XII C 1038/18 - zarządzenie, wyrok, uzasadnienie Sąd Okręgowy w Poznaniu z 2021-09-20

Sygnatura akt XII C 1038/18

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 września 2021 r.

Sąd Okręgowy w Poznaniu Wydział XII Cywilny w następującym składzie:

Przewodniczący: SSO Maria Prusinowska

Protokolant: protokolant sądowy Justyna Wojciechowska

po rozpoznaniu w dniu 19 sierpnia 2021 r. w Poznaniu

na rozprawie

sprawy z powództwa A. B.

przeciwko Spółdzielni Produkcji Rolnej (...) z siedzibą w S.

o zapłata

1.  Oddala powództwo ewentualne,

2.  Nie obciąża stron kosztami sądowymi, a powódki dodatkowo nie obciąża kosztami zastępstwa procesowego pozwanej,

3.  Przyznaje od Skarbu Państwa ( Sądu Okręgowego w Poznaniu ) na rzecz adwokata R. M. kwotę 6300 zł plus 23 % VAT tytułem wynagrodzenia za pomoc prawną udzieloną powódce z urzędu.

SSO Maria Prusinowska

Sygn. akt XII C 1038/18

UZASADNIENIE

Powódka A. B. przed wszczęciem niniejszego postępowania wnioskiem z dnia 31 lipca 2014 r. skierowanym w tym samym dniu do Sądu Rejonowego (...) i J. w P. wezwała pozwaną Spółdzielnię Produkcji Rolnej (...) w S. do próby ugodowe (syg. akt IX Co 2228/14). Powódka domagała się zapłaty przez Spółdzielnię na jej rzecz kwoty 230.000,- zł tytułem wynagrodzenia za bezumowne korzystanie przez przeciwnika wniosku z udziału wnioskodawczyni w nieruchomości gruntowej położonej w S. objętej księgą wieczystą (...), stanowiącej jej własność w 1/12 części , za okres od 1 sierpnia 2004 r. do 31 lipca 2014 r. Do zawarcia ugody nie doszło.

Postanowieniem z dnia 4 maja 2015 r. w sprawie (...) tutejszego sądu referendarz sądowy zwolnił powódkę od kosztów sądowych w całości w sprawie, jaką powódka miała zamiar wytoczyć Spółdzielni Produkcji Rolnej (...) w S. o zapłatę około 184.000,- zł, ustanowił też dla niej pełnomocnika z urzędu – adwokata. Okręgowa Rada Adwokacka w P. na życzenie powódki jej pełnomocnikiem wyznaczyła adwokata R. M. (k. 60 i 64 akt I Co 61/15 SO w Poznaniu).

Pełnomocnik powódki działając w jej imieniu pozwem z dnia 9 października 2015 r. skierowanym do Sądu Okręgowego w P.w dniu 22 października 2015 r. wniósł o zasądzenie od pozwanej Spółdzielni Produkcji Rolnej (...) z siedzibą w S. na rzecz powódki A. B. kwoty 184.000,- zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia następnego po dniu doręczenia odpisu pozwu do dnia zapłaty oraz o rozstrzygnięcie o kosztach postępowania, w tym kosztach pomocy prawnej udzielonej z urzędu, według norm przepisanych.

Uzasadniając swoje żądanie powódka wskazała, że w udziale wynoszącym 1/12 części jest współwłaścicielką nieruchomości gruntowej położonej w S., oznaczonej jako działka nr (...), dla której Sąd Rejonowy (...) w P. prowadzi księgę wieczystą nr (...). Nieruchomość ta od kilkudziesięciu lat jest użytkowana przez pozwaną w celach rolnych, w ocenie powódki bez podstawy prawnej. W szczególności, jej zdaniem, brak jest podstaw do twierdzenia, że nieruchomość stanowiła wkład do Spółdzielni, bowiem okoliczność ta nie wynika z żadnego dokumentu. Powódka wywodziła zatem, iż pozwana zobowiązana jest do uiszczania wynagrodzenia za korzystanie z nieruchomości. Wynagrodzenia tego, za okres dziesięciu lat przed wytoczeniem powództwa, powódka dochodziła w niniejszym postępowaniu. Powódka przyznała przy tym, że pozwana porozumiała się ostatecznie z pozostałymi współwłaścicielami i wykupiła należące do nich udziały, jednak jej zdaniem zaoferowana cena nie odpowiadała wartości rynkowej udziału, w związku z czym przez powódkę propozycja pozwanej była niemożliwa do zaakceptowania.

Powódka wskazała nadto, że na wypadek ustalenia, że przedmiotowa nieruchomość została obciążona prawem użytkowania na rzecz pozwanej, domaga się wynagrodzenia za użytkowanie nieruchomości przez okres 10 lat przed wytoczeniem powództwa. (pozew - k. 2-6v).

Pozwana Spółdzielnia Produkcji Rolnej (...) z siedzibą w S. uznała powództwo do kwoty 4.166,66 zł wnosząc o oddalenie powództwa w pozostałym zakresie, w tym w szczególności co do odsetek również od powyższej kwoty oraz o obciążenie powódki całością kosztów postępowania.

Na wstępnie pozwana wyjaśniła, że powyższą kwotą uznaje roszczenie powódki, ale jednocześnie kwestionuje wskazany w pozwie charakter należnego świadczenia - jej zdaniem powódce nie należy się wynagrodzenie za bezumowne korzystanie, lecz jedynie renta gruntowa za użytkowanie wkładu za latach 2011-2015.

Niezależnie od powyższego pozwana zakwestionowała legitymację procesową powódki podnosząc, że w żaden sposób powódka nie wykazała swojego tytułu do części wspomnianej nieruchomości. Tytuł ten nie wynika w szczególności z księgi wieczystej, skoro wpisane jest w niej ostrzeżenie o niezgodności wpisu z prawem. Pozwana podniosła również, że korzystanie przez nią z ewentualnego udziału powódki odbywa się na podstawie tytułu prawnego - prawa użytkowania ustanowionego przy wniesieniu nieruchomości do Spółdzielni jako wkładu gruntowego przez J. R., dziadka powódki, który był jednym z założycieli Spółdzielni, a który zmarł w kwietniu 1977 r. Pozwana podkreśliła, że powódka nigdy przed wytoczeniem powództwa nie kwestionowała powyższych okoliczności, a wkład nigdy nie został wycofany. Pozwana zaznaczyła również, że udział we współwłasności , do którego odwołuje się powódka, pozwana nabyła w drodze zasiedzenia, skoro od śmierci J. R. nieprzerwanie w niezakłócony sposób korzysta z całości nieruchomości. W tej sytuacji, zdaniem pozwanej, powódce należy się jedynie renta gruntowa wynikająca z § 20 statutu.

Co do świadczeń za okres sprzed 2010 r. pozwana podniosła zarzut przedawnienia wskazując, że renta jest świadczeniem okresowym, dla którego zastosowanie znajduje trzyletni termin przedawnienia.

Z ostrożności procesowej pozwana zakwestionowała przedstawiony przez powódkę operat szacunkowy i wysokość dochodzonej kwoty (odpowiedź na pozew - k. 81-85).

Wyrokiem z dnia 29 marca 2017 r. Sąd Okręgowy w P. zasądził od pozwanej na rzecz powódki kwotę 4 444 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 26 listopada 2015 r. do dnia 1 stycznia 2016 r. do dnia zapłaty. W pozostałym zakresie powództwo oddalił. Nadto Sąd Okręgowy orzekł o kosztach postępowania.

Na skutek apelacji obu stron Sąd Apelacyjny w P. w dniu 28 lutego 2018 r. uchylił zaskarżony wyrok w punkcie 2 w części oddalającej powództwo o wynagrodzenie za użytkowanie wkładu gruntowego, a także w części, w której orzeczono o kosztach postępowania. W pozostałym zakresie Sąd Apelacyjny w P. oddalił apelację powódki, a nadto w całości oddalił apelację pozwanej.

Sąd Apelacyjny wskazał, że powódka słusznie zarzuciła Sądowi I instancji, że nie rozpoznał roszczenia powódki o wynagrodzenie za korzystanie przez pozwaną z wkładu gruntowego na zasadzie art. 143 ustawy Prawo spółdzielcze. Sąd Apelacyjny dalej uzasadnił, że nie zostało zbadane roszczenie ewentualne powódki o wynagrodzenie za użytkowanie wkładu gruntowego za okres kiedy to użytkowanie miało miejsce, czyli do 31 marca 2015 r.

Na rozprawie w dniu 13 września 2018 r. pełnomocnik pozwanej oświadczył, że pozwana zapłaciła powódce kwotę 4 166,66 zł tytułem renty gruntowej za okres od 2011 do 2014 r. Zdaniem pozwanej za lata wcześniejsze roszczenie powódki uległo przedawnieniu, bowiem ma ono charakter roszczenia okresowego. Dalej pełnomocnik wskazał, że za rok 2015 powódka otrzymała 12 500 zł, przy czym była to kwota w 1/3 należna powódce , a w 2/3 pozostałym spadkobiercom dziadka powódki. Jednocześnie pełnomocnik poinformował, że powódka zwróciła kwotę 4 166,66 zł, a kwota 12 500 zł nie została przez powódkę odebrana.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Pierwotnie właścicielem istotnej w sprawie nieruchomości gruntowej, położonej w S., oznaczonej jako działka nr (...), dla której Sąd Rejonowy (...) prowadzi księgę wieczystą nr (...) był J. R., dziadek powódki. Działka ma powierzchnię 8,6433 ha.

Okoliczność bezsporna.

W roku 1950 w S. powstał Rolniczy Zespół Spółdzielczy (później Rolnicza Spółdzielnia Produkcyjna). Założycielem Zespołu był również dziadek powódki J. R.. Tytułem wkładu wniósł on do Zespołu powyższą nieruchomość. Od tamtego czasu była ona ewidencjonowana i użytkowana przez pozwaną w ramach prowadzonej działalności rolniczej.

Okoliczności bezsporne, a nadto dowody: wykaz członków (...) (k. 99), rejestr członków (k. 100-104).

Zgodnie ze statutem Zespołu wszelkie grunty orne oraz inne użytki i nieużytki, lasy i wody posiadane przez członków Zespołu łączyło się w celu wspólnego gospodarowania, z tym że każdy członek Zespołu zachowywał prawo własności swojego wkładu gruntowego i prawo przekazania go swoim spadkobiercom. Każdy członek Zespołu miał obowiązek wnieść do Zespołu posiadaną przez siebie ziemię i środki produkcji. Zespół zaś miał prawo użytkować wniesione grunty, tj. uprawiać je i pobierać z nich pożytki. Założyciele Zespołu, którzy podpisani statut, stawali się jego członkami z chwilą zarejestrowania statutu.

Przez lata działalności Zespołu jego statut był wielokrotnie zmieniany. Najpóźniej w roku 1962 zmieniono nazwę na Rolnicza Spółdzielnia Produkcyjna. Wprowadzono jednocześnie zasadę, że członek może wystąpić ze Spółdzielni za pisemnym wypowiedzeniem, które powinno być złożone co najmniej na rok przed rozpoczęciem zbiorów. Spółdzielnia użytkowała grunty nieodpłatnie, a członek mógł ten wkład wycofać dopiero po ustaniu członkostwa. Następcy prawni członka, jak również inni właściciele gruntów wniesionych do Spółdzielni, niebędący członkami mogli wycofać grunty ze Spółdzielni na takich samych warunkach jak członkowie.

W roku 1973 usunięto ze statutu wymóg, by wypowiedzenie zostało złożone na rok przed rozpoczęciem zbiorów.

W 1978 r. wprowadzono do statutu postanowienie, że członek, który wniósł wkład gruntowy ma prawo do wynagrodzenia za użytkowanie tego wkładu przez Spółdzielnię, którego wysokość miało ustalać Walne Zgromadzenie.

W roku 1995 powrócono do wymogu, aby wycofanie wkładu następowało z rocznym wypowiedzeniem.

Pierwotnie wniesione tytułem wkładu grunty były użytkowane nieodpłatnie. Później zmieniono to postanowienie i wprowadzono zasadę, że użytkowanie odbywa się odpłatnie. Na przestrzeni lat sposób ustalania tego wynagrodzenia zmieniał się. Obecnie jest ono ustalane przez Zarząd Spółdzielni.

Dowód: statut pozwanej w pierwotnym brzemieniu, statut w brzmieniu z 1962 r., postanowienia Sądu Powiatowego (następnie Rejonowego) w P. z 7.09.1973 r.,10.10.1978 r., 5.07.1995 r. wraz z tekstami jednolitymi statutu (załączniki do akt sprawy).

J. R. zmarł 29 kwietnia 1977 r. Spadek po nim nabyły dzieci: Z. D., K. K., A. W. i K. R. – ojciec powódki , każde w 1/4 części.

K. R. zmarł dnia 30 marca 1994 r. Spadek po nim, w tym wchodzący w skład spadku udział w gospodarstwie rolnym stanowiącym wkład w Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej w S., nabyli żona A. R. (1) oraz dzieci A. B., W. R., G. R., każde po 1/4 części.

A. R. (2) zmarła 13 kwietnia 2002 r. Spadek po niej nabyły dzieci A. B., W. R., G. R. po 1/3 części.

Dowody: 1. postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku Sądu Rejonowego w P.z dnia 28.07.2006 r. w spr. II Ns 2011/05 (k. 98), 2. Postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku Sądu Rejonowego w P. z dnia 19.06.2007 r. w spr. II Ns 799/07 (k. 97).

Na skutek powyższych spadkobrań istotna dla sprawy nieruchomość stała się przedmiotem współwłasności czternastu osób, w tym powódki, której udział wynosi 1/12 części. W roku 2012 r. pozwana porozumiała się z większością współwłaścicieli i nabyła ich udziały stając się właścicielem nieruchomości w 41/64 części.

Pismem z dnia 21 lutego 2014 r. powódka zwróciła się do pozwanej propozycją wydzierżawienia Spółdzielni jej części przedmiotowej działki na okres trzech lat począwszy od roku 2014 r., zgłosiła również swoje żądanie odszkodowania za bezumowne korzystanie przez Spółdzielnię ww części działki w klatach 2008 – 2013.

Pozwana pismem z dnia 31 marca 2014 r. poinformowała powódkę, iż Walne Zgromadzenie Członków na swym posiedzeniu w dniu 28 marca 2014 r. postanowiło wydać jej udział w działce (...) położonej w S. po zbiorach w 2014 r. Pozwana proponowała powódce działkę wydzieloną z ze spornej nieruchomości a położoną na jej końcu przy torach kolejowych.

Dowód: 1. Pismo powódki z 21.02.2014 r. k. 17 akt (...) SR (...) i J. w P., 2. Pismo pozwanej z 31.03.2014 r. k. 18 w/w akt

Powódka nie zaakceptowała propozycji – proponowała inna lokalizację działki odpowiadającej jej udziałowi w nieruchomości.

Pozwana także powódce – podobnie jak pozostałym spadkobiercom J. R. oferowała nabycie udziału w nieruchomości. Strony nie doszły jednak do porozumienia - powódka uznawała, że zaproponowana jej cena nie odpowiada wartości rynkowej udziału. Pozwana natomiast nie uznawała żądania powódki odnośnie wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości, gotowa była wypłacić powódce jedynie rentę gruntową.

W lipcu 2014 r. powódka zawezwała pozwaną do próby ugodowej określając swoje roszczenie z tytułu wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości na kwotę 230.000,- zł. Do zawarcia ugody nie doszło.

Dowody: wydruki elektronicznej księgi wieczystej (k. 55-71, 91-96), pismo pozwanej z 23.01.2015 r. (k. 7-9), potwierdzenie przelewu (k. 110), wyciąg z konta bankowego (k. 111-112), zeznania powódki (k. 145v), pozwanej (k. 145v-146), dokumenty zgromadzone w aktach (...) SR (...) i J. w P..

Wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z udziału powódki w przedmiotowej nieruchomości w wysokości 1/12 części za okres od 21 października 2005 r. do 22 października 2015 r. wynosi 76.816,- zł, przy czym za rok 2015 wynosi ono 7.898,- zł .

Dowód: opinia biegłego z dziedziny szacowania nieruchomości A. A. z dnia 29 sierpnia 2016 r. – k. 168 akt.

Pozwana po otrzymaniu odpisu pozwu w sprawie, to jest dnia 14 grudnia 2015 r. dokonała przelewu kwoty 12 500 zł na rzecz A. B. tytułem renty gruntowej za udział w działce (...) w S.. W poleceniu przelewu pozwana wskazała, że świadczenie obejmuje lata 2011-2015 włącznie. Ponadto przelew dotyczył braci powódki W. R. i G. R. ze względu na to, że pozwana nie dysponowała numerami rachunków bankowych braci powódki. Pozwana przelała już wcześniej, bo dnia 28 stycznia 2015 r. kwotę 10 000 zł z tytułu tzw. Renty gruntowej, lecz powódka kwotę tę zwróciła.

Dowód: polecenie przelewu – k. 110 akt.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie opisanych powyżej dowodów, które uznał za wiarygodne.

Za wiarygodne i przydatne dla sprawy Sąd uznał złożone w sprawie dokumenty urzędowe (art. 244 kpc) oraz dokumenty prywatne (art. 245 kpc). Dokumenty urzędowe zostały sporządzone przez uprawnione podmioty, ich treść nie była podważana przez strony, a Sąd nie znalazł podstaw by kwestionować je z urzędu. Również dokumenty prywatne, które stanowiły dla sądu podstawę ustaleń faktycznych były jednoznaczne w swej treści a strony także ich nie podważały.

Sąd w niniejszym postępowaniu postanowił przeprowadzić dowód z opinii biegłego sądowego z dziedziny wyceny nieruchomości na okoliczność ustalenia wysokości wynagrodzenia za użytkowanie przez pozwaną wkładu gruntowego na zasadzie art. 143 ustawy Prawo spółdzielcze za poszczególne lata za okres od października 2005 r. do dnia 31 marca 2015 r.

Pismem z dnia 9 września 2019 r. biegły z dziedziny szacowania nieruchomości W. G. wniósł o zwolnienie go z wykonania opinii albowiem odpowiedź na postawione w tezie pytanie nie wymaga wiadomości specjalnych.

Za wiarygodne Sąd uznał zeznania powódki i przesłuchanej za pozwaną prezes Spółdzielni T. K.. Były one spójne, logiczne i pozostawały w zgodzie z pozostałymi dowodami zgromadzonymi w sprawie.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo ewentualne o wynagrodzenie za użytkowanie wkładu gruntowego nie zasługiwało na uwzględnienie.

W toku niniejszego postępowania powódka domagała się zasądzenia kwoty 184.000 zł tytułem wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z należącego do niej udziału w nieruchomości gruntowej położonej w S., oznaczonej jako działka nr (...), dla której Sąd Rejonowy (...) w P. prowadzi księgę wieczystą nr (...). Powódka domagała się, nadto, że na wypadek ustalenia, że przedmiotowa nieruchomość została obciążona prawem użytkowania na rzecz pozwanej wynagrodzenia za użytkowanie nieruchomości przez okres 10 lat przed wytoczeniem powództwa.

Sąd Okręgowy przyjął , iż w dniu 31 marca 2014 r. do pozwanej dotarło oświadczenie powódki domagające się zwrotu nieruchomości – 1/12 udziału we współwłasności a roczny termin wypowiedzenia upłynął w dniu 31 marca 2015 r. , tak więc począwszy od 1 kwietnia 2015 r. pozwana utraciła prawo do użytkowania tego udziału. W okresie objętym żądaniem pozwu było to 202 dni (6 miesięcy i 22 dni). Ponieważ z opinii biegłego A. A. wynikało, iż wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z udziału powódki w nieruchomości w roku 2015 wynosiło 7.898,- zł powódce za bezumowne korzystanie należało przyznać wynagrodzenie w kwocie 4.444,- zł przy założeniu , iż za jeden dzień należy się kwota 22 zł (7.898,- zł : 360 dni = 22,- zł. Taka kwota została zasądzona na rzecz powódki wyrokiem z dnia 29 marca 2017 r. w sprawie (...) i w tym zakresie wyrok jest prawomocny.

Rzeczą sądu po przekazaniu sprawy do ponownego rozpoznania był rozważenie zasadności powództwa ewentualnego o wynagrodzenie za użytkowanie wkładu gruntowego za okres od dnia 22 października 2005 r. do dnia 22 października 2015 r.

Zgodnie z art. 143 ustawy z dnia 16 września 1982 r. - Prawo spółdzielcze (Dz. U. Nr 30, poz. 210 ze zm., art. 145) użytkowanie przez spółdzielnię wkładów gruntowych jest odpłatne. Obowiązek ustalenia w statucie zasad wynagradzania wprowadziła od dnia 1 stycznia 1983 r. ustawa Prawo spółdzielcze. Zasady wynagradzania za użytkowanie określa Statut Spółdzielni Produkcji Rolnej w S.. Statut pozwanej zawiera jedynie w tej materii delegację dla zarządu do ustalenia wysokości wynagrodzenia. Zgodnie z § 20 ust. 1 Statutu ( obowiązującego od dnia 5 lipca 1995 r. ) użytkowanie przez Spółdzielnię wkładów gruntowych jest odpłatne, a jej wysokość ustala Zarząd. Uchwała Zarządu Spółdzielni nr (...)/ (...) z dnia 27 sierpnia 2012 r. w punkcie 2 i 3 stanowi, że tzw. renta gruntowa wynosi równowartość w złotych 2 ton żyta za 1 ha gruntów według średniej ceny sprzedaży i jest płatna z dołu do dnia 31 grudnia za dany rok. Wysokość płatności wynagrodzenia za użytkowanie wkładu gruntowego jest nie tylko wyższa od wcześniej obowiązujących określonych w Statucie, ale i od stosowanych w W. stawek czynszu dzierżawnego gruntów rolnych tej samej klasy. Uchwała z dnia 27 sierpnia 2012 r. jest jedyną uchwałą w tym przedmiocie, ponieważ dopiero wtedy zgłoszono Spółdzielni pierwsze roszczenia z tego tytułu. Przed tą datą ani powódka, ani inni następcy prawni J. R. nie zgłaszali pozwanej żadnych roszczeń dotyczących gruntu wkładowego. Nie było zatem potrzeby wydania takich uchwał.

W okresie kiedy J. R. wniósł wkład rzeczowy do spółdzielni – sporną nieruchomość, także po jego śmierci nie obowiązywały przepisy, które definiowałyby formę dokumentu w postaci statutu spółdzielni. Dopiero po wprowadzeniu Krajowego Rejestru Sądowego w dniu 1 stycznia 2001 r. nałożono na podmioty wpisane do rejestru obowiązek składania tekstów jednolitych, w tym statutów. W art. 9 ust. 4 zd. 2 ustawy z dnia 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym wskazano, że do tekstu jednolitego nie stosuje się przepisów o formie czynności prawnych. W rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości z dnia 23 lutego 1995 r. w sprawie sposobu prowadzenia sądowego rejestru spółdzielni w § 7 wskazano, że sąd może w treści wpisu powołać się na dokument złożony do akt rejestrowych. Powołane dokumenty uważa się za objęte treścią wpisu.

Zgodnie z § 19 ust. 1 i 2 sąd rejestrowy bada, czy zgłoszony wniosek i dołączone do niego dokumenty zgadzają się pod względem formy i treści z bezwzględnie obowiązującymi przepisami prawa oraz czy zgłoszone dane są zgodne z prawdziwym stanem rzeczy, jeżeli ma w tym względzie uzasadnione wątpliwości. Jeżeli się okaże, że w rejestrze figuruje wpis, który jest niedopuszczalny ze względu na obowiązujące przepisy prawa lub niezgodny z prawdziwym stanem rzeczy, sąd z urzędu zarządzi jego wykreślenie.

Pozwana złożyła do akt odpisy statutów pochodzące z akt rejestrowych. Sąd rejestrowy nie zakwestionował wpisów do statutów spółdzielni ani ze względu na obowiązujące przepisy prawa, ani niezgodność z prawdziwym stanem rzeczy należy zatem przyjąć, że dokonanym zmianom Statutu Spółdzielni przysługuje domniemanie prawne ich zgodności z obowiązującym prawem, w tym obowiązującym Prawem spółdzielczym. Nie ma zatem podstaw do kwestionowania ważności i skuteczności postanowień Statutu Spółdzielni odnoszących się do wynagrodzenia za użytkowanie przez Spółdzielnię wkładu gruntowego. W konsekwencji nie ma przesłanek do tego, by ustalać wynagrodzenie za użytkowanie wkładu przez Spółdzielnię do dnia 31 marca 2015 r. zgodnie z zasadami przewidzianymi dla korzystania z cudzej nieruchomości bez tytułu prawnego.

Powódce przysługuje zatem żądanie wynagrodzenia za użytkowanie wkładu za okres od 2011 r. do 31 marca 2015 r.

Okoliczności tej pozwana nie kwestionowała przyznając, że powódce należy się, jak to nazwała - renta gruntowa. Pozwana uznał nawet powództwo do kwoty 4.166,66 zł, która jej zdaniem z powyższego tytułu należna jest powódce. Z oświadczenia Spółdzielni, a także danych GUS i Instytutu (...) wynika, że Spółdzielnia sprzedawała żyto konsumpcyjne za cenę wyższą niż obowiązująca wówczas w W. przykładowo w roku 2014 za cenę 515 zł za 1 tonę. W roku 2011 cena sprzedaży 2 ton żyta wynosiła 1400 zł, w 2012 1440 zł, w 2013 1060 zł, w 2014 1030 zł i w 2015 1030 zł. Wysokość wynagrodzenia za użytkowanie wkładu za udział 1/12 działki o powierzchni 8,6433 ha wyniosła więc w roku 2011 1009 zł, w roku 2012 1038 zł, w roku 2013 764 zł, w roku 2014 i 2015 po 742 zł. Ponieważ roszczenie powódki za rok 2015 dotyczy 90 dni ( do 31 marca 2015 r. ) wynagrodzenie za użytkowanie wkładu wynosi 183 zł.

Sąd uznał, że roszczenie za okres sprzed dnia 22 października 2012 r. jest przedawnione ze względu na treść art. 118 kc. Ponieważ powódka złożyła wniosek o zawezwanie do próby ugodowej w roku 2014 co do niepzredawnionych roszczeń przerwał on bieg przedawnienia, dotyczy to roszczeń za rok 2011. Ze względu na fakt, że pozwana uznała żądanie pozwu do kwoty 4 166,66 zł wskazując, że dotyczy ona roszczenia o wynagrodzenie za użytkowanie wkładu gruntowego za lata 2011 – 2015 sąd uznał, że powódce należy się również wynagrodzenie za rok 2011 i 2012.

Pozwana zapłaciła powódce należną jej część wynagrodzenia po otrzymaniu odpisu pozwu. W ocenie sądu pozwana spełniła swoje zobowiązanie względem powódki w całości. Z tego też względu sąd oddalił powództwo ewentualne w całości.

Co do kosztów postępowania:

Powódka niniejszy spór wygrała w znikomej części – co do zasady powinna zatem być nimi obciążona w całości zgodnie z art. 100 kpc. Powódka zwolniona była jednak od kosztów sadowych w całości , w toku postepowania jej sytuacja materialna nie uległa poprawie , z tego tez względu Sąd na podstawie art. 102 kpc odstąpił od obciążania powódki kosztami postępowania – zarówno nieuiszczonymi kosztami sadowymi jak i kosztami zastępstwa procesowego pozwanej.

Ponieważ powódka była reprezentowana przez pełnomocnika z urzędu – adwokata R. M., który wniósł o zwrot kosztów pomocy prawnej udzielonej z urzędu w żadnej części dotychczas nie pokrytej – Sąd na podstawie § 19 pkt 1 oraz § 2 ust. 1 i 3 oraz § 6 pkt 6 i §13 ust. 1 pkt 2 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (t.j. Dz.U. 2013,p. 461, ze zm) obowiązującego w dacie wniesienia pozwu – Sąd przyznał w/w pełnomocnikowi wynagrodzenie w kwocie 6300,- zł powiększone o 23 % VAT nakazując jego wypłatę z środków Skarbu Państwa (Sądu Okręgowego w P.).

SSO Maria Prusinowska

ZARZĄDZENIE

1.  Proszę odnotować, termin do sporządzenia uzasadnienia przedłużony zarządzeniem Prezesa SO do dnia 31 stycznia 2022 r,

2.  Odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć pełn. stron, z informacją o przedłużeniu terminu do wniesienia apelacji.

3.  Za 21 dni

Poznań, dnia 19 stycznia 2022 r.

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Beata Komorniczak
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Poznaniu
Osoba, która wytworzyła informację:  Maria Prusinowska
Data wytworzenia informacji: