II Ka 213/22 - wyrok Sąd Okręgowy w Siedlcach z 2022-05-16

Sygn. akt II Ka 213/22

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 16 maja 2022r.

Sąd Okręgowy w Siedlcach II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący:

Sędzia SO Grażyna Jaszczuk

Protokolant:

st. sekr. sąd. Beata Defut-Kołodziejak

przy udziale Prokuratora Agnieszki Czapińskiej

po rozpoznaniu w dniu 16 maja 2022 r.

sprawy P. Ł.

oskarżonego z art. 209§1 kk

na skutek apelacji, wniesionej przez prokuratora

od wyroku Sądu Rejonowego w Siedlcach

z dnia 18 stycznia 2022 r. sygn. akt II K 652/21

wyrok uchyla i sprawę przekazuje Sądowi Rejonowemu w Siedlcach do ponownego rozpoznania.

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II Ka 213/22

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

wyrok Sądu Rejonowego w Siedlcach z 18 stycznia 2022 roku, sygn. akt II K 652/21

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

---

--------------------

---------------------------------------------------------

-------------

-------------

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

--------

--------------------

---------------------------------------------------------

-------------

-------------

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

----------------

---------------------------------

--------------------------------------------------------------------

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

---------------

---------------------------------

--------------------------------------------------------------------

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

1.

obraza przepisów postępowania, która miała wpływ na treść wyroku, a mianowicie art. 387 § 2 k.p.k. polegająca na niezasadnym uznaniu, iż cele postępowania zostaną osiągnięte mimo nieprzeprowadzenia rozprawy w całości,

w sytuacji, gdy jednym z tych celów jest wymierzenie oskarżonemu sprawiedliwej kary, a zatem bez cechy rażącej łagodności.

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Apelacja prokuratora jest zasadna, jednakże wniosek w niej zawarty zdaniem Sądu Okręgowego jest zbyt daleko idący, dlatego też z tych względów należało uchylić zaskarżony wyrok i przekazać sprawę do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji.

Bezspornym jest, że oskarżony 18 stycznia 2022 roku podczas rozprawy przed Sądem Rejonowym w Siedlcach w sprawie o sygn. akt II K 652/21 złożył ustnie do protokołu wniosek o dobrowolne poddanie się karze, a więc zachował termin do jego wniesienia. Ponadto E. S. wyraziła zgodę na zaproponowany przez oskarżonego wymiar kary, co de facto oznacza brak sprzeciwu odnośnie tegoż wniosku. Prokurator nie stawił się na rozprawę, a zatem zgodnie z ugruntowanym stanowiskiem w orzecznictwie, Sąd Rejonowy uznał, że również ze strony oskarżyciela publicznego jest brak sprzeciwu na dobrowolne poddanie się karze przez oskarżonego.
W tym miejscu jednakże należy podkreślić, że w toku postępowania pierwszoinstancyjnego został wydany względem oskarżonego wyrok nakazowy
(k. 69 akt sprawy). W niniejszym wyroku uznając P. Ł. za winnego dokonania zarzucanego mu czynu wymierzono mu karę 6 (sześciu) miesięcy ograniczenia wolności polegającej na wykonywaniu nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 20 (dwudziestu) godzin w stosunku miesięcznym. Zawarto także inne rozstrzygnięcia. W dniu 29 listopada 2021 roku (data wpływu do Sądu Rejonowego w Siedlcach) prokurator złożył skutecznie sprzeciw od niniejszego wyroku, wskazując w pisemnym uzasadnieniu, że wymierzona przez Sąd Rejonowy
w S. kara jest zbyt łagodna i w konsekwencji nie realizuje stawianych jej celów wychowawczych i zapobiegawczych w stosunku do oskarżonego, a także nie kształtuje w należytym stopniu świadomości prawnej społeczeństwa. Niewątpliwie prokurator nie stawił się na rozprawie 18 stycznia 2022 roku, co na marginesie należy określić jako błędną postawę, jednakże z całości akt jawi się wyraźnie jego stanowisko w niniejszej sprawie. W tej sytuacji Sąd Okręgowy doszedł do wniosku, że skoro prokurator składając sprzeciw od wyroku nakazowego, nie wyrażał zgody na karę ograniczenia wolności, która w katalogu kar, określonym w art. 32 k.k. jest umieszczona niżej niż kara wymierzona w wyroku Sądu Rejonowego w Siedlcach z 18 stycznia 2022 roku, co oznacza w rzeczy samej, że jest karą surowszą, to tym bardziej nie wyrażałby zgody na karę grzywny. Stanowisko to potwierdza złożenie apelacji przez prokuratora. Zatem w odniesieniu do tych okoliczności w ocenie Sądu II instancji uznanie warunku, tj., że prokurator i pokrzywdzony nie zgłosili sprzeciwu wobec uwzględnienia wniosku przez Sąd Rejonowy, mając na względzie przytoczone wyżej okoliczności sprawy jest nieprawidłowe. Należy również zaznaczyć, że w przeszłości oskarżony był trzykrotnie skazany za przestępstwa z art. 209 § 1 k.k. (informacja z KRK - k. 65-65v akt sprawy). Fakt ten przywołał Sąd Rejonowy w swoim uzasadnieniu. Wszystkie orzeczone kary były karami ograniczenia wolności, a ich wymiar kształtował się od 5 miesięcy do 1 roku i 2 miesięcy. W odniesieniu do powyższego kara zaproponowana przez oskarżonego we wniosku i zaakceptowana przez Sąd I instancji, pomimo, iż E. S. nie sprzeciwiła się (kwestia sprzeciwu prokuratora omówiona powyżej), jawi się jako rażąco łagodna. Wobec tego Sąd Okręgowy uznał, że cele postępowania nie zostały osiągnięte mimo nieprzeprowadzenia rozprawy w całości, gdyż nie zostały zrealizowane cele procesu karnego wskazane w art. 2 § 1 k.p.k. Chodzi tu zwłaszcza o trafną represję karną oraz uwzględnienie prawnie chronionych interesów pokrzywdzonego. Należy podkreślić, że z uwagi na konieczność realizacji tych celów sąd może uzależnić uwzględnienie wniosku od jego modyfikacji we wskazanym przez siebie kierunku. To Sąd dokonuje ostatecznej oceny zasadności wniosku złożonego przez oskarżonego co do proponowanych w nim rozstrzygnięć oraz bada, czy propozycje zawarte we wniosku są zgodne z przepisami prawa karnego materialnego. W tym zakresie również niewłaściwie postąpił Sąd I instancji.

Konkludując błędne procedowanie Sądu Rejonowego w konsekwencji skutkuje uchyleniem zaskarżonego wyroku i powoduje konieczność rozpoznania sprawy od początku na zasadach ogólnych.

Wniosek

o zmianę zaskarżonego orzeczenia poprzez wymierzenie wobec oskarżonego za przypisany mu czyn kary czterech miesięcy pozbawienia wolności.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Ze względów lojalnościowych wobec oskarżonego nie jest możliwe wyrokowanie przez Sąd Okręgowy zgodnie z wnioskiem prokuratora. Oskarżony nie stawił się na rozprawie apelacyjnej w dniu 16 maja 2022 roku, przy czym jego obecność nie została uznana za obowiązkową. Nieobecność oskarżonego uniemożliwia z kolei dalsze procedowanie w trybie konsensualnym. Wobec tej okoliczności, a także zasadności zarzutu obrazy przepisów postępowania, podniesionego przez prokuratora, Sąd II instancji wyrok uchylił i sprawę przekazał do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu.

Lp.

Zarzut

2.

rażąca niewspółmierność orzeczonej wobec oskarżonego kary grzywny w wymiarze 250 stawek dziennych, przy ustaleniu wysokość jednej stawki dziennej na kwotę 10 złotych, podczas gdy całokształt okoliczności ujawnionych w toku przeprowadzonego postępowania dowodowego wskazuje na wysoki stopień społecznej szkodliwości przypisanego oskarżonemu czynu przejawiający się również w popełnieniu go po raz trzeci, i w konsekwencji, konieczność zastosowania wobec niego surowszej kary z uwagi na jej cele represyjne, jak i prewencyjne.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut stał się nieaktualny i bezprzedmiotowy wobec uchylenia zaskarżonego wyroku przez Sąd Okręgowy i przekazania sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania. Jednakże odnosząc się do zarzutu, trzeba wskazać, że pomimo, iż art. 447 § 5 k.p.k. blokuje prokuratorowi możliwość zaskarżenia wyroku na niekorzyść oskarżonego na podstawie art. 438 pkt 3 i 4 k.p.k. to niemniej z okoliczności, jakie zaistniały w niniejszej sprawie (sprzeciw prokuratora wobec wyroku nakazowego), należy stwierdzić, że Sąd I instancji nieprawidłowo przeprowadził postępowanie, gdyż de facto, co wynika też z pisemnego uzasadnienia zaskarżonego wyroku, pominął tą okoliczność przy wydawaniu rozstrzygnięcia. Szerzej w tym zakresie Sąd Okręgowy ustosunkował się wcześniej, a mianowicie w rubryce 3.1.

Wniosek

o zmianę zaskarżonego orzeczenia poprzez wymierzenie wobec oskarżonego za przypisany mu czyn kary czterech miesięcy pozbawienia wolności.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wniosek stał się nieaktualny i bezprzedmiotowy wobec uchylenia zaskarżonego wyroku przez Sąd Okręgowy i przekazania sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot utrzymania w mocy

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Zwięźle o powodach zmiany

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

---------------------------------------------------------------------------

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Orzekający sąd pierwszej instancji naruszył przepisy prawa procesowego, co skutkowało, w realiach niniejszej sprawy, nierzetelnością prowadzonego postępowania sądowego, uzasadniającą potrzebę przeprowadzenia od początku wszystkich czynności procesowych składających się na przewód sądowy w sądzie pierwszej instancji. Szerzej o powodach uchylenia w rubryce 3.1.

3.1.

konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

4.1.

----------------------------------------------------------------------------

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

Rozpoznając przedmiotową sprawę po raz kolejny, Sąd I instancji przeprowadzi postępowanie od początku w sposób pozbawiony w/w uchybień, zbuduje prawidłową podstawę dowodową, m.in. poprzez wyjaśnienia oskarżonego P. Ł., zeznania świadka E. S., aktualną informację o oskarżonym z Krajowego Rejestru Karnego, wyrok Sądu Rejonowego w Siedlcach z 12 stycznia 2021 roku, sygn. akt II K 1289/20 oraz informację o stanie prowadzonej egzekucji i kartę rozliczeniową w sprawie o sygn. akt Kmp 95/09 na dzień 8 kwietnia 2021 roku. Przeprowadzi również inne kluczowe dowody w sprawie. Poczyni ustalenia w odniesieniu do możliwości zarobkowych i majątkowych oskarżonego. Następnie po dokonaniu analizy i oceny wszystkich dowodów oraz wynikających z nich okoliczności towarzyszących zachowaniu oskarżonego w ramach zarzucanego mu czynu, uwzględniając dotychczasowy sposób postępowania i karalność P. Ł., w przypadku przypisania mu sprawstwa wyciągnie trafne wnioski o winie i karze, mając na względzie przede wszystkim realizację celów procesu karnego wskazanych w art. 2§1 k.p.k. Ustali także czy istnieją podstawy aby zastosować względem oskarżonego względy słuszności w zakresie uiszczenia kosztów sądowych.

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

--------------------

-----------------------------------------------------------------------------------------------------

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

-------------------

-----------------------------------------------------------------------------------------------------

7.  PODPIS

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

prokurator

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

instytucja dobrowolnego poddania się karze

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Agnieszka Walerczak
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Siedlcach
Osoba, która wytworzyła informację:  Grażyna Jaszczuk
Data wytworzenia informacji: