II AKa 187/20 - uzasadnienie Sąd Apelacyjny w Poznaniu z 2021-02-17

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II AKa 187/20

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

0.11.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

wyrok łączny Sądu Okręgowego w P. z dnia (...)

0.11.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

0.11.3. Granice zaskarżenia

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

0.12.1. Ustalenie faktów

0.12.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

1.

Skazany R. S.

- generalnie poprawne zachowanie skazanego w okresie osadzenia w zakładzie karnym, w tym uzyskanie ponad dwustu nagród regulaminowych, przy dwukrotnym ukaraniu dyscyplinarnym,

- aktualne – trwające od (...) r. - odbywanie przez skazanego kary w zakładzie karnym typu półotwartego, w systemie programowego oddziaływania,

- odbycie przez skazanego programów poprawczych i edukacyjnych,

- wykonywanie przez skazanego pracy na terenie zakładu karnego oraz odbywanie kursu zawodowego.

Opinia o skazanym z zakładu karnego z dnia 21 grudnia 2020 r.

k. 99-100

0.12.2. Ocena dowodów

0.12.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.

Opinia o skazanym z zakładu karnego z dnia 21 grudnia 2020 r.

Był to dokument, z którego dowód dopuszczono w toku postępowania apelacyjnego z urzędu.

Z uwagi na urzędowy charakter tego dokumentu i niekwestionowanie jego wiarygodności przez żadną ze stron, Sąd Apelacyjny nie znalazł podstaw by wiarygodność tę poddać w wątpliwość.

Dokument ten miały przy tym znaczenie dla rozstrzygnięcia, jako dostarczający wiedzy o sposobie funkcjonowania skazanego w czasie orzekania kary łącznej.

STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

1.

1.

Zarzut naruszenia prawa materialnego – art. 85 § 3 k.k. (w brzmieniu obowiązującym do dnia 24 czerwca 2020 r., z uwagi na przepis art. 81 ust. 1 ustawy z dnia 19 czerwca 2020 r. o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych przedsiębiorcom dotkniętym skutkami (...)19 oraz o uproszczonym postępowaniu o zatwierdzenie układu w związku z wystąpieniem (...)19 (Dz.U. z 2020 r., poz. 1086 ze zm.) – poprzez jego niezastosowanie i tym samym niewłaściwe przyjęcie, że w niniejszej sprawie zaistniała możliwość połączenia wyroku łącznego wydanego przez Sąd Okręgowy w P. z dnia (...) r., sygn. (...) z wyrokiem Sądu Rejonowego P. (1) w P. z dnia (...) r., sygn. (...), podczas gdy przestępstwo, za które wymierzono karę wyrokiem w sprawie (...) popełnione zostało po rozpoczęciu a przed zakończeniem wykonywania przez skazanego kary podlegającej łączeniu wchodzącej w skład wyroku łącznego, tj. kary orzeczonej wyrokiem Sądu Okręgowego w P. sygn. (...), co zgodnie z brzmieniem przepisu art. 85 § 3 k.k. nie dawało możliwości połączenia przedmiotowych kar orzeczonych ww. wyrokami wobec skazanego R. S..

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Ad. 1

Jak wynikało z art. 85 § 3 k.k., w jego brzmieniu sprzed zmian wprowadzonych przepisami ustawy z dnia 19 czerwca 2020 r. o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych przedsiębiorcom dotkniętym skutkami (...)19 oraz o uproszczonym postępowaniu o zatwierdzenie układu w związku z wystąpieniem (...)19 (Dz.U. z 2020 r., poz. 1086 ze zm.) – jeżeli po rozpoczęciu, a przed zakończeniem wykonywania kary lub kary łącznej sprawca popełnił przestępstwo, za które orzeczono karę tego samego rodzaju lub inną podlegającą łączeniu, orzeczona kara nie podlega łączeniu z karą odbywaną w czasie popełnienia czynu.

Z kolei przepis § 3a powołanego wyżej artykułu stanowił, że jeżeli kara wykonywana lub orzeczona, o której mowa w § 3, stanie się następnie podstawą orzeczenia kary lub kar łącznych, zakaz łączenia kar odnosi się również do tej kary lub kar łącznych.

Generalnie rację miał zatem apelujący obrońca podnosząc, że przytoczone przepisy ustanawiały przesłankę negatywną orzekania kary łącznej, odnoszącą się do sytuacji, kiedy to jedna z kar, które miałyby podlegać łączeniu, orzeczona została za przestępstwo popełnione przez sprawcę w czasie wykonywania przezeń innej mającej podlegać łączeniu kary.

Dla rozstrzygnięcia, czy wskazana przesłanka negatywna orzekania kary łącznej wystąpiła w niniejszej sprawie, kluczowe znaczenie miało rozumienie, zawartego w przytoczonym przepisie wyrażenia po rozpoczęciu, a przed zakończeniem wykonywania kary. I co do tej kwestii, stanowisko apelacji obrońcy było oczywiście mylne.

Zważyć bowiem należało, że dla realizacji omawianej przesłanki negatywnej orzekania kary łącznej koniecznym jest by przestępstwo popełnione zostało w czasie wykonywania kary, nie zaś w okresie jakiegokolwiek rzeczywistego pozbawienia wolności w danej sprawie. Rozumienie pojęcie czas po rozpoczęciu, a przed zakończeniem wykonywania kary – nie może opierać się na wykładni rozszerzającej, ale rozumiane być winno , jako okres następujący po chwili, kiedy to skazany rozpoczął odbywać karę orzeczoną wyrokiem.

Sytuacja taka nie miała miejsca w przypadku skazanego R. S.. Z

Zważyć bowiem należało, że skazany – co było w sprawie bezsporne – w okresie od (...) r. popełnił przestępstwo z art. 229 § 1 i 3 k.k., za które prawomocnie skazany został przez Sąd Rejonowy (...) w P. wyrokiem z dnia (...) roku w sprawie (...), zmienionym wyrokiem Sądu Okręgowego w P. z dnia (...), na karę 3 miesięcy pozbawienia wolności i 6 miesięcy ograniczenia wolności.

Bezspornym było także to, że w okresie od dnia(...) r., a zatem w czasie pokrywającym się częściowo z czasem popełnienia wymienionego wyżej czynu (od (...) r.), skazany był faktycznie pozbawiony wolności w sprawie (...) Sądu Okręgowego w P..

Co jednak umknęło uwadze apelującego, a co również nie było przedmiotem sporu, w wymienionej sprawie (...) wyrok Sądu Okręgowego w P. zapadł dopiero w dniu (...) r. Tak więc przestępstwo objęte skazaniem w powołanej wyżej sprawie (...), dokonane pomiędzy dniem (...) r., popełnione zostało bez wątpienia przed datę wymienionego wyroku, a tym samym przed momentem rozpoczęcia przez skazanego wykonywania kary orzeczonej tymże wyrokiem.

Podkreślenia wymagało, że dokonanie przez skazanego przestępstwa w czasie rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie (...), nawet w sytuacji, gdy okres ten został następnie zaliczony na poczet orzeczonej w tej sprawie kary łącznej 6 lat pozbawienia wolności – nie mogło być uznane za popełnienie przestępstwa po rozpoczęciu, a przed zakończeniem wykonywania wspomnianej kary 6 lat pozbawienia wolności. Okres rzeczywistego pozbawiania wolności w danej spawie, podlegający następnie zaliczeniu na poczet orzeczonej kary nie jest bowiem czasem po rozpoczęciu, a przed zakończeniem wykonywania kary w rozumieniu przepisu art. 85 § 3 k.k.

Dodać przy tym należało, że opisane powyżej okoliczności w zakresie chronologii popełnionych przez skazanego przestępstw i obejmujących je wyroków skazujących w sprawach (...) Sądu Okręgowego w P. oraz (...) Sądu Rejonowego P. (1) w P., odpowiadały de facto sytuacji, kiedy to sprawca popełnił dwa lub więcej czynów zanim zapadł pierwszy chronologicznie wyrok, za którykolwiek z nich. Owym pierwszym chronologicznie wyrokiem był bowiem w przypadku skazanego wzmiankowany wyżej wyrok z dnia (...) r., sygn. (...), a czyn objęty wyrokiem z dnia (...) (sygn. akt (...)) popełniony został – jak była o tym mowa powyżej – przed tą datą. Nota bene również pozostałe czyny skazanego, objęte następnie wyrokiem łącznym Sądu Okręgowego w P. z dnia (...) r., sygn. akt (...), a zatem czyny objęte pierwotnie wyrokiem Sądu Okręgowego w P. z dnia (...) roku wydanym w sprawie o sygn. akt (...) popełnione zostały przed wskazana datę pierwszego wyroku z dnia (...)r. Tak więc warunki do połączenia kar orzeczonych za wszystkie te czyny istniałyby także w stanie prawnym obowiązującym po zmianach wprowadzonych przepisami ustawy z dnia (...) r. o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych przedsiębiorcom dotkniętym skutkami (...)19 oraz o uproszczonym postępowaniu o zatwierdzenie układu w związku z wystąpieniem (...)19 (Dz.U. z 2020 r., poz. 1086 ze zm.).

Uwzględniając powyższe rozważania, stwierdzić zatem należało, że w przypadku skazanego nie wystąpiły okoliczności warunkujące zaistnienie przesłanki negatywnej orzekania kary łącznej, ustanowionej w przepisach art. 85 § 3 i 3 a k.k. (w ich poprzednim brzmieniu). Wbrew zatem przekonaniu apelującego, brak było przeszkód do połączenia kary łącznej 9 lat pozbawienia wolności, orzeczonej wyrokiem Sądu Okręgowego w P. z dnia (...) r., sygn. akt(...) (w skład której to kary weszła wymieniona wcześniej kara 6 lat pozbawienia wolności, orzeczona w powoływanej sprawie (...)) z karą 3 miesięcy pozbawienia wolności i 6 miesięcy ograniczenia wolności, orzeczoną wyrokiem Sądu Rejonowego P. (1) w P. z dnia (...) r. (sygn. akt (...)).

Na marginesie powyższych uwag – w kontekście wymierzenia skazanemu zaskarżonym wyrokiem kary łącznej 9 lat i 5 miesięcy pozbawienia wolności, w skład której weszły kara 9 lat pozbawienia wolności oraz tzw. kara kombinowana 3 miesięcy pozbawienia wolności (faktycznie już wykonana) i 6 miesięcy ograniczenia wolności (zamienione przy łączeniu na karę 3 miesięcy pozbawienia wolności – podkreślenia wymagało, że ukształtowanie kary łącznej w sposób, który powodowałby faktyczne zmniejszenie rozmiaru represji karnej, mającej być wobec skazanego obecnie wykonywaną, ani też takie ukształtowanie wysokości kary łącznej, by była faktycznie niższa od rzeczywistej sumy kar podlegających łączeniu – nie stanowi warunku prawidłowości orzekania kary łącznej.

Wniosek

O umorzenie postępowania w przedmiocie wydania wyroku łącznego na podstawie art. 572 k.p.k. w zw. z art. 85 § 3 k.k.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Ad. 1

W pierwszej kolejności zauważyć należało, że wniosek apelującego obrońcy ograniczał się do sformułowania postulatu umorzenia postepowania w przedmiocie wyroku łącznego. T. zaś formuła rozstrzygnięcia – obejmująca samo umarzenie postępowania – nie jest przewidziana dla orzeczeń sądu odwoławczego. Jak bowiem wynika z art. 437 § 2 k.p.k., umorzenie postępowania przez sąd odwoławczy jest poprzedzone rozstrzygnięciem o uchyleniu zaskarżonego orzeczenia. Wniosek apelacji obrońcy winien zatem przybrać postać wniosku o uchylenie zaskarżonego wyroku i umorzenie postepowania.

Niezależnie od powyższej nieścisłości w zakresie sformułowania wniosku apelacji, stwierdzić należało, że wbrew stanowisku apelującego obrońcy skazanego R. S. – brak było podstaw do zakwestionowania zawartego w wyroku Sądu I instancji zaskarżonego rozstrzygnięcia co do kary łącznej pozbawienia wolności, w szczególności apelacja nie wykazała zasadnych podstaw do postulowanego przez obrońcę umorzenia postępowania z uwagi na wystąpienie przesłanki negatywnej orzekania kary łącznej, o której mowa w art. 85 § 3 k.k.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

0.15.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

0.0.1 Pkt I

0.1wyroku

Przedmiot utrzymania w mocy

Zaskarżone orzeczenie w całości

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Apelujący obrońca skazanego R. S. nie zdołał skutecznie zakwestionować konkluzji Sądu I instancji co do orzeczenia wobec skazanego kary łącznej pozbawienia wolności. Wbrew stanowisku apelacji, Sąd I instancji zasadnie ustalił, że w stosunku do skazanego zachodziły warunki do wydania wyroku łącznego, tak formalne, jak i merytoryczne, i to co do kar wskazanych w zaskarżonym orzeczeniu, obejmujących podlegający łączeniu ciąg skazań.

Prawidłowe okazało się także, zawarte w zaskarżonym wyroku, orzeczenie o wysokości kary łącznej pozbawienia wolności. Jak wskazano powyżej, zarzut apelacji negował istnienie warunków formalnych orzeczenia kary łącznej i nie odnosił się do kwestii jej wysokości. Sąd Apelacyjny nie znalazł zaś z urzędu podstaw, które nakazywałyby uznać orzeczoną w zaskarżonym wyroku karę łączną za nieprawidłową co do wysokości, w tym rażąco nadmiernie surową.

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

0.0.1 Pkt II

wyroku

O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie przepisów art. 624 § 1 k.p.k. w zw. z art. 634 k.p.k., co po uwzględnieniu sytuacji majątkowej skazanego, odbywającego karę pozbawienia wolności, skutkowało zwolnieniem go od obowiązku ponoszenia kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze.

7.  PODPIS

P. M. P. S. G. N.

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Julita Woźniak
Podmiot udostępniający informację: Sąd Apelacyjny w Poznaniu
Data wytworzenia informacji: