Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II Ka 209/20

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

0.11.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Koninie z dnia 29 czerwca 2020r., sygn. akt II K 888/18

0.11.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

0.11.3. Granice zaskarżenia

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☒

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

☒

uchylenie

☒

Zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

0.12.1. Ustalenie faktów

0.12.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

0.12.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

0.12.2. Ocena dowodów

0.12.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

0.12.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

1.  Obrazę przepisów prawa materialnego:

- poprzez przypisanie oskarżonemu czynów z art. 286 § 1 k.k. i co się z tym wiąże – błędnego jego zastosowania poprzez całkowite pominięcie, iż powyższego czynu można dopuścić się jedynie z zamiarem bezpośrednim i zamiar ten musi istnieć w momencie popełnienia czynu, nie może powstać później,

- art. 271 § 1 k.k. poprzez całkowite pominięcie zamiaru oskarżonego, okoliczności w jakich oskarżony posłużył się dokumentem jak i czy posłużenie się przez oskarżonego dokumentem miało znaczenie prawne. Sąd w treści swojego uzasadnienia nie wskazuje nawet na dowody wskazujące na to, że oskarżony posłużył się dokumentem jak i kto kiedy i czy w ogóle podrobił dokument. A jest niezbędne do określenia czy zachowanie oskarżonego wyczerpało znamiona wyżej wskazanego przestępstwa,

2. obrazę przepisów postępowania, która miała istotny wpływ na wydanie zaskarżonego wyroku tj.:

- art. 5 § 1 i 2 k.p.k. poprzez odgórne traktowanie oskarżonego jako winnego popełnienia za w zarzucanego mu czynu oraz poprzez rozstrzygnięcie niedających się usunąć wątpliwości na niekorzyść oskarżonego, w szczególności oparcie ustaleń w przedmiocie zamiaru oskarżonego jedynie na wcześniejszych wyrokach karnych, podczas gdy stan faktyczny sprawy budzi poważne wątpliwości, które winny zostać rozstrzygnięte na korzyść oskarżonego,

- art. 7 k.p.k. poprzez przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów, podjęcie tej oceny w sposób dowolny, sprzeczny z zasadami wiedzy i doświadczenia życiowego, w sposób uniemożliwiający ustalenie prawdy obiektywnej i sformułowania w ramach tej oceny niesłusznych merytorycznie wniosków, iż oskarżony dokonał zarzucanych mu czynów, podczas gdy takie wnioski Sądu nie znajdują odzwierciedlenia w materiale dowodowym w sprawie, w związku z czym brak było podstaw do skazania oskarżonego z art. 286 § 1 k.k. a nadto:

- w zakresie w jakim Sąd nie ustalił czy dokument,, którym posłużył się oskarżony jest rzeczywiście przerobiony, kto i kiedy go przerobił oraz kto się nim posłużył, jak również czy oskarżony miał świadomość, iż przedmiotowy dokument jest przerobiony,

- w zakresie w jakim sąd całkowicie pominął zamiar oskarżonego, który to jest niezbędny, aby popełnić przestępstwo stypizowane w art. 286 kk i musi istnieć już w momencie popełnienia czynu,

- w zakresie w jakim sąd popada w sprzeczność w treści uzasadnienia z jednej strony wskazując, iż oskarżony dążył ostatecznie do wywiązania się z zawartych umów z drugiej, iż nie miał zamiaru wywiązać się z zobowiązań,

- w zakresie w jakim sąd poza wyrokami karnymi nie wskazuje na żadne okoliczności świadczące o zamiarze oskarżonego a same trudności w płynności finansowej jak trafnie wskazuje sąd w treści uzasadnienia nie mogą przesadzać o zamiarze oskarżonego,

- art. 74 § 1 k.p.k. zgodnie, z którym oskarżony nie ma obowiązku dowodzenia swej niewinności ani obowiązku dostarczania dowodów na swoją niekorzyść poprzez niezastosowanie się do w/w przepisu,

- błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, który miał wpływ na treść orzeczenia, poprzez uznanie, iż oskarżony w chwili zawierania umów wiedział, z uwagi na problemy finansowe, że nie ma możliwości wywiązania się z tej umowy, zatem wprowadził w błąd pokrzywdzonych i doprowadził ich do niekorzystnego rozporządzenia mieniem, podczas gdy prawidłowo ustalony stan faktyczny, prowadzi do wniosków przeciwnych,

- z ostrożności procesowej, w przypadku, gdyby Sąd odwoławczy nie podzielił stanowiska obrony, powyższemu wyrokowi zarzucił rażącą niewspółmierność kary poprzez wymierzenie oskarżonemu kary 3 miesięcy pozbawienia wolności, podczas gdy dobrowolne naprawienie przez oskarżonego szkody w całości przemawiało nadzwyczajnym złagodzeniem kary jak również wnosi o uznanie przypisanego oskarżonemu czynu z art. 271 k.k. jako wypadek mniejszej wagi,

- z ostrożności procesowej również naruszenie prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu mające wpływ na treść rozstrzygnięcia, a mianowicie poprzez uznanie, że sprawca dopuścił się ciągu przestępstw, podczas gdy z treści rozstrzygnięcia wynika, iż motywem sprawcy była utrata płynności finansowej, w związku z powyższym sprawca dopuściłby się wszystkich opisanych czynów z góry powziętym zamiarem, w krótkich odstępach czasu, a więc zachowaniem sprawcy powinno być określone jako jeden czyn mając na uwadze brzmienie art. 12 k.p.k. w zw. z art. 11 k.p.k.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Sąd odwoławczy w toku kontroli apelacyjnej nie dopatrzył się uchybień w ocenie dowodów, którą przeprowadził Sąd I instancji. Ocena dowodów przeprowadzonych w toku postępowania pozostaje pod ochroną prawa procesowego (art. 7 k.p.k.), gdyż została poprzedzona ujawnieniem w toku rozprawy głównej całokształtu okoliczności sprawy (art. 410 k.p.k.) i to w sposób podyktowany obowiązkiem dochodzenia prawdy.

Sąd wydał wyrok na podstawie analizy całokształtu ujawnionych w toku postępowania okoliczności, mających znaczenie dla przedmiotowego rozstrzygnięcia, wobec czego ocena zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego nie uchybia treści art. 410 k.p.k.

W pierwszej kolejności wskazać należy, iż wbrew twierdzeniom skarżącego obrońcy Sąd I instancji prawidłowo ustalił, iż oskarżony wypełnił wszystkie znamiona przestępstwa z art. 286 § 1 k.k., w szczególności w zakresie działania oskarżonego z zamiarem bezpośrednim i istnieniem tego zamiaru już w chwili popełnienia czynu.

Sąd I instancji wskazuje w swoim uzasadnieniu oskarżony przyjął zlecenia od pokrzywdzonych i wprowadził ich w błąd co do możliwości wypełnienia zlecenia i dopełnienia wszystkich obowiązków związanych z rejestracją samochodów pomimo, że miał on pełną świadomość, iż nie będzie w stanie uregulować wszystkich zobowiązań z uwagi na swoją trudną sytuację finansową. Jest to ocena prawidłowa, a same trudności finansowe nie stanowią w tej konstrukcji okoliczności najistotniejszej. Zaznaczyć należy, że oskarżony dysponował pieniędzmi przekazanymi mu przez pokrzywdzonych, dlatego wprowadzenie w błąd tych osób co do zamiaru wykonania zleconej czynności, które on przeznaczył na inne potrzeby jest oczywiste i nie znajduje żadnego logicznego usprawiedliwienia.

Analogicznie należy traktować zarzut w zakresie przypisania oskarżonemu sprawstwa czynu z art. 270 § 1 k.k. (na marginesie Sąd zauważa, iż obrońca błędnie wskazuje na art. 271 § 1 kk). Przy czym stara się nie zauważać skarżący obrońca, iż to z uwagi na brak możliwości ustalenia kto dokonał przerobienia dokumentu, a w szczególności czy dokonał tego sam oskarżony – Sąd I instancji dokonał zmiany opisu czynu poprzez przyjęcie, iż oskarżony posłużył się uprzednio przerobionym dokumentem. Wbrew twierdzeniom skarżącego – dla przypisania oskarżonemu sprawstwa co do czynu z art. 270 § 1 k.k. w zakresie posłużenia się dokumentem przerobionym, jedynie wtórne znaczenie miał podnoszony poprzez obronę fakt kto, kiedy i w jakich okolicznościach dokonał przerobienia tego dokumentu. Nie ulega również wątpliwości, iż oskarżony miał świadomość użycia dokumentu przerobionego, skoro nie dokonał on wpłaty całości podatku akcyzowego a jedynie znikomą jego część.

Natomiast jeśli chodzi o czyn z art. 286 § 1 k.k. to na fakt, iż oskarżony działał z zamiarem oszukania pokrzywdzonych wskazuje nie tylko jego sytuacja finansowa ale także dotychczasowy tryb życia oskarżonego, który wskazywał, iż wyłudzanie pieniędzy na podatek akcyzowy i wykorzystywanie ich na inne potrzeby, stanowiło niejako sposób na życie dla oskarżonego.

Dalej wskazać należy, iż nie ma racji skarżący obrońca zarzucając Sądowi I instancji naruszenie art. 74 § 1 k.p.k., bowiem z akt sprawy wynika, iż Sąd meriti stan faktyczny sprawy oparł na dokumentach znajdujących się w aktach sprawy a wszelkie wątpliwości rozstrzygnął na korzyść oskarżonego, na co wskazuje sam fakt zmiany opisu czynu z art. 270 § 1 k.k.

Z kolei w odniesieniu do twierdzeń obrońcy o pojawiających się w sprawie wątpliwościach dotyczących sprawstwa oskarżonego, które winny zostać rozstrzygnięte na jego korzyść wskazać należy, iż nie można stawiać w sposób uzasadniony zarzutu naruszenia zasady in dubio pro reo, powołując się na wątpliwości samej "strony" co do treści ustaleń faktycznych, wymowy dowodów, czy też sposobu interpretacji przepisów prawa. Dla oceny, czy nie został naruszony zakaz z art. 5 § 2 k.p.k. nie są bowiem miarodajne tego rodzaju wątpliwości zgłaszane przez stronę, ale tylko to, czy sąd orzekający w sprawie rzeczywiście powziął wątpliwości w tym zakresie i wobec braku możliwości ich usunięcia rozstrzygnął je na niekorzyść oskarżonego. A zatem w sytuacji, gdy konkretne ustalenie faktyczne zależne jest od dania wiary tej lub innej grupie dowodów, nie można mówić o naruszeniu zasady domniemania niewinności. Na gruncie niniejszej sprawy, Sąd I instancji słusznie uznał, iż po zmianie opisu czynu z art. 270 k.k. nie zachodzą inne wątpliwości w zakresie tego, że oskarżony Z. R. swoim zachowaniem wyczerpał wszystkie znamiona zarzucanych mu przestępstw.

Odnosząc się natomiast do zarzutu rażącej niewspółmierności orzeczonej kary – uznać należy ten zarzut jako niezasadny.

Zarzut rażącej niewspółmierności kary jako zarzut z kategorii ocen można zasadnie podnosić wówczas, gdy kara jakkolwiek mieści się w granicach ustawowego zagrożenia, nie uwzględnia w sposób właściwy zarówno okoliczności popełnienia przestępstwa, jak i osobowości sprawcy, innymi słowy gdy w społecznym odczuciu jest karą niesprawiedliwą. Pojęcie niewspółmierności rażącej oznacza znaczną dysproporcję między karą wymierzoną, a karą sprawiedliwą, zasłużoną. Nie każda więc różnica w zakresie oceny wymiaru kary uzasadnia zarzut rażącej niewspółmierności kary, przewidziany w art. 438 pkt 4 k.p.k., ale tylko taka, która ma charakter zasadniczy, a więc jest niewspółmierna w stopniu nie dającym się zaakceptować . Chodzi tu o tak istotne różnice ocen, że dotychczas wymierzoną karą można byłoby nazwać także w potocznym znaczeniu tego słowa rażąco niewspółmierną. Przesłanka rażącej niewspółmierności kary jest spełniona tylko wtedy, gdy na podstawie wskazanych okoliczności sprawy, które powinny mieć decydujące znaczenie dla wymiaru kary, można przyjąć, że zachodzi wyraźna różnica między karą wymierzoną przez sąd pierwszej instancji, a karą, która powinna zostać wymierzona w instancji odwoławczej w wyniku prawidłowego zastosowania dyrektyw wymiaru kary przewidzianych w art. 53 k.k. oraz zasad ukształtowanych przez orzecznictwo.

Kontrola instancyjna nie wykazała, by wymierzona oskarżonemu Z. R. kara 3 miesięcy pozbawienia wolności za czyn z art. 270 § 1 k.k. była karą rażąco niesprawiedliwą, tj. zbyt surową lub zbyt łagodną. Sąd orzekający wziął pod uwagę przy jej wymiarze wszystkie dyrektywy wymiaru kary określone w art. 53 k.k., w tym również okoliczności dotyczące oskarżonego, na które wskazał obrońca. Obrona zdaje się pomijać fakt społecznej szkodliwości czynu popełnionego przez oskarżonego oraz umniejsza kwestię dotychczasowej karalności oskarżonego. W ocenie Sądu odwoławczego, kara 3 miesięcy pozbawienia wolności za czyn z art. 270 § 1 k.k. spełni w stosunku do oskarżonego cele zapobiegawcze i wychowawcze. Z omawianych wyżej powodów brak było również możliwości do uznania, iż czyn ten stanowi wypadek mniejszej wagi.

Wszystkie te rozważania odnoszą się również do kary wymierzonej za czyny z art. 286 § 1 k.k. popełnionych w ramach ciągu przestępstw, przy czym dodatkowo należy wskazać jako okoliczności obciążające wartość wyłudzonego mienia.

Na koniec odnosząc się do zarzutu naruszenia przez Sąd I instancji prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu z art. 286 § 1 k.k. poprzez uznanie, iż oskarżony dopuścił się ciągu przestępstw – uznać go również należy jako niezasadny. Nie ulega, bowiem wątpliwości, iż oskarżony działał w krótkich odstępach czasu z góry powziętym zamiarem, który istniał przy każdym pokrzywdzonym. Brak podstaw do przyjęcia, że taki zamiar istniał już na początku działalności przestępczej oskarżonego. Żaden przeprowadzony dowód w sprawie na to nie wskazuje.

Ubocznie tylko można dodać, że obrońca popada w sprzeczność formułując zarzuty apelacyjne, z jednej strony starając się wykazać brak zamiaru oszukańczego ze strony oskarżonego, a z drugiej strony eksponując rodzaj i rolę tego zamiaru do przyjęcia kwalifikacji prawnej czynu ciągłego oszustwa.

W oparciu o powyższe rozważania - apelację obrońcy oskarżonego uznać należy za typową polemikę z prawidłowo ustalonym przez Sąd I instancji stanem faktycznym w niniejszej sprawie.

Wniosek

- zmiana zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonego ewentualnie uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji , ewentualnie (w przypadku uznania , iż czyny oskarżonego wyczerpały znamiona określone w art. 286 § 1 kk i art. 271 § 1 kk) zmianę zaskarżonego wyroku i wymierzenie oskarżonemu kary nadzwyczajnie złagodzonej.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Sąd odwoławczy nie podzielił zarzutów zawartych w apelacji i uznał, iż sprawstwo i wina ocenione zostały przez Sąd I instancji prawidłowo

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

0.15.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

0.11.

Przedmiot utrzymania w mocy

0.1 Sprawstwo i wina oskarżonego a także wymierzona kara

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Sprawstwo i wina oskarżonego oraz wymierzona kara nie budzi wątpliwości

0.15.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

0.0.11.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

0.15.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

0.15.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

0.15.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

0.15.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

2.

3.

Podstawa art. 627 k.p.k. w zw. z art. 634 k.p.k. i art. 636 § 2 k.p.k., w zw. z art. 633 k.p.k. iw zw. § 1 i 6 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 18 czerwca 2003 r. w sprawie wysokości i sposobu obliczania wydatków Skarbu Państwa w postępowaniu karnym (t.j. Dz.U.2013 poz.663), § 3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 18 czerwca 2014 r. w sprawie opłat za wydanie informacji z Krajowego Rejestru Karnego (Dz. U. 2014 poz. 861 z późn. zm.) w zw. z art. 618 § 1 pkt 10 k.p.k. oraz art. 2 ust. 1 pkt 3 w zw. z art. 8 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych (t.j. Dz.U. z 1983 r. nr 49, poz. 223 z późn. zm.).

Podstawa art. 636 pkt 2 w zw. 633 k.p.k. i art. 632 z pkt 2 k.p.k. w zw. z art. 634 k.p.k. oraz § 11 ust.1 pkt 3 w zw. z art. 17 § 1 i pkt 4 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U.2015. poz. 1800) uwzględniając ilość dni rozprawy przed sądem I instancji, a także fakt, że przed sądem odwoławczym czynności były podjęte tylko na jednej rozprawie z uwagi na przeszkody dotyczące drugiego oskarżonego, który korzystał z pomocy tego samego obrońcy

7.  PODPIS

Karol Skocki