Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Konin, dnia 29-04-2014 r.

Sąd Okręgowy w Koninie III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący - Sędzia – SO Anna Walczak- Sarnowska

Protokolant: Starszy sekretarz sądowy Lila Andrzejewska

przy udziale

po rozpoznaniu w dniu 29-04-2014 r. w Koninie

sprawy H. W.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w P.

o zwrot nienależnie pobranych świadczeń

na skutek odwołania H. W.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w P.

z dnia 27-02-2014r. znak: (...)

1.  Oddala odwołanie

2.  Wniosek o rozłożenie zwrotu nienależnie pobranego świadczenia na raty przesłać do organu rentowego celem rozpatrzenia .

Sygn. akt III U 263/14

UZASADNIENIE

Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w P. Inspektorat w K. decyzją z dnia 27 lutego 2014 roku, znak: (...)zobowiązał H. W. do zwrotu nienależnie pobranej renty rodzinnej za okres od dnia 22 stycznia 2013 roku do 31 grudnia 2013 roku w kwocie 5.261,43 złotych, wskazując, że ubezpieczona w 2013 roku osiągnęła przychód w kwocie 42.782,12 zł i przekroczyła niższą kwotę graniczną ustaloną dla tego okresu o kwotę 13.785,52 zł.

Od powyższej decyzji odwołanie złożyła H. W., podnosząc, że jest ona dla niej krzywdząca. Wskazała, że we wniosku o rentę wniosła o przyznanie jej renty rodzinnej po zmarłym mężu i – z uwagi na fakt zatrudnienia – wniosła o wypłacanie jej świadczenia w niższej wysokości. O tym, że było jej wypłacane świadczenie rentowe w wysokości wyższej dowiedziała się w momencie, kiedy otrzymała zaskarżoną decyzję. Zdaniem odwołującej, obowiązek zwrotu świadczenia wynika z błędu organu rentowego. W oparciu o te twierdzenia odwołująca wniosła o zmianę decyzji i uznanie, że nie jest ona zobowiązana do zwrotu nienależnie pobranego świadczenia.

Na rozprawie w dniu 29 kwietnia 2014 roku odwołująca wniosła o rozłożenie nienależnie pobranego świadczenia na raty.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie i zasadzenie kosztów zastępstwa procesowego. W uzasadnieniu Zakład Ubezpieczeń Społecznych wskazał, że ubezpieczona w 2013 roku osiągnęła przychód w kwocie 42.782,12 zł i przekroczyła niższą kwotę graniczną ustaloną dla tego okresu o kwotę 13.785,52 zł.

Sąd ustalił i zważył, co następuje:

H. W. pracuje w (...) S.A.. W dniu 30 stycznia 2013 roku złożyła wniosek o przyznanie jej renty rodzinnej po zmarłym mężu Z. W.. We wniosku zaznaczyła, że zamierza osiągać przychody w wysokości powodującej zmniejszenie renty (punkt 1.8).

Decyzją z dnia 6 lutego 2013 roku organ rentowy przyznał odwołującej prawo do renty rodzinnej po zmarłym mężu od dnia 22 stycznia 2013 roku R. rodzinna była wypłacana w pełnej wysokości, tj. w kwocie 2.555,53 zł.

W dniu 5 lutego 2014 roku odwołująca złożyła wniosek o rozliczenie przychodu za 2013 rok, składając informację o przychodzie osiągniętym w 2013 roku z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę w (...) S.A.. W 2013 roku z tytułu zatrudnienia H. W. osiągnęła przychód w kwocie łącznie 48.470,40 zł. W dniu 18 lutego 2014 roku pracodawca odwołującej poinformował organ rentowy o przychodzie uzyskanym za okres od 22 stycznia do 31 stycznia 2013 roku w wysokości 1.295,37 zł.

Za okres od 22 stycznia do 31 stycznia 2013 roku odwołująca osiągnęła przychód w kwocie 1.295,37 zł, za luty 2013 roku – 7.423,33 zł, za marzec 2013 roku – 3.968,33 zł, za kwiecień 2013 roku – 3.423,24 zł, za maj 2013 roku – 3.420,20 zł, za czerwiec 2013 roku – 3.420,20 zł, za lipiec 2013 roku – 4.429,38 zł, za sierpień 2013 roku – 3.420,26 zł, za wrzesień 2013 roku – 3.535,27 zł, za październik 2013 roku – 4.529,32 zł, za listopad 2013 roku – 3.917,22 zł (wynagrodzenie odwołującej wypłacane było za dany miesiąc w miesiącu następnym).

Decyzją z dnia 27 lutego 2014 roku organ rentowy zobowiązał H. W. do zwrotu nienależnie pobranej renty rodzinnej za okres od dnia 22 stycznia 2013 roku do 31 grudnia 2013 roku w kwocie 5.261,43 złotych.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o dokumenty znajdujące się w aktach sprawy i w aktach organu rentowego.

Treść powołanych dokumentów również nie budziła wątpliwości i nie była kwestionowana przez żadną ze stron.

Przedmiotem sporu w rozpatrywanej sprawie jest rozstrzygnięcie, czy odwołująca zobowiązana jest do zwrotu nienależnie pobranych świadczeń rentowych (renty rodzinnej) za okres od dnia 22 stycznia 2013 roku roku do dnia 31 grudnia 2013 roku w łącznej kwocie 5.261,43 złotych.

Zgodnie z art. 65 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach
i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, renta rodzinna przysługuje uprawnionym członkom rodziny osoby, która w chwili śmierci miała ustalone prawo do emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy lub spełniała warunki wymagane do uzyskania jednego z tych świadczeń, przy czym przy ocenie prawa do renty przyjmuje się, że osoba zmarła była całkowicie niezdolna do pracy. Prawo do emerytur i rent ulega zawieszeniu lub świadczenia te ulegają zmniejszeniu na zasadach określonych w art. 103a-106 (art. 103 ust. 1 ustawy). Prawo do emerytury lub renty ulega zawieszeniu lub świadczenia te ulegają zmniejszeniu, na zasadach określonych w ust. 3-8 oraz w art. 105,
w razie osiągania przychodu z tytułu działalności podlegającej obowiązkowi ubezpieczenia społecznego, o której mowa w ust. 2 oraz z tytułu służby wymienionej w art. 6 ust. 1 pkt 4 i 6 (art. 104 ust. 1 ustawy). Za działalność podlegającą obowiązkowi ubezpieczenia społecznego, o której mowa w ust. 1, uważa się zatrudnienie, służbę lub inną pracę zarobkową albo prowadzenie pozarolniczej działalności, z uwzględnieniem ust. 3 (art. 104 ust. 2 ustawy).
W razie osiągania przychodu w kwocie przekraczającej 70% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za kwartał kalendarzowy, ostatnio ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego, nie wyżej jednak niż 130% tej kwoty, świadczenie ulega zmniejszeniu o kwotę przekroczenia, nie większą jednak niż kwota maksymalnego zmniejszenia obowiązująca w dniu 31 grudnia 1998 r. w wysokości:

1)24% kwoty bazowej obowiązującej przy ostatniej waloryzacji w 1998 r. - dla emerytury lub renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy;

2)18% kwoty bazowej, o której mowa w pkt 1 - dla renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy;

3) 20,4% kwoty bazowej, o której mowa w pkt 1 - dla renty rodzinnej, do której uprawniona jest jedna osoba (art. 104 ust. 8 ustawy).

Ponadto zgodnie z art. 127 ust. 1 ustawy, emeryt lub rencista jest zobowiązany zawiadomić organ rentowy o podjęciu działalności, o której mowa w art. 104 ust. 1-4, i o wysokości osiąganego z tego tytułu przychodu, a po upływie roku kalendarzowego - o wysokości tego przychodu uzyskanego w poprzednim roku kalendarzowym.

Jak zatem wynika z ww. przepisów, w związku z osiągniętym w 2013 roku przychodem z tytułu działalności podlegającej obowiązkowi ubezpieczenia społecznego (zatrudnienia), odwołująca przekroczyła kwotę graniczną ustaloną w art. 104 ust. 8 ustawy emerytalnej. Za okres bowiem od 22 stycznia do 31 grudnia 2013 roku osiągnęła przychód w kwocie 42.782,12 zł, czym przekroczyła niższą kwotę graniczną ustaloną dla tego okresu, tj. 28.996,60 zł łącznie o kwotę 13.785,52 zł. Jej świadczenie rentowe podlega zatem zmniejszeniu o kwotę przekroczenia, z tym, że z uwzględnieniem granicy wskazanej w art. 104 ust. 8 ustawy (maksymalnej kwoty zmniejszenia).

Zgodnie z art. 138 ust. 1 i 2 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych osoba, która nienależnie pobrała świadczenia, jest obowiązana do ich zwrotu. Za nienależnie pobrane świadczenia w rozumieniu ust. 1 uważa się:

1.  świadczenia wypłacone mimo zaistnienia okoliczności powodujących ustanie lub zawieszenie prawa do świadczeń albo wstrzymanie wypłaty świadczeń w całości lub w części, jeżeli osoba pobierająca świadczenia była pouczona o braku prawa do ich pobierania;

2.  świadczenia przyznane lub wypłacone na podstawie fałszywych zeznań lub dokumentów albo w innych przypadkach świadomego wprowadzenia w błąd przez osobę pobierającą świadczenia.

Odwołująca była pouczona o treści ww. przepisów, tj. o kwocie przychodu powodującej zmniejszenie pobieranych świadczeń rentowych,
a także o związanym z tym obowiązku ewentualnego zwrotu nienależnie pobranych świadczeń (treść decyzji o przyznaniu prawa do renty rodzinnej).

W przedmiotowej sprawie bezspornym jest, iż odwołująca pobrała rentę rodzinną za okres od 22 stycznia 2013 roku do 31 grudnia 2013 roku w pełnej, przyznanej jej wysokości oraz że osiągnęła przychód powodujący
w konsekwencji zmniejszenie wysokości przyznawanej renty.

W związku z powyższym, zasadnym było zobowiązanie odwołującej do zwrotu nienależnie pobranych świadczeń.

Zdaniem Sądu okoliczności powyższej nie zmienia fakt, że we wniosku
o przyznanie renty rodzinnej odwołująca poinformowała organ rentowy
o otrzymywaniu przychodu wpływającego na wysokość wypłacanej renty. Odwołująca znała treść decyzji przyznającej jej prawo do renty rodzinnej, wiedziała w jakiej wysokości renta została jej przyznana oraz że była wypłacana w pełnej wysokości. Świadczenie pobrane przez odwołującą jest zatem nienależnym w rozumieniu przytoczonych przepisów i podlega zwrotowi.

Biorąc powyższe pod uwagę Sąd na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. oddalił odwołanie jako niezasadne.

Z kolei wniosek odwołującej o rozłożenie nienależnie pobranego świadczenia na raty, na podstawie art. 477 ¹⁰ § 2 k.p.c., przesłał organowi rentowemu celem jego rozpatrzenia.

SSO Anna Walczak-Sarnowska