Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 stycznia 2020 r.

Sąd Okręgowy w Poznaniu Wydział XII Cywilny

w składzie:

Przewodniczący SSO Maria Prusinowska

Protokolant protokolant sądowy Justyna Wojciechowska

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 13 stycznia 2020 r. w Poznaniu

sprawy z powództwa M. K.

przeciwko Bankowi (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w G.

o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności

1.  Pozbawia wykonalności tytuł wykonawczy (...) Banku (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w G. z dnia 14 grudnia 2005 r. opatrzony klauzulą wykonalności postanowieniem Sądu Rejonowego w P.z dnia 15 lutego 2006 r. w sprawie(...)w stosunku do powoda, w części ponad kwotę 33 066,50 zł,

2.  Kosztami postępowania obciąża w całości pozwanego i z tego tytułu:

- zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 5417 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego,

- nakazuje ściągnąć od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa- Sądu Okręgowego w Poznaniu kwotę 6506 zł tytułem zwrotu nie uiszczonej opłaty od pozwu.

sygn. akt: XII C 822/19

UZASADNIENIE

W dniu 2 kwietnia 2019 r. powód M. K. wniósł do Sądu Rejonowego P. (...)w P. pozew o pozbawienie w całości wykonalności tytułu wykonawczego (...) Banku (...) S.A. z dnia 14 grudnia 2005 r., któremu Sąd Rejonowy w P. XVII Wydział Cywilny nadał klauzulę wykonalności postanowieniem z dnia 15 lutego 2006 r., w sprawie o sygnaturze akt (...) Powód wniósł także o udzielenie zabezpieczenia poprzez zawieszenie postępowania egzekucyjnego prowadzonego z wniosku pozwanego przeciwko powodowi przez Komornika Sądowego przy Sądzie RejonowymP.w P. W. F. pod sygnaturą akt (...)do czasu prawomocnego zakończenia postępowania. Powód wniósł również o zasądzenie od pozwanego na swoją rzecz zwrotu kosztów procesu, w tym zwrotu kosztów zastępstwa prawnego według norm przepisanych oraz o zwolnienie od kosztów sądowych w całości.

W uzasadnieniu powód wskazał, że pozwany Bank (...) S. A. wystawił przeciwko powodowi Bankowy Tytuł Egzekucyjny z dnia 14 grudnia 2005 r. Tytuł został wystawiony na podstawie umowy kredytowej z dnia 6 września 2002 r. zawartej przez J. K., której M. K. był poręczycielem. (k.3-40)

Sąd Rejonowy w P., Wydział XVII Cywilny postanowieniem z dnia 15 lutego 2006 r. nadał klauzulę wykonalności ww. Bankowemu Tytułowi Egzekucyjnemu ustalającemu, że powód powinien uiścić na rzecz pozwanego kwotę 46.302,88 zł, na którą składało się 30.936,55 zł tytułem kapitału oraz 15.366,33 zł tytułem odsetek umownych od dnia 6 września 2002 r. do dnia 13 grudnia 2005 r. Pozwanemu przysługiwały również dalsze odsetki liczone od dnia 14 grudnia 2005 r. w wysokości1,8-krotności odsetek ustawowych.

Na podstawie Bankowego Tytułu Egzekucyjnego z dnia 14 grudnia 2005 r. nr (...), zaopatrzonego w klauzulę wykonalności postanowieniem z dnia 15 lutego 2006 r., w sprawie o sygnaturze akt(...), pozwany wniósł o wszczęcie postępowania egzekucyjnego. Wniosek został skierowany w dniu 6 kwietnia 2006 r. do Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym P. (...) w P. R. L.. Pismem z dnia 5 maja 2006 r. Komornik R. L. zawiadomił dłużników, w tym powoda, o wszczęciu egzekucji w sprawie rozpatrywanej pod sygnaturą akt (...). (k. 2-9 akt postępowania egzekucyjnego(...))

Postanowieniem Komornika R. L. z dnia 31 marca 2006 r. postępowanie egzekucyjne prowadzone z wniosku pozwanego zostało przekazane do Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym P. G.i J. W. F., który prowadził sprawę pod sygnaturą akt (...) (k. 2 akt postępowania egzekucyjnego (...)

Po otrzymaniu postanowienia o przekazaniu sprawy powód podejmował próby wszczęcia rozmów ugodowych w przedmiocie wierzytelności przysługującej pozwanemu. Pismem z dnia 13 kwietnia 2018 r. powód został poinformowany przez pozwanego, że jego dane nie znajdują się w systemach pozwanego, ale ze względu na podział banku, zachodzi możliwość, że jego wierzytelność została przejęta przez (...) Bank S.A. Mimo prób kontaktu z (...) Bankiem S.A. powód nie uzyskał odpowiedzi co do ewentualnego przejścia wierzytelności na ten podmiot. (k. 13-25)

Po ustaleniu przedmiotu sporu na kwotę 130.110,07 zł Sąd RejonowyP. (...)w P. postanowieniem z dnia 24 kwietnia 2019 r., wydanym pod sygnaturą akt: (...)przekazał sprawę do rozpoznania Sądowi Okręgowemu w Poznaniu jako właściwemu miejscowo i rzeczowo. Postanowieniem z dnia 17 września 2019 r. Sąd Okręgowy zwolnił powoda od kosztów sądowych w całości. (k. 42,51,65)

W odpowiedzi na pozew z dnia 21 października 2019 r. pozwany uznał powództwo w części oraz wniósł o zasądzenie zwrotu kosztów postępowania od powoda na rzecz pozwanego, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu swojego stanowiska pozwany wskazał, że ze względu na fuzję z (...) Bank S.A. nie ma podstaw do prowadzenia dalszej egzekucji. Jednocześnie podkreślił, że uznanie powództwa następuje w części niewyegzekwowanej przez komornika, albowiem zgodnie z orzecznictwem, z chwilą wyegzekwowania świadczenia objętego tytułem wykonawczym, dłużnik traci możliwość wytoczenia powództwa opozycyjnego. (k. 73-79)

Postanowieniem z dnia 21 listopada 2019 r. Sąd udzielił powodowi zabezpieczenia w ten sposób, że zawiesił postępowanie egzekucyjne prowadzone przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym P.w P. W. F. pod sygnaturą(...)do czasu prawomocnego zakończenia niniejszego postępowania. (k. 81)

Pozwany wystawił w dniu 14 grudnia 2005 r. przeciwko powodowi Bankowy Tytuł Egzekucyjny nr (...), któremu Sąd Rejonowy w P., Wydział XVII Cywilny postanowieniem z dnia 15 lutego 2006 r. w sprawie o sygnaturze akt (...)nadał klauzulę wykonalności. Postępowanie egzekucyjne zostało wszczęte przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym P. (...)wP. R. L., a następnie, po przekazaniu postanowieniem z dnia 31 marca 2016 r., przez Komornika Sądowego przy Sądzie RejonowymP. (...)wP. W. F. pod sygnaturą (...)Podczas trwania egzekucji komornik wyegzekwował na rzecz pozwanego kwotę 33.066,50 zł.

Powyższy stan faktyczny Sąd Okręgowy ustalił na podstawie następujących dowodów:

dokumentów urzędowych, jak i prywatnych, tj.: Bankowy Tytuł Egzekucyjny z dnia 14 grudnia 2005 r. nr (...), postanowienie Sądu Rejonowego w Poznaniu, Wydział XVII Cywilny z dnia 15 lutego 2006 r. o sygnaturze akt (...)zawiadomienie o wszczęciu egzekucji z dnia 5 maja 2006 r. w sprawie o sygnaturze akt(...), postanowienie z dnia 31 marca 2016 r. o przekazaniu sprawy, pisma powoda do Banku (...) S.A. z dnia 9 stycznia 2018 r., 28 lutego 2018 r., 15 marca 2018 r., pismo pozwanego z dnia 13 kwietnia 2018 r. i 6 lutego 2019 r., pisma powoda do (...) Banku S.A. z dnia 20 kwietnia 2018 r. i 28 sierpnia 2018 r., pismo powoda do (...) S.A. z dnia 21 czerwca 2018 r.

Dokumenty urzędowe zgromadzone w aktach niniejszego postępowania uznano za wiarygodne w całości. Zostały sporządzone w odpowiedniej formie przez uprawnione do tego organy i w ramach ich kompetencji (zgodnie z treścią art. 244 § 1 k.p.c., dokumenty urzędowe, sporządzone w przepisanej formie przez powołane do tego organy władzy publicznej i inne organy państwowe w zakresie ich działania, stanowią dowód tego, co zostało w nich urzędowo zaświadczone). Dokumenty prywatne (zgodnie z treścią art. 245 k.p.c., dokument prywatny stanowi dowód tego, że osoba, która go podpisała, złożyła oświadczenie zawarte w dokumencie) zostały uznane również jako wiarygodne. Strony nie kwestionowały ich treści i autentyczności oraz nie znaleziono podstaw, aby podważać ich moc dowodową i wiarygodność z urzędu. Stąd stały się podstawą powyższych ustaleń.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w znacznej części.

Zgodnie z treścią art. 840 § 1 k.p.c. dłużnik może w drodze powództwa żądać pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności w całości lub części albo ograniczenia, jeżeli:

1) przeczy zdarzeniom, na których oparto wydanie klauzuli wykonalności, a w szczególności gdy kwestionuje istnienie obowiązku stwierdzonego tytułem egzekucyjnym niebędącym orzeczeniem sądu albo gdy kwestionuje przejście obowiązku mimo istnienia formalnego dokumentu stwierdzającego to przejście;

2) po powstaniu tytułu egzekucyjnego nastąpiło zdarzenie, wskutek którego zobowiązanie wygasło albo nie może być egzekwowane; gdy tytułem jest orzeczenie sądowe, dłużnik może oprzeć powództwo także na zdarzeniach, które nastąpiły po zamknięciu rozprawy, na zarzucie spełnienia świadczenia, jeżeli zgłoszenie tego zarzutu w sprawie było z mocy ustawy niedopuszczalne, a także na zarzucie potrącenia.

Powód w przedmiotowej sprawie domagał się pozbawienia wykonalności tytułu wykonawczego w postaci Bankowego Tytułu Egzekucyjnego z dnia 14 grudnia 2005 r. nr (...) , któremu klauzulę nadano postanowieniem z dnia 15 lutego 2006 r. Sądu Rejonowego w Poznaniu, Wydział XVII Cywilny o sygnaturze akt (...). Powód wskazał, że jego zobowiązanie wygasło, bowiem brak jest wierzyciela, na rzecz którego można spłacać wierzytelność. Wierzyciel wskazany w tytule wykonawczym, a więc pozwany, zaprzeczył, aby miał świadomość istnienia długu powoda względem niego, a więc zaprzeczył, by powód był jego dłużnikiem. Zaistniało więc zdarzenie określone w art. 820 § 1 pkt 2 k.p.c., wskutek którego zobowiązanie wygasło. Niemożność ustalenia wierzyciela, jako okoliczność, która nastąpiła bez winy i udziału powoda, doprowadziła do niemożności świadczenia, która ma charakter obiektywny, zupełny i trwały, a co za tym idzie, do wygaśnięcia zobowiązania.

Pozwany uznał powództwo w części, zatem na podstawie art. 213 § 2 k.p.c., Sąd był tym uznaniem związany. Ocena przedłożonych dowodów oraz twierdzeń stron nie doprowadziła do stwierdzenia przez Sąd, by uznanie to było sprzeczne z prawem lub zasadami współżycia społecznego ani by zmierzało do obejścia prawa. Zatem powództwo o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności w części ponad kwotę 33.066,50 zł należało uwzględnić.

Natomiast w zakresie części, co której powództwa nie uwzględniono, a więc wykonalności tytułu wykonawczego co do kwoty 33.066,50 zł, należy wskazać następująco. Powództwo z art. 840 § 1 k.p.c. o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności kieruje się przeciwko wykonalności tytułu egzekucyjnego. Może ono więc osiągnąć swój skutek jedynie w sytuacji, gdy wykonalność tytułu wykonawczego w ogóle istnieje. Wykonalność tytułu wykonawczego istnieje, jeżeli pozostaje on w dyspozycji wierzyciela i zachodzi potencjalna możliwość przeprowadzenia na jego podstawie egzekucji. Wykonalność tytułu wykonawczego gaśnie natomiast, gdy stwierdzone w nim świadczenie zostało w całości wyegzekwowane w toku postępowania egzekucyjnego. Z tego względu przyjmuje się, że powództwo o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego, który został przymusowo zrealizowany, jest bezprzedmiotowe. Kieruje się ono przeciwko wykonalności tytułu wykonawczego, która nie istnieje. Dłużnik nie ma w tej sytuacji interesu prawnego w domaganiu się pozbawienia wykonalności, gdyż wyrok uwzględniający takie żądanie nie zapewniałby jemu żadnej ochrony prawnej (por. E. Wengerek, Przeciwegzekucyjne powództwa dłużnika (powództwo opozycyjne), Warszawa 1967, 17; F. Zedler, Postępowanie zabezpieczające i egzekucyjne. Komentarz., Toruń 1995, t. II, s. 260, H. Pietrzkowski, Kodeks postępowania cywilnego . Komentarz. Część trzecia. Postępowanie egzekucyjne, Warszawa 2006, s. 189 oraz wyroki Sądu Najwyższego z dnia 20 stycznia 1978 r., III CRN 310/77, LEX nr 8055, z dnia 17 listopada 1988 r., I CR 255/88, LEX nr 8929 oraz z dnia 4 kwietnia 2002 r., I PKN 197/01, Wokanda 2002/12, s. 27).

W tej kwestii wypowiedział się także wprost Sąd Najwyższy w postanowieniu
z dnia 30 maja 2014 r. II CSK 679/13 podnosząc, iż powództwo przeciwegzekucyjne skierowane na pozbawienie lub ograniczenie wykonalności tytułu wykonawczego może być skutecznie wniesione tylko pod warunkiem, że istnieje potencjalna możliwość wykonania tytułu wykonawczego w całości lub w określonej jego części. Dłużnik traci możliwość wytoczenia powództwa opozycyjnego z chwilą wyegzekwowania świadczenia objętego tytułem wykonawczym w całości lub w określonej części w odniesieniu do już wyegzekwowanego świadczenia. Powództwo to jest więc niedopuszczalne w części, w której wykonalność tytułu wykonawczego wygasła na skutek jego zrealizowania.

Sąd ustalił, że w toku postępowania egzekucyjnego prowadzonego przez Komornika Sądowego przy Sądzie RejonowymP. (...)wP. R. L. o sygnaturze(...)a następnie przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym P. (...)wP. W. F. o sygnaturze (...)wyegzekwowano i przekazano na rzecz wierzyciela kwotę 33.066,50 zł. W związku z ustaleniem, że doszło do zrealizowania tytułu wykonawczego w wyżej wskazanej wysokości i w związku z uznaniem powództwa przez pozwanego w części, Sąd zobligowany był do uwzględnienia powództwa we wskazanym zakresie. Brak oddalenia w pozostałej części nie powoduje negatywnych konsekwencji dla powoda, albowiem w części co do której powództwo nie zostało uwzględnione, powodowi przysługuje roszczenie o zwrot do pozwanego.

W punkcie 2 wyroku na podstawie art. 98 k.p.c. orzeczono o kosztach postępowania. Sąd nie znalazł podstaw do zastosowania w niniejszej sprawie art. 101 k.p.c. i obciążenia kosztami postępowania powoda, mimo że pozwany przy pierwszej czynności procesowej uznał żądanie pozwu w części. Pozwany dał bowiem powodowi powód do wytoczenia powództwa. Od skierowania do pozwanego pierwszych pism z propozycją ugody co do wierzytelności do wytoczenia powództwa minął bowiem ponad rok. W tym czasie pozwany, świadom, że wierzytelność mu nie przysługuje, ale nadal uznawany za wierzyciela w prowadzonym postępowaniu egzekucyjnym, mógł wnieść o umorzenie postępowania egzekucyjnego lub co najmniej jego zawieszenie, czego jednak nie zrobił. Wobec tego powód nie miał innej drogi ochrony swych praw, aniżeli wystąpienie z pozwem o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności.

Mając na uwadze zachowanie pozwanego, działającego jako profesjonalny podmiot, zasadne jest zasądzenie na rzecz powoda kosztów postępowania. Sąd orzekł o kosztach zastępstwa procesowego na podstawie § 2 ust. 1 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie. Sąd nie uwzględnił złożonego podczas rozprawy w dniu 13 stycznia 2020 r. wniosku o zasądzenie kosztów wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie, albowiem zgodnie z art. 9 ust. 6 ustawy z dnia 4 lipca 2019 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw, przepisy dodanego art. 98 § 1 ¹ k.p.c., na podstawie którego od kwoty zasądzonej tytułem zwrotu kosztów procesu należą się odsetki, stosuje się w postępowaniach wszczętych po dniu wejścia w życie ustawy, a więc po 7 listopada 2019 r., podczas gdy postępowanie w niniejszej sprawie wszczęto 29 marca 2019 r.

Jako że powód zwolniony był od kosztów sądowych, a pozwany został obciążony nimi w całości, konieczne było zobowiązanie pozwanego do uiszczenia kwoty 6.506 zł tytułem nieuiszczonej opłaty od pozwu ( zgodnie z art. 13 u.k.s.c ).

SSO Maria Prusinowska

ZARZĄDZENIE

1. Proszę odnotować, w dniach od 24 stycznia do 3 lutego 2020 r. urlop,

2. Odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć zgodnie z wnioskiem,

3. za 14 dni.

P., dnia 13 lutego 2020 r.