Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Konin, dnia 29 sierpnia 2014 r.

Sąd Okręgowy w Koninie III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący - Sędzia – SO Elżbieta Majewska

Protokolant: starszy sekretarz sądowy Alina Darul

przy udziale

po rozpoznaniu w dniu 29 sierpnia 2014 r. w Koninie

sprawy J. M.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w P.

o wcześniejszą emeryturę

na skutek odwołania J. M.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w P.

z dnia 16.04.2014r. znak: (...)

1.  Zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznaje J. M. prawo do emerytury od dnia 1 marca 2014r.

2.  Nie stwierdza odpowiedzialności organu rentowego za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji.

Sygn. akt III U 433/14

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 16 kwietnia 2014 roku znak: (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w P. odmówił J. M. prawa do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym.
W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał, że wnioskodawca udowodnił
w postępowaniu przed organem rentowym wymagany okres składkowy
i nieskładkowy do dnia 1.01.1999 r. wynoszący łącznie 25 lat, 5 miesięcy i 6 dni oraz 8 lat, 2 miesiące i 1 dzień pracy w szczególnych warunkach wobec wymaganych co najmniej 15 lat. ZUS za pracę w szczególnych warunkach uznał okres pracy w (...) Kopalnia (...) od 1.07.1977 r. do 1.09.1985 r., ale nie uwzględnił jako prac w szczególnych warunkach okresu zatrudnienia w (...) od 15.11.1985 r. do 30.04.1997 r. ponieważ wnioskodawca nie przedłożył świadectwa wykonywania pracy w szczególnych warunkach, zaś w świadectwie z dnia 30.04.1997 r. zakład pracy w punkcie 8 nie zamieścił również informacji o wykonywaniu pracy w szczególnych warunkach. Dodatkowo organ rentowy wskazał, że z przedłożonych z archiwum dokumentów nie wynika charakter pracy oraz czy praca była wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy.

Z powyższą decyzją nie zgodził się J. M. i wniósł o jej zmianę poprzez przyznanie prawa do wcześniejszej emerytury od dnia złożenia wniosku, tj. od 26.03.2014 r. wskazując, że od 15.11.1985 r. do 25.01.1993 r. pracował w (...) S.A. w T. w Wydziale (...) na stanowisku ślusarza remontowego w Warsztacie (...) a praca jego polegała na wykonywaniu remontów i napraw maszyn zastosowanych przy wykańczaniu wyprodukowanych dzianin, tj. praniu, bieleniu, suszeniu, stabilizowaniu, barwieniu, drukowaniu, parowaniu. Odwołujący wskazał przy tym, że pracę wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy w warunkach szczególnych podczas trwania ciągłego procesu produkcyjnego na innych maszynach, zainstalowanych w pobliżu maszyny remontowej lub naprawczej.

Organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania oraz zasądzenie od wnioskodawcy kosztów zastępstwa sądowego wg norm przepisanych powołując się na argumenty podniesione w zaskarżonej decyzji.

Sąd ustalił i zważył, co następuje:

Wnioskodawca J. M., ur. (...)., w dniu 26.03.2014r. złożył w organie rentowym wniosek o przyznanie prawa do emerytury. We wniosku odwołujący oświadczył, że nie jest członkiem otwartego funduszu emerytalnego i wniósł o przyznanie prawa do emerytury na podstawie przedłożonych do akt rentowych dokumentów. Wśród dołączonych dokumentów znajdują się m.in. :

-

świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach z dnia 9.08.2013 r. z (...) Spółka Akcyjna, w którym potwierdzono, że odwołujący zatrudniony był w tym zakładzie od 1.07.1977 r. do 1.09.1985 r. i w okresie tym stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał bieżącą konserwację agregatów i urządzeń oraz prace budowlano – montażowe i budowlano – remontowe na oddziałach będących w ruchu, w którym jako podstawowe wykonywane są prace wymienione w wykazie A, dziale XIV, poz. 25 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7.02.1983 r. na stanowisku ślusarz oraz wymienionym w wykazie A, dział, XIV, poz. 25 pkt 1 , wykonywanym stale i w bezpośrednim sąsiedztwie spawacz elektryczny – prace przy spawaniu i wycinaniu elektrycznym – wymienionym w wykazie A, dział XIV, poz. 12, pkt 10 wykazu stanowiącego załączniku nr 1 do zarządzenia nr 17 Ministra Górnictwa i Energetyki z dnia 12.08.1983 r. w sprawie określenia stanowisk pracy w resorcie górnictwa i energetyki, na których są wykonywane prace w szczególnych warunkach,

-

świadectwo pracy z dnia 30.04.1997 r. z Zakładów (...) S. A. w T., w którym potwierdzono, że odwołujący zatrudniony był w tym zakładzie w okresie od 15.11.1985 r. do 30.04.1997 r. w pełnym wymiarze czasy pracy na stanowiskach: ślusarz, p.o. kierownik, kierownik. P. 8 świadectwa dot. wykonywania pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze pozostawiono nie wypełniony,

-

kserokopię karty z akt osobowych zawierającej informację, że na stanowisku ślusarza J. M. pracował w okresie od 15.11.1985 r. do 25.01.1993 r., na stanowisku p.o. kierownika działu administracyjno – socjalnego w okresie od 26.01.1993 r. do 30.05.1993 r. i na stanowisku kierownika działu administracyjno – socjalnego w okresie od 1.06.1993 r. do 30.04.1997 r.,

-

umowę o pracę z dnia 15.11.1985 r. zawartą z (...) w T. na stanowisko ślusarz w pełnym wymiarze czasu pracy,

-

kserokopię zakresu obowiązków, uprawnień i odpowiedzialności na stanowisku ślusarza remontowego (...) w T..

Zakład Ubezpieczeń Społecznych na podstawie przedstawionych dokumentów ustalił że odwołujący J. M. na dzień 1.01.1999 r. udokumentował łącznie 25 lat, 5 miesięcy i 6 dni okresów składkowych i nieskładkowych oraz 8 lat, 2 miesiące i 1 dzień okresów pracy w szczególnych warunkach. Do pracy w szczególnych warunkach organ rentowy zaliczył wnioskodawcy okres zatrudnienia w PAK Kopalnia (...) w T. od dnia 1.07.1977 r. do dnia 1.09.1985 r.

Odwołujący domagał się natomiast uwzględnienia jako okres pracy
w szczególnych warunkach także zatrudnienia w Zakładzie (...) S.A. z siedzibą w T. od dnia 15.11.1985 r. do dnia 25.01.1993r. Za ten okres zatrudnienia ubezpieczony nie przedłożył świadectwa wykonywania pracy w szczególnych warunkach i wnosił o ustalenie tej okoliczności na podstawie zeznań świadków.

Po przeprowadzeniu postępowania dowodowego Sąd ustalił, że J. M. został zatrudniony w Zakładach (...) w T. od dnia 15.11.1985 r. Początkowo zawarto z odwołującym umowę o pracę na okres próbny do dnia 29.11.1985 r., a następnie w dniu 30.11.1985 r. umowę na czas nieokreślony w pełnym wymiarze czasu pracy. Od początku zatrudnienia wnioskodawca pracował w Wydziale (...) na stanowisku ślusarza. (...) w T. zajmował się produkcją i wykańczaniem wyrobów włókienniczych, produkcja materiałów włókienniczych odbywała się na wydziale dziewiarni natomiast obróbka , farbowanie i wykańczanie tkanin odbywało się na wydziale wykańczalni. Odwołujący pracował na wydziale wykańczalni i zajmował się remontami i naprawami wszystkich maszyn pracujących na tym wydziale, naprawiał m.in. takie maszyny jak : suszarki, drukarki, mieszadła, stabilizarki.

J. M. pracował w brygadzie remontowej (6 – 7 osobowej) bezpośrednio na wydziale wykańczalni m.in. wspólne z J. B. (który otrzymał zaświadczenie o wykonywania pracy w warunkach szczególnych), a do obowiązków jego należał remont (usuwania awarii oraz dokonywanie planowanych remontów), a także bieżąca konserwacja maszyn służących do wykańczania tkanin i dzianin. Swoje obowiązki odwołujący wykonywał na hali produkcyjnej , bezpośrednio przy stanowiskach pracowników produkcyjnych i był narażony na takie same warunki pracy jak ci pracownicy. Podkreślić należy, że na wydziale wykańczalni panowała wysoka temperatura (wymagał tego proces technologiczny) oraz znaczny hałas. Bezpośrednim przełożonym J. M. był brygadzista.

Na stanowisku ślusarza remontowego odwołujący pracował do dnia 25.01.1993 r. W dniu 26.01.1993 r. powierzono bowiem J. M. obowiązki kierownika działu administracyjno – socjalnego, zaś od 1.06.1993 r. odwołujący zatrudniony został na stanowisku kierownika działu administracyjno – socjalnego. Stosunek pracy rozwiązany został w dniu 30.04.1997 r.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dokumentów znajdujących się w aktach ZUS, w aktach osobowych odwołującego z okresu zatrudnienia w Zakładach (...) S.A. w T. oraz na podstawie zeznań odwołującego J. M. i świadków: J. B. i P. G..

Treść dokumentów zgromadzonych w aktach sprawy i wymienionych aktach osobowych nie budziła wątpliwości Sądu i nie była kwestionowana przez żadną ze stron.

Sąd uznał za wiarygodne zeznania świadków bowiem osoby te pracowały w spornym okresie razem z odwołującym znają więc charakter pracy i rodzaj wykonywanych przez niego obowiązków. Zeznania te są spójne, logiczne
i wzajemnie się uzupełniają, nadto znajdują potwierdzenie w zeznaniach J. M..

Zeznania odwołującego Sąd uznał także za wiarygodne bowiem były przekonujące, logiczne i zgodne z pozostałym materiałem dowodowym zebranym w sprawie.

W myśl przepisu art. 184 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r.
o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U.2013.1440 -j.t.) ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego m.in. w art. 32, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy osiągnęli:

1)okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat - dla kobiet i 65 lat - dla mężczyzn oraz

2)okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27.

Emerytura ta przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa.

Podkreślić należy, że wiek emerytalny, rodzaje prac lub stanowisk ustala się nadal w oparciu o przepisy dotychczasowe, tj. rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. z 1983r., Nr 8, poz. 43 ze zm.).

W myśl przepisu § 2 ust. 1 rozporządzenia okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w tymże rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, obowiązującym na danym stanowisku pracy.

Okresy pracy wskazane powyżej stwierdzane są w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach przez zakład pracy, na podstawie posiadanej dokumentacji. Świadectwo wystawiane jest według wzoru, stanowiącego załącznik do przepisów wydanych na podstawie § 1 ust. 2 rozporządzenia, bądź też w świadectwie pracy.

W myśl przepisu § 4 powołanego rozporządzenia pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach wymienione w wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki:

1)  osiągnął wiek emerytalny wynoszący 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn,

2)  ma wymagany okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy
w szczególnych warunkach.

W załączniku do powołanego rozporządzenia znajduje się wykaz A, który określa rodzaje prac w szczególnych warunkach uprawniające do uzyskania prawa do wcześniejszej emerytury w poszczególnych gałęziach przemysłu.

W dziale VII wykazu A (obejmującym prace w przemyśle lekkim) pod pozycją 4 wymienione są prace przy produkcji i wykańczaniu wyrobów włókienniczych, natomiast w dziale XIV tego wykazu (dotyczącym prac różnych) pozycją 25 wymienione są – prace związane z bieżącą konserwacją agregatów i urządzeń oraz prace budowlano – remontowe i budowlano – remontowe na oddziałach będących w ruchu, w których jako podstawowe wykonywane są prace wymienione w wykazie.

W przedmiotowej sprawie poza sporem jest, że wnioskodawca ukończył 60 lat z dniem 21.09.2013 r. ( a więc jeszcze przed złożeniem wniosku o emeryturę), nie jest członkiem otwartego funduszu emerytalnego, a do dnia 1.01.1999 r. tj. do dnia wejścia w życie ustawy, legitymuje się okresem składkowym i nieskładkowym wynoszącym łącznie 25 lat, 5 miesięcy i 6 dni.

Okolicznością sporną pomiędzy stronami było natomiast to czy wnioskodawca posiada do dnia 1.01.1999 r. okresy wykonywania pracy w szczególnych warunkach w wymiarze co najmniej 15 – lat.

Organ rentowy uznał za udokumentowany okres pracy w warunkach szczególnych wynoszący 8 lat, 2 miesiące i 1 dzień. Z materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie wynika ponadto, że odwołujący wykonywał także prace w szczególnych warunkach w okresie zatrudnienia w Zakładach (...) S.A. w T. na stanowisku ślusarza remontowego w okresie od dnia 15.11.1985 r. do dnia 25.01.1993 r., tj. przez okres 7 lat, 2 miesięcy i 11 dni. Przeprowadzone postępowanie wykazało bowiem, że w okresie tym J. M. wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy prace związane z bieżącą konserwacją agregatów i urządzeń na oddziale wykańczalni, na którym jako podstawowe były wykonywane prace wymienione w wykazie , a mianowicie prace polegające na wykańczaniu wyrobów włókienniczych (wykaz A dział VII poz. 4). Prace, które wykonywał ubezpieczony wymienione w wykazie A dziale XIV poz. 25 powołanego rozporządzenia. Łącznie więc z okresem uwzględnionym do stażu pracy w szczególnych warunkach odwołujący legitymuje się łącznie okresem takie pracy wynoszącym 15 lat i 5 miesięcy.

Biorąc pod uwagę powyższe ustalenia stwierdzić należy, że J. M. spełnił wszystkie niezbędne przesłanki do nabycia prawa do emerytury określone w powołanych przepisach dlatego też Sąd, działając na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c., zmienił zaskarżoną decyzję i orzekł jak w 1 wyroku przyznając emeryturę od dnia 1 marca 2014 roku, tj. od miesiąca , w którym złożono wniosek o emeryturę.

W świetle przepisu art. 118 ust. 1a ustawy z dnia 17.12.1998 r. w razie ustalenia prawa do świadczenia lub jego wysokości orzeczeniem organu odwoławczego za dzień wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji uważa się również dzień wpływu prawomocnego orzeczenia organu odwoławczego, jeżeli organ rentowy nie ponosi odpowiedzialności za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji. Organ odwoławczy, wydając orzeczenie, stwierdza odpowiedzialność organu rentowego.

W przedmiotowej sprawie, zdaniem Sądu, pozwany organ rentowy nie ponosi odpowiedzialność za nieustalenie prawa do emerytury dla wnioskodawcy. Odwołujący nie złożył bowiem w postępowaniu przed organem rentowym dokumentów, które pozwoliłyby ustalić co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach. Dopiero po przeprowadzeniu postępowania dowodowego przed Sądem, wyjaśnieniu spornej okoliczności na podstawie zeznań świadków oraz dokumentów znajdujących się w aktach osobowych, możliwe było ustalenie czy odwołujący stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał prace w szczególnych warunkach także w okresie zatrudnienia
z (...) S.A. w T. na stanowisku ślusarza remontowego.

Biorąc powyższe pod uwagę Sąd, na podstawie powołanego przepisu, orzekł jak w punkcie 2 wyroku.

SSO E. Majewska