Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II AKa 44/20

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

0.11.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok łączny z dnia 13 września 2019 r., Sąd Okręgowy w Poznaniu, sygn. akt III K 336/19

0.11.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

0.11.3. Granice zaskarżenia

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☒

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

0.12.1. Ustalenie faktów

0.12.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

1.

R. B.

Kara 8 miesięcy pozbawienia wolności orzeczona wyrokiem Sądu Rejonowego w Ś. W.z dnia 28.12.2017 r. w sprawie II K 660/17, zarządzona do wykonania postanowieniem Sądu Rejonowego w Ś. W. z dnia 17.10.2018 r. w sprawie II Ko 759/18 została wykonana przez skazanego w całości w okresie od 28.05.2019 r. do 23.01.2020 r.

Skazany obecnie (w czasie orzekania przez Sąd Apelacyjny) wykonuje tylko jedną karę (łączną) pozbawienia wolności w wymiarze 3 lat i 10 miesięcy, orzeczoną wyrokiem Sądu Okręgowego w P. z dnia 11.09.2017 r. w sprawie III K 182/11. Karę tę odbywa w okresie od 23.01.2020 r. do 01.10.2023 r.

Opinia o skazanym AŚ P. wraz z informacją o pobytach i orzeczeniach

108-110

0.12.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

Nie dotyczy

0.12.2. Ocena dowodów

0.12.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.

Opinia AŚ P. wraz z informacją o pobytach i orzeczeniach

Wynikające z tego dowodu fakty są bezsporne, gdyż wynikają z dokumentu urzędowego i nie były kwestionowane w toku postępowania odwoławczego (k. 118-118v). Nadto ta okoliczność znajduje potwierdzenie w informacji o pobytach i orzeczeniach na k. 2-4.

0.12.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

Nie dotyczy

.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

1.

Rażąco niewspółmierna surowość orzeczonej łącznej kary pozbawienia wolności wynikającej z połączenia skazanemu kar pozbawienia wolności wymierzonych wyrokami Sądu Rejonowego w Ś. W. z dnia 28 grudnia 2017 r. w sprawie II K 660/17 oraz Sądu Okręgowego w P. z dnia 11 września 2017 r. w sprawie III K 182/11.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zgodnie z treścią art. 85 § 1 k.k. karę łączną orzeka się w sytuacji, gdy sprawca popełnił dwa lub więcej przestępstw i wymierzono za nie kary tego samego rodzaju albo inne podlegające łączeniu, przy czym podstawą orzeczenia kary łącznej są wymierzone i podlegające wykonaniu w całości lub w części kary (czytaj: kary jednostkowe) lub kary łączne za w/w przestępstwa, w tym także kary orzeczone z warunkowym zawieszeniem ich wykonania (art. 85 § 2 k.k. i art. 89 k.k.). W niniejszej sprawie w grę w zakresie połączenia w jeden węzeł kary łącznej w wyroku łącznym wchodziły kary: 8 miesięcy pozbawienia wolności, orzeczona z warunkowym zawieszeniem jej wykonania wyrokiem Sądu Rejonowego w Ś. W.z 28.12.2017 r. w sprawie II K 660/17, której wykonanie zarządzono postanowieniem tego Sądu Rejonowego z dnia 17.10.2018 r. w sprawie II Ko 759/18 (k. 20, 13-15, 2, 37) oraz łączna 3 lat i 10 miesięcy pozbawienia wolności, orzeczona wyrokiem Sądu Okręgowego w P.z dnia 11.09.2017 r. w sprawie III K 182/11 (k. 39-51, 13-15, 3).

W przypadku skazanego R. B. w czasie orzekania przez Sąd I instancji zachodziły więc wszelkie przesłanki do orzeczenia kary łącznej obejmującej w/w karę jednostkową i karę łączną pozbawienia wolności, tym bardziej, że nie zachodził przypadek, o którym mowa w art. 85 § 3 k.k. a nadto kary te podlegały wykonaniu: kara 8 miesięcy pozbawienia wolności była wykonywana w okresie od 28.05.2019 r. i koniec jej wykonania przypadał na (...), zaś kara łączna 3 lat i 10 miesięcy pozbawienia wolności miała być wykonywana w okresie od (...) do (...), natomiast Sąd I instancji orzekał wyrokiem łącznym w dniu (...) Nie ulega przy tym wątpliwości, iż kara „podlegająca wykonaniu” w rozumieniu art. 85 § 2 k.k. to taka, która ma zostać wykonana w całości lub w części a więc jest to kara, która nie została jeszcze wykonana. Z powyższego wynika więc, iż na dzień wyrokowania przez Sąd I instancji (tj. (...)) nie została jeszcze do końca wykonana kara 8 miesięcy pozbawienia wolności, natomiast kara łączna 3 lat i 10 miesięcy pozbawienia wolności oczekiwała na wykonanie. Obie więc te kary podlegały wykonaniu w rozumieniu wskazanego przepisu. Natomiast wymiar kary łącznej określać należy w granicach wyznaczonych w art. 86 § 1 k.k., tj. w granicach od najwyższej z kar „wymierzonych” za poszczególne przestępstwa do ich sumy. Zasadnie więc te granice wyliczył Sąd I instancji, ustalając, iż skazanemu można było wymierzyć karę łączną pozbawienia wolności w granicach od 3 lat i 10 miesięcy pozbawienia wolności do 4 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności. Sąd I instancji zaskarżonym wyrokiem orzekł karę łączną pozbawienia wolności w wymiarze 4 lat i 4 miesięcy a więc stosując zasadę asperacji, słusznie podnosząc, iż właśnie przy zastosowaniu tej zasady tak orzeczona kara łączna byłaby w pełni adekwatna w rozumieniu art. 85a k.k. Sąd I instancji zasadnie zauważył, iż między czynami, za które tymi wyrokami skazano R. B. istnieje znaczna, bo aż prawie 10-letnia rozpiętość czasowa – czyny, za które skazano R. B. wyrokiem Sądu Okręgowego zostały popełnione w 2006 r., natomiast czyn osądzony wyrokiem Sądu Rejonowego został popełniony praktycznie 10 lat później, bo w okresie od (...)do (...) Już ta okoliczność sama w sobie niejako nie pozwalała na orzeczenie kary łącznej w dolnej granicy, przy uwzględnieniu zasady absorpcji. Do tego, jeżeli również uwzględni się diametralną różnorodzajowość tych przestępstw: w pierwszym przypadku to przestępstwa z ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii i do tego dwa: wprowadzenie do obrotu amfetaminy oraz uczestniczenie w procesie produkcji narkotyków – amfetaminy a w drugim przypadku to przestępstwo przeciwko rodzinie – niealimentacji, to w tych okolicznościach trudno wręcz domagać się wymierzenia skazanemu kary łącznej przy zastosowaniu zasady absorpcji, w tym także jakiejkolwiek kary łagodniejszej, o którą apelujący wnosi, skoro dodatkowo R. B. był także karany, choć na karę łagodniejszego rodzaju, również za przestępstwo niealimentacji wyrokiem Sądu Rejonowego w O. W. z dnia (...) w sprawie (...)(k. 15). Skazany więc okazał się wysoką niepoprawnością odnośnie przestrzegania zasad porządku prawnego i nie zasługiwał na łagodniejsze potraktowanie przez Sąd Okręgowy. Tej okoliczności więc nie może też zmienić podnoszony przez skarżącego obrońcę fakt poprawnego zachowania się skazanego w trakcie obecnego odbywania kary pozbawienia wolności. Wprawdzie Sąd I instancji nie dysponował opinią z zakładu karnego na temat zachowania się skazanego, jednak na etapie postępowania odwoławczego taką opinię uzyskano (k. 108-110) i choć wynika z niej, iż skazany zachowuje się poprawnie w warunkach pozbawienia wolności, był już 8 razy nagradzany i dał się poznać jako wydajny pracownik, to jednak nie zachowuje się w sposób szczególnie wyróżniający się z ogółu osadzonych, które to zachowanie pozwalałoby na uznanie, iż orzeczona kara łączna jest nie tylko niewspółmierna, ale jest rażąco niewspółmierna, czego przecież wymaga przepis art. 438 pkt 4 k.p.k. Apelujący nie wykazał zresztą tej rażącej niewspółmierności, skoro domagał się we wniosku wymierzenia skazanemu „tylko” łagodniejszej łącznej kary pozbawienia wolności. Wynikające więc z tej opinii okoliczności dotyczące zachowania się skazanego podczas odbywania kary nie wskazują na zasadność twierdzeń skarżącego, iż skazany wymaga zastosowania w jeszcze większym stopniu zasady absorpcji. Podnoszone zaś przez skarżącego okoliczności natury czysto rodzinnej w ogóle nie mogą być w tej sytuacji brane pod uwagę, bowiem nie należą one do przesłanek orzeczenia wymiaru kary łącznej, zwłaszcza wskazanych w art. 85a k.k.

Powyższe więc okoliczności przekonują, iż co do zasady podniesiony w apelacji zarzut nie zasługuje na uwzględnienie.

Należy jednak zauważyć, iż w czasie orzekania przez Sąd Apelacyjny nastąpiła istotna zmiana okoliczności faktycznych, które mają wprost wpływ na prawidłowe stosowanie norm prawa materialnego a dokładniej mówiąc na stosowanie art. 85 § 2 k.k. Jak już wyżej wspomniano, skazany karę 8 miesięcy pozbawienia wolności odbywał do dnia (...) a to oznacza, iż po wniesieniu przez obrońcę apelacji od wyroku łącznego (apelacja wpłynęła do Sądu Okręgowego w dniu (...)– k. 81-84) a jeszcze przed przekazaniem akt Sądowi Apelacyjnemu w dniu (...) - k. 92) skazany już tę karę w całości wykonał i wykonaniu podlegała tylko jedna kara łączna orzeczona wyrokiem Sądu Okręgowego w sprawie III K 182/11. Powyższe zaś oznacza, iż, co do zasady, nie jest na obecnym etapie wyrokowania w ogóle możliwe objęcie węzłem kary łącznej wykonanej już w całości kary 8 miesięcy pozbawienia wolności, orzeczonej wyrokiem Sądu Rejonowego w Ś. W. w sprawie II K 660/17, co nakazywałoby rozważyć w ogóle możliwość orzeczenia w tej sprawie kary łącznej, skoro w rzeczywistości podlegała wykonaniu wobec skazanego B. tylko jedna (a nie co najmniej dwie) kara. Na konieczność takiego orzekania, pamiętając przy tym o nie pogarszaniu sytuacji skazanego z uwagi na wniesioną apelację wyłącznie na jego korzyść (art. 434 § 1 k.p.k.) wskazuje zresztą Sąd Najwyższy w wyrokach z dnia 27.06.2019 r., V KK 235/18, LEX nr 2687768 i z dnia 23.01.2019 r., V KK 516/18, Prok. i Pr. – wkł. 2019/5/16. W rzeczywistości więc na etapie postępowania apelacyjnego brak jest przesłanek określonych w art. 85 § 1 i 2 k.k. do orzeczenia wobec skazanego R. B. kary łącznej pozbawienia wolności, mającej wynikać z połączenia w/w obu kar i w związku z tym zachodzą podstawy określone w art. 572 k.p.k. do umorzenia niniejszego postępowania o wydanie wyroku łącznego. Jednak, jak wspomniano wyżej, należy w tej konkretnej sytuacji procesowej pamiętać o zasadzie wynikającej z art. 434 § 1 k.p.k., skoro została wniesiona w tej sprawie od wyroku łącznego apelacja wyłącznie na korzyść skazanego. Zasada ta bowiem nie pozwala na orzeczenie na niekorzyść skazanego a takim orzeczeniem byłoby przecież uchylenie zaskarżonego wyroku i umorzenie postępowania o wydanie wyroku łącznego, bowiem wówczas R. B. łącznie ze wskazanych dwóch wyroków jednostkowych musiałby odbyć sumę orzeczonych kar pozbawienia wolności a więc łącznie 4 lata i 4 miesięcy, czyli byłby pozbawiony wolności o dwa miesiące dłużej, niż wynika to z orzeczonej zaskarżonym wyrokiem łącznym kary łącznej. Ta właśnie okoliczność nie pozwala na wydanie orzeczenia, które czyniłoby zadość wymogom prawa materialnego, tj. art. 85 § 1 i 2 k.k., gdyż takie orzeczenie byłoby niekorzystne dla oskarżonego a w związku z tym wymaga ona utrzymania w mocy zaskarżonego wyroku łącznego na podstawie art. 437 § 1 k.p.k., co w tej sytuacji jest dla skazanego korzystne (patrz także: Świecki Dariusz (red.), Kodeks postępowania karnego. Tom II. Komentarz aktualizowany, LEX/el. 2020, teza 20 do art. 434).

Sąd Apelacyjny więc, kierując się tymi przesłankami, nie uznał więc za uzasadnionego zarzutu apelacyjnego a jednocześnie uznał za konieczne, na podstawie art. 437 § 1 k.p.k. (przy występowaniu przesłanki z art. 434 § 1 k.p.k.) utrzymanie w mocy zaskarżonego wyroku.

Wniosek

Zmiana zaskarżonego wyroku przez wymierzenie skazanemu łagodniejszej łącznej kary pozbawienia wolności.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wyżej, przy ustosunkowaniu się do zarzutu apelacyjnego wykazano niezasadność żądania złagodzenia wobec skazanego orzeczonej kary łącznej, więc nie zachodzi tu potrzeba powtarzania tożsamej argumentacji.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Z urzędu uwzględniono okoliczność wykonania w całości, po wydaniu zaskarżonego wyroku, wobec skazanego jednej z dwóch kar pozbawienia wolności, co powodowało, co do zasady, niemożność orzekania w postępowaniu apelacyjnym w przedmiocie wydania wyroku łącznego.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

Na okoliczności te wskazano wprost wyżej w punkcie 2.1.1. oraz w punkcie 3, przy ustosunkowaniu się do zarzutu apelacyjnego.

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

0.15.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

0.11.

Przedmiot utrzymania w mocy

0.1Utrzymano w mocy orzeczenie o wymierzonej karze łącznej (pkt 1), o zaliczeniu na poczet tej kary okresów rzeczywistego pozbawienia wolności (pkt 2) oraz o kosztach procesu (pkt 3 i 4).

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Utrzymanie w mocy orzeczenia o karze łącznej jest wynikiem nieuwzględnienia zarzutu apelacyjnego oraz wynikiem uwzględnienia z urzędu okoliczności związanych z wykonanie w całości jednej z kar podlegających łączeniu w węzeł kary łącznej, co wyjaśniono wyżej szczegółowo w punkcie 3.

Co do pozostałych rozstrzygnięć nie stwierdzono żadnych uchybień, jak również co do nich nie podnoszono jakichkolwiek zarzutów.

0.15.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

0.0.11.

Przedmiot i zakres zmiany

0.0.1Nie dotyczy.

Zwięźle o powodach zmiany

0.15.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

0.15.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

Nie dotyczy

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

Nie dotyczy

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

Nie dotyczy

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

Nie dotyczy

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

0.15.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

Nie dotyczy

0.15.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

Nie dotyczy

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

II i III

Mając na uwadze brak źródeł dochodów skazanego, jak również posiadane przez niego zadłużenia alimentacyjne (k. 110) o kosztach sądowych za postępowanie odwoławcze orzeczono na podstawie art. 624 § 1 k.p.k. (pkt III).

Ze względu na występowanie przed Sądem odwoławczym w sprawie o wydanie wyroku łącznego obrońcy skazanego działającego z urzędu i złożenie przez niego wniosku o przyznanie na jego rzecz kosztów nieopłaconej w żadnej części obrony, o kosztach tych orzeczono na podstawie art. 29 ustawy z dnia 26 maja 1982 r. Prawo o adwokaturze ((t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 1513) w zw. z § 4 ust. 1 i 3 w zw. z § 17 ust. 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (t.j. Dz.U. z 2019 roku, poz. 18). Z tego też tytułu Sąd Apelacyjny zasądził na rzecz adw. G. M. kwotę 147,60 zł (brutto). Wysokość tej kwoty to opłata (§4 ust. 1 rozporządzenia) określona w § 17 ust. 5 rozporządzenia (tj. kwota 120 zł) powiększona o 23% podatek VAT (§ 4 ust. 3 rozporządzenia).

7.  PODPIS

sędzia I. P. sędzia P. S. sędzia M. K.