II AKa 202/18 - uzasadnienie Sąd Apelacyjny w Poznaniu z 2020-04-30

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II AKa 202/18

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

5

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

0.11.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

wyrok Sądu Okręgowego w P. z dnia (...) r., o sygn. akt (...)

0.11.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

0.11.3. Granice zaskarżenia

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

uchylenie

Zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

0.12.1. Ustalenie faktów

0.12.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10

umorzenie śledztwa wobec P. P. (1), podejrzanego o czyny z art. 197 § 1 k.k. w sprawie Prokuratury Rejonowej P. (...) w P. o sygn. (...) (poprzednio (...))

zakres oskarżenia P. P. (1) w sprawie (...) Prokuratury Rejonowej P. (...) w P. oraz złożenie przez prokuratora wniosku w trybie art. 335 k.p.k. o konsensualne zakończenie sprawy dotyczącej P. P. (1)

prowadzenie postępowania dowodowego w sprawie (...) Prokuratury Okręgowej w Z. Wydział IV Organizacyjno-Sądowy, dotyczącej gróźb bezprawnych kierowanych wobec P. P. (1) i jego konkubiny przez M. F., w zakresie opinii biegłych, z dziedziny badania telefonów komórkowych oraz badań fonoskopijnych na okoliczność odtworzenia zarejestrowanej rozmowy wraz ze stenogramem tejże rozmowy

treść rozmowy pomiędzy P. P. (1) i M. F., utrwalonej w dniu (...) r. oraz fakt autentyczności tego nagrania

Powzięcie przez Sąd Okręgowy w P. w sprawie (...), wątpliwości co do wiarygodności zeznań świadka P. P. (1) oraz złożenie w związku z tym zawiadomienia o możliwości popełnienia przez świadka P. P. (1) przestępstwa składania fałszywych zeznań

umorzenie śledztwa Prokuratury Okręgowej w P. w sprawie sygn. (...) przeciwko P. P. (1) o czyn z art. 233 § 1 k.k.

prowadzenie przez Prokuraturę Okręgową w Z. postępowania w sprawie (...), dotyczącego gróźb bezprawnych kierowanych wobec P. P. (1) i jego konkubiny przez M. F. oraz złożenie przez P. P. (1) zeznań na temat owych gróźb

umorzenie śledztwa w sprawie (...) dotyczącego gróźb bezprawnych kierowanych wobec P. P. (1) i jego konkubiny

skazanie M. K. za czyny z art. 233 k.k.

przebieg rozmowy pomiędzy P. P. (1) i M. F., utrwalonej w dniu (...) r.

Wymienione powyżej fakty (jako rzutujące na wiarygodność źródeł dowodowych) dotyczą w sposób pośredni wszystkich oskarżonych w niniejszej sprawie oraz zarzuconych im czynów , w przypadku których podstawą dowodową rozstrzygnięcia Sądu I instancji były wyjaśnienia P. P. (1).

postanowienie Prokuratury Rejonowej P. (...) w P. z dnia (...) r., w sprawie o sygn. (...) (poprzednio (...)) o umorzeniu śledztwa wobec P. P. (1) , podejrzanego o czyny z art. 197 § 1 k.k.

odpis aktu oskarżenia z dnia (...) r., w sprawie (...) Prokuratury Rejonowej P. (...) w P. wraz ze złożonym wnioskiem w trybie art. 335 k.p.k. dotyczącym P. P. (1);

postanowienie Prokuratury Okręgowej w Z. Wydział IV Organizacyjno-Sądowy, z dnia (...) r., w sprawie (...) , o dopuszczeniu dowodu z opinii biegłych z Biura (...) w L.

opinia Biura (...) w L. z dnia (...) r. z zakresu badania telefonów komórkowych oraz badań fonoskopijnych na okoliczność odtworzenia zarejestrowanej rozmowy wraz ze stenogramem tejże rozmowy

odpis protokołu rozprawy głównej w sprawie (...) Sądu Okręgowego w P. z dnia (...) r., utrwalającego m.in. przesłuchanie świadka P. P. (1) (k. 8346-8368) wraz z zarządzeniem z dnia (...) r., dotyczącym zawiadomienia o możliwości popełnienia przez świadka P. P. (1) przestępstwa składania fałszywych zeznań

postanowienie Prokuratury Okręgowej w P. z dnia (...) r., sygn. (...) o umorzeniu śledztwa przeciwko P. P. (1) o czyn z art. 233 § 1 k.k.

dokumentyzawarte w aktach postępowania przygotowawczego Prokuratury Okręgowej w Z. w sprawie (...), w sprawie kierowania wobec P. P. (1) gróźb bezprawnych, w postaci:

protokołów przesłuchania świadka P. P. (1)

postanowienia z dnia (...) r. o umorzeniu śledztwa w sprawie (...)

odpis wyroku Sądu Rejonowego w Środzie W. . z dnia (...)., sygn. (...), skazujący M. K. za czyny z art. 233 k.k.

wyjaśnienia oskarżonego M. F. złożone w toku niniejszego postępowania apelacyjnego

k. 8246-8254

k. 8255-8260

k. 8263-8264

k. 8476-8510

k. 8345

k. 8408-8413

k. 8587-8591 i 8593-8609

k. 8620-8633

k. 8966-8967

S..13-16

prot. rozpr. apelacyjnej z dnia (...) r.

0.12.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

1

2

3

4

J. W. (1)

M. F.

A. W.

M. B.

P. P. (1)

J. W. (1)

M. F.

A. W.

M. B.

P. P. (1)

J. W. (1)

Przynależność w (...) r. oskarżonych J. W. (1), A. W., M. B., i P. P. (1) do zorganizowanej grupy przestępczej o charakterze zbrojnym , kierowanej przez oskarżonego M. F., tj. przypisane oskarżonym czyny z art. 258 § 2 i § 3 k.k.

Doprowadzenie w (...) roku w P. i O. przez działających wspólnie i w porozumieniu oskarżonych J. W. (1), M. F., A. W., M. B., i P. P. (1) oraz inne nieustalone osoby, w celu osiągniecia korzyści majątkowej, w ramach zorganizowanej grupy przestępczej, grożąc swoją postawą natychmiastowym użyciem przemocy w postaci zamachu na życie lub zdrowie, poprzez używanie narzędzi w postaci broni palnej, kija bejsbolowego oraz pałki teleskopowej – pokrzywdzonego W. P. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w postaci sprzedaży udziałów w spółce PPHU (...) sp. z.o.o. i przedmiotów stanowiących wyposażenie lokalu prowadzonej dyskoteki (...) B. w postaci mebli, artykułów spożywczych, jak i wyposażenia baru w sprzęt gastronomiczny, sprzętu nagłaśniającego oraz sprzętu oświetleniowego o nieustalonej wartości oraz do zaprzestania prowadzenia w/w działalności gospodarczej tj. przypisane oskarżonym czyny z art. 282 k.k.

Przyznanie przez świadka P. B. (1), że fałszywie obciążał oskarżonego J. W. (1) w zakresie czynu polegającego na pobiciu i pozbawieniu wolności D. W. (1)

Opisane w części niejawnej uzasadnienia

Zeznania świadka P. P. (1) złożone w toku niniejszego postępowania apelacyjnego oraz wyjaśnienia złożone przez niego w charakterze oskarżonego w sprawie przed Sądem I instancji

Zeznania i wyjaśnienia P. P. (1) (j.w.)

oraz

Zeznania świadka M. K. złożone w toku niniejszego postępowania apelacyjnego

dokument w postaci sprawozdania z dnia (...) r. z transkrypcji plików audio zawierających nagranie rozmowy z dnia (...) r. pomiędzy P. B. i J. W.

wyjaśnienia oskarżonego J. W. (1) złożone w toku niniejszego postępowania apelacyjnego

dowód z materiałów niejawnych przeprowadzony zgodnie z wnioskiem dowodowym prokuratora z dnia (...) r. (k. 8812-8813)

częściowo uwzględnionym przez Sąd Apelacyjny postanowieniem z dnia (...) r., wydanym

na posiedzeniu niejawnym w kancelarii tajnej tutejszego Sądu Apelacyjnego

S..2-12

prot. rozpr. apelacyjnej z dnia (...) r.

oraz

k.5015-5016 w zw. z k. 335-337, 363-365, 721-724, 2352-2354, 2683-2685, 3242-3247, 3661-3664, 3854-3856

S..2-10

prot. rozpr. apelacyjnej z dnia (...) r.

k. 8874-8888

S.. 16

prot. rozpr. apelacyjnej z dnia (...) r

kancelaria tajna

0.12.2. Ocena dowodów

0.12.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10.

postanowienie Prokuratury Rejonowej P. (...) w P. z dnia (...) r., w sprawie o sygn. (...) (poprzednio (...)) o umorzeniu śledztwa wobec P. P. (1) , podejrzanego o czyny z art. 197 § 1 k.k.

odpis aktu oskarżenia z dnia (...) r., w sprawie (...) Prokuratury Rejonowej P. (...) w P. wraz ze złożonym wnioskiem w trybie art. 335 k.p.k. dotyczącym P. P. (1);

postanowienie Prokuratury Okręgowej w Z. Wydział IV Organizacyjno-Sądowy, z dnia (...) r., w sprawie (...) , o dopuszczeniu dowodu z opinii biegłych z Biura (...) w L.

opinia Biura (...) w L. z dnia (...) r. z zakresu badania telefonów komórkowych oraz badań fonoskopijnych na okoliczność odtworzenia zarejestrowanej rozmowy wraz ze stenogramem tejże rozmowy

odpis protokołu rozprawy głównej w sprawie (...) Sądu Okręgowego w P. z dnia (...) r., utrwalającego m.in. przesłuchanie świadka P. P. (1) (k. 8346-8368) wraz z zarządzeniem z dnia (...) r., dotyczącym zawiadomienia o możliwości popełnienia przez świadka P. P. (1) przestępstwa składania fałszywych zeznań

postanowienie Prokuratury Okręgowej w P. z dnia (...) r., sygn. (...) o umorzeniu śledztwa przeciwko P. P. (1) o czyn z art. 233 § 1 k.k.

dokumentyzawarte w aktach postępowania przygotowawczego Prokuratury Okręgowej w Z. w sprawie (...), w sprawie kierowania wobec P. P. (1) gróźb bezprawnych, w postaci:

protokołów przesłuchania świadka P. P. (1)

postanowienia z dnia (...) r. o umorzeniu śledztwa w sprawie (...)

odpis wyroku Sądu Rejonowego w Środzie W. . z dnia (...)., sygn. (...), skazujący M. K. za czyny z art. 233 k.k.

wyjaśnienia oskarżonego M. F. złożone w toku niniejszego postępowania apelacyjnego

Wszystkie wymienione obok w pkt 1-9 dowody, były to dokumenty, z których dowód dopuszczono w toku postępowania apelacyjnego na wniosek stron, a w przypadku opinii biegłych oraz stenogramu wskazanych pod nr 4 – przez Sąd Apelacyjny z urzędu.

Z uwagi na urzędowy charakter tych dokumentów i niekwestionowanie ich wiarygodności przez żadną ze stron, Sąd Apelacyjny nie znalazł podstaw by wiarygodność tę poddać w wątpliwość.

Dokumenty te miały przy tym znaczenie dla rozstrzygnięcia, jako dostarczające wiedzy o faktach rzutujących na (...) oraz M. K. w zakresie, w jakim zeznawali (a pierwszy z wymienionych przed Sądem I instancji wyjaśniał) na temat okoliczności czynów zarzuconych oskarżonym w niniejszej sprawie.

Informacje podane przez oskarżonego odnośnie przebiegu rozmowy pomiędzy nim a P. P. (1), utrwalonej na nagraniu z dnia (...) r., w szczególności brak gróźb bezprawnych kierowanych podczas tej rozmowy wobec P. P. (1), znajdowały potwierdzenie w treści dokumentów wymienionych powyżej pod nr 3, 4 i 8. Tym samym, wyjaśnienia te dostarczały dodatkowych przesłanek potwierdzających fakt, że P. P. (1) fałszywie oskarżał M. F. o kierowanie wobec niego i jego konkubiny gróźb.

0.12.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

1 i 2

2.

3.

4.

Zeznania świadka P. P. (1) złożone w toku niniejszego postępowania apelacyjnego oraz wyjaśnienia złożone przez niego w charakterze oskarżonego w sprawie przed Sądem I instancji

zeznania świadka M. K. złożone w toku niniejszego postępowania apelacyjnego

dokument w postaci sprawozdania z dnia (...). z transkrypcji plików audio zawierających nagranie rozmowy z dnia (...). pomiędzy P. B. i J. W.

oraz

wyjaśnienia oskarżonego J. W. (1) złożone w toku niniejszego postępowania apelacyjnego

dowód z materiałów niejawnych przeprowadzony zgodnie z wnioskiem dowodowym prokuratora z dnia (...) r. (k. 8812-8813)

częściowo uwzględnionym przez Sąd Apelacyjny postanowieniem z dnia (...) r., wydanym

na posiedzeniu niejawnym w kancelarii tajnej tutejszego Sądu Apelacyjnego

Sąd Apelacyjny odmiennie niż Sąd I instancji ocenił wartość dowodową wyjaśnień P. P. (1) złożonych przez niego w charakterze oskarżonego w przedmiotowej sprawie, jak również uznał za niewiarygodne jego zeznania złożone w charakterze świadka w toku niniejszego postępowania apelacyjnego.

Podkreślenia wymagało, że relacje procesowe P. P. (1) były jedynym dowodem przynależności oskarżonych do grupy przestępczej o charakterze zbrojnym oraz de fato również jedynym dowodem dokonania przez oskarżonych „wrogiego przejęcia” dyskoteki od pokrzywdzonego P. (uznanego w zaskarżonym wyroku za przestępstwo z art. 282 k.k.). W tym ostatnim przypadku sam fakt przekazania udziałów w owej dyskotece był bezsporny i potwierdzony m.in. aktami notarialnymi, podobnie jak sam fakt kontaktowania się przez oskarżonych z pokrzywdzonym i ich spotkania w (...) r. – co potwierdzały chociażby zeznania pokrzywdzonego P., czy świadków S. G. i B. M. (1). Jednakże okoliczności w postaci grożenia pokrzywdzonemu w celu zmuszenia go do dokonania rozporządzenia mieniem, ustalono wyłącznie na podstawie wyjaśnień P. P. (1).

Zauważyć następnie należało, że konkluzja Sądu I instancji o wiarygodności wskazanego źródła dowodowego opierała się w istocie na dwóch założeniach. Po pierwsze – że P. P. (1) nie miał żadnej innej motywacji do złożenia wyjaśnień obciążających oskarżonych, poza chęcią przełamania solidarności przestępczej i uzyskania w związku z tym legalnych korzyści procesowych (jako tzw. mały świadek koronny). Po wtóre zaś – że konflikt pomiędzy nim, a oskarżonymi w niniejszej sprawie, w szczególności z oskarżonym F., wynikał wyłącznie z faktu złożenia przez P. P. (1) obciążających relacji w tejże sprawie.

Tymczasem okoliczności ustalone w niniejszym postępowaniu apelacyjnym na podstawie dowodów z dokumentów, wymienione powyżej w sekcji 2.1.1., pod nr od 1 do 8, poddawały w wątpliwą uczciwą motywację P. P. (1) w zakresie obciążenia oskarżonych w niniejszej sprawie. Okoliczności w postaci umorzenie śledztwa wobec P. P. (1), podejrzanego o czyny z art. 197 § 1 k.k. w sprawie Prokuratury Rejonowej P. (...) w P. o sygn. (...) (poprzednio (...)) oraz skierowania przeciwko wymienionemu we wskazanej sprawie przez prokuratora wniosku w trybie art. 335 k.p.k. o konsensualne zakończenie sprawy dotyczącej P. P. (1) – wskazywały, że P. P. (1) spotkał się z przychylnością organów ścigania w toczącej się przeciwko niemu sprawie karnej, w której pierwotnie postawiono mu nader poważne zarzuty (z art. 197 § 1 k.k.).

Jakkolwiek prowadzone w niniejszej sprawie odwoławczej postępowanie dowodowe nie miało na celu wykazania ewentualnych nieprawidłowości w toku wymienionego śledztwa, to jednak potwierdziło stanowisko obrony w tym zakresie, w jakim wskazało na wątpliwości co do braku po stronie P. P. (1) innej motywacji w zakresie obciążania oskarżonych w niniejszej sprawie, niźli tylko dążenie do uzyskania legalnych korzyści procesowych. Wątpliwość ta stanowiła istotną przesłankę wykluczenia wiarygodności pomówień pochodzących od P. P. (1).

Kolejnym potwierdzeniem wątpliwości co do wiarygodności P. P. (1) jako źródła dowodowego w niniejszej sprawie – w szczególności z uwagi na niejasność jego motywów, którymi kierował się obciążając oskarżonych – były okoliczności związane z występowaniem P. P. (1) w charakterze świadka w sprawie prowadzonej przez Sąd Okręgowy w P. pod sygn. (...). O przesłuchanie wymienionego w charakterze świadka wnioskował oskarżyciel publiczny, wskazując go jako istotnego świadka ex audiatu, przy czym wymieniony nie był bezpośrednio powiązany z przedmiotem sprawy objętej postępowaniem o sygn. (...). Złożone przez niego w wymienionym postępowaniu zeznania wzbudziły wątpliwości sądu meriti co do ich wiarygodności i to tak istotne, że skutkowały złożeniem zawiadomienia o możliwości popełnienia przez świadka P. P. (1) przestępstwa składania fałszywych zeznań. Wszczęte w wyniku tego zawiadomienia śledztwo przeciwko P. P. (1) o czyn z art. 233 § 1 k.k., zakończyło się decyzją Prokuratury Okręgowej w P. o jego umorzeniu.

I w tym wypadku, prowadzone w niniejszej sprawie postępowanie dowodowe, z oczywistych względów, nie obejmowało swoim przedmiotem kwestii ewentualnych nieprawidłowości w ramach wymienionego śledztwa, to jednak potwierdziło konkluzję, że P. P. (1) i w tym wypadku uzyskał korzystną dla siebie decyzję oskarżyciela publicznego, występując wcześniej w charakterze źródła dowodowego mającego wspierać stanowisko prokuratora w sprawie.

Okoliczności powyższe, jakkolwiek nie potwierdzały jednoznacznie stanowiska apelujących obrońców, co do istnienia nielegalnego porozumienia pomiędzy P. P. (1) a organem prokuratorskim, to jednak powodowały tak istotne wątpliwości co do motywacji P. P. (1) i szczerości jego relacji procesowych w niniejszej sprawie, że de facto dyskwalifikowały pochodzące od niego pomówienie, jako wyłączny dowód sprawstwa i winy oskarżonych.

Przeprowadzone przez Sąd Apelacyjny postępowanie dowodowe obaliło także tezę Sądu I instancji, że konflikt pomiędzy P. P. (1), a oskarżonymi w niniejszej sprawie, w szczególności z oskarżonym F., wynikał wyłącznie z faktu złożenia przez P. P. (1) obciążających relacji w tejże sprawie.

Tymczasem okoliczności ustalone w niniejszym postępowaniu apelacyjnym, obejmujące fakt prowadzenia postępowania dowodowego w sprawie (...) Prokuratury Okręgowej w Z. Wydział IV Organizacyjno-Sądowy, dotyczącej gróźb bezprawnych kierowanych wobec P. P. (1) i jego konkubiny przez M. F., nakazywały przyjąć, że zaszłości pomiędzy P. P. (1) a pozostałymi oskarżonymi, w tym F., były dalece bardziej złożone i wskazywały na kierowanie się przez P. P. (1) nieuczciwymi pobudkami.

Z okoliczności tych wynikało bowiem, że groźby, o których zawiadomił organy ścigania P. P. (1), nie potwierdziły się, a postępowanie w sprawie (...) dotyczącego owych gróźb bezprawnych zostało umorzone. Nadto badane w owym postępowaniu w charakterze dowodu nagranie rozmowy pomiędzy P. P. (1) i M. F., utrwalonej w dniu (...) r. (którego to nagrania autentyczność potwierdzona została w toku wymienionego śledztwa opinią biegłych, z dziedziny badania telefonów komórkowych oraz badań fonoskopijnych), wskazywało jednoznacznie, że oskarżony F. nie groził P. P., a ten ostatni usiłował obciążać go fałszywie, rozgrywając przy tym własne nieuczciwe interesy.

Okoliczności powyższe nakazywały z kolei przyjąć, że również w niniejszym postępowaniu, wyjaśnienia i zeznania P. P. (1) nie mogły być uznane za relację o faktach, ale za narrację co najmniej przez wymienionego zmanipulowaną. Jako taka, relacja procesowa P. P. (1) nie mogła stanowić wyłącznego dowodu w sposób wystarczający potwierdzającego sprawstwo i winę oskarżonych w niniejszej sprawie.

Podkreślić należy, że zeznanie, wyjaśnienia P. P. (3) w toku rozpoznawanej sprawy są zmienne, ten świadek dopasowuje swoje zeznania do aktualnego etapu prowadzonego postępowania, zeznania są wzajemne sprzeczne i nielogiczne.

Okoliczności potwierdzające wersję oskarżenia w zakresie zarzuconych oskarżonym czynów z art. 258 § 2 i 3 k.k. oraz z art. 282 k.k., nie wynikały też z zeznań świadka M. K.. Oceniając ten dowód, przeprowadzony na wniosek prokuratora na etapie postępowania apelacyjnego, w pierwszej kolejności zauważyć należało, że świadek ten zgłosił się do sprawy (początkowo wysyłając pismo do prokuratury), dopiero na etapie postępowania odwoławczego i to w nader zaawansowanym jego stadium dowodowym – i to pomimo że deklarował posiadanie wiedzy na temat zdarzeń sprzed kilku lat oraz podkreślał swoją chęć przyczynienia się do pociągnięcia winnych do odpowiedzialności karnej – jako wyłączny powód swojego zgłoszenia się do sprawy. Fakt ten niewątpliwie stanowił pewien przyczynek do powzięcia wątpliwości co do szczerości świadka.

Za przyjęciem jego wiarygodności nie przemawiał także fakt (wskazany w sekcji 2.1.1. pod nr 9) skazania M. K. wyrokiem Sądu Rejonowego w Środzie W.. z dnia (...)., sygn. (...), za czyn z art. 233 k.k.

Niezależnie od powyższego, podkreślenia wymagało, że relacje procesowe M. K. nie dotyczyły w ogóle zdarzeń będących przedmiotem postawionych oskarżonym zarzutów. Treść jego zeznań wskazywała, że świadek opisywał zdarzenie w postaci wywiezienia W. P. do lasu i zastraszania go, które świadek umiejscawiał w czasie około roku (...) r. Świadek przyznał przy tym wprost, że nie posiada żadnej wiedzy na temat zdarzenia w postaci grożenia pokrzywdzonemu P. przez grupę uzbrojonych mężczyzn w (...) r.

Zeznania świadka M. K. złożone w toku niniejszego postępowania apelacyjnego, ocenić zatem należało jako dowód nieprzydatny i niemiarodajny w zakresie czynienia ustaleń faktycznych dotyczących okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia niniejszej spray karnej.

Okoliczności ekskulpujące oskarżonego J. W. (1) od sprawstwa i winy w zakresie przypisanego mu w pkt 3 części rozstrzygającej zaskarżonego wyroku, czynu z art. 158 § 1 k.k. i art. 189 § 2 k.k. w zw. z art. 12 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k., popełnionego na szkodę D. W. (1), nie wynikały z dopuszczonego w toku postępowania odwoławczego, na wniosek oskarżonego, dowodu z nagrania (w postaci transkrypcji) rozmowy z dnia (...) r. pomiędzy wymienionym oskarżonym a P. B. (1).

Z treści utrwalonej rozmowy nie wynikało w żaden sposób, jakoby P. B. (1) przyznał, że zeznając w toku niniejszej sprawy, fałszywie obciążał oskarżonego J. W. (1), opisując jego udział w pobiciu D. W. (1). Utrwalona rozmowa – chociażby ze względu na swoją enigmatyczność – nie dostarczała przesłanek wystarczających dla skutecznego podważenia stwierdzonej przez Sąd I instancji wiarygodności zeznań świadka P. B. (1). J. trafnie wskazał Sąd I instancji, zeznania wymienionego świadka w zakresie opisu przebiegu zdarzenia obejmującego pozbawienie wolności i pobicie D. W. (1), pozostawały w zgodzie z zeznaniami samego pokrzywdzonego, złożonymi na etapie śledztwa oraz zeznaniami świadka ex audiatu M. P. i świadka incognito nr 2, a w pewnym zakresie również z zeznaniami P. R. (1) i wyjaśnieniami oskarżonego S. R.. Dodać należało, że brak było jakichkolwiek racjonalnych podstaw do przyjęcia założenia, jakoby wszystkie osoby te zmówiły się w celu fałszywego pomówienia J. W. (1).

Wobec istnienia w sprawie wspomnianego, wzajemnie potwierdzającego się materiału dowodowego, wyjaśnienia oskarżonego J. W. (1), złożone w toku niniejszego postępowania apelacyjnego, uznane być musiały za niewiarygodne. Przeczenie przez oskarżonego swojej winie oraz jego twierdzenie, jakoby z przedstawionego nagrania rozmowy wynikać miał fakt przyznania się przez świadka P. B. (1) do fałszywego obciążania oskarżonego, pozostawały w sprzeczności z treścią przywołanych wyżej dowodów i uznane być musiały za realizację przyjętej przez oskarżonego linii obrony, nie zaś prawdziwą relację o faktach.

Opisane w części niejawnej uzasadnienia.

STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10.

11.

12.

13.

14.

15.

16.

17.

18.

19.

20.

21.

22.

23.

24.

25.

26.

27.

28.

29.

30.

31.

32.

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10.

11.

12.

Zarzuty apelacji obrońcy oskarżonego J. W. (1) , adwokat N. W.:

naruszenie przepisów postępowania, art. 2 § 2 k.p.k. w zw. z art. 410 k.p.k. poprzez naruszenie wymogu opierania wszelkich rozstrzygnięć na prawdziwych ustaleniach faktycznych, a więc takich, które zostały udowodnione, a więc wykazane wiarygodnymi dowodami,

naruszenie przepisów postępowania, art. 4 k.p.k., art. 7 k.p.k. i art. 8 § 1 k.p.k. w zw. z. art. 410 k.p.k., polegającą na przekroczeniu granic swobodnej oceny dowodów, braku dokonania przez Sąd samodzielnych ustaleń faktycznych oraz nieuwzględnieniu dowodów przemawiających na korzyść oskarżonego J. W. poprzez:

- powielenie przez Sąd ustaleń oskarżyciela publicznego w zakresie czynu z art. 258 § 2 k.k.

- błędne przyjęcia, że D. W. i M. F. kierowali grupą przestępczą, a J. W. brał w niej udział,

- dowolne przyjęcie podziału ról i zadań w rzekomo istniejącej grupie przestępczej,

- błędne przyjęcie, że łączące oskarżonych więzy pokrewieństwa, powinowactwa i znajomości mogą uzasadniać istnienie grupy przestępczej

- oparcie ustaleń Sądu na ogólnikowych i niewiarygodnych pomówieniach P. P. oraz zeznaniach świadka incognito (nr 1),

- błędne przyjęcie, że oskarżony J. W. miał świadomość i zamiar grożenia W. P.,

- brak dokonania oceny wyjaśnień J. W. w zakresie, w jakim zaprzeczył on udziałowi w przestępstwie na szkodę W. P.,

- uznanie przez Sąd, że zeznania świadka incognito (nr 1) są kategoryczne, spójne i konsekwentne, w sytuacji gdy świadek w trakcie składania zeznań zatajała pewne okoliczności i nie odpowiadała na istotne pytania, co dowodzi, iż jej zeznania nie są szczere, a co za tym idzie są niewiarygodne,

- wybiórczą ocenę zeznań świadka B. M.,

- oparcie ustaleń Sądu na odwołanych w toku rozprawy zeznaniach P. B. i D. W. oraz zeznaniach świadka incognito (nr 2, świadka „ze słyszenia”) sprzecznymi z zeznaniami D. G. i P. R.,

- uznanie za wiarygodne zeznań P. B. w części, w jakiej sprzeczne są one z zeznaniami pokrzywdzonego D. W.,

- wybiórczą analizę zeznań świadków D. G. i P. R.

- uznanie, że J. W. poprzez zastosowanie w stosunku da pokrzywdzonego D. W. chwytów za szyję ramieniem spowodował kilkukrotną utratę przez niego przytomności, pomimo tego, że D. W. nie potwierdził powyższej okoliczności przed Sądem,

naruszenie przepisów postępowania art. 167 k.p.k. i art. 194 k.p.k., polegającą na dopuszczeniu przez organ procesowy dowodu z ustnej opinii biegłego C. Ż., bez należytego umocowania, bowiem dowód z opinii biegłego winien być przeprowadzony na podstawie postanowienia, o jakim mowa w art. 194 k.p.k., które to postanowienie nie zostało przed przesłuchaniem biegłego wydane, w rezultacie czego biegły nie był uprawniony do wydania ustnej opinii, samodzielnie ustalił jej zakres, co budzi wątpliwości co do obiektywizmu wniosków zawartych w tej opinii,

naruszenie przepisów postępowania, art. 424 § 1 k.p.k. w zw. art. 413 § 2 pkt 1 k.p.k., polegające na sporządzeniu przez Sąd uzasadnienia wyroku nieprzystającego do jego sentencji, a to poprzez przyjęcie w kwalifikacji prawnej czynu, przypisanego J. W. w punkcie 3 wyroku, art. 12 k.k., podczas, gdy z treści uzasadnienia wyroku wynika, że Sąd „wyeliminował z opisów przypisanych oskarżonym czynów art. 12 k.k., uznając, że pozbawienie wolności i pobicie pokrzywdzonego D. W. (1) miało miejsce raz",

naruszenie przepisów postępowania, art. 424 § 1 k.p.k. poprzez nieprawidłowe, niespełniające zakreślonych przepisem wymogów uzasadnienie wyroku, oparcie go na nieprawidłowej i niepełnej ocenie dowodów i okoliczności oraz niewyjaśnienie zachodzących wątpliwości co do popełnienia przez oskarżonego J. W. zarzucanych mu czynów i przypisanie ich na jego niekorzyść,

błąd w ustaleniach faktycznych, będący rezultatem powyższych naruszeń prawa procesowego, polegający na przyjęciu, że oskarżony J. W. dopuścił się zarzucanych mu czynów, w sytuacji gdy ustalenia Sądu Okręgowego w przedmiocie winy oskarżonego opierają się w przeważającym zakresie na pomówieniach P. P. i zeznaniach świadka P. B., jak również świadków incognito (nr 1 i 2), które nie spełniają kryteriów wiarygodności, gdyż w istotnej części są niezgodne z pozostałym materiałem dowodowym w sprawie.

Zarzuty apelacji obrońcy oskarżonego M. B. , adwokata T. K.

naruszenie przepisów postępowania art. 4 k.p.k. polegające na przyjęciu za podstawę orzeczenia wyłącznie okoliczności przemawiających za prawidłowością wersji przedstawionej w akcie oskarżenia, przy jednoczesnym zaniechaniu rozważenia okoliczności korzystnych dla oskarżonych,

naruszenie przepisów postępowania art. 5 k.p.k. polegające na rozstrzygnięciu wątpliwości, które nie zostały usunięte w postępowaniu na niekorzyść oskarżonego M. B.,

naruszenie przepisów postępowania art. 7 k.p.k. poprzez naruszenie zasady swobodnej oceny dowodów i jednoczesnym naruszeniem zasad prawidłowego rozumowania oraz wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego poprzez ustalenie stanu faktycznego w oparciu o wyjaśnienia oskarżonego P. P. (1) pomimo ich sprzeczności z zeznaniami świadków B. M. (1), S. G. oraz W. P.,

naruszenie przepisów postępowania art. 410 k.p.k. poprzez uwzględnienie tylko i wyłącznie okoliczności przemawiających za prawidłowością aktu oskarżenia, z jednoczesnym pominięciem okoliczności korzystnych dla oskarżonego M. B., poprzez zakwestionowanie konsekwentnych i spójnych zeznań świadków B. M. (1), S. G. oraz W. P. a dotyczących kluczowych z punktu widzenia wyczerpania znamion przestępstw zarzuconych oskarżonemu M. B.,

naruszenie przepisów postępowania art. 424 k.p.k. polegające na sporządzeniu uzasadnienia wyroku bez wskazania jakie fakty Sąd uznał za udowodnione lub nieudowodnione oraz na jakich w tej mierze oparł się dowodach i dlaczego nie uznał dowodów przeciwnych, bowiem lakoniczne stwierdzenie, że Sąd nie daje wiary świadkowi bez szczegółowego uzasadnienia takiego stanowiska nie wyczerpuje wymogów tego przepisu i nie pozwala na kontrolę instancyjną orzeczenia.

błąd w ustaleniach faktycznych polegający na przyjęciu, że M. B. w (...) r. brał udział w zorganizowanej grupie przestępczej o charakterze zbrojnym podczas gdy zebrany w sprawie materiał dowodowy nie pozwala na przyjęcie takich ustaleń, w szczególności brak jakiegokolwiek dowodu na istnienie takiej grupy, jej hierarchii oraz struktury,

błąd w ustaleniach faktycznych polegający na przyjęciu, że M. B. w (...) r. w P. i O. działając wspólnie i w porozumieniu z pozostałymi oskarżonymi grożąc W. P. użyciem przemocy, używając narzędzi w postaci kija bejsbolowego, pałki teleskopowej oraz broni doprowadził go do niekorzystnego rozporządzenia mieniem,

błąd w ustaleniach faktycznych polegający na przyjęciu, że oskarżony M. B. wraz z pozostałymi oskarżonymi podczas spotkania w dyskotece w O. posiadał broń, oskarżony P. P. (1) posiadał palkę teleskopową, a oskarżony J. W. (1) kij bejsbolowy, podczas gdy jest to sprzeczne z zeznaniami świadków M., G. oraz P.,

błąd w ustaleniach faktycznych polegający na przyjęciu, że W. P. został zmuszony przez M. B. i pozostałych oskarżonych do sprzedaży udziałów w spółce PPHU (...) podczas gdy sam pokrzywdzony od początku konsekwentnie i kategorycznie temu zaprzecza, a nadto zaprzeczają temu świadkowie S. G. i B. M. (1).

Zarzuty apelacji obrońcy oskarżonego M. B. , adwokat M. I.:

błąd w ustaleniach faktycznych, skutkujący przypisaniem oskarżonemu czynu z art. 258 § 2 k.k. w zw. z. z art. 64 § 1 k.k., pomimo że:

- nie zostało wykazane, aby w ogóle doszło do popełnienia jedynego przestępstwa, którego członkowie domniemanej grupa mieliby się dopuścić,

- nie zostało wykazane, że w tym okresie istniała grupa przestępcza o charakterze zbrojnym kierowana przez M. F. i D. W. (4),

- nie wykazano jaką rolę miał ewentualnie pełnić oskarżony w zorganizowanej grupie przestępczej oraz by oskarżony swą świadomością obejmował działanie takiej grupy,

- nie wykazano świadomości oskarżonego w zakresie działania w strukturach grupy jego podporządkowania strukturom i hierarchii grupy

- nie wskazano, na czym miałaby polegać rzekoma trwałość struktur wykreowanej ten sposób grupy,

- nie zostało wykazane, aby poszczególne osoby wymieniane jako członkowie grupy przestępczej miały świadomość wykonywania zadań zleconych na rzecz tej grupy oraz by w ogóle zadania na rzecz takiej grupy były przez kogokolwiek realizowane,

- nie wskazano ewentualnych różnic na tle przepisów o współsprawstwie oskarżonych w ramach popełnienia czynu z art. 282 kk oraz popełnienia tego przestępstwa w ramach zorganizowanej grupy przestępczej o charakterze zbrojnym,

naruszenie przepisów postępowania art. 424 k.p.k. i art. 410 k.p.k. poprzez zaniechania przedstawienia w treści pisemnych motywów wyroku, rozważań dotyczących istoty pojęcia zorganizowanej grupy przestępczej w odniesieniu do realiów niniejszej sprawy,

błąd w ustaleniach faktycznych, poprzez przypisanie oskarżonemu czyn z art. 282 k.k. w zw. z. z art. 64 § 1 k.k., pomimo że:

- wyjaśnienia P. P. (1) zawierają sprzeczność w zakresie sprawstwa oskarżonego M. B.

- jedynym dowodem winy oskarżonego są w tym zakresie wyjaśnienia P., obarczone kontrowersjami w związku ze współpracą z organami ścigania,

- wyjaśnia P. P. (1) pozostają w sprzeczności zeznaniami świadków W. P., S. G., B. M. (1),

naruszenie przepisów postępowaniaart. 184 § 1, 3, 4 k.p.k. w zw. z art. 3 k.p.k., oraz art. 174 k.p.k. poprzez przesłuchanie na rozprawie w dniu (...) (...) r. świadka incognito nr 1 za pośrednictwem telefonu, w sposób uniemożliwiający słyszenie świadka komukolwiek poza Przewodniczącą składu sędziowskiego oraz prokuratorem,

naruszenie przepisów postępowania art. 17 § 1 pkt. 3 k.p.k. poprzez nie umorzenie postępowania w sprawie posiadania przez oskarżonego środka odurzającego w postaci kokainy w ilości 0,30 g w sytuacji gdy społeczna szkodliwość czynu jest znikoma.

Zarzuty apelacji obrońcy oskarżonego M. F. , adwokata P. S.:

naruszenie przepisów postępowania art. 7 k.p.k., poprzez dowolną ocenę wyjaśnień P. P. (1) i uznanie ich za wiarygodne, pomimo ich fałszywości i złożenia w zamian za uzyskanie korzystnego dla ww. oskarżonego orzeczenia w innej sprawie karnej,

naruszenie przepisów postępowania art. 7 k.p.k. polegające na bezpodstawnym uznaniu części wyjaśnień oskarżonego M. F. za niewiarygodne

naruszenie przepisów postępowania art.7 k.p.k. , polegającą na dowolnej ocenie zeznań świadków: W. P., S. G. oraz B. M. (1) oraz zeznań świadka incognito nr 1

naruszenie przepisów postępowania art. 170 § 1 pkt 1 k.p.k. w zw. z art. 4 k.p.k. polegającą na bezpodstawny uznaniu, że przeprowadzenie dowodów: z dokumentów w postaci opinii psychologicznych biegłej F. M. co do wiarygodności zeznań pokrzywdzonych w sprawie (...) Prokuratury Rejonowej P. - (...) oraz postanowienia o umorzeniu względem P. P. (1) postępowania w zakresie zgwałcenia przez niego dwóch kobiet, jest nieprzydatne dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy oraz, że nie da się ich przeprowadzić,

naruszenie przepisów postępowania art. 184 § 3 k.p.k. w zw. z art. 6 k.p.k. i 410 k.p.k. polegającą na przesłuchaniu świadka incognito poza salą rozpraw bez obecności przy tej czynności sędziego wyznaczonego ze składu Sądu co stanowi naruszenie prawa do rzetelnego procesu i zasady bezpośredniości, a tym samym prawa do obrony, co miało wpływ na treść wyroku bowiem zeznania tego świadka zostały ocenione jako wiarygodne i zostały wykorzystane do ustalenia winy M. F.,

naruszenie przepisów postępowania art. 4 k.p.k. polegającą na braku zaznajomienia się wszystkich członków składu Sądu z pełnymi protokołami zeznań świadka incognito nr 1 i czynienie ustaleń faktycznych jedynie na podstawie wyciągów protokołów przesłuchań tego świadka jakie złożył on postępowaniu przygotowawczym, a których treść podtrzymał będąc przesłuchanym na etapie postępowania sądowego co mogło mieć wpływ na treść wyroku,

błąd w ustaleniach faktycznych, polegający na przyjęciu , że oskarżony M. F. brał udział w zorganizowanej grupie przestępczej o charakterze zbrojnym, kierując jej działaniami oraz, że wymusił na W. P. sprzedaż udziałów w spółce z o.o. (...) oraz wyposażenia dyskoteki, pomimo braku dostatecznych podstaw do przypisania mu winy.

Zarzuty apelacji obrońcy oskarżonych A. W. i J. W. (1) , adwokata M. M. (2):

błąd w ustaleniach faktycznych w zakresie zarzutu popełnienia przestępstwa na szkodę W. P., wyrażającego się w dokonaniu ustaleń co do przebiegu i daty zdarzenia oraz przyjęciu opisu czynu w sposób niezgodny z uznanymi przez Sąd za wiarygodne dowodami;

naruszenie przepisów postępowania art. 7 k.p.k. w zakresie wszystkich części wyroku objętych niniejszą apelacją poprzez prowadzenie analizy dowodów w oderwaniu od ich faktycznej treści, pominięcie przy dokonywaniu ustaleń faktycznych części dowodów pomimo ich ujawnienia na rozprawie, brak analizy motywów kierujących zeznaniami poszczególnych osób, pominięcie sprzeczności pomiędzy dowodami uznanymi za wiarygodne,

naruszenie przepisów postępowania zawartych w art. 184 k.p.k. poprzez uznanie za uzasadnione utajnienie przy zastosowaniu instytucji świadka incognito okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia i w efekcie wyrażenie zgody na uchylanie się świadków anonimowych od odpowiedzi na pytania,

naruszenie przepisów postępowania art. 193 § 1 k.p.k., art. 194 k.p.k. i art. 198 § 1 k.p.k. , poprzez uznanie za dowód z opinii biegłego i podstawę ustaleń faktycznych zeznań dr C. Ż. (2), które nie miały charakteru takiego dowodu,

naruszenie przepisów postępowania art. 17 § 1 pkt. 9 k.p.k., w zakresie przestępstwa na szkodę D. W. (1), poprzez jego nie zastosowanie pomimo istnienia przesłanek do umorzenia postępowania na podstawie wskazanego przepisu.

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Ad. pkt 1, 2, 5, 6, 7, 11, 12, 16, 17, 21, 27 i 29 – zarzuty apelacji obrońców oskarżonych M. B., M. F., A. W. i J. W. (1)

Podzielić należało stanowisko wyrażone w apelacjach obrońców oskarżonych J. W. (1), M. B., M. F. i A. W. w tym zakresie, w jakim kwestionowali oni prawidłowość przypisania oskarżonym przestępstwa udziału w zorganizowanej grupie przestępczej o charakterze zbrojnym, a oskarżonemu F. – kierowanie tą grupą.

Rację mieli zatem apelujący obrońcy, podnosząc, że Sąd I instancji – w zakresie zarzuconych oskarżonym czynów z art. 258 § 2 i § 3 k.k. , nie sprostał wymaganiom oparcia rozstrzygnięcia na skonkretyzowanych podstawach faktycznych, wynikających jednoznacznie z dowodów – wynikającym z art. 410 k.p.k., jak również konieczności należytego opisania przeprowadzonego przez sąd w tym zakresie wnioskowania w uzasadnieniu wyroku, co wynika z kolei z art. 424 § 1 pkt 1 k.p.k. Treść uzasadnienia zaskarżonego wyroku wskazywała, że przekonanie Sądu I instancji o sprawstwie i winie oskarżonych w zakresie wymienionego czynu, opierało się wyłącznie na dowodzie z wyjaśnień oskarżonego P. P. (1), przy czym podstawą owego przekonania była nie tyle analiza wskazanego dowodu, co proste przytoczenie jego treści, w zakresie, w jakim P. P. (1) opowiadał o funkcjonowaniu grupy przestępczej. W uzasadnieniu zaskarżonego wyroku nie wskazano zatem faktów, które stanowiłyby wystarczające przesłanki do wywiedzenia stanowczej konkluzji w przedmiocie sprawstwa oskarżonych.

J. słusznie wytknęli apelujący, Sąd I instancji nie poczynił żadnych ustaleń faktycznych w przedmiocie sposobu działania grupy przestępczej, w szczególności tego, czy celem jej było dokonanie jednego tylko konkretnego przestępstwa; ustalenia zaś w przedmiocie hierarchii w grupie tej panującej, czy wzajemnych relacji pomiędzy jej członkami były de facto szczątkowe i polegały zasadniczo na prostym odwołaniu się do treści wyjaśnień P. P. (1). Za całe uzasadnienie podstawy dowodowej i faktycznej rozstrzygnięcia Sądu I instancji w omawianym zakresie służyło wskazanie, że „z wyjaśnień P. P. (1) wynika, że przynależał on do zorganizowanej grupy przestępczej kierowanej wspólnie przez D. W. (4) i M. F.. P. P. (1) pełnił w tej grupie rolę poślednią, wykonywał polecenia M. F. i M. B..” Tymczasem okoliczności z zakresu relacji pomiędzy domniemanymi członkami grupy przestępczej, czy celu i sposobu działania grupy stanowiły niezbędne przesłanki pozwalające przesądzić, czy oskarżeni tworzyli między sobą relacje pozwalające stwierdzić, że funkcjonowali w sposób właściwy dla grupy przestępczej. Z całą pewnością ustaleń w zakresie przestępczych powiązań o charakterze zorganizowanej grupy przestępczej nie mogło zastąpić samo stwierdzenie istnienia więzi rodzinnych, czy znajomości, a nawet pewnych przestępczych zaszłości pomiędzy oskarżonymi w niniejszej sprawie.

Apelujący rację mieli i w tym zakresie, w jakim podnosili, że wyjaśnienia P. P. (1) nie stanowiły wystarczającej podstawy dowodowej rozstrzygnięcia o sprawstwie i winie oskarżonych w zakresie czynu z art. 258 § 2 i 3 k.k. J. wykazane zostało w toku niniejszego postępowania odwoławczego ( o czym mowa była powyżej w sekcji 2.2.2.), wartość dowodowa wyjaśnień P. P. (1), złożonych w charakterze oskarżonego została skutecznie zakwestionowana, a jego zeznania złożone w charakterze świadka w tymże postępowaniu odwoławczym, również okazały się niewiarygodne. W tej sytuacji, stanowcze stwierdzenie przez Sąd I instancji sprawstwa i winy oskarżonych w zakresie czynu z art. 258 § 2 i 3 k.k., uznane być musiało za dowolne i jak trafnie zarzucali apelujący, naruszające zasady oceny dowodów wynikające z art. 7 k.p.k.

Oparcie ustaleń faktycznych w zakresie sprawstwa i winy oskarżonych co do czynu z art. 258 § 2 i 3 k.k., na jednym tylko wadliwie ocenionym dowodzie, powodowało, że zasadne okazały się także podniesione w apelacjach, dotyczące wskazanego czynu, zarzuty błędu w ustaleniach faktycznych. Prawidłowe ustalenie faktów musi bowiem opierać się na wynikach postępowania dowodowego przeprowadzonego zgodnie z regułami prawa dowodowego, musi zatem posiadać wystarczające podstawy dowodowe, czego w omawianym przypadku – wobec skutecznego zanegowania wartości dowodowej wyjaśnień P. P. (1) – zabrakło. Rozstrzygniecie uznające sprawstwo i winę oskarżonych winno też opierać się na wystarczających podstawach faktycznych. W omawianym zaś przypadku – jak trafnie zarzucili apelujący obrońcy, a o czym nadmieniono już powyżej – Sąd I instancji poniechał ustalenia okoliczności kluczowych dla przesądzenia o istnieniu grupy przestępczej, poprzestając na prostym przywołaniu treści relacji procesowych P. P. (1).

W tej sytuacji, stanowcze stwierdzenie przez Sąd I instancji sprawstwa i winy oskarżonych w zakresie czynu z art. 258 § 2 i 3 k.k. – jak trafnie zarzucili apelujący – było dowolne.

Ad. pkt 1, 2, od 5 do 11, od 13 do 15, 18, 21, 23 i od 27 do 29 – zarzuty apelacji obrońców oskarżonych M. B., M. F., A. W. i J. W. (1)

Stanowisko apelujących obrońców podzielić należało także i w tym zakresie, w jakim zarzucili, że Sąd I instancji nie sprostał wymaganiom oparcia rozstrzygnięcia na należycie wykazanych podstawach dowodowych i faktycznych również w zakresie zarzuconego oskarżonym czynu z art. 282 k.k., na szkodę W. P.. I w tym wypadku przekonanie Sądu I instancji o sprawstwie i winie oskarżonych w zakresie wymienionego czynu, opierało się wyłącznie na dowodzie z wyjaśnień oskarżonego P. P. (1), którego wartość dowodowa ( o czym mowa była powyżej w sekcji 2.2.2.), została w toku postępowania apelacyjnego skutecznie zakwestionowana.

Apelujący mieli zatem rację zarzucając Sądowi I instancji naruszenie art. 7 k.p.k. w zw. z art. 410 k.p.k. poprzez dowolność w zakresie oceny dowodu z wyjaśnień P. P. (1). Przeprowadzone w toku niniejszego postępowania odwoławczego postępowanie dowodowe wykazało bowiem, że P. P. (1) mógł mieć odnośnie złożenia wyjaśnień obciążających oskarżonych, inną zgoła motywację, niż chęć przełamania solidarności przestępczej i uzyskania w ten sposób legalnych korzyści procesowych (jako tzw. mały świadek koronny). Jakkolwiek nie potwierdziło się w sposób jednoznaczny stanowisko obrony, jakoby P. P. (1) wszedł w nielegalny układ z organami ścigania, to jednak opisane powyżej okoliczności dotyczące innych spraw karnych, w których P. P. (1) pojawiał się jako świadek wnioskowany przez oskarżyciela publicznego albo też występował w charakterze oskarżonego (podejrzanego), wobec którego zapadały nader dlań korzystne decyzje prokuratora – stwarzał istotne wątpliwości co do faktycznych pobudek i motywacji P. P. (1), co powodowało z kolei wątpliwości co do miarodajności i wiarygodności jego relacji procesowych składanych w niniejszej sprawie.

Apelujący obrońcy wykazali także, iż motywacja P. P. (1) do fałszywego obciążania współoskarżonych mogła wynikać również ze skomplikowanych zaszłości pomiędzy nimi, w tym takich o charakterze konfliktu, którego przyczyną nie był bynajmniej – jak przyjął Sąd I instancji – wyłącznie fakt złożenia przez P. P. (1) obciążających relacji w niniejszej sprawie. Na istnienie takich relacji pomiędzy P. P. (1), a innymi oskarżonymi w sprawie, w szczególności M. F., wskazywały z kolei okoliczności związane z próbą uwikłania tego ostatniego przez P. P. (1) w sprawę o kierowanie gróźb karalnych, ujawnione w nagranej rozmowie pomiędzy wymienionymi z dnia (...) r.

Uwzględniając powyższe stwierdzić zatem należało, że rację mieli apelujący obrońcy wskazując, iż wyjaśnienia i zeznania P. P. (1) nie mogły być uznane za relację o faktach, ale za narrację co najmniej przez wymienionego zmanipulowaną. W tej sytuacji, uczynienie przez Sąd I instancji z relacji procesowej P. P. (1) wyłącznego dowodu potwierdzającego sprawstwo i winę oskarżonych w zakresie czynu z art. 282 k.k., uznane być musiało za naruszenia przepisów art. 7 k.p.k. w zw. z art. 410 k.p.k.

Naruszeniem ostatniego z wymienionych przepisów – jak trafnie wytknęli apelujący obrońcy – było także poniechanie przez Sąd I instancji ustalenia istotnych okoliczności zdarzenia obejmującego przejęcie dyskoteki od pokrzywdzonego P.. Wśród tych brakujących okoliczności szczególnie istotny był nieodtworzony przebieg trwającego ok. 30 min. spotkania pomiędzy m.in. oskarżonymi F. i J. W. (1) a pokrzywdzonym P. w bliżej nieustalonym dniu w (...) r., które to spotkanie poprzedzać miało przeniesienie własności dyskoteki. Brak odtworzenia okoliczności owego spotkania, pozostawiał znaczną przestrzeń dla wątpliwości chociażby co do przyczyn przeniesienia własności dyskoteki, czy motywacji stron tejże transakcji, w tym przesłanek, którymi kierował się pokrzywdzony W. P. przy jej dokonywaniu.

W kontekście tych wątpliwości oraz podważenia wiarygodności wyjaśnień P. P. (5), jako oczywiście niezasadne jawiło się także przyjęcie przez Sąd I instancji – co równie słusznie wytknęli apelujący obrońcy – jakoby pewnym było, że świadkowie W. P., B. M. (1) oraz S. G. w swoich zeznaniach zataili część wiedzy na temat okoliczności przeniesienia własności dyskoteki. Zgromadzony w niniejszej sprawie materiał dowodowy – w sytuacji skutecznego poddania w wątpliwość wiarygodności wyjaśnień i zeznań P. P. (1) – nie pozwalał bowiem wykluczyć, że okoliczności przeniesienia własności dyskoteki, w tym motywy stron tejże transakcji, były odmienne niż wymuszenie.

Podobnie – w sytuacji, gdy wyjaśnienia i zeznania P. P. (1) nie mogły nadal jednoznacznie potwierdzać przestępczych zachowań oskarżonych, niezasadna była ocena Sądu I instancji, że negowanie przez oskarżonych M. B., M. F., A. W. i J. W. (1), czyniło ich wyjaśnienia niewiarygodnymi i służącymi wyłącznie realizacji ich linii obrony.

Apelujący obrońcy rację mieli również w tym zakresie, w jakim wskazywali, że zeznania świadka incognito nr 1 nie stanowiły wystarczającego potwierdzenia wiarygodności relacji procesowych P. P. (1).

Zważywszy na bardzo ograniczony zakres informacji, które świadek ten podawał i jego występowanie wyłącznie w charakterze świadka ex audiatu czerpiącego informacje z innych źródeł pośrednich – jego zeznania ocenić należało, jako zrelacjonowanie środowiskowych pogłosek, nie zaś prezentację wiedzy o faktach potwierdzających jednoznacznie wypełnienie przez oskarżonych ustawowych znamion czynu z art. 282 k.k.

Dodać należało, że wersji zdarzenia przyjętej przez Sąd I instancji na podstawie wyjaśnień P. P. (1) nie potwierdziły zeznania świadka M. K., objęte wnioskiem dowodowym prokuratora zgłoszonym na końcowym etapie niniejszego postępowania apelacyjnego. J. wskazano powyżej w sekcji 2.2.2., treść zeznań wymienionego świadka wskazywała, że opisywał on zdarzenia nie będące przedmiotem zarzutów postawionych oskarżonym w niniejszej sprawie, przyznając przy tym wprost, że nie posiada żadnej wiedzy na temat zdarzenia w postaci grożenia pokrzywdzonemu P. przez grupę uzbrojonych mężczyzn w (...) r.

Istnienie opisanych powyżej wątpliwości co do okoliczności objętego zarzutem zdarzenia z sierpnia 2013 r., w połączeniu z faktem obalenia podstaw dowodowych ustaleń faktycznych w zakresie zachowań oskarżonych mających obejmować grożenie pokrzywdzonemu – czyniło dowolną konkluzję Sądu I instancji o wypełnienia przez oskarżonych znamion czynu z art. 282 k.k.

Analiza zgromadzonego w niniejszej sprawie materiału dowodowego czyniła jednakowoż co najmniej przedwczesną stanowczą konkluzję apelujących obrońców o jednoznacznym wykazaniu, że do popełnienia zarzuconego oskarżonym czynu z art. 282 k.k. faktycznie nie doszło. J. bowiem zauważali sami apelujący, podnosząc w tym zakresie stosowny zarzut, w przedmiotowej sprawie wystąpiła potrzeba zastosowania zasady in dubio pro reo, ujętej w art. 5 § 2 k.p.k. W odniesieniu do będącego przedmiotem osądu czynu z art. 282 k.k., postępowanie dowodowe nie dostarczyło wystarczających podstaw faktycznych dla potwierdzenia okoliczności owego czynu, pozwalających przypisać oskarżonym ów czyn i to w kształcie przyjętym w zaskarżonym wyroku. Tym samym, pomimo wyczerpania możliwości dowodowych w sprawie, w odniesieniu do omawianego czynu wystąpiły wątpliwości, które winny być rozstrzygnięte na korzyść oskarżonych.

Ad. pkt 6, 19, 24, 25, 26 i 30 – zarzuty apelacji obrońców oskarżonych M. B., M. F., A. W. i J. W. (1)

J. wynika z art. 436 k.p.k., sąd może ograniczyć rozpoznanie środka odwoławczego tylko do poszczególnych uchybień, podniesionych przez stronę lub podlegających uwzględnieniu z urzędu, jeżeli rozpoznanie w tym zakresie jest wystarczające do wydania orzeczenia, a rozpoznanie pozostałych uchybień byłoby przedwczesne lub bezprzedmiotowe dla dalszego toku postępowania.

Rozpoznanie omówionych powyżej, uznanych za zasadne przynajmniej w części, zarzutów apelacji obrońców oskarżonych dostarczyło przesłanek wystarczających do przesądzenia o istnieniu braków dowodowych oraz niedających się usunąć wątpliwości w przedmiocie sprawstwa i winy oskarżonych odnośnie zarzuconych im czynów z art. 258 § 2 i 3 k.k. oraz z art. 282 k.k., a co za tym idzie – przesądzających o konieczności uniewinnienia ich od owych czynów.

W tej sytuacji, wobec stwierdzenia braków w zakresie dowodów mających rozstrzygające znaczenie w kwestii sprawstwa i winy oskarżonych, badanie pozostałych zarzutów apelujących obrońców uznane być musiało za bezprzedmiotowe. Owe pozostałe zarzuty dotyczyły bowiem szczegółowych i pobocznych kwestii proceduralnych – jak sposób procedowania w przedmiocie dowodu z zeznań świadka incognito nr 1, czy dodatkowe badanie okoliczności umorzenia śledztwa w sprawie o sygn. (...) – które nie miały wpływu na ocenę wspomnianych dowodów i okoliczności o znaczeniu rozstrzygającym.

Ad. pkt 20 – zarzut apelacji obrońcy oskarżonego M. B.

Oczywiście bezzasadny okazał się zarzut naruszenia przepisów postępowania art. 17 § 1 pkt. 3 k.p.k. poprzez nieumorzenie postępowania w sprawie posiadania przez oskarżonego środka odurzającego w postaci kokainy w ilości 0,30 g, w sytuacji gdy – jak twierdziła apelująca – społeczna szkodliwość czynu była znikoma.

W przypadku tego zarzutu, stanowisko apelującej obrońcy opierało się na prostej polemice z sądową oceną społecznej szkodliwości tego czynu, stanowiącą przesłankę warunkującą umorzenie postępowania w oparciu o wskazany przepis. Sąd Apelacyjny nie podzielił zaprezentowanej w apelacji oceny społecznej szkodliwości czynu narkotykowego przypisanego oskarżonemu M. B..

Ocena ta skupiała się wyłącznie na dwóch okolicznościach, tj. postawie procesowej oskarżonego oraz niewielkiej ilości i przeznaczeniu narkotyku. Tymczasem pierwsza z wymienionych okoliczności nie należy do katalogu okoliczności warunkujących stopień społecznej szkodliwości czynu, ujętego w art. 115 § 2 k.k. Fakt, że oskarżony przyznał się do popełnia przestępstwa nie rzutował zatem w żaden sposób na społeczną szkodliwość popełnionego przezeń czynu. Z kolei niewielka ilość narkotyku i jego przeznaczenie na własny użytek, nie wykluczały przyjęcia, że stopień szkodliwości społecznej tego czynu nie był bynajmniej znikomy. Zważyć bowiem należało, że – jak wynika z powołanego art. 115 § 2 k.k. – istotną przesłanką oceny jest w tym zakresie rodzaj naruszonego dobra prawnego. W tym wypadku było to zdrowie publiczne, które w sytuacji posiadania kokainy, wiążącego się z dostępem sprawcy do źródeł dostawy tej substancji, uznawanej za jeden z niebezpieczniejszych narkotyków – narażone było na poważne naruszenie.

Wskazane okoliczności nakazywały przyjąć – co słusznie uczynił Sąd I instancji – że czyn oskarżonego naruszył w sposób istotny dobra w postaci ochrony zdrowia publicznego, a gwarantowany zakazem posiadania narkotyków wymóg ochrony wskazanego dobra doznał w wyniku zachowania oskarżonego uszczerbku większego niż nieznaczny.

Ad. pkt 32 – zarzut apelacji obrońcy oskarżonego J. W. (1)

Oczywiście bezzasadny okazał się zarzut naruszenia przepisów postępowania art. 17 § 1 pkt. 9 k.p.k., w zakresie przestępstwa na szkodę D. W. (1), mające polegać na prowadzeniu postępowania karnego w tym zakresie, pomimo braku skargi uprawnionego oskarżyciela. Zważyć należało, że postawiony oskarżonemu J. W. (1) zarzut dotyczący wskazanego przestępstwa, zawarty został w akcie oskarżenia wniesionym w niniejszej sprawie przez prokuratora, a zatem podmiot będący w myśl art. 45 § 1 k.p.k., oskarżycielem publicznym przed wszystkimi sądami. Zawarcie wskazanego zarzutu w akcie oskarżenia obejmującym także inne postawione oskarżonemu J. W. (1) zarzuty, choć dotyczyły one zdarzeń niepowiązanych bezpośrednio z czynem popełnionym na szkodę D. W. (1), spełniało przy tym zasadę łącznego rozpoznania spraw o różne czyny zarzucone jednemu oskarżonemu (art. 33 k.p.k.). Wynika z niej koniecznością dążenia do łączenia spraw o czyny popełnione przez tego samego oskarżonego, a prowadzone w różnych postępowaniach przygotowawczych, i wnoszenia jednego aktu oskarżenia.

W tej sytuacji, podkreślany w apelacji fakt, że czyny zarzucone oskarżonemu w niniejszej sprawie objęte były różnymi postępowaniami przygotowawczymi, a następnie uwzględnione w jednym akcie oskarżenia, w sposób oczywisty nie mógł naruszać wymogu wniesienia skargi przez uprawnionego oskarżyciela.

Ad. pkt 1, 2, 3, 5, 6, 30 i 31 – zarzuty apelacji obrońców oskarżonego J. W. (1)

Niezasadne okazały się zarzuty apelujących obrońców, skierowane przeciwko zawartemu w pkt 3 zaskarżonego wyroku, orzeczeniu o sprawstwie i winie oskarżonego J. W. (1) za czyn z art. 158 § 1 k.k. i art. 189 § 2 k.k. w zw. z art. 12 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k., popełniony na szkodę D. W. (1).

Wbrew stanowisku apelujących obrońców, Sąd I instancji prawidłowo ocenił, że wystarczającymi podstawami dowodowymi potwierdzającymi sprawstwo oskarżonego w zakresie wskazanego czynu, były zeznania świadka P. B. (1), które w zakresie opisu przebiegu zdarzenia obejmującego pozbawienie wolności i pobicie D. W. (1), pozostawały w zgodzie z zeznaniami samego pokrzywdzonego, złożonymi na etapie śledztwa oraz zeznaniami świadka ex audiatu M. P. i świadka incognito nr 2, a w pewnym zakresie również z zeznaniami P. R. (1) i wyjaśnieniami oskarżonego S. R..

Podkreślenia wymagało, że brak było jakichkolwiek racjonalnych podstaw – w szczególności nie wynikały one z apelacji obrońców oskarżonego – do przyjęcia, jakoby wszystkie osoby te zmówiły się w celu fałszywego pomówienia J. W. (1). Wobec takiego, wzajemnie potwierdzającego się materiału dowodowego, sprzeczne z nim wyjaśnienia oskarżonego J. W. (1) , negującego swoją winę, słusznie uznane zostały przez Sąd I instancji za niewiarygodne i służące wyłącznie realizacji przyjętej przez niego linii obrony.

Wbrew przekonaniu apelujących obrońców, okoliczności ekskulpujące oskarżonego J. W. (1) od przypisanego mu czynu popełnionego na szkodę D. W. (1), nie wynikały też z zeznań świadków D. G. (2) i P. R. (1) .

Pierwszy z wymienionych – jak sam wiarygodnie podawał w śledztwie – nie posiadał wiedzy na temat zdarzenia polegającego na pozbawieniu wolności i pobiciu D. W. (1), wiedział jedynie o bliżej niesprecyzowanym spotkaniu na parkingu leśnym, szerzej opisywał natomiast wyłącznie okoliczności spornego interesu dotyczącego obrotu piwem. Sąd I instancji słusznie uznał również, że to właśnie wspomniana relacja świadka złożona w toku postępowania przygotowawczego była wiarygodna, w przeciwieństwie do tej złożonej przed sądem, kiedy to świadek ujawnił, jakoby P. B. (1) miał go nakłaniać do składania fałszywych zeznań. Niezależnie od gołosłowności takiego twierdzenia, zwrócić należało uwagę, że nielogicznym było twierdzenie świadka, jakoby nakłaniany był do składania fałszywych zeznań, skoro podawał, że nie posiada bezpośredniej wiedzy o zdarzeniu. Nawet zaś w sytuacji, gdy ujawnił rzekome nakłanianie go do składania fałszywych zeznań, nie podał żadnych okoliczności wprost negujących sprawstwo oskarżonego J. W. (1).

Podobnie, wersji obrony nie potwierdzały w sposób wiarygodny zeznania P. R. (1). Fakt, że świadek opisywał przebieg spotkania w lesie w (...) r. w sposób wyraźnie wskazujący na chęć ochrony sprawców, ale jednocześnie przyznawał, że pokrzywdzony mógł zostać uderzony – nie wystarczał dla uzasadnienia tezy obrony, jakoby pobicie pokrzywdzonego w ogóle nie miało miejsca.

Prawidłowe było także oparcie ustaleń faktycznych w zakresie omawianego czynu na zeznaniach świadka incognito nr 2. J. wskazano powyżej, informacje podawane przez tego świadka pozostawały w zgodzie z informacjami, które podawał w swoich zeznaniach, złożonych na etapie śledztwa pokrzywdzony W. oraz świadek ex audiatu M. P.. Były one zatem wystarczająco uwiarygodnione.

Brak też było podstaw do podzielenia stanowiska obrony odnośnie nieprawidłowości w ramach procedury utajnienia niektórych informacji pochodzących od świadka incognito, w trybie art. 184 § 1 k.p.k. – skoro informacje te nie miały znaczenia dla rozstrzygnięcia, a jedynie dla zachowania w tajemnicy tożsamości świadka. Wbrew poglądowi apelującego za takie uznać bowiem należało informacje o źródłach wiedzy świadka, czy nazwisku reprezentującego go pełnomocnika. Zauważyć też należało, że krytyczne uwagi apelującego pod adresem sposobu przesłuchania świadka incognito nr 2, stanowiły raczej wyraz jego niezadowolenia z wyniku tego przesłuchania, a nawet uogólnionego niezadowolenia z wyniku całego prowadzonego przez Sąd I instancji postępowania dowodowego, niźli prezentację faktycznych uchybień. Tymczasem o ile w odniesieniu do części materiału dowodowego, w szczególności obejmującego wyjaśnienia P. P. (1), krytyczne uwagi obrońcy miały racjonalne podstawy, o tyle w przypadku świadka incognito nr 2, stanowiły niejako przeniesienie owych zarzutów, zasadnych w odniesieniu do innych dowodów. Podkreślenia wymagało też – czego apelujący zdawał się nie dostrzegać – że zeznania świadka incognito nr 2 nie były jedynym, ani nawet głównych dowodem na okoliczności czynu na szkodę D. W. (1). Okoliczności te wynikały bowiem ze wskazanych już wyżej źródeł dowodowych, w tym zeznań bezpośrednich uczestników tego zdarzenia, a zeznania świadka incognito nr 2 stanowiły ich dodatkowe potwierdzenie.

Apelujący obrońcy oskarżonego J. W. (1) mieli rację w tym zakresie, w jakim wskazali, że w toku postępowania przygotowawczego, prokurator nie wydał postawienia o zasięgnięciu opinii biegłego na okoliczność skutków medycznych pobicia D. W. (1), a jedynie przesłuchał na tę okoliczność biegłego medyka C. Ż. (2) . Niewydanie takiego postanowienia z całą pewnością stanowiło naruszenie przepisów art. 194 k.p.k., apelujący obrońcy jednakże nie starali się nawet wykazać, jakoby było to naruszenie, które mogło mieć wpływ na treść orzeczenia, w rozumieniu art. 438 pkt 2 k.p.k.

Podkreślenia wymagało zaś, że sam formalny akt wydania postanowienia o powołaniu biegłego nie ma charakteru bezwzględnego i nie rzutuje na merytoryczne aspekty postępowania dowodowego prowadzonego w zakresie wiedzy specjalnej. Samo postanowienie o powołaniu biegłego nie jest zaskarżalne, a wobec stron procesu stanowi przede wszystkim realizację obowiązku informacyjnego, który pełni z kolei funkcję gwarancyjną, jako że już na wstępnym etapie opiniowania umożliwia zapobieżenie sytuacji, gdy opinia będzie niepełna w rozumieniu art. 201 k.p.k. Tymczasem w przedmiotowej sprawie, obrońcy oskarżonego mając wiedzę o przesłuchaniu C. Ż. (2) w charakterze biegłego, na żadnym etapie postępowania nie zgłaszali pod adresem jego opinii uwag krytycznych, ani nie domagali się jej uzupełnienia, czy też wydania w tym zakresie kolejnej opinii przez innego biegłego. Brak postanowienie o powołaniu biegłego nie naruszył zatem wspomnianej funkcji gwarancyjnej.

Nie sposób zaś przyjąć, jak twierdził jeden z apelujących obrońców oskarżonego, jakoby brak formalnego postanowienia spowodował, że biegły samodzielnie ustalił zakres opinii – skoro został przesłuchany przez prokuratora dokładnie w celu wyjaśnienia, jakie medyczne skutki mogły mieć zachowania napastników opisane przez pokrzywdzonego W.. Oczywiście niezasadne było też stwierdzenia apelującego, jakoby brak formalnego powołania spowodował wątpliwości co do obiektywizmu wniosków opinii biegłego – skoro biegły C. Ż. (2) jest uznanym medykiem sądowym, a w przedmiotowej sprawie zeznawał wyłącznie w zakresie swoich zawodowych kompetencji.

Podkreślenia wymagało przy tym, że biegły jedynie potwierdził z punktu widzenia wiedzy medycznej możliwość utraty przytomności przez pokrzywdzonego w mechanizmie jego podduszania przez sprawcę. Takie zachowanie sprawcy wynikało bowiem wprost z początkowych zeznań pokrzywdzonego W..

Zauważyć także należało, że omawiane stanowisko apelujących obrońców oskarżonego J. W. (1) nie zostało skutecznie poparte dopuszczonym w toku postępowania odwoławczego, na wniosek oskarżonego, dowodem z nagrania (w postaci transkrypcji) rozmowy z dnia (...) r. pomiędzy wymienionym oskarżonym a P. B. (1), ani też złożonymi w toku tego postępowania uzupełniającymi wyjaśnieniami oskarżonego J. J. wskazano powyżej w sekcji 2.2.2., z utrwalonej rozmowy nie wynikało, jakoby P. B. (1) przyznał, że zeznając w toku niniejszej sprawy, fałszywie obciążał oskarżonego J. W. (1) o udział w pobiciu D. W. (1). Utrwalona rozmowa – chociażby ze względu na jej enigmatyczność – nie dostarczała przesłanek wystarczających dla skutecznego podważenia stwierdzonej przez Sąd I instancji wiarygodności zeznań świadka P. B. (1). Podobnie, wobec istnienia w sprawie wspomnianego, wzajemnie potwierdzającego się materiału dowodowego, wyjaśnienia oskarżonego J. W. (1), złożone w toku niniejszego postępowania apelacyjnego, uznane być musiały za niewiarygodne.

Uwzględniając powyższe stwierdzić należało, że w zakresie ustaleń leżących u podstaw rozstrzygnięcia o sprawstwie i winie oskarżonego J. W. (1) co do czynu popełnionego na szkodę D. W. (1) nie potwierdził się żaden ze zgłoszonych przez obrońców zarzutów naruszenia procedury. Co za tym idzie – wbrew stanowisku obu apelacji – podstawy dowodowe tego rozstrzygnięcia uznać należało za odpowiadające wymogom art. 7 k.p.k. i art. 410 k.p.k.. Tym samym poczynione w oparciu o takie, prawidłowe podstawy dowodowe, ustalenia faktyczne ocenić należało, jako wolne pod błędów natury faktycznej.

Ad. pkt 4 – zarzut apelacji obrońcy oskarżonego J. W. (1)

Apelujący obrońca rację miał w tym zakresie, w jakim wskazał, że w podstawie prawnej skazania J. W. (1) w pkt 3 zaskarżonego rozstrzygnięcia, uwzględniono przepis art. 12 k.k., pomimo ze z treści uzasadnienia wyroku wynikało, że Sąd „wyeliminował z opisów przypisanych oskarżonym czynów art. 12 k.k., uznając, że pozbawienie wolności i pobicie pokrzywdzonego D. W. (1) miało miejsce raz”. Wbrew jednakże stanowisku apelującego, brak było podstaw do uznania wytkniętej nieścisłości za naruszenia przepisów postępowania, art. 424 § 1 k.p.k. w zw. art. 413 § 2 pkt 1 k.p.k., a traktowana ona być winna w kategorii oczywistej omyłki pisarskiej.

Wniosek

Wniosek apelacji obrońcy oskarżonegoJarosława W., adwokat N. W.:

- o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonego od wszystkich przypisanych mu czynów;

- ewentualny – o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

Wniosek apelacji obrońcy (...) B., adwokata T. K.:

- o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonego od czynów przypisanych mu w pkt. 11 i 12 zaskarżonego wyroku;

- umorzenie postępowania w części dotyczącej czynu opisanego w pkt. 13;

- ewentualny – o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

Wniosek apelacji obrońcy oskarżonegoMarka B., adwokat M. I.:

- o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonego od czynów przypisanych mu w pkt. 11 i 12 zaskarżonego wyroku;

- umorzenie postępowania w części dotyczącej czynu opisanego w pkt. 13;

- ewentualny – o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

Wniosek apelacji obrońcy oskarżonegoMarka F., adwokata P. S.:

- o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonego od przypisanych mu czynów

- ewentualny – o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania

Wniosek apelacji obrońcy oskarżonegoJarosława W. i A. W. , adwokata M. M. (2):

- o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonych od zarzuconych im czynów;

- ewentualny – o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Ad. pkt 1, 3, 6, 9, 11: wnioski apelacji obrońców oskarżonych J. W. (1) M. B., M. F. i A. W.

Stanowisko apelujących obrońców oskarżonych okazało się zasadne w zakresie, w jakim kwestionowali zawarte w wyroku Sądu I instancji zaskarżone rozstrzygnięcia co do sprawstwa i winy wymienionych oskarżonych w odniesieniu do czynów polegających na udziale (w tym kierowniczym) w grupie przestępczej o charakterze zbrojnym i wymuszeniem rozbójniczym. J. była o tym owa powyżej, apelujący wykazali istnienie zasadnych podstaw do uniewinnienia oskarżonych od wymienionych czynów.

Ad. pkt 1, 4, 7, 11: wnioski apelacji obrońców oskarżonych J. W. (1) M. B. i A. W.

Wbrew stanowisku apelujących obrońców oskarżonych – brak było podstaw do zakwestionowania zawartego w wyroku Sądu I instancji zaskarżonego rozstrzygnięcia co do sprawstwa i winy wymienionych oskarżonych w zakresie pozostałych (poza udziałem w grupie przestępczej i wymuszeniem rozbójniczym) przypisanych im czynów, w szczególności żadna z tych apelacji nie wykazała zasadnych podstaw do postulowanego przez obrońców uniewinnienia oskarżonych od pozostałych przypisanych im czynów, ani umorzenia postępowania. Stąd wnioski obrońców o uniewinnienie oskarżonych albo o umorzenie postępowania, uznane być musiały za bezzasadne w całości.

Ad. pkt 2, 5, 8, 10 i 12: wnioski apelacji obrońców oskarżonych J. W. (1) M. B., M. F. i A. W.

Apelujący obrońcy oskarżonych nie wykazali także, jakoby postępowanie rozpoznawcze przed Sądem Okręgowym obarczone było wadami i brakami uzasadniającymi potrzebę jego powtórzenia. Stąd ich wnioski (zgłaszane przede wszystkim jako ewentualne) o uchylenie zaskarżonych rozstrzygnięć i przekazanie spraw do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji, uznać należało za bezzasadne w całości.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

2.

- niezaprezentowanie przez Sąd I instancji wystarczających podstaw dowodowych i faktycznych rozstrzygnięcia w przedmiocie sprawstwa i winy oskarżonych M. F., M. B., J. W. (1) i A. W. w zakresie czynu z art. 258 § 2 k.k.;

- skuteczne zakwestionowanie w toku postępowania apelacyjnego podstaw dowodowych rozstrzygnięcia Sądu I instancji w przedmiocie sprawstwa i winy oskarżonych J. W. (1), M. B., M. F. i A. W. w zakresie czynu z art. 282 k.k. (w przypadku M. B. w zw. z art. 64 § 1 k.k., a w przypadku M. F. – w zw. z art. 64 § 2 k.k.).

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

J. wynika z art. 435 k.p.k., Sąd odwoławczy uchyla lub zmienia orzeczenie na korzyść współoskarżonych, choćby nie wnieśli środka odwoławczego, jeżeli je uchylił lub zmienił na rzecz współoskarżonego, którego środek odwoławczy dotyczył, gdy te same względy przemawiają za uchyleniem lub zmianą na rzecz tamtych.

Wobec powyższego wskazane okoliczności musiały być uwzględnione na korzyść P. P. (1), który nie wnosił w niniejszej sprawie środka odwoławczego – skutkując uniewinnieniem wymienionego od czynów z art. 258 § 2 k.k. i art. 282 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k.

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

0.15.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

Pkt VII wyroku

Przedmiot utrzymania w mocy

W pozostałym objętym zaskarżeniem zakresie, tj. w zakresie wykraczającym poza zmiany dokonane w pkt I - VI uzasadnianego wyroku, Sąd Apelacyjny zaskarżony wyrok utrzymał w mocy; utrzymanie w mocy objęło zatem zaskarżone rozstrzygnięcia:

- zawarte w pkt 3 zaskarżonego wyroku, orzeczenie o sprawstwie i winie oskarżonego J. W. (1) za czyn z art. 158 § 1 k.k. i art. 189 § 2 k.k. w zw. z art. 12 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. (za wyjątkiem imiennego wskazania w opisie tego czynu współsprawcy – D. W. (4), a to z uwagi na wyłączenie jego sprawy do odrębnego rozpoznania) oraz w przedmiocie kary 2 lat pozbawienia wolności kary za ten czyn wymierzonej;

- zawarte w pkt 13 zaskarżonego wyroku, orzeczenie o sprawstwie i winie oskarżonego M. B. za czyn z art. 62 ust. 1 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii oraz w przedmiocie kary 4 miesięcy pozbawienia wolności za ten czyn wymierzonej;

- zawarte w pkt 17 zaskarżonego wyroku, orzeczenie w przedmiocie dowodu rzeczowego;

- zawarte w pkt 28 zaskarżonego wyroku, orzeczenie o sprawstwie i winie oskarżonego A. W. za czyn art. 157 § 1 k.k. oraz w przedmiocie kary 1 roku pozbawienia wolności za ten czyn orzeczonej;

- zawarte w pkt 31 zaskarżonego wyroku, orzeczenie w przedmiocie nałożonej na oskarżonego A. W. nawiązki w kwocie 6.000 zł na rzecz pokrzywdzonego J. W. (3).

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Z uwagi na to, że apelujący obrońcy oskarżonych: J. W. (1), M. B. i A. W. nie zdołali skutecznie zakwestionować konkluzji Sądu I instancji o wypełnieniu przez oskarżonych w sposób zawiniony ustawowych znamion pozostałych (poza udziałem w grupie przestępczej i wymuszeniem rozbójniczym) przypisanych im czynów, w szczególności nie wykazali przesłanek uzasadniających uniewinnienie oskarżonych w tym zakresie, ani też nie wykazali wadliwości zaskarżonego orzeczenia uzasadniających ponowne rozpoznanie sprawy obejmującej owe pozostałe czyny, rozstrzygnięcie w przedmiocie sprawstwa i winy oskarżonych w zakresie wykraczającym poza objęty ich uniewinnieniem, zasługiwało na aprobatę (korekty wymagał jedynie opis czynu przypisanego J. W. (1) w zakresie imiennego wskazania współsprawcy).

Za wyjątkiem omówionej w sekcji 5.2, kwestii zastosowania środka probacyjnego wobec oskarżonego A. W., prawidłowe okazały się także stanowiące następstwo rozstrzygnięcia w przedmiocie sprawstwa i winy wymienionych oskarżonych w omawianym zakresie, zawarte w zaskarżonym wyroku, orzeczenia w przedmiocie kary. W szczególności (poza wzmiankowanym przypadkiem zastosowania środka probacyjnego), Sąd Apelacyjny nie znalazł podstaw by uznać – zgodnie z kierunkiem apelacji obrońców – jakoby wymierzone oskarżonym kary pozbawienia wolności, jak również pozostałe rozstrzygnięcia w przedmiocie kary, były nieprawidłowe, w tym rażąco nadmiernie surowe.

0.15.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

0.0.1 Pkt I-VI

0.0.2 wyroku

Przedmiot i zakres zmiany

0.0.2 Pkt I.1, II.1., III. 1., IV.1. i V.1. wyroku

0.0.3- zawarte w pkt 1, 11, 18, 22 i 26 zaskarżonego wyroku, orzeczenie o sprawstwie i winie oskarżonych J. W. (1), M. B., M. F., P. P. (1) i A. W. w zakresie czynu z art. 258 § 2 k.k. (w przypadku M. F. – z art. 258 § 3 k.k.) – poprzez uniewinnienie oskarżonych;

0.0.4 Pkt I.2, II.2., III. 2., IV.2. i V.2. wyroku

0.0.5- zawarte w pkt 2, 12, 19, 23 i 27 zaskarżonego wyroku, orzeczenie o sprawstwie i winie oskarżonych J. W. (1), M. B., M. F., P. P. (1) i A. W. w zakresie czynu z art. 282 k.k. (w przypadku M. B. i P. P. (1) – w zw. z art. 64 § 1 k.k., a w przypadku M. F. – w zw. z art. 64 § 2 k.k.) – poprzez uniewinnienie oskarżonych;

0.0.7 Pkt I.3. wyroku

0.0.8- zawarte w pkt 3 zaskarżonego wyroku, orzeczenie o sprawstwie i winie oskarżonego J. W. (1) za czyn z art. 158 § 1 k.k. i art. 189 § 2 k.k. w zw. z art. 12 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zakresie opisu czynu poprzez wyeliminowanie imiennego wskazania współsprawcyD. W. (4), a to z uwagi na wyłączenie jego sprawy do odrębnego rozpoznania;

Pkt I.4., I.5., II.3., III.3., IV.3. i V.3. wyroku

0.0.10- zawarte w pkt 4, 15, 20, 24 i 29 zaskarżonego wyroku rozstrzygnięcia w przedmiocie kary, dotyczące oskarżonych J. W. (1), M. B., M. F., P. P. (1) i A. W., poprzez uchylenie rozstrzygnięć o orzeczeniu wobec oskarżonych kar łącznych pozbawienia wolności, a w przypadku P. P. (1) – także zawarte w pkt 25 orzeczenie o warunkowym zawieszeniu wykonania owej nieistniejącej kary pozbawienia wolności, poprzez jego uchylenie, jak również zawarte w pkt 5, 16 i 21 orzeczenia w przedmiocie zaliczenia okresów pozbawienia wolności na poczet kar pozbawienia wolności poprzez odmienne wskazanie tych kar, a w pkt 21 – uchylenie orzeczenia o zaliczeniu;

0.0.12 Pkt V. 4 wyroku

0.0.13- zawarte w pkt 30 zaskarżonego wyroku rozstrzygnięcie w przedmiocie kary w zakresie zaliczenia okresu pozbawienia wolności na poczet kary pozbawienia wolności, poprzez jego uchylenie i orzeczenie w tym miejscu o warunkowym zawieszeniu wykonania orzeczonej wobec oskarżonego A. W. w pkt 28 części rozstrzygającej zaskarżonego wyroku, kary 1 roku pozbawienia wolności, na okres 3 (trzech) lat próby oraz oddanie go w tym czasie pod dozór kuratora sądowego i nałożenie na niego obowiązków w postaci informowania kuratora o przebiegu okresu próby oraz powstrzymania się od kontaktów ze środowiskiem przestępczym;

0.0.15 Pkt VI. 4 wyroku

0.0.16- zawarte w pkt 34 i 35 części rozstrzygającej zaskarżonego wyroku orzeczenie o kosztach postępowania za I instancję, poprzez obciążenie Skarbu Państwa tymi kosztami w części dotyczącej uniewinnienia oskarżonych, a w pozostałej części – poprzez zwolnienie oskarżonych od zapłaty tych kosztów na rzecz Skarbu Państwa, oraz niewymierzenie im opłat za I instancję.

Zwięźle o powodach zmiany

Ad. pkt I.1., II.1., III.1., IV.1. i V.1 wyroku

Przypisanie oskarżonemu przestępstwa – niezależnie od tego, czy następuje ono w kształcie wynikającym z aktu oskarżenia, czy zostaje wzbogacone o dodatkowe, stwierdzone przez sąd okoliczności, czy też przeciwnie, pewne okoliczności zostają z opisu czynu usunięte – wymaga bezwzględnie oparcia się przez tenże sąd na skonkretyzowanych podstawach faktycznych, wynikających jednoznacznie z dowodów (art. 410 k.p.k.), a przeprowadzone przez sąd w tym zakresie wnioskowanie winno znaleźć odzwierciedlenie w uzasadnieniu wyroku (art. 424 § 1 pkt 1 k.p.k.). W tej kwestii rację mieli apelujący obrońcy, podnosząc, że Sąd I instancji – w zakresie zarzuconych oskarżonym czynów z art. 258 § 2 k.k. – wskazanym wymogom, nie sprostał. Lektura uzasadnienia zaskarżonego wyroku wskazywała, że przekonanie Sądu I instancji o sprawstwie i winie oskarżonych w zakresie wymienionego czynu, opierało się wyłącznie na dowodzie z wyjaśnień oskarżonego P. P. (1), przy czym w uzasadnieniu tym nie wskazano faktów, które stanowiłyby wystarczające przesłanki do wywiedzenia stanowczej konkluzji w przedmiocie tego sprawstwa.

Sąd I instancji w zakresie czynu z art. 258 § 2 i 3 k.k. poprzestał de facto na wskazaniu, że „z wyjaśnień P. P. (1) wynika, że przynależał on do zorganizowanej grupy przestępczej kierowanej wspólnie przez D. W. (4) i M. F.. P. P. (1) pełnił w tej grupie rolę poślednią, wykonywał polecenia M. F. i M. B..” Te dwie okoliczności – stanowiące przy tym raczej prezentację przez P. P. (1) jego przekonań, nie zaś wiedzy o faktach – były dalece niewystarczające do tego, by w sposób zgodny z regułami dowodzenia wyprowadzić wniosek nie tylko o przynależności oskarżonych do zorganizowanej grupy przestępczej w rozumieniu art. 258 § 2 k.k., ale w ogóle o istnieniu takiej grupy i to o charakterze zbrojnym. Podkreślenia wymagało, że Sąd I instancji nie poczynił żadnych ustaleń faktycznych w przedmiocie sposobu działania takiej grupy, w szczególności tego, czy celem jej było dokonanie jednego tylko konkretnego przestępstwa; ustalenia zaś w przedmiocie hierarchii w grupie tej panującej, czy wzajemnych relacji pomiędzy jej członkami były de facto szczątkowe i polegały zasadniczo na odwołaniu się treści wyjaśnień P. P. (1). Tymczasem okoliczności z tego zakresu stanowiły niezbędne przesłanki pozwalające przesądzić, czy oskarżeni tworzyli między sobą relacje pozwalające stwierdzić, że funkcjonowali w sposób właściwy dla grupy przestępczej.

Z całą pewnością o istnieniu takiej grupy nie mogła przesądzać narracja procesowa P. P. (1), której wartość dowodowa została w toku postępowania apelacyjnego skutecznie zakwestionowana. W tej sytuacji, stanowcze stwierdzenie przez Sąd I instancji sprawstwa i winy oskarżonych w zakresie czynu z art. 258 § 2 i 3 k.k., było dowolne.

W tej sytuacji, wobec niezaprezentowania przez Sąd I instancji wystarczających podstaw dowodowych i faktycznych rozstrzygnięcia w przedmiocie sprawstwa i winy oskarżonych M. F., M. B., J. W. (1) i A. W. (a w konsekwencji także P. P. (1)) w zakresie czynu z art. 258 § 2 i 3 k.k., należało ich od zarzutu popełnienia tego czynu uniewinnić.

0.0.1 Pkt I.2, II.2., III. 2., IV.2. i V.2. wyroku

Sąd I instancji – jak słusznie zarzucili apelujący obrońcy, a co omówiono powyżej – nie sprostał wymaganiom oparcia rozstrzygnięcia na należycie wykazanych podstawach dowodowych i faktycznych również w zakresie zarzuconych oskarżonym czynów z art. 282 k.k. I w tym wypadku przekonanie Sądu I instancji o sprawstwie i winie oskarżonych w zakresie wymienionego czynu, opierało się wyłącznie na dowodzie z wyjaśnień oskarżonego P. P. (1), którego wartość dowodowa została w toku postępowania apelacyjnego skutecznie zakwestionowana.

Nadto również w odniesieniu do wskazanego czynu – aczkolwiek w nieco mniejszym zakresie iż miało to miejsce w przypadku czynu z art. 258 § 2 k.k. – Sąd I instancji poniechał ustalenia istotnych okoliczności zdarzenia obejmującego przejęcie dyskoteki od pokrzywdzonego P.. Nie odtworzono mianowicie całego fragmentu tego zdarzenia, obejmującego bezpośrednie, trwające ok. 30 min. spotkanie pomiędzy m.in. oskarżonymi F. i J. W. (1) a pokrzywdzonym P. w bliżej nieustalonym dniu w (...) r., które to spotkanie poprzedzać miało przeniesienie własności dyskoteki. Brak odtworzenia okoliczności owego spotkania, pozostawiał znaczną przestrzeń dla wątpliwości chociażby co do przyczyn przeniesienia własności dyskoteki, czy motywacji stron tejże transakcji, w tym przesłanek, którymi kierował się pokrzywdzony W. P. przy jej dokonywaniu. Istnienie tych wątpliwości, w połączeniu z faktem obalenia podstaw dowodowych ustaleń faktycznych w zakresie zachowań oskarżonych mających obejmować grożenie pokrzywdzonemu – czyniło dowolną konkluzję Sądu I instancji o wypełnienia przez oskarżonych znamion czynu z art. 282 k.k.

W tej sytuacji, wobec skutecznego zakwestionowania podstaw dowodowych rozstrzygnięcia Sądu I instancji w przedmiocie sprawstwa i winy oskarżonych J. W. (1), M. B., M. F. i A. W. w zakresie czynu z art. 282 k.k. (w przypadku M. B. w zw. z art. 64 § 1 k.k., a w przypadku M. F. – w zw. z art. 64 § 2 k.k.), a w konsekwencji także analogicznego rozstrzygnięcia dotyczącego P. P. (1), należało oskarżonych od zarzutu popełnienia tego czynu uniewinnić.

Ad. pkt I.3. wyroku

Z uwagi na wyłączenie sprawy D. W. (4) do odrębnego rozpoznania (vide: postanowienie Sądu Apelacyjnego wydane w toku rozprawy w dniu (...) r.), imienne wskazanie tego oskarżonego w opisie czynu przypisanego współsprawcy należało wyeliminować. Wobec tego, w pkt 3 części rozstrzygającej zaskarżonego wyroku, w opisie przypisanego oskarżonemu J. W. (1) czynu, w miejsce stwierdzenia, że oskarżony ten działał „wspólnie i w porozumieniu z D. W. (4) oraz dwoma ustalonymi mężczyznami”, przyjęto, że oskarżony J. W. (1) działał wspólnie i w porozumieniu z trzema ustalonymi mężczyznami, a w miejsce stwierdzenia, że „ciosy zadawali również D. W. (4) oraz jeden z ustalonych mężczyzn”, przyjęto, że ciosy zadawali również dwaj z ustalonych mężczyzn.

Ad. pkt I.4., I.5., II.3., III.3., IV.3. i V.3. wyroku

Częściowe uniewinnienie oskarżonych J. W. (1), M. B. i A. W. powodowało, że w mocy pozostało skazanie ich za jeden tylko z zarzuconych im czynów, a co za tym idzie – w obrocie prawnym pozostała jedna tylko orzeczona wobec nich kara jednostkowa. W przypadku zaś oskarżonych M. F. i P. P. (1) – wobec uniewinnienia ich od obu postawionych im zarzutów – w obrocie nie pozostał żadna z orzeczonych wobec nich kar jednostkowych.

Wobec tego, należało wyeliminować z obrotu prawnego, zawarte odpowiednio w pkt 4, 15, 20, 24 i 29 zaskarżonego wyroku rozstrzygnięcia o orzeczeniu wobec wymienionych oskarżonych kar łącznych pozbawienia wolności, a w przypadku P. P. (1) – także zawarte w pkt 25 orzeczenie o warunkowym zawieszeniu wykonania owej nieistniejącej kary pozbawienia wolności, jak również dokonać stosownej modyfikacji, zawartych w pkt 5, 16 i 21 orzeczeń w przedmiocie zaliczenia okresów pozbawienia wolności na poczet kar.

Ad. pkt V.4. wyroku

Częściowo nieprawidłowe okazało się stanowiące następstwo rozstrzygnięcia w przedmiocie sprawstwa i winy oskarżonego A. W. za przypisany mu w pkt 28 części rozstrzygającej zaskarżonego wyroku, czyn art. 157 § 1 k.k., orzeczenie w przedmiocie kary. Wskazać przy tym należało, że w przypadku wymienionego oskarżonego, kwestionowanie rozstrzygnięcia o karze wynikało z zaskarżenia przez jego obrońcę wyroku w całości i nie wiązało się z przytoczeniem na jego poparcie żadnych argumentów. W przypadku apelacji obrońcy wymienionego oskarżonego, jej autor koncentrował się – jak była o tym mowa powyżej – na podważaniu prawidłowości samego skazania.

Sąd Apelacyjny znalazł jednakże podstawy do tego, by dokonać – zgodnej z kierunkiem apelacji obrońcy oskarżonego – modyfikacji rozstrzygnięcia o karze, w zakresie nadania karze charakteru kary bezwzględnej.

Poddając zgodnej z kierunkiem apelacji obrońcy analizie kwestię prawidłowości i trafności orzeczenia o karze, w pierwszej kolejności zauważyć należało, że kara jednostkowa 1 roku pozbawienia wolności wymierzona oskarżonemu A. W. w pkt 28 części rozstrzygającej zaskarżonego wyroku za przypisany mu czyn z art. 157 § 1 k.k., mieściła się w granicach ustawowego zagrożenia, należycie uwzględniała dyrektywy wymiaru kary i jawiła się jako odpowiednia reakcja prawno-karna na popełnione przez oskarżonego bezprawie. Zauważyć przy tym należało, że miarkując tę karę Sąd I instancji należycie uwzględnił wszystkie okoliczności istotne dla wymiaru kary, w tym te o charakterze obciążającym, jak i łagodzącym.

Sąd Apelacyjny odmiennie jednakże niż Sąd I instancji ocenił kwestię potrzeby nadania tej karze charakteru kary bezwzględnej w stosunku do oskarżonego A. W.. W ocenie Sądu odwoławczego, zasadne okazało się nadanie orzeczonej karze 1 roku pozbawienia wolności charakteru względnego, poprzez warunkowe zawieszenie jej wykonania. Dodać należało, że rozstrzygnięcie takie – w odniesieniu do kary o wskazanej wysokości – było możliwe w stanie prawnym obowiązującym zarówno w chwili popełnienie przez oskarżonego A. W. przypisanego mu przestępstwa, jak i w aktualnym stanie prawnym. Jednakże z uwagi na obligatoryjny jedynie w aktualnym stanie prawnym charakter orzekania w przedmiocie obowiązków, o których mowa w art. 72 k.k., za względniejszy dla sprawcy uznać należało stan prawny obowiązujący w chwili czynu. Zatem, z uwagi na zasadę wynikającą z art. 4 § 1 k.k., w odniesieniu do oskarżonego zastosować należało przepisy art. 69 i nast. k.k. w ich brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 lipca (...) r.

Za zastosowaniem wobec oskarżonego A. W. środka probacyjnego przemawiały okoliczności w postaci braku znacznej demoralizacji oskarżonego i wynikającej z tego faktu zdatności oskarżonego do resocjalizowania się w warunkach wolnościowych. Zważyć bowiem należało, że oskarżony był osobą stosunkowo młodą (w chwili czynu miał (...) lata, a w chwili orzekania przez Sąd I instancji – 27) i nie był w przeszłości karany sądownie, ani poddawany oddziaływaniom penitencjarnym; pracował i prowadził też ustabilizowane życie zawodowe. Zasadne było zatem założenie, że samo postępowanie karne zakończone wyrokiem skazującym – tym bardziej, że łączyło się z izolacją oskarżonego w ramach tymczasowego aresztowania – w sposób wystarczający uświadomiło oskarżonemu nieopłacalność przestępczych zachowań i zmotywowało go do ich skutecznego unikania i to bez konieczności stosowania wobec niego oddziaływań związanych z wykonaniem kary o charakterze izolacyjnym.

Można zatem było sformułować w odniesieniu do oskarżonego A. W. pozytywną prognozę kryminologiczną, która w świetle art. 69 § 1 k.k. warunkowała zastosowanie omawianego dobrodziejstwa. Warunkowe zawieszenie wykonania kary na okres 3 lat próby, jako mające szansę skutecznej korekty jego nagannego modelu funkcjonowania, stanowiło wystarczającą przeciwwagę dla dokonanego przezeń bezprawia. W tej sytuacji, z uwagi na opisaną powyżej potrzebę skutecznego resocjalizowania oskarżonego, który nie odbywał wcześniej kary w zakładzie karnym, orzeczenie o warunkowym zawieszeniu wymierzonej mu kary pozbawienia wolności ocenić należało jako zasadne i celowe.

Skuteczność resocjalizacji sprawcy w warunkach wolnościowych wzmocnić ma jednoczesne zastosowanie wobec oskarżonego takich instytucji probacyjnych, jak: oddanie go w tym czasie pod dozór kuratora sądowego (art. 73 § 1 k.k. w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 lipca (...) r. (wynikającym z przepisów opublikowanych w Dz.U.2005.163.1363) – w zw. z art. 4 § 1 k.k. oraz nałożenie na niego obowiązków w postaci informowania kuratora o przebiegu okresu próby oraz powstrzymania się od kontaktów ze środowiskiem przestępczym (art. 72 § 1 i 7 pkt 1 k.k. – w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 lipca (...) r. (wynikającym z przepisów opublikowanych w Dz.U.2010.40.227) – w zw. z art. 4 § 1 k.k.

Orzeczenie o warunkowym zawieszeniu wykonania kary pozbawienia wolności, powodujące, że kara ta nie będzie wobec oskarżonego efektywnie wykonywana, implikowało z kolei konieczność uchylenia orzeczenie o zaliczeniu okresu pozbawienia wolności na poczet kary pozbawienia wolności.

Uwzględniając powyższe, Sąd Apelacyjny orzekając jak w pkt V. 4. uzasadnianego wyroku, dokonał zmiany zaskarżonego wyroku w zakresie pkt 30 jego części rozstrzygającej.

Ad. pkt VI. wyroku

Konsekwencją opisanej powyżej modyfikacji zaskarżonego wyroku, obejmującej częściowe uniewinnienie oskarżonych, była także konieczność zmiany orzeczenia o kosztach postępowania za I instancję. Zauważyć bowiem należało, że w pkt 34 i 35 części rozstrzygającej zaskarżonego wyroku, zasądzono od oskarżonych na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe i wymierzono im opłaty od wymierzonych im kar oraz zwolniono jednego z oskarżonych od obowiązku zapłaty przypadającej od niego części kosztów. Takie rozstrzygnięcia w przedmiocie kosztów odpowiadały sytuacji prawnej oskarżonych ukształtowanej wyrokiem Sądu I instancji, którym skazano ich za zarzucone im czyny; straciło ono natomiast swą aktualność w sytuacji, gdy w całości bądź częściowo zostali oni uniewinnieni. Jak bowiem wynika z przepisów art. 632 pkt 2 k.p.k., w przypadku uniewinnienia oskarżonego w sprawach z oskarżenia publicznego, koszty procesu ponosi Skarb Państwa; na oskarżonym zaś spoczywa obowiązek zapłaty tych kosztów na rzecz Skarbu Państwa w razie jego skazania, co wynika z kolei z przepisów art. 627 k.p.k.

Wobec tego, biorąc pod uwagę, że w wyniku zmiany zaskarżonego wyroku oskarżeni zostali w całości albo częściowo uniewinnieni od zarzuconych im czynów, kosztami procesu w części dotyczącej ich uniewinnienia, na podstawie art. 632 pkt. 2 k.p.k., należało obciążyć Skarb Państwa; w pozostałej zaś części, na podstawie art. 624 § 1 k.p.k. – po uwzględnieniu sytuacji majątkowej oskarżonych – zwolniono ich od zapłaty tych kosztów na rzecz Skarbu Państwa, w tym nie wymierzono im opłat za I instancję.

0.15.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

0.15.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

Pkt VIII wyroku

Pkt IX wyroku

Rozstrzygając o kosztach procesu za postępowanie odwoławcze, Sąd Apelacyjny wziął pod uwagę wynik sprawy, a zatem to, że wniesione w sprawie apelacje obrońców zostały uwzględnione w znacznym zakresie, skutkując przy tym częściowym uniewinnieniem oskarżonych, w niewielkim zaś zakresie nie zostały uwzględnione. W tej sytuacji, w myśl przepisów art. 636 § 2 k.p.k. w zw. z art. 633 k.p.k., koszty procesu obciążały apelujące strony w tym zakresie w jakim apelacje ich obrońców nie zostały uwzględnione, przy czym oskarżeni – co do zasady – winni je ponieść stosownie do swojego udziału w sprawie.

W odniesieniu do tej części kosztów, która związana byłą z uniewinnieniem oskarżonych, zgodnie z przepisami art. 632 pkt. 2 k.p.k. w zw. z art. 634 k.p.k., kosztami procesu obciążono Skarb Państw, w tym na podstawie przepisów art. 616 § 1 pkt 2 k.p.k. i § 11 ust. 1 pkt 5 i § 17 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października (...) r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U.(...).1800), zasądzono od Skarbu Państwa na rzecz oskarżonych J. W. (1), M. B., M. F. i A. W. zwrot wydatków poniesionych na ustanowienie obrońcy w postępowaniu odwoławczym, uwzględniając przy tym wysokość stawki w kwocie 1200 zł oraz wymóg zwiększenia opłaty adwokackiej o 20 % za każdy następny dzień rozprawy, co dało kwoty po 1920 zł dla każdego z oskarżonych.

W odniesieniu zaś do tej części kosztów procesu, która przypadała od oskarżonych w związku z nieuwzględnieniem apelacji ich obrońców, Sąd Apelacyjny – uwzględniając ich sytuację majątkową, na podstawie art. 624 § 1 k.p.k., zwolnił oskarżonych z obowiązku uiszczenia tych kosztów na rzecz Skarbu Państwa.

Z tych samych względów, na podstawie art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o kosztach sądowych w sprawach karnych (Dz.U.1983.49.223 ze zmian.), zwolnieniem objęto opłaty za II instancję.

7.  PODPIS

M. T. P. S. U. D.

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Milenia Brdęk
Podmiot udostępniający informację: Sąd Apelacyjny w Poznaniu
Data wytworzenia informacji: