sąd uznał, że pozwana jest w stanie uzyskać tytułem najmu tych lokali średniorocznie łączną kwotę co najmniej 875 zł miesięcznie, czyli połowę żądanych wcześniej stawek rynkowych.

Sąd zważył także, że poza możliwością osiągnięcia dochodów z tytułu najmu lokali, pozwana może osiągać również dochód z tytułu pracy zarobkowej. Jak bowiem ustalono K. Z. nie tylko z zawodu jest szwaczką, ale też posiada doświadczenie w pracy krawcowej. Jak zaś wynika z informacje udzielonych przez Powiatowe Urzędy Pracy w W., Ż., O. i P., w okresie ostatnich 6 miesięcy dysponowały one ofertami pracy na stanowisku krawcowa i szwaczka za proponowanym wynagrodzeniem w wysokości od minimalnego wynagrodzenia krajowego do kwoty 3.200 zł brutto miesięcznie, oraz dla osób bez zawodu za proponowanym wynagrodzeniem w wysokości do kwoty 3.500 zł brutto miesięcznie.

W tym miejscu wskazać należy, że Sąd miał na uwadze, że z początkiem 2019r. pozwana uzyskała orzeczenie o stopniu niepełnosprawności. Jednakże niepełnosprawność K. Z. ma stopień lekki. Nadto zaś nie została ona uznana za niezdolną do pracy, a jedynie wskazane jest by wykonywała prace lekkie, z ograniczeniem dźwigania. W opinii Sądu nie ma zatem przeszkód by K. Z. podjęła pracę w wyuczonym zawodzie szwaczki, czy też jako krawcowa, tym bardziej że posiada już doświadczenie w pracy na tym stanowisku. Również ograniczenie dźwigania do 5kg nie wyklucza pracy w tych zawodach. Wreszcie wskazać należy, że pozwana może skorzystać z innych ofert pracy, kierowanych do osób bez odpowiedniego wykształcenia jak np. kasjer/sprzedawca.

W opinii Sądu fakt posiadania przez pozwaną małoletniego dziecka w wieku przedszkolnym również nie stanowi przeszkody w podjęciu pracy przez K. Z. i to zarówno pracy na pełen etat, jak i pracy zmianowej. Jak bowiem ustalono w toku postępowania małoletni A. S. uczęszcza do przedszkola. Nadto zaś pozwana i jej syn zamieszkują wspólnie z R. S.. Z zeznań K. Z. wynika natomiast, że ojciec małoletniego pomaga jej w wychowaniu syna i opiece nad nim.

Mając na uwadze powyższe, Sąd nie podzielił argumentów pozwanej co do jej ograniczonych możliwości podjęcia i wykonywania pracy zarobkowej i na podstawie informacji udzielonych przez Powiatowe Urzędy Pracy ustalił, że minimalne wynagrodzenia za pracę jakie może ona uzyskiwać wynosi co najmniej 2.200 zł brutto miesięcznie, czyli 1.634 zł netto miesięcznie.

Biorąc zaś pod uwagę wszystkie dochody jakie pozwana może uzyskać, Sąd ustalił, że możliwości zarobkowe K. Z. w rozumieniu art. 135 § 1 k.r.o. kształtują się na poziomie co najmniej kwoty 2.500 zł netto miesięcznie (875 zł + 1.634 zł).

Z ustalonych w ten sposób dochodów pozwana według zasady równej stopy życiowej, winna pokrywać usprawiedliwione koszty własnego utrzymania, oraz przyczyniać się do zaspokojenia potrzeb swoich dzieci. W tym miejscu wskazać należy, że poza powódkami K. Z. posiada na utrzymaniu także małoletniego syna A. S., pochodzącego z jej związku z R. S. i winna ona również uczestniczyć w pokrywaniu usprawiedliwionych potrzeb tego małoletniego dziecka. Przy czym w tym wspomnieć należy, że swój obowiązek alimentacyjny względem tego dziecka, K. Z. wypełnia częściowo poprzez osobiste starania o jego wychowanie i dbanie o jego rozwój, przez co obowiązek partycypowania przez nią w kosztach jego utrzymania jest mniejszy niż w przypadku powódek.

Mając zatem powyższe na uwadze, należało uznać, że dysponując każdego miesiąca kwotą 2.500 zł netto, K. Z. będzie w stanie łożyć na rzecz powódek W. G. i M. G. podwyższone renty alimentacyjne w kwotach po 550 zł miesięcznie. Choć zaś alimenty te stanowią 50% całkowitych kosztów utrzymania M. G. i około 45 % całkowitych kosztów utrzymania W. G., to jak wskazano wcześniej, ze względu na wiek powódek brak jest podstaw do tego, by przy ustalaniu wysokości świadczenia alimentacyjnego należnego im od K. Z. uwzględniać fakt, że pozwana nie przyczynia się w żaden sposób do prawidłowego wychowania i rozwoju swoich córek.

Po uiszczeniu przez pozwaną tych alimentów będzie ona dysponował wystarczającą kwotą dochodu (1.400 zł) na pokrycie zgodnie z zasadami równej stopy życiowej, podstawowych kosztów swojego utrzymania i partycypowanie w kosztach utrzymania małoletniego A. S..

Na marginesie wskazać należy, że jedną z funkcji obowiązku alimentacyjnego jest zapewnienie dziecku takich samych, lub podobnych możliwości rozwojowych, jak gdyby nadal wychowywało się ono w pełnej rodzinie. W opinii Sądu w niniejszej sprawie bezsporne jest, że gdyby rodzice powódek nadal stanowili rodzinę, to każdego miesiąca dysponowaliby na utrzymanie siebie oraz 4 dzieci tj. powódek oraz dzieci K. Z. i K. G. z ich obecnych związków łącznie kwotą ok. 6.000 zł, uzyskiwaną z tytułu osiąganych zarobków, czynszu najmu, prac dorywczych oraz świadczenia wychowawczego 500+ na małoletnie dzieci. Oznacza to, że na pokrycie usprawiedliwionych potrzeb każdego ze swoich dzieci mogliby przeznaczyć kwotę ok. 1.000 zł miesięcznie, czyli po około 500 zł dla każdego z dzieci od każdego z rodziców.

W związku z powyższym należało orzec jak w pkt 1 wyroku, oddalając powództwo w pozostałym zakresie (pkt. 2 wyroku).

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 108 § 1 k.p.c. w zw. z art. 102 k.p.c. w myśl którego, w wypadkach szczególnie uzasadnionych sąd może zasądzić od strony przegrywającej tylko część kosztów albo nie obciążać jej w ogóle kosztami i odstąpił od obciążenia K. Z. tymi kosztami, zwłaszcza że z uwagi na ustawowe zwolnienie powódek od kosztów sądowych w istocie nie poniosły wydatków, których zwrotu można żądać od strony przeciwnej.

W niniejszym postępowaniu strona powodowa została zwolniona od obowiązku ponoszenia kosztów sądowych na podstawie na mocy art. 96 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28.07.2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U. Nr 167, poz. 1398 ze zm.).

Na podstawie art. 333 § 1 pkt 1 k.p.c. wyrokowi w pkt 1, zasądzającym alimenty, nadano z urzędu rygor natychmiastowej wykonalności.

SSR Katarzyna Szymczewska

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Genowefa Janiak-Korczak
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy w Wągrowcu
Osoba, która wytworzyła informację:  Katarzyna Szymczewska
Data wytworzenia informacji: