II Ka 375/22 - wyrok Sąd Okręgowy w Siedlcach z 2023-04-06
Sygn. akt II Ka 375/22
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 6 kwietnia 2023r.
Sąd Okręgowy w Siedlcach II Wydział Karny w składzie:
Przewodniczący: |
sędzia (del.) Paweł Mądry |
|
Protokolant: |
st. sekr. sąd. Anna Sieczkiewicz |
przy udziale prokuratora Agnieszki Czapińskiej
po rozpoznaniu w dniach 12 sierpnia, 19 sierpnia, 28 listopada 2022r. oraz 03 stycznia i 24 marca 2023 r. sprawy
1. P. K.
, oskarżonego o czyn z art. 65 § 1 kks w zb.
z art. 91 § 1 kks w zw. z art. 7 § 1 kks w zw. z art. 37 § 1 pkt 2 kks
2. M. S., oskarżonego o czyn z art. 65 § 1 kks w zb.
z art. 91 § 1 kks w zw. z art. 7 § 1 kks w zw. z art. 37 § 1 pkt 2 kks
na skutek apelacji wniesionej przez prokuratora
od wyroku Sądu Rejonowego w Łukowie
z dnia 17 marca 2022 r. sygn. akt II K 637/19
uchyla w całości zaskarżony wyrok i sprawę P. K. oraz M. S. przekazuje Sądowi Rejonowemu w Łukowie do ponownego rozpoznania.
UZASADNIENIE |
|||
Formularz UK 2 |
Sygnatura akt |
II Ka 375/22 |
|
Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników: |
1 |
||
1. CZĘŚĆ WSTĘPNA |
6.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji |
wyrok Sądu Rejonowego w Łukowie z dnia 17 marca 2022r. w sprawie II K 637/19 |
6.2. Podmiot wnoszący apelację |
☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego |
☐ oskarżyciel posiłkowy |
☐ oskarżyciel prywatny |
☐ obrońca |
☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego |
☐ inny |
6.3. Granice zaskarżenia |
6.1.1. Kierunek i zakres zaskarżenia |
||||
☐ na korzyść ☒ na niekorzyść |
☒ w całości |
|||
☐ w części |
☐ |
co do winy |
||
☐ |
co do kary |
|||
☐ |
co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia |
|||
6.1.2. Podniesione zarzuty |
||||
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji |
||||
☐ |
art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu |
|||
☐ |
art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany |
|||
☒ |
art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia |
|||
☒ |
art. 438 pkt 3 k.p.k.
– błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, |
|||
☐ |
art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka |
|||
☐ |
||||
☐ |
brak zarzutów |
6.4. Wnioski |
☒ |
uchylenie |
☐ |
zmiana |
2.
Ustalenie faktów w związku z dowodami |
6.5. Ustalenie faktów |
6.1.3. Fakty uznane za udowodnione |
||||
Lp. |
Oskarżony |
Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi |
Dowód |
Numer karty |
2.1.1.1. |
P. K., M. S. |
S. M. wyrokiem Sądu Rejonowego w Żarach z dnia 29 marca 2018r. w sprawie II K 207/18 został skazany za czyn z art. 65 § 1 kks w zb. z art. 91 § 3 kks w zw. z art. 7 § 1 kks polegający na tym, że w dniu 03 kwietnia 2017r. na drodze krajowej (...) relacji W. - B. w okolicach miejscowości O., powiatu (...), przewoził samochodem ciężarowym marki V. o numerze rejestracyjnym (...) wraz z naczepą o numerze rejestracyjnym (...) z Polski do Niemiec papierosy do palenia różnych marek, nieoznaczone ceną detaliczną, bez polskich znaków akcyzy w łącznej ilości 24.958 paczek o wartości szacunkowej 339.179,22 zł, których wartość, rodzaj i ilość wskazują na przeznaczenie do celów handlowych, a które to papierosy zostały przywiezione zza granicy przez nieustalone przejście graniczne przez nieznaną osobę, bez przedstawienia organowi celnemu i bez zgłoszenia celnego oraz bez uprzedniego oznaczenia polskimi znakami akcyzy, czym naraził na uszczuplenie należności celnej w kwocie 24.160 zł, podatku akcyzowego w kwocie 422.989 zł, podatku VAT w kwocie 112.492 zł, a tym samym stanowią przedmiot czynu zabronionego z art. 63 § 1 kks w zb. z art. 86 § 3 kks i w zb. z art. 54§ 2 kks w zw. z art. 7 § 1 kks |
odpis wyroku w sprawie II K 207/18 |
k. 598 |
kopie dokumentów ze sprawy II K 208/18 |
k. 603-658 |
|||
6.1.4. Fakty uznane za nieudowodnione |
||||
Lp. |
Oskarżony |
Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi |
Dowód |
Numer karty |
2.1.2.1. |
-------------- |
-------------------------------------------------------- |
------------- |
-------------- |
6.6. Ocena dowodów |
6.1.5. Dowody będące podstawą ustalenia faktów |
||
Lp. faktu z pkt 2.1.1 |
Dowód |
Zwięźle o powodach uznania dowodu |
2.1.1.1 |
dokumenty ze sprawy II K 207/18 |
wiarygodność dokumentów nie budzi wątpliwości |
6.1.6.
Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów |
||
Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2 |
Dowód |
Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu |
-------------- |
------------------------------------------------------------- |
---------------------------------------------- |
3. STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków |
||
Lp. |
Zarzut |
|
3.1. |
1. zarzut obrazy przepisów postępowania, tj. art. 7 kpk, art. 366 § 1 kpk oraz art. 410 kpk mającej wpływ na treść orzeczenia poprzez dokonanie oceny materiału dowodowego w sposób dowolny, sprzeczny z zasadami prawidłowego rozumowania i doświadczenia życiowego poprzez nieuwzględnienie sporządzonych przez uprawnionego funkcjonariusza Nadodrzańskiego Oddziału Straży Granicznej w K. komunikatów zbiorczych oraz analiz materiałów z kontroli operacyjnej, 2. zarzut obrazy przepisów postępowania, tj. art. 7 kpk, art. 167 kpk oraz art. 366 § 1 kpk mającej wpływ na treść orzeczenia poprzez nieprzesłuchanie w charakterze świadka funkcjonariusza Nadodrzańskiego Oddziału Straży Granicznej w K. W. U. na okoliczność ustalenia wartości uszczupleń podatkowych oraz ilości przemycanych papierosów zawartych w notatce urzędowej z dnia 22.01.2018 r. (k.7 akt), 3. zarzut obrazy przepisów prawa procesowego - art. 5 § 2 kpk mającej wpływ na treść orzeczenia poprzez uwzględnienie, pomimo braku podstaw, zasady in dubio pro reo; 4. zarzut błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku, a mającego wpływ na treść orzeczenia, polegający na przyjęciu przez Sąd, że oskarżony M. P. nie popełnił zarzucanych mu czynów, podczas gdy kompleksowa ocena przeprowadzonych w sprawie i zgromadzonych dowodów prowadzi do przeciwnego wniosku |
☒ zasadny ☐ częściowo zasadny ☐ niezasadny |
Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny |
||
- na wstępie rozważań należy zauważyć, że zarzuty dotyczące sposobu redakcji opisów czynów objętych przedmiotowym aktem oskarżenia (zawarte we wstępie rozważań Sądu Rejonowego przedstawionych w rozdziale 3.5 uzasadnienia zaskarżonego wyroku) podobnie jak zastrzeżenia co do rzetelności sporządzonego środka odwoławczego (z zarzutu z pkt 4 apelacji wynika, że w sprawie jest jeden oskarżony o nazwisku M. P.) nie mają znaczenia dla merytorycznego rozstrzygnięcia sprawy, gdyż tak jak sąd odwoławczy winien ocenić zarzuty merytorycznie mimo omyłek pisarskich zawartych w zarzutach środka odwoławczego, tak Sąd Rejonowy ma kompetencję, a nawet obowiązek zmiany opisu czynu zawartego w akcie oskarżenia i dostosowania opisu czynu przypisanego sprawcy stosownie do poczynionych w sprawie ustaleń faktycznych. - przechodząc zatem do merytorycznej oceny złożonego środka odwoławczego, zdaniem Sądu Okręgowego, materiał dowodowy przedstawiony przez prokuratora wraz z aktem oskarżenia (mimo braków w materiale dowodowym uzupełnionych w toku postępowania odwoławczego przez Sąd Okręgowy działający z urzędu) był wystarczający do uznania winy obu oskarżonych w zakresie zarzuconych im czynów. Sąd Rejonowy zdaje się nie dostrzegać, że prokurator oskarżył obu oskarżonych o to, że wspólnie i w porozumieniu nabyli wyroby tytoniowe bez polskich znaków akcyzy, a następnie wysłali dwa transporty tych towarów do Holandii (przy czym funkcjonariusze udaremnili wyjazd drugiego transportu z Polski). Wniosek ten wynika z pobieżnej analizy treści obu zarzutów aktu oskarżenia, gdzie wskazano, że zakup papierosów i wysłanie pierwszego transportu papierosów miało miejsce w okresie od 11 do 13 marca 2017r., zaś zakup papierosów i wysłanie drugiego transportu miało miejsce w okresie od 24 marca do 3 kwietnia 2017r. Prokurator formułując opis czynu zawarł sformułowanie „ co najmniej”, ponieważ na podstawie materiałów z kontroli operacyjnej nie sposób obliczyć dokładnej ilości wywiezionych papierosów w pierwszym transporcie. Jednakże mając na względzie precyzyjną informację, iż w drugim transporcie ujawniono 31 szarych kartonów, w których znajdowało się 24.958 paczek (tj. 499.160 sztuk papierosów) należało przyjąć, iż w czasie pierwszego transportu przewieziono co najmniej zbliżoną ilość, zwłaszcza wobec informacji, iż M. S. w dniu 10 marca 2017r. zamówił w firmie (...) sztuk kartonów tekturowych. - dalej, należy przyznać rację prokuratorowi, który w apelacji wskazał, że zgromadzone w sprawie materiały z kontroli operacyjnej stanowiły dowód na udział każdego z oskarżonych w procederze zakupu wyrobów tytoniowych, a następnie wysłania tych wyrobów w dwóch transportach. Wprawdzie oskarżeni, mając świadomość, że ich rozmowy są potencjalnie rejestrowane przez służby (wręcz w jednej z rozmów oskarżeni drwią z takiej kontroli operacyjnej skarżąc się na to, że jakość połączenia telefonicznego jest złej jakości z uwagi na podsłuchiwanie ich rozmowy przez służby), używali sfomułowań nie wskazujących wprost na przedmiot rozmowy, to jednak synteza rozmów przedstawiona w analizach materiałów niejawnych (k. 144-148, k. 287-295, k. 329-332) nie budzi zastrzeżeń co do poprawności wysnutych wniosków. Błędem ze strony Sądu Rejonowego było oczekiwanie, iż prokurator przedstawi wraz z aktem oskarżenia takie materiały z kontroli operacyjnej, z których będzie wynikało wprost o czym rozmawiają sprawcy, gdyż takich materiałów nie sposób było zgromadzić. - Sąd Okręgowy nie zgadza się także z twierdzeniem Sądu Rejonowego, iż „ brak było możliwości weryfikacji owej interpretacji zapisów”. Prokurator w toku postępowania sądowego, w odpowiedzi na wezwanie Sądu Rejonowego, udzielił odpowiedzi, że wszelkie materiały z kontroli operacyjnej, zawierające materiał źródłowy w postaci utrwalonych rozmów telefonicznych w formie plików audio, zostały przekazane wraz z aktem oskarżenia do sądu i odpowiedź ta znajduje potwierdzenie w załącznikach akt sprawy. Na płytach DVD znajdujących się w załącznikach akt sprawy zapisane są wszystkie źródłowe materiały opisane w analizach materiałów z kontroli operacyjnej, aczkolwiek sposób opisania tych płyt przysparza trudności w odnalezieniu właściwej rozmowy z uwagi na chaotyczny sposób numerowania i oznaczania tych płyt. Nie sposób zgodzić się z Sądem Rejonowym, że są wątpliwości co do tożsamości osoby podsłuchiwanej, gdyż wynika to z wzajemnej analizy treści tych rozmów (ponadto Sąd Rejonowy w razie powzięcia wątpliwości powinien ustalić tożsamość osoby kontrolowanej z pomocą biegłego odpowiedniej specjalności). - nie sposób zgodzić się z tezą Sądu Rejonowego, że treść materiałów z kontroli operacyjnej nie znalazła potwierdzenia „ w żadnych innych dowodach”. Jak wynika z notatki służbowej znajdującej się na karcie 7 akt sprawy, funkcjonariusze SG i UCS zatrzymali samochód ciężarowy, w którym znajdował się drugi z transportów wyrobów tytoniowych przygotowanych przez oskarżonych. Ten wątek sprawy został następnie rozpoznany w ramach postępowania prowadzonego przed Sądem Rejonowym w Żarach w sprawie II K 207/18 (sprawa zakończyła się skazaniem kierowcy ciężarówki S. M.). Zatrzymanie drugiego z transportów możliwe było wyłącznie dzięki wynikom kontroli operacyjnej prowadzonej wobec oskarżonych, zatem jest to dostateczny dowód na to, iż analiza materiałów z kontroli operacyjnej (której wartość dowodowa została zanegowana przez Sąd Rejonowy) jest prawidłowa. Innym wątkiem potwierdzającym prawidłowość wniosków analizy jest okoliczność zatrzymania w dniu 12 kwietnia 2017r. M. S. i P. K. w związku z powzięciem informacji (wynikającej z prowadzonej kontroli operacyjnej), że oskarżeni tego dnia podejmą próbę wwiezienia do Polski narkotyków. Po zatrzymaniu samochodu, którym poruszali się sprawcy, funkcjonariusze ujawnili w samochodzie dwie kostki haszyszu o łącznej wadze 159,36 zł. - mając na uwadze powyższe rozważania, Sąd Okręgowy w pełni zgadza się z zarzutem obrazy przepisu art. 5 § 2 kpk, gdyż w sprawie nie ujawniły się żadne niedające się usunąć wątpliwości co do sprawstwa obu oskarżonych w zakresie zarzuconych im czynów. Uważna analiza zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, składająca się głównie z materiałów z kontroli operacyjnej prowadzi do jednoznacznego wniosku, iż P. K. i M. S. są winni popełnienia zarzuconych im czynów. Jak wynika bowiem z tych materiałów, obaj oskarżeni działając wspólnie i w porozumieniu skupili od nieustalonych osób wyroby tytoniowe bez polskich znaków akcyzy, aby następnie zorganizować ich transport (w dwóch turach) do Holandii. Oskarżeni zaangażowani byli w ten proceder na każdym etapie, włącznie z odebraniem pieniędzy od nabywcy papierosów z pierwszego udanego transportu. |
||
Wniosek |
||
wniosek o uchylenie zaskarżonego wyroku co do obu oskarżonych i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Żarach |
☐ zasadny ☒ częściowo zasadny ☐ niezasadny |
|
Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny. |
||
wniosek zasługuje na uwzględnienie częściowo, tj. w sprawie zachodzą podstawy do uchylenia zaskarżonego wyroku w całości i przekazania sprawy Sądowi Rejonowemu w Łukowie (a nie jak błędnie wskazał prokurator Sądowi Rejonowemu w Żarach) do ponownego rozpoznania. |
4. OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU |
|
4.1. |
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- |
Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności |
|
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- |
|
5. ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO |
|
6.7. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji |
|
5.1.1 |
Przedmiot utrzymania w mocy |
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- |
|
Zwięźle o powodach utrzymania w mocy |
|
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- |
|
6.8. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji |
|
5.2.1 |
Przedmiot i zakres zmiany |
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- |
|
Zwięźle o powodach zmiany |
|
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- |
6.9. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji |
|||
6.1.7. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia |
|||
5.3.1.1.1. |
----------------------------------------------------------------------- |
||
Zwięźle o powodach uchylenia |
|||
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ |
|||
5.3.1.2.1. |
Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości |
||
Zwięźle o powodach uchylenia |
|||
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- |
|||
5.3.1.3.1. |
Konieczność umorzenia postępowania |
||
Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia |
|||
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ |
|||
5.3.1.4.1. |
|||
Zwięźle o powodach uchylenia |
|||
materiał dowodowy zgromadzony w sprawie, oceniony zgodnie z dyrektywami art. 7 kpk, stanowi podstawę do uznania winy obu oskarżonych w zakresie zarzuconych im czynów. Jednakże z uwagi na ustawowy zakaz wyrażony w przepisie art. 454 § 1 kpk, Sąd Okręgowy nie mógł skazać oskarżonych z uwagi na treść zaskarżonego wyroku. W tej sytuacji jedynym dopuszczalnym rozstrzygnięciem było uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania. Zdaniem Sądu Okręgowego, w sprawie nie zaistniały także podstawy do umorzenia postępowania lub jego warunkowego umorzenia. |
|||
6.1.8. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania |
|||
Sąd Rejonowy, przy ponownym rozpoznaniu sprawy, przeprowadzi postępowanie dowodowe w całości, przykładając należną uwagę do dokonania ustaleń faktycznych na podstawie całego zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, uwzględniając zaprezentowane rozważania Sądu Okręgowego. Sąd w toku postępowania dowodowego winien prawidłowo zastosować przepis art. 394 § 2 kpk, tj. przeprowadzić bezpośrednio na rozprawie dowód w postaci nagranych rozmów telefonicznych poprzez odtworzenie plików audio jedynie wówczas, gdyby zostanie w tym zakresie złożony wniosek strony, zaś strona wykaże, że nie miała możliwości zapoznania się z tym materiałem dowodowym poza rozprawą. |
|||
6.10. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku |
|||
Punkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Przytoczyć okoliczności |
||
---------------- |
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------- |
||
6. Koszty Procesu |
Punkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Przytoczyć okoliczności |
---------------- |
z uwagi na kasatoryjny charakter wydanego wyroku Sąd Okręgowy nie orzekł o kosztach sądowych za postępowanie odwoławcze |
7. PODPIS |
1.3. Granice zaskarżenia |
||||||
Kolejny numer załącznika |
1 |
|||||
Podmiot wnoszący apelację |
prokurator |
|||||
Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja |
cały wyrok |
|||||
1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia |
||||||
☐ na korzyść ☒ na niekorzyść |
☒ w całości |
|||||
☐ w części |
☐ |
co do winy |
||||
☒ |
co do kary |
|||||
☐ |
co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia |
|||||
1.3.2. Podniesione zarzuty |
||||||
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji |
||||||
☐ |
art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu |
|||||
☐ |
art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany |
|||||
☒ |
art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia |
|||||
☒ |
art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, |
|||||
☐ |
art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka |
|||||
☐ |
||||||
☐ |
brak zarzutów |
|||||
1.4. Wnioski |
||||||
☒ |
uchylenie |
☐ |
zmiana |
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Siedlcach
Osoba, która wytworzyła informację: sędzia () Paweł Mądry
Data wytworzenia informacji: