Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II AKa 186/21

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

2

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

0.11.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Okręgowego w Poznaniu z dnia 17 marca 2021 roku w sprawie o sygn. akt III K 46/20

0.11.2. Podmiot wnoszący apelację

☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

0.11.3. Granice zaskarżenia

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

0.12.1. Ustalenie faktów

0.12.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

0.12.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

0.12.2. Ocena dowodów

0.12.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

0.12.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

Prokurator zarzucił Sądowi I instancji:

1.  „…błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, mający wpływ na treść orzeczenia, a polegający na ustaleniu, że udzielając I. R., K. N. i J. Ł. środka odurzającego w postaci marihuany oskarżony nie miał świadomości, że wyżej wymienieni byli w tym czasie osobami małoletnimi, podczas gdy prawidłowa ocena zgromadzonych w sprawie dowodów, dokonana z uwzględnieniem zasad prawidłowego rozumowania oraz wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego prowadzi do wniosku, że oskarżony przewidywał taką możliwość i co najmniej godził się to, że udziela środka odurzającego małoletnim, co w konsekwencji doprowadziło do niesłusznego wyeliminowania z opisu czynu słowa „małoletniemu” w odniesieniu do I. R., K. N. i J. Ł.;

2.  błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, mający wpływ na treść orzeczenia, a polegający na ustaleniu, że udzielając I. R. i J. P. środka odurzającego w postaci marihuany, a I. R. również substancji psychotropowej w postaci tabletek ekstazy, oskarżony nie miał świadomości, że wyżej wymienieni byli w tym czasie osobami małoletnimi, podczas gdy prawidłowa ocena zgromadzonych w sprawie dowodów, dokonana z uwzględnieniem zasad prawidłowego rozumowania oraz wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego prowadzi do wniosku, że oskarżony przewidywał taką możliwość i co najmniej godził się to, że udziela środka odurzającego małoletnim, co w konsekwencji doprowadziło do niesłusznego wyeliminowania z opisu czynu słowa „małoletniemu” w odniesieniu do I. R. i J. P.:

3.  rażącą niewspółmierność kary 3 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności, wymierzonej oskarżonemu za przypisane mu przestępstwa, polegającą na wymierzeniu kary w wysokości zbliżonej do najwyższej z wymierzonych za poszczególne przestępstwa, wbrew dyrektywom wymiaru kary łącznej, mimo, ze wielość przestępstw przypisanych oskarżonemu oraz różnorodność naruszonych dóbr prawnych, ocenione należycie, wymagały orzeczenia kary łącznej pozbawienia wolności zbliżonej do sumy kar za poszczególne przestępstwa…”

Obrońca oskarżonego zarzuciła Sądowi I instancji:

-

„…błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia mających wpływ na treść orzeczenia poprzez przyjęcie, iż oskarżony znał rzeczywisty, wiek świadka I. S., ewentualnie mógł przypuszczać, iż jest osobą małoletnią, kiedy to w rzeczywistości wygląd świadka oraz fakt, że był na granicy pełnoletniości oraz to, że świadek kupował alkohol dla niego i oskarżonego, a nadto nigdy nie informował go o swoim prawdziwym wieku pozwalają przypuszczać, iż oskarżony mógł nie znać wieku świadka, a wszelkie wątpliwości należy rozstrzygnąć na korzyść oskarżonego zgodnie z art.5 § 2 kpk;

.

-

rażącą niewspółmierność surowość kar jednostkowych jak i kary łącznej w wysokości 3 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności poprzez nie uwzględnienie w wystarczającym zakresie okoliczności łagodzących w stosunku do oskarżonego tj. przyznania się oskarżonego do wszelkich zarzucanych mu czynów, nie utrudnianie przez oskarżonego postepowania karnego i złożenie obszernych wyjaśnień, udzielanie większości narkotyków miękkich a wyeksponowanie przez Sąd głównie okoliczności jego obciążających tj. dotychczasowej karalności oskarżonego oraz ilości narkotyków oraz nie zastosowanie zasady pełnej absorpcji przy wymierzaniu kary łącznej kiedy przestępstwa popełnione przez oskarżonego charakteryzowały się bardzo dużą zbieżnością podmiotowo – przedmiotową…”

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Obie złożone apelacje w ocenie Sądu apelacyjnego mogą zostać omówione łącznie gdyż „de facto” zarzuty w nich sformułowane są zbieżne i dotyczą kwestii pełnoletniości pokrzywdzonych.

Co do pokrzywdzonych: I. R., K. N., J. Ł. i J. P. Sąd I instancji przyjął, że oskarżyciel nie zdołał wykazać, by oskarżony miał świadomość tego, że w momencie udzielania im narkotyków byli niepełnoletni. Sąd Okręgowy powołał się na zeznania tych świadków, którzy zeznali, że poznali oskarżonego przypadkiem podczas gry w piłkę, czy spotkania towarzyskiego, nie znali się dobrze, nie zostali kolegami. W ocenie Sądu wygląd świadków oraz fakt, że byli w owym czasie na granicy pełnoletniości w połączeniu z zasadami doświadczenia życiowego wskazują, że nie można wykluczyć, że oskarżony mógł błędnie ocenić ich wiek. W przypadku J. P. kontakt z oskarżonym nawiązał on tylko w celu zakupu narkotyków, łączyły ich tylko transakcje narkotykowe. Nie spotykali się na gruncie towarzyskim, nie nawiązali bliższych relacji.

Inaczej Sąd ocenił sytuację innych osób, którym oskarżony sprzedawał narkotyki w tym I. S. stwierdzając, że osoby te oskarżony znał od wielu lat z racji zamieszkiwania na jednym osiedlu, czy uczęszczania do tej samej szkoły. Z nimi oskarżony utrzymywał kontakt towarzyski, rozmawiał z nimi na temat problemów wynikających z niepełnoletniości wytyczanych przez rodziców ograniczeń, czy planowanych imprezach z okazji 18-tych urodzin.

Powołane w apelacji prokuratora orzeczenia Sądu Najwyższego są Sądowi Apelacyjnemu znane i wynika z nich, że świadomość sprawcy co do faktu małoletniości powinna się kształtować na podstawie wszystkich okoliczności sprawy i wystarczy, że będzie on godził się na taka okoliczność. By jednak poczynić takie ustalenia, należałoby wskazać fakty i okoliczności na podstawie których oskarżony miałby wnioskować wiek I. R.. K. N., J. Ł. i J. P..

Podkreślić należy, że Sąd I instancji przesłuchiwał tych wszystkich świadków, widział ich i ocena ich wieku na podstawie ich wyglądu mieści się w granicach swobodnej oceny dowodów.

Apelacja obrońcy w tym zakresie do wyżej wskazanych ustaleń Sądu Okręgowego jest w istocie polemiczna.

W orzecznictwie Sądu Najwyższego i Sądów Apelacyjnych ugruntowany jest pogląd, że zarzut naruszenia art. 5 § 2 k.p.k. może być uznany za skuteczny tylko wówczas, gdy zostanie wykazane, że orzekający sąd rzeczywiście powziął niedające się usunąć wątpliwości, jednak nie rozstrzygnął ich na korzyść oskarżonego. Dla zasadności tego zarzutu nie wystarczy zaprezentowanie przez stronę własnych wątpliwości co do zgromadzonego materiału dowodowego i wymowy poszczególnych dowodów. Jeżeli poczynione ustalenia faktyczne uzależnione są od obdarzenia wiarą tej, czy innej grupy dowodów, nie wchodzi w rachubę naruszenie reguły in dubio pro reo, albowiem jednym z podstawowych obowiązków sądu orzekającego jest swobodna ocena dowodów (art. 7 k.p.k.).

Sąd Apelacyjny w pełni powyższą ocenę Sądu Okręgowego podzielił i nie znalazł podstaw do zmiany poczynionych ustaleń.

Wniosek

Prokurator wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez:

-

„…dodanie w pkt 2 rozstrzygnięcia w opisie czynu, w odniesieniu do I. R., K. N. i J. Ł., słowa „małoletniemu” z tym ustaleniem, że K. N. był osobą małoletnią do dnia (...)

-

dodanie w pkt 3 rozstrzygnięcia w opisie czynu, w odniesieniu do I. R. i J. P., słowa „małoletniemu”,

-

orzeczenie w pkt 6 rozstrzygnięcia kary łącznej 5 lat pozbawienia wolności w miejsce kary łącznej 3 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności…”

Obrońca oskarżonego wniosła o:

1.  „…zmianę zaskarżonego wyroku poprzez wyeliminowanie z opisów czynów zawartych w pkt II i III w odniesieniu do I. S. słowa „małoletniemu”,

2.  zmianę zaskarżonego wyroku i wymierzenie oskarżonemu kary łącznej w dolnej granicy zagrożenia ustawowego,

3.  zwolnienie oskarżonego od zapłaty kosztów sądowych oraz opłaty za postępowanie odwoławcze, a ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania…”

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Tak więc wnioski zgłoszone w obu apelacjach w przedmiocie pełnoletniości pokrzywdzonych Sąd Apelacyjny uznał za bezzasadne.

Zasadny okazał się zarzut prokuratora rażącej niewspółmierności kary łącznej 3 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności, wymierzonej oskarżonemu za przypisane mu przestępstwa, polegającą na wymierzeniu kary w wysokości zbliżonej do najwyższej z wymierzonych za poszczególne przestępstwa, wbrew dyrektywom wymiaru kary łącznej, mimo, ze wielość przestępstw przypisanych oskarżonemu oraz różnorodność naruszonych dóbr prawnych, ocenione należycie, wymagały orzeczenia kary łącznej pozbawienia wolności zbliżonej do sumy kar za poszczególne przestępstwa…

O ile wymiar kar jednostkowych wymierzonych oskarżonemu za poszczególne przypisane mu przestępstwa nie budzi wątpliwości Sądu Apelacyjnego, to wymiar kary łącznej, która Sąd mógł wymierzyć w granicach od 3 lat do 6 lat i 3 miesięcy pozbawienia wolności uznać należało za rażąco niewspółmiernie łagodny. Uwzględniając czasokres przestępczej działalności oskarżonego – od października 2018r. do 28 maja 2019r. – ilość narkotyków – wbrew twierdzeniom obrońcy nie tylko „miękkich”, różnorodność popełnionych przestępstw, wymierzenie oskarżonemu kary łącznej w wymiarze zbliżonym do pełnej absorpcji nie było zasadne.

W ocenie Sądu Apelacyjnego uwzględniając wszystkie okoliczności łagodzące i obciążające przywołane przez Sąd Okręgowy, jak również powyżej wskazane okoliczności wymiaru kary łącznej, kara 5 lat – wg. zasady asperacji jest karą adekwatna do czynów i winy oskarżonego

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

0.15.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

0.11.

Przedmiot utrzymania w mocy

0.1Wyrok utrzymano w mocy

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Jak w pkt.3

0.15.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

0.0.11.

Przedmiot i zakres zmiany

0.0.1Zmieniono w zakresie wymiaru kary łącznej i wymierzoną oskarżonemu w punkcie 6 zaskarżonego wyroku karę łączną pozbawienia wolności podwyższono do 5 lat.

Zwięźle o powodach zmiany

Jw. w pkt 3

0.15.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

0.15.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

0.15.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

0.15.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

3.

O kosztach sądowych za postępowanie odwoławcze orzeczono na podstawie art.624 § 1 kpk

7.  PODPIS

P. G. M. Ś. P. G.