Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

Formularz UK 2

Sygnatura akt

IV Ka 985/20

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

0.11.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Grodzisku Wlkp. z dnia 7 października 2019 roku, sygnatura akt II K 478/18

0.11.2. Podmiot wnoszący apelację

☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ pełnomocnik oskarżyciela subsydiarnego

☐ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

0.11.3. Granice zaskarżenia

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

☒

uchylenie

☐

Zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

0.12.1. Ustalenie faktów

0.12.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

XXXXXXXXXX

XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX

XXXXXX

XXXXXX

0.12.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

XXXXXXXXXX

XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX

XXXXXX

XXXXXX

0.12.2. Ocena dowodów

0.12.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

XXXXXXXXXXXXXXXX

XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX

0.12.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

XXXXXXXXXXXXXXXX

XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX

.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

1

Obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia, to jest art. 7 k.p.k.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

R. B. oskarżono o popełnienie przestępstwa z art. 270 § 2 k.k. i art. 270 § 1 k.k. w związku z art. 11 § 2 k.k.

(akt oskarżenia- karta 177 akt II K 478/18)

Wyrokiem z dnia 7 października 2019 roku Sąd Rejonowy w Grodzisku Wlkp. uniewinnił R. B. od zarzutu popełnienia przestępstwa z art. 270 § 2 k.k. i art. 270 § 1 k.k. w związku z art. 11 § 2 k.k., a z pisemnego uzasadnienia wyroku wynika, że Sąd I instancji nie znalazł podstaw do przypisania oskarżonemu przestępstwa z art. 270 § 1 k.k., natomiast odnośnie zarzutu z art. 270 § 2 k.k., to wprawdzie uznał, iż działanie oskarżonego wyczerpało znamiona tego przestępstwa, ale stwierdził, że jest to odrębny czyn, popełniony w inny sposób i w innym czasie, zatem zmiana opisu czynu z art. 270 § 2 k.k. oznaczałaby wyjście poza granice aktu oskarżenia.

(wyrok – karta 223 akt; pisemne uzasadnienie – karty 231 – 235 akt II K 478/18)

Z wyrokiem tym nie zgodził się oskarżyciel publiczny, Prokurator Rejonowy w Grodzisku Wlkp., zarzucając obrazę przepisów postępowania, to jest art. 7 k.p.k., która miała wpływ na treść orzeczenia, a także błąd w ustaleniach faktycznych, wnosząc w konsekwencji o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu w Grodzisku Wlkp. do ponownego rozpoznania. W apelacji prokuratora brak odniesienia się do stanowiska Sądu I instancji, iż zmiana opisu czynu z art. 270 § 2 k.k. oznaczałaby wyjście poza granice aktu oskarżenia.

(apelacja oskarżyciela publicznego – karty 242 – 246 akt II K 478/18)

Na wstępie wskazać należy, że Sąd Odwoławczy nie podziela zarzutów apelacji prokuratora, gdyż w niniejszej sprawie prawidłowym zarzutem powinna być obraza prawa materialnego, to jest art. 270 § 2 k.k., gdyż – pomimo prawidłowo ustalonego stanu faktycznego - Sąd I instancji nie zastosował tego przepisu do działania oskarżonego R. B..

Przechodząc zaś do realiów niniejszej sprawy, to, zdaniem Sądu Okręgowego, Sąd Rejonowy przeprowadził w niniejszej sprawie wyczerpujące postępowanie dowodowe, na co wskazuje nie tylko zawartość akt niniejszej sprawy, ale przede wszystkim dowody przeanalizowane przez ten Sąd w pisemnym uzasadnieniu zaskarżonego wyroku. Sąd Okręgowy z kolei, przeprowadzając kontrolę instancyjną zaskarżonego orzeczenia, nie dostrzegł, aby istniała konieczność przeprowadzenia jeszcze jakiegoś innego dowodu, który pomógłby w ustaleniu przebiegu przedmiotowego zdarzenia.

Następnie Sąd Rejonowy dokonał oceny zebranego w sprawie i w całości ujawnionego materiału dowodowego i to w sposób czyniący zadość obowiązującym w tym względzie zasadom (art. 7 k.p.k.). Każdy z ujawnionych w toku przewodu sądowego dowodów poddany został ocenie. Potwierdza to analiza akt sprawy i uzasadnienie wyroku, w którym wskazano, jakie fakty zostały uznane za udowodnione i jakie dowody były podstawą ich przyjęcia. Ocena materiału dowodowego nie budzi zastrzeżeń, albowiem nie wykracza poza ramy swobodnej ich oceny, jest dokładna i nie wykazuje błędów logicznych.

Podkreślić przy tym należy, że żadna ze stron nie kwestionowała kompletności materiału dowodowego, ujawnionego w toku postępowania sądowego.

Kontrola instancyjna nie potwierdziła też, aby postępowanie jurysdykcyjne w niniejszej sprawie było obarczone uchybieniami, które mogłyby mieć wpływ na treść wyroku. Sąd I instancji procedował z poszanowaniem wszelkich reguł i zasad postępowania oraz nie dopuścił się obrazy przepisów kodeksu postępowania karnego. W toku postępowania zostały wyjaśnione - zgodnie z nakazem płynącym z dyspozycji przepisu art. 366 § 1 k.p.k. - wszystkie istotne dla sprawy okoliczności. Nadto, wbrew wywodom apelacji, zdaniem Sądu Okręgowego, zaprezentowana przez Sąd I instancji ocena dowodów nie wykracza poza zakreślone przepisem art. 7 k.p.k. granice sędziowskiej swobody ocen.

W pierwszej kolejności Sąd Odwoławczy przypomina, iż w myśl przepisu art. 2 § 2 k.p.k., wyrażającego zasadę prawdy materialnej, podstawą wszelkich rozstrzygnięć sądu w procesie karnym winny stanowić prawdziwe ustalenia faktyczne. Dyrektywa wynikająca z powołanego powyżej przepisu prawa nakazuje prowadzić tak postępowanie, aby ustalenia faktyczne były zbliżone do prawdy w takim stopniu, w jakim jest to możliwe. Jeżeli tak, to punktem wyjścia dla podjęcia rozważań, czy danemu oskarżonemu można przypisać sprawstwo i winę zarzucanego w akcie oskarżenia czynu, stanowi prawidłowo ustalony przez sąd rozstrzygający stan faktyczny konkretnej sprawy.

Odnosząc powyższe na grunt niniejszej sprawy, Sąd II instancji podnosi, iż Sąd Rejonowy w Grodzisku Wlkp. ustalił stan faktyczny niniejszej sprawy w sposób odpowiadający zasadzie wyrażonej w art. 2 § 2 k.p.k., nie wiadomo jednak dlaczego i na jakiej podstawie doszedł jednak do wniosku, że nie może zmienić opisu czynu z art. 270 § 2 k.k. bez wychodzenia poza ramy skargi.

I tu dochodzimy do istoty tej sprawy, a więc popełnienia przez Sąd I instancji błędu polegającego na niezastosowaniu do prawidłowo ustalonego stanu faktycznego przepisu art. 270 § 2 k.k.

Przypomnieć w tym miejscu należy, iż zarzut błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku, może okazać się trafnym tylko wówczas, gdy podnoszący go w apelacji zdoła wykazać sądowi orzekającemu w I instancji uchybienia przy ocenie zebranego w sprawie materiału dowodowego, polegające na nie uwzględnieniu przy jej dokonywaniu – tak zasad logiki, wskazań wiedzy oraz doświadczenia życiowego, jak też całokształtu ujawnionych w sprawie okoliczności (art. 410 k.p.k.). Co najistotniejsze, błąd istotnych ustaleń faktycznych zachodzi wówczas, gdy treść dokonanych ocen i wniosków wyprowadzonych przez sąd nie odpowiada zasadom rozumowania, a błąd mógł mieć wpływ na treść orzeczenia.

W niniejszej sprawie Sąd I instancji, jak wynika z pisemnego uzasadnienia zaskarżonego wyroku, ustalił – przede wszystkim oparciu o wyjaśnienia samego oskarżonego R. B. - że w dniu 18 kwietnia 2017 roku oskarżony R. B. otrzymał wydrukowane oświadczenie T. S. o wypowiedzeniu, za porozumieniem stron, umowy o pracę z dniem 19 kwietnia 2017 roku, pod którym to oświadczeniem widniał własnoręczny podpis T. S.. Na tym dokumencie oskarżony R. B. uczynił adnotację o akceptacji wypowiedzenia, przystawił odcisk swojej pieczęci i złożył własnoręczny podpis. Następnie dokument ten zaniósł do pomieszczenia zajmowanego przez pracowników kadr i położył na biurku jednej z pracownic. Zatem, co zdaniem Sądu Okręgowego jest oczywiste, już w dniu 18 kwietnia 2017 roku oskarżony, jako pracodawca T. S., nadał temu wypowiedzeniu bieg. Sytuację tę można porównać do złożenia pisma procesowego w biurze podawczym sądu, które to pismo z tym momentem ma nadany bieg.

W myśl art. 270 § 1 k.k. ten kto, w celu użycia za autentyczny, podrabia lub przerabia dokument lub takiego dokumentu jako autentycznego używa, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5. Zgodnie zaś z § 2 tegoż artykułu tej samej karze podlega, kto wypełnia blankiet, opatrzony cudzym podpisem, niezgodnie z wolą podpisanego i na jego szkodę albo takiego dokumentu używa.

W kontekście treści powyższych przepisów, w zestawieniu z ustalonym przez Sąd Rejonowy, a przypomnianym powyżej, stanem faktycznym, nie może budzić wątpliwości, iż Sąd Rejonowy popełnił błąd przyjmując, iż konieczna jest taka zmiana opisu czynu oskarżonego R. B., która stanowiłaby wyjście poza granice skargi zakreślone w akcie oskarżenia. Przypisanie oskarżonemu jedynie nadania biegu wypełnionemu blankietowi i wprowadzenia go do obiegu prawnego poprzez zaakceptowanie i przekazanie do działu księgowości nie modyfikuje zarzutu aktu oskarżenia w taki sposób, aby doszło do przekroczenia granic oskarżenia. Modyfikacji uległby jedynie opis zachowania oskarżonego poprzez przyjęcie, że nadał wypełnionemu blankietowi bieg, co mieści się w pojęciu użycia blankietu. Nie uległyby natomiast zmianie rodzaj przestępstwa, przedmiot jego ochrony, miejsce i czas działania, ani osoba oskarżonego czy osoby pośrednio pokrzywdzonej tym działaniem oskarżonego.

Zasadne natomiast było uznanie braku podstaw do przypisania R. B. sprawstwa z art. 270 § 1 k.k.

Wniosek

uchylenie zaskarżonego wyroku

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Konieczne było uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpatrzenia przez Sąd I instancji lecz nie z powodu popełnienia przez Sąd I instancji błędu w ustaleniach faktycznych.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Obraza prawa materialnego, to jest art. 270 § 2 k.k.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

Sąd I instancji prawidłowo ustalił stan faktyczny sprawy, polegający na tym, iż w dniu 18 kwietnia 2017 roku oskarżony R. B. otrzymał wydrukowane oświadczenie T. S.o wypowiedzeniu, za porozumieniem stron, umowy o pracę z dniem 19 kwietnia 2017 roku, pod którym to oświadczeniem widniał własnoręczny podpis T. S.. Na tym dokumencie oskarżony R. B. uczynił adnotację o akceptacji wypowiedzenia, przystawił odcisk swojej pieczęci i złożył własnoręczny podpis. Następnie dokument ten zaniósł do pomieszczenia zajmowanego przez pracowników kadr i położył na biurku jednej z pracownic. Już czyniąc adnotację o akceptacji wypowiedzenia, potwierdzoną własną pieczęcią i podpisem, oskarżony, jako pracodawca T. S., nadał temu wypowiedzeniu bieg.

Niestety Sąd I instancji niezasadnie uznał, iż stosowna zmiana opisu czynu oskarżonego z art. 270 § 2 k.k. stanowić będzie wyjście poza granice skargi zakreślone aktem oskarżenia, dopuszczając się w ten sposób obrazy tego przepisu prawa materialnego.

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

0.15.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

0.11.

Przedmiot utrzymania w mocy

0.1XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX

5.2.  Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

0.0.11.

Przedmiot i zakres zmiany

0.1XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX

Zwięźle o powodach zmiany

XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX

0.15.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

0.15.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

Bezwzględna przyczyna odwoławcza

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☒ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX

4.1.

Sąd odwoławczy nie może skazać oskarżonego, który został uniewinniony

☒ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Na skutek oczywistej obrazy prawa materialnego Sąd I instancji uniewinnił oskarżonego, gdyż nie rozważył stosownej modyfikacji opisu zarzucanego mu czynu, pomimo prawidłowych ustaleń faktycznych.

0.15.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

Rozpoznając ponownie sprawę, Sąd I instancji winien, oczywiście za zgodą stron, ograniczyć postępowanie dowodowe do minimum, a następnie rozważyć, czy materiał ten rzeczywiście pozwala na stosowną modyfikację opisu przypisanego czynu li tylko do przestępstwa z art. 270 § 2 k.k., polegającego na nadaniu wypełnionemu blankietowi biegu.

Sporządzając zaś pisemne uzasadnienie wydanego wyroku, Sąd Rejonowy winien, pamiętając o treści art. 424 k.p.k., dokładnie i szczegółowo przedstawić zasadność zmiany opisu czynu przypisanego oskarżonemu i zastosowaną kwalifikację prawną oraz ewentualnie wymierzoną oskarżonemu karę, tak, aby rozpoznając ewentualne przyszłe apelacje, Sąd Odwoławczy mógł dokonać oceny prawidłowości rozumowania Sądu I instancji.

0.15.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

XXXXXXXXXX

XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

XXXXXXXXXX

XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX

7.  PODPIS

/Małgorzata Ziołecka/