II AKa 163/22 - uzasadnienie Sąd Apelacyjny w Poznaniu z 2023-10-04

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II AKa 163/22

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

0.11.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

wyrok Sądu Okręgowego w K. z dnia (...) ( (...) )

0.11.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☒ inny

0.11.3. Granice zaskarżenia

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

0.12.1. Ustalenie faktów

0.12.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

0.12.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

0.12.2. Ocena dowodów

0.12.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

0.12.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

I. Odnośnie odszkodowania:

1. na podstawie art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, który miał wpływ na treść wyroku poprzez nietrafne przyjęcie, że na skutek internowania I. N. w jego majątku nie powstała szkoda we wskazanym we wniosku zakresie i w ten sposób nieuwzględnienie zgłoszonej tytułem odszkodowania kwoty w pełnej wysokości, pomimo że wnioskodawca poniósł rzeczywistą szkodę w związku z izolacją w kwocie wyższej niż zasądzona przez Sąd, co w konsekwencji przekłada się na możliwość potwierdzenia istnienia szkód majątkowych po stronie wnioskodawcy, które pozostają w adekwatnym związku przyczynowym z represyjną działalnością organów państwa i nie są rażąco wygórowane,

2. na podstawie art. 438 pkt 2 k.p.k. obraza przepisów postępowania, tj. art. 322 k.p.c. w zw. z art. 558 k.p.k. w zw. z art. 8 ust. 1 ustawy lutowej, która miała wpływ na jego treść, poprzez jego niewłaściwe zastosowanie oraz w efekcie oddalenie wniosku o zasądzenie na rzecz wnioskodawcy dalszej kwoty 331.381,68 zł z tytułu odszkodowania za okres 169 dni internowania i poniesienie szkody w swoim majątku w związku z długotrwałą nieobecnością na gospodarstwie rolno- ogrodniczym, z uwagi na fakt, iż zdaniem Sądu wysokość doznanej szkody nie uzasadnia przyznania odszkodowania w kwocie wskazane we wniosku, a treść zeznań wnioskodawcy oraz prowadzonych zapisków nie uzasadnia wysokości doznanych szkód - Sąd zasądzając kwotę odszkodowania miał na względzie przede wszystkim wnioski opinii biegłej wskazującej, ile wynosiła wartość dochodu rolniczego jaki mógł uzyskać w 1982 r. wnioskodawca z gospodarstwa rolno- ogrodniczego, a wnioskodawca nie wykazał zdaniem Sądu sprzedaży uprawianych warzyw na wskazanym we wniosku poziomie, podczas gdy w sytuacji gdy ścisłe udowodnienie wysokości żądania nie jest możliwe Sąd zasądza odpowiednią sumę według swojej oceny, opartej na rozważeniu wszystkich okoliczności sprawy,

3. obraza przepisu prawa postępowania - art. 322 k.p.c. - poprzez niezastosowanie, ponieważ Sąd, dysponując opinią biegłej z dziedziny ogrodnictwa i rolnictwa, która posiadała wiedzę specjalistyczną w obszernej opinii sporządzonej zgodnie z dyrektywami judykatury i doktryny przyjętymi zarówno w procedurze karnej, jak i cywilnej oraz dokonała szczegółowej oceny poniesionej przez wnioskodawcę szkody - bezzasadnie wskazuje pośrednio, iż brak jest możliwość hipotetycznego wskazania ww. pełnego zakresu szkody (w odniesieniu do sprzedaży uprawianych warzyw na wskazanym we wniosku poziomie),

4. obraza przepisów postępowania - art. 410 k.p.k. i 424 k.p.k. w zw. z art. 7 k.p.k. przez oparcie wyroku na części materiału dowodowego z przekroczeniem zasad swobodnej oceny dowodów oraz brak w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku przyczyn, dla których Sąd odmówił wiarygodności tym dowodom,

5. obraza przepisów postępowania, tj.: art. 7 k.p.k. polegającą na przekroczeniu zasad swobodnej i wszechstronnej oceny dowodów w analizie zgromadzonego materiału dowodowego, naruszającą zasady logicznego wnioskowania i zasad doświadczenia życiowego, polegającą na nieprawidłowej ocenie materiału dowodowego, w tym zeznań wnioskodawcy poprzez uznanie, iż brak jest podstaw do poczynienia pozytywnych dla niego ustaleń w zakresie przyznania dalszego odpowiedniego odszkodowania - co pozwalało zdaniem Sądu wyłącznie na zaspokajanie zaistniałej szkody w oparciu o wskaźnik wskazany przez biegłą podczas gdy zeznania wnioskodawcy i wykazany w toku procesu charakter pracy wnioskodawcy, w tym profesjonalne zarządzenie przez niego gospodarstwem rolno-ogrodniczym (w oparciu o prowadzone przez niego zapiski) przed internowaniem, w niniejszej sprawie wskazują na realne przyczyny i rzeczywiste rozmiary powstania szkody majątkowej,

6. obraza przepisów postępowania, tj.: art. 201 k.p.k. poprzez zaniechanie wezwania w niniejszej sprawie tej samej biegłej lub powołania innych w celu wyjaśnienia wątpliwości i zastrzeżeń zgłoszonych przez wnioskodawcę w zakresie szkody, w sytuacji gdy przedmiotowa opinia jest niepełna, niejasna przez to, że nie zawiera faktów, które dawałyby podstawę do ustaleń - nie sprecyzowano, że represjonowany sprzedawał plony z gospodarstwa rolnego na wolny i państwowy rynek, gdyż opinia biegłego oparta jest o wyliczenie szkody tylko w oparciu o rynek państwowy (w sytuacji gdy na targowiskach pokrzywdzony otrzymywał 3 - krotnie większą kwotę za sprzedaż z tyt. upraw roślinnych), tj. (z ostrożności) opinia nie zawiera ww. wyliczenia, co pomniejsza wymiar szkody.

7. na zasadzie art. 438 pkt 1a k.p.k. mającą wpływ na treść zaskarżonego wyroku, obraza przepisu prawa materialnego, art. 361 § 1 i 2 k.c. poprzez zasądzenie tytułem odszkodowania wynikającego z utraty możliwości wykonywania pracy zarobkowej na gospodarstwie rolno-ogrodniczym przez okres 169 dni - kwoty nie odpowiadającej rzeczywistej szkodzie, albowiem nieadekwatnej do utraconych korzyści, a nadto ustalenie tej kwoty w sposób dowolny bez ustalenia rzeczywistej wysokości osiąganych przez I. N. dochodów z gospodarstwa rolno-ogrodniczego,

8. (z ostrożności) obraza przepisów prawa materialnego - art. 361 § 1 i 2 k.c. w zw. z art. 8 ust. 1 ustawy lutowej poprzez ich błędną wykładnię i rażąco wadliwe uznanie, że odszkodowanie należne wnioskodawcy ogranicza się w istocie tylko do kompleksowej kompensaty zgodnie z wyliczeniem wskazanym w ww. opinii biegłej, podczas gdy kompensata należała się za utracony dochód w zakresie uprawy w wysokości wskazanej w przedmiotowym wniosku, w sytuacji gdy w okresie internowania pokrzywdzonego gospodarstwo rolno-ogrodnicze podupadło.

II. Odnośnie zadośćuczynienia :

1. w oparciu o art. 438 pkt 2 k.p.k., obraza przepisów postępowania, która mogła mieć wpływ na treść orzeczenia, tj. art. 7 k.p.k. poprzez dowolną ocenę dowodów i wyciągnięcie z materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie wniosków sprzecznych z zasadami prawidłowego rozumowania, doświadczenia życiowego i wskazaniami wiedzy i uznanie, że zasądzone zadośćuczynienie spełnia cel i wymogi określone art. 8 ust. 1 ustawy lutowej w przypadku krzywd I. N. (zdaniem Sądu „suma ta jest odpowiednia do subiektywnego poczucia krzywdy i wywołanego u wnioskodawcy stresu, cierpień związanych z izolacją oraz pozostaje odpowiednia do warunków życia społeczeństwa”), doznanych z tytułu internowania go w okresie od dnia (...) r., w związku z jego działalnością na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego,

2. w oparciu o art. 438 pkt 1a k.p.k., obraza przepisów prawa materialnego, tj.:

- art. 445 § 1 k.c. w zw. z art. 445 § 2 k.c. oraz art. 448 k.c., w zbiegu z art. 8 ust. 1 ustawy lutowej, poprzez błędne przyjęcie, że zasądzona kwota zadośćuczynienia jest kwotą odpowiednią w przypadku krzywd wnioskodawcy, doznanych z tytułu internowania pokrzywdzonego,

- art. 8 ust. 1 ustawy lutowej w zw. z art. 445 § 1 k.c. poprzez błędne ich zastosowanie skutkujące uznaniem, iż w okolicznościach niniejszej sprawy sumą odpowiednią zadośćuczynienia za krzywdę doznaną przez I. N. jest kwota 100.000,00 zł, podczas gdy Sąd I instancji nie uwzględnił we właściwy sposób wszystkich istotnych okoliczności, które w sposób wyjątkowy miały wpływ na wymiar krzywd wnioskodawcy, a w konsekwencji na wysokość zadośćuczynienia, tj.: okoliczności okresu osadzenia i warunków, w jakich pokrzywdzony odbywał izolację (ponad 5 miesięcy), braku kontaktów z rodziną, skutków zdrowotnych i psychicznych osadzenia, obawy o dalszą przyszłość, zdrowie i życie, skali maltretowania,

- art. 6 k.c., poprzez błędną wykładnię przepisu i uznanie pośrednio, iż wnioskodawca nie udowodnił faktów i rażących okoliczności faktycznych związanych ze swoją izolacją i doznaną krzywdą podczas gdy z przedłożonych dokumentów w sprawie wynika, iż I. N. był maltretowany w izolacji,

- art. 8 ust. 1 ustawy lutowej w zw. z art. 445 § 1 i 2 k.c. w zw. z art. 448 k.c. poprzez ich błędną wykładnię i nieuwzględnienie okoliczności, które miały wpływ na wyjątkowy wymiar krzywdy pokrzywdzonego, a w konsekwencji na brak zasądzenia stosownego zadośćuczynienia,

- art. 8 ust. 1 ustawy lutowej w zw. z art. 445 § 1 k.c. poprzez błędną ich wykładnię dotyczącą zasad ustalania wysokości zadośćuczynienia, skutkującą nieprawidłowym sposobem szacowania zadośćuczynienia za krzywdę doznaną przez wnioskodawcę w wyniku przymusowego umieszczenia w izolacji, poprzez przemnożenie kwoty 591,72 zł za 1 dzień pozbawienia wolności, podczas gdy szacowanie odpowiedniego zadośćuczynienia nie powinno polegać na mechanicznym (nawet pośrednio) przeliczeniu powyższych wartości, ale na uwzględnieniu całokształtu okoliczności sprawy w zakresie indywidualnej krzywdy doznanej przez represjonowanego, co w ocenie skarżącego przełożyło się na zaniżenie przyznanego zadośćuczynienia.

Z ostrożności:

3.  na podstawie art. 427 § 2, art. 438 pkt 3 k.p.k. - błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku, mający wpływ na treść orzeczenia, polegający na niedostatecznym ustaleniu rozmiaru krzywdy I. N. oraz nie wzięciu pod uwagę wszystkich okoliczności mających wpływ na jej wymiar, tj. takich zdarzeń, które potęgowały jego krzywdę moralną pomimo tego, że ze zgromadzonego materiału dowodowego wynika odmienny stan faktyczny sprawy.

III. Ponadto w zakresie zasądzonego zadośćuczynienia i odszkodowania zarzucił:

- obrazę przepisów prawa materialnego, tj.: art. 481 § 1 k.c. w zw. z art. 558 k.p.k. poprzez jego niezastosowanie i nieprzyznanie od zasądzonej sumy odsetek ustawowych za opóźnienie liczonymi od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty, pomimo, że takie żądanie zostało zgłoszone we wniosku.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Apelacja pełnomocnika okazała się zasadna jedynie w niewielkim zakresie. Podniesiona w niej argumentacja zasługiwała na uwzględnienie wyłącznie w części odnoszącej się do odsetek. W pozostałym zakresie była chybiona w stopniu oczywistym.

W pierwszej kolejności należy podnieść, że Sąd Apelacyjny w Poznaniu niejednokrotnie zwracał już uwagę sądów I instancji na treść art.481 kc, który zawiera instytucję odsetek ustawowych za opóźnienie
( ostatnio np. w sprawie (...) ). Zmiana w tym zakresie nastąpiła w dniu (...) Wniosek w tym zakresie zawarty był już zresztą we wniosku z dnia (...)na k.4 akt (...) (odnośnie odszkodowania i zadośćuczynienia), co Sąd Okręgowy w K. odnotował nawet na s.1 uzasadnienia zaskarżonego wyroku ( pkt 2.1 i 2.2 ). W tej sytuacji poprzestanie przez sąd I instancji na zasądzeniu jedynie „ odsetek ustawowych” ( pkt 1 zaskarżonego wyroku ) było niewystarczające i wymagało korekty.

W pozostałej części apelacja pełnomocnika I. N. z dnia (...) nie zasługiwała na uwzględnienie.

Odnosząc się do wywodów apelacji wypada zatem przypomnieć, że w art.8 ust.1 ustawy lutowej zawarto, że osobie, wobec której stwierdzono nieważność orzeczenia albo wydano decyzję o internowaniu
w związku z wprowadzeniem w dniu (...) w P. stanu wojennego, przysługuje od Skarbu Państwa odszkodowanie za poniesioną szkodę i zadośćuczynienie za doznaną krzywdę wynikłe z wydania lub wykonania orzeczenia albo decyzji. Z kolei przywołany także przez skarżącą przepis art.445 § 1 i 2 kc stanowi, że w wypadkach przewidzianych w artykule poprzedzającym sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę. Przepis powyższy stosuje się również w wypadku pozbawienia wolności oraz w wypadku skłonienia za pomocą podstępu, gwałtu lub nadużycia stosunku zależności do poddania się czynowi nierządnemu. Jednocześnie w art.448 kc ustawodawca przewidział, że w razie naruszenia dobra osobistego sąd może przyznać temu, czyje dobro osobiste zostało naruszone, odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę lub na jego żądanie zasądzić odpowiednią sumę pieniężną na wskazany przez niego cel społeczny, niezależnie od innych środków potrzebnych do usunięcia skutków naruszenia.

Odnosząc się do zawartych w pkt I.2-6, II.1 apelacji pełnomocnika wnioskodawcy zarzutów naruszeń proceduralnych to należy zauważyć, iż zgodnie z art.438 pkt 2 kpk orzeczenie podlega uchyleniu ( lub zmianie ) jedynie w razie takiej obrazy przepisów postępowania, która mogła mieć wpływ na treść tego wyroku. W realiach niniejszego procesu skarżąca poprzestała de facto jedynie na ich wyliczeniu, nie podejmując nawet trudu i próby wykazania ewentualnego wpływu na treść zaskarżonego wyroku. Takie działanie nie może oczywiście skutkować powodzeniem apelacji. W aspekcie przyczyn odwoławczych określonych w art.438 pkt 2 kpk w środku odwoławczym mogą być podnoszone także zarzuty niezgodności przebiegu postępowania z wymogami prawa procesowego, i to zarówno te błędy, które polegają na zaniechaniu wypełnienia konkretnych nakazów przepisów prawa procesowego ( errores in omittendo ), jak i te które sprowadzają się do działania sprzecznego z konkretnymi przepisami procedury ( errores in faciendo ). Przepisy procedury statuują też fundamentalne metody oceny dowodów, z zatem takie naruszenie tych zasad, które mogło mieć wpływ na treść wydanego orzeczenia, może stanowić podstawę zarzutu środka odwoławczego. Należy pamiętać o tym, że wpływ danego uchybienia na treść orzeczenia zależy ściśle od realiów konkretnej sprawy ( vide: „Kodeks postępowania karnego – Komentarz” pod. red. Z. Gostyńskiego wyd. ABC W-wa 1998 tom II, str.460-461 tezy 13, 15 ).

Jak słusznie zauważył Sąd Apelacyjny w W. w wyroku z dnia(...) przepis art.410 kpk ( wskazany w zarzucie I.4 apelacji ) nie nakłada na sąd obowiązku przywołania w uzasadnieniu wyroku wszystkich dowodów bez wyjątku, gdyż oceny wymagają tylko te, które według sądu miały znaczenie dla wydanego orzeczenia. Omówienie wybranych dowodów jest dopuszczalne, o ile mają one znaczenie dla wyrokowania. Nie stanowi naruszenia przepisu art.410 kpk dokonanie oceny dowodu przeprowadzonego lub ujawnionego na rozprawie. Naruszenie treści przepisu art.410 kpk następuje wyłącznie poprzez oparcie wyroku na okolicznościach nieujawnionych w toku rozprawy głównej, bądź też przez pominięcie przy wyrokowaniu ujawnionych w toku rozprawy głównej okoliczności tak korzystnych, jak i niekorzystnych dla uczestnika postępowania. Wbrew sugestiom wynikającym z wywodu na s.9-10 apelacji nie stanowi zaś naruszenia przepisu art.410 kpk dokonanie takiej czy innej oceny dowodu przeprowadzonego lub ujawnionego na rozprawie. Twierdzenia o rzekomym pominięciu okoliczności wskazywanych przez autorkę apelacji nie znajdują racji bytu. Zostały one uwzględnione przez sąd meriti, który – co wynika z uzasadnienia zaskarżonego wyroku – nadał im odpowiednia rangę
i znaczenie.

Całkowicie nieuzasadnione są zarzuty pełnomocnika dot. kwestii ustalenia wysokości należnego wnioskodawcy odszkodowania. Uwaga ta odnosi się zarówno co do możliwości zastosowania art.322 kpc, jak przeprowadzenia kolejnej opinii biegłego na podstawie art.201 kpk ( pkt I.2, 3, 6 apelacji ). Formułując ten zarzut skarżąca rozminęła się nie tylko z realiami niniejszej sprawy, ale przede wszystkim
ze swoim uprzednim stanowiskiem procesowym, jak i wytycznymi zawartymi w cyt. przepisach. Przepis art.322 kpc stanowi, że jeżeli w sprawie o naprawienie szkody, o dochody, o zwrot bezpodstawnego wzbogacenia lub o świadczenie z umowy o dożywocie sąd uzna, że ścisłe udowodnienie wysokości żądania jest niemożliwe, nader utrudnione lub oczywiście niecelowe, może w wyroku zasądzić odpowiednią sumę według swej oceny opartej na rozważeniu wszystkich okoliczności sprawy.
W doktrynie przyjmuje się, że cyt. powyżej przepis ma zastosowanie jedynie w sprawach wyraźnie w nim wskazanych. Ma on niewątpliwie charakter wyjątkowy, a zatem wymaga wykładni ścisłej także
w odniesieniu do katalogu spraw, w których znajduje zastosowanie. Jednocześnie zdaniem Sądu Najwyższego w uzasadnionych okolicznościach ostrożna analogia nie jest wyłączona. Sformułowanie „ścisłe udowodnienie” odnosi się do udowodnienia, które powinno nastąpić przy zastosowaniu wszystkich reguł dowodowych, które przewidziane zostały w art.227 i nast. kpc. Jest ono zatem możliwe, jeżeli wysokość dochodzonej należności może być w sposób niebudzący wątpliwości udowodniona za pośrednictwem odpowiedniego środka dowodowego. Zastosowanie komentowanego przepisu jest możliwe w trzech przypadkach, tj. jeżeli ścisłe udowodnienie jest niemożliwe, nader utrudnione lub oczywiście niecelowe. Nie ulega wątpliwości, że stosowanie art.322 kpc nie może być spowodowane bezczynnością strony, zajmującej w sprawie bierną dowodowo postawę i prowadzić tym samym do uchylenia się od spoczywającego na niej obowiązku przedstawienia dowodów. Nie budziło wątpliwości sądu odwoławczego, że instytucja ta była zbędna w rozpoznawanej sprawie, albowiem istniały – i zostały wykorzystane – możliwości procesowe ustalenia wysokości należnego wnioskodawcy odszkodowania. Narzędziem tym była niewątpliwie opinia biegłej U. L. z dnia(...) wydana na podstawie istniejącego materiału źródłowego. Pozwoliła ona określić wartość dochodu utraconego przez I. N. w roku (...) na skutek internowania. Biegła wyliczyła ją mając na względzie nie tylko sam okres internowania (169 dni) ale na podstawie wartości dochodu rocznego
( vide: k.153 i nast. ). Miała przy tym na względzie cały sezon upraw warzyw w (...) Szkodę wyliczyła wg aktualnych cen, zgodnie z dyrektywami zawartymi w art.363 § 2 kc. Z kolei przeciwstawianie na s.7-8 apelacji wyliczeń i wniosków biegłej wyłącznie hipotetycznych założeń skarżącej co do możliwości sprzedaży części warzyw na ówczesnym tzw. wolnym rynku nie jest fortunne. Wskazany powyżej przepis zastosowany przez biegłą przewiduje bowiem, że wysokość odszkodowania powinna być ustalona według cen z daty ustalenia odszkodowania, chyba że szczególne okoliczności wymagają przyjęcia za podstawę cen istniejących w innej chwili. Oczywistym jest, że biegła zastosowała ceny rynkowe, albowiem w dacie wydania opinii ((...)) nie funkcjonował na rynku warzyw alternatywny system np. cen urzędowych. Zastosowana metoda jest więc de facto korzystniejsza dla wnioskodawcy, który sam przyznawał, że część swojego towaru kontraktował i sprzedawał w Spółdzielni (...), a jedynie resztę zbywał handlarzom i na wolnym rynku (na targowiskach) ( vide: k.115 ). Brak było zatem jakichkolwiek szczególnych okoliczności z art.362 § 2 zd. ost. kc, które uzasadniałyby zastosowanie odmiennej metodologii. Przydatność tej opinii nie budziła zastrzeżeń sądu I instancji, a Sąd Apelacyjny pogląd na s.6 uzasadnienia zaskarżonego wyroku w pełni podziela i akceptuje. Nie sposób przy tym pominąć, że analogiczne stanowisko w tym zakresie zajęła sama pełnomocniczka wnioskodawcy, która w piśmie z dnia (...) wystawiła jej ze wszech miar pozytywną ocenę, która warta jest w tym miejscu przytoczenia: „ wnioskodawca wskazuje na rzetelność oraz wysoką prawdopodobność wskazanego przez biegłą dochodu (również w wariancie opinii alternatywnej), który utracił na skutek internowania i nie wnosi o uzupełnienie przedmiotowej opinii ”. Tekst na k.246 jest jednoznaczny i nie budzi najmniejszych wątpliwości co do intencji jego autorki. W tej sytuacji diametralnie odmienne dywagacje zawarte w apelacji z dnia (...) budzić muszą zrozumiałe zdumienie, tym bardziej, że pełnomocniczka nie próbowała nawet wyjaśnić cóż takiego stało się na przestrzeni 75 dni, że rzetelna opinia stała się „… niepełna, niejasna przez to, że nie zawiera faktów, które dawałyby podstawę do ustaleń…” ( vide: s.3 apelacji ). Przepis art.201 kpk enumeratywnie wylicza przypadki w jakich możliwe jest uzupełnienie opinii lub jej wykonanie przez innego biegłego. Jedynie
w sytuacji gdy opinia jest niepełna lub niejasna, albo gdy zachodzi sprzeczność w samej opinii lub między różnymi opiniami w tej samej sprawie możliwe jest wezwanie innego biegłego
. Sąd Apelacyjny
w P. w pełni podziela pogląd ( vide: uzasadnienie postanowienia Sądu Najwyższego z dnia (...)), że opinia jest „niepełna”, jeżeli nie udziela odpowiedzi na wszystkie postawione biegłemu pytania, na które zgodnie z zakresem wiadomości specjalistycznych
i udostępnionych mu materiałów dowodowych może oraz powinien udzielić odpowiedzi, lub jeżeli nie uwzględnia wszystkich istotnych dla rozstrzygnięcia konkretnej kwestii okoliczności albo też nie zawiera uzasadnienia wyrażonych w niej ocen i poglądów. Natomiast opinia „niejasna” to taka, której sformułowanie nie pozwala na zrozumienie wyrażonych w niej ocen i poglądów, a także sposobu dochodzenia do nich, lub też zawierająca wewnętrzne sprzeczności, posługująca się nielogicznymi argumentami. Z kolei do wewnętrznej sprzeczności opinii dochodzi wówczas, gdy wnioski biegłego wzajemnie się wykluczają lub gdy wnioski nie przystają do wyników badań przeprowadzonych przez biegłego ( vide: uzasadnienie postanowienia Sądu Najwyższego z dnia (...) ). Okoliczności takich próżno szukać zarówno w cyt. piśmie pełnomocnika z dnia (...) jak
i w uzasadnieniu apelacji. Argumentacja skarżącej – zwłaszcza w świetle cyt. powyżej stanowiska prezentowanego w trakcie postępowania rozpoznawczego – jest wręcz niezrozumiała.
To, że wnioskodawca lub pełnomocnik po upływie 2,5 miesiąca z nieznanych przyczyn zmienił zdanie
i aktualnie nie zgadza się z wnioskami biegłej nie stanowi podstawy do zlecania kolejnej ekspertyzy.
W ten sposób możnaby mnożyć postępowanie dowodowe w tym zakresie wręcz w nieskończoność. Jeżeli opinia biegłego jest przekonująca i zupełna dla sądu meriti, który – tak jak w niniejszej sprawie – swoje stanowisko w tym względzie uzasadnił, to nawet fakt, iż opinia taka już po wydaniu wyroku stała się nagle nieprzekonywająca dla stron procesowych, nie jest przesłanką dopuszczenia kolejnej opinii w oparciu
o przepis art.201 kpk. Także subiektywne przekonanie strony o wadliwości sporządzonych opinii, dowolne twierdzenie, że są one błędne, czy też sprzeczne, w żadnym razie nie może decydować
o obowiązku dopuszczenia przez sąd kolejnej opinii ( vide: postanowienia Sądu Najwyższego z dnia (...) ). Reasumując, strona procesu żądająca powołania innych biegłych jest zobowiązana do wykazania, że istniały konkretne - z podaniem jakie - okoliczności określone w art.201 kpk. Nie można przecież mnożyć opinii - bez dokładnego wskazania wad opinii dotychczasowej - tylko po to, by uczynić zadość subiektywnej nadziei na uzyskanie takiej, która byłaby po myśli tej strony ( vide: wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 22.09.2004r.,
II AKa 145/04 ). Obowiązkowi temu autorka apelacji bynajmniej nie podołała nawet w znikomym zakresie. Uwaga ta w pełni odnosi się także do zarzutu zawartego w pkt I.8 na s.3-4 apelacji. Twierdzenie, że na skutek wykonania decyzji o internowaniu I. N. jego „ gospodarstwo rolno-ogrodnicze podupadło” ma charakter wybitnie ogólnikowy. Także w uzasadnieniu apelacji próżno szukać rozwinięcia tak wadliwie sformułowanego zarzutu i wyjaśnienia na czym szkoda ta konkretnie miałaby polegać. W tym miejscu wypada zaznaczyć, że biegła wyliczyła a sąd meriti zasądził odszkodowanie nie tylko za sam okres 169 dni internowania wnioskodawcy, ale za dochód jaki ww. by osiągnął w całym roku(...) Przyjęto bowiem, że na skutek internowania w okresie od (...)( 5 miesięcy i 18 dni ) stracił on możliwość odpowiedniego prowadzenia gospodarstwa w całym sezonie uprawy warzyw. Skarżąca pomija przy tym, że sąd I instancji na korzyść wnioskodawcy nie uwzględnił wartości zasiewów zbożem, które na rzecz ww. poczynili jego koledzy ( vide: k.115v ). W swojej opinii biegła fakt ten uwzględniła w jednym z wariantów, przyjmując, że w takiej sytuacji wartość poniesionej przez I. N. szkody byłaby mniejsza o kwotę 8.630 zł; ( vide: k.190 ). Reasumując powyższą część niniejszego uzasadnienia nie sposób uznać, że Sąd Okręgowy ustalając wysokość odszkodowania popełnił jakiekolwiek błędy w ustaleniach faktycznych. Sąd odwoławczy nie miał też wątpliwości, że ocena materiału dowodowego w tym zakresie jest pełna, kompletna oraz swobodna. W pełni znajduje ochronę w art.7 kpk. Swojej stanowisko sąd meriti uzasadnił w sposób należyty, spełniając tym samym wymogi określone w art.424 § 1 kpk. Określając wysokość należnego wnioskodawcy odszkodowania w prawidłowy sposób zastosował też normy prawa materialnego. Odmienne stanowisko apelującej ma postać wyłącznie polemiki.

Równie błędne jest też stanowisko apelującej, co do wysokości zadośćuczynienia. Żaden
z przywoływanych przez pełnomocnika przepisów nie obliguje bynajmniej do zasądzenia kwoty dochodzonej we wniosku. Jak wynika z powyższego sprawozdania art.8 ust. 1 ustawy lutowej nie przewiduje żadnych sprecyzowanych, normatywnych kryteriów określania wysokości zadośćuczynienia, pozostawiając te oceny praktyce orzeczniczej w konkretnych sprawach. Z tego też powodu odnoszenie wysokości należnej kwoty zadośćuczynienia przez pryzmat innych spraw tego rodzaju (podobnych) – jak czyni to skarżąca na s.11 apelacji – jest nieuprawnione z uwagi na to, że rozmiar krzywdy, w kontekście konkretnych ustaleń stanu faktycznego danej sprawy, musi być zawsze określony indywidualnie ( vide: analogicznie np. Sąd Apelacyjny w Szczecinie w uzasadnieniu wyroku z dnia 12.05.2022r., II AKa 312/21). Nie wchodzą w grę także jakiekolwiek przeliczniki, czy też ekwiwalenty. Skarżąca na s.11-12 zdaje się nie dostrzegać, że wywód który sąd I instancji poczynił na s.9 uzasadnienia zaskarżonego wyroku ma jedynie charakter niejako wtórny do tego dot. zasądzonej kwoty zadośćuczynienia. Zdaniem Sądu Apelacyjny przeliczenie zawarte w nawiasie w tej części uzasadnienia jest zbędne i ma charakter li tylko pomocniczy. Nie można go traktować jako swoistego przelicznika stanowiącego przejaw „metody matematycznej”, o której mowa na s.12 apelacji. Jedynie na marginesie wypada przypomnieć autorce apelacji, że sama we wniosku (vide: k.10) wnosiła by tego rodzaju krytykowaną przez siebie metodę zastosować, przyjmując jako przelicznik kwotę przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat nagród z zysków. Jak już powyżej wykazano zabieg taki nie znajduje racji bytu. Wbrew twierdzeniom pełnomocnika Sąd Okręgowy nie pominął indywidualnych okoliczności mających wpływ na rozmiar zadośćuczynienia. Przeczy temu zapis na s.9 cyt. dokumentu, gdzie realnie występujące przesłanki tego typu zostały wymienione. Uwaga ta odnosi się do czasu pozbawienia wolności, czy też represji jakich doświadczył I. N.. Skarżąca nie wykazała przy tym by fakt internowania doprowadził do pogorszenia stanu zdrowia ww., stąd argument ten nie miał uzasadnienia w materiale dowodowym.

Rozważając poszczególne zarzuty sąd odwoławczy stwierdził, iż ten dotyczący rzekomej obrazy przepisów prawa materialnego w pkt II.2 ( w apelacji wskazano ww. art.6 kc, art.445 § 1 i 2 kc oraz art.448 kc w zb. z art.8 ust. 1 ustawy z dnia z dnia 23 lutego 1991 r. o uznaniu za nieważne orzeczeń wydanych wobec osób represjonowanych za działalność na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego Dz.U.2021.1693 tj. – zwanej dalej ustawą lutową ) wynikającej z jego nieprawidłowego zastosowania do stanu faktycznego w niniejszej sprawie, przez przyjęcie, że zasądzona kwota zadośćuczynienia ( 100.000 zł; ) jest kwotą odpowiednią w przypadku krzywd I. N., dotyczy w istocie błędu
w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia ( vide: art.438 pkt 3 kpk ). Nie po raz pierwszy Sąd Apelacyjny zmuszony jest zatem przypomnieć, że zarówno w doktrynie jak
i w orzecznictwie od kilkudziesięciu lat utrwalony jest pogląd, zgodnie z którym obraza prawa materialnego polega na wadliwym jego zastosowaniu ( lub niezastosowaniu ) w orzeczeniu opartym na prawidłowych ustaleniach faktycznych. Sąd Apelacyjny wielokrotnie podkreślał za Sądem Najwyższym, iż nie ma obrazy prawa materialnego, gdy wadliwość orzeczenia w tym zakresie jest wynikiem błędnych ustaleń przyjętych za jego podstawę. Jeżeli zatem odwołujący się kwestionuje je to podstawą takiej apelacji może być tylko zarzut błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku, a nie obrazy prawa materialnego określonej w art.438 pkt 1a kpk. Mając powyższe na uwadze zarzut ten oznaczony jako pkt II.2, zostanie rozpoznany łącznie z tym wskazanym w pkt II.3.

Argumentacja zawarta w przedmiotowej apelacji pełnomocnika z dnia (...)sprowadza się
w pierwszym rzędzie do nieuzasadnionej, bezpodstawnej polemiki z prawidłowymi ustaleniami Sądu Okręgowego w K.. Zasadza się ona na innej, niż przyjęta przez sąd I instancji ocenie materiału dowodowego. Podkreślić przy tym należy, że zaproponowana przez jej autorkę ocena materiału dowodowego jest całkowicie dowolna i nie znajduje żadnego uzasadnienia w prawidłowo zebranym materiale dowodowym, który jak już wspomniano został należycie rozważony ( z zastrzeżeniem kwestii odsetek, o których mowa była już na wstępie ). Zarzut błędu w ustaleniach faktycznych dokonanych przez sąd I instancji, jak i zarzut naruszenia przepisu art.7 kpk ( pkt II.1 ) należało rozpoznać wspólnie, albowiem są one ze sobą ściśle związane. Zarzut ten może być tylko wówczas słuszny, gdy zasadność ocen
i wniosków, wyprowadzonych przez sąd meriti z okoliczności ujawnionych, w toku postępowania sądowego, nie odpowiada prawidłowości logicznego rozumowania. Ustalenia faktyczne wyroku nie wykraczają jednak poza ramy swobodnej oceny dowodów, gdy poczynione zostały na podstawie wszechstronnej analizy przeprowadzonych dowodów, których ocena nie wykazuje błędów natury faktycznej czy logicznej, zgodna jest ze wskazaniami wiedzy i doświadczenia życiowego oraz prowadzi do sędziowskiego przekonania, odzwierciedleniem którego powinno być uzasadnienie orzeczenia. Reasumując należy więc przyjąć, że przekonanie sądu o wiarygodności jednych dowodów
i niewiarygodności innych pozostaje pod ochroną zawartą w treści przepisu art.7 kpk wówczas gdy jest poprzedzone ujawnieniem w toku rozprawy całokształtu okoliczności sprawy i to w sposób podyktowany obowiązkiem dochodzenia prawdy, stanowi wynik rozważenia wszystkich okoliczności przemawiających zarówno na korzyść jak i niekorzyść podsądnego, jest wyczerpujące i logiczne z uwzględnieniem wskazań wiedzy i zasad doświadczenia życiowego ( vide: wyroki Sądu Najwyższego z 20.02.1975r., II KR 355/74, publ. OSNKW 1975/9/84; z 22.01.1975r, I KR 197/74, publ. OSNKW 1975/5/58; z 5.09.1974r., II KR 114/74, publ. OSNKW 1975/2/28; z 22.02.1996r., II KRN 199/95, publ. PiPr. 1996/10/10;
z 16.12.1974r., Rw 618/74, publ. OSNKW 1975/3-4/47 ). Przypomnieć w tym miejscu należy,
że zgodnie z art.7 kpk organy postępowania, a więc także i sąd, kształtują swe przekonanie na podstawie wszystkich przeprowadzonych dowodów, ocenianych swobodnie z uwzględnieniem zasad prawidłowego rozumowania oraz wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego. Zgodnie z panującym w orzecznictwie poglądem ( vide: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 9.11.1990r., publ. OSNKW 1991/9/41 ), przekonanie sądu o wiarygodności jednych dowodów i niewiarygodności innych pozostaje pod ochroną art.7 kpk wtedy m. in. gdy:

jest poprzedzone ujawnieniem w toku rozprawy głównej całokształtu okoliczności sprawy
( art.410 kpk ) i to w sposób podyktowany obowiązkiem dochodzenia prawdy ( art.2 § 2 kpk),

stanowi wynik rozważenia wszystkich tych okoliczności przemawiających zarówno na korzyść, jak i na niekorzyść podsądnego ( art.4 kpk ),

jest wyczerpująco i logicznie – z uwzględnieniem wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego – uargumentowane w uzasadnieniu wyroku ( art.424 § 1 pkt 1 i 2 kpk ).

Mając powyższe uwagi na względzie, uznać obiektywnie należy, że ocena zebranego w sprawie materiału dowodowego została dokonana przez sąd I instancji z uwzględnieniem zasad sformułowanych w przepisie art.7 kpk. Uwaga ta odnosi się zarówno do osobowych źródeł dowodowych, jak i dokumentów. Stanowisko to jest rzeczowo i racjonalnie uzasadnione. Nie można więc zgodzić się ze stanowiskiem skarżącej co do oceny stopnia krzywdy jakiej niewątpliwie doznał I. N.. W pierwszej kolejności należy zastrzec, że przebywał on w warunkach internowania 5 miesięcy i 18 dni (169 dni ). Nie negując bynajmniej cierpienia wynikającego z niesłusznego pozbawienia wolności należy zachować odpowiednie proporcje. Nie można w szczególności podzielić sugestii autorki apelacji, że jest to –
w porównaniu z innymi osadzonymi w tym czasie – okres szczególnie długotrwały, tak jak sugerowano na s.12 apelacji. Praktyka orzecznicza temu przeczy, czego przykładem jest choćby rozpoznawana przez Sąd Apelacyjny sprawa (...) w której internowanie trwało od(...)
a więc aż 305 dni ( 10 miesięcy i 1 dzień ). Oczywistym jest, że na skutek wykonania decyzji
o internowaniu ww. został pozbawiony możliwości przebywania z rodziną, tak więc stwierdzenie na s.9 apelacji nic nowego do sprawy nie wnosi. Niewątpliwie miał pełne prawo w tym czasie odczuwać niepokój a nawet strach o przyszłość swoją, swojego gospodarstwa, jak i swoich najbliższych. Jest to oczywista oczywistość, będąca rzecz jasna naturalną i typową konsekwencją stosowania tego środka. Także i w tym wypadku skarżąca nie odkrywa więc żadnej okoliczności, które Sąd Okręgowy nie wziąłby pod uwagę. Nadał im odpowiednią rangę, bynajmniej ich nie bagatelizując. W orzecznictwie od dawna ugruntowany jest pogląd, że zadośćuczynienie jako rekompensata za doznane cierpienia fizyczne i krzywdy moralne nie może mieć ani charakteru symbolicznego, ani nie może być nadmierna, bowiem jej wysokość nie może służyć bezpodstawnemu wzbogaceniu internowanego. Jednocześnie kwota zadośćuczynienia musi być utrzymana w rozsądnych granicach, gdyż musi odpowiadać również aktualnym warunkom życia
i przeciętnej stopie życiowej społeczeństwa. Jest oczywiste, iż określanie wysokości zadośćuczynienia ma w takim ujęciu charakter ocenny. Niewątpliwie ustalenie, jaka kwota w danych realiach in concreto jest odpowiednia, należy do sfery swobodnego uznania sędziowskiego ( vide: wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 24.03.2022r., II AKa 40/22 ). Zaskarżone orzeczenie w pełni uwzględnia warunki
w jakich I. N. przebywał w ośrodku internowania w M. k. W.. Wbrew odmiennym i gołosłownym twierdzeniom skarżącej na s.9-10 apelacji nie sposób uznać, że były one skrajne, czy też był on maltretowany, bądź odniósł on uszczerbek na zdrowiu fizycznym i psychicznych w zakresie uzasadniającym podwyższenie zadośćuczynienia do kwoty żądanej w apelacji. Apelująca opisując warunki internowania używa określeń ( np. maltretowany, drastyczne internowanie, warunki skrajnie ciężkie, szokujące, gehenna, bestialskie szykanowanie, itp. ), które są nieadekwatne do sytuacji. Szkoda niemajątkowa wynikająca z wykonania decyzji o internowaniu ograniczona jest do normalnych następstw i skutków bezpośrednio wynikających z wykonania decyzji o internowaniu. Kwota zadośćuczynienia może obejmować jedynie krzywdy osoby pozbawionej wolności a nie innych osób, np. rodziny osadzonego. Sąd Apelacyjny w pełni podziela stanowisko utrwalone w orzecznictwie ( vide: np. wyrok Sądy Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 20.05.2022r., II AKa 94/22 ), że w sprawach rozpoznawanych w oparciu o ustawę lutową ciężar udowodnienia okoliczności, z których strona wywodzi skutki prawne spoczywa na tej stronie. W tego rodzaju sprawach nie ma również zastosowania zasada unormowana w art.5 § 2 kpk, tj. powinność rozstrzygania wątpliwości na korzyść wnioskodawcy.
W niniejszej sprawie okoliczności te nie zostały należycie wykazane przez apelującą. Bez związku
z niniejszą sprawą są rozstrzygnięcia zapadłe w innych sprawach wyliczone bezrefleksyjnie w pierwotnym wniosku z dnia (...)( vide: k.10v-12 ). Jest bowiem oczywiste w orzecznictwie, że kryteria oceny wysokości zadośćuczynienia winny być rozważane w związku z konkretną osobą pokrzywdzonego. Przydatność kierowania się przy ustalaniu wysokości zadośćuczynienia sumami zasądzonymi z tego tytułu w innych przypadkach jest więc dość mocno ograniczona. Porównanie takie może stanowić orientacyjną wskazówkę i nie może naruszać zasady indywidualizacji okoliczności wyznaczających rozmiar krzywdy doznanej przez konkretnego poszkodowanego ( vide: np. wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 26.10.2022r., II AKa 89/22). Kierując się powyższymi wskazaniami sąd odwoławczy po raz kolejny odwoła się do przywołanej już powyżej sprawy (...)Przy nieporównywalnie dłuższym okresie internowania i drastycznym jego przebiegu (związanym np. z kilkukrotnym pobiciem, tzw. brutalną „ścieżką zdrowia”, pobytami w szpitalu, uszczerbkiem na zdrowiu psychicznym i fizycznym zakończonym orzeczeniem o trwałym inwalidztwie) uwzględniono roszczenie wnioskodawcy na kwotę 220.000 zł; zadośćuczynienia. Nie sposób tego przyrównać do warunków w jakich internowano I. N.. Szczęśliwie, mimo swojej bezkompromisowej postawy, ( odmowa podpisania tzw. lojalki i współpracy z SB, protestów przeciwko bezpodstawnemu uwięzieniu ) nie doznał przemocy fizycznej. Odwoływanie się więc do „bezpodstawnego bicia” ( vide: s.12 apelacji ) jest nietrafione. Truizmem jest przy tym stwierdzenie apelującej, że izolacja wnioskodawcy była bezpodstawna. Jest to bowiem fakt, który nie był kwestionowany i stanowi podstawę roszczenia o zadośćuczynienie. Wszelkie okoliczności, które zostały wskazane na s.8-12 apelacji ( np. lęk o przyszłość, bezsilność, złe warunki osadzenia, rozłąka z bliskimi, stres, poniżenie, represje, szykany, itp. ) zostały już uwzględnione przez sąd meriti ( vide: s.3-4, 9 uzasadnienia zaskarżonego wyroku ). Nie sposób zaprzeczyć, że maja one charakter typowy na ogółu internowanych w omawianym okres i nie są ekstraordynaryjne, tak jak starała się to forsować apelująca. Z kolei twierdzenie, że zasądzona w dniu (...) kwota 100.000 zł; świadczy,
że sąd meriti „ zbagatelizował poziom krzywd pokrzywdzonego” ( vide: s.8, 10 apelacji ) i stanowi dla represjonowanego „ kolejne pokrzywdzenie i umniejszenie cierpień I. N. ” ( vide: s.10 apelacji ) jest wybitnie niefortunne. Nie sposób przy tym podzielić sugestii autorki, że osobista ofiara wnioskodawcy i jego wkład w budowę niezależnej Polski nie zostały należycie docenione. Pomijając zasądzoną kwotę zadośćuczynienia warto też zaznaczyć, że I. N. został doceniony przez niepodległą R.Jak wynika z materiału dowodowego ( vide: k.29 ) był kilkukrotnie wybierany do Sejmu i Senatu R.. Został też odznaczony w tego powodu Krzyżem Wolności i Solidarności a nadto odznaką honorową działacza opozycji antykomunistycznej ( vide: k.29v ). Sam przyznał również, że jego działalność była podstawę przyznania tzw. dodatku kombatanckiego w kwocie 400 zł; miesięcznie ( vide: k.116 ). W tej sytuacji nie wytrzymuje krytyki pogląd pełnomocnika, że kwota 100.000 zł; zadośćuczynienia jest tylko symboliczna. Wręcz przeciwnie, zasądzenie z tego tytułu dalszej kwoty 951.183.38 zł; rażąco rozmija się z realiami niniejszego postępowania. Jest oderwane nie tylko od okresu i warunków internowania, ale i skali cierpień doznanych przez I. N..

Wniosek

1. o zmianę zaskarżonego wyroku i zasądzenie na rzecz wnioskodawcy I. N. dalszej kwoty 331.381,68 zł tytułem odszkodowania oraz dalszej kwoty 951.183,38 zł tytułem zadośćuczynienia wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty,

ewentualnie:

2. uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

3. nadto o zasądzenie od Skarbu Państwa na rzecz wnioskodawcy kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego za II instancję według norm prawem przepisanych.

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Częściowe uwzględnienie wniosku nr 1 było wynikiem podzielenia stanowiska skarżącej co do kwestii odsetek należnych wnioskodawcy od zasądzonego odszkodowania i zadośćuczynienia. W pozostałym zakresie wnioski te nie zasługują na uwzględnienie, albowiem dot. ich zarzuty nie znalazły akceptacji sądu odwoławczego. W sprawie nie zaistniała przy tym żadna z przesłanek pozwalających na uchylenie zaskarżonego wyroku, stąd też wniosek skierowany w tym kierunku nie był możliwy do uwzględnienia nawet w teorii. Nie było także możliwości uwzględnienia wniosku o zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego za postępowanie odwoławcze, albowiem żaden z pełnomocników wnioskodawcy w postępowaniu tym nie uczestniczył. Samo sporządzenie apelacji należy li tylko do czynności przed sądem I instancji, za którą stosowane wynagrodzenie zasądził już Sąd Okręgowy w K. w pkt 3 zaskarżonego wyroku.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

0.15.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

0.11.

Przedmiot utrzymania w mocy

0.1Pkt 1 i 2 zaskarżonego wyroku z wyłączeniem odsetek.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Brak – w ww. zakresie – skutecznych zarzutów apelacji oraz okoliczności podlegających uwzględnieniu z urzędu.

0.15.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

0.0.11.

Przedmiot i zakres zmiany

W pkt 1 zaskarżonego wyroku – w zakresie odsetek poprzez przyjęcie, że wskazane w nim odsetki mają charakter odsetek ustawowych za opóźnienie.

Zwięźle o powodach zmiany

Zasadność argumentacji pełnomocnika w zakresie odnoszącym się do sposobu określenia odsetek od zasądzonych wnioskodawcy kwot odszkodowania i zadośćuczynienia.

0.15.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

0.15.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

0.15.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

0.15.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

1.

W pkt 1 wyroku Sąd Apelacyjny na podstawie art.105 § 1 i 2 kpk sprostował oczywistą omyłkę pisarską w pkt 1 zaskarżonego wyroku, w ten sposób, że zamiast „(...)” przyjmuje „(...)”. Z treści pkt 1, uzasadnienia, jak i samego wniosku z dnia (...) wynika jednoznacznie, że wnioskodawca został internowany w dniu (...)Z tego też powodu ww. omyłkę należało sprostować.

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

4.

Kosztami postępowania odwoławczego obciążono – w myśl art.13 ustawy lutowej Skarb Państwa.

7.  PODPIS

P. M. M. Ś. M. K.

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Milenia Brdęk
Podmiot udostępniający informację: Sąd Apelacyjny w Poznaniu
Data wytworzenia informacji: