II AKa 183/19 - uzasadnienie Sąd Apelacyjny w Poznaniu z 2019-12-13

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II AKa 183/19

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

0.11.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Orzeczenie Komisji Dyscyplinarnej przy Krajowej Radzie Komorniczej w W. z (...)

0.11.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☒ inny

0.11.3. Granice zaskarżenia

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

0.12.1. Ustalenie faktów

0.12.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

0.12.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

0.12.2. Ocena dowodów

0.12.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

0.12.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

Błąd w ustaleniach faktycznych, iż w odniesieniu do obwinionej zaistniała przesłanka uzasadniająca umorzenie postępowania, podczas gdy prawidłowo analiza prawna prowadzi do wniosku, że postępowanie dyscyplinarne powinno być konstytuowane do prawomocnego zakończenia.

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Właściwe postawiony zarzut powinien odnosić się do naruszenia przepisów postępowania, mających być podstawą umorzenia postępowania, a nie do błędu w ustaleniach faktycznych, które są jasne i wskazują, kiedy wszczęto postępowania dyscyplinarne wobec obwinionej, która zrzekła się funkcji komornika sądowego i kiedy to nastąpiło.

Zasadność zarzutu, w którym odwołano się także do naruszeń proceduralnych, co nastąpiło bardziej w uzasadnieniu środka odwoławczego, prowadziła do uwzględnienia środka odwoławczego.

Zgodnie z art. 74 ust. 1 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. o komornikach sądowych i egzekucji (Dz.U. z 2018 r., poz. 1309, dalej u.k.s.e.) wniosek o wszczęcie postępowania dyscyplinarnego może złożyć Minister Sprawiedliwości, przy czym, zgodnie z art. 74 ust. 2 u.k.s.e. wniosek o wszczęcie postępowania dyscyplinarnego, złożony przez Ministra Sprawiedliwości, wszczyna postępowanie dyscyplinarne. W przedmiotowej sprawie wniosek ów wniosek wobec E. B., komornika sądowego, został sporządzony (...) r., a do organu dyscyplinarnego wpłynął (...) r. Ta pierwsza data determinowała przyjęcie jakie przepisy proceduralne w ramach wszczętego postępowania dyscyplinarnego będą miały zastosowanie albowiem (...) r. uchwalono ustawę o komornikach sądowych (Dz.U. z 2018 r., poz. 771, dalej u.k.s.), która co do zasady weszła w życie 1 stycznia 2019 r., zgodnie z art. 306 u.k.s., derogując u.k.s.e., zgodnie z art. 305 u.k.s.

Wydanie wcześniejszego orzeczenia kasatoryjnego przez Sąd Okręgowy w P. (...), względem orzeczenia Komisji Dyscyplinarnej z (...), prowadzi do przyjęcia, że aktualne postępowanie dyscyplinarne prowadzone jest według przepisów dotychczasowych.

Wobec byłego komornika sądowego, którego powołanie wygasło (...) r., należy prowadzić postępowanie dyscyplinarne, bowiem nie jest to przesłanka do umorzenia postępowania dyscyplinarnego, na co błędnie wskazuje organ I instancji, musi dojść do postępowania dyscyplinarnego wobec tego byłego funkcjonariusza publicznego i należy wydać merytoryczne orzeczenie.

Niezasadne jest stosowania art. 4§1 k.k. w zw. z art. 223 ust. 1 u.k.s., albowiem regulacja ta odnosi się do stosowania wcześniej obowiązujących przepisów prawa materialnego, jeżeli są względniejsze dla sprawcy, przy czym ta reguła, prawa międzyczasowego, nie odnosi się do przepisów procesowych.

Uchwalenie w nowej ustawie korporacyjnej [u.k.s.], w tym przepisu art. 257 ust. 1, w którym mowa, że ,,Wygaśnięcie powołania na stanowisko komornika z mocy prawa na skutek rezygnacji z pełnienia obowiązków nie ma wpływu na bieg postępowania dyscyplinarnego”, ma charakter klaryfikacyjny, nie kreuje nowej jakości formalnej, bowiem praktyka sądowa poprzedzała właśnie to działanie ustawodawcze.

Skoro w "sprawach" nieregulowanych w dotychczasowych przepisach, na marginesie, jak w aktualnie obowiązujących, w postępowaniu dyscyplinarnym odpowiednio stosuje się przepisy Kodeksu postępowania karnego (art. 78b u.k.s.e.), prowadzi to do reguły, zgodnie z którą celem dyscyplinarnego postępowania jest merytoryczne rozstrzygnięcie o przedmiocie sprawy, czyli o zarzucie postawionym obwinionej.

Formalne zakończenie sprawy, czyli umorzenie postępowania, wyłączające merytoryczne jej rozpoznanie, dopuszczalne jest jedynie wtedy, gdy wyraźnie przewidziane jest w danej procedurze i zachodzą ku temu określone w niej przesłanki, a nie jest to domniemane, jak błędnie czyni to organ I instancji, a więc nie może być arbitralne, a musi mieć wyraźną podstawę prawną.

Utrata statusu bycia komornikiem, nie wyłącza prowadzenia postępowania, tym bardziej, że obwiniona wcześniej będąc komornikiem nie posiadała specjalnego statusu, będącego formą korzystania z immunitetu materialnego lub procesowego.

Nieuprawnione założenie o umorzeniu postępowania dyscyplinarnego wobec ustania stosunku służbowego oznaczałoby przede wszystkim naruszenie prawa do rozpoznania sprawy w postępowaniu opartym na ustawie oraz przed organem do tego powołanym. Postępowanie dyscyplinarne uregulowane jest ustawą i rozpoznanie sprawy podlega określonym sądom dyscyplinarnym, stąd również ono realizuje prawo do sądu. Artykuł 77 ust. 2 Konstytucji RP stanowi, że " Ustawa nie może nikomu zamykać drogi sądowej dochodzenia naruszonych wolności lub praw".

Wniosek

O uchylenie zaskarżonego orzeczenia i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Komisji Dyscyplinarnej

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Słuszność zarzutu w zakresie naruszenia przepisów proceduralnych, mających wpływ na treść zaskarżonego orzeczeniu, przy zakazie ne peius, prowadzi do zasadności wniosku odwołania.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

0.15.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

0.11.

Przedmiot utrzymania w mocy

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

0.15.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

0.0.11.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

0.15.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

0.15.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu sądowego w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Nie zajęto się odpowiedzialnością dyscyplinarną, stroną merytoryczną, postawionego zarzutu, a błędnie uznano, że zachodzą przesłanki formalne do umorzenia postępowania wobec utraty statusu komornika sądowego przez obwinioną już po wszczęciu postępowania dyscyplinarnego.

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

Z uwagi na umorzenie postępowania przez organ I instancji.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Zakaz ne peius implikuje konieczność przeprowadzenia postępowania przed organem I instancji, nie można przesądzać o odpowiedzialności dyscyplinarnej [negatywnie albo pozytywnie] na poziomie postępowania odwoławczego, w przypadku umorzenia postępowania przez organ I instancji.

0.15.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

W kolejnym, trzecim postępowaniu dyscyplinarnym, mając na względzie koszty społeczne, rzetelność oraz racjonalność podjętych działań, należy poczynić ustalenia faktyczne w oparciu o zebrany materiał dowodowy, odpowiednio, obiektywnie i kompleksowo oceniony, co powinno pozwolić przesądzić czy obwiniona dopuściła się zarzucanych deliktów dyscyplinarnych, przeprowadzeniu właściwego i poprawnego procesu subsumpcja, a finalnie jeżeli zajdą ku temu przesłanki prawne należy zastosować represję dyscyplinarną, w kontekście oceny stopienia społecznej szkodliwości, abstrahując od tego, że ewentualnie orzeczona kara w praktyce nie będzie podlegać efektywnemu wykonaniu.

0.15.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

7.  PODPIS

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Milenia Brdęk
Podmiot udostępniający informację: Sąd Apelacyjny w Poznaniu
Data wytworzenia informacji: