IV Ka 367/19 - wyrok Sąd Okręgowy w Poznaniu z 2020-03-06

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

2Dnia 20 lutego 2020 r.

Sąd Okręgowy w Poznaniu w IV Wydziale Karnym Odwoławczym w składzie:

Przewodniczący sędzia Ewa Taberska

2.1 Protokolant p.o. stażysty Mariola Urbanowicz

przy udziale Prokuratora Prokuratury Okręgowej Marzanny Woltmann - Frankowskiej

po rozpoznaniu w dniu 19 czerwca 2019r. i 6 lutego 2020r.

sprawy A. K.

oskarżonego z art. 286 § 1 kk

z powodu apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonego

od wyroku Sądu Rejonowego w Gnieźnie

z dnia 10 stycznia 2019r. sygn. akt II K 535/17

1.  Utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok.

2.  Zasądza od oskarżonego na rzecz oskarżycieli posiłkowych M. N. i S. N. kwotę 1008 złotych z tytułu zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu odwoławczym

3.  Zasądza od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa wydatki sądowe za postępowanie odwoławcze w kwocie 760,30 złotych i wymierza mu opłatę za II instancję w kwocie 180 złotych

Ewa Taberska

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

IV Ka 367/19

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

0.11.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Gnieźnie z dnia 10 stycznia 2019r., sygn. akt II K 535/17

0.11.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

0.11.3. Granice zaskarżenia

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

0.12.1. Ustalenie faktów

0.12.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

1

1

A. K.

Pojazd R. (...) nr (...) posiada aktualnie uszkodzenia wymienione w punkcie 2 opinii głównej z dnia 26 czerwca 2018 r., tj:

- ślady po spawaniu samochodu w poprzek podłogi i progów przed tylnymi siedzeniami oraz na tylnych błotnikach lewym i prawnym na wysokości bocznych okien wskazujące na „składanie” samochodu z dwóch;

-znaczna ilość szpachlu wyrównującego na tylnych błotnikach lewym i prawym na wysokości bocznych okien;

-nadwozie malowane w całości, widoczne różne drobne wady lakieru, szczególnie na górnej części lewego tylnego błotnika;

- światła przeciwmgielne brak działania;

- światła LED – brak działania;

- zderzak tylny – pęknięte naroże prawe pod lampą;

- tabliczka znamionowa foliowa – wnęka tylnych prawnych drzwi- ślady przeklejania;

- osłona przegubu przedniego prawego – uszkodzenia wg serwisu (...);

- błędy w układach elektronicznych- wg testu serwisu (...).

Przedmiotowy samochód posiada istotne uszkodzenia karoserii opisane w punkcie 3 opinii głównej z dnia 26 czerwca 2018 r. i potwierdzone w wyniku ponownych oględzin.

Charakter stwierdzonych uszkodzeń karoserii powoduje, że stanowią one zagrożenie dla bezpiecznego użytkowania samochodu.

Samochód z punktu widzenia technicznego nie może być dopuszczony do ruchu.

Uzupełniająca opinia biegłego mgr inż. P. G. oraz przesłuchanie biegłego na rozprawie apelacyjnej w dniu 6 lutego 2020

odpowiednio

k. 374-378,

k. 415v.

0.12.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

XX

XXXXXXXX

XXXXXXXXXXXXXXXX

XXXXX

XXXXXX

0.12.2. Ocena dowodów

0.12.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1

Uzupełniająca opinia biegłego mgr inż. P. G. wraz z uzupełniającym przesłuchaniem biegłego na rozprawie apelacyjnej

Sąd uznał omawiany dowód za w pełni wiarygodny i przydatny dla rozstrzygnięcia sprawy. Z uwagi więc na to, że uzupełniająca opinia biegłego była jasna, kategoryczna i przekonywująca, a nadto biegły omówił w niej wszystkie sporne okoliczności, na które została sporządzona, to należało uznać je za wyjaśnione. Stanowiła ona wartościowe uzupełnienie opinii głównej. Nadto jej wnioski potwierdzały wnioski płynące z opinii głównej. Biegły potwierdził swoje stanowisko również w toku przesłuchania na rozprawie apelacyjnej, strony nie zgłosiły wówczas dalszych pytań do biegłego ani dalszych wniosków dowodowych. Tak więc opinię główną i uzupełniającą biegłego P. G. należy uznać za dowód pełny i jasny.

0.12.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

XXXXXXX

XXXXXXXXXXXXXXX

XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

XXXXXX

XXXXXXXXXXXXXXX

XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

XXXXX

XXXXXXXXXXXXXX

XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX

STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

1

1.  Naruszenie art. 6 k.p.k. polegające na pozbawieniu oskarżonego prawa do skutecznego zakwestionowania opinii biegłego rzeczoznawcy P. G. przez uniemożliwienie oskarżonemu przeprowadzenia badania samochodu marki R. (...) w zakładzie specjalistycznym celem wydania opinii prywatnej w niniejszej sprawie, a przez to poważne naruszenie prawa do obrony oskarżonego, przy uwzględnieniu, iż skuteczne kwestionowanie przeprowadzonej w niniejszej sprawie opinii wymaga wiedzy specjalistycznej, a uzyskanie informacji o stanie technicznym pojazdu wymagało przeprowadzenia badania samochodu w zakładzie specjalistycznym, co wynika z dwóch zaświadczeń niezależnych rzeczoznawców, w tym rzeczoznawcy J. Ś., które to zaświadczenia zostały zaliczone w poczet materiału dowodowego sprawy.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

W ocenie Sądu Odwoławczego w sprawie nie doszło do naruszenia przez Sąd I instancji żadnego przepisu postępowania, w tym wskazanych przez obrońcę art. 6 k.p.k., art. 7 k.p.k. w zw. z art. 201 k.p.k. i 193 § 1 k.p.k. Sąd Okręgowy z urzędu uzupełnił postępowanie odwoławcze przez przeprowadzenie uzupełniającej opinii biegłego P. G. zgodnie z tezą dowodową Sądu Rejonowego w Gnieźnie, po przeprowadzeniu ponownych oględzin pojazdu poszkodowanych w specjalistycznym warsztacie samochodowym (...) – filia L.- przy użyciu podnośnika. Oględziny te przeprowadzono w dniu 19 września 2019 r. w ww. warsztacie w obecności poszkodowanego M. N.. Do oględzin dopuszczony został w charakterze obserwatora wykonywanych czynności również J. Ś., tj. osoba z ramienia oskarżonego. Mimo tego nie przedstawiono opinii prywatnej ani nawet żadnego dokumentu z którym biegły P. G. mógłby się zapoznać, a z którego wynikałoby że opinia P. G. jest z jakichś przyczyn nieprawidłowa. Wobec powyższego, w ocenie Sądu Okręgowego nie ma podstaw do tego by przyjmować, że oskarżony nie miał możliwości zakwestionowania opinii biegłego sądowego a tym samym aby doszło do naruszenia przepisów procedury, w tym prawa do obrony oskarżonego.

Wniosek

1.  Wniosek o zmianę zaskarżonego wyroku i uniewinnienie oskarżonego od zarzucanego mu czynu,

2.  ewentualny wniosek o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu w Gnieźnie do ponownego rozpoznania.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wnioski okazały się niezasadne z uwagi na dokonanie przez Sąd Rejonowy prawidłowych ustaleń faktycznych.

Lp.

Zarzut

1

1.  Naruszenie art. 117 § 1 k.p.k. w zw. z art. 175 § 2 k.p.k. i 193 §1 k.p.k. przez uznanie za dowód opinii biegłego P. G. jeśli oskarżony i jego obrońca nie zostali zawiadomieni o terminie oględzin pojazdu wykonanych na cele tej opinii, przy uwzględnieniu, iż w oględzinach braki udział pokrzywdzeni.

2.  Naruszenie art. 7 k.p.k. w zw. z art. 201 k.p.k. i 193 § 1 k.p.k. oraz art. 6 k.p.k. przez uznanie za przydatny dowód z opinii biegłego rzeczoznawcy P. G., w sytuacji gdy przedmiotowa opinia jest niepełna i niejasna oraz pozostawia szereg wątpliwości, przy uwzględnieniu, iż badanie samochodu, które było podstawą sporządzonej opinii wykonane zostało w miejscu zamieszkania pokrzywdzonych bez zawiadomienia i udziału oskarżonego, w sytuacji gdy z zaświadczeń niezależnych rzeczoznawców do których zwrócił się oskarżony o wydanie opinii prywatnej wynika, że niezbędne w celu wydania opinii jest badanie pojazdu w zakładzie specjalistycznym – co w konsekwencji skutkowało samodzielnym czynieniem ustaleń faktycznych w aspekcie okoliczności wymagających wiedzy specjalnej.

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Powyższe zarzuty zostaną omówione łącznie albowiem dotyczą częściowo tożsamych kwestii.

W kontrolowanym postępowaniu nie doszło wbrew twierdzeniom obrony do naruszenia przez Sąd I instancji przepisów procedury w postaci art. 117 § 1 k.p.k. w zw. z art. 175 § 2 k.p.k. i 193 §1 k.p.k. przez uznanie za dowód opinii biegłego P. G. w sytuacji gdy oskarżony i jego obrońca nie zostali zawiadomieni o terminie oględzin pojazdu wykonanych na cele tej opinii, albowiem strony wiedziały o opinii oraz podmiocie ją sporządzającym. Nawet gdyby jednak do takiego naruszenia przez Sąd I instancji doszło, to zostało ono konwalidowane w postępowaniu odwoławczym przez przeprowadzenie opinii uzupełniającej, która potwierdziła wnioski płynące z opinii głównej.

Zarzut naruszenia art. 201 k.p.k. okazał się natomiast częściowo zasadny, ale jedynie z tego względu, że zważywszy na argumenty obrony dotyczące kwestii technicznych w badaniu pojazdu Sąd Okręgowy postanowił przeprowadzić dowód z opinii uzupełniającej, która ostatecznie potwierdziła wnioski opinii głównej w postępowaniu pierwszoinstancyjnym. Z tego względu należało uznać opinię główną biegłego P. G. wraz z opinią uzupełniającą za rzetelny, wiarygodny, pełny, jasny i przydatny dla rozstrzygnięcia dowód.

Wniosek

1.  Wniosek o zmianę zaskarżonego wyroku i uniewinnienie oskarżonego od zarzucanego mu czynu,

2.  ewentualny wniosek o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu w Gnieźnie do ponownego rozpoznania.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wnioski okazały się niezasadne z uwagi na dokonanie przez Sąd Rejonowy prawidłowych ustaleń faktycznych.

Lp.

Zarzut

1

1.  Naruszenie art. 7 k.p.k. przez przekroczenie swobodnej oceny dowodów i dokonanie tej oceny wbrew zasadom prawidłowego rozumowania, wskazaniom wiedzy i doświadczenia życiowego, to jest przyjęcie za niewiarygodne w części wyjaśnień oskarżonego, gdy tym czasem były one zdaniem skarżącego logiczne i spójne zarówno w zakresie braku zamiaru popełnienia czynu zabronionego, jak i pozostałych okoliczności faktycznych sprawę, przy uwzględnieniu, iż w znacznej mierze pokrywają się one z pozostałym materiałem dowodowym w sprawie.

2.  Dokonanie oceny dowodów w sposób sprzeczny z zasadami prawidłowego rozumowania przy przekroczeniu granicy swobodnej oceny dowodów, przy braku podjęcia działań w celu ustalenia prawdy obiektywnej, przy uwzględnieniu i uznaniu za wiarygodne zeznań pokrzywdzonych, jeśli nie znajdują one w pełni uzasadnienia w zgromadzonych dokumentach, przy jednoczesnym dowolnym uznaniu, iż pokrzywdzeni cierpią na zaburzenia związane ze wzrokiem bez wykazania jakiegokolwiek dokumentu na tę okoliczność, a więc naruszenie art. 7 k.p.k.

3.  Naruszenie art. 4 k.p.k. i 424 k.p.k. przez oparcie ustaleń faktycznych w zakresie sprawstwa oskarżonego wyłącznie na dowodach obciążających i pominięcie dowodów korzystnych dla tego oskarżonego (wyjaśnienia oskarżonego, zeznania J. K., T. G., T. B.) przy całkowitym braku uzasadnienia takiego stanowiska w sporządzonym uzasadnieniu orzeczenia.

4.  Naruszenie art. 410 k.p.k. przez dokonanie wybiórczej oceny materiału dowodowego sprawy i pominięcie zeznań świadka T. G. w istotnej dla ustaleń faktycznych części dotyczącej wskazania, iż 70% pojazdów sprzedawanych przez świadka to pojazdy już wcześniej naprawiane na rynku francuskim i dopiero po kolejnej szkodzie sprowadzone do Polski.

5.  Naruszenie art. 5 § 2 k.p.k. przez rozstrzygnięcie niedających się usunąć wątpliwości w zakresie faktycznego zamiaru oskarżonego co do wprowadzenia w błąd pokrzywdzonych w kwestii stanu technicznego oferowanego do sprzedaży pojazdu na jego niekorzyść.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Przed przystąpieniem do analizy wyszczególnionych powyżej zarzutów apelacji należy zauważyć, iż orzeczenie co do faktu popełnienia przez oskarżonego czynu zabronionego wydane w przedmiotowej sprawie jest oparte na całokształcie materiału dowodowego zebranego w sprawie, który został poddany wnikliwej analizie bez przekroczenia zasady swobodnej oceny dowodów (art. 7 k.p.k.) oraz z poszanowaniem art. 4 k.p.k. Analiza ustaleń poczynionych przez Sąd Rejonowy znajduje odzwierciedlenie we wnioskach zawartych w uzasadnieniu wyroku, które czyni zadość wymogom art. 424 § 1 i 2 k.p.k., co w pełni pozwala na przeprowadzenie kontroli instancyjnej.

Należy w tym miejscu podkreślić, że skarżący, który zmierza do podważenia zasadności rozstrzygnięcia poprzez zakwestionowanie oceny dowodów stanowiących jego podstawę, nie może ograniczyć się do prostego zanegowania jej i arbitralnego stwierdzenia, że walorem wiarygodności winny być obdarzone wyłącznie dowody korzystne, czy tez niekorzystne dla oskarżonego. Obowiązkiem skarżącego jest wykazanie, jakich konkretnych uchybień dopuścił się sąd meriti w kontekście zasad wiedzy - w szczególności logicznego rozumowania - oraz doświadczenia życiowego, oceniając zebrany materiał dowodowy” ( wyrok Sądu Najwyższego z dnia 26 lipca 2017 r., II K 180/17, Legalis nr 1668825). Apelacja, w której podniesiono zarzut dowolnej oceny dowodów, powinna przedstawiać argumenty uzasadniające tezę, że sposób rozumowania sądu pierwszej instancji jest niezgodny z zasadami prawidłowego rozumowania, a więc nielogiczny, ewentualnie niezgodny z zasadami wiedzy lub doświadczenia życiowego, tym samym wykraczając poza ramy swobodnej oceny dowodów sformułowanej w art.7 k.p.k.

Zaznaczenia jeszcze wymaga, że jeśli Sąd Odwoławczy podziela w pełni dokonaną przez Sąd pierwszej instancji ocenę dowodów, może zaniechać szczegółowego odnoszenia się w uzasadnieniu swojego wyroku do zarzutów apelacji, gdyż byłoby to zbędnym powtórzeniem argumentacji tego sądu (por. wyrok SN z dnia 15 kwietnia 2009 r., III KK 381/08, Lex Nr 512100, postanowienia SN: z dnia 10 października 2007 r., III KK 120/07, Lex Nr 322853, z dnia 2 sierpnia 2006 r., II KK 238/05, Lex Nr 193046).

W ocenie Sądu II instancji w sprawie nie doszło do naruszenia art. 410 k.p.k. Podstawę wyroku Sądu Rejonowego stanowił bowiem całokształt okoliczności okoliczności ujawnionych w toku rozprawy głównej. Wbrew przekonaniu obrońcy Sąd Rejonowy dokonał kompleksowej oceny zgromadzonego materiału dowodowego, bez przekraczania swobodnej oceny dowodów oraz jakichkolwiek przepisów procedury. Przekonanie bowiem o wiarygodności jednych dowodów i niewiarygodności innych pozostaje pod ochroną prawa procesowego, a więc mieści się w ramach swobodnej oceny dowodów.

Odnośnie do wyjaśnień oskarżonego, które w części zostały uznane przez Sąd I instancji za niewiarygodne, to Sąd Okręgowy tę ocenę akceptuje i w całości popiera. Zdaniem Sądu Odwoławczego wyjaśnienia oskarżonego zostały poddane kompleksowej analizie, w kontekście innych dowodów. To że oskarżony w swoich wyjaśnieniach forsował wersję, iż sprzedał pokrzywdzonym pojazd za 12.000 zł oznacza, iż przyjął taką a nie inna linię obrony, przy czym słusznie Sąd Rejonowy ocenił ją jako niewiarygodną. Co do zeznań pokrzywdzonych, to korelowały one zarówno z zeznaniami innych osób, jak i dowodami z dokumentów. Sad Okręgowy ocenę zeznań tych osób w całości akceptuje. Przy ocenie tych zeznań nie można tracić z pola widzenia faktu, że kupno samochodu stanowi poważną decyzję, której podjęciu towarzyszą zwykle stosunkowo silne emocje, co też może się przekładać na zdolności percepcji nie tylko zresztą u ludzi starszych. Zdaniem Sądu Odwoławczego pokrzywdzeni mogli w istocie nie zauważyć, że w umowie wpisano kwotę 12. 000 zł jako ceną nabycia, tym bardziej, że cierpią na zaćmę a pokrzywdzona dodatkowo na jaskrę, a pokrzywdzony używa okularów do czytania. Wbrew stanowisku obrony fakt problemów ze wzrokiem pokrzywdzonych został wykazany dowodowo – za pomocą zeznań świadka A. N. a także kserokopią legitymacji osoby niepełnosprawnej należącej do S. N. (z której wynika, że z powodu schorzeń wzroku ma ona na stałe ustalony znaczny stopień niepełnosprawności).

Nie ma również potrzeby powielania w tym miejscu oceny zeznań J. K., T. G., T. B. i wyjaśnień oskarżonego bowiem Sąd Rejonowy dokonał w tym zakresie drobiazgowej analizy, szczegółowo wskazując, wbrew twierdzeniom obrony, w jakim zakresie i dlaczego nie dał wiary twierdzeniom ww. osób. Sąd Okręgowy tę ocenę w całości popiera i do niej odsyła.

Sąd Okręgowy nie miał także, jak już wyże wskazano zastrzeżeń do oceny zeznań świadka T. G. dokonanej przez Sąd pierwszej instancji. Okoliczność, na którą powołuje się obrońca w zarzucie, to jest, że świadek zeznał iż „ 70% pojazdów sprzedawanych przez świadka to pojazdy już wcześniej naprawiane na rynku francuskim i dopiero po kolejnej szkodzie sprowadzone do Polski” nie ma znaczenia dla rozstrzygnięcia w obliczu ustalenia przez Sąd Rejonowy, iż samochód którego dotyczy proces, a który sprzedał A. K. świadek i tak sprowadził na lawecie z Francji w już w stanie uszkodzonym i w tymże stanie sprzedał go oskarżonemu.

W ocenie Sądu Okręgowego Sąd pierwszej instancji nie uchybił normie art. 5 § 2 k.p.k., choć i taki zarzut stawia apelujący. Zasadnicze znaczenie w wykorzystaniu normy art. 5 §2 k.p.k. ma stanowisko Sądu rozstrzygającego daną sprawę. To Sąd orzekający musi mieć określone wątpliwości i mimo ich nie wyjaśnienia rozstrzygnie je na niekorzyść oskarżonego. Dopiero wówczas można skutecznie podnosić zarzut naruszenia art. 5 § 2 k.p.k. Jeśli wątpliwości w sprawie podlegającej kontroli nie miał Sąd pierwszej instancji, a tak w istocie było, czemu dał wyraz w swej motywacyjnej części rozstrzygnięcia, to zarzut stawiany zaskarżonemu wyrokowi nie mógł zostać uznany za skuteczny. Jest tak tym bardziej, że obrońca nie przekonał, iż istotnie w sprawie tej określone okoliczności budzą wątpliwości. W żadnym wypadku nie może być mowy o tym, że tak sformułowany zarzut może uzasadniać w sposób przekonujący złamanie zasady in dubio pro reo. Uzasadniając zarzut w tym zakresie, skarżący w istocie wdaje się w polemikę z sądem meriti, przedstawiając własną ocenę materiału dowodowego i czyni to w sposób wybiórczy. Sąd Okręgowy ocenę dowodów, zaprezentowaną w motywacyjnej części wyroku całkowicie akceptuje i do niej odsyła.

Wniosek

3.  Wniosek o zmianę zaskarżonego wyroku i uniewinnienie oskarżonego od zarzucanego mu czynu,

4.  ewentualny wniosek o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu w Gnieźnie do ponownego rozpoznania.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wnioski okazały się niezasadne z uwagi na dokonanie przez Sąd Rejonowy prawidłowych ustaleń faktycznych.

Lp.

Zarzut

Naruszenie art. 170 § 1 pkt 2 i 5 k.p.k. w zw. z art. 6 k.p.k. przez oddalenie wniosku dowodowego obrońcy oskarżonego o poczynienie przez Sąd ustaleń w celu uzyskania od strony francuskiej dokumentów w celu weryfikacji historii wypadkowości pojazdu na rynku francuskim, a ponadto w jakim stanie oskarżony nabył pojazd i czy faktycznie te uszkodzenia i naprawy, które wskazywał biegły mogą być wynikiem uszkodzeń pojazdu według stanu w jakim nabył go oskarżony, a nie wcześniejszych napraw, przy uwzględnieniu, że biegły nie potrafił podać kiedy zostały one dokonane, oraz przy uwzględnieniu, iż wniosek zmierzał do uzyskania dokumentacji fotograficznej pojazdu według stanu w jakim został on sprzedany we Francji T. G., w sytuacji gdy dowód ten był konieczny dla ustalenia kiedy doszło do uszkodzeń samochodu wskazywanych przez biegłego P. G., co w konsekwencji umożliwiłoby ustalenie kiedy doszło do poważnej naprawy, czy w trakcie gdy oskarżony był właścicielem pojazdu, czy też wcześniej we Francji.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

W ocenie Sądu Odwoławczego Sąd I instancji nie naruszył wskazanych w zarzucie przepisów procedury. W aktach sprawy istotnie znajdują się już bowiem dokumenty dotyczące pojazdu przedstawione przez T. G. (w tym faktura za nabycie pojazdu we Francji). Słusznie Sąd Rejonowy spostrzegł, iż znane są dokumenty, w których posiadaniu był zbywca pojazdu T. G., a następnie jego nabywca oskarżony A. K., natomiast z zeznań ww. świadka oraz faktury z dnia 8 czerwca 2016 r. wynika, iż pojazd sprzedany został w stanie uszkodzonym. Słuszny był zatem wniosek Sądu Rejonowego, iż dokonywanie dalszych ustaleń tym zakresie nie ma żadnego znaczenia dla rozstrzygnięcie sprawy i służy wyłącznie do przedłużenia postępowania.

Wniosek

1.  Wniosek o zmianę zaskarżonego wyroku i uniewinnienie oskarżonego od zarzucanego mu czynu,

2.  ewentualny wniosek o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu w Gnieźnie do ponownego rozpoznania.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wnioski okazały się niezasadne z uwagi na dokonanie przez Sąd Rejonowy prawidłowych ustaleń faktycznych.

Lp.

Zarzut

Błąd w ustaleniach fatycznych przyjętych za podstawę wyroku, mający wpływ na jego treść, a polegający na nietrafnym zdaniem obrońcy ustaleniu, że:

- oskarżony posiadał wiedzę co do tego, w jakim stanie technicznym jest przedmiotowy samochód, w sytuacji gdy oskarżony nie był pierwszym właścicielem pojazdu, a ponadto nie dokonywał osobiście napraw przedmiotowego samochodu nie zlecając również osobiście naprawy samochodu R. (...) w warsztacie mechaniczno-blacharskim;

- oskarżony wprowadził pokrzywdzonych w błąd co do stanu technicznego oferowanego do sprzedaż pojazdu marki R. (...) przy oparciu powyższych ustaleń na zeznaniach pokrzywdzonych, w sytuacji gdy brak jest dowodu na okoliczność wiedzy oskarżonego o stanie technicznym pojazdu na dzień jego sprzedaży pokrzywdzonym, przy uwzględnieniu, iż samochód został w trakcie dokonania tej czynności prawnej sprawdzony na stacji kontroli pojazdów, która nie wykazała zastrzeżeń co do stanu technicznego pojazdu;

- oskarżony zdawał sobie sprawę, że sprzedaje rzecz pozbawioną rzeczywistej wartości oraz stanowiącą zagrożenie dla użytkowników auta i innych uczestników ruchu drogowego w sytuacji gdy okoliczności tej nie potwierdza bezpośrednio żaden dowód a oskarżony nie zlecał naprawy pojazdu;

- oskarżony A. K. działał w zamiarze doprowadzenia pokrzywdzonych do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w sytuacji gdy okoliczności tej nie potwierdza bezpośrednio żaden dowód.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

W ocenie Sądu Odwoławczego Sąd Rejonowy nie dopuścił się błędów w ustaleniach faktycznych i na podstawie prawidłowo ocenionych dowodów trafnie przyjął, iż oskarżony niewątpliwie miał świadomość stanu technicznego w jakim się znajdował sporny samochód w dacie jego sprzedaży pokrzywdzonym. Jak wyjaśnił Sąd Rejonowy w uzasadnieniu zaskarżonego orzeczenia, a którą to argumentację Sąd Okręgowy całkowicie popiera, na świadomość oskarżonego wcześniejszego uszkodzenia auta wskazuje faktura VAT, którą otrzymał przy zakupie a z której ewidentnie wynika, że auto jest autem uszkodzonym. Poza tym również świadek T. G. w swoich zeznaniach potwierdził wiarygodnie, iż auto zostało od niego odkupione przez oskarżonego z widocznymi uszkodzeniami. Słusznie Sąd Rejonowy wywnioskował zatem, że skoro oskarżony kupił od T. G. auto uszkodzone a sprzedał już z zamaskowanymi uszkodzeniami, to oznacza to, iż do zakrycia uszkodzeń doszło już wtedy, gdy oskarżony był właścicielem spornego pojazdu i musiał mieć świadomość istnienia uszkodzeń. Sam zresztą fakt uszkodzenia przedmiotowego pojazdu nie był w zasadzie kwestionowany przez strony. To natomiast, że przedmiotowy pojazd był sprawdzany w stacji diagnostycznej przy jego zakupie i badanie to nie wykazało żadnych nieprawidłowości nie świadczy o tym, że takich nieprawidłowości nie było. Jak bowiem wynika z wiarygodnych zeznań świadka T. B. który wykonał badanie zakupionego przez pokrzywdzonych pojazdu w dniu 21 października 2016 r., stacja kontroli pojazdów nie posiada przyrządów do sprawdzania, czy pod warstwą lakieru albo bitumiczną są jakieś uszkodzenia. Na stacji kontroli pojazd bada się bowiem tylko organoleptycznie, nie stosując innych metod, zatem nie było możliwości, aby podczas tej kontroli ujawniono, że podłoga auta była spawana jeśli pokryta została warstwą bitumiczną. Podobnie rzecz przedstawia się jeśli chodzi o szpachlę pod kilkoma warstwami lakieru. Powyższe okoliczności świadczą o tym, że oskarżony z pełnym rozeznaniem działał w zamiarze doprowadzenia pokrzywdzonych do niekorzystnego rozporządzenia mieniem. Mając bowiem świadomość, że samochód jest uszkodzony nie tylko nie umieścił żadnej informacji w zamieszczonym przez niego ogłoszeniu internetowym, że auto jest powypadkowe czy też uszkodzone a wręcz napisał że samochód jest w perfekcyjnym stanie, o czym jeszcze zapewniał pokrzywdzonych. Powyższe zarzuty stanowią zdaniem Sądu Okręgowego jedynie nieuzasadnioną polemikę z prawidłowymi ustaleniami Sądu pierwszej instancji, które tenże Sąd poczynił w oparciu o prawidłowo ocenione środki dowodowe.

Wniosek

1.  Wniosek o zmianę zaskarżonego wyroku i uniewinnienie oskarżonego od zarzucanego mu czynu,

2.  ewentualny wniosek o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu w Gnieźnie do ponownego rozpoznania.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wnioski okazały się niezasadne z uwagi na dokonanie przez Sąd Rejonowy prawidłowych ustaleń faktycznych.

Lp.

Zarzut

Błąd w ustaleniach fatycznych przyjętych za podstawę wyroku, mający wpływ na jego treść, a polegający zdaniem obrońcy na nietrafnym ustaleniu, że zasadne jest zobowiązanie oskarżonego do naprawienia szkody w sposób opisany w punkcie III wyroku jeśli pokrzywdzeni pozostają w posiadaniu dowodowego pojazdu, nie przedstawili dowodu, że odstąpili od umowy sprzedaży, a brak było możliwości zweryfikowania opinii biegłego P. G. co do faktycznej wartości pojazdu.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

W ocenie Sądu Odwoławczego, wbrew ocenie obrońcy jak najbardziej zasadnym było zobowiązanie oskarżonego do naprawienia szkody w całości poprzez zapłatę solidarnie na rzecz pokrzywdzonych kwoty 35.500 zł. Pokrzywdzeni bowiem ponieśli realną szkodę w takiej właśnie wysokości. Zakupili wszakże od oskarżonego pojazd za taką a nie inną sumę środków, w przekonaniu że nabywają w pełni sprawy pojazd. To natomiast, że pokrzywdzeni nie przedstawili dowodu, iż odstąpili od umowy sprzedaży, nie przesądza wcale o tym, że szkody nie ponieśli. Badaniem potencjalnego odstąpienia od umowy pokrzywdzonych i jego skutków mógłby zająć się ewentualnie Sąd w postępowaniu cywilnym. Natomiast Sąd w kontrolowanym postępowaniu tej okoliczności nie badał. Niewątpliwym natomiast jest to, że aktualnie co prawda pojazd znajduje się na posesji pokrzywdzonych, jednakże jest on całkowicie bezużyteczny. Charakter jego uszkodzeń powoduje bowiem, że stanowią one zagrożenie dla bezpiecznego użytkowania samochodu i z punktu widzenia technicznego nie może być on dopuszczony do ruchu. Chęć bowiem jego naprawy lub zezłomowania stanowi potencjalne źródło dalszych nieuzasadnionych wydatków pokrzywdzonych. Myli się również skarżący twierdząc, że nie miał możliwości zweryfikowania opinii biegłego P. G., o czym powyżej (vide rozważania w punkcie Lp.1 tabeli).

Wniosek

1.  Wniosek o zmianę zaskarżonego wyroku i uniewinnienie oskarżonego od zarzucanego mu czynu,

2.  ewentualny wniosek o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu w Gnieźnie do ponownego rozpoznania.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wnioski okazały się niezasadne z uwagi na dokonanie przez Sąd Rejonowy prawidłowych ustaleń faktycznych.

Lp.

Zarzut

Obraza prawa materialnego tj. art. 286 § 1 k.k. przez jego błędne zastosowanie w sytuacji, gdy Sąd nie wykazał, by oskarżony wprowadził w błąd pokrzywdzonych oraz, że działał z zamiarem bezpośrednim i kierunkowym, którego stwierdzenie jest warunkiem zastosowania art. 286 § 1 k.k.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Wszystkie poczynione powyżej rozważania, których Sąd Okręgowy nie będzie w tym miejscu powielał, potwierdzają iż wnioski Sądu Rejonowego co do sprawstwa i winy oskarżonego co do zarzuconego mu czynu okazały się całkowicie trafne. Oskarżony A. K. wypełnił swoim zachowaniem znamiona zarzucanego mu przestępstwa. Oczywistym jest natomiast to, że zaprezentowane na potrzeby niniejszego postępowania stanowisko obrońcy wynikało jedynie z realizacji strategii procesowej.

Wniosek

1.  Wniosek o zmianę zaskarżonego wyroku i uniewinnienie oskarżonego od zarzucanego mu czynu,

2.  ewentualny wniosek o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu w Gnieźnie do ponownego rozpoznania.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wnioski okazały się niezasadne z uwagi na dokonanie przez Sąd Rejonowy prawidłowych ustaleń faktycznych.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Z uwagi na fakt skierowania apelacji przeciwko całemu wyrokowi Sąd Okręgowy zobligowany był do zbadania kwestii orzeczenia o karze.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

Rażąca niewspółmierność kary występuje wtedy, gdy kara orzeczona nie uwzględnia w należyty sposób stopnia społecznej szkodliwości przypisywanego czynu oraz nie realizuje wystarczająco celu kary, ze szczególnym uwzględnieniem celów zapobiegawczych i wychowawczych. Pojęcie niewspółmierności rażącej oznacza znaczną, wyraźną i oczywistą, a więc niedającą się zaakceptować dysproporcję między karą wymierzoną a karą sprawiedliwą (zasłużoną) (por. wyrok Sądu Najwyższego z 22 października 2007 r, sygn. Akt SNO 75/07).

O „rażącej niewspółmierności kary” w rozumieniu art. 438 pkt 4 k.p.k. nie można mówić w sytuacji, gdy Sąd wymierzając karę, uwzględnił wszystkie okoliczności wiążące się z poszczególnymi ustawowymi dyrektywami i wskaźnikami jej wymiaru, czyli wówczas, kiedy granice swobodnego uznania sędziowskiego, stanowiącego ustawową, wynikającą z reguł zawartych w art. 53 § 1 k.k., zasadę sądowego wymiaru kary, nie zostały przekroczone w rozmiarach nie dających się utrzymać w kontekście wymagań wynikających z ustawowych dyrektyw determinujących wymiar kary.

Należy podkreślić, iż niewspółmierność kary zachodzi wtedy, gdy suma zastosowanych kar i innych środków, wymierzonych za przypisane przestępstwo, nie odzwierciedla należycie całego bezprawia popełnionych czynów i nie spełnia celów kary. Należy mieć na uwadze, że nie chodzi tu o każdą ewentualną różnicę, co do wymiaru kary, ale o różnicę ocen tak zasadniczą, że kara wymierzona jawi się jako kara rażąco niewspółmierna, a więc nie dającą się zaakceptować.

Sąd Okręgowy pozytywnie ocenił orzeczoną wobec oskarżonego karę oraz zobowiązanie do naprawienia szkody poprzez zapłatę solidarnie na rzecz pokrzywdzonych kwoty pieniężnej. Zdaniem Sądu Odwoławczego stanowią one sankcję sprawiedliwą, w pełni odpowiadającą dyrektywom wymiaru kary określonym w art. 53 § 1 i 2 k.k. Sąd Rejonowy wymierzył oskarżonemu ww. sankcje nie przekraczając granic przewidzianych przez ustawę, dostosował dolegliwość do stopnia winy, uwzględnił stopień społecznej szkodliwości popełnionego czynu, a także poszczególne okoliczności łagodzące i obciążające oskarżonego, wziął pod uwagę cele zapobiegawcze i wychowawcze jakie sankcje te mają osiągnąć w stosunku do oskarżonego, a także potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa.

Mając na uwadze powyższe Sąd Okręgowy uznał, iż orzeczona wobec oskarżonego kara 1 roku pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem na okres 3 lat próby oraz nałożenie na oskarżonego obowiązku naprawienia szkody w całości poprzez zapłatę solidarnie na rzecz pokrzywdzonych M. N. i S. N. kwoty 35.500 zł to sankcje adekwatne do stopnia zawinieniaA. K., strony podmiotowej przypisanego mu czynu, stopnia jego społecznej szkodliwości, postawy oskarżonego oraz jego sytuacji materialnej. Podsumowując, orzeczona kara nie może być uznana za niewspółmiernie surową i to w dodatku w stopniu rażącym.

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

0.15.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

0.11.

Przedmiot utrzymania w mocy

0.1Całość rozstrzygnięcia.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Wniesienie apelacji przez obrońcę oskarżonego było o tyle celowe, że umożliwiło przeprowadzenie kontroli instancyjnej zapadłego orzeczenia, której konsekwencją było przeprowadzenie przez Sąd Okręgowy z urzędu uzupełniającego postępowania dowodowego w postaci przeprowadzenia dowodu z uzupełniającej pisemnej opinii biegłego sądowego oraz przesłuchania biegłego. Wynik tego postępowania potwierdził natomiast trafność decyzji Sądu pierwszej instancji. Argumenty zawarte w wywiedzionym przez obrońcę oskarżonego środku zaskarżenia okazały się zatem co do zasady niesłuszne. W sprawie brak było również podstaw wskazanych w art. 439, 440 i 455 k.p.k., uzasadniających zmianę lub uchylenie wyroku poza granicami zarzutów i wniosków apelacji. W związku z powyższym orzeczenie należało utrzymać w mocy w całości.

0.15.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

0.0.11.

Przedmiot i zakres zmiany

0.0.1XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX

Zwięźle o powodach zmiany

XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX

0.15.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

0.15.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX

4.1.

XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX

0.15.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX

0.15.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

2

O kosztach procesu należnych oskarżycielom posiłkowym w postępowaniu odwoławczym orzeczono na podstawie art. 627 k.p.k., zgodnie ze zgłoszonym wnioskiem pełnomocnika, stosując minimalną stawkę wynagrodzenia, określoną w § 11 ust. 2 pkt. 4 i ust. 7 w zw. z § 17 ust.1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U. z 2015 r. poz. 1800).

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

3

Na podstawie art. 636 § 1 k.p.k. zasądzono od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa wydatki w kwocie 760,30 złotych i obciążono go opłatą za II instancję w kwocie 180 złotych.

Na kwotę 760, 30 złotych składa się:

- należność za opinię uzupełniającą – 245,05 zł - k. 379

- 430,50 złotych należność (...) za udostępnienie podnośnika dla celów opinii i transport lawetą - k. 389

- 64,76 – k. 419 – należność za udział biegłego na rozprawie

- 20 złotych – ryczałt za II instancję

7.  PODPIS

Ewa Taberska

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Anita Mikłasewicz
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Poznaniu
Osoba, która wytworzyła informację:  sędzia Ewa Taberska
Data wytworzenia informacji: