Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 września 2017 r.

Sąd Okręgowy w Siedlcach IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 27 września 2017 r. w S.

odwołania B. S.

od decyzji Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego

z dnia 25 kwietnia 2017 r. Nr (...)

w sprawie B. S.

przeciwko Prezesowi Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego

o wysokość emerytury rolniczej

zmienia zaskarżoną decyzję i ustala, iż B. S. jest uprawniony do części uzupełniającej emerytury rolniczej od dnia 1 stycznia 2017 roku.

Sygn. akt IV U 383/17

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 25 kwietnia 2017r. Prezes Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, działając na podstawie art. 28 ust. 4 ustawy z dnia 20 grudnia 1990r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (Dz. U. z 2016r. poz. 277), przyznał B. S. prawo do wypłaty części uzupełniającej emerytury rolniczej od dnia 1.04.2017r.

Odwołanie od w/w decyzji złożył ubezpieczony B. S., wnosząc o wypłatę części uzupełniającej emerytury rolniczej także za okres od 1 stycznia 2017r. do 31 marca 2017r., gdyż w tym okresie nadal trwała faktycznie dzierżawa gruntów rolnych, których był współwłaścicielem. W uzasadnieniu wskazano, że wnioskodawca w 2006r. zaprzestał prowadzenia działalności rolniczej, przekazując w dzierżawę T. S. wszelkie grunty rolne, których współwłaścicielką była także jego żona M.. Wnioskodawca pozostawał w przekonaniu, że umowa dzierżawy jest zawarta bezterminowo i nie skończy się po 10 latach, lecz automatycznie przedłuży. W momencie, gdy dowiedział się o wygaśnięciu umowy dzierżawy, to zawarł kolejną pisemną umowę dzierżawy w dniu 19 kwietnia 2017r., ani na chwilę nie zaczynając prowadzić działalności rolniczej, ani nie przejmując gruntu od dzierżawcy. Zdaniem wnioskodawcy w tym stanie rzeczy uzasadnione jest wypłacenie mu części uzupełniającej świadczenia za okres od 1.01.2017r. do 31.03.2017r. Ubezpieczony wyjaśnił także, że jedyną przyczyną zawarcia kolejnej umowy dzierżawy w kwietniu 2017r. a nie w styczniu 2017r. była konieczność uregulowania spraw spadkowych (odwołanie k. 1-2 a.s.).

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie, powołując się na argumentację i przepisy prawa zawarte w zaskarżonej decyzji (odpowiedź organu rentowego na odwołanie k. 3-4 a.s.).

Sąd ustalił i zważył, co następuje:

Ubezpieczony B. S., ur. (...), pobierał emeryturę rolniczą w pełnej wysokości, tj. w części składkowej oraz 100% części uzupełniającej, bowiem zaprzestał prowadzenia działalności rolniczej, wydzierżawiając gospodarstwo rolne, którego jest współwłaścicielem. Umowa dzierżawy z dnia 27 grudnia 2006r. została zawarta pomiędzy B. S. i M. S. jako wydzierżawiającymi a T. S. jako dzierżawcą gruntów rolnych o powierzchni 7,64 ha położonych na terenie wsi Ż., gmina H., na okres 10 lat (k.62-63 a.e.). Żona ubezpieczonego M. S. zmarła w dniu 24.07.2014r. (odpis skrócony aktu zgonu k.83 a.e.). Postanowieniem z dnia 18 listopada 2016r. Sąd Rejonowy w Siedlcach I Wydział Cywilny stwierdził, że spadek po M. S. na podstawie ustawy nabyli jej mąż B. S. w ½ części oraz wnuczki J. H. i A. K. po ¼ części każda z nich (k. 94 a.e. i 17 a.s.).

Decyzją z dnia 16 grudnia 2016r. organ rentowy działając z urzędu wstrzymał wypłatę części uzupełniającej emerytury B. S. od dnia 1.01.2017r. (k.88 a.e.). Ubezpieczony wystąpił o wypłatę świadczenia emerytalno-rentowego w pełnej wysokości w związku z przekazaniem gospodarstwa rolnego w całości T. S. na podstawie umowy dzierżawy z dnia 19.04.2017r. Umowa ta została zawarta pomiędzy B. S., J. H. i A. K. jako wydzierżawiającymi a T. S. jako dzierżawcą gospodarstwa rolnego położonego na ternie wsi Ż. o powierzchni 7,64 ha (k.93 a.e.). Zaskarżoną decyzją z dnia 25 kwietnia 2017r. Prezes Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego przyznał B. S. prawo do wypłaty części uzupełniającej emerytury od dnia 1 kwietnia 2017r. (k.99 a.e.).

Na podstawie zawartej w 2006r. umowy dzierżawy gospodarstwo rolne, będące wówczas własnością M. i B. S., prowadzi T. S. - bratanek ubezpieczonego. Nieprzerwanie wykonuje on wszelkie prace rolnicze, a także opłaca podatek rolnym za nieruchomości położone w Ż., w tym również za rok 2017. Ubezpieczony w spornym okresie nie prowadził działalności rolniczej, m.in. przez wzgląd na podeszły wiek i zły stan zdrowia. Kolejna umowa dzierżawy została podpisana dopiero w kwietniu 2017r., bowiem wymagana była zgoda współwłaścicielek – dwóch spadkobierczyń po zmarłej żonie ubezpieczonego. Zachodziła również konieczność uporządkowania stanu prawnego nieruchomości z uwagi na śmierć M. S. w 2014r. (zeznania świadków G. D. i T. S. k. 21v-22 a.s.; wyjaśnienia i zeznania ubezpieczonego k. 21-21v i 22 a.s.).

Odwołanie ubezpieczonego B. S. okazało się uzasadnione i podlegało uwzględnieniu.

W ocenie Sądu w całokształcie okoliczności sprawy nie ulega wątpliwości, że ubezpieczony spełnia przesłanki do wypłaty części uzupełniającej emerytury rolniczej także za okres od 1 stycznia 2017r. do 31 marca 2017r. Zgodnie z art. 28 ust. 1 ustawy z 20 grudnia 1990r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (Dz. U. z 2016r. poz. 277) wypłata emerytury rolniczej z ubezpieczenia ulega częściowemu zawieszeniu na zasadach określonych w ust.2-8, jeżeli emeryt prowadzi działalność rolniczą, przy czym zgodnie z ustępem 4 powyższego przepisu uznaje się, że emeryt zaprzestał prowadzenia działalności rolniczej, jeżeli ani on, ani jego małżonek nie jest właścicielem (współwłaścicielem) lub posiadaczem gospodarstwa rolnego w rozumieniu przepisów o podatku rolnym i nie prowadzi działu specjalnego.

Przeprowadzone w sprawie postępowanie dowodowe jednoznacznie wykazało, że ubezpieczony B. S. nieprzerwanie od 2006r. nie prowadzi działalności rolniczej. Gospodarstwo rolne, będące współwłasnością wnioskodawcy, zarówno wcześniej jak i w spornym okresie od 1 stycznia 2017r. było prowadzone przez T. S., który dzierżawił je przez 10 lat na mocy umowy dzierżawy zawartej w dniu 27 grudnia 2006r. Umowa ta wygasła wraz z upływem okresu, na jaki została zawarta. Podpisanie kolejnej umowy dzierżawy gospodarstwa rolnego napotkało trudności z uwagi na śmierć małżonki ubezpieczonego – M. S.. Wymagana była bowiem zgoda spadkobierców po M. S. do zawarcia takiej umowy, co ostatecznie nastąpiło w dniu 19 kwietnia 2017r. Niewątpliwie, pomimo że od 1 stycznia 2017r. nie istniała umowa dzierżawy gospodarstwa rolnego, to ubezpieczony B. S. faktycznie nie prowadził w spornym okresie działalności rolniczej. Wszelkie prace gospodarskie wykonywał uprzedni dzierżawca gruntów rolnych T. S., w tym także opłacał podatek rolny za 2017 rok. Powyższe potwierdziły spójne i wiarygodne zeznania świadków G. D. (sołtysa wsi Ż.) i T. S., jak również korespondujące z nimi zeznania ubezpieczonego.

Podkreślenia wymaga, że powołany przepis art. 28 w/w ustawy nie reguluje wyczerpująco sytuacji, w których uzasadnione jest przyjęcie, że emeryt zaprzestał prowadzenia działalności rolniczej, ale wskazuje jedno z kryteriów, kiedy należy uznać, że emeryt nie prowadzi działalności rolniczej. Z przepisu tego nie wynika natomiast, że przez sam fakt, iż emeryt jest współwłaścicielem gospodarstwa rolnego, uzasadnione jest przyjęcie, że nie zaprzestał on prowadzenia działalności rolniczej. W ocenie Sądu o tym, czy emeryt prowadzi działalność rolniczą decyduje każdorazowo stan faktyczny, a zatem okoliczność, czy dana osoba rzeczywiście pracuje w gospodarstwie rolnym.

Z przedstawionych wyżej ustaleń Sądu jednoznacznie wynika, że w spornym okresie wnioskodawca nie prowadził działalności rolniczej m.in. z przyczyn zdrowotnych. Od dłuższego czasu gospodarstwo rolne, którego B. S. jest współwłaścicielem, prowadzi jego bratanek T. S., a ubezpieczony nie pomaga przy pracach gospodarskich.

Mając na uwadze powyższe okoliczności na podstawie art.477 ¹⁴ § 2 kpc Sąd zmienił zaskarżoną decyzję i ustalił, że B. S. jest uprawniony do części uzupełniającej emerytury rolniczej od dnia 1 stycznia 2017r.